N°. 257, 137" Jaargang. 1894 Woensdag 31 October. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.' Reclames 40 cent per regel. Middelburg 30 October. UIT STAD EN PROVINCIE. Theruoraeter. Middelburg 30 Oct. 8 u. vm. 52 gr^ m. 12 u. 54 gr., av. 4 n. 54 gr, Verwacht W VLssingenP. G. db Vet Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Bol uit, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Pei/l, te ZierikzeeA. C. de Mooi/, te lnolen: W. A. van Nieuwenhuuzen en te Terneuzen: M. "BT5 JoUSB. VGrd-ölT HGIïLGïI ftllfl TtGnflrftntnvflT» All boalrh and al ovan ahnnnamantan an RdyOrtflTltij fill Amsterdam. Volgens de laatste mailberichten is onze marine te zwak om op Lombok clandestienen invoer eenigszins volkomen te beletten en het oversteken van Baliërs naar Bali te verhinderen. Daarom zendt onze regeering de Friso en de Van Speijk naar Indië om de Kaap. Dat is de manier om die schepen en de man netjes, die men ook wel gebruiken kan, spoe dig in Indië te krpgen. Op 3 Nov. gaan ze en 4 maanden later zpn ze misschien te Batavia. Een burgerman, die onlangs in ons blad vroeg, waarom ze niet door 't kanaal van Suez werden gezonden, moest spoedig daarna door »een zeeofficier" om zpn onkunde bespot worden. Toch kunnen wp verzekeren, dat niet alleen vele burgers, maar ook vele zee officieren als de burgerman denken. {Vad.) Uit Ampanam werd den 19den September aan de Loc. geschreven Zoo nu en dan valt er nog een kanon schot uit veldgeschut uit Tjakra. De lui richtten nu wat lager, maar deden tot nu toe nog geen kwaad. De Sassaks blpken een weinig krijgshaftig volk te zpnbovendien zpn ze lui en slechts met moeite er toe te krjjgen om in de veroverde kampongs ons te helpen bjj het vernielen der muren. Ram passen trekt hen meer aan, en daar de paddi die grootendeels onder den grond bewaard wordt, bp het verbranden der kampongshui zen niets heeft geleden, hebben ze de han den vol om die in veiligheid te brengen. Den heelen dag liepen ze dan ook gisteren nog met groote hoeveelheden paddi, die ze in Fasangahan hadden opgegraven, naar hun eigen kampong, het omverwerpen van muren en versterkingen overlatend aan de genie soldaten en de dwangarbeiders. Deze laat- sten zpn onmisbaar bp zulk werk. Het dy namiet toch heeft heel weinig uitwerking op die aarden wallen. Ben klein gedeelte slaat tot stof, maar het resultaat is gering, zoodat alles met houweel en schop moet worden om gehaald. Een Chinees te Kertosono, zoo deelt men mede aan de Soer. Ct., moet van een land genoot te Ampanam een brief hebben ont vangen, waarin verteld wordt dat de Radja van Lombok alle vrouwen en kinderen heeft doen opsluiten in eene ommuurde ruimte, welke door een groote hoeveelheid hout her schapen is in een reusachtigen brandstapel, welke slechts wacht op de vonk, welke haar aansteekt. Dit aansteken zou gebeuren, zoo dra onze overwinnende troepen die plaats naderen. Dan wordt het reusachtig auto-da-fe gevierd, onder welks bioedroode glansen de Balineezen zich tot den laatsten man zullen doodvechten. Ook het Soer. Hbld. bevestigt dat de Lom bok-expeditie de ernstigste gebreken bp onze oorlogsmagazpnen aan het licht gebracht heeft. Als in 1870 in Frankrpk was op het papier- alles in orde, geen schroevendraaier of olie- fleschje ontbrak. En in de werkelpkheid kon den zelfs geen 250 stel wapens in 24 uren in het groote oorlogsmagazpn te Soerabaja wor den gereed gemaakt, zpn tal van soldaten naar het oorlogsterrein gezonden met onge- bruineerde geweren, ongebruineerde kapmes- scheeden, met geleende en bpeengescharrelde sequipemeutsstukken. De magazpnmeester wist en kon nog minderofficieren, wier taak het niet was, moesten zelf zorgen voor de wape ning en uitrusting van hun naar het oorlogs- terrein gedirigeerde soldaten. Eene batterp artillerie moest naar het ■oorlogsterrein vertrekken zonder eenige reserve munitie te Batavia had men wel alles bp elkaar doch in verkeerde kisten gepakt, zoo- dat die kisten te Soerabaja geopend moesten -worden «n eerst vpf dagen na de kanonnen de munitie op Lombok kwam. Zulke feiten be- wpzen dat organisatie noch personeel deugen. En dat niettegenstaande er sedert een kleine 20 jaren artilleristen aan het hoofd van het leger hebben gestaan. Men zoekt, alweer evenals in Frankrpk vóór de groote catastrophe, in onze magazpnen zpn kracht in het kleine. Oude, afgekeurde of verouderde kanonnen worden met een p ver, een heter voorwerp waardig, opgepoetst tat ze glimmen als spiegels of in het vet gezet, projectielen, die voor geen enkelen in gebruik zpnden vuurmond meer deugen, blpven heel netjes op stapeltjes staan en een ontzaglpke ruimte in de magazpnen innemen om ook op hun beurt geregeld bpgestreken te worden maar om hetgeen werkelpk noodig is wordt jiiet gedocht. In een kolonie als de onze, waar eiken dag oorlogsgevaar dreigt, kunnen zelfs in geen tien dagen een duizend man worden gewapend en uitgerust voor het oor logsterrein, is het zelfs de vraag of men er in heel Indië uitrustingsstukken en wapens, bruikbare althans, in korten tpd voor zou bp- een kunnen brengen. Doch de papieren zijn in orde, de boeken kloppen, wp hebben een prachtigen artillerie-inventaris met mooie, duidelpke afbeeldingen van al ons geschut, van alle projectielen, van elk uitrustingsstuk, zelfs van die er niet zpn. Bp de marine is het evenzoo. Wp hebben een auxiliair eskader, een Indische militaire marine, waarbp enkele goede schepen zijn, be wapend met goed geschut, maar de munitie daarvoor ligt te Amsterdam. En dat is wel wat ver, wanneer het er op aankomt zooals thans. JLietteren en Kunst. Een echte avontuurlpke roman, vol boeiende tafreelen, Een Fransch Edelman, uit de gedenkschriften van Gaston de Bonne, Sieur de Marsac, door Stanley J. Weyman, is in Ne- derlandsche keurige uitgave verschenen bp den heer Allert de Lange te Amsterdam. Het is een boek voor eiken leeftpd van vpftien tot tachtig jaren. Vooral de tpd, waarin de Sieur de Marsac, de edelman vol ridderlpkheid en dapperheid, zonder pochhanserp of fatterig heid, zpn avonturen beleeft, biedt groote aan- trekkelpkheid als achtergrond voor een histo- rischen roman. De strpd tusschen de Heilige Ligue en de Hugenoten, de intriges aan het hof van Hendrik III, de vooruitzichten van den Koning van Navarre, dit alles is dooi den schrpver met zoo gloeiende kleuren ge maald, dat de lezer voortdurend in spanning verder leest, begeerig het einde van de ge schiedenis van den ridder de Marsac te ver nemen. De stpl van Stanley J. Weyman is levendig, de door hem geteekende figuren zpn geen poppen maar menschen. Bp denzelfden uitgever zpn verschenen vier handige gidsen voor bezoekers van Amsterdam en omstreken, in de Nederlandsche, Fransehe, Duitsche en Engelsche taal. Dat van deze zaakrpke, van een duidelpken plattegrond voorziene en met mooie illustraties versierde boekjes een tweede druk werd ter perse gelegd geeft een uitstekend bewps van hunne bruikbaarheid en vertrouwbaarheid. Een mooi litterair Nederlandsch werk, geen boek voor het overgroote deel van het leesgezelschappen-, en leesbibliothekenpubliek, dat een tweeden druk beleeft binnen korten tpd, mag een verschpnsel heeten, waarover vreugde dient te heerschen bp allen, die ge- looven aan de levenskracht onzer moderne letterkunde. Bp den uitgever L. J. Yeen te Amsterdam verscheen van Extaze, Een boek van Geluk, door Louis Couperus een tweede druk, in een mooi omslag met symbolische teekenen en geheel van fraai karakter in de uitgave, passend bp den subtielen inhoud. Meer nog dan den eersten keer, toen wp het lazen, voelden wp ons hoog, hoog opgevoerd door de poëzie van extaze, te fijn van substantie om ze met eenige holle woorden en klanken van nuchtere boek aankondiging bp het publiek binnen te luiden. Het zp daarom voldoende hier alleen dezen tweeden druk van Extaze van Louis Couperus te vermelden met aanbeveling aan hen, die mooi kunnen vinden wat hoog boven, de rea liteit staat en in het zielenmysterie voert. Bp den uitgever J. G. Broese te Utrecht is verschenen Populaire sterrenkunde, be knopte handleiding tot de kennis der hemel lichamen naar de nieuwste ontdekkingen en met historische toelichtingen door dr H. Blink. Dit, met ruim honderd figuren geïllustreerd boekwerk is voor het doel, dat de samensteller er mede beoogde, zeer geschikt. Bp het vele wetenswaardige, dat het bevat, mag het vreemd heeten dat er niets in gezegd wordt omtrent middelbaren en waren tpd. Overigens zp dit werkje aanbevolen bp allen, die gaarne hunne weetgierigheid zagen bevredigd omtrent dien heerlpken sterrenhemel, die zoo menigen avond ons in verrukking brengt. Morgen zullen onzen ingezetenen van wege het bestuur der Vereeniging tot bevordering van het vreemdelingenverkeer in Walcheren inteekenlpsten worden aangeboden voor een Dinsdag 6 November a. alhier te geven vocaal en instrumentaal concert. Dat concert gaat uit van eenige muziek liefhebbers uit Brugge, die het plan hadden opgevat, aan H. H. M. M. de Koninginnen, tpdens Haar verblpf op Walcheren, eene ovatie te brengen, aan welk plan toen echter geen uitvoering kon worden gegeven. Aan dat concert zullen o. a. medewerking verleenen het Quartet van he* liemsfords samengesteld uit professoren en laureaten van de conservatoria te Gent en te Brugge, uit hetwelk de eerste viool, de heer Claeys, en de cellist, prof. Depost, als solisten zullen optre den, terwpl twee leden uit het quartet met mej. Coere, pianiste, een klassiek trio zullen uitvoeren mej. Maria Stokfisch, eerste prps van het conservatoire te Gent; de heer Aug. van Gheluwe, vroeger tenor aan de Nederl. opera te Amsterdam en die eerlang teBerlpn zal optreden; de heer O. Milisen, eerste prijs te Brugge, die een oud-Ne derlandsch lied zal voordragen en als leider optreedt bp het zin gen van het gelegenheidslied. Nog zal door een Brugsch zangeresje van veertienjarigen leeftpd een gelegenheidslied, tot hulde aan H. M. onze Koningin, worden gezongen. De uitvoering zal worden gedirigeerd door den heer Alf. Wpbo van Brugge. De intreeprps is bp inteekening bepaald op f 1 per persoon, terwpl leden der bovenge noemde vereeniging tot verminderden prps entreekaarten bekomen kunnen. Het Journal de Bruges maakt men lof mel ding van verschillende uitvoeringen, waarop de genoemde musici zich lieten hooren. Wanneer op de Ipsten niet voldoende wordt geteekend gaat het concert niet door. Naar aanleiding van het aan de Provin ciale staten gericht verzoek van den gemeente raad van Rilland-Bath om een renteloos voorschot uit de provinciale fondsen voor de begrinding van eenige wegen in den Reigers- bergschepolder, en zulks omdat de toestand dier wegen gaandeweg onhoudbaar is geworden en het vervoer van landbouwproducten, zoo naar de haven te Bath als naar de halte van den Staatsspoorweg, daardoor in den regel zeer belemmerd en in het grootste gedeelte van het jaar nagenoeg onmogelpk wordt gemaakt, stellen Gedeputeerde staten voor dit af te wpzen. Dit college is wel van oordeel dat de toestand dier wegen slechts door verharding te ver beteren is, doch meent, dat daarbp geen al gemeen belang betrokken is. De verbetering moet geacht worden hoofd- zakelpk, zoo niet uitsluitend van lokaal belang te zpn voor de ingelanden van de Reigers- bergsche en aangrenzende polders. Met betrekking tot het verzoek van den raad van Kruini n gen om een subsidie van f 100 uit de provinciale fondsen ter voor ziening in de behoefte aan verloskundige hulp, wordt door Gedeputeerde staten voorgesteld met ingang van 1 Januari 1895 aan de gemeente Kruiningen, ter voorziening in de behoefte aan verloskundige hulp aldaar, een jaarlpkseh subsidie van f 100 te verleenen, onder voorwaarde lo. dat een subsidie tot ten minste een gelpk bedrag van wege het rpk worde ver strekt 2o. dat voor verloskundige hulp eene som uit de gemeentekas worde gegeven van ten minste f 100; 3o. dat het subsidie gedurende het bestaan eener vacature niet zal worden uitgekeerd. Hetzelfde college stelt verder voor met in gang van 1 Januari 1895 aan de gemeente Brouwershaven, ter voorziening in de behoefte aan geneeskundige hulp aldaar, een jaarlpkseh subsidie van f 300 te verleenen, onder voorwaarde 1° dat een subsidie tot ten minBte een ge lpk bedrag van wege het rpk worde verstrekt; 2° dat voor geneeskundige hulp eene som uit de gemeentekas worde gegeven van ten minste f 375 3° dat het subsidie gedurende het bestaan eener vacature niet zal worden uitgekeerd. Eindelpk stellen Ged. staten voor aan A. Hollebrands, oud 74 jaar, machinist bp den provincialen stoombootdienst op de Wester- schelde, op zpn verzoek, eervol ontslag te ver leenen en hem een pensioen van /'SOO'sjaars toe te kennen. Bp kon. besluit zpn voor de lichting der nationale militie van 1895 tot militaire leden van den militieraad in Zeeland benoemd tot lid de luit.-kolonel prov. adj. in Zeeland Yan Aken en tot plaatsvervangend lid de kapi tein Van 1t Lindenhout, van het 3e reg. inf. Verder is, zooalB nog in een groot deel der oplaag van ons vorig nommer werd gemeld, cp verzoek eervol ontslag verleend aan W. J. Vader van 's Gravenpolder als burgemeester van Wissekerke. Het aub-comité voor Lombok to Middel burg ontving uit Oost- en W e s t - S o u- b n r g f 60.50 en uit Oostkapelle ƒ78.021. Maandag middag had, ten huize van den burgemeester van Vlissingen een eigen aardige plechtigheid plaats. Door eene com missie, bestaande uit de heeren Th. van Upe Pieterse, W. L. Winkelman, C. A. Kalbfteisch en A. L. A. van Unen, werd aan den heer H. P. J. Tutein Nolthenius, namens een duizendtal ingezetenen, van allerlei rang en stand, der Seheldestad, ter herinnering aan het bezoek der Koninginnen aan Vlissingen en als bewps van dankbare erkentelpkheid voor de vele bemoeiingen en zorgen, die de burgemeester zich bp die gelegenheid getroost heeft, een huldeblijk aangeboden. Het bestond uit een gouden gedenkpenning en een album, bevattende de namen van hen, die hadden bp gedragen. De heer Th. van Upe Pieterse bood het ge schenk aan onder de volgende bewoordingen sGeachte Burgemeester! Wp komen ons kwpten van eene hoogst aangename opdracht. De ingezetenen van Vlissingen hebben in eene daartoe gehouden bpeenkomst den gunstigen uitslag besproken van het feest van 23 Augustus jl. en waren van oordeeldat de dankbare herinnering daaraan niet moest worden toevertrouwd aan het geheugen alleen, maar dat een stoffelpk blpk van dankbaarheid u moest worden aan geboden voor de groote zorgen, die door u aan dat feest zpn besteed. Zp droegen ons op zulk een stoffelpk blpk te doen vervaardigen en namens hen u aan te bieden. Gaarne hebben wp aan dat verlangen vol daan en een gouden gedenkpenning doen slaan ter uwer eere, dien wp u hierbp uit s?s'u der burgerp aanbieden. Gp zult daarop vermeld vinden, dat de ge denkpenning strekt ter blpvende herinnering aan het feest van 23 Augs. en u als blpk van hulde aangeboden is. Bp dien gedenkpenning voegen wp een al bum, hetwelk de oorkonde van deze aanbieding inhoudt en de namen der ingezetenen vermeldt die daaraan hebben bpgedragen. Moge u dit bewps van hulde en erkentelpk heid aangenaam zpn en niet alleen voor u, maar ook voor uwe nakomelingen het bewps opleveren van dankbare waardeering van uw persoon door de burgerp van Vlissingen." Zichtbaar getroffen door de hartelpke woor den, tot hem gesproken en die de gevoelens van warme toegenegenheid der ingezetenen van Vlissingen vertolkten, betuigde de bur gemeester aan de commissie zpn recht harte- lpken dank voor het schoone souvenir. Hp verklaarde door dit geschenk der burgerp in hooge mate verrast te zpn en het op hoogen prps te stellen, terwpl het voor hem steeds een aangename herinnering aan het feest van 23 Aug. zal zpn. Zeker zal het steeds eene eereplaats in zpn huis innemen en aan zpn nakomelingschap zal hp het nalaten, als een bewps van hartelpke toegenegenheid der inge zetenen te zjjnen opzichte, welke steeds door hem ten hoogste werd gewaardeerd. Nimmer had hp een dergelpk souvenir kun nen verwachten de schoonste voldoening vond hp reeds in de wpze, waarop de ingezetenen hem bpstonden om aan Hare Majesteiten eene zoo waardig mogelpke ontvangst te bereiden. Reeds de woorden, in de eerste raadszitting na zpne herbenoeming als burgemeester tot hem gesproken, hadden hem de overtuiging geschonken, dat de ingezetenen hem bartelpk genegen waren en gaarne had hp daarop de verzekering laten volgen, dat hp niet anders dan met het meeste genoegen kan terugzien op de zes jaren, die hp als burgemeester in Vlissin gen had doorgebracht. Het was hem dan ook hoogst aangenaam geweest opnieuw door Hare Majesteit benoemd te worden. Nogmaals gaf hp de verzekering, dat het hem nu aangeboden bewps van waardeering hem zeer trof en hp verzocht de commissie zpn welgemeenden dank over te brengen aan hen, die de commissie hadden afgevaardigd, en hun de verzekering te geven, dat men hem geen grooter genoegen had kunnen doen dan hem dit geschenk aan te bieden. De gouden gedenkpenning, die eene middel- lpn van 5 centimeters heeft, is vervaardigd in de fabriek der heeren J. M. van Kempen en Zoon te Voorschoten en bevat aan de voor- zpde de volgende woorden»Hulde van de ingezetenen aan H. P. J. Tutein Nolthenius, burgemeester van Vlissingen." De keerzpde vertoont het wapen van Vlissingen, waaronder 23 Aug' 1894, alles omgeven door een lauwer krans. Adverteutiëa moeten des namiddags te éém nol aan het bureau bezorgd z^jn, wille® zp des avonds nog worden opgenomenj Het album, waarin de opdracht en de hand» jee^-RniVjjen voorkomen is vervaardigd door den heer Jos Merckelbagh te Utrecht. Aan de voorzpde van den kalfslederen band is eene entourage van sierlpke, in het leder met de hand gesneden eiken bladeren aangebracht, in het midden waarvan zich bevindt het wa pen van Vlissingen, »en relief" gedreven, ge polychromeerd, in goud en zilver bewerkt en omgeven door een lauwerkrans. De achter zijde is eveneens versierd. Het album, dat artistiek bewerkt is, doet, volgens onzen berichtgever, den vervaardiger, die deze kunst der 17e eeuw weder opgevat heeft, alle eer aan. De binnenvellen zpn verguld op snee en worden door twee rood en wit zpden gevloch ten koorden, eindigende in kwastjes, verbon den. De schutbladen zpn voorzien van rood moirée zpde en wit zpden sluitingslinten. Eene ornamentversiering in goud langs den binnenrand geeft aan het interieur een smaak vol uiterlpk. Deze fraai bewerkte band, in antiek bruinen toon gebeiteld, rust in eene eikenhouten cas sette met glazen deksel, die van binnen met ïood fluweel hekleed is, terwpl het ge heel geplaatst is op een tafeltje, dat in den zelfden stpl uitgevoerd is. De eerste bladzpde bevat in keurige pen- teekening de volgende opdracht: >Ter blp vende herinnering aan het feest, dat Vlissin gen den 23 Augustus 1894 vierde bp gelegen heid van het bezoek van Hare Majesteiten de Koninginnen en van de wederonthulling van het standbeeld van M. Ai. de Rupter op de Rotonde van den Noordzeeboulevard, hebben de ingezetenen van Vlissingen, wier namen in dit album vermeld zpn, een gedenkpenning doen slaan en deze aangeboden aan den heer FL \P. J. Ti1 jin Nolthenius, burgemeester van Vlissingen, als een bewps van hulde en erken telpkheid. Vlissingen 29 October 1894. De commissie van uitvoering, TH. VAN UI JE PIETERSE. W. L. WINKELMAN. C. A. KALBFLEISCH. A. L. A. VAN UNEN. In lexicographische orde komen op de vol gende bladzpden de namen van een duizend tal ingezetenen voor. Dit calligraphisch werk werd opgedragen aan den heer J. C. Bautz te 's Gravenhage, die zich meesterlpk van zpne taak gekweten heeft. Op verzoek der commissie stond de heer Tutein Nolthenius toe, dat het geschenk ter bezichtiging van de ingezetenen zal worden gesteld in een der zalen van het raadhuis, op Zondag en Maandag 4 en 5 November, telkens des namiddags van 12tot 2^3 ure. Over Zuid - en Noord-Beveland heeft Maandag een windhoos gewoed. Op een hoefje onder N i s s e hield zp bui tengewoon hevig huis. Vele vruchtboomen werden van hunne kruinen beroofd. Canada populieren werden met wortel en tak uitgegooid, jonge fruitboomen plat op den grond ge legd. Twee korenhoopen gingen gedeeltelpk de lucht in. Een wel wat bouwvallig wagenhuis stortte in elkaar. Het boerenerf bood een tooneel aan van de schikbarendste wanordeoveral schooven, los stroc, dakpannen, boomtakken. De moestuin was er letterlpk mede bezaaid, ook nog omliggende stukken land. Los stroo dreef vrp ver mede. Van een in de nabpheid ploegenden boerenzoon ging de hoed mede de hoogte in eu is nog niet gevonden. Op Noord-Beveland ging die hoos gepaard met een korte onweersbui, hevigen regen en zwaren hagel. Daar bewoog zp zich in O. N.- Ooitelpke richting van ongeveer den Z.-Wes- telpken hoek des eilands uit. Op haar weg wierp zp hoornen omver, brak knotwilligon af rukte van een wagenhuis en een schuur 200 pannen weg, verstrooide een paar graanstapels, brak een weihek door midden, draaide een los staanden wagen eenigen malen rond en wierp hem gebroken neer, sloeg een paard met wagen omver, zoodat de jeugdige voerman eenige schreden ver werd weggeslingerd, en deed een gedeelte van een andere schuur in elkaar zak ken. Van 't eerste tot het laatstgenoemde punt is de afstand ongeveer 5 K. M. De breedte der baan is naar schatting 100 M. De voerman van den losstaanden wagen, die zich in de nabpheid van zpn voertuig bevond, zegt zelt niets van den winddruk gevoeld te hebben. Op de hofstede van de Gebr. H. en C. M. Bolle onder Haamstede is een geval van mond- en klauwzeer voorgekomen. In de Maandag gehouden zitting van den gemeenteraad van Zierikzee werd da*

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1