N°. 16. 188® Jaargang, 1895. Zaterdag 19 Januari. fliMBiiGsw mum. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.- Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentien20 cent per regel.' Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; Reclames 40 cent per regel. •SPfci emoutetoc. Middelburg 18 Jan. 8 u. vm. 37 gr. jd. u 43 er-, av. 4 n. 41 gr. F. Verwacht Z, W. wind. Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdash Zoon, te GoesA. C. Boluit, firma wednwe A. C. de Jonge, te KrniningonF. v. D. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te TholenW. A. van Nis'uwsnh'öuz'en en te Ternenzen: M. ds Jonge. Verder nemen allo postkantoren en boekhandelaren, abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgs Van Ditmab, te Rotterdam, de Geeb,, Bexjnïante, te 's Gravenhage. en A. de La Mab Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjes Cdb., John F. Jokes, opvolger. Adverientlën moeten des namiddags te één^uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog woraen opgenomen Middelburg 18 Januari. Inkomend recht op graau en meel. Over dit belangrjjk onderwerp heeft de heer mr M. Mees te Rotterdam in de Economist van Januari de volgende beschouwing geschreven, die bjjzonder de aandacht verdient. Reeds vroeger, in December 1889, heeft ge noemde heer in hetzelfde maandschrift die kwestie behandeld en wjj hebben daaraan destjjds ook een en ander ontleend. Reeds daarom, maar vooral ook omdat het een brandend vraagstuk van den dag geldt, achten wij 't nuttig het nader gevoelen van die autoriteit op staathuishoudkundig gebied onzen lezers mee te deelen. De heer Mees begint dan met de herinne ring dat in 1889 de heer Bahlmann in de Tweede kamer een voorstel deed om een inkomend recht te heffen per 100 kilo's op Tarwe 1.20 (geljjk f 28.80 per last of ƒ0.96 per Hectoliter); Rogge ea Gerst f 0.60 12.60 per last of f 0.42 per Hectoliter); Meel ƒ2.40 en verder op andere landbouwproducten en op gist en stjjfsel. Het doel was toen, zooals de voorsteller zeide, niet om beschermende rechten te heffen, waardoor de prjjzen hier hooger zouden worden, maar om den buitenlander te nood zaken een gedeelte van onze belastingen te betalen. In 't algemeen schjjnt men nu wel toe te geven, dat de prjjzen hier evenveel hooger zouden worden, als de belasting zou bedragen Althans met dat doel wordt door velen in den laatsten tjjd opnieuw verlangd, dat op granen etc. een inkomend recht zal geheven worden. Destgds heeft de heer Mees een berekening gemaakt van hetgeen zulk een belasting zou kosten aan de consumenten, en wat de boeren, die land gepacht hebben, de eigengeërfde boeren en de Staat daarvan zouden genieten. Misschien zoo schrjjft hjj ban bet nuttig zijn, die berekening bier nog eenB te geven, bijgewerkt over 188690. Waarschijnlijk zouden de protectionisten zich nu niet meer tevreden stellen met het door den heer B. voorgestelde inkomend recht. Maar wil men meer geven, dan is het gemak kelijk uit te rekenen, hoe hoog het inkomend recht zou gesteld moeten worden, en wat dit aan de consumenten zou kosten. De stjjging van de prjjzen der granen, wan neer de bovengenoemde rechten werden ge heven, zou aan de boeren een gratificatie geven per hectare van24 bjj verbou wing van tarwe; 8.40 bjj verbouwing van rogge; 16.80 bg verbouwing van w i n- tergerst; en 12.60 bjj verbouwing van z o m e r g e r s t. Uit door den heer Mees gemaakte bereke ningen, die als staatwerk in zijn opstel voor komen, bljjkt dat in 't geheel zou genoten worden door de eigengeërfde boeren circa 2.600.000 door de huurboeren, (dus op den langen duur door de landeige naars) circa1.700.000 circa 4.300.000 waarvan afgaan de meerdere kosten van het zaaigraan circa 400.000 bljjft voordeel voor de landbou wers en voor eigenaars circa 3.900.000 De Staat zou genieten aan in komend recht een bedrag van circa 6.000.000 Daarentegen zouden meer gaan betalen De veeboeren voor duurder vee voeder circa De brandergen en brouwergen circa De consumenten van brood circa8.200.000 800.000 900.000 9.900.000 Voor de consumenten van brood in ons land zou dit, op eene bevolking van 41/. millioen zielen, uitkomen op 's jaars 1.80 per hoofd. Dus voor een huishouding, be staande uit 6 personen, 10.80 's jaars. Stelt men bet inkomen van zulk een huishouden op f 14 's weeks of circa 700 's jaars, dan zou Gemiddelde opbrengst Protectie per Hectare. per 100 kilo's per Heet- Hectol. is in kilo'» Tarwe 25 Rogge 20 "Winterg. 40 30 f 1.20 0.60 0.60 - 0.60 - 16.80 - 12.60 zulk een matig inkomend recht op graan geljjk staan met een inkomsten-belasting, die voor de minst vermogenden zou uit komen op meer dan 17a percent van het inkomen, of op circa 6 weken huur. Het zou zjjn een belasting, die men aan allen, ook aan de minvermogenden, oplegt, gedeelteljjk voor den staat, gedeelteljjk voor de boeren en grondeigenaars. Natuurljjk zou, naast het inkomend rechtop graan, ook een inkomend recht op meel ge heven moeten worden. Volgens een door den heer Mees gemaakte berekening, zou, bjj een inkomend recht op tarwe ad f 1.20 p. 100 Kg., geheven moeten worden op tarwemeel f 1.60 bg een recht van f 0.60 op rogge, een inkomend recht op roggemeel van f 0.67. Wilde men echter, zooals vroeger door den heer B. voor gesteld is, alle meel belasten met f 2.40 per 100 Kg., om daardoor de meelmolenaars te bevoordeelen, dan zouden de consumenten boven def8.200.000 hierboven genoemd, be talen, in den aanvang f 9.200.000 's jaars, of, geslagen over de bevolking van 4l/a millioen, ruim f 2 per hoofdlater f 5.600.000 of ruim f 1.25 per hoofd. Met de boven opgegeven f 1.80 per hoofd, zou dit dus uitkomen op f 3.80 of f 3.05 'per hoofd. Na verloop van eenige jaren zou, door de concurrentie van de meelmolenaars onderling, dat voordeel voor hen verdwjjnen, en dus ook die f 1.25 per hoofd der bevolking. Terwjjl sommigen, in het belang der boeren en grondeigenaars, van de geheele bevolking een offer van zooveel millioenen vragen, een offer dat zoo zwaar zou drukken op de minst welvarende klassen, is het merkwaardig dat velen, die met den landbouw van nabjj be kend zijn, meenen, dat het nadeeli g zou zjjn voor de meerderheid der boeren, als een inkomend recht op graan geheven werd. Dezer dagen heeft het hoofdbestuur der Hollandsche Maatschappij van Landbouw dit duideljjk uitgesproken. Na er aan herinnerd te hebben, dat door de algemeene vergadering der leden, gehouden te Purmerend in 1885, de invoer rechten op graan zjjn afgekeurd, zegt het hoofdbestuur in haar laatste rapport het vol- >Toen is duideljjk aangetoond, welk betrekkeijj k gering voordeel voor den graan- telenden landbouwer zou ontstaan door het van inkomende rechten tegenover het groote nadeel van de belangrjjke meerder heid in ons land, van zuivelboeren en veefok kers vooral in onze provinciën Noord- en Zuid- Holland. Het spreekt toch van zelf, dat door het heffen van graanrechten de prjjzen van het voer belangrjjk en in dezelfde mate moeten stjjgen. Wanneer men dit alleen in aanmer king neemt en berekent, dan zou het aan de groote meerderheid van de landbouwers in Nederland veel millioenen schade berokkenen, hetgeen lang niet opweegt tegen het voordeel, dat de graantelers er van trekken zouden." Terwjjl dus door een groot deel der belang hebbenden bjj den landbouw het invoeren van graanrechten wordt afgekeurd, zou de invoer ring van bescherming op dit punt nog een ander nadeel hebben. Het is bekende taktiek van de protectionisten, de graanrechten te ge bruiken als een wig, die in het stelsel van vrjjhandel geslagen wordt, als een middel om ook bjj andere zaken bescherming te krijgen. En dit zou ook zeer rationeel zjjnwant als de landbouw geholpen wordt, dan heeft elk I bedrjjf recht op bescherming. De vraag is maar, of het publiek genegen en in staat zou zjjn, die verhooging in prjjs op nagenoeg alle artikelen te betalen, die het gevolg zou zjjn van die protectie van alle takken van industrie. Hierop geeft de heer Mees de volgende berekening van hetgeen een inkomend recht van f 2.40 op meel zou kosten aan de con sumenten boven hetgeen zjj reeds zouden betalen door het inkomend recht op het graan. Uit 100 K. tarwe komen 75 K. tarwemeel. 100 rogge 90 roggemeel. Bjj een inkomend recht van f 1.20 op tarwe, en van f 0.60 op rogge zou dus het inkomend •echt per 100 kilo meel moeten zjjn voor tarwemeel f 1.60, en voor roggemeel f 0.67. Worden beiden belast bjj invoer met f 2.40, dan ligt daarin bovendien eene bescherming van f 0.80 per 100 kilo voor tarwemeel, en van f 1.73 voor roggemeel. Dit zou alleen aan de consumen ten van brood etc. bosten, over een consumtie van Tarwe 436.000.000 kilo's tarwemeel 327.000.000 kilo's ad f 0.80 p. 1C0 k. isf 2.616.000. Rogge 423.000.u00 kilo's roggemeel 380.000.000 kilo's ad f 1.73 p. 100 k.isf6.574.000. Totaal 707.000.000 kilo's is f 9.190.000. Volgens calculatie kunnen de gezamenljjke meelmolenaars jaarljjks vermalen 400 millioen kilo's graan. Dit staat dus geljjk met 300; millioen kilo's tarwemeel, of 360 millioen1 kilo's roggemeel. Aanvankeljjk zouden alle meelmolenaars roggemeel gaan maken, omdat daarbij de protectie üjbbel zoo hoog is als bjj tarwemeel. Stel dat zjj de productie brachten op 380 millioen kilo's roggemeel, dan zouden zjj genieten f 6.574.000 en de staat voor het tarwemeel, dat ingevoerd werd, f 2.616.000. Totaal f 9.190.000. Maar de meelmolens zouden als padde- stoelen verrijzen, en meer meel gaan malen dan noodig was voor de consumtie. Dan zou de concurrentie de prijzen doen dalen, en de winst reduceeren op f 0.80 p. 100 kilo's. Dan zou geen meel meer worden ingevoerdde staat zou dus geen inkomend recht meer ge nieten, en de consumenten zouden dan slechts betalen aan de meelmolenaars de premie op 707.000.0t0 kilo's meel a f 0.80 f 5.656.000. Eindeljjk zouden er te veel meelmolens komen, en dan zou de concurrentie ook die winst van f'0.80 per 100 kilo's geheel weg nemen, en zouden dus de consumenten die 57, millioen gulden in 't geheel niet meer betalen. Het i3 echter bjjna ondenkbaar, dat de pro tectie aan de meelmolenaars zou gegeven worden, vooreerst omdat aanvankeljjk door velen slechts gevraagd wordt bescherming van den landbouw; ten tweede omdat de be scherming van de meelmolenaars zeker niet gewild zoude worden door de groote industri- eelen, die wel inzien, dat er énorme concur rentie zou komen, die per slot elk voordeel zou wegnemen, en oorzaak zou zjjn, dat er een menigte meelmolens werden opgericht, het geen, als de protectie eens ophoudt, den dood van die industrie zou veroorzakenen eindeljjk omdat die bescherming toch al te dwaas zou zjjn. In 1887 hebben eenige meelmolenaars om bescherming gevraagd, omdat zjj anders zou den moeten ophouden, (hetgeen echter sedert niet gebeurde), en dat dan hun werkvolk broodeloos zou worden. Uit hetgeen toen ge sproken is, bleek, dat er in de gezamenljjke meelmolens 1500 personen werkten. Rekent men nu, dat die bescherming aan de consu menten zou kosten in den aanvang c. 9 mil lioen gulden 'sjaars, en later c. 6 millioen, dan zouden de consumenten voor eiken werk man, die aan werk geholpen moest worden, f 6000 of later f 4000 'sjaars betalen! Het tegenwoordig ministerie heeft, zegt de heer Mees ten slotte, verklaard van goen be scherming te willen weten. Het is te hopen, dat het nog lang zal duren, vóór een ministerie gevonden wordt, dat de mingegoeden wil be lasten ten behoeve van de boeren, fabrikanten en landeigenaars. Sluit Schiedam, het orgaan voor drankbe strijding onder redactie van P. van der Meulen en A. J. Schreuder, verscheen in rouwrand, wegens het overljjden van den heer E. J. W. Koch, en geeft diens welge- Ijjkend portret. In een woord, aan zjjn nagedachtenis ge- wjjd, schrjjft de redactie o. a. het volgende >Voor hen, die met ons het groote voorrecht hadden meer van nabjj bekend te worden met den man, wiens beeltenis we hierbij aan onze lezers, in het bjjzonder zjjn velen vrien den aanbieden, behoeven we niet te getuigen van den machtigen invloed, die van hem uitging. Met innigen dank herinneren we ons zjjn warme belangstelling bjj alles, wat ons wedervoer. Zjjn bemoedigend, ernstig woord beurde ons op, wanneer soms teleur stelling, smart en beproeving ons drukte zjjn goedkeuring was ons een prikkel om voort te gaan in den strjjd, waaraan we door zjjn invloed onze zwakke krachten wjjden; zjjn waarschuwing weerhield ons van daden waartoe een vurig, jeugdig, overmoedig, maar tevens onervaren karakter licht vervalt, maar die toch den toets der strenge critiek niet kunnen doorstaan. Wjj, de jongeren, danken veel aan hem. En waar het ons gelukken mocht anderen de oogen te openen voor het dreigend gevaar, waarmee het alcoholisme ons volk bedreigt, waar wjj later met onze kennis en ervaring van den strjjd anderen mochten voorlichten, waar wjj hier en ginds wellicht steun verlee- nen, die onze zaak ten goede kwam, daar was het onze Koch, die niet alleen ons werk met groote belangstelling gadesloeg, die voor zwakke pogingen, ons gebrekkig werk woord van waardeering over had, maar daar waB hjj het, die door ons werkte, want onze kracht, onze jjver, onze liefde voor de goede zaak danken we aan hem," Goa door een beroerte is getroffen en zjjn toe stand bedenke]jjk is en tweedens dat de le lui tenant A. van der Plank aan dysenterie is over leden. Laatstgenoemde behoorde tot het deta chement van kapitein Lindgreen en was dus eenigen tjjd in gevangenschap bg de Baliërs. Na dien tjjd schijnt hjj ljjdende te zjjn geweest. Uit het beknopt verslag betreffende den toestand van de Koninkljjke Militaire Academie gedurende het jaar 1894 bljjkt o. a., dat bg den aanvang van het leerjaar 1894/95 bjj de Academie 187 cadetten aanwe zig waren; hun gedrag over het algemeen geen aanleiding tot bgzondere opmerkingen heeft gegevende gezondheidstoestand gunstig en de voeding der cadetten goed was. Door de arr.-rechtbank te Zutpben is, ter vervulling van de vacature van kantonrechter te Deventer, opgemaakt de navolgende alpha- betische Ijjst van aanbeveling mr A. J. Djjck- meester, griffier bjj het kantongerecht te De venter; mr J. M. van Halmael, kantonrechter te Alphen; en mr J. K. van Weel, kanton rechter te Schoonhoven. In de commissie voor de examens ter ver krijging van een diploma als stuurman aan boord van koopvaardijschepen zjjn voor dit jaar 1895 benoemdtot lid en voorzitter de heer J. H. P. E. Kniphorst, gepensioneerd kapitein ter zee titulair te 's Gravenhagetot leden, de heerenJ. P. J. Lucardie, directeur van de maatschappij »de Maas", te Rotterdam; J. V. Wierdsma, directeur der Nederlandsch- Amerikaansche stoomvaartmaatschappij, te Rot terdam P. A. de Boer, oud-gezagvoerder in de groote vaart, te HilversumH. C. Haacke, oud-gezagvoerder in de groote vaart te Am sterdemL. Janse Bz., oud-hoofdonderwjjzer aan de kweekschool voor de zeevaart te Am sterdam en tot lid en secretaris mr Th. Reep maker, advocaat en procureur, te Rotterdam. De kapitein-luitenant ter zee W. J. Derx, stafofficier der zeemacht, toegevoegd aan den commandant der Stelling van den Helder, wordt met 16 Februari a. s. eervol van zjjne tegen woordige betrekking ontheven en op non-acti viteit gesteld en vervangen door den kapitein- luitenant ter zee L, J. K. A. Jee kei. Deze laat-' ste wordt alsdan eervol ontheven van zijne be trekking als stafofficier der zeemacht, toege voegd aan den commandant der Stelling van de Monden der Maas en het Haringvliet, en in die betrekking vervangen door den luite nant ter zee der 1ste klasse W. Römer. De luitenant ter zee der 1ste klasse J. Bol- laan, geplaatst in de rol van Hr. Ms. wacht schip te Hellevoetsluis en belast met het hevel over Hr. Ms. riviervaartuig Rhenus, wordt met den 16den Februari a. s. eervol van dat bevel ontheven en op non-activiteit gesteld. Hjj wordt alsdan in dat bevel vervangen door den luite nant ter zee der 1ste klasse J. Cardinaal. De luitenant ter zee der 2de klasse H. G. Surie, geplaatst aan boord van Hr. Ms. wascht- schip te Willemsoord, wordt met den 16den Februari a. s. op non-activiteit gesteld. komenen is eenigszins ongunstiger geweekt dan in 1892 en 1893, nl. 65 pCt. tegen 69 pCt. Zjj staat echter ver boven de tien vorige jaren 18811891, toen het hoogste percentage 60 pCt. was, welk cjjfer echter in slechts 3 jaren bereikt werd. UIT STAD EN PROVINCIE. Wjj herinneren belanghebbenden bjj en be langstellenden in Ons Huis te Middel burg dat: morgen, Zaterdag, des avonds te acht uur, de beer L. A. E. van der Leg in de leeszaal zijne mededeelingen betreffende Lombok zal voortzetten dien avond er geen gelegenheid tot inschrjj- ving zal bestaan te beginnen met Dinsdag 22 Januari a. s., en vervolgens om de veertien dagen, van des avonds 8—10 uur gelegenheid bestaan zal tot het verkrjjgen van kostelooze rechtsgeleerde De Hollandsche bladen brengen tweetjjdin- gen uit Lombokeerstens dat de Vorst van JUetteren en Kunst. In den stadsschouwburg te Amsterdam werd Woensdag door het Ned. Tooneel de Gijsbrecht van Amstel, met muziek van ZweerB, voor een uitverkocht huis gegeven. Het orkest van Kes en een koor van 70 heeren en dames werkten mede. De opvoering vond zeer veel jval. Justus van Maurik heeft een nieuw bljj- spel geschreven, een satire op de moderne literatuur en haar beoefenaren, dat hoogst- waarschjjnljjk door het Ned. Tooneel zal wor den opgevoerd. ONDERWIJS. Bjj kon. besluit is benoemd tot onder- wjjzer aan de rijkskweekschool voor onder wijzers te Njjmegen W. A. Borgman te Tiel. De heer G. Beneker, onderwjjzer aan een instituut te Amsterdam, is benoemd tot onder wjjzer voor de Fransche en Duitsche talen aan eene dergeljjke inrichting te 's Gravenhage. Volgens het verslag in de Staatsct. zjjn bij de examens voor de akte van onderwjjzer in 1894 in het geheel 1128 van 1725 candi- daten geslaagd. Dit getal is aanmerkeljjk hooger dan de uitkomst der vier vorige jaren, toen, nadat in 1889 het getal van 1137 was bereikt, schier van jaar tot jaar een geringer opkomst van candidaten was waar te nemen. In 1893 meld den er zich slechts 1219 aan, waarvan 845 de akte behaalden. In 1894 zjjn er dus 283 bevoegden meer ge- Bjj kon. besluit is aan P. Nelson Itié, geboren te Calmont (Frankrjjk), (predikant bjj de Waalsche ge meente te Middel burg) vergunning ver leend tot het geven van middelbaar onderwjjs hier te lande, mits hjj overigens aan de daar toe bjj de wet gestelde eischen voldoeen is D. J. Helderman benoemd tot burgemees ter der gemeente Wissekerke. Het laatste bericht is nog in een deel der oplaag van ons vorig nommer gemeld. Aan JLou ws, gemeente- en onbezoldigd rijksveldwachter te Z o u t e 1 a n d e, is, namens het hoofdbestuur van den Algemeenen Neder- landschen Politiebond, overhandigd de bronzen medaille voor tienjarigen trouwen politiedienst- Zou die Bond niet verstandig doen met die ,g. eerbewjjzen niet te overdrjjven en zich alleen te bepalen tot minstens vjjf en twintig- of veertig-jarige dienstvervulling Wat beteekent zoo'n eerbewjjs van zulk een Bond toch eigenljjk Als iedereen, die tien jaar eenvoudig niets meer dan zjjn plicht doet, een medaille ont ving, dan liep de halve wereld wel met zulke dingen op de borst. In de Dinsdag door de Kamer van koop handel en fabrieken te Vlissingen gehou den vergadering werden de herkozen leden en het gekozen lid de heer A. H. Polak toege laten en geïnstalleerd. Achtereenvolgens werden herkozentot voor zitter de heer J. Verkujjl Quakkelaar; tot plaatsvervangend voorzitter de heer P. J. Sie gers en tot secretaris de heer T. O. Dommisse. De kamer besloot te ondersteunen het adres van de Kamer te Assen aan den Minister van Justitie, waarbjj wordt aangedrongen op ver eenvoudiging iu proceszaken en goedkooper geding, terwjjl, naar aanleiding eener ingeko men brochure, bevattende opmerkingen over het nieuw wetsontwerp, houdende nadere be palingen omtrent de heffing van invoerrecht naar de waarde, eene commissie van onder zoek benoemd werd, betaande uit de heeren Siegers, Wibaut en Polak. VICrt.) In de Woensdag door den Djjkraad voor de waterkeering van het calamiteuse water schap Ellewoutsdijk-Borssele gehouden verga dering werd, na vaststelling van eene omschrjj- ving der onderhandswerken van 1895/96 op 27.734.73s, besloten tot verdediging van den oever tusschen de peilraaien 3639 te Elle- woutsdjjk, bestaande in zink- en stortwerk, waarvan de kosten zjjn geraamd op 23.060. Het onlangs uitgevoerde duikeronderzoek H hiertoe aanleiding. Uit het aan de vergadering medegedeelde verslag der schatting voor het djjkgeschot bleek dat de gronden, gelegen in het waterschap Elleivoutsdijk, waren verdeeld in negen klas sen, varieërende van 60 tot f 10 per hectare, en die van den polder Borssele in acht shor ten, eveneens dalende van 60 tot 10 per hectare. Te Wolfaartsdjjk werd een land bouwer ver'oljjd met de ontvangst van 300, die hem door den eigenaar van zjjn hofstede van de pachtsom waren teruggegeven met het oog op den drukken den tjjd. In die gemeente trad de vereeniging Nut en Genoegen Woensdagavond met een uitge breid programma voor een talrjjk publiek op. Een paar tooneelstukjes werden opgevoerd en eenige voordrachten gehouden. Wolferts Fan- fare verleende hare medewerking bjj de uit voering. Spel, voordracht en muziek vielen zeer in den smaak van het publiek. Het Groninger tjalkschip, dat Donderdag middag op de Westhavenberm te Hans- komen dan in De verhouding der geslaagden tot de opge-'weert omhoog voer, is genaamd

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1895 | | pagina 1