N°. 128.
138® Jaargang.
1895
Zaterdag
1 Juni.
MBMIMGSCHE (MINT.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
mei uitzondering van Zon- en Feestdagen?
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.-
Afzonderïijke nummers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentien20 cent per regel? Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens allo
dankbetuigingen, van 17 regels 1.50
iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Reclames 40 cent per regel.
Vk enaoneter.
Middelburg 31 Mei 8 u. ym. 69 gr.
m. 12 xt 72 gr-, av. 4 a. 70 gr. F..
Verwacht Z. W. wind.
Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mbstdagh Zoon, te GoesA. C. Boi/tnr, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. D. Peijx, te ZierikzeeA. C. de Moou,
te TholenW. A. van NrsuwENHiriJzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertsntiëa
aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Botterdam, de Gebb. Belinjantb, te 's Gravenhage, en A. de La Mae Assn., te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Dadbe Cm., John F. Jones, opvolger.
Advevtentlëm
moeten des namiddags te één uur
aan het bureau bezorgd zjjn, willen
zjj des avonds nog worden opgenomen
Maandag a. Tweeden Pil
verschijnt de Middelburgsche courant niet.
Middelburg 31 Mei.
Als thans in het district Goes al wat vrij
zinnig denkt den toestand van het oogenblik
goed inziet, dan moeten zij tot de overtui
ging komen dat het onverantwoord zijn zou
Woensdag a. de goede kans, die nu
bestaat, ongebruikt te laten voorbijgaan.
Er is ditmaal geen aftredend lid in het
spel. Alle kiezers staan dus voor een ge
heel vrije keuze.
De tegenpartij heeft in eigen district geen
geschikten candidaat kunnen vinden en acht
nu het district Goes goed genoeg om iemand
uit het land van Axel naar de Staten af te
vaardigen.
Dit zou nu geen bezwaar zijn, wanneer
die persoon, zooals eertijds het lid van
Gedeputeerde Staten, de heer mr J. C. R.
v. d. Bilt, dien de anti-revolutionnairen
in het district Goes uitstootten, maar wien
de liberalen in het district Sluis een zetel
aanboden door zijn verleden de waar-
horgen schonk dat hij bij ervaring de be
langen van alle deelen der provincie kende.
Edoch, welke goede eigenschappen de
burgemeester van Axel als mensch of vooral
als anti-revolutionnair moge hebben, in al
zijdige kennis van ons gewest in 't algemeen,
in bekendheid met de belangen van Beveland
in het bijzonder, munt hij, zoover wij weten,
niet uit.
Zijn eenige aanbeveling is dan ook dat
hij een trouw aanhanger der partij is.
Van practisch standpunt beschouwd be-
teekent dit weinig of niets.
Het district heeft oneindig meer aan een
man, die de stoffelijke belangen ervan kent;
die gewonnen en geboren is in het land, dat
hij zal vertegenwoordigen, daarvoor belang
stelling koestert, en het met hart en ziel is
toegedaan.
Zulk een man is de heer I. D. FRAN
SEN VAN DE PUTTE.
Daar spreekt uit dien naam een traditie;
een verleden dat de liberale partij nog tot
erkentelijkheid dwingt en haar verplichting
oplegt.
Wij zouden haast zeggen naast een Jacob
Kakebeeke hij veroorlove ons die eenigs-
zins gemeenzame uitdrukking, maar zoo kent
en noemt men hem in het Goesehe land het
best en het liefst behoort in de Staten
van Zeeland, voor Zuid- en Noord-Beveland
een Fransen van de Putte.
Alle partijen erkenden de verdiensten van
wijlen het vroegere lid van Gedeputeerde
staten, den vader van den candidaat; den
man die in zijn kring al hielp bevorderen
wat den armen ten goede kwamwat den
bloei van het gewest kon verhoogen. Eigen
aardig dat de grootste lof voor dien man
eenmaal vloeide van de lippen van een
eerlijk prediker als wijlen den heerP. Huet,
door zoo weinigen, zelts van zijn quasi-
lofredenaars, ten volle begrepen.
Uit dat geslacht, van jaren her in het
Goesehe land bekend, wil men thans een
vertegenwoordiger in de Staten doen optre
den, iemand die de eerste maal dat men
hem stelde, den 34en Mei 11., reeds de meeste
stemmen verwieif van al de liberale candi-
daten, nl. 1282.
En toen stond de kans, met het oog op de
aftredende ledeD, niet gunstig en was er
onder de vrijzinnigen al zeer weinig animo.
Geen wonder dat de kiesvereenigingen
hem candideerden met een eenparigheid die
ook voor hem de grootste lof is.
De heer I. D. Fransen van de Putte is
i emand in de kracht van zijn levenbeza
digd van karakter, bekend met alle toe
standen in het districteen man die zijn
werkkracht gaarne beschikbaar zal stellen
in 't belang van het algemeen.
Hij zal geen partijman zijn in den slech
ten zin van het woord.
Hij zal niet, ter wille vaneen zetel,laten
spelen met de kiesers.
Wij kunnen ons daarom zelfs zeer goed
voorstellen dat bezadigde kiezers, al behoo-,
ren zij niet tot de liberale partij, in den heer
I. D. Fransen van de Putte den door hen
gewenschten candidaat zullen vinden, te
verkiezen boven een hun en het district
onbekende persoonlijkheid.
Zij kunnen niet anders dan af keerig wor
den van het spel, dat met hen gespeeld wordt.
Men liet hen stemmen, nog wel in het
vooruitzicht van monnikenwerk te verrichten.
Men dringt hen thans iemand op, dien zij
misschien niet eens bij naam bennen.
En middelerwijl wordt er, wat erger is,
bovendien gespeeld met de belangen van
hun district.
Dat moet ontstemmen dat moet allen, die
nog eenige zelfstandigheid bezitten, er toe
brengen een „tot hiertoe en niet verder"
te laten hooren.
Nu weten wij wel dat er weer op allerlei
snaren getokkeld zal wordenen dat er in
verkiezingsnommers van een zeker blad,
waarvoor bij slot van rekening niemand aan
sprakelijk is, grove onwaarheden zullen
worden verkondigd, ten nadeele van de eer
lijkheid en ter profaneering van de „heiliging"
van den strijd, waarop men zich zoo gaarne
laat voorstaan maar daartegenover stellen
nu de liberalen eens hunne eerlijke, waar
achtige overtuiging, hun arbeid, hun woord.
Zijn er geen mannen die thans den ban
en den achterban kunnen opwekken tot den
strijddie de twijfelmoedigen kunnen be
zielen met het vuur, zoo noodig om te over
winnen die met woorden vol waarheid en
eerlijkheid de eenvoudigen kunnen voor-!
lichten en de drijvers der tegenpartij het
masker van leugen en onwaarheid bunnen i
afrukken, waarachter zij zich verschuilen?
De strijd staat niet wanhopend.
Men denke eens om het district Tholen.
Daar verloor men slag op slagen met een
De Casembroot behaalde men de overwinning.
Zoo zou het ook kannen zijn met een
I. D. Fransen van de Putte in het
district Goes.
Het is thans het goede oogenblik om daar
moeite noch zorgen te ontzien, teneinde in
het district al wat is tegen het steile Calvi
nisme, tegen de ijveraars voor dr Ruyper
en zijne doleerende kerk, saam te brengén,
opdat het zijn stem vereenige en als ver
tegenwoordiger naar de Provinciale Staten
afvaardige den heer
I. D. Fransen van de Putte.
Een zaak bedenke men vooralde tijd is
kort. Er dient met kracht maar vooral met
spoed gehandeld te worden.
Laat men in elk deel van het district be
zadigde personeD, die deze candidatuur
gunstig gezind zijn, uitzenden om met de
kiezers te spreken.
Welk een voorrecht zou het zijn als men
de minderheid in de Provinciale Stalen eens
kon versterkeneen minderheid die nume
riek de sterkste van de drie is.
hebben een viertal oorlogsschepen uit te zen
den, 't zjj dan om voldoening te eisehen voor
den gepleegden roof; 't rij om voorloopig tot
een demonstratie zich te bepalen.
Laat ons hopen dat dit gerucht onjuist is.
Wie in zulke dingen eenmaal a gezegd heeft,
moet er, indien hg zich niet belacheljjk wil
maken, zoo noodig b op laten volgen. En dat
a zou hier bljjken kunnen te beteekenenzich
steken in een wespennest, hetwelk duur te
staan kwam en ons land meer oneer en na
deel dan profijt en eer bracht.
Men versta ons niet verkeerd. Geenszins
willen wjj te verstaan geven dat de Neder-
landsche regeering de zaak blauw-blauw be
hoort te laten. Het tegendeel is waar. Al
heel erg zou het wezen, zoo zjj het gebeurde
over haar kant liet gaan. Maar wat zjj naar
onze meening te doen heeft, is dit: met
andere mogendheden, die bjj de veiligheid der
wateren in kwestie evenzeer belang hebben,
in overleg treden om te komen tot gemeen
schappelijk handelen, desnoods met bracht
van wapenen.
Wat zouden die andere mogendheden in
hun vuistje lachen, wanneer Nederland alléén
er zich aan waagde en, met zjjn zwakke
krachten, de kastanjes uit het vuur ging
tien!
Trouwens, van een zóó voorzichtig man als
de minister van buitenlandache zaken kan
kwaljjk worden ondersteld dat hjj in dit geval
plichtmatige bedachtzaamheid uit het oog
verliest.
In tegenspraak met het bericht uit 's Gra
venhage, dat de regeering zou besloten hebben
tot het zenden van oorlogsschepen naar de
kust van Marokko, verneemt men nu weêr
dat een besluit van dien aard door de regee
ring tot nog toe niet genomen is.
»Wat de Middelburgsche Ct. zegt over ver
zwakking der beteekenis van de eerste stem
ming (voor de Provinciale Staten), houdt geen
steek."
Aldus de Tijd.
Mogen wjj de redactie van dit blad om na
dere inlichtingen daaromtrent verwjjzen naar
het antirevolutionnaire blad de Ne
derlander, te Rotterdam, welks getuigenis wg
e envoudig aanhaaldenzjj het ook met volle
instemming.
Dezelfde verklaring legde het Goesehe ole-
ricale blad na afloop der herstemming af.
De steekhoudendheid dier bewering is, dunkt
ons, dus wel hoven allen twjjfel verheven.
De heer Smidt heeft verlof gevraagd en
verkegen om een interpellatie tot de regeering
te richten, naar aanleiding van het feit dat
een Nederlandsch koopvaardjjschip door zee-
roovers, onderdanen van. den sultan van Ma
rokko, in de Middellandsche Zee is afgeloopen.
Voor zulk een interpellatie bestaat alle aan
leiding, zegt de Amst. (D. v. Ni) Niet alleen
wegens het ernstige van het feit zelf. Ookwegens
het gerucht dat de ronde heeft gedaan door
de pers als zou de regeering reeds beBloten
de uitvoering van het Requiemvan Cherubini,
voor gemengd koor en orkest.
Daar het concertminnend publiek van Zie
rikzee niet verwend wordt door veel muzikale
opvoeringen, is het geen wonder dat de con
certzaal flink bezet was en de bezoekers big k-
baar genoten van wat ten gehoore werd gebracht.
De uitvoering was dan ook over het alge
meen zeer te loven, terwjjl de heer Klimmer-
boom met de voordracht der solo-nommers
bewezen heeft een degeljjk en geroutineerd
pianist en violist te zjjn. In de ensemble
nummers toonde hjj zich als dirigent uitste
kend op zjjne plaats.
Dat bjj de uitvoering van het Requiem van
Cherubini, na de korte voorbereiding van het
koor, niet alles even goed tot zjjn rechtkwam,
wien, die deze schoone maar met moeiljjkheden
als doorweven Missa kent, zal het verwonderen
't Moet echter gezegd, dat het kleine koor
zich dapper kweet en het applaus, waarmede
het werd beloond, ten volle verdiende.
De pianobegeleiding door eene dame-dilet
tante was, zooals we dat van haar gewoon
zjj li, boven allen lof verheven, terwjjl het
strgkorkest van Kunst en Eer zich, zoowel in
de uitvoering van de Ouverturedie Uochzeit
Figaro, als in de begeleiding van het
Requiem verdiensteljjk van zjjne taak kweet.
Wg meenen dat de heer Klimmerboom zich
over zjjne introductie bjj het Zierikzeesche
publiek niet zal hebben te beklagen, terwjjl
ook dat publiek en de af deeling van Toon
kunst tevreden kunnen zjjn met de talenten,
die de heer KI. op het concert heeft ontwik
keld en die alle hoop geven op een krachtig
leven der edele toonkunst ia ons midden
Bft kon. besluit:
is, met ingang van 1 Juni, benoemd tot lid
van de commissie van toezicht op de rjjks-
landbouwproefstations dr H. P. Wjjsman jr.
hoogleeraar aan de rijksuniversiteit te Leiden;
en F. B. Löhnis, die in 1895 aftreedt als lid
van de commissie van toezicht op de rjjks-
landbouwproefstations, opnieuw als zoodanig
benoemd
is aan H. L, Verspyck te Utrecht, op zjjn
verzoek, eervol ontslag verleend als inspecteur
voor het geneeskundig staatstoezicht voor
Gelderland en Utrecht, onder dankbetuiging.
In het jaar 1895 kunnen ter beschikking
den gouverneur-generaal van N.-I. worden
gesteld; a. om in administratieve betrekkin
daar te lande te worden geplaatst, acht
en twintig personen die geslaagd zjjn in het
groot-ambtennaarsexamen voor den Indischen
dienstb. om in rechteljjke betrekkingen daar
te lande te worden geplaatst, negen personen
die geslaagd zjjn in het examen, bedoeld
artikel 92, 2de lid, der wet op het hooger
onderwjjs.
De minister van marine brengt ter kennis
van belanghebbenden, dat in dit jaar geen
studenten in de geneeskunde aan de Neder-
landsche universiteiten zullen worden aange
nomen om opgeleid te worden tot officier van
gezondheid 2e bi. bjj de kon. Ned. zeemacht.
JLetteren en Kunst.
Uit Zierikzee schrjjft men ons
Woensdagavond gaf de afdeeling Zierikzee
der Maatschappij tot bevordering der Toon
kunst haar eerste concert in het seizoen 1894/95.
Dit late optreden is een gevolg van de ont
stentenis gedurende den winter van een direc
teur, wegens het overig den van den heer D.
H. Ezerman.
De in Maart jl. nieuwbenoemde directeur,
de heer S. Klimmerboom, uit Franeker, leidde
alzoo hier voor de eerste maal een concert
der afdeeling.
De uitvoerenden waren de zangvereeniging
der afdeeling en het strgkorkest van het mu
ziekgezelschap Kunst en Eer, terwjjl de solo-
nommers voor piano en viool door den heer
Klimmerboom werden vertolkt.
Het eerste gedeelte van het programma be
stond geheel uit instrumentale nommers, nl.
I. Ouverture, Die Uochzeit des Figaro, voor
orkest; 2. a. Nocturne, van Chopin, b. Valse
brïllante, van Moszkowski en c. La Cascade,
van Scotson Clark, alle voor piano3. Andante
en Allegro passionato uit het Trio voor piano,
viool en violoncel, van Reissiger; 4. a. An
dante uit het vioolconcert van Mendelssohn,
b. Finale uit het 9e concert van de Bériof,
beide voor vioolen 5. Andante en AUegro
uit het klavierkwartet, opus 16, van Beethoven,
terwjjl het tweede gedeelte gewjjd was aan
In eene particuliere correspondentie over
de Berlgnsche Schilderijententoonstelling aan
de Tel. word t melding gemaakt van een Bchil-
derjj van den heer A. A. Plasschaert te Veere,
genaamd Géluksdroom.
»0," schrjjft de berichtgever >die eerste
,g op deze tentoonstelling, toen ik lieptns-
schen deze duizenden doeken, met hun kleur-
klateringen mjj overweldigend. Hier een doek
als een schreeuwer, daar een als een foetus,
daar weer als een in-gemeene viezerik, het
leeljjke altjjd bonsend en stompend zich voor
uitdringend, al die indrukken tegeljjk, tot mjjn
hoofd behamerd werd en bespietst en bescha-
terd alsof ik op een oude kermis liep en
daar plotseling dit doekje, blank en stil en
bescheiden als een schroomvol bruidje, als
een deinende waterlelie, als een verstoken
boschviooltje, een blanke altaarkaars van
maagdeljjkheid, waar ik voelde het dadeljjk
en ik werd opgenomen en dreef mede naar
dat verte, onbekende droomland en mga hoofd
koelde weer en het was mjj of ik zweefde in
een hooge lucht, in een witte wolk, een voer
tuig, wenteloos drjjvend langs een blauw uit-
Oad-HoUandache huisjes met trapgeveltjes
en roode daken staan heweegloos aan een
blauw water en spiegelen zich roerloos, stil.
Het is een droom van blauw en rood, een
droom zonder geluid, een verscbjjning en van
een ver torentje, waarin de klok hangt, zal
hier geen carrillon zjjn vuurregen van geluid-
knetteringetjes spritsen. De oude, vergeten
huisjes staan roerloos, het water is stil, er is
geen gesuis, er is alleen teerheid en liefde
en rust, geluksdroom.
Ik ken den heer Plasschaert nietdit is
het eerste werk, dat ik van hem zie. Ik ge
loof dat hg moet zjjn een stil, bescheiden en
onbegrepen man, door enkelen, enkelen alleen
met een vrieadelgk, vergoelijkend glimlachje
aangezieneen man zjjn weg eenzaam gaande
en zjjn geluk en zjjn liefde zoekend in zjjn
idealen. Voor dezulken is de wereld te grof
en zjj big ven onbekenden. En nu zou ik
graag bier heel luid voor den heer Plasschaert
gaan schetteren en zeggen dat hier iets nieuws
zoo onschuldig weg op bloeit; dat hier een
nieuwe droomer is opgestaan in het land der
wazen, maar een uit een ander leven, een
wonderwitte bloeiende bloem uit een boven-
aardsche floranu wou ik hard uitroepen
hier publiek is wat moois te koop, hier komt
een nieuwe kunst, maar zal de droomer zelf
niet opschrikken en schuw kjjken en afkeerig
van fanfare en fanfaronade mjj mjjden en een
rustiger en stiller plaatsjeszich zoeken
Maar ik gloof, mjjnheer Plasschaert, dat ik
u een beetje heb kunnen begrjjpenik voel
mjj aan u verwant en ik hoop u eenmaal eens
de hand te kunnen drukken.
ONDERWIJS.
Onder voorzitterschap van den heer Joh. Lu
tejjn werd Donderdagavond in het Schuttershof
lhier eene algemeene vergadering gehou
den van leden der Ambachtsschool te Middel
burg.
De opkomst was, als naar gewoonte, niet groot;
slechts een negental leden was aanwezig.
In de eerste plaats werd het verslag uitge
bracht over het afgeloopen dientsjaar.
Daaruit bleek dat, hoewel het aantal begun
stigers, leden en belangstellenden niet sterk is
afgenomen, de vereeniging nog steeds meer
steun behoeft om met vrucht werkzaam te bljj-
ven. Verder werd er hulde gebracht aan het on
derwijzend personeel en geconstateerd dat de
lust en jjver der leerlingen bevredigend was.
Het verslag, dat gedrukt zal worden, werd
vastgesteld.
In de tweede plaats werd overgegaan tot
de benoeming van de commissie tot het nazien
der rekening van den penningmeester over
het afgeloopen jaar. Door den voorzitter wer
den als leden aangewezen de heeren S. Boas-
son, J. C. Milbom en D. Hildernisse en als
plaatsvervangers de heeren J. A. Tak, W. J.
Sprenger en W. D. Lutejjn.
In de derde plaats werd de rekening gedaan.
Zjj besomde in ontvangst 3913.48 en in uit
gaaf f 3216.78 en leverde dus een goed Blot
op van f 696.70.
Onder de ontvangsten werden genoemd
het goed slot van het vorig jaar ad 886.12,
aan contributiën ƒ1029, aan subsidiën f 1487.50,
aan schoolgeld f 120 en voor geleverd werk
f 281.53.
De rekening werd goedgekeurd.
Vervolgens waren aan de orde de benoe
mingen van 4 leden van het bestuur in de
>laats van de aan de beurt van aftreding
jjnde heeren L. K. van der Harst, die zitting
had als lid van het departement Middelburg
der Maatschappij Tot Nut van 1 Algemeen,
H. P. van da Ree, zitting hebbende namena
de afdeeling Middelburg der Vereeniging t. b.
v. fabrleks- en handwerksnijverheid in Ne
derland, dr J. J. Couvée die zitting had voor
de afd. Middelburg van de Ned. Mij. tot bev.
van Nijverheid en R. van der Klip, die zit
ting had als vakman.
Ter vervulling van de eerste vacature waren
aanbevolen de heeren L. K. v. d. Harst
J.Jz. en A. J. Wjjnne; eerstgenoemde werd
benoemd met algemeene stemmen, terwjjl een
briefje blanco was; voor de tweede vacature
waren aanbevolen de heeren W. Hegboer en
P. Poletlaatstgenoemde werd met algemeene
stemmen benoemd; voor de derde vacature
luidde de aanbeveling de heeren A. A. Bekaar
en W. D. Lutejjn, eerstgenoemde werd met 7
stemmen benoemd tegen 2 op den heer Lu
tejjn voor de laatste vacature bestond de
voordracht uit de heeren N. C. Jolmers en J.
Koppejanlaatstgenoemde werd met 6 stemmen
benoemd tegen 3 op den heer Jolmers.
De voorzitter wijdde een woord van dank
aan hetgeen de aftredende leden in het belang
der vereeniging hadden gedaan en beval hun
de belangen der Middelburgsche ambachts
school bjj voortduring aan.
De heer Van de Ree, ter vergadering aan
wezig, dankte voor de welwillende woorden
en de aangename wjjze waarop bjj met de
verschillende andere leden en commissiën was
werkzaam geweest.
Hierna werd de vergadering gesloten.
MejJ. de Jonge te Terneuzen is
benoemd tot onderwijzeres aan eene Chr.
school te Ouderkerk aan den IJsel, op een
salaris van f 600.
Blgkens het verschenen verslag aangaande
den toestand en de verrichtingen der veree
niging Volksonderwijs telt die thans 4645
leden, in 93 afdeelingen en 47 correspondent
schappen.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Met Pinksteren zal Walcheren ook
bezocht worden door 30 leden van de Safety
Club Bruxélles.
Zjj zullen bjj aankomst Zondagmorgen half
twaalf uur door de W. V. Scaldis aan de
Ponton te Vlissingen worden afgehaald en
naar Domburg gebracht, alwaar ze in 't Schut
tershof logeeren. Maandag eten ze in Mid
delburg en logeeren in Goes, vanwaar ze ver
der over Bergen op Zoom naar Brussel terug-
Dinsdag overleed te Ellewoutsdjjk
op 61-jarigen leeftjjd de landbouwer A. J.
Vroegop, éen der meest beminde en achtens
waardige burgers dier gemeentebjj allen
zonder onderscheid bekend om zjjne hulpvaar
digheid en bjj wien nimmer tevergeefs werd
aangeklopt, waar het gold het bewgzen van
liefdediensten; een eigenschap welke hem ook
buiten zjjne eigenljjke woonplaatsbekend
had gemaakt. Vooral als lid van de beide