N°. 7.
138® Jaargang.
1895,
Woensdag
9 Januari.
FEÜiLLETÖi.
De psioiaires van mevrouw Westtei.
iiMBimoi mum.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen."
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.-
Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel.' Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen, van 17 regels 1.50
iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte?
Reclames 40 cent per régel.
Vk eraonetei.
Middelburg 8 3an. 8 u. vn>. 35 gr.
m. 12 u, 37 gr-, av. 4 tl 36 gr. F.
Verwacht N. O. wind.
Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestpagh Zoon, te GoesA. C. Boiuit, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peul, te ZierikzeeA. C. de Mooij, j Advevtentlëa
te Tholen: W. A, vak NnixrwENHUiiEBN en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle poetkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën moeten dee namiddags te één uur
aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam, de Gesb. Bedinïante, te 's Gravenhage, en A. de La Mak Azb., te Amsterdam, j aan het bureau bezorgd znn, willen
Hoofdagenten voor bet Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale do Publicity étrangère G. L. Daübb Cu., John F. Johbs, opvolger. j zg des avonds nog worden opgenomen.
Hulp in nood.
In aansluiting aan een advertentie in dit
nommer verklaren ook wij ons bereid giften
in ontvangst te nemen voor de slachtoffers
van de overstrooming te Strijen, onder
Poortvliet. Voor dit doel is aan ons
bureau eeu bus geplaatst.
Uit een in een vorig nommer en ook
heden in ons blad gegeven schildering van
den toestand is voldoende gebleken, hoe
treurig deze is en hoevele arbeiders zich
van alles beroofd zieD. Zoo menigmaal is
en steeds niet te vergeefs een beroep
gedaan op de hulpvaardigheid in het belang
van hen, die buiten Zeeland wonen
nu in ons eigen gewest hulp te verleenen
en nood te lenigen valt, twijfelen wij geen
oogenblik of velen zullen gaarne een bij
drage daartoe verleenen.
Bij onze lezers door gansch Zeeland in de
eerste plaats, maar ook bij hen buiten ons
gewest, bevelen wij de belangen der te
Strijen zoo zwaar getroffenen zeer aanhun
toestand is vooral in dit seizoen dubbel
treurig.
Gebruikelijker wijze zullen wij geregeld
melding maken van de giften, die bij ons
inkomen, en deze dan, door tusschenkomst
der Middelburgsche heeren, doen overmaken
aan de door hen genoemde commissie op het
eiland Tholen.
Wij ontvingen nog van M. 2.50; aan
losgeld 5.50. Totaal met de vorige op
gaaf 18.25.
Middelburg 8 Januari.
Het N. v. d. D., de vervallenverklaring van
den militairen stand van den Franschen ge
wezen kapitein Alfred Dreyfus besprekende,
wgst op het treurige schouwspel van zulk een
vernedering.
Het keurt dit hoogelyk af en komt vooral
op tegen het theatrale van de straf.
Daar valt voorzeker in algemeenen zin veel
voor te zeggen.
Toch meenen wg eene opmerking te moeten
maken.
Het doel van alle straf zegt het blad
zal wel zgnonschadelijk maken en, zoo mo
gelijk, verbeteren van den schuldige.
Een motief wordt daarbjj echter vergeten
al. een voorbeeld Btellen voor anderen, in cosu
voor de militairen.
Men moet zich bjj de bespreking dezer zaak
o. i. vooral op militair standpunt stellen. Wordt
een militair tot officier bevorderd, dan zweert
hg in 't openbaar trouw aan 't vaderland en
het vaandel en wordt voor het front van den
troep in zgn rang geïnstalleerd. Daartegen
over Btaat dat ook de vervallen verklaring van
Naar het Zweedsch
van
ALFRED VON HEDENSTJERNA.
vT-
Flirtations.
Juffr. Florstedt ging verder op het smalle pad,
en mjjnheer Star volgde haar. Het was ook een
ondeugende streek van de natuur geweest om
deze aardige winkelierster geen lief gezichtje
te geven, nadat zg haar zoovele andere bekoor
lijkheden geschonken hadzoo'n mooi figuur,
zooveel schranderheid, een stem die als muziek
klonk, handjes en voetjes als van een toover-
prinsesZou hjj een oogenblik hardop denken,
opdat zjj het hoorde?
»Hebt gjj ooit ondervonden, juffrouw,
hoe zaken van buiten af een mensch plotse
ling zwak en ellendig kunnen maken?"
Zg lachte zoo welluidend als slechts iemand
met een mooi gezicht lachen mag.
»Weet ge wel dat ik mg bgna altgd
zwak en ellendig voel?"
»Ach, malligheid! Gg zgt een moedige
vrouw l Ik bedoel of gg weet wat armoede
en afhankelgkheid beteekenen, of gg weet
wat het zeggen wil om iets niet te hebben
wat men niet missen kan
dien rang tegenover den troep dient bewerk
stelligd te worden.
Wat het theatrale van de straf betreft, dient
opgemerkt, dat, werd aan het militarisme het
uiterlgk vertoon ontnomen, een groot deel van
de aantrekkelgkheid, die er voor sommigen in
dien stand ligt, zou vervallen.
Dat neemt niet weg dat ook op ons de be-
schrgving der treurige plechtigheid een even
pgnlgken indruk heeft gemaakt als op elk,
die nog eenig gevoel heeft voor inenschen-
waarde.
Aan het slot van eene beschouwing over
beschermende rechten op het graan zegt jhr
mr A. F. de Sarvonin Lohman in de Neder-
ander het volgende, wat zeker wel de bijzon
dere aandacht verdient.
Het is zekerlgk waar dat, zoo de landbouw
bloeit, het allen welgaatmaar daaruit volgt
niet, dat er algemeene welvaart komt, wan
neer men op kunstmatige wgze de inkomsten
der landbouwers vermeerdert. Het bloeiendst
zou dan het land zgn, waar, tengevolge van
hongersnood of van oorlog, het graan tegen
buitensporig hooge prgzen verkocht wordt.
Men moet echter zich niet voorstellen, dat de
menschen er zijn om den landbouwer?tand;
deze moet, even als iedere andere stand, zich
richten naar de behoeften der menschenniet
omgekeerd.
Mr C. A. Verrgn Stuart heeft tot eene zaak
van gezette berekening gemaakt of de bewe
ring juist is, dat 55 pet. der vrouwen in Ne
derland ongehuwd big ven. Hg komt tot de
slotsom dat die bewering, op zgn zachtst ge
nomen, eenigszins overdreven is.
In het werk van prof. Everts, »Bjjdrage tot
de bevolking van Nederland", geeft B. als
slotsom zgner berekening, dat ruim de helft
der vrouwen in Nederland ongehuwd blgven.
Veel verder brengen de berekeningen dezer
heeren ons dus niet, maar al hadden zg het
tot op een 1/4 percent met juistheid kunnen
vaststellen, er is, voor zoover wg weten, geen
middel om hierin verandering te brengen en
aan een meisje, dat geen man kreeg, er een
te bezorgen.
Als de statistiek het eens zóóver bracht,
hoeveel harten zou zg met dankbaarheid
vervullen. (Aimh. Crt.)
Naar men zegt zou de oud-minister tan
buitenlandsche zaken in het vorige Kabinet,
mr G. van Tienhoven, zeer in aanmerking
komen voor de vervulling van de vacature in
den Raad van state, ontstaan door de ontslag
aanvrage van jhr mr De Jonge.
Bg kon. besluit
is aan H. W. F. Hetterschg, op zgn verzoek,
eervol ontslag verleend als leeraar aan de
R. H. B. school te Bergen op Zoom
is bevorderd tot ingenieur 2e kl. der marine
de adsp.-ingenieur der marine J. van der Struyf
zgn bg het pensioenfonds voor weduwen en
weezen van burgerlgke ambténaren benoemd:
tot eerste-klerken W. van Kooy en P. J.
Douw, thans tweede klerkentot tweede
klerken P. Cariot, thans bg gemeld fonds
»Ik geloof wel dat ik dat weet. Nu
heb ik een goede zaak, zooals gg weet,
maar vroeger was die veel onbeduidender.
Toen mgn winkel nog bg de Brandstrassen
poort lag, verkocht ik somtgds niet voor 50
ct. per dag en de huur bedraagt 75 ct. per
dag en de rekeningen voor de winkelwaren
moesten geregeld betaald worden."
Hg zweeg. Dit kleine, tengere wezen had
zich uil armoede en gebrek opgewerkt tot on-
afhankelgkheid en hg, de groote, sterke ge
leerde man, was radeloos over het gemis van
300 kronen. Het medelgden met zich zelf
verminderde wel een weinig. O, als hg ge
zien had, hoe die kleine grijze oogen straalden
en de roode wangen gloeidenHet denkbeeld
dat bg, zoo jong en fier, door geldnood ge
kweld werd! Wat zou zg er niet voor geven
hem, ongezien, ongekend, te mogen helpen
en dan verborgen en vergeten, hem gelukkig
en onafliankelgk op zgn aangewezen plaats
werkzaam te zien, zonder dat hg vermoedde
welke hand hem den weg geëffend had. Hoe
gelukkig zou zg dan zgn, ook zonder dank
Maar daar verrees een ander beeld aan de
zgde van den jongen dokter. Nu eens had het
de gestalte van Gerda, dan van Eva, dan weer
van Jenny Follin en er viel haar een koude
last op het hart. Ach het is zooveel gemak-
kelgker om zelf afstand te doen, dan anderen
een geluk te zien smaken, waarnaar ons hart
uitgaat. Ook de candidaat was in gedachten
werkzaam, en J. J. van Bosse, te 's Gravenhage
tot bode G. J. Stoutenbeek, thans tfldelgk bode
bg de directie van het Weduwenfonds voor de
geëmployeerden, tot het algemeen bestuur
behoorende.
Omtrent den rgkdom van den vorst van
Lombok schrgft het Bat. llandbld.
Volgens de berichten zou onder de in beslag
genomen juweelen van den radja zich een steen
bevinden van de waarde des Kohinoers. Zelfs
wanneer dit waar big kt, zal het slechts een
compensatie zgn van het verlies, teweegge
bracht door de belangrijke diefstallen in de
schatkamers, welke door Baliërs en vooral door
de Sasaks moeten gepleegd zgn tijdens de
bestorming van Tjakra Negara. Bovendien is
de schatting der vermogens van Indische vor
sten meestal zoo legendair dat zg bg uitkomst
in den regel bitter tegenvalt. Op grond hier
van blgven wg gelooven dat het al zeer fraai
zal zgn, wanneer van de twintig millioen
gulden, welke den radja van Lombok zgn
toegeschreven, genoeg gevonden wordt, om
daarop te verhalen de zeven a acht millioen
gulden, waarop de oorlogskosten geraamd
worden.
Ook is te Tjakra de kroon van den vorst
gevonden. Zg moet een fabelachtige gelds
waarde vertegenwoordigen.
Heffing' van invoerrecht naar de
waarde der goederen.
Blgkens het afdeelingsverslag der Tweede
kamer werd vrg algemeen het streven der
regeering toegejuicht om ontduikingen der in
voerrechten tegen te gaan en de rgksmiddelen
te versterken, maar sommigen wenschten van
deze gelegenheid gebruik gemaakt te zien,
om tegenover hoogere inkomsten voor het rijk
aan de beloofde opheffing althans der binnen-
landsche tollen gevolg te geven. Van verschil
lende zgden werd bg deife gelegenheid aan
gedrongen, op verhooging van ons tarief van
invoerrechten in protectionistischen zin, het
geen echter door andere leden werd bestreden,
omdat hier de kwestie der handelspolitiek
buiten beschouwing moet blgven, terwgl som
mige voorstanders van de vrghandelspolitiek,
hoewel instemmende met het gevoelen, dat
ons verouderd tarief herziening behoeft, in
zijne technische bepalingen, aarzelden daartoe
mede te werken uit vrees, dat men van die
gelegenheid kan gebruik maken van het stel
sel van bescherming.
In bgna alle afdeelingen werd de wensche-
lgkheid bepleit om het stekel van heffiing
naar de waarde der goederen los te laten, en
daarvoor een specifieke tariefheffing naar maat,
gewicht en tel in de plaats te stellen.
Vele anderen leden verklaarden zich tegen
dit stelsel, vooreerst omdat een tarief naar de
waarde rekening houdt met de daling en rg-
zing van de handelswaarde der goederen,
voorts omdat het wegen, tellen en meten
groote moeilgkheden opleveren, en omdat het
stekel van specifieke rechten, geen of althans
zeer weinig verband houdt met de waarde der
goederen.
Men vroeg intusschen of wg thans tegenover
het buitenland geheel vrg zgn om ten aanzien
van heffing van invoerrechten van stekel te
veranderen.
Een aantal leden vreesden dat belemmering
van den eerigken handel, een noodeloos op
onthoud van de goederen de onvermgdelgke
gevolgen zullen zgn van het stekel, waarbg
verzonken. Hg had den brief in zgn zak, een
weigerend antwoord op zgn verzoek om geld
te leenen, geheel vergeten. Het ruischte in
de boomen, bloemen en bladen glinsterden,
het vogelkoor hief steeds nieuwe liederen aan
en hg was eerst 23 jaar Hij werd weer moe
dig en sterk en had een gevoel alsof hg iemand
in de armen moest sluiten, om zgn innerlgk
evenwicht te herstellen. En toen de weg
eensklaps door een heg versperd werd en juf
frouw Florstedt aarzelend achteruit trad voor
deze onverwachte hindernis, liep hg snel voor
uit, legde zgn arm om hare feeëngestalte en
tilde haar behoedzaam er overheen. Hum
Dat kleine ding was even bekoorlijk als alle
vrouwen en hg was eerst 23 jaarZg had
geheel vergeten een gil te geven, ofschoon zg
dat eigenlgk had moeten doen. Zgn sterke
arm omsloot haar en zg voelde zgn warmen
adem in haar hak, Toen zg later aan de
ontbgttafel zat en uit verstrooidheid peper in
plaats van zont in haar ei deed, kwam het
haar voor dat er een eeuwigheid verloopen
was,sedert zg inWexiö handschoenen en waaiers
verkocht en zg vroeg zich zelf verwonderd af
of zg inderdaad reeds de 35 achter den rug had.
Dien morgen hielp zg mevrouw Westberg
erwten doppen en liet bg den kruidenier
amandelen en rozgnen voor de jongetjes
Anderson halen. Daarna schreef zg aan hare
boekhoudster, dat de winkeldochters den vol
genden Zondag een rgtoer naar Kronsberg
de waarden der goederen door ambtenaren en
commksiën zal worden bepaald. Een andere
groep van leden meende dat de uitwerking
van het voorgedragen stekel, op zich zelve
goed, te fiscaal ii., en niet genoeg rekening
houdt met de belangen van den handel. Doch
vele leden verdedigden het wetsontwerp krach
tig zonder strenge en ingrgpende maatrege
len zgn de kwade praktgken niet meer te be
teugelen. Men vertrouwde dat de regeering
er voor waken zou, dat de groote macht, bg
dit wetsontwerp den fiscus gegeven, met recht
vaardigheid en tact zou worden toegepast.
Mocht de ervaring leeren, dat men later het
benaderingsstekel kan missen, dan zou de
minister waarschgnlgk niet ongenegen zgn dit
af te schaffen.
Het denkbeeld werd geopperd, doch dadelgk
door anderen bestreden, om nevens de voor
gestelde bepalingen voor te schrgven, dat de
ontvanger der goederen de aangifte der waarde
zou opmaken.
Sommige leden hechtten voor het welslagen
der voorgedragen regeling aan de uitbreiding
van het aantal ambtenaren en de vermeerde
ring van plaatsruimte voor het opslaan dei-
goederen. De kosten daarvoor zouden ook uit
een zuiver financieel oogpunt goed besteed zgn.
Ijetterea en Kunst.
Bg de aflevering van Eigen Haard van
deze week is gevoegd een portret van H. M.
de Regentes, gegraveerd naar de schilderij van
den heer P. de Josselin de Jong.
De aflevering bevat o.a. de reproductie van
een moment-photographie van den gevangen
radja van Lombok, zooals hg, door zgn vol
gelingen gedragen, van de Prins Hendrik naar
het station te Tandjong-Priok gebracht is.
- - De Kunstwereld heeft, bg de intrede van
den tweeden jaargang, een kleiner, dus han-
niger formaat gekregen. Bovendien is er een
nieuwe omslag voorgeteekend door Jac. van
den Bosch-
UIT STAD EN PROVINCIE.
Wg herinneren aan de voordrachten van
den heer Willem van Zuylen, die morgen,
Woensdag:, avond in den schouwburg te
Middelburg plaats hebben.
Heden middag tusschen Bchooltgdwaren
er weder verschillende jeugdige waaghalzen
op het vliesje gs, dat de vesten bedekt. Een
meisje van een jaar of negen, dat in overmoed
niet voor de jongens wilde onderdoen, viel
nabg het bruggetje aan de Koepoort a 1 h i e r
door het onbetrouwbare korstje en kon, wgl
zg in het midden der vest was, slechts met
moeite, met behulp van een ladder, gered
worden.
Verder deelde men ons mede dat nog
een jongen, tegenover het Bastion, de rol van
duikeleend gespeeld heeft en ook op andere
plaatsen nog kinderen te water geraakten.
Hoevelen zullen deze voorbeelden nog volgen
Naar men ons uit Vlissingen meldt
kwamen in 1894 aldaar uit zee aan 100
stoom- en 17 zeilschepen, totaal dus 117.
Hieronder waren begrepen 10 stoom- en 4
zeilschepen naar Middelburg en 1 zeilschip,
naar Dordrecht bestemd.
Naar zee vertrokken 96 stoom- en 10
zeilschepentotaal 106 waaronder begrepen
mochten makenzg zou het wel betalen.
Doch toen de nacht kwam en alles om haar
heen stil werd, stond zg op, stak licht aan en
keek laBg in den spiegel naar een paar hard
roode wangen en twee leelijke gigze oogen
in den spiegeltoen kroop zg weer in bed,
verborg haar gelaat in het kussen en weende.
Er lag dezen zomer te Westberga iets in
de lucht wat er vroeger nooit geweest was.
Want behalve zuurstof, stikstof en muggen
zweefde er nog dat onbestemde iets in rond,
dat zich overal pleegt te vertoonen, waar jonge
lieden van beider kunne zonder bezigheden
samenzgn. Het doet de polsen kloppen en de
wangen gloeienhet haalt lichte japonnen
uit de kasthet lokt zelfs dunne laarsjes op
boschpaden, die anders alleen betreden worden
door de klompen der oude beziën-zoeksters.
»Hoe moet ik mgn salon meubelen- als
ik een landgoed gekocht heb, juffrouw Jenny?"
»Dat zal juffrouw Follin tamelgk onver
schillig zgn, mgnheer Johnson!"
»Well, mgnheer Westberg, ik ben maar
een eenvoudig man, zonder veel smaak en
juffrouw Follin heeft mg beloofd, een beetje
te helpen uitzoeken," zei Johnson vriendelgk,
zonder zich van zgn stuk te laten brengen.
De jonge ingenieur Otto draaide op zgne
hielen rond en ging naar zgn moeder in de
melkerg.
»Mama."
»Ja Otto; hier is een kom lekkere zure
zgn 9 stoom- en 4 zeilschepen, ran Middelburg
gekomen.
De mailbooten, pleizierjachtén, sleepbooten,
visschersvaartuigen, rgks- en vreemde oorlog
schepen zgn onder de bovengenoemde ge
tallen niet opgenomen, evenmin de schépen
die naar Antwerpen en Temenzen vertrokken
en van daar te Vlissingen in de haven
kwamen.
Ter verduidelijking van het bericht in
ons vorig nommer omtrent de uitvoering van de
Zangvereeniging St Caecilia te Vlissingen
melden wg dat het lied Van eene Konings-
vrouwe gezongen werd door den heer P. J.
Hegener van Amsterdam.
De heer A. Ngsse van Baarland is
benoemd tot onderwijzer aan eene der open
bare scholen in de gemeente 's Gravezande.
Ook in Goes heeft zich een commissie
gevormd, met het doel giften in ontvangst te
nemen voor de slachtoffers der ramp te Strgcn.
Zg bestaat uit de heeren J. J. Ochtman, G.
H. Kakebeeke, C. L. M. Lambrechtsen en Z.
D. van der Bilt La Motthe.
De bevolking dier gemeente, die 1 Jan. 1894
bestond uit 3079 m., 3547 vr., totaal 6626 in
woners, vermeerderde gedurende 1894 door
geboorte met 98 m., 110 vr., totaal 208door
vestiging met 195 m., 281 vr., totaal 476
door ambtshalve inschrgving met 9 m., 5 vr.,
totaal 14 j gezamenlgk 204 in., 286 vr., 490
totaal.
Zg verminderde door overigden met 66 m.
60 vr., totaal 126; door vertrek met 192 m.,
259 vr,. totaal 451 j door ambtshalve afschrij
ving met 0 m., 3 vr., totaal 3 gezamenlgkl92
m., 262 vr., totaal 454.
Het bevolkingscgfer vermeerderde dus met
44 m. en 74 vr., totaal 118; en bedroeg op 31
Dec. 1894 3123 m. en 3621 vr., totaal 6744.
In het vorig jaar voeren het Sas van Goes
in 785 schepen met 48909 tonnen inhoud en
uit 785 schepen met 49145 tonnen inhoud.
Van den 5en Januari tot en met 16 was de
haven dicht met gs bezet en dus de vaart
gestremd. Van den lOen op den llen Juli
was voor 1 tg het water zoo laag mogelgk
afgelaten. (G. Crt.)
Naar men ons uit Bruinisse meldt
is het op den 29sten December jl. onder Bat-
tenoord gestrande aakschip Avontuurschipper
Oosterwaal, van Bergen op Zoom, geladen met
700 vaten ad 300 KG. melasse, door de
Brouwershavensche bergmaatschappg geheel
ledig gevlet, de lading in twee tjalken over
geladen en het vaartuig Zondag avond per
sleepboot bg de sleephelling van den scheeps
bouwmeester Duivendgk gebracht om nagezien
en gerepareerd te worden.
Men aehigft ons nitWe a t e 1 g k Z e e u w s ch
Vlaanderen:
Indertgd hebben wg melding gemaakt van
het voornemen der Maatschappij tot exploi
tatie van staatsspoorwegen om rechtstreeksche
plaatskaarten af te geven naar en van Staats-
Vlaanderen.
Volgens een schrgven dier maatschappg,
zou zg al tot onderhandeling nopenB de in-
melk voor u."
»Dank u, ik heb er thans geen trek in."
»Maar jongen, gg zgt toch niet ziek
Gg kunt ook room met aardbeziën...."
»Neen, neen? Mama, luister eens bedaard
naar mg 1 Gelooft gg dat juffrouw Follin iets
om dien lompert, dien Johnson geeft?.'
»Wat zegt gjj daar, Otto? Het is een
alleraardigste man. 45 Kronen in de maand
en bg heeft twee maanden vooruit betaald."
»Ja, maar hg is een boerenkinkel, mama."
>Dat is zoo erg niet. Ik wilde dat hg
een van onze meisjes nam
»Dat mag hg, wat mg betreft. Hg kan
ze allemaal krggen, als hjj wilmaar ik wil
weten of gg denkt dat juffrouw Follin
»Ach lieve hemel! Daar valt Stine met
den melkemmer!"
De jonge ingenieur ging naar zgn kamer,
schreef in allergl een brief aan den directeur
der fabriek, waar hg tegen een zeer klein
tractement, half als volontair werkte, en vroeg
vier weken verlenging van verlof. In dien
tgd zou bg er wel achter komen, hoe het tus
schen juffrouw Follin en den heer Johnson
stond.
Amely Larson werd met den dag dikker:
zg schepte zoo diep in de schotels dat zg al
na 14 dagen de Igven harer japonnen wgder
moest maken en na drie weken verzocht zg
den candidaat een ondethoud onder vier oogen.
»Ik weet het niet precies, maar misschien