N°. 51. 138* Jaargang. 1895. Vrijdag 1 Maart. Verztóï tenen verklooslieii Middelburg 28 Februari. hddelmxgshï (omit. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per kwartaal in Middelburg en per post francoi Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.' Reclames 40 cent per regel. Th eraoneler. Middelburg 28 Febr. 8 u. vm. 33 g m. 12 XL 40 gr-, av. 4 n. 38 gr Verwacht W. wind. Agenten te VlisaingenP. G. de Vet Mbstdagh Zoo», te GoesA. C. Boiurr, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peul, te ZierikzeeA. C. de Mooi#, te Tholen: W. A. tan Nieuwenhtjijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aam, evenals de advertentie-burean's van Nijgh Van Ditmas, te Rotterdam, de Gebb. Belintante, te 'b Gravenhage. en A. de La Mab. Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Pargs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbï Cis., John F. Jches, opvolger. idvertentiën moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zgn, willen ZH des avonds nog worden opgenomen li. (Slot.) In ons vorig opstel zetten wg in hoofdtrek ken uiteen het door de kantonnale regeering van Bazel aangenomen wetsontwerp betrek kelijk de verzekering tegen werkloosheid, by na ongewjjzigd saamgesteld naar een plan van prof. Adler. Aan critiek ontbreekt het na- tuurljjk niet. Wg laten buiten beschouwing de tegenwerping van de principieele bestrijders van elke vrjjwillige of verplichte verzekering. Onder de werkgevers, zgn het in 't bg zonder de kleine bazen, die het ontwerp heftig be strijden, omdat zjj een zekere afgunst gevoelen, dat de staat den arbeiders zoo welwillend te hulp komt, terwjjl zjj, kleine patroons, al evenmin door het geluk zgn begunstigd. Betreft de critiek der werkgevers meer het geheele ontwerp, de arbeiders maken bezwa ren tegen enkele meer of minder onderge schikte punten. Op een groote arbeidersbjj- eenkomBt te Bazel werd op een der laatste Zondagen het plan-Adler uitvoerig bespro ken en toen een resolutie aangenomen, welke in hoofdzaak de volgende wenschen formuleerde. Daar het wetsontwerp der re geering in menig opzicht strjjdt met de be langen der arbeidende klasse, moet, opdat het aannemeljjk wordt voor de arbeiders en ar beidsters, rekening worden gehouden met de volgende eischen. In de eerste plaats moeten de van de ver zekerden te heffen bjjdragen voor 1/3 of voor de helft verlaagd worden en dien overeenkomstig is de subsidie van den staat te verhoogen. In de tweede plaats moet het wetsont werp op de volgende punten een wgziging ondergaanlo. de verzekering moet, ten minste facultatief, uitgestrekt worden tot de in het kanton hun domicilie hebbende doch elders geregeld in 't werk zjjnde arbeiders en arbeidsters, eveneens tot de arbeiders in de kleine bedrjjven; 2o. voor de verkiezing der arbeidersvertegenwoordigers in het bestuur is aan alle verzekeringspichtige arbeiders en ai;b eidsters het kiesrecht te verleenen3o. in geval arbeiders door werkgevers uitgesloten worden moet de onderstand eveneens worden uitgekeerd; 4o. de verzekerden, die meerma len in het jaar voor kortere tgden dan een week werkloos zgn geweest, hebben eveneens recht op onderstand. Eindeljjk stelde de vergadering nog als voornaamsten eischDe arbeiders moeten onder alle omstandigheden en ten krachtigste vasthouden aan het beginsel van zelfbestuur inzake de werkloozenkas door de verzekerde arbeiders en arbeidsters, zoodat ten minste de meerderheid der leden van het bestuur door de arbeiders zelve n en uit hun midden zgn te verkiezen. Er bestaat geenerlei twjjfel, of deze laatste vordering zal bjj de regeering op hevige tegenkanting stooten. Mogeljjk is het dat zjj toegeeft op het eerste puntde verlaging der bjjdrage van de arbeiders en verhooging van de staatssubsidie, doch in dat geval zal zjj nog minder bereid zgn haar standpunt inzake de zoo belangrjjke administratieve kwestie te laten varen. Onder de pogingen, aangewend in Zwitser land ter ondersteuning van de werkloozen uit openbare middelen, verdienen eindeljjk nog de aandacht die der stad Zurich gedurendc de winters 1892/93 en 1893/94. De onderstand werd door een plaatselijke commissie voor werkloozen, na een vooraf vastgesteld plan, grootendeels in naturaliën uitgedeeld, waar door de dringendste nood werd gelenigd. Een interessante bjjdrage tot de oplossing van het vraagstuk heeft onlangs een brochure van August Merck, uitgegeven door het arbei ders-secretariaat te Zurich, geleverd, die het problema der werkloosheid niet Blechts van verschillende kanten beschouwt, maar ook hoogst belangrjjke gegevenB over de statistiek der werkloosheid in Zurich gedurende de beide laatste jaren geeft. Vooral wordt nadruk ge legd op de moeilijkheid, welke het bouwvak biedt wegens het op en neergaand karaktei van dit vak. Het samenstellen der statistiek werd vergemakkelijkt, wjjl de commissie voo- werkloozen alvorens onderstand te verleenen de beantwoording van zeer gedetailleerde vra gen verlangde. Hoogst ongunstige resultaten gaven deze ljjsten met vragen ten opzichte van de woningstoestanden der Zjiricher arbeiders bevolking. Het gemiddelde loon vóór de werk loosheid bedroeg bjj 764 arbeiders 3.57 fr. per dag. Het statistisch deel omvat 31 tabellen, die over beroep, leeftgd, loon, geboorteplaats der werkloozen, over den duur der werkloos heid en over den aard der geschonken onder steuning opheldering geven. Als gemiddelde duur der werkloosheid wordt de tgd van 661/ï dagen in 1893 en van 58ys dagen in 1894 vastge steld. Voor een aantal Duitsche steden wordt, volgens een in 1893 door de arbeiders vereeni- .gingen gemaakte statistiek, de gemiddelde duur der werkloosheid op 69l/2 dagen aangege ven. Het gebeele loonverlies, dat de Zuricher werkloozen hebben geleden, wordt voor 1893 op 313.223 frcs. of 189 fr. per hoofd en voor 1894 op 158.454 frcs. of 191 fr. per hoofd berekend. Wat de uitvoerbaarheid van een verzekering tegen werkloosheid in Zurich betreft, zoo heeft de schrjjrer op dit punt bezwaren. Hjj vreest o. m. dat door de inrichting van een geregelde erzekering voedsel kan worden gegeven aan een gewetenlooze bonwspeculatie. Aan deze bezwaren wil de schrjjver tegemoet komen door belangrjjke uitdeelingen in naturaliën te houden, terwjjl hjj tevens voornamelijk erop rekent dat de rjjks- en de plaatselijke autori teiten bjj de verdeeling van openbare werken acht slaan op de geregeld terugkeerende werk loosheid, want voor het beste middel, om de werkloosheid te bestrgden, houdt hg het ver schaffen van werk. Door deze bedenkingen heeft intusschen de Zuricher gemeenteraad er zich niet van laten afbrengen op den door andere Zwitsersche kantons en steden ingeslagen weg kalm voor waarts te gaan. Hjj heeft den 5en December bg den grooten raad, in deze alleen competent om een verplichte verzekering wetskracht te geven, voorgesteld1° een ontwerp betrekke lijk de verzekering tegen werkloosheid op den grondslag van verplichte verzekering saam te stellen2" gedurende den winter 1894/95 den aan de werkloozen te verleenen onderstand op dezelfde wjjze te organiseeren als in de beide voorafgaande jaren is geschied. De groote raad heeft nog geen beslissing in deze ge nomen, doch men twjjfelt niet of deze valt ten gunste van het voorstel uit. Het resultaat van de, hetzelfde doel beoo- gende, werkzaamheden in de verschillende kantons, vat de Frankf. Ztgwaaraan wg bovenstaande bijzonderheden over de verze kering tegen werkloosheid in Zwitserland ontleenen, in de volgende conclusiën samen 1°. De instelling en de geregelde werkzaam heid van een verzekering tegen de gevolgen der werkloosheid is niet langer als een onop losbaar vraagstuk te beschouwen. Zjj bevindt zich op den besten weg, om op lokalen grond verscheidene steden en kantons te worden verwezenlijkt. 2". Reeds zgn tamelgk overeenstemmende statistische gegevens voorhanden, waaruit zich de omvang en de duur der werkloosheid in verschillende landstreken, die de regeling ter hand namen, laten bepalen. 3°. De verzekering moet verplichtend zgn voor alle arbeiders der arbeidsvakken, waar voor zg is bestemd. 4°. De verzekering kan dan slechts met goed resultaat worden toegepast, wanneer ver plichte bjjdragen van arbeiders en werkgevers geheven worden, waarbjj tevens subsidies der gemeenten en van den Staat zgn te voegen. 5°. Het bestuur over de verzekeringskassen wordt het best gevoerd door werkgevers en arbeiders met een door de gemeente of den staat te benoemen voorzitter. De verzekeringskassen moeten in betrek king staan tot de op gelgke grondslagen op gerichte bureau's tot het verschaffen van werk. Nog verder materiaal tot oplossing van het vraagstuk zal waarschjjnljjk geven het resul taat van de aanschrgving, door de ZwitserBche bondsregeering den 30en November gericht tot alle corporaties en vakvereenigingen van Zwit serland, en waarin zjj verzocht worden te antwoorden op de vraag, op welke wjjze de bond in staat is mede te werken aan de vraag stukken betrekkeljjk de werkverschaffing en de werkloosheid. In het jongste nommer van de Gemeentestem vestigt de redactie de aandacht op de pensioen- verzekering van gemeente-ambtenaren, waar van zjj met warmte de bevordering aanbeveelt. Zg ziet in die verzekering een tweeledig be lang. simmers", zoo schrgft die redactie, »waar de bestuurders der gemeenten het be- wgs leveren van het goed te meenen met hunne ondergeschikten, daar kan het niet anders dan dat deze laatsten hart hebben voor hun taak en het belang der gemeente op al lerlei wgze zullen voorstaan en be vordert n, ook al hebben niet allen daarvoor een eed of belofte afgelegd. Buitengewone omstandig heden uitgezonderd, moet den ambtenaar geen financieele zorg drukken. Niet dat de ge meenten hare ambtenaren bezolóige overeen komstig de door dezen zoo dikwgls te hoog opgevoerde levenswgze, doch het salaris dient zóo te zgn, dat bg, die den geheelen dag in dienst der gemeente werkzaam is, naar gelang van zgne positie, onathankelgk kan leven. Doch ook waar dit het geval is, zgn in den regel de tractementen niet zóo hoog, dat daar van nog iets voor den ouden dag kan worden afgezonderd. Wel zouden velen f 30 of f 50 's jaars knnnen missen, doch voor eene premie ter verzekering van eene voldoende uitkeering op zekeren leeftgd zjjn die bedragen niet toe reikend. Vele gemeenteraden zien dan ook het billgke ervan in, om den ambtenaren in zorg voor den ouden dag en hunne even- tueele weduwen en weezen tegemoet te komen. Er zgn wel eens stemmen opgegaan, dat het tegenover particulieren of neringdoenden gemeente niet billgk is ten koste van de belastingschuldigen de ambtenaren te be- voordeelen. Enkelen zien in eene vaste jaar wedde reeds een voorrecht hovende wisselvallige inkomsten van den .ringdoonde. Wanneer kregen. In zake het veel besproken Unie-rapport blgkt uit verschillende organen o. a. ■ie Boodschapper dat het voor bg gaan van het Centraal-comité en van dr Kuyper nu juist niet bgzonder wordt gewaardeerd, terwgl 't genoemde blad o. a. betwgfelt of de tgd om het stuk te publiceeren wel bgzonder ge lukkig gekozen is. den kring van het fonds, hun aanspraak op pensioen niet verliezen, wat wel het geval is, wanneer in iedere gemeente een op zich zelf staand fonds bestaat. De zaak ware dan verder, met inachtne ming van art. 121 der gem. wet, te regelen. Uit het voorgaande blgkt, dat de redactie thans meer speciaal de pensioenverzekering van gemeente ambtenaren ten plattelande be pleit. Wg meenen in haar geest te handelen, om door middel van oub blad het bovenstaande in ruimeren kring te verspreiden. Bg kon. besluit is benoemd tot commissaris van politie te Bergen op Zoom H. Yossenaar, thans hoofd inspecteur van politie te 'u Hertogenbosch is de officier-machinist 1ste kl. A. Bruch, op pensioen gesteld ad 1300 's jaars, en eene verhoogin g ad 1200 's jaars is bevorderd tot officier-machinist le kl., de officier-machinist 2e kl. J. de Leeuw; en zgn benoemd tot officier-machinist 2de kl. bg *8 rgks stoomvaartdienst, de machinisten 1ste kl. in het vaste korps W. F. van der Waar den, J. F. P. Nuboer, W. J. Vermeer en J. T. Fauel; is benoemd tot directeur der werkplaatsen van en magazgnmeester bg 's rgks algemeen betonningsmagazgn te Enkhuizen de heer W. G. Vennekool, thans tgdelgk die betrekking bekleedende. ONDERWIJS. Mej. A. M. Bronswgk, onderwgzeres te Oostburg, is benoemd tot onderwgzeres aau de o. 1. school te Nieuwendam bg Amsterdam. De ex-onderwgzer Djjkstra, ontslagen we gens zgne anarchistische ideeën en hetpropa- geeren daarvoor, is nog niet weer, zooals ge meld werd, bg het onderwgs werkzaam, doch solliciteert naar eene onderwgzers-betrekking in de gemeente Weststellingwert. UIT STAD EN PROVINCIE. Nu de tgd weêr aanbreekt, waarop da miliciens moeten opkomen vestigen wg de aan dacht van de soldaten, die in Middelburg in garnizoen komen of reeds zgn, op de uit stekende gelegenheid, die er in Ons Huis be staat om nuttig de avonden door te brengen. Een leeszaal met keur van lectuur, waarin tevens gelegenheid bestaat om zich door dam-, schaak- en domino-spel aangenaam bezig te houden. Dan wordt vaak eene leerzame voordracht gehouden en heeft men ook gelegenheid om nuttige cursussen bg te wonen. Voorzeker, ook voor den soldaat kan Ons Huis een welkom huis zgn, waarin men tegen zeer geringen prga toegang heeft. I_.etteren en Knnst. Joh. Messchaert is zoover hersteld, dat hg 10 Maart weer een concertreis door Duitschland gaat ondernemen. Samuel de Lange heeft van den koning van Wurtemberg den titel van professor ge- alleen de slechte jaren van den koopman in aanmerking worden genomen, zal zeker de financieele positie van den ambtenaar de voor keur verdienen doch men vergete niet dat den industrieel de gelegenheid is geopend zgne zaak uit te breiden, zgne inkomsten aanzienlgk te vermeerderen, terwgl de ambtenaar, al mocht hem ook eene geringe verhooging van rang en jaarwedde ten deel vallen, toch in den regel de gelegenheid mist zich financieel onathan kelgk te maken. Met zgn dood houdt dadelgk de bron van inkomsten op te vloeien, terwgl menig industrieel eene bloeiende zaak ot nering aan weduwe of kinderen kan nalaten. Wg meenen hierop te kunnen wgzen, omdat wg zoo van harte de poging tot verbetering van lot van den gem.-ambtenaar toejuichen en het onze zouden willen bgbrengen om pensi oenverzekering te bevorderen. Tot dusver is te vergeefs bg rgk en pro vincie aangeklopt om ondersteuningopneming van de gemeente-ambtenaren in het rgkspen- sioenfonds zal nog lang tot de vrome wenschen blgven behooren, zoodat alleen betrekkelgk groote gemeenten de zaak zelf kunnen regelen. Is het echter niet hard voor de ambtenaren van kleinere gemeenten, dikwgls met meer dere werkzaamheden belast dan hunne colle ga's in steden, te moeten denken, dat hunne toekomst van de zgde der gemeente niet kan verbeteren, omdat de middelen op het gemeen- telgk budget niet voldoende zgn Hoevele secretarissen zgn er niet, die hun jaarlgkscb inkomen, ook met inbegrip van de opbrengst van allerlei bgbaantjes, niet boven de f 800 kunnen brengenSteeds gaan zg de ge huwden die geen persoonlgk vermogen hebben gebukt onder zorg voor de toekomst van hun gezinverschillende middelen trachten zg te vinden om er iets bg te verdienen, soms ten koste eener goede waarneming hunner betrekking en onwillekeurig komt bg ons de gedachte op of niet die zorg een der oor zaken kan zgn, dat de voorbeelden zgn er toevlucht wordt genomen tot handelingen, den ambtenaar onwaardig. En toch ware o. i. die zorg te verlichten. Hier kan het de taak zgn van administratieve vereenigingen van Burgs., Secrn. enz., om te overleggen, of niet de verschillende zich kunnen vereenigen tot stichting en steun van één pensioenfonds. Het komt ons voor, dat, wanneer b. v. 20 gemeenten zich daar toe verbinden, er een genoegzaam aantal ambtenaren is, om een zoodanig fonds levens- vatbaaarheid te doen krggen. Stel de bgdrage van iederen ambtenaar op 4 pet. zgner wedde, dan zou de jaarl. inkomst van dat fonds zgn, elke gemeente b. v. gerekend op 8 ambtena ren a f 600 f 3840. Naar het ons voorkomt zouden de gemeenten in dat geval slechts met geringe bgdragen, procentsgewgze berekend, het fonds behoeven te ondersteunen. De com binatie van gemeenten heeft ook nog dit voor dat de ambtenaren, bg verplaatsing binnen Voor de koninklgbe subsidie aan jonge beeldende kunstenaars zgn door de commissie voorgedragen de volgende jeugdige artisten Zon te Antwerpen, Schild te Amsterdam, De Jong te Amsterdam, Arntzenius te 's-Graven- hage, mej. Koster te Brussel, Steenwgk te 's-Gravenhage, Doormaal te Antwerpen, Krabbé te Amsterdam en Linze te Rotterdam. Ook bg zgn optreden te Amsterdam heeft de heer Willem van Zuylen vele bljjken vau belangstelling "in zgn jubilé ontvangen, Tal van lauwerkransen en andere geschenken werden hem vereerd. De heer P. A. Morin, van wiens overlg- wg in 't kort melding maakten, iB in Middelburg, ofschoon hg in de laatste jaren daar niet meer voor het voetlicht kwam, toch een goed bekend tooneelspeler. Wg zagen hem hier eerst op gevorderden leeftgd, maar niemand zou hem de jaren ge geven hebben die hg telde. Hg toch bezat het geheim zich steeds jong te toonen. Daartoe droeg veel bg zgn veerkrachtige tred, zgn krachtig, helder orgaan, maar vooral zgn jeug dig hart, eigenschappen die hem op hoogen leeftgd in staat stelden raisonneurs-rollen met verve en zeggingskracht te spelen, al stond nog eerst op de middaghoogte van zgn loopbaan. Zoo herinnert men zich zeker nog wel zgn optreden als prof. Bellac in De wereld waarin men zich verveelt. Vgftig jaren lang was Morin een sieraad van het tooneel. Hg begon als jongmensch bg Jan Gras in de Elandstraat te Amsterdam zoodat hg reeds een tgdgenoot van Judels is, die trouwens maar 3 a 4 jaar ouder dan Morin washg beleefde den bloei tgd van Peters en maakte deel uit van de gezelschap pen Boas en Judels, en Roobol, Tjasink en Petersmaar de beBte herinneringen hebben de oudere tgdgenooten van Morin's optreden het eerste decennium van Het Nederlandsch Tooneel toen hg met mevr. Kleine de Ideeën van Mevr. Aubry, de Benoitons, de Danichefs de Wereld waarin men zich verveelte. d. op een sedert niet overtroffen wgze voor het voetlicht bracht. De manier, waarop Morin de woorden souligneerde en vooral zgn argumenta hominem naar voren wist te brengen, was onverbeterlgk en bleef dezen uitstekenden artist nog lang bg. Merkwaardig was zgn vaste loop op het tooneel, zgn correcte kleeding en zgn eigenaardige manier van onderhoudend eau- seeren met het badientje in de hand of spelende met zgn horlogeketting. De figuur van Morin, zgn elastische tred, zgn geestig ge zicht en overtuigende betoogtrant zullen niet licht uit het geheugen van zgn tgdgenooten gewischt worden. Ook zgn talrgke vrienden in de tooneel- wereld zullen den trouwen, jovialen Morin met weemoed nastaren. Vrgdag wordt hg begraven. De spoorboot vaart weer van Middel- burg af door het kanaal naar Z i e r i k s e e. Woensdagavond bracht zooals wg ge meld hebben dat gebeuren zou het muziek korps der dd. schutterg aan den heer mr G. N. de Stoppelaar eene serenade met fakkellicht. Het initiatief daartoe was genomen door een vgftal leden van het korps, op grond dat de heer De Stoppelaar aan het gezelschap ge durende een reeks van jaren zgn veel ver- mogenden steun verleende en met name, door het steeds gelegenheid te geven zich op de Schuttershof-concerten te doen hooren, tot de instandhouding van bet korps veel toebracht. Nadat het muziekkorps, omstuwd door een overtalrgke menigte, voor de woning van den heer De Stoppelaar een paar muzieknommers had uitgevoerd, complimenteerde de commissie den jarige en bracht bg monde van den direc teur, den heer Jan Morks, hem hulde voor al wat hg voor het muziekkorps gedaan heeft. De heer De Stoppelaar verklaarde het bewga van sympathie op hoogen prga te stellen, uitte zeer waardeerende woorden voor het muziekkorps en zgn gverigen, kundigen direc teur en gaf de verzekering steeds, als tot dusver, gaarne te zullen medewerken om den bloei van het korps te bevorderen. Nadat de leden van het korps gul waren onthaald, werden nog een paar nommers uit gevoerd en daarna trok de muziek, vergezeld door een vroolgk, prettig gestemde menigte, weder, evenalB zg gekomen was, langs de Markt naar het Stadhuis. Daarvoor werd nog een slotnommertje ten beste gegeven. Voor het examen als klerk telegrafist 3e kl. bg de exploitatie maatschappg, afgeno men te Utrecht, is o. a. geslaagd de heer G. A. Tydeman te Middelburg. Uit de Handelingen der Staten-generaal blgkt dat bg de Tweede kamer is ingekomen adres van F. A. Janssen, praktizgn of zaakwaarnemer te Middelburg, houdende klacht over bemoeilgking door rgksambtenaren in het zoeken van recht. Het 'is gezonden aan de commissie voor de verzoekschriften. De gemeenteraad van VÜBsingen vergadert Zaterdagmiddag te half drie uur. In die zitting zullen ingekomen stukken be handeld worden en is de benoeming van een onderwjjzer aan school G aan de orde. Verder komen in behandeling voorstellen van burg. en weth. tot onderbandschen ver koop van eenige perceelen gemeentegrond, tot het geven van vergunning aan de Mij tot Expl. van gronden tot het afstaan van duin- grond aan A. J. Laernoes en wgziging der begrootingen voor 1894 en 1895. Voor lid van den raad te A r n e m u i- d e n moet eene herstemming plaats hebben tusschen de heeren J. Wisse, die 36 en A. Joosse, die 22 van de 80 uitgebrachte stemmen verkreeg. Te Wemeldinge heeft men Maan dagavond in het kerkje der Evangelische ge meente ingebroken en drie offerbusjes geledigd. Bg kon. beBluit is, zooals nog in een deel van de oplaag van ons vorig nommer werd medegedeeld, benoemd tot notaris binnen het arr. Middelburg, ter standplaats de gemeenie H o n t e n i s s e, E. B. Dumoleyn, caudidaat- notaris te Hulst.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1895 | | pagina 1