N°. 99. 138" Jaargang. 1895. Zaterdag 27 April. «DELBIHHE COOUNT. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen; Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.- Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regels Bij abonnement lager.' Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.1 Reclames 40 cent per regel. Thewometer. Middelburg 26 April 8 u. vm. 55 gr. m. 12 u- 59 gr av. 4 u. 56 gr. F Verwacht Z. W. wind. Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Boi/crrr, firma weduwe A. C. de Jonge, te EruiningenF. v. d. Pbiji, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieuwenhüijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nugh Van Detmab, te Rotterdam, de Gebb. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de La Ma» Azn., to Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cxe., John F. Jones, opvolger. Advertentlëa moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zpn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen Middelburg 26 April. Naar aanleiding der besprekingen in de Belgische kamer over de opening en sluiting der grenzen voor den invoer van vee uit Nederland, ontving het Handelsblad van Ant werpen van een landbouwer uit den omtrek van Lier het volgende karakteristieke gezegde »De landbouwers zjjn hier allen tot akkoord om te zeggen dat, indien Holland tien jaar gesloten bleef, wjj niets meer op stal zouden hebben dan bokken en geiten." Hetzelfde blad ontving nog van zekeren C. een schrpven, waarin deze verklaart dat, hoe dankbaar de kleine landbouwers in België den minister De Bruyn ook mogen zjjn voor het tpdelpk openen der grenzen, alsook voor bet antwoord, dat hp den razenden pro tectionist Tbienpont gat, zjj toch weten, uit reeds vroeger genomen inlichtingen, dat de minister niet half genoeg zegde, niet kracht dadig genoeg was. »M. de Bruyn zegde zoo scbrpft C. dat van de negen gevallen van pootziekte of mond- en klauwzeer er slechts vjjf werden waargenomen bp vee, dat uit Holland kwam. Maar hp had er kunnen bp voegen dat die Hollandsche beesten gezond over de grenzen kwamen, en te Gent gedurende acht dagen hadden gestaan in stallen, welke reeds be smet waren. Men begrppe toch dat de veeboeren uit onze streek, die in Maart de opening der grenzen vroegen, eer zp die vraag inzonden, heel den Hollandschen veestapel hadden onderzocht, en niet zoo dom zullen zpn, den invoer te vragen van vee, dat hunne stallen besmetten kon Daarbp, zegt de laatste maatregel, door den minister genomen, niet genoeg dat hp zelf niet gelooft aan het bestaan der ziekte in Holland Het besluit, waardoor het Hollandsch vee weer geweigerd wordt, draagt den datum van 18 April, doch de maatregel is eerst van toe passing den 27 derzelfde maand, dus negen dagen later. Negen dagen lang geeft bp den Hollanders nog tjjd om hun vee bp duizenden stuks over de grenzen te zenden want men begrjjpt dat in zulke omstandigheden de toevoer eerst voor goed moet beginnen, zoo talrijk dat de vee artsen geen tpd hebben om bij het ingevoerd vee de noodige waarnemingen te doen en er zoo gelegenheid is otn, als er ziekte bestaat, zieke dieren binnen te brengen. Doch de Hollanders zelf redeneeren zoo niet. Zp begrppen dat het in hun eigen be lang is, geen ziek vee naar België te zenden. Na gewezen te hebben op hetgeen een paar Hollandsche bladen schreven, o. a. op de door ons overgenomen waarschuwing, aan het adres van onze regeering, om toch alleB te doen om den uitvoer naar de vreemde geo pend te houden, schrpft C.: »Men ziet hoe bezorgd de Hollanders zelf zpn voor de reputatie van hun vee, omdat zp weten en ondervinden dat het geringste ver dacht geval hun een bron van winst afsnjjdt. Doch laat mjj een ander geval aanhalen. Onder den titelSmokkelhandel van vee vonden de lezers in het Handelsblad bpna dageljjks berichten uit Turnhout en andere punten der Hollandsche grens, over het in 't ge heim binnenbrengen van Hollandsche bees ten. Die beesten werden in beslag genomen, op stal gezet, geslacht en de smokkelaars werden door de rechtbank veroordeeld. Welnu, heelt men op dit overgroote getal runderen, die ondanks het verbod van invoer binnen gebracht en in beslag genomen werden, één ziek beest bevonden Geen enkel. Van geen enkel punt der grens is mp een dergel jjk geval ter oore gekomen. Laat ons den blik door ons land wenden Een veekweeker onzer streek kocht op 22 Febr., dus lang vóór dat de minister de grens tpdelpk opende, op de groote foor van Ciney negen osBen. En toen zjjne beesten op stal kwamen, be vond hp dat allen door het mond en klauw- zeer waren aangetast. Dit is geen afzonderljjk geval, want het kwam voor bp verschillende zjjner vakgenooten in Oost- en West-Vlaanderen, die tot 80 beesten geljjk kochten, en God weet, indien de vee artsen eens spreken wilden, hoeveel honderden van die gevallen zp zouden kunnen aanhalen tegen de slechts enkele verdachte gevallen, die zich op de Hollandsche grens voordeden De veeartsen, ha, ja, daar zit de knoop! Ik zal mp wel wachten, die beambten bp Ret publiek in wantrouwen te brengen, maar t mag toch wel vreemd genoemd worden, dat men bjj het goede, zoo gezochte Hollandsch vee zoo gemakkelijk verdachte gevallen vindt, als men er op de markt van Ciney, waar er met dozpnen komen, die in de stallen in en rond de gemeente verspreid worden, geen enkel ontdekt, vóór dat veeboeren de beesten ge kocht en op stal hebben Moeten wjj dan gelooven wat een onzer veekweekers uit den polder ons met oprechte boersche openhartigheid zegde»De veeartsen, dat zpn de microben, die den ministerszetel ondermijnen En 't schjjnt zelfs dat die microben wroeten tot in de bureelen van het ministerie toe. Immers, daar zitten ambtenaars, die nu hier, dan daar, eene bpdrage schrpven voor dit of geen landbouwblad, bpdrage, welke alsdan, omdat zp, zooals men zegt «van 't ministerie komt» meer waarde heeft. Doch wie eenigs- zins bevoegd is, ziet de adder onder depalingen. Men moet het goede en voor onzen kweek zoo noodige Hollandsche vee verdacht maken ten voordeele van het veel geringere, weinig melkgevende Waalsche rasmen gaat verder, men wil den minister doen verdenken van te handelen uit persoonljjk eigenbelang, men zoekt politieke driften op te wekken, want wjj be hoeven het niet onder stoelen of banken te steken dat de meerderheid van het personeel der administraties nog altpd een wit voetje in de logie heeft. Dat MM. de protectionnisten dus wel oppas sen in hunnen uitzinnigen oorlog tegen inge beelde en niet bestaande kwalen; zp zouden het zich later beklagen. Ik zal M. den minister geen raad geven, doch onze landbouwers en koeiboeren, op wier verzoek hp verleden maand de grenzen tpde lpk opende, zet ik aan, den minister in te lichten bp elk feit van onrechtvaardige ver dachtmaking, dat, door welken ambtenaar ook, zou worden gepleegd ten nadeele van onzen veekweek. M. De Bruyn wenscht niet beter dan goed ingelicht te worden door andere personen dan die, welke in zpn bureelen zetelen, en hjj is veel te rechtzinnig om, wanneer een recht vaardige maatregel gevraagd wordt, dien niet naar behooren toe te passen. In het Hbld deelt de heer C. E. van Koets veld mee dat hp geen reis heeft gemaakt door het geheele land, om propaganda te maken voor proportioneele vertegenwoordiging en dat plannen voor eene adresbeweging nog zoo vaag zpn dat daaromtrent nog niets valt te melden. gevallen, hebben aan enkele personen alhier aanleiding gegeven om zich in couranten on gunstig over u uit te latenzelfs las ik on langs een artikel waarin men u in een be spottelijk daglicht Btelt. Ik vind dat men in Holland overdrpft met hun vreugde oetoon over het succes op Lombok en wellicht had men ook beter gedaan u te Deventer met rust te laten, want het kan een eenvoudig, bezadigd man als u niet aangenaam zpn om zooveel eerbetoon te ontvangen, waar hp slechts zpn plicht deed. Daar het niet onwaarschpnlpk is dat men te Deventer die hatelpke artikelen leest, acht ik mp genoodzaakt te constateeren dat op uwe houding bjj den overval en den daarop gevolg den terugtocht niets is aan te merken enuin alle opzichten uwen plicht hebt gedaan, zoo lang u te Lombok zjjt geweest. Ik voeg daar nog bp dat de bewuste cou ranten-artikelen mp onaangenaam hebben aangedaan. Na beleefde groeten met de meeste achting Gedep. Btaten van Groningen zpn gereed met het advies over het voorstel van het lid Prov. staten, den heer J. Doombosch, bur gemeester van Baflo, waarbjj van den minister van binnenlandsche zaken machtiging gevraagd yoor het houden van eene buitengewone vergadering. Het college is niet homogeen over de vraagIs bescherming der granen in het algemeen belang van deze provincie? De minderheid is van oordeel, dat het voorstel des heeren Doornbosch moet worden aangenomen, daar het zeer in het belang is van den land bouw, het hoofdbedrjjf in dat gewest. De meerderheid ontraadt de aanneming ten sterkste. Wil men volgens haar protectie, welnu dan haar doorgezet in bpna alle takken van bestaan maar bescherming alleen voor granen is in het nadeel van de huurboeren maar meer nog in dat van de burgerp. Ten slotte luidt de conclusie »Niet aan te nemen het voorstel van den heer Doornbosch." Er is veel gedacht en veel gegist naai oorzaak, waardoor de veldprediker Rogge voor- an is bp de toekenning van onderschei dingen naar aanleiding van de gebeurtenissen op Lombok. Zoo daaromtrent al geen zeker heid bestaat, zeker is 'twel, zegt het N.v. d. D., dat er eene Boort van kabaal zich om den heer Rogge gevormd heeft, waarvan o. a. eene uiting is een alleronbehoorljjkst artikel in De Locomotief. Tegenover zulke aanvallen staat in den regel machteloos, en daarom moet 11 den heer Rogge des te aangename1 geweest zpn, toen hp onlangs verrast werd et een brief van Generaal Vetter, die bljjk- baar vol verontwaardiging was over betgeen hp zag en hoorde. Wp hebben den heer Rogge verlof gevraagd dien brief, als een tot de Lombokgeschiedenis behoorend document, te mogen openbaar maken en zpn thans in de gelegenheid er ook onze lezers mede bekend te maken. Generaal Vetter schreef: Batavia, dd. Februari 1895. Geachte Dominee Rogge. De ovatiën, die u te Deventer zpn ten deel Bjj kon. besluit: zpn op pensioen gesteld de luitenant-kolo nels A. G. F. de Petit, G. Clockener BrouBson en W. B. van den Bosch, provinciale adju danten, respectievelijk in Groningen en Drenthe, in Zuid-Holland en in Noord-Holland; de lui tenant-kolonel D. J. H. van Aken, provinciale adjudant in Zeeland; de luitenant-kolonel J. Mejjers, plaatseljjke commandant te Utrecht, en is het bedrag van het pensioen bepaald voor de luitenant-kolonels De Petit, Clockener Brousson en Van den Bosch op 1800; voor den luitenant-kolonel Van Aken op f 1725, voor den luitenant-kolonel Mejjers op 1875 's jaars; zpn benoemd bjj den provincialen staf, tot luit.-kol. de majoors J. F. Klinkhamer, jhrW. P. Barnaart en D. J. H. N. den Beer Poortu- gaal, prov. adjudanten, reep. in Gelderland, in Limburg en in Overjjseltot majoor prov. adjudant in Zeeland de kapt. H. F. van den Oudendpk Pieterse, van den staf der inf. directeur der Pupillenschool, uit welke betrek king hp in verband daarmede eervol wordt ontheven; in Noord-Holland de kapitein J. J. Geers, comm. van het algemeen depot van discipline, van welk bevel hp in verband daar mede eervol wordt ontheven; in Groningen en Drente de kapitein B. G. Koopman, van het 8e regiment inf.in Zuid-Holland de kapitein F. P. Francke, van den staf der inf., werkzaam bjj het dep. van oorlogbjj den plaatseljjken staf, tot majoor pi. comm. te Utrecht de kapi tein J. H. F.Ritter, pl. adjudant te 'sGravenhage. De mededeelingen omtrent de heeren Van Aken en Van den Oudendpk Pieterse zpn reeds in een deel der oplaag van ons vorig nommer opgenomen. Verder is, met ingang van 1 Juli, aan J. H. van Cranenburgh, hoofdcommies bjj het depar tement van waterstaat, op zpn verzoek, eervol ontslag uit 's rijks dienst verleend, onder dankbetuiging voor de gedurende bpna vjjftig jaren door hem bewezen diensten, en behoudens aanspraak op pensioen. De Staatscourant van heden bevat de wet van den 20sten April 1895, (Staatsbladno54) houdende nadere bepalingen omtrent de heffing van invoerrecht naar de waarde der goederen. ONDERWIJS. In het verslag betreffende den toestand van het middelbaar onderwps in de gemeente Middelburg gedurende het jaar 1894 wordt b p de vermelding van de verwisseling der leera ren van de rjjks hoogere burgerschool medege deeld dat die kennis te danken is aan de welwil lende mededeeling van den directeur. Aan een, in het begin van 1893 door de com missie tot den inspecteur en later tot den minister gericht verzoek om afschriften te ont vangen van de benoemingen werd ook in 1894 niet voldaan. Wjj verklaren niet te begrppen zegt de commissie hoe deze weigering overeen is te brengen met artikel 52 der wet, hetwelk ons de verplichting oplegt aanteekening te houden van het onderwjjzend personeel, en om welke reden de minister en de inspecteur ons de ken nis onthouden van de verdeeling der vakken, welke kennis voor ons schoolbezoek van be lang is. Het aantal leerlingen der R. H. B. S. be droeg in December 1894 115, t. w. 112 manne- ljjke en 3 vrouwelijke. Eene vermeerdering alzoo sedert 1893 van 6 leerlingen, toen het 109 bedroeg, t. w. 103 mannel jjke en 6 vrouwe lijke in 1892 waB het 103in 1891 was het 89in 1890 was het 91in 1889, 97in 1888, 108; in 1887, 98; in 1886, 96; in 1885, 84; in 1884, 85in 1883, 89. Yan de 7 bjj het eind-examen der Hoogere Burgerscholen in Zeeland geslaagden sfudeeren er 3 voor arts 1 voor apotheker1 is in Oost- Indië op eene suikerfabriek 1 is bp het on derwps; 1 onbekend. Van de 2 niet geslaagden is geene tot de school teruggekeerd, de eene studeert voor verificateur bjj den waarborg en de belasting der gouden en zilveren werken, terwjjl de andere is overleden. Het schoolgebouw verkeert in vry voldoenden staat. De navolgende verbeteringen worden noodzakeljjk geacht1° meer privaten, zoodat de manneljjke en vrouwelpke leerlingen niet van hetzelfde privaat behoeven gebruik te maken; 2° vermeerdering van leslokalen; 3° verbetering van luchtverversching in enkele leslokalen. Wat de burgeravondschool betreft valt het volgende te vermelden Het aantal leerlingen bedroeg in December 1894, 131in 1893, 131in 1892,126 in 1891, 121; in 1890, 122; in 1889, 101; in 1888,111. in 1887, 98in 1886, 95in 1885,91in 1884] 85in 1883, 70. Van de leerlingen bezochten 32 de Am bachtsschool. De leerlingen der Burgeravondschool, die reeds een beroep hebben gekozen, worden, als volgt, verdeeld: 62 timmerlieden; 8 schrijn werkers, meubelmakers17 smeden7 steen houwers, metselaars, loodgieters 2 beeldhou wers, stukadoors; 7 ververs, glazenmakers, verlakkers, 3 bouwkundigen; 1 onderwjjzer en aanstaande onderwjjzer 4 kantoorbedienden, klerken1 photograaf1 horlogemaker1 stoffeerder; 1 schoenmaker; 1 kamerbehanger; 1 wjjnsteker, 2 kruideniersleerlingen1 boek binder; 1 steendrukker. De toevloed van leerlingen tot het volgen van volledig onderwps was grooter dan bjj den vorigen cursus. Het groot getal leerlingen bjj den aanvang van den cursus eischte dat de eerste en de tweede klasse in drie, en de derde klasse in twee parallel-afdeelingen werd gesplitst. Verder zegt de commissie Zoowel het gebouw in de Lange St Pieter straat alsook de voormalige school F in de Lange Giststraat zjjn thans, wat de ruimte betreft, nog voldoende voor de leerlingen. Het nadeel, hetwelk wp voor het onderwjji duchtten van den afstand, waarop de school gebouwen van elkander verwijderd liggen, werd door de inrichting van den rooster der lesuren tot de kleinst mogelpke afmetingen terugge bracht. Het overloopen gedurende den school- tjjd moest echter toch nog 4 maal 's weekB plaats hebben. Wjj volharden dus bjj onze meening, dat het gebruik maken van twee gebouwen niet bevorderljjk is aan den geregelden gang van het onderwjjs en niet dienstig is aan de orde, welke voor goed onderwps onontbeerlijk is. Aanschaffing van nieuwe leermiddelen, voor namelijk ten behoeve van het onderwps in het teekenen, is zeer wenschelpk. Het gedrag en de vljjt der leerlingen gaven over het algemeen tedenen tot tevredenheid. Enkele ongunstige uitzonderingen deden zich voor. In het belang van eenen geregelden gang van het onderwps is door ons, na den directeur gehoord te hebben, éen leerling voor altpd van de school verwjjderd. Eene meer gunstige getuigenis kan worden afgelegd ten aanzien van het getrouw school bezoek der leerlingen, die enkele lessen bp- wonen. De lessen werden getrouw bpeewoond ei bljjkens het getuigenis der verschillende leeraren toonden, op weinige uitzonderingen na, de leerlingen het onderwps met vrucht te volgen. Na afloop van het overgangs- en het eind examen werden aan 65 leerlingen, t. w. leerlingen der le klasse, 25 leerlingen der 2e klasse, 18 leerlingen der 3e klasse voor getrouw schoolbezoek belooningen, bestaande in voor werpen, betrekking hebbende op het door den leerling gekozen ambacht of vak, uitgereikt. Aan 22 leerlingen werd verlof gegeven om ingevolge artikel 22 der verordening, teeken gereedschappen door wekelpksche afbetaling eigendom te verkrjjgen. Te Oud-Vosmeer ismej. A. J.de Wil de—Giljamse als tpdelpk onderwjjzeres voor 8 maanden gecontinueerd, terwjjl mej. E. E. van Alphen de Veer als onderwpzeres eervol werd ontslagen. UIT STAD EN PROVINCIE. Wp herinneren dat in Ons Huis te Middelburg morgen (Zaterdag), des avonds van 8 tot 9 uur, weer de gewone ge legenheid bestaat tot inschrpving. Onder voorzitterschap van den heer mr E. Fokker werd Donderdag avond op een der bovenzalen van de sociëteit De Vergenoeging alhier eene Q,lgemeene vergadering gehouden van leden der aldeeling Middelburg van de Vereeniging tot bevordering van fabrieks- en handwerkmyoerheid in Nederland. Met het bestuur waren 9 leden en eenige genoodigden tegenwoordig. Namens het bestuur deed de voorzitter eenige mededeelingen. Eerstens dat eene circulaire verspreid is om tot het lidmaatschap der afdeeling uit te noo- digen. Een 13 tal heeren gaven aan die opwek king gehoor. Tweedens dat een brief is gericht aan ver schillende corporaties om deze op te wekken tot het in het leven roepen van een kamer van arbeid. Deze brief is in hoofdzaak reedB door ons medegedeeld. Daarna was aan de orde de benoeming van ree afgevaardigden ter in 1895 teMiddelburg te houden algemeene vergadering der vereeniging. Door het bestuur werden vier namen genoemd ter aanbeveling, nl. die van de heeren C. Bou- dewpnse, J. A. Frederiks, D. G. Kröber jr en P. Polet. de stemming werden 14 stembriefjes De uitslag was dat werden uitge bracht op de heeren P. Polet 7, C. Boudewpase en mr M. J. de Witt Hamer ieder 6, J. A. Frederiks 5, H. Snijders 2 stemmen, terwjjl de heer D. G. Kiöber jr 1 stem verkreeg. Aangezien niemand de meerderheid verkreeg was eene tweede vrjje Btemmming noodig. Daarbp werden weder 14 briefjes ingeleverd. De uitslag was dat de heeren P. Polet met 11 en mr M. J. de Witt Hamer met 9 stem men tot afgevaardigden werden gekozen. Op den heer J. A. Frederiks waren 2 en op den heer H. Snpders was een stem uitgebracht. Daarna was aan de orde het opmaken van eene voordracht van candidaten voor lid van het bestuur der ambachtsschool, noodig door het periodiek aftreden van den heer H. P. van de Ree, die niet herkiesbaar is. Door het bestuur werd de aandacht geves tigd op de heeren M. C. Roest en W. Hepboer. De heer Roest verzocht voor eene benoeming niet in aanmerking te komen. Bjj de stemming werden 14 briefjes inge leverd. De uitslag was dat de heer Hepboer 9 stern en verkreeg en alzoo was gekozen als eerste candidaat. Verder werden uitgebracht op de heeren P. Polet 6, D. Jeras 4, C. A. Goethals 3 en P. A. Casteiepn 2 stemmen, terwjjl de heer A. Mes 1 stem verkreeg. Als tweede candidaat werd gekozen de heer P. Polet met 9 stemmen, tegen 2 op den heer Castelepn en 2 op den heer Jeras. Daarna werd het woord gegeven aan den heer C. Geldof om, in aansluiting met hetgeen door hem in eene vorige vergadering werd gezegd, de conclusies van zpn rapport voor te dragen over de vraagIn hoeverre is het wenschelpk het onderwps aan de ambachts scholen, meer dan thans vrjj algemeen het geval is, uit te breiden tot andere dan de bouwvakken Die conclusies werden te bekwamer tpd door ons in hoofdzaak medegedeeld. Er werd ditmaal ook heel wat over gedis- cusseerd. Er werd gevraagd waarom alleen het onderwps aan ambachtsscholen voor de bouwvakken en de aankleve van dien een lans gebroken en daarvan alleen werk gemaakt wordt, waar er toch tal van vakken bestaan, laten wjj slechts aanstippen kleer- en schoen akers, behangers en stoffeerders en derge- lijken, waarvoor een goede opleiding alleszins gewenscht mag worden geacht doch ontbreekt. Deze stelling werd door een der leden met tal van voorbeelden toegelicht, waarbp vooral de Middelburgsche kleer- en schoenmakers werden besproken. Bjj deze kon nog veel ver beterd worden. Daarop werd geantwoord door een blik te slaan op het verleden, te wjjzen op het vroeger bestaan hebbend gildewezen en door de wenschelpkheid aan te toonen van de in voering van een leerling-contract, dat opleiding geeft in de werkplaats, zonder de nadeelen die aan het gildewezen kleefden. Ook over een en ander werd zeer druk ge discussieerd de strooming in de vergadering liep vrjj wel in de bedding van een leerling contract. Er werd daarbjj echter er op gewezen dat, waar de stoom tegenwoordig een groote factor is voor »stukwerkv, het in den regel moeil jjk is om een leerling tot bekwaam werk-

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1895 | | pagina 1