N°. 246. 137° Jaargang. 1894 Donderdag 18 October. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco j 2 Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Middelburg 17 October. I^etteren en Knust. ONDERWIJS. UIT STA» EN PROVINCIE. IIIDIIIIJSI (III II I T. Theraometeii Middelburg 17 Oct. 8 u. vm. 46 gr. m. 12 u. 52 gr-, av. 4 u. 51 gr. F. Verwacht N. W. wind. te WissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoos, te GoesA. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peltl, te ZierikzeeA. C. de Mooiï, i j te TholenW. A. van Nieuwenhukzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam, de Gebb. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab Azn., te Amsterdam, j Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube cre., John F. Jones, opvolger. Adveitentlëa moeten des namiddags te ééa nuf aan het bureau bezorgd zpn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen^ p Volgens het Mil. Blad is door de Oosten rpksche regeering voor de 19 dagen, welke door het 4e legerkorps groote manoeuvres zpn gehouden, een som van ougev. f 10.000 be taald aan verschillende maatschappijen, waar- bjj voor de 23,000 man, die aan de oefenin gen deelnamen, een verzekering was gesloten op het leven en tegen ongelukken. Zou het vraagt het blad geen aanbe veling verdienen, om dezen maatregel, ook op het voetspoor van Zwitserland, bp onze ma noeuvres en vooral bjj onze schietoefeningen toe te passen Zaterdag hield het hoofdbestuur van de Vereeniging ter bevordering van de Neder- landsche visscherjj te Amsterdam zijne verga dering, waarin verschillende opdrachten in de laatst gehouden algemeene vergadering ontvangen, werden vastgesteld. Er werd o. m. een commissie benoemd, bestaande uit 3 leden van afdeelingen, aan wie is opgedragen rapport uit te brengen in zake het al of niet wenschelijke van een zoo mogeljjk te wjjzigen uniform-tarief bjj over gave van op zee gevisohte netten. Daarna werden besluiten genomen in zake a den aanleg van een locaal-kust-spoorweg 6 de middelen die aangewend moeten worden tot het instellen van wetenschappelijke onder zoekingen in het belang der Nederlandsche kust-vischerjj c de uitnoodiging om mede te werken tot het verkrjjgen van een inter nationale visscherjj-tentoonstelling hier te lande in 1896d de wenscheljjkheid om de toekom stige visscherlieden plaatseljjk beter te doen on derleggen in hun vak; alsmede om de tot standkoming te bevorderen van een haven te Oosterend op Tessel. In den aanvang der vergadering zjjn de nieuw benoemde leden van het hoofdbestuur de heeren G. H. Kakebeeke te Goes en Ten Houten a/h Kralingscheveer woonachtig, als zoodanig geïnstalleerd. Bjj kon. besluit is benoemd tot directeur van het telegraaf kantoor te Nijmegen H. A. Peerlkamp, thans onder-directeur der telegraphie te Groningen en is de heer jhr J. D. Six, referendaris bjj bet departement van koloniën, benoemd tot lid der commissie tot de zaken van de protestant- scbe kerken in Nederlandsch Oost- en West- Indië. De gewone audiëntie van den minister van binnenlandscbe zaken zal op Zaterdag 20 en die van den minister van marine op Vrjjdag den 19den dezer niet plaats hebben. Naar gemeld wordt, is het wetsontwerp betreffende de Indische tarieven in de afdee lingen der Tweede kamer zeer ongun stig ontvangen. In de sectie-kamer was een onderofficier van het leger aanwezig, om bp het oorlogshoofdstuk den leden eene uitlegging te geven van bet nieuwe repeteergeweer, tot aanschaffing waar van de regeering een crediet heeft aangevraagd. In het Vad. wordt beslist tegengesproken het gerucht dat de gewezen minister van koloniën, baron Van Dedem, die dezer dagen tot bevordering van zpn reis- en weetlust een reis naar Britsch- en Nederlandsch-Indië ondernam, onder toekenning van reisgeld dooi de regeering uitgenoodigdzou zpn geworden van die gelegenheid gebruik te maken tot het instellen van een onderzoek naar den toestand, waarin zich de te Siam gevestigde Neder- la ndsche onderdanen van Chineeschen land aard bevinden. Aan een particulier schryven van een ser geant uit Ampanam ontleent de N. B. Ct. het volgende: Op den 25 Augustus kregen wp achterdocht, om reden een inlandsch hoofd de meiden van den passar (markt) verjoeg; men zag geen mensch meer op het strand. Dit bemerkt hebbende, werden onze stukken geladen en de infanterie nam stelling. Ik kreeg last om des nachts om 12 uur (van 25 op 26) stelling te nemen, maar juist om 12 uur werd bp bet 6e bataljon het vuur geopendhet gebulder der kanonnen en het geweervuur was ver- Bchrikkeiyk. Wp stonden als versteend en gluurden door bosch en struik of iets te be speuren was, maar alles bleef rustig, 's Mor gens bp het aanbreken van den dag werd onze compagnie aangewezen om het 6e bataljon te ondersteunen wp zouden afmarcheeren en toen, helaaskregen wp de volle laag. Door ons werd het vuur geopend; het was een strpd op leven en dood. Wp moesten terugtrekken naar het bivak, om reden de vpand achter muren stond en door gaten schoot die in de muur waren ge maakt wp konden ze dus niet raken. Ons bivak was geheel van stroodus de kogels gingen voor in en achter uit. Wp hadden een aarden verhooging van een halven meterdat was de eenigste dekking daar hebben wp den 26en op rug en buik doorgebracht. Om 5 uur 's avonds komt onze kapitein jongens, vooruitlooppas De vpand zou ons bestormen; de artillerie had den muur stuk geschoten en wp stormden met een 20tal mannen de vpandelpke stelling binnen. Ik zag een vent voor een schietgat (hp had zpn geweer tegen den muur geplaatst, en wachtte ons met de lans af), maar nauwelpks had ik hem ontdekt, of ik gaf hem een schot en een steek met de bajonetde kapitein gaf hem een sabelhouw. Van dkar moesten wp verder, onder eene massa verliezen en wp zouden allen den dood hebben gevonden, indien wp niet eene onbe zette versterking hadden bereikt; aldaar heb ben wp den nacht doorgebracht, anders waren wp mogelpk allen een lpk. Om 6 uur 's ochtends marcheerden wp af onder een hevig vpandelpk vuur en moesten den terugtocht naar het zeestrand aannemen. Aldaar aangekomen, waren wp voorloopig vei lig en wp kregen daar het noodige, want wp hadden in twee dagen geen eten gehad dan slootwater. Wp hebben in ons bivak alles achter moe ten laten, levensmiddelen, munitie, geld, klee ding enz. Het aantal gesneuvelden en verwonden is verschrikkelpk; dat bedraagt meer dau 600 man. Git 's Hertogenbosch schrpft men aan de Amst, (D. v. N.) »Het was of het zoo wezen moest. De Lieder tafel te 's Hertogenbosch nog in vollen feeBt- dosch, dank zp eene bruiloftsparty daar gevierd, zag er Zondagavond jl. alleszins waardig uit tot de ontvangst van Die Drei Holldnderinnen en of de feestelpke omgeving invloed bad op de lieve verschpning der begaafde zangeressen, wp weten het niet doch wel weten we, dat zp buitengewoon schoon zongen. Wie het schoonst 1 Wp wagen ons niet aan eene uit spraak in dezenwel trof ons haar zang bet meest, als zp te zamen optraden. Ook al moeten en willen wp gaarne bekennen dat het Wiegenlied van Taubert, door mej. De Jong, Eckerts Lied door mej. Oorver en Mi sono inmorato van Randegger door mej. Snp- ders allerkeurigst werden gegeven, bun solo zang haalde niet bp de voordracht van de terzetten Frühlingsmorgen van Blumner en Da unten im Thale van Brahms. Mpn God wat was dat mooi Dat zpn me nog eens Holldnderinnen waar mee ons landje voor den dag mag komen Het drietal zingt den 24en Nov. te Brussel in de Grande Harmonie. Te Berlpn opende Antoine met zpn Thédtre libre zpn reeks voorstellingen met Blanchette. Aanvankelpk toonde het publiek zich koel doch na de derde akte hadden de Franscbe acteurs met hun uitstekend spel het pleit gewonnen en viel hun luide bpval van het publiek ten deel. De Deensche pers heeft een groot verlies geleden door den dood van Peter Mariager, sedert 30 jaar de letterkundige criticus van de Berlingske Tidende. Mariager schreef ver schillende romans. Als een bpzonderheid meldt men ons, dat van de ruim 30 candidaten, die dezer dagen te Gent aan het Hooger Instituut voor Brouw kunde dongen naar het eind-diploma, er 15 slaagden, onder wie één Nederlander, de heer A. E. C. Kruysse te Axel. Tot dusver is hp de eenige Nederlander, die aan dit instituut den titel van Maïtre-Brasseur verwierf. Tot rector van het stedelpk gymnasium te Schiedam is benoemd de heer dr C. J. Vinkestepn te Amsterdam. Het diploma A voor de zuivere toepas sing van het correspondentieschrift en ver trouwbaarheid met het systeem Stolze-Wéry is o. a. uitgereikt aan mej. A. C. Deurloo te Serooskerke (S.) De gcltoolgeliouwen op liet voor malig- Oosikerkhof te middelburg. Daartoe welwillend in de gelegenheid ge steld, hebben wp eens een kpkje genomen in de dubbele school voor lager onderwps, die op het voormalig Oostkerkhof alhier is gesticht. De scholen, eene verdiepiug boog, vormen een reeks lokalen van eene ontwikkelde lengte van honderddertig meter en staan verscholen achter woon- en pakhuizen aan de eene en tusschen de achterhuizen van de Verwerp- en de Nieuwe Oostersche straat ter andere zpde. Van de erven van de huizen der Verwerp- straat zpn de schoolgebouwen, met het ervoor liggend plein, dat 900 M3 groot is en voor speelplaats dienBt kan doen, gescheiden door een 120 M. lang gesmeed pzeren hek. Van buiten zpn de gebouwen betrekkelpk eenvoudigin hoofdzaak is op degelpkheid en doelmatigheid gelethet uiterlpk ervan maakt echter een zeer gunstigen indruk. De eenige luxe, die men zou kunnen noemen, zpn misschien de topgeveltjes, maar deze zpn benuttigd voor de rookgeleidingen, die toch moesten worden opgemetseld en anders bet gebouw zouden ontsieren. Zp dienen ook voor licht in de kapruimte. Aan de voorzpde is voor den gevel hard- grauwe Waalsteen gebruikt en al de romp muren der schoollokalen, dik 40 c.m., zpn met een spouw van 7 c.m. gebouwd, waarin de noodige kanalen voor ventilatie, waarop wp later terugkomen, gemaakt zpn. Voor alle uit- en ingangen liggen hard- steenen dorpels terwpl neuten van dezelfde materialen zpn aangebracht. Het gebouw bestaat uit twee afdeelingen, ieder met zes leslokalen, een bergplaats voor leermiddelen, een dito voor brandstoffen, 1 vertrek voor het hoofd der school, 9 privaten urinoirs, met gangen, to ;ns bergplaatsen voor kleederenverder is een gebouw opge trokken met twee gymnastiek-lokalen. Wp willen die verschillende vertrekken even bezichtigen, doch alvorens stippen wp aan dat de vloeren in de gangen, portalen en pri vaat-inrichtingen alle van cement in grpze kleur zpn. De gangen zpn 2.40 a 2.50 m. breed. De leslokalen hebben alle een hoogte van 5 Meter. Overigens zpn de afmetingen der schoollokalen in bet middengebouw 7 bp 7 M die in den rechter- en den linkervleugel 6.80 bp 6.80 M. en de twee overige 6.80 lang en 6.90 meter breed. Al de leslokalen gelpken op elkander als bet eene ei op het andere, alleen is, zooals uit het bovenstaande blpkt, een klein verschil in de afmeting. Eenvoudig maar zeer doelmatig leken zp ons, lucht en helder licht, met schoolbanken van een ons niet bekend systeem, maar gemak- keljjk, praktisch en weinig plaats innemend. Het verdere ameublement der schoollokalen bestaat uit een dof zwart schoolbord aan den wandeen tafeltje voor het aanschouwelpk onderwps, een kastje ter opberging van leer middelen, verder land- en wandkaarten en een bord voor lessen in de muziek of in bet tee kenen, terwpl natuurlpk, nu bet winterseizoen aanbreekt, de kachel met toebehooren niet ontbreekt. Noemden wp de banken practisch, de land kaarten, die hier en daar ophingen, durven wp met een gerust geweten zeer mooi n emen, terwpl voor de wandkaarten dit epitheton nog te zwak is; die zpn keurig. Vakmannen zullen dit dadelpk toestemmen, wanneer wp zeggen dat die platen bestaan uit de bekende serie van Joh. IJkema te 's Gravenhage, getiteld »spreken, schrpven en lezen," uit de historieplaten van dezelfde firma, waarvoor o. a. de bekende schilders Ch. Rocbussen en Van Trigt de stof leverden, uit de Aardrpkskundige platen van Bos, en de minder bekende wandplaten van Engleder te Muncben, welke dienst moeten doen bp het onderwps in de natuurlpke historie en wel wat de dierkunde betreft. Dat alles ziende en onwillekeurig een ver- gelpking makend met de lokalen, waarin wp onderwps ontvingen, en de leermiddelen, die daarbp benuttigd werden, dan mogen wp zeker de kinderen van thans in menig op zicht gelukkig heeten. Maar niet alleen wat de meubeleering en de lleermiddelen aangaat, is het belang van den leerling in het oog gehouden, ook op an der gebied is groote zorg voor hem gedragen. Zooals wp boven zeiden, hebben de muren der schoollokalen een spouw van 7 cm., waarin de noodige kanalen zpn gemaakt voor ventilatie. Die luchtverversehing geschiedt op eigen aardige manier. In de Bchoorstcenen zpn twee zelfwerkende ventilatie-kleppen, systeem dr Arnott, aangebracht, die de bedorven lucht afvoeren, terwpl door muisdichte roosters, die in verband staan met de muurkanalen, versche lucht wordt aangevoerd. Werken deze om een of andere reden niet of verwekken zp te veel tocht, bp harden wind bv., dan kunnen twee andere op manshoogte aangebrachte luchtkanalen worden geopend. Dit een en ander behoort 's winters benut tigd te worden; 's zomers kan men voldoende versche lucht doen toetreden en slechte laten ontsnappen doordien alle ramen voor een groot deel kunnen worden opengezet. Ook door de kachels heeft luchtaanvoer plaats. Onder eiken kachel is een put gemetseld, die door een kanaal met de buitenlucht in verbinding staat. Door een eigenaardige in richting der kachels stroomt die lucht, wanneer een klep geopend wordt, in de kachel, wordt daar, zonder met vuur of rook in aanraking te komen, verwarmd en stroomt zoo in het lokaal. Gasleiding is door het geheele gebouw aan gebracht alleen de lampen ontbreken wpl voorloopig geen kunstlicht noodig zpn zal. Voor elk der hoofden ïb een klein, doch gerieflpk vertrekje ingericht, dat als spreek kamer en tot berging der administratie dienst kan doen. In de gangen zpn de privaten, voor jongens en meisjes, voor ieder afzonderlpk, en de urinoirs aangebracht. Deze verdienen in alle opzichten eene eer volle vermelding. Zp zpn voorzien van closets ter toepassing van de waterleiding in elk ervan is een verglaasde Engelsche aarden trechter, aan de binnenzpde wit en voorzien van stank- afsluiting. De doorspoeling geschiedt automa tisch. De wanden zpn ter hoogte van 1.40 M. boven de vloeren met witte verglaasde tegeltjes en gefigureerde randen bezet, wat een zinde- Ipke buismoeder zou doen watertanden. De urinoirs zpn ook uitstekendzp hebben afwaterend bewerkte hardsteenen vloerplaten en leiplaten van Engelsche leisteen, waarlangs geregeld water sppelt. Ook de urinoirs zpn van stankschermen voorzien. Verder zpn in de gangen nog gelegenheden aangebracht om de handen te wasschende bak daarvoor is eveneens van Engelsch aarde werk, wit verglaasd, vervaardigd. Evenals in de leslokalen kan ook in de gangen goed worden geventileerd. We hebben in het begin van ons opstel reeds vermeld, dat er bergplaatsen voor brand stoffen en leermiddelen zpn. Daarover be hoeven wp natuurlpk niet uit te weiden. Alleen verdient vermelding, dat de brand stoften van buiten af in de bergplaats kunnen worden gebracht. Dit bevordert natuurlpk de zindelpkbeid van de gangen en met hetzelfde doel zpn bp de ingangen roosters gemaakt om het vuil, dat men allicht aan de voeten heeft, op te vangen. Onder de roosters vindt men een bak, die gemakkelpk geleegd worden kan. Ter zpde van de schoollokalen bevindt zich nog een gebouw met twee vertrekken, bestemd voor vrpe- en orde-oefeningen enz. Dit heeft een lengte van ruim 20 meter en is even gerieflpk ingericht als al de andere ver trekken. Ook daar is uitstekend voor licht en lucht gezorgd. Wp meenen nu het geheele gebouw bezich tigd te hebben. Aannemer van het werk, naar de plannen en onder toezicht van den ge meente-architect, den heer S. van der Mepden, was de heer J. J. Hornstra van Bergen op Zoom voor eene som van ƒ44.444. Hp heeft zpn werk correct en tpdig geleverd. De potten voor de schoorsteenen, de pannen voor de daken en een groot gedeelte van de metselsteen werden vervaardigd en geleverd door de steenfabriek de Susanna Johanna van den heer J. P. Fak Brouwer, terwpl maker van het soliede pzeren hek was de heer L. Vogel, beiden alhier. Wat uit onze besebrpving minder duidelpk dan door eene bezichtiging van de gebouwen blpkt is dat voor den bouw van deze scholen van onvermogenden rekening gehouden is met alle eischen, die aan een goed schoolgebouw mogen gesteld worden. Heden werden de lokalen door de leden van den raad bezichtigd. Bp Prov. blad no 103 wordt aan de colleges van burgemeester en wethouders in Zeeland bericht, dat de gemeenteraad van O v e z a n d heeft besloten tot instelling van eene veemarkt, te houden op den derden Maandag van de maand November en den vierden Maandag van de maand April, van 's middags 12 uur tot 's namiddags 3 uur. Mocht tegen die instelling bezwaar bestaan, zoo worden de gemeentebesturen verzocht dit vóór den 31en dezer mede te deelen. Men schrpft ons In Zuid-Beveland zpn een aantal burgemeesters uitgenoodigd over te gaan tot het doen vernieuwen van de kadastrale registers, behoorende tot het archief der gemeente. De kosten van dit werk komen ten laste der ge meente in tegenstelling van die der jaarlpk- sche bpwerking, welke sedert 1877 kosteloos geschiedt. De reden der uitnoodiging ligt in de omstandigheid dat de vele veranderingen, welke in de laatste jaren plaats hadden, de registers onduidelpk of ongeschikt voor het gebruik hebben gemaakt. Men zou zoo zeg gen, dan liet de bpwerking te wenschen over en de heeren kadastrale ambtenaren vinden hum eigen werkonduidelpk. Intusschen klaagden tot dusver de gemeentebesturen niet over gebrekkige inrichting der registers en voor het gebruik door die besturen zpn toch de registers bjj voorkeur bestemd. Van het uiterlpke der registers wordt niet gerept in de circulaire. Deze hoedanigheid vertoont trouwens weinig verval, al bestaan de registers sedert 1832. Voor de vernieuwing heeft de ingenieur- verificateur op aanvraag der burgemeesters toestemming te verleenen. De vrees is niet ongegrond dat die aanvraag vooreerst nog niet zal worden gedaan, omdat velen van de noodzakelpkheid der vernieuwing niet zpn overtuigd. Zoolang derhalve geen bevel tot vernieuwing wordt uitgevaardigd zal omtrent de circulaire van een ondergeschikt ambtenaar vermoedelpk worden besloten tot de orde van den dag over te gaan. Ter geruststelling van onze lezers in onze naaste omgeving kunnen wp mededeelen dat het bericht, gisterenavond voorkomende in een Rotterdamsch blad, als zou te Koudekerke (bp Middelburg) zich een geval van cholera heb ben voor gedaan, blpkens door ons ingewonnen inlichtingen, geheel en al onjuist is. Had er niet zoo duidelpke aanwpzing bp gestaan, dan zouden wp van dit bericht geen melding heb ben gemaakt. Bedoeld werd zeker Koudekerk aan den Rpn, waar de cholera schpnt veld te winnen Een zestal personen zpn daar aangetast, waar van reeds drie overleden zjjn en een beden- kelpk ligt. Te Amsterdam komt de ziekte sporadisch voor. Naar wp vernemen zpn burg. en weth, van Middelburg teruggekomen op hun besluit ten opzichte der subsidie van de ge meente voor het muziekkorps en zullen zp die weer op de begrooting voor 1895 brengen. Wp verheugen ons daarin. In Tiel, waar bet dagelpksch bestuur ook de gemeeute-bpdrage van f 1500 voor het muziekkorps op de begrooting had geschrapt, deelde de majoor-commandant der dd. schut- terp op de laatste repetitie den ledti mee, dat het corps in de maand Decemher zou worden ontbonden en verzocht hp hun de muziekinstrumenten enz. op een bepaalden datum bp hem in te leveren. Ook aan de heeren J. J. Hendrikse, eigenaar van de stalhouderp de Vijf ringen, en J. C. v. d. Harst J.Jz., apotheker, firma De Blaecke de LigDy Zoon alhier, is het recht toe gekend tot het voeren van het wapen van H. M. de koningin-weduwe-regentes. Dat ditzelfde recht is verleend aan de hee ren F. B. den Boer, boekhandelaar, en B. Neelmeper, firma Milborn, meubelmaker en behanger, werd reeds in een deel der oplaag van ons vorig nommer gemeld. Men schrpft ons uit Zatphen Binnen enkele dagen gaat ons hier een ambtenaar verlaten, die tpdens zpn driejarig verblpf alhier de algemeene achting heeft verworven. Het is de heer A. Westra, ont vanger der registratie alhier, thans als zoo danig benoemd te Middelburg. Wp kunnen niet anders dan Middelburgs ngezetenen met die benoeming geluk wen schen. De beer Westra toch is een man, die krachtig en beleidvol optreedt voor de be- angen van 's rpks schatkist, maar het publiek nooit noodeloos bemoeilpkt. Integendeel is hp steeds bereid allen, die hem raad vragen, op de meest humane wpze terecht te wpzen en in te lichten. Geen wonder, dat men hem hier met leede oogen ziet vertrekken, terwpl zeker tal van Zutphenaren met mp er den wensch bp voegen, dat 's mans bekwaamheid en welwillendheid, te Middelburg dezelfde waardeering zullen ondervinden, als hier 't geval ia.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1