N°. 367. 137° Jaargang. 1894 Maandag 12 November. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco2. Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Middelburg 10 November. JLetteren en Üunst. UIT STAD EN PROVINCIE RECHTSZAKEN HIDIIIIJII I;(.SC1IF (IIIIMM. Tkenaonetef. Middelburg 10 Nov. 8 u. vm. 54 gr. sa. 12 n. 58 grav. 4 u. 55 gr. F. Verwacht Z. W. wind. Agenten te VlissingenP. Gr. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Bolttit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kruiningen F. v. d. Pbijl, te ZierikzeeA. C. de Mooijr, .Adverteatltiw te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemsa alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën j moeten des namiddatrs te éém nul aan, evenala^de advertentie-bureau's van Niresjfc Van Ditmab, te_ Rotterdam, de Gbbb. Beiineante, te 's Gravenbage, en A. de La Mab Azn., te Amsterdam, j aan het bureau bezorgd zjjn, willen i zjj des avonds nog worden opgenomen* Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale da Publicité étrangère G. L. Datjbe Ons., John F. Jones, opvolger. Zondagsrust voor dienstboden. In een tjjd, dat meer het bewustzijn ont waakt omtrent de plichten van den op de maatsehappeljjke ladder hooger geplaatste tegenover zjjn minder bevoorrechte medemen- schen, ligt ook het streven voor de hand, om de verhouding tusachen meester en dienstbode tot een meer humane te maken, dan zjj in vele huisgezinnen tot heden is. Een der eerste vragen is daarbij, hoe wjj ook onzen dienst boden éen dag op de zeven in waarheid tot een rustdag kunnen maken. Over dit onder werp kwam in een der laatste afteveringen der Nineteenth Century van de hand van dr Alfred R. Wallace een artikel voor, met zoo vele behartenswaardige wenken, dat wjj de verzoeking niet kunnen weerstaan hier er het een en ander uit mede te deelen. In het algemeen gesproken is de dienstbare stand de eenige, die verstoken is van een ge- heelen rustdag. Hoe kan dit bezwaar over wonnen worden Er moet eenig huiswerk verricht worden, maar hieruit volgt nog niet dat dit door de bedienden moet gedaan worden. Waarom, vraagt dr Wallace, den bedienden hun vrjjen Zondag niet toegestaan Het te verrichten huiswerk kon dan voor dien enkelen dag door de andere hnisgenooten onderling verdeeld worden. We hebben, zegt hjj, hiel den sleutel tot de methode, hoe 't mogeljjk ia om alles wat dient gedaan te worden voor gezondheid, genoegen of liefdadigheid op Zon dag te verrichten zonder het vierde gebod te overtreden. Al dit noodige werk wordt nu door gehuurde bedienden verricht, die in den regel iedere week zes dagen druk bezig moeten zjjn en die den zevenden dag niet veel minder te doen hebben. Om den sabbat te vieren, zoowel volgens den letter als naar den geest, moeten die bedienden volkomen rust kunnen hebbenzjj moeten niets van hun gewone werk hebben te verrichten. Al wat van hun dageljjksche bezigheden noodig is voor het welzjjn en het genoegen van hunne werkge vers moet dien éenen dag verricht worden door die leden der huishouding, welke de andere dagen der week weinig of niets hebben uit gevoerd, voor hun genoegen hebben geleefd of met geheel andere bezigheden hunne dagen hebben doorgebracht. Elkaar helpende, onder ling de verschillende huishoudeljjke bezigheden verdeelende, die de geheele week door anderen verricht zjjn, en dit werk doende, opdat die anderen zouden kunnen genieten van hun welverdienden rustdag, dan zal ieder lid van het huisgezin eene daad van zelfopoffering en een weldaad (hoe klein ook verrichten, ter- wjjl die bezigheden niet het »werk" vormen, dat op den sabbat-dag zoo streng is verboden. lp een gewoon huishouden uit de middel klasse van 6 a 8 personen met twee of drie bedienden kan het noodige werk gemakkelijk zóó verdeeld worden, dat er voor allen toch gelegenheid bestaat één of meermalen de godsdienstoefening bjj te wonen. Wanneer men slechts eenmaal van de noodzakelijkheid doordrongen is van bet werk en van de nood zakelijkheid om de bedienden dien dag van hun gewonen arbeid te ontslaan, zouden alle moeieljjkheden verdwjjnen en zou men in ieder huishouden daden van liefde en barm hartigheid zien, die alleen kunnen verkregen worden door opoffering van eigen rust en gemak. In de op breeder voet ingerichte huishoudens der hoogere standen zouden de bezwaren zeker niet grooter zjjn, daar het gemakkelijk zou vallen het weinige werk over allen te verdeelen. De zoon of diegeen, die 't meest van paarden of bonden houdt, zou op Zondag in hunne behoeften kunnen voorzieneen ander zou 't vuur kunnen aanmaken, terwjjl de jonge dames de maaltjjden zouden kunnen bereiden en andere huishoudeljjke bezigheden kunnen ver richten. Natuurljjk zou het grootste gedeelte der aldus van hun gewone werk ontheven dienstboden hun vrienden gaan bezoeken en door eenige vrjj willige hulp te verleenen het hunne er toe bjj brengen om den band van altruïsme te versterken. Tot de meer gewichtige daden dezer mensch- lievendheid rekent de heer Wallace in de eerste plaats het verzekeren van een rustdag aan verpleegsters in hospitalen en gestichten, en de oppassers in werkhuizen en gevange nissen. Hiervoor zou natuurljjk noodig zjjn eenig algemeen onderricht voor de jongeren in de beginselen van verpleging, wat ook in andere opzichten wenschelijk zou zjjn. Op dezelfde wjjze zouden al de schatten van kunst en natuur in onze museums, bibliothe ken en tuinen voor de groote massa kunnen ontsloten worden, die er anders nooit van kunnen genietende plaats der bewaarders dezer schatten op werkdagen zou op Zondag vervuld kunnen worden door vrjj willigers uit de nietsdoende klassen of uit de hoogere rangen der werklieden. De politie zou na tuurljjk ook vervangen moeten worden door het corps vrjj willigers, die door hun herken baar uniform en militaire organisatie daarvoor als aangewezen zjjn. Verdere uitwjjding over dit gedeelte van het onderwerp acht de schrjjver overbodig, daar het duideljjk is dat bjj uitbreiding van het grondbeginsel het mogeljjk is aan een ieder, die ook op Zondag een gedeelte zjjner gewone bezigheden moet verrichten, ontheffing van dien arbeid te verschaffen. Dr Wallace zegt verder, dat hjj de laatste twintig jaren over deze zaak heeft nagedacht maar eerst nu gewaagd heeft er mee voor den dag te komen. De sociale voordeelen, die uit zulk eene regeling zouden voortvloeien, zjjn, naar hjj meent, vele. De hoogere klassen zouden leeren, velen voor den eersten keer in hun leven, hoe groot en hoe vermoeiend het werk is, dat dageljjks moet gedaan worden om hun het gemak en het sesthetische genot hunner omgeving te verschaffen en hoe dikwijls ze door hun onna denkendheid of buitensporigheid onnoodig werk veroorzaken. De hulp, die ze in den aanvang zouden behoeven om eenige geschiktheid voor hunne bezigheden te erlangen, zou hen op vriendschappeljjker voet met hunne dienst boden brengenen ziende, hoeveel zorg er dikwjjls noodig is om het welzjjn van het gezin te verzekeren, zouden zjj beginnen, »den zegen van den arbeid" te waardeeren, die den armen zoo dikwjjls voorgehouden wordt maar door de rjjken zoo zelden in piaetjjk wordt gebracht. Yoor velen zou deze Zondagsdienst" in eigen huishouden of in dat van een hunner vrienden het begin zjjn van een meer werk zaam leven, ook op werkdagen en dus het begin der sociale hervorming, die ernstige menschen als eene dringende noodzakelijkheid beschouwen. Op de arbeidende klasse zou de uitwerking zeker groot zjjn, daar 't eene betere verstand houding tusschen de verschillende standen zou doen ontstaan, en voornameljjk tusschen de werklieden en hen, die den godsdienst onder wazen of beljjden. De eersten zouden zien wat ze tot nn toe betwjjfelden of ontkenden dat de godsdienst der hoogere standen eenigen invloed had op hun leven, door er hen toe te brengen niet alleen om iets van hun rjjk- dom af te staan maar om werkeljjk iets van hun gemak op te offeren teneinde te gehoor zamen aan de wetten van hun godsdienst. Verder zouden zjj overal beschaafde en ont wikkelde mannen en vrouwen verschillende publieke en andere plichten zien vervullen om aan minder bedeelden ontspanning en rust te verschaffen en deze les in broeder schap en sympathie zou een gevoel van goe den wil tusschen de verschillende standen doen ontstaan. De aldus ontstane gevoelens van we- derzjjdsche vriendschap kunnen van onbere kenbare waarde bljjken, wanneer de tijd zal zjjn gekomen eindigt de heer Wallace voor die radicale hervorming in onze sociale organisatie, die meer en meer onvermjjdeljjk zal bljjken te zjjn in eene niet al te ver ver- wjjderde toekomst. Niettegenstaande de aanbeveling van den heer A. P. Staalman door de Standaard, be sloot toch de anti-revolutionnaire kiesvereeni- ging Nederland en Oranje te Den Helder zich van het aanbevelen van een candidaat te onthouden. Heel zuiver op den graat en hoog aange schreven schjjnt die candidaat dus niet te zjjn. Evenals de liberale kiesvereeniging Burger plicht heeft ook de vrjj zinnige vereeniging Vooruitgang aldaar besloten, den candidaat der katholieken, den heer J. J. Kraakman, te steunen. Volgens Ares, in het N. v. d. D., zal de leverantie der nieuwe geweren en carabjjnen als tenminste de Staten-generaal het crediet daarvoor toestaat worden opgedragen aan de wapenfabriek te Steyr, in Oostenrjjk. Zeker is bet jammer, zegt hjj, dat zjj niet aan eene binnenlandsche tabriek kan gegund worden maar voor' den Staat zou dat waarsehjjnljjk duurder uitkomen, en er zou in de leverantie belangrjjke vertraging ontstaan, aangezien er ons thans geene fabriek is ingericht, om dadeljjk een groote hoeveelheid Mannlicher ge weren te leveren. Bovendien komt daarbjj nog de kwestie van het buskruit. De eerste voor raad patronen zal wel moeten wor den door eene fabriek, die bare sporen op dit gebied ruimschoots verdiend heeft. Hoe eerder men echter te dezen opzichte op eigen beenen kan staan, des te voordeeliger zal het wezen, want de nieuwe patronen zjjn zeer duurzjj kosten bijna het dubbele van de tegenwoordige. Het verwondert den schrjj ver, dat de minister verzuimt de voordeelen van het rookzwak buskruit tot aanprjjzing van zjjn voorstel te noemen. Voorts acht hjj de geheele toelichting omtrent de aanschaf fing der patronen en omtrent het buskruit zeer onvoldoende. Het is een aangename troost voor de belas tingschuldigen, die voor zulke zaken hun penningen moeten opbrengen, dat al het geld, voor dit doel bestemd, naar het buitenland gaat) De Haagsche kroniekschrijver van de anti- vev. N. Gron. Crt. merkt omtrent de gedach- tenwisseling in de afdeelingen der Tweede kamer over de laatste ministerieele crisis o. a. het volgende op Ben ik wèl ingelicht, dan zou de eenige man, van wien men volledige opheldering van de zaak zou kunnen verkrjjgen, de oud minister Tak, positief weigerachtig zjjn om, ter zake van 't gebeurde in den ministerraad of over het overleg tusschen de regeering en de kroon in eenige openbare discussie te treden, wjjl hjj dit beschouwt als niet te strooken met het vertrouweljjk karakter van dat overleg. En zoo lang de heer Tak het stilzwjjgen bljjft bewaren, is alle discussie zonder vrucht, is op volledige opheldering van het gebeurde geen uitzicht. Vermits nu de tegenwoordige regeering, al heeft zjj tb recht of ten on rechte voldaan aan 't geuit verlangen tot openbaarmaking van een gedeelte der stukken, bjj een nieuwe bespreking der feiten geen belang heeft, en daar zjj (ik heb dit uit zeer vertrouwbare bron,) positief weigert nieuwe gegevens te verstrekken door de overlegging ook van de notulen van den ministerraad, zal ook een publieke discussie ons allerwaarschijn lijkst geen stap verder brengen. Bjj kon. besluit: is benoemd tot broeder in de orde van den Nederlandschen Leeuw de heer L. Zeiler, algemeen voorzitter der Ver eeniging van gepensionneerde onderofficieren en minderen van het Nederlandsche leger. Door de arr .-rechtbank te Almelo is, ter vervulling van de vacature van kantonrechter te Enschedé, opgemaakt de navolgende alpha- betische ljjst van aanbeveling: mr. F. O. van der Dussen, griffier bij het kantongerecht te Kampen mr. Z. W. Straatman, kantonrechter plaats ver vanger, advocaat en procureur te Haarlem, en mr. F. J. G. van Tricht, griffier bjj het kantongerecht te Groenlo. Wanneer gjj voor uwe kinderen uwe inkoo- pen doet voor St Nicolaas, en gjj zoekt, wat gjj stellig doen zult, naar geschikte lectuur, vraagt dan vooral aan uw boekhandelaar om de nieuwe uitgaven van de firma Kluwer en Co. te Deventer. Deze heeft de ouders en kinderwereld aan zich verplicht door een keurige collectie nieuwe boekjes in 't licht te geven, die alle aanbeveling verdienen. In de eerste plaats noemen wjj Kinderleven door A. Put, een allerliefst kinderboek, dat bijzonder in den smaak zal vallen en tal van lieve plaatjes bevat. Dan verschenen een viertal boekjes in een »zestig cents-bibliotheek," voor jongens en meisjes, onder redactie van Titia van der Tuuk. Op prettigen, bevatteljjken toon zjjn de daarin voorkomende verhalen geschreven; en vooral zullen zeker aantrekken Een vrienden kring door Ida Corn, De kleine zwerveling door D. P. Plaatsman, en De zevenster door zeven verschillende schrjjfsters. Deze boekjes zjjn keurig geïllustreerd door mevr. J. A. S. Z.—D. K.door welke letters eene in Middelburg zeer goede bekende wordt aangeduid. Bjj dezelfde firma verscheen nog een derde serie, bevattende de volgende lieve boekjes Het Kabouterboek en de Valsche Prins, beide door G. HeuvelmanBlondine door Thérèse Hoven Snaveltje Pik aan de deur door Louise Ahn-De Jonghen De Bidder van de orde van den reebruinen Haas door dezelfde schrjjfster. Naar men ons mededeelt is het nieuwe werk Vrede op aarde, van onze stadgenooten, de heeren Hasselbaeh en Lyaen, thans in studie te Hilversum, Leiden, Rotterdam en Purmerend. Ook in onze stad bestaat het voornemen dit werk te doen uitvoeren. Mile Rousseil beweert, dat Sardou met Gismonda plagiaat pleegde aan een drama van haarJudithdat zjj eenige jaren geleden aan Sardou liet lezen. Men verwacht een proces. KERKNIEUWS Bjj de Ned. herv. gemeente te Mid delburg is tot predikant beroepen - - vaca ture-Heldring de heer H. J. de Zwart, predikant te Ouderkerk a/d. Amstel, en tot ouderling gekozen de heer L. C. Breebaart. De heer Ph. J. Wessels, predikant bij de Chr. Gemeente te Zierikzee, heeft voor het beroep naar die gemeente te Rotterdam bedankt. Tot directeur van het Klein Seminarie voor de Hollandsche en Vlaamsche studenten der stichting van wjjlen Z. Em. den kardinaal Lavigerie, te Mechelen, is benoemd de Zeer Eerw. heer A. van Waesberghe, priester van de orde der Missionarissen van Afrika (Witte Paters), geboren te Hulst. {Hulsterblad.) Een onzer lezers te* Middelburg maakt eene opmerking die wjj gaarne hier mededeelen, omdat zjj ook ons zeer juist voorkomt. Meermalen was bjj getuige van het erger lijk schouwspel dat kinderen en groote men schen zich verlustigen, wanneer de gevan genwagen aan het gerechtsgebouw stilhoudt en een beklaagde uitstapt. Tal van nieuws gierigen staan meestal daar rond en laten het niet aan opmerkingen ontbreken, vaak alles behalve stichteljjk, meermalen ongegrond en meestal verre van aangenaam voor den betrokken persoon, wiens schuld niet altjjd nog bewezen is. Voor de jeugd zelve vindt hjj zulk een ge legenheid om een beklagenwaardige aan te gapen alles behalve leerzaam. Hjj oppert daarom de vraag of het niet mogeljjk is daarin verandering te brengen. Men zou dit misschien kunnen doen door den gevangenwagen te laten rjjden in een der stallen, die bjj het gebouw behooren en een doorgang te maken van daar naar bet pleintje dat de beklaagden over moeten om in de voor hen bestemde wachtkamer te komen. Op die wjjze bleef alles binnen de muren en was een hindernis voor velen, een weinig leerzaam schouwspel voor klein en groot aan het oog onttrokken. De stations-arbeider te Krabben- d jj k e wien Donderdag het bekende ernstige ongeluk overkwam, tengevolge waarvan hem beide beenen zjjn afgezet, het eene boven, het andere in het kniegewricht, maakt het, de omstandigheid in aanmerking genomen, rede- ljjk wel. De afname van leverbare oesters bljjft stationair, d. i. vrjj belangrjjkmen kan nog steeds een 60 tot 70 duizend per dag rekenen. Het bljjft te betreuren en de voldoende kooplust in aanmerking genomen is het te minder gemotiveerd dat de kweekers de concurrentie zoover drjjven, dat men gevoege- ljjk van een elkaar bevechten zou kunnen spreken. Waartoe die groote baast? Waartoe dat aanbieden tegen steeds lager en ten slotte onmogeljjke prjjzen. De vraag is immers vol doende en de oester over 't algemeen goed van kwaliteit, zoodat zij geen belemmering vindt in den handel. De prjjzen varieeren enorm. Misschien zjjn de volgende cjjfera nog niet eens de uitersten: imperialen 90—100, le soort 65—75, lichtere le soort 5565, 2e soort 3545 gld. De mosselhandel is tot heden zeer onbelang rijk. Engeland vraagt zeer weinig en betaalt laag. Men schrjjft dit toe aan den grooten eigen voorraad in dat land. De zaadhandel bljjft onbeduidend en zal zich voor den winter wel niet meer uit zjjn verval opbeuren. (Iers., Th., Crt.) De collecte voor Lombok bracht op te Zierikzee 352.60; Bruinisse 67; Brouwers haven f 55.50Ellemeet 56.151/-Noord- gouwe 66.64; Zonnemaire f 17.50. In de gemeenteraadszitting, jl. Vrjjdag te Zaamslag gehouden, wevd op een bezwaar schrift van F. de Rugter tegen gelijkstelling van los- en laadgeld, voor het lossen van pulp met dat voor inlading van suikerpeeën (15 cent de 1000 KG), en verzoek om vrijstelling van los- en laadgeld, ten einde den invoer van pulp te bevorderen, of vaststelling van een matig tarief, gunstig beschikt in dien zin, dat een losgeld van 5 cent de 1000 KG. werd bepaald. Aan den doodgraver op de aigemeeue be graafplaats viftd eene rerhooging van jaar wedde toegestaan van f 10 en met ingang van 1 Januari e. k. deze mitsdien bepaald op f 100, zulks op zjjn verzoek, gegrond op meer dere hem opgelegde werkzaamheden, wegens plaatsing van grafpaaltjes en bjj hou ding eenor kaart der graven. De tuin bjj het gemeente huis werd onderhands verhuurd voor f 10 in het jaar, ingaande 1 Januari 1895. Een voorstel van burgemeester en wethou ders om in beginsel te besluiten tot het ver vangen der grintbaan in den Kleine-Huisens- polder naar de gemeentelijke los- en laad plaats door herbestrating werd verworpen met 4 tegen 3 stemmen. Voor stemden de leden van het dagelijksch bestuur. De weg is lang ongeveer 1750 M. en het werk wordt voorloopig geraamd op 18,900. Beter slaagde een voorstel van hetzelfde college tot het gedeeltelik uitdiepen der vaargeul aan de losplaats, n. 1. ter diepte van 0.65 M. Hiertegen stemde slechts 1 lid, doch 2 anderen stemden nog voor omdat de ge meente gedwongen was het te doen, daar de schippers anders niet meer konden aankomen. Een van deze wierp de schuld op burg. en weth., die het doorzetten van het havenplan hadden tegengehouden. De minderheid was van meening, dat na uitdieping het er weer zeer spoedig zal zjjn opgeslikd, dat het geld weggooien was, ook omdat de grond later zou kunnen gebruikt worden bjj aanleg van een haven. Op voorstel van een der leden werd met 15 tegen 2 stemmen besloten het toezicht op de uitdieping op te dragen aan den heer J. C. Ejjke. Op de voordracnt voor onderwjjzer met acte Fransch aan de openbare school A te Sluis zjjn geplaatst de heeren A. Beerens te Nieuwvliet, D. J. Rietveld Dhondt te Pur merend en J Risseeuw te Enschede. Te Philippine heerschen de mazelen in bjjna alle huisgezinnen. Tegen een vjjftal ingezetenen is reeds proces-verbaal opgemaakt, doordat zjj nalatig gebleven zjjn in bet doen van aangifte aan het gemeentebestuur van het voorkomen dezer besmettelijke ziekte in hunne gezinnen. De ziekte is niet van kwaad- aardigen aard. In de Vrjjdag te Hoofdplaat gehou den vergadering werd tot onderwjjzer aan school A, op een salaris van f 550, benoemd de eenige sollicitant, de heer C. M. Mol te Aardenburg. De verpachting der tolgelden op den steen weg naar Biervliet voor drie jaren werd ge gund aan den tegenwoordigen pachter Rjjckaart voor f 885 's jaars. De vorige pachtsom bedroeg f 864. Op het journalisten-congres te Antwerpen was een vertegenwoordiger van de pers in Nieuw-Zeeland. Zjjn mededeelingen werden in het Fransch vertolkt op de vergadering door een der vertegenwoordigers van den Nederlandschen Journalistenkring, die aan ving met de opmerking dat het een vreugd was voor een Nederlander, tot tolk te mogen dienen om een journalist uit het nieuwste werelddeel, welks twee groote landen naar Holland en Zeeland genaamd zjjn. Het gaf een grootvaderljjk gevoel het praten te mogen ver staanbaar maken van het kleinkind uit Nieuw- Zeeland, het land dat zjjn oud-Zeeuwschen naam getrouw was gebleven en welks inwo ners den stroeven, onafhankeljjken, vrjjheide- lievenden geest toonden van hun peetvader in Europa. Deze opmerkingen werden door den corres pondent aan de dagbladen van Nieuw-Zeeland overgebracht. Ons zjjn er een paar toegezonden, waarin dank wordt gezegd voor the humorous observations of the Hollander (de beste Nieuw- Zeeuwen noemen ons gelukkig geen Dutchmen!) en waarin tevens een groet wordt gezonden aan het oude Zeeland. Wij brengen aan die roeinrjjke provincie, die eenmaal het dierbare Te Huis was van zoovele onzer groote zeevaarders, die met de geliefde namen wjjding gaven aan de landen van over zee welke zjj ontdekten, den groet over van hun machtig en wonderschoon peete kind. Hbld Arrondissements-rechtbank te Middelburg. Ter besloten zitting dier rechtbank is heden behandeld de zaak tegen den te Mid delburg wonenden, aldaar gedetineerden, 32- jarigen muziekonderwijzer J. H. G. W., beklaagd

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1