N°. 21, 1388 Jaargang. 1895. Vrijdag 25 Januari. MIIIIIIIBIKSMII; MUNT. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.- Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel.' Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.' Reclames 40 cent per regel. Th ernometeif. Middelburg 24 Jan. 8 u. vro. 32 gr. m. 12 u. 33 gr-, av. 4 u. 33 gr. F. Verwacht Z. W. wind. Agenten te VliseingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Boltjiï, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. <j. de Mooi?, j Aifrveirteiïtitóm j te Tholen: W. A. van Nibuwenhüijzen en ie Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertenties i moeten des namiddags te één uur i aaa, evenals de adverfcentis-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam, d» Gebb. Belinïakie, te 's Gravenhage, en A. de La Mab Asau, te Amsterdam, j aan het bureau bezorgd zijn, willen i Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, do Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daxtbe Cie., John F. Jones, opvolger- «jj des avonds nog worden opgenomen Middelburg 24 Januari. Merkwaardig, na wat dr. Kuyper in de Standaard van Zondag schreef, is een opstel van den beer De Savornin Lohmau in de Ne derlander van "Woensdag. Waar dr. Kuyper de hand ter verzoening bood bij uitgebarsten geschil, acht ook jhr. De S. L. alle moodélooze scheuring en verdeeldheid uit den booze", doch ook bjj vermeent van zyn gekozen standpunt niet te mogen wjjken. In de kroniek van dr. Bronsveld had ge- staan »Wjj kunnen ons bedriegen, maar wjj mee- nen ons toch niet te vergissen, wanneer wjj zeggen, dat de groote meerderheid van hen, die de anti-revolutionnaire legertros uitmaken, trouw zjjn gebleven aan de Standaard. Hier mede is natuurljjk niets onvriendelijks of on aangenaams gezegd aan de b. h. De Savornin Lohman c. s., die door de Stand, zyn uitge worpen. Maar als wjj ons zeiven afvragen, welke fractie van ons volk die heeren verte genwoordigen, dan komen wjj tot de slotsom dat zjj zeer klein is, en dat ejj, als politieke party, geen toekomst heeft." Om der wille van de zaak komt de Neder lander op dit schrjjven terug en vindt er »niets onvriendelijks of onaangenaams" in, vooral daar het doel van het blad bereikt ishet voorkomen van eene kerkelijk-democratische party in booze tegenstelling van eene anti- revolutionnaire fractie. Het gevaar dat deze laatste party feitelflk zou zyn geboren was niet gering. Immers, gaat het blad voort: »Door den loop der omstandigheden scheen onze party te zullen verloopen in eene ker- kelgke party, en wel bestaande uit die ge reformeerden, die zich aansloten by de Chris- telgke gereformeerde kerken en by de kerken in doleantieterwjjl die party arm in arm scheen te willen gaan met de radicale, die, nog veel consequenter dan de liberale,de revolu- tionnaire beginselen in toepassing brengt." Dit gevaar nu is door het verzet van eenige anti-revolutionnairen voorkomen, ook »bjj onthouding in het félste van den strijd van het vormen eener eigen party." Verdeeldheid heeft de Nederlander nimmer gewild, geljjk zjj het uitdrukt. »Wy achten alle noodelooze scheuring en verdeeldheid uit den booze, vooral op politiek gebied en op elk gebied waar gewerkt en ge handeld moet worden. Volgens sommigen zjjn er onder de antirevolutionnaire Kamerleden reeds drie groepende groep Van Alpben de groep Lohman, en de groep Staalman Op die wjjze kunnen wy in de kamer wel hon derd groepen krjjgen, of nog meer indien de individuus kans zien zich zeiven ook nog eens te onderverdeelen Betreurd wordt door de Ned. dat het niet te ontkennen valt »dat van verschillende zjjden onze goede bedoeling vaak is miskenddat inzonderheid meer dat één gereformeerd pre dikant er toe meegewerkt heeft, om van de lectuur onzer artikelen juist diegenen af te houden voor wie ze allereerst bestemd waren, hoewel zij nimmer hébben durven beweren dat onze verdediging van die beginselen niet juist was.'"'' Met genoegen constateert het blad dan ook >dat dr Bronsveld het getuigenis aflegt, dat de b.h. De Savornin Lohman c.s. als eigen fractie geen politieke toekomst hebben. Wy moeten te zamen vooruit op den anti-revolu tionnairen weg, doch weigeren ons te laten indeelen, hetzy by kerkeljjke, hetzy by andere politieke partyen. Met de eerste hebben wy op politiek gebied thans niets te makentegen de laatsten, hoe zy ook heeten, staan wy principieel over, en daarom wenschen wy haar nimmer te helpen in het plukken van vruchten die op onzen grond niet wassen." Trots al die mooie woorden van verzoening ziet het er, dunkt ons, wanneer de leiders aldus schrjjven, nog niet uit dat de vrede tusschen die fracties der anti-revolutionnaire party spoedig een feit zal zyn. Elk wil verzoening doch blyft zyn eigen standpunt handhaven! Eigenaardige manier om tot elkaar te kon Als men dan weet dat dr Kuyper Dinsdag ook bezocht de fractievergadering, die door de linkerzjjde der anti-revolutionnaire party i: het Kamergebouw werd gehouden, dan zien wy den nieuwen dageraad voor de party nog niet spoedig aanbreken; want waar blyft toob, al brengt dr Kuyper nog zooveel lof aan de s-vroede tactiek" van de anti-revolu tionnaire Kamerleden, die »aan het Chris telijk publiek het hinderljjk schouwspel" spaard hebben van »een steekspel met de dissentieerende broederen" dat, zoodra de electorale kwestie wêer ter tafel bomt, het vroegere spel ^êer van voren af aan zal be ginnen. In Amsterdam geven de straatjongens wêer gegronde reden tot klagen. En het is niet daar alleen. Het Hbld. schryft terecht Het straat-canaille doet wat het wil. Het is volstrekt niet bevreesd voor strafdie bjjna nooit volgten dan nog pas weken en weken later. Dit is niet de schuld van de politie. Het is de schuld van onze rechtspleging. Politie rechtbanken zyn noodig, die den volgenden dag vonnissen, als de getuigen nog niets ver geten zyn. De ouders van minderjarige straat schenders moeten tot boeten worden veroor deeld dan zullen zy den kleinen lafaards hun wanbedryf wel afloeren. Waarom is het in Londen veilig en hier niet Omdat daar straf onmiddeljjk op het mis- drjjf volgt. Als men een gloeiende kachel aanraakt, doch pas na twee maanden den brand wond voelde, zou menig kind zich voor het leven verminken. Gelukkig straft de natuur sneller. Waarom kunnen wy in Nederland geen spoedige rechtspraak verkrygen Dit is nu toch geen vraagstuk zoo moeilyk als de beurskwestie of de weerbaarheid Als bet publiek inzag dat het der wet ernst was en dat straatschenders onmiddellijk zwaar getuchtigd werden, zou ieder wet-eerbiedigend burger doen als in Engeland, en als éen man de politie helpen. Het N. v. d. D. ontleende het volgende aan een particulier schryven van 10 Decem ber uit Magalang, te Apeldoorn ontvangen. Heden morgen kwam het zevende bataljon van Lombok terug. Een eerewacht van een j paar honderd mindere Javaansche hoofden te paard met vlaggetjes kwam voorop. Daarna troep. Het was een gezicht om nooit te vergeten, 't Was 10 uur en ze waren oravjjf uur onderweg gegaan, zoodat ze er vermoeid en bezweet uitzagen. Daarbjj hun plunje ge havend, alle officieren zonder sieraden, alleen aan de epauletten en de sterretjes kenbaar (om 't gevaar), alle zonneplaten van de helm hoeden af, en deze zelfs dikwjjls ingedeukt of met gaten voorzien, de wapens verroest, de een op linnen pantoffels, de ander met grof lederen schoenen, allen met vuile slopkousen tot aan de knieën, maar nu ook 't fraaiste, dat allen, zonder onderscheid, bezaaid met bouquetjes, hun by den ingang der plaats aangebodenOp de geweren, op de hoeden, tusschen de epauletten, in de sjerpen, hoofd en andere officieren, inlandsche en Europeesche minderen, allen hadden overvloed. Stel u voor de keur van Magelang's inge zetenen, jonge dames en kinderen langs den weg geschaard en overvloed van bloemen strooiende voor de voeten van onze dapperen U begrjjpt welk een vreugde hier heersebt onder al de officiersvrouwen, die hare mannen terug zagen komen 1 Een was zoo in de wol ken dat ze aan zyn arm met den troep mede marcheerde. Vreeseljjk voor degenen wier mannen nog niet, of, nog erger, nooit terug komen Daar wordt haast niet meer over ge kikt, dan misschien om op te merken dat er tegenwoordig zulk een prachtige promotie is by de wapens. Zoo'n expeditie bost anders nog heel wat meer dan u, die de lysten der dooden en gewonden toch in de courant hebt, wel denken zoudtAchter dien feesteljjken stoet bomen de ziekenwagens Daar komt wei nig of niets van in de courant. Honderden, die voor langen tyd geknakt zyn en hun hart kloppingen en bloedarmoede mee bljjven Ble- pen als een ongewenechte herinnering aan LombokStel u voor dat wy, die hier in weelde en gemak leven, 's avonds moe naar bed gaan, boe moeten dan die lichamen en geesten niet geschokt worden, die daar gevaar en hitte, ontbering, noodweer en stormloopen mee moeten makenHet hospitaal alhier be vat nu reeds 420 patiënten, en die van he^ nu teruggekomen bataljon moeten opgenomen worden, en over 10 dagen wordt het zesde verwacht. By kon. besluit: is G. H. Lampert, burgemeester der gemeente Kralingen, benoemd tot ridder in de orde van Oranje-Nassauen zyn benoemd tot commiezen der telegraphie 4e kl. J. P. Koning en A. M. Aaltsz, beiden thanB telegrafist. Door de commissie van rapporteurs uit de Tweede kamer over de wetsontwerpen tot voorziening in de regeling en het bestuur van de huishouding der gemeenten O p 3 t e r- land en Weststellingwerf is als amendement voorgesteld om art. 4 van de beide ontwerpen te lezen als volgt: »Dadeljjk na terug ontvangen van het door Ged. staten goedgekeurde kohier, stelt de burgemeester dat kohier aan den gemeente-ontvanger ter invor dering ter hand. »De invordering geschiedt volgens de des betreffende verordening, echter met dien ver stande, dat de aanslagen invorderbaar zyn in zoo vele termijnen, als door den bnrgeineester, onder goedkeuring van Gedep. staten, zal worden bepaald. »Bjj die regeling wordt in acht genomen, dat tusschen den eenen en den anderen termjjn ten minste éen maand moet verloopen. »Van de invorderbaarverklaring en van de termynen van invordering geschiedt openbare kennisgeving." By het onderzoek in de afdeelingen der Eerste kamer van de Staatsbegrootingen werden o. a. de volgende algemeene beschou wingen gevoerd Na de gewone klacht over het late tjjdatip, waarop de begrootingen de kamer bereiken, een bedenkeljjke ongrondwettige toestand, zooals dat genoemd werd, verklaarden zeer vele leden zich in de gegeven omstandigheden te onthouden van politieke beschouwingen en dit wel met het oog op de hoofdtaak van het kabinet: het tot stand brengen eener kieswet. Op spoedige indiening daarvan werd aange drongen. Onderscheidene leden traden in beschou wingen over de samenstelling en de homoge niteit van het kabinet, waarby verscheidene leden de medewerking^van den minister van binnenlandsche zaken waardeerden; de meening werd verdedigd, dat algeheele homogeniteit van de ministers niet gevorderd kon worden en overigens werd ingestemd met de denk beelden omtrent homogeniteit in de andere kamer ontwikkeld. Verder was er groote aan drang op spoedige regeling van de gemeente- financiën in het belastinggebied van gemeenten. ~y de financieele beschouwingen werden de eindcyfers door enkelen vrjj gunstig beoor deeld, maar werd algemeen erkend, dat de toestand der financiën minder gunstig is wegens de nieuw te wachten offers van de schatkist. Als middelen van herstel werden besproken verzwaring van belasting en bezuiniging. Van verzwaring der directe belastingen of invoering van nieuwe directe belastingen was geen sprake, maar voor versterking der in directe belasting werd op verschillende mid delen gewezen. Uitvoerig besprak men de noodzakelijkheid van bezuiniging. In bjjkans alle afdeelingen stelde men in het licht, dat bezuiniging kan en moet gevonden worden op de militaire uitgaven, met name op die van oorlog. Zelfs de leden, die ontkenden, dat ons volk te zwaar wordt gedrukt door de militaire uitgaven, achtten aandrang tot spaar zaamheid en overleg bij het departement van oorlog niet misplaatst. Bjj het ter sprake brengen van bijzondere onderwerpen, verband houdende met het re- geeringBbeleid in het algemeen, klaagde men in eene afdeeling algemeen over het zwak en aarzelend optreden der autoriteiten tegenover hen, die de maatschappelijke orde ondermynen door woord, schrift en daad. In verband hiermede wensch^e men in een andere afdeeling een nieuwe organisatie der politie, zoodat deze worde Rijkspolitie. Eenige leden vroegen spoedige wettelijke regeling in den geest der grondwet omtrent het facultatief stellen van het afleggen van een eed of van een belofte, boewei andere leden in zulk een regeling een struikelblok op den weg der kiesrechtregeling vreesden. Eenige leden achtten het plicht van den Rijkswetgever om de instandhouding van de zeeweringen te verzekeren. Een zeer belangrjjk punt bjj deze bespre king betrof de houding der regeering tegen over den landbouw: Die houding wekte bjj sommige leden teleur stelling. De minister van waterstaat, handel en njjverheid heet de minister van den land bouw te zynonder hem ressorteeren de aan gelegenheden betreffende de druifluisconventie, de boterwet, het subsidie aan het landbouw- comité en het landbouwverslagmaar in navol ging van zyn voorganger heeft deze minister van binnenlandsche zaken vele zaken tot zyn departement getrokken, waar ze eene onder geschikte plaats innemen. En dit is natuurljjk. De minister van binnenlandsche zaken is een politiek minister en de landbouw is niet pol: tiek. De slotsom is, dat de zaken van den landbouw verbrokkeld zyn, en men dikwyls verlegen is en niet weet met welken minister men spreken moet, wanneer bet de bevorde ring van een belang van den landbouw geldt. De tegenwoordige minister van binnenlandsche zaken had zich, volgens deze leden, niet doen kennen als iemand, die zich veel aan den land bouw en de belangen van het platteland ge legen liet liggen. Die leden betreurden dit, ook met het oog op de aanstaande herziening der regeling van het kiesrecht. Sommige leden uitten levendige klachten over den toestand van den landbouw. Naar zy meenden, zoude de beweging tot het beko men van beschermende rechten zegevieren, indien geene andere middelen tot verbetering den toestand werden aangewend. Gevra* welke middelen zjj meenden te mogen aanbe velen, noemden zij de oprichting van S taats hypotheekbanken en wjjziging der bepalingen van het Burgerlyk Wetboek nopens huur van landerjjen in dien zin, dat sommige voorschrif ten, thans slechts aanvullend, tot dwingend recht zouden worden gemaakt en in het alge meen de positie der huurders wetteljjk zou worden versterkt. Andere leden meenden ech ter, dat van zulke veranderingen vermoedeljjk niet veel heil ware te wachtenzy wenschten de vryheid bjj het sluiten van overeenkomsten ook voor landerjjen zooveel mogeljjk te zien gehandhaafd. Enkele leden oordeelden het tot verbetering der oeconomische toestanden wenscheljjk, dat, evenals in 1835 onder gelijksoortige omstan digheden op voorstel van den heer Van Dam van Isselt was geschied, van Staatswege eene speciale commissie zou werden benoemd tot het instellen van een onderzoek naar de oor zaken der bestaande malaise en naar de mid delen tot verbetering. Anderen verwachtten dien maatregel weinig practisch nut. De regeering bezit alle gegevens om tot de ken nis der toestanden te komen en ten aanzien van den landbouw nog het Landbouwcomité om haar de gewenschte voorlichting te geven* I^ettereii en Kimst. Weldra verschijntHet vonnis van G. Jonékbloet over Multatuli herzien door H. C. Douwes Dekker. De auteur is een neef van Multatuli. Te Gent wordt thans met groot succes den Vlaamsche pchouwburg een stuk opge voerd van Heynderickx, getiteld Aangebrande hutsepot. Hoewel Antoine aan het Gymnase komt, waar hjj Maandag een rol zal creëeren in het nieuwe stuk van Lemaïtre, VAge difficilebljjft het Th'dtre Libre bestaan. Antoine heeft zich daartoe verbonden met den heer Larochelle, die sedert twee jaar vertooningen aan den linker Seine-oever bestuurt, en die verleden jaar in de Gaïté: Axel van Villiers de L'Isle- Adam heeft gegeven. Hjj heeft het noodige geld aangebracht, en zal met Antoine, om de beurt, voor de vertooningen zorg dragen. - Sudermann, die wegens zyn zenuwljjdf n zich bevindt in het sanatorium van dr Kadner te Niederlösznitz by Dresden zal dit weldra geheel hersteld verlaten om zich 1° Februari naar Parjjs te begeveD, waar bjj een voorstel ling van zyn Heimat met medewerking van Sarah Bernhardt zal by wonen. Van Parjjs denkt hij zicb naar de Riviera te begeven. Carmen Sylva (de Koningin van Roeme- iië) schryft een nieuw tooneelstuk in verzen, dat De last des levens, volgens anderen De vreugde des levens heeten .zal. Dit is geen klein verschil. water vreesde, had men vloedplanken gezet. De dagboot de Engeland had boos weer. Reeds bjj het vertrek uit Queenborough zag bet er onheilspellend uit en op de reis werden de sneeuwbuien afgewisseld door donder en bliksem. De boot bad verder met zware zeeën te kampeneen daarvan nam drie matrozen op en sloeg ben van stuur- naar bakboord, ter- wjjl een gedeelte van de brug totaal werd opgelicht en gebrokeD. Naar men ons uit Poortvliet meldt heeft Woensdag de Zuiddjjk het zwaar te ver antwoorden gehadop verscheidene plaatsen stroomde het water er over en de doorlatingen aren talrijker en sterker dan vorige dagen. Den arbeid heeft men tegen hoog water moeten staken, daar het langer voortwerken groot gevaar opleverde en het scheen dat de djjk elk oogenblik doorbreken zou. Hjj heeft het echter voor het dagtjj staande gehouden, doch men vreesde voor den nacht. Vele arbei ders, die nachtwerk moesten gaan verrichten, zyn om het gevaar thuis gebleven. Veel vee wordt thans naar Scherpenisse vervoerd. Voor Bruinisse is zooals in 't kort in een deel der oplaag van ons vorig nommer werd gemeld in den namiddag van dien dag onder de vaart en den zwaren Noordwesten sneeuwstormbui het aakschip Carl Schroers no. 6 lek gesprongen en gezonken. Het schip werd bevaren door kapitein Carl van Marwijk, thuiabekoorende te Duisburg, geladen met steenkolen van Pruisen naar België en werd gesleept door de Succes. De opvarenden, genoemde schipper met vrouw, twee kinderen en twee knechts zyn door genoemde sleepboot gered, te Bruinisse geland en geherbergd. Het zinken moet zoo vlug gegaan zyn, dat een aan boord zjjnde hond niet gered kon worden en verdronk. De schade aan schip en lading moet door assurantie gedekt zyn. Than 8 zitten nu drie schepen op de reede voor Bruinisse aan den grond, die de passage het ten anker komen aldaar in den nacht zeer onveilig maken, zoodat het voor de vaart zeer gewenscht zou zyn, dat die spoedig werden opgeruimd. UIT STAD EN PROVINCIE. Woensdag avond is door den hevigen wind een schoorsteen van een huis in de Lange Delft alhier afgewaaid. Een groote massa steenen kwamen terecht in de druk bezochte winkelstraat, gelukkig zonder dat iemand per soonlijk letsel verkreeg of andere huizen noe menswaardige schade verkregen. Ook op andere plaatsen kwamen schoor- steenen naar beneden. De spoorboot van ,Z i e r i k z e e naar Mid delburg, die te 2 uren van eerstgenoemde plaats vertrok, verloor een harer wielplanken en moest voor Cortgene ten anker komen. Een uur vertraging in de reis was daarvan het gevolg. De andere spoorboot, van Middelburg naar Zierikzee, had ook vertraging. Te Vlissingen werd door het stormweder meer schade aangericht. Verschillende schoor- steenen verlieten hunne hooge standplaatsec hier en daar woeien deuren uit hare hengsels en werden ruiten gebroken. Op onderscheiden punten, waar men hoog Wanneer de »Vereeuigde sociëteiten van schutterij en infanterie" alhier eene soirée geven, kan men er steeds zeker van zyn dat de plaats van by een komst dicht bezet is. Natuurljjk was dit dan ook Woensdagavond groote Schuttershofzaal, niettegenstaande het programma voor dezen avond zeer beschei den was en slechts uit een paar zangnummers, enkele voordrachten en een kluchtspel bestond. Van de zangnummers zullen wy maar weinig zeggen de bedoeling ermee was goed, maar de uitvoering liet veel te wenschen over. Beter voldeden de voordrachten. ^Schutter Muis" van A. de Winter had een welverdiend succes en niet minder »Mop de Visscher" van denzelfdede liefhebbers, die den bekenden Bredaschen komiek goed hadden bestudeerd, werden daverend toegejuicht. Een snedig te pas gebrachte inlassching van den visscber viel by zonder in den smaak der aanwezigen. Zy luidde In Middelburg vond men geen vijver, Waar men eens prettig uit visscben kon gaan, Tot spjjt van velen, die met jjver, Steeds met een hengel gewapend staan. Maar ziet, het is nog maar kort geledeD, Toen stelde men al die pruttelaars te vreden, Op de Balans verrees een fontein Hal riepen zy, het kan niet missen, In zoo'n waBchkom is het goed visschen, En vingen er menige sjardijn. Nu heb ik laatst in een nieuwsblad gelezen, Dat om die waschkom nog komt een plantsoen En vraagt ge my of dat mooi zal wezen, Daar durf ik thans nog geen eed op te doen. Maar dit staat vasthet gaf veel gekakel. Zelfs in den raad hoorde men menig spectakel, Wat of we hier met zoo'n diDg moesten doen. Maar dit kan ik u reeds bjj voorbaat zeggen Als eenmaal die perken daar zullen leggen, Is aan dat zaakje geen steek meer te doen. »Een boer in de kazerne", »Een ongeluks kind", zeer aardig getypeerd, en »De begra fenis van schoonmama" brachten de lachspieren herhaaldelijk in beweging, terwyl van de klucht »Een vreeselyke moordgeschiedenis" gemaakt werd wat er van te maken was. Jonathan en Jeremias vooral brachten door hun uitstekend spel er veel toe bjj om de farce genietbaar te maken. Monsieur Theo toonde zich een amateur- snelteekenaav van groote verdiensten. Zyn in enkele seconden op het papier geworpen por tretten, waaronder een van den meest typischen troupier van het garnizoen, waren en, hierin

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1895 | | pagina 1