XSL N°. 273. 137° Jaargang. 1894 Maandag 19 November. Middelburg 17 November. Brieven uit de Hofstad. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels a.,U; iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. By deze courant behoort een Bijvoegsel- ONDERWIJS. UIT STADENPROTOfCIE HIDIIIiltl RGSCHE KlllllM. w Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boltjtt, firma weduwe A. C. de Jonge, te KroiningenP. v. d. Peltl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Neeuwenhuij zen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentio-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam, db Gebb. Beliniante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube CrE., John F. Jones, opvolger. YSs eraometei. Middelburg 17 Nov. 8 u. ra. 46 gr. tn. 12 n- 51 gr-, av. 4 n- 50 gr. F. Verwacht Z. O. wind. AdverienUën moeten des namiddags te één onr aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen. 16 November 1894. Het toeval wilde, dat over twee groote planneD, voor de residentie van bjjzonder be lang, ongeveer geljjktjjdig in doze week werd beslist. Het eene bedoelt het behoud van de zeevisscherjj in hetwesteljjk deel der gemeente door middel van een kanaal, even wjj dig langs de Noordzee-kust te graven, het andere den aanleg aan het oostelijk uiteinde van Den Haag van een haven met zwaaiplaatsen enz. ter bevordering van handel en binnenlandsche scheepvaart. Voor dat kanaal door de duinen, het bekende plan van ons jongste gemeenteraadslid Krap, is concessie van wege de regeering een ver- eischte, en de minister van waterstaat weigerde die in overeenstemming met de adviezen van gemeentebestuur en hoogheemraadschap Delf land. Voor de haven nabjj het Btation van den Hollandsehen spoorweg is onteigening noodig van eene groote oppervlakte grond, en de Tweede kamer vereenigde zich gisteren met het voorstel der regeering om te verklaren dat het algemeen nut die onteigening vordert. Alleen het laatste plan heeft dus kans van slagen. Het is wel jammer voor den heer Krap, dat het gemeentebestuur gemeend heeft deze zaak zonder hem te moeten afdoen, juist nog vóór zjjne intrede in den raad, en de leiders zjjner kiezers, die hem vooral met het oog op dat aanhangige plan een zetel in dat college wilden bezorgen, maken een wat dwaas figuur, nu het biykt, dat zjj juist te laat kwamen, en dat de grond voor hunne aanbe velingen op het oogenblik zelf, waarop zjj die aan de kiezers ten beste gaven, niet meer bestond. Of nu aan de zaak zelve veel verloren wordt, is echter de vraag nog. Volgens deskundigen zjjn daaraan zeer groote bezwaren verbonden, al worden er ook door anderen aan toege schreven van weinig beteekenis. Dat Den Haag verpest zou worden door het in staat van bederf gebrachte water, omdat de visschers het kanaal zouden gebruiken tot lozing van het pekelwater uit hun schuiten, is een ver onderstelling, welker verwezenljjking te voor komen ware door een flink toezien op dergel jjke handelingen, die bjj verordening te verbieden zouden zjjn evenzeer op dat duinkanaal als nu in bestaande visschershavens, waar het pompen uit vaartuigen alleen is toegestaan op zekere uren in verband met het getjj, als het vuile water geen kwaad kan doen. Intusschen zal het opgeven van dit plan allicht aan de uitvoering van een ander, tot hetzelfde doel uitgedacht of nog uit te denken, bevorderlik zjjn. En als tegen dat andere dan niet zulke overwegende bezwaren worden ingebracht, behoeft het plan-Krap niet meer betreurd te worden, mits het doel het voort bestaan van de zeevisseherjj te Scheveningen mogeljjk te maken maar bereikt worde. En waar hiervoor als onmisbare voorwaarde een haven of kanaal of bassin noodig is, zal dit er ook wel komen, zjj het dan door anderen dan den ingenieur Krap ondernomen. Al is thans de vervulling van zoodanige voor waarde weer wat verder verschoven dan zjj kort geleden nog verwijderd scheen, de kansen daarop staan, ondanks de weigering der con cessie aan den heer Krap, vrjj wat beter dan zich de verwachting laat aanzien dat een opleven van handel en scheepvaart van bepaalde beteekenis het gevolg zal zjjn van de nu in beginsel gedecreteerde onteigening. Aan het Scheveningsche strand zal men vermoedelijk de visschersvloot nog zien binnenkomen en uitzeilen, jaren nadat de te maken haven met zwaaiplaatsen aan de Laak officieel in gebruik zal zjjn gesteld en nog altjjd wachtende is op scheepvaart ën vertier. In elk geval is de aanneming van het wets ontwerp tot onteigening ten algemeenen nutte van de tot den aanleg der haven en zwaai plaatsen gewenschte gronden een succes ook voor den minister van waterstaat, omdat in de voorgenomen onteigening niet ten onrechte eene onteigening par zone wordt gezien, die velen in strjjd achten met de grondwet. Deze staat volgens de tegenstanders alleen onteige ning toe van de werkeljjk benoodigde gron den, niet van andere, die alleen uit een spe culatief oogpunt er bjj worden getrokken, met het doel om die na het tot stand komen van het werk, wanneer zjj daardoor in waarde zullen sjjn gestegen, met winst weder van de hand te doen. En dat de door de' gemeente ge wenschte oppervlakte er op berekend is om een deel later weer te verkoopen. kan moeiljjk worden ontkend. De Kamer heeft nu door de aanneming van het wetsontwerp verklaard geen bezwaar te hebben tegen onteigening par zóne, althans tegen eene onteigening, waarvan het lang niet vaststaat, dat zjj niet eene zoodanige is. Of de heeren ministers ook in de eerstvol gende weken zooveel succes zullen hebben, dat hunne begrootingen niet alleen worden aangenomen, maar in hoofdzaak onbesnoeid bljjven, en dat zjj ook uit het debat zegevierend voor den dag treden, is een vraag, die velen niet ten aanzien van allen onvoorwaardelijk bevestigend durven beantwoorden. Sommige ministers zouden dan bepaald de verwachting overtreffen, en het zou geen wonder zjjn als zjj, die niet hooge verwachting kennende, wel wilden dat de begrootingstjjd reeds achter den rug ware, die zelfs voor de beste ministers menig lastig en onaangenaam oogenblik op levert. Zoo heeft ieder op zjjn beurt, hoofden van departementen en ambtenaren bjj de mini- ateriën, reden tot vrees. De laatsten hadden die nog pas geleden, althans de ouderen onder hen, toen het praatje in de bureau's de ronde deed en ten slotte in de dagbladen werd opgenomen als een feit, dat weldra de tjjdzou aanbreken, dat alle vjjf-en-zestigjarigen voort aan zonder uitstel zouden gepensioneerd wor den. Menig ambtenaar op dien leeftyd zou een grooter verlies zjjn voor den staat dan het heengaan van een aantal jongeren, zoodat de regeering er wel niet aan denken zal dien regel te stellen. Yoor de ministers komt natuurljjk de meest zorgbarende tjjd met de indiening van de toegezegde kieswet, die over hun ministerieel leven zal beslissen. In dit zittingjaar zal de kamer zich met dat onder werp nog kunnen bezighouden, zoo antwoordde de regeering, maar wanneer de indiening komen zal wordt daardoor niet veel zekerder het zittingjaar is pas begonnen en dus nog lang. Men werkt intusschen ijverig aan de regeling van het kiesrecht, doch nog steeds door voorbereidende maatregelen en onder zoekingen. Thans zou de minister Van Houten bezig zjjn met de bestudeering van de moge lijkheid om een soort van capaciteiten-stelsel in te voeren, volgens hetwelk de kiesbevoegd heid afhankelijk zou zjjn van bet met goed gevolg hebben afgelegd van eenig examen voor bepaalde ambten of graden. Het grooter of kleiner aantal uitsluitingen, die daarvan het gevolg zouden zjjn, zal natuurljjk beslissend zjjn over de vraag of dit plan kans van slagen zou hebben. Als bet de examen-manie maar niet in de hand werkt Door burg. en weth. van Zierikzee wordt aanbevolen voor leeraar in de schei kunde en nat. historie aan de hoogere burger school, en voor idem in werktuig- en natuur kunde aan de burgeravondschool de heer H. H. E. Huber Noodt te Oegstgeest. Verder bevelen zjj aan voor leeraar in de natuur- en werktuigkunde, cosmographie en wiskunde (hoogste twee klassen) aan de hoogerg burgerschool aldaar de heeren dr M. de Haas te Leiden, F. J. Vaes te Delft en dr B. Turksma te Amsterdam. Bjj de herhaalde oproeping van onder wijzeressen voor school 1 te Y e r s e k e is het aantal sollicitanten van 2 tot 3 geklommen. De voordracht is als volgt1 mej. M. C. van Overbeeke te IJmuiden, vioeger te Yerseke, 2 mej. Brok te Vlissingen, 3 mej. Joritzaar te Scherpenisse. (Iers. en Th. Crt.) Voor de betrekking van onderwijzeres aan de school te Driewegen, gemeente Bier vliet, op een jaarwedde van f 550, hebben zich geen sollicitanten aangemeld. Hieruit bljjkt ,zegt onze correspondent, dat, niettegenstaande de najaarsexamens een gun- stigen afloop hadden, in het gebrek aan onder wijzend personeel nog niet voldoende voorzien is. De gemeenteraad besloot tot een herhaalde oproeping. Allen belangstellenden in de nieuwe inrich ting Ons Huis, die a. week hare deuren te Middelburg zal openen,herinneren wjj het volgende Op Maandag 19 November a. s, zal van des namiddags 14 en 79 uur het gebouw ter bezichtiging zjjn opengesteld voor de begunstigers, leden en belangstellenden der vereenigingvoor hen, die in Ons Huis op de een of andere wjjze werkzaam zullen zjjn, en voor hen die zich tot dusver voor lees zaal, clubs, cursussen en lessen hebben laten inschrjjven. Op Dinsdag 20 November a. s. zal des avonds te 8 uur, in het Schuttershof een samenkomst plaats hebben, waartoe bovenge noemde personen evenzeer toegang zullen hebben, en waar het leit der opening zal worden herdacht. Verschillende dames en heeren hebben zich bereid verklaard, door bet houden van letterkundige voordrachten en het leveren van muzikale bjj dragen, aan die bjj- eenkomst een eenigszins feesteljjk karakter te geven. Op W oendag 22 November zal de leeszaal voor de bezoekers zjjn opengesteld en zullen de verdere werkzaamheden een aanvang nemen. Ten overvloede zij herinnerd, dat de samen komst Dinsdag avond precies te acht uren aanvangt. Op de a. s. Vrjjdagavond door de zang- vereeniging Concordia in het Schuttershof alhier te geven soiree zal een zeer gevarieerd programma worden ten gehoore gebracht. O. a. komt daarop voor een lied voor sopraan Twee hemelbloemen van H. de Waal en Columbus, melodramatisch gedicht, metr. uit het Duitsch vertaald door H. J. G. Hartman. Met ingang van Vrjjdag is aan het centraal telephoonbureau te Middelburg tot telephoniste benoemd mej. L. M. S. Ver maas alhier. In den nacht van Donderdag op Vrjjdag is in de sociëteit de Vergenoeging alhier op eene zeer brutale wjjze diefstal met braak gepleegd. De dader daarvan is vermoedeljjk door een val aan de zjjde der Vlasmarkt binnengekomen en heeft, bekend als hjj zjjn moest met de lokaliteit, zich begeven naar de societeitazaal en zich daar meester gemaakt van den be- diendenpot, die ongeveer een gulden of veertien, vjjf'tien bevatte. Als vermoedeljjke dader is te Terneuzen door de marechaussée gevat op bet oogenblik dat hjj zich per spoor naar Antwerpen be geven wilde, zekere J. L. B., keliner te Ant werpen, die datzelfde bedrjjf eenigen tjjd in de genoemde sociëteit uitoefende en een zeer ongunstig verleden beeft. Naar de Réforme mededeelt is den inspec teur van het loodswezen te Antwerpen opge dragen een onderzoek in te stellen naar de oorzaak van het vreeseljjk ongeluk op de reede van Vlissingen, dat o. a. aan twee in woners van Antwerpen het leven kostte. Indien door de enquête wordt vastgesteld dat de verantwoordelijkheid voor de ramp rust op den gezagvoerder van het ss. Seagull, dan zullen de bloedverwanten der slachtoffers een eisch tot schadevergoeding instellen. Vrjjdag vertrok van de werf der Kon Maatschappij de Schelde te Vlissingen naar Rotterdam bet stoomschip Oengaran van de Rotterdamsche Lloyd en bestemd voor den maildienst van Rotterdam op Java. Dit stoom schip is geconstrueerd volgens het type der schepen Ardjoeno en Salak en is verder van alle moderne inrichtingen voorzien, zooals vries- en koelkamers met Luide's jjs machine en electrisch licht. De werktuigen zjjn van het Quadruple Compound systeem met nieuwe stalen stoom ketels, werkende op 200 lbs stoomdruk en zjjn in staat om 1500 IHP. te ontwikkelen waar door het schip eene snelheid van 12 knoopen verkrjjgt. Gedurende den proeftocht, die op de reis van Vlissingen naar Rotterdam plaats had, werkte, naar men ons schrjjft, alles uitstekend. Te 'sH eer en hoek is, ter vervanging van wjjlen dhr. P. C. WeBtdjjk, tot wethouder bsnoemd de heer P. van Stee Nz., zoon van den vorigen burgemeester. Op de Donderdag gehouden aanwjjzing der steenbestortingen bjj de Staartnol van Borssele, een werk begroot op ongeveer f 10C00, was geen enkele gegadigde verschenen Uit een onderzoek is gebleken dat door ds stormvloeden van Dinsdag en Woensdag aan bet calamiteuze waterschap Ellewouts- dijk—-Borssele 400 M2 Vilv. steenglooiing zjjn vernield. Te Goes zjjn door de politie een paar jongens opgespoord, die, volgens eigen beken tenis, de offerbussen in de Roomsche kerk leegden. Tot den dienst bjj de Gereformeerde ker ken is toegelaten de heer J. H. Donner J.Hz. cand. te Leiden, die het beroep naarN i e u w- d o r p heeft aangenomen. De Iers. en Th. Crt schrjjft In de rubriek Visscherij, no van de vorige woek van dit blad, wordt gezegd »De oesterprjjzen varieeren enorm o. a. Ie soort 65 a 75, ligtere id. 55 a 65, 2e soort 85 a 45 gld." en werd daarbjj nog aangemerkt dat dit nog niet eens de uitersten zjjn. Helaas neen, het zjjn nog lang de uitersten niet. Men kan gerust nog overal minstens 10 afdoen. Zoo ook stelt dat bericht de vraag »Waartoe die groote haast En diezelfde vraag herhalen wjj. De ruime afvoer hier bewjjst dat men onze oester dit jaar voorrang geeft en goede rede nen zjjn daarvoor allerzjjds. Immers, goed zjjn onze oesters; de Fransche plagen ons dit jaar niet zooals in 1893/94, evenmin de Engelsche, omdat beiden erg min van qualiteit zjjneene gunstige uitzondering hierop maken die van Essex, doch de voorraad daarvan is niet bjjster groot. En dat ook wjj er niet te veel zullen hebben, dat zal de tijd leeren die van 70 kilo netto en daarboven zullen, met den huidigen en straks toenemenden afzet, vlug genoeg ver kocht zjjn. Waarom dan nu dat afbeulen van de prjjzen Matte men vroeger elkaar af met steeds hooger en hooger gewicht, wat men nu dit jaar niet kan, dan maar met de prjjzen 't heeft er veel van of men er mee zeggen wil Doen we wat wij kunnen, ivant het geld moet weg". Kort geleden hoorden wjj van iemand den Schelde-voorraad, ter consumptie, schatten op 20 millioen, wat ons echter te veel voorkomt doch gesteld dat dit zoo is, en men zou zich dan een verschil denken van f 10 per 1000 méér dan nu bedongen wordt, dan zou dat de bagatel uitmaken vanTweemaal honderd duizend gulden; een cjjfer, wat, omgeslagen over, 'n algemeen niet rooskleurige affaire, altjjd nog de moeite waard te achten is. En wie baten wjj met ons weggegooid geld Zeker de consumenten nietdezen merken of weten van geen f 10 meer of mindereen on derlinge strjjd komt geheel ten bate van onze, ons zoo welgezinde tusschen-handelaren. De fout ligt bjj ons en wjj maken er een dub bele fout vaneerst bjj de verpachtingen en later bjj den afzet van ons product. In alles totale absentie van samenwerkingop welk punt, zoomede op het punt van klagen, wjj ons al sinds lang een treurige vermaardheid verworven hebben. Men ziet bonden van suiker-, steen-, was kaarsen-, lueiferafabrikanten e. m. a., welker voortbrengselen men overal creêeren kan,terwjjl wjj ten minste nog in ons voordeel hebben eene eenige Schelde, bekend door een eenig product en loopende over een handje vol menschen. Neemt de eenheid onder de suikerfabrikan ten weg en de bieten zjjn 12 of meerdank zjj echter die eenheid, mergelen de fabrikan ten nu beiden uit, èn boer èn land. Angst dat wjj met 'n kracht van eenheid de consumenten uitmergelen zouden, behoeft ons niet te verontrusten, zoo min ala we zorg behoeven te hebben voor bovengenoemde tua- achenhandelarendezen zullen dat met de conaumenten wel afrekenen en, ona dunkt, zoo zou het ook maar behooren Europa kan toch beter de Schelde onderhouden dan de Schelde Europa. Laatst zei ona iemand »je zullen op dezen treurigen voet net zoolang bljjven voortgaan tot men niet meer spreken zal van oester-han- delaren maar van oester-martelaren. Wat wel te bejammeren ia, ging hjj voort, zoo'n eenige en schoone industriewant, al kan het nu al direct geene goudmjjn meer zjjn, bjj meer oor deelkundige opvatting en ten uitvoerlegging dan nu, kon het toch altjjd nog tot 'n goede zaak gebiacht worden, immers, zoo het nu gaat is het nu niet meer de vraagwat zal het. eventueel dividend doch veeleerhoeveel zal er nu dit jaar weer te kort zjjn Ia daar nu niet éen baanbreker die deze tceuvige geld- wegvloeiing eens in eene betere bedding te leiden weet Zoo vroeg bjj En wjj stonden met den mond vol tanden en bleven het antwoord schuldig. Helaas, ja. Woensdag namiddag sloegen de paarden, gespannen voor een met suikerbieten geladen wagen, kort aan de haven van den Anna Jacobapolder, St Philipaland, op hol. Paarden en wagen stortten in de kade. Beide dieren verdronken. De voerman bekwam, door tjjdig van den wagen te springen, hoegenaamd geen letsel. Men schrjjft ons uit Biervliet; De rederjj kerskamer Jacob van Lennep kwam Donderdag met een uil stekend progrfm- ma ten tooneele. Het tooneelspel in vier bedrjjveu Gerehabi liteerd laat zich beter lezen dan op de planken vertolkeD, al deden de spelers hun beBt. Zoowel Doleeren als Sequah, bljjspelen in éen bedrjjf. genoten ieders by val en werden haast onberispeljjk gespeeld. Ons muziekgezelschap »Harmonie" verleende zjjn medewerking. Met aandacht werd door de vele bezoekers de muziek gevolgd. In de St.-Crt van Vrjjdag is opgenomen een sStaat van de gevallen van besmetteljjke veeziekten in Nederland voorgekomen gedu rende de maand October 1894." Daaraan ontleenen wjj dat 813 gevallen van mond- en klamwzeer in onze provincie voorkwamen bjj 52 eigenaars. In het rjjk kwamen 86348 gevallen bjj 6282 eigenaars voor. ACHIÜLES. Feesteljjk getooid was zjj Vrjjdagavond met groene planten, met kleurige vlaggen en met spiegel versieringen, de groote Schuttershof- zaal alhier, waar zoo menige prettige avond wordt doorgebracht. Maar meer tooi dan bloemen, vlaggen en groen geven kunnen, gaven de vele Middel- burgsche dames, die aan de vriendeljjke uit- noodiging van de gymnastiek- en schermver- eeniging Achilles hadden gevolg gegeven en opgekomen waren ter feesteljjke viering van haar 121/- jarig bestaan. Dat naast die dames ook heel wat heeren aanwezig waren, bljjkt als wjj zeggen dat in de zaal geen enkele stoel onbezet was. De president der vereeniging, de heer H. M. van Linschoten, opende den feestavond met een toespraak, waarin hjj het wel en wee schetste van Achilles, waarin hjj de tjjden van bloei- herdacht en ook niet vergat de moeiljjkheden onder woorden te brengen, die der vereeniging beletten te worden, wat haar oprichters zoo gaarne hadden gewenscht. Van die oprichters sprekende, had de pre sident eene ongezochte gelegenheid om een warm woord van hulde te brengen aan hem, die van den beginne af de ziel was van Achilles en der vereeniging als gewaardeerd leermeester lang terzjjde stond, den heer A. R. Vermeulen, thans te Rotterdam gevestigd, die zoo veel voor zjjn kind gevoelde dat hjj gaarne was overgekomen om het jaarfeest mede te vieren. Na dit kort en krachtig woord traden een drietal dames op het podium om der vereeni ging een feestgave aan te bieden. Die gave bestond uit een prachtig bewerkt vaandel. Mej. A. de V., presidente van het comité, dat zich gevormd bad om Achilles mut dit feestgeschenk te verrassen, was de tolk van haar, die er toe hadden bjjgedragen, toen zjj, het vaandel aanbiedende, zeide, dat de Middel- burgtche dames een bewjjs wilden geven van bare belangstelling in de gymnastiek in het algemeen en in Achilles in het bjjzonder en le hoop uitsprak dat de vereeniging lang met eere onder haar nieuw vaandel werkzaam bljjven moge. Zjj bood daarbij ook nog een ljjst aan, bevattende de namen van haar die aan bet geschenk bjjdroegen. Na die toespraak viel het omhulsel van het nieuwe vaandel en vertoonde dit op donker- blauwen grond in zilveren boriuurdsel den naam der vereeniging met haar zetel en het jaar barer oprichting. Omzoomd met zilveren franje was het met een speer van 't zelfde metaal gedekt. Nadat de voorzitter de dames harteljjk dank gezegd had voor haar fraai, hoog gewaardeerd geschenk, werden aan de leden van het dames comité fraaie bouquetten van levende bloemen aangeboden. De heer A. R. Vermeulen bracht vervolgens zjjn gelukwenech aan de feestvierende veree niging en voegde daarbjj een fraaie lauwer krans, die hjj aan het vaandel hechtte. Tevens sierde hjj dat vaandel nog met een zilveren medalje, die door de vereeniging bjj de laatBte gewesteljjke uitvoering te Dordrecht was behaald. Natuurljjk liet de voorzitter van Achilles die toespraak niet onbeantwoord, welke verder bezegeld werd door toejuichingen van het publiek en fanfares van de muziek. Daarna werd het programma vervolgd door vrjje oefeningen en oefeningen aan de brug. De voorzitter had in zjjne toespraak er op gewezen dat der vereeniging twee barer beste voorwerkers waren ontvallen, maar, 't mag gezegd, ook zonder deze gaven de leden der feestvierende vereeniging 'bewjjs dat flinke

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1