N°. 241, 137° Jaargang. 1894 Vrijdag 12 October. FEUILLETON De nieuwe dokter. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.' Reclames 40 cent per regel. AdvertenMCi Thermometer. j Agenten te VlissingenP. g. de Vet Mestbagh Zoon, te GoesA. C. Boiuit, firma weduwe A. c. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peiji., te Zierikzeea. c. de Mooij, Middelburg ll October. ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE. MIDDHBUGSdE (01 RAM. Middelburg 11 Oct. 8 u. vm. 57 gr. te Tholen: w. a. van nieu wenhtiijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekbandelaren abonnementen en advertentiën j moeten des namiddags te één nnl m. 12 u- 61 gr-, av. 4 n. 61 gr. f. j aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Rotterdam, de Geeb. Beiineanïe, te 's Gravenhage, en a. de La Mab Azn., te Amsterdam, j aan het bureau bezorgd zgn, willen Vi .1 n 4 r. U .1 H.1 v. .4 H C% P#AV\Ti\1A A A "V. U A V. |4 ft 4ft U A "v. t A AftA T AftA rl A.ftA M A f» AftAT.V* A fW "i ft fVQIA UVft 1 ft ft ft OK 1 AIS* A a4"AA*A AtAVA I J T I V ft 1 ft. i ft. d Iftft T ft ft II "C* I A V A A* Aftftft. A1 lUftftft i Y_—.1 V Verwacht verand. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Pubiicité étrangère g. l. daube Cxe., john f. jcnxr, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomenj Volgens telegram uit Batavia aan het iv. v. d. D. heeft op Lombok Idabagoesrai, een Balisch hoold, zich met 200 volgelingen onderworpen. De bevolking van Tjakra Negara geeft teekenen van onderwerping. Bljjkens een den 9den dezer van den gou verneur-generaal van Nederlandseh-Indië ont vangen telegram is de in de St. Ct. van 4 September als vermist opgegeven sergeant der artillerie j. Roza, zooals later bleek, gesneu veld en moet de opgaaf der vermisten, welk in hetzelfde nummer der St. Ct. voor komt, nog vermeerderd worden metkorporaal j. van der Meulen en tamboer p. Diepstraten. Aan bekomen wonden is overleden de fuselier m. Dehm. Aan een particulier schrgven uit het bivak Ampanam op 30 Augustus, is door de Arnh. Ct het volgende ontleend Ik had niet gedacht, dat ik u nog zou kun nen schrjjven; wjj dachten dat alles hier naar wensch afgeloopen en als het ware een plezier reis was. In den avond van 25 op 26 Augustus toch kwam bjj ons te Mataram de tjjding, dat de Radja was weggeloopen en vreesden wjj het ergstealles kwam oogenblikkeljjk in stelling, wat niet overbodig was, want des nachts om 12 uur werd Tjakra Negara door eenige duizen den Baliërs aangevallen en des morgens om s'/s uur kwamen wg aan de beurt en er werd ons bivak van alle kanten te gelijk aangeval len, en kregen wjj bjj den eersten aanval al een massa gesneuvelden en gewonden, wat onophoudeljjk doorging tot des avonds 5 uur. Toen werd besloten om ons, hoe dan ook, er door te slaan en nu komt het ergste. Ik zat met een gedeelte (16 man en een kor poraal) aan den oostkantop een gegeven oogenblik waren onze patronen verschoten en stuurde ik een paar man om aanvullingdeze kwamen doodeljjk verschrikt terug en rappor teerden mjj, dat het bivak was verlaten. Nu kunt ge u den toestand wel voorstellenpa tronen alle verschoten, de vjjand van alle kanten opdringende en ik met 16 man alleen. Ik liet mjjno manschappen verzamelen en toen ging het met den looppas het bivak uit; wjj wisten niet waarheen en dachten al, dit is ons laatste oogenblik, tot wjj op eens bjj ons bataljon terugkwamen, dat een Btelling op een kerkhof had ingenomen. Nu hadden zjj wel retireeren geblazen, maar dat hadden wjj door het hevig vuur niet gehoord. Wat ik u hier schrjjf is de zuivere waarheid.ik behoef u niet te schrjjven wat wjj gevoelden, toen wjj betrekkelijk in veiligheid waren en niemand onzer zal dezen dag vergeten. Des avonds voegde bet overschot van het 6de bataljon zich bjj ons en wjj zjjn den vol- Uit het Fransch, VAN paul v1gné d'octon. gendeh dag naar Ampanam gekomen, na eerst de gesneuvelden te hebben begraven. De toe stand is treurig, bet verlies is nog niet na te gaan, maar beloopt ten minste over de 200 man. Wat het ergste is, de gewonden zgn haast allen achter gelaten en wjj hebben van de 8 stukken geschut er 5 verloren. 2 nachten en 2 dagen zjjn wjj zonder slaap en eten geweest, maar Goddank! ik heb den kop er nog bjj gehouden. De Soer. Ct. van 30 Augustus deelt het vol. gende feit mee omtrent de trouw van een inlander. Met de gekwetsten kwam te Soerabaya aan een gewoon Javaansch bediende, de van Magelang afkomstige Martosewindo, die zjjn meester, den luit. Jansen, op het oorlogsveld vergezelde. De eenvoudige inlander heeft onder het overstelpende vuur der Baliërs, na- bjj den tempel te Tjakra-Negara, niet alleen zjjn door een schot in het been gewonden meester gered en behouden in het bivjak te Ampanam gebracht, doch aan zjjn kalm beleid en onverschrokken moed, niet minder dan aan zjjne onbezweken trouw en toewjjding, is het alleen te danken, dat eene geheele sectie sol daten, benevens de hen kommandeerende lui tenant en tevens de staf majoor Hamerster, aan de slachting hebben kunnen ontkomen. Bedoelde inlander is dan ook in het bezit van een certificaat, hem door stafmajoor Ha merster afgegeven, met de zinsnede »Door zjjn jjver en trouw kwamen wjj dwars door den vjjand behouden te Ampanam". Deze gewone bediende was het, die den majoor en de zjjnen tusschen de door honderden vjjanden bezette muren en den regen van projectielen door, langs een achteruitgang van de roema-dewah in veiligheid bracht, en die, toen zjjn gewonde luit. neerviel in de sloot en daar achterbleef, dezen er uit redde, hem krachtig ondersteunde en bem bjj bet kleine troepje wist te doen bljjven. Toen men een maal buiten het gedrang was en meende reeds gered te zjjn, zag men eensklaps den weg voor zich afgesloten. Balineezen hadden in de kampong bjj voorbaat alles versperd. Toen was het weder dezelfde Martosewindo, die, zich een weg banend, alleen op verkenning uitging en na een kwartier rondscharrelen een nieuwen uitgang wist te vinden, waarop hij terug keerde, om het onder zjjn hoede genomen troepje en zjjn gewonden meester verder op het pad der redding te geleiden. Natallooze moeilijkheden, alle met glans overwonnen, slaagde hg er in het troepje in het vrjje veld, op de sawab, te brengen, en zich toen tot den majoor wendende, liet hjj aan dezen de beslissing om den koers te nemen naar Ampanam of naar Mataram beide door hem in lichting aangewezen. De majoor koos het eerste, en na een vermoeienden tocht van eenige uren bereikte men het bivak. De bem den volgenden dag aangeboden gelde- Ijjke belooning weigerde de brave Martosewindo. Geld kan ik altjjd nog verdienen", was zjjn antwoord, en hjj had geljjk, want met geld Dokter Isidore Combal was bijna dertig jaar, toen hjj zich te Canet-de-l'Hérault vestigde. Tot nog toe had de fortuin hem niet toege lachen. Na een ongelukkig begin in een provinciestadje, was hg naar een dorp ge trokken, waar het hem evenmin meeliep en nu nam hg zgn toevlucht tot dat gehucht. En toch ontbrak het hem noch aan talent, noch aan goeden wil en vooral niet aan toe- wgding. Hg was een uitstekend leerling, geacht door zgne meesters, en had zich bg- zonder onderscheiden gedurende de laatste cholera-epidemie. Hoe was dus dat gebrek aan welslagen te verklaren? Helaas! Dokter Combal was arm, dokter Combal was trotsch en dat keuren de rgke boeren van het Zuiden niet goed in den zelfden man en, wat in hunne oogen nog erger was, dokter Combal ging nooit naar de kerk. Zou hg nu te Canet, waar hg op een zon- nigen Junidag aankwam, gelukkiger zgn? Het was een lief plaatsje, waarvan de witte huizen hunne roode daken in de heldere wateren der Hérault spiegelden. Die grillige rivier slingerde zich, nu eens tusschen het donkere gewelf der kastanjes en platanen door, wier wortels zg besproeide, en die zelfs zgn zulke diensten, zulke trouw en toewgding niet te beloonen. Er is riechts éene belooning, die daarrvoor in aanmerkTilg zou kunnenkomen, en deze reclameer ik voor den braven inlander, want indien aan iemand, dan komt zg aan hem toe. Het ridderkruis wordt den gewonen, inlander, hoe hg zich ook onderscheide door moed, beleid en trouw, mgns inziens zeer ten onrechte, niet waardig gekeurd. En dus dit vraag ik niet. Maar op de medaille, die het kruis voor den inlander vervangt, daarop heeft Martosewindo onbedingd en ten volle recht, en daarom reclameer ik althans die voor hem. Zooals in een deel der oplaag van ons vorig nommer werd gemeld, bracht in de zitting der Tweede kamer van Maandag, na mededeeling van het ingekomen doodbericht van den heer Land, dat beantwoord zal wor den met een brief van rouwbeklag, de heer Veegens hulde aan de nagedachtenis van den begaafden afgevaardigde, die tot het laatste oogenblik arbeidde in 's lands belang, in den afgeloopen zomer werkte aan het militaire strafrecht en tot Vrgdag in de afdeelingen werkzaam was. De minister van oorlog verklaarde, dat de regeering zich geheel hg die hulde aansloot. Bg het ontwerp tot machtiging van de alge- meene rekenkamer tot verevening der uitbe taling van militaire pensioenen, verklaarde de minister van oorlog zich bereid met zgn ambt genoot van marine in overleg te treden omtrent de mogelgkheid der instelling van een pensioen wet voor de toekenning van militairepensioenen. Na discussie, waaraan de heeren Veegens, Heemskerk, Guyot en Gerritsen deelnamen, verklaarde de minister nader, dat hg ook zou overwegen een wgziging der militaire pensioens- wet in ruimeren zin, terwgl hg overigens een gelgke toepassing der j msieenwet aan alle departementen voorstond. Het ontwerp werd aangenomen met 64 tegen 21 stemmen. Ook is aangenomen het onteigeningsontwerp voor 't scheepvaartkanaal Engelen-Henriette- waard. De minister van waterstaat verklaarde, dat overleg met het waterschap van het Noord- oostelgk deel van Noordbrabant over uitbe taling van het toegezegde subsidie nog han gende is. Verder werd aangenomen het wetsontwerp, goedkeurende het subsidie voor postvervoer op den stoomtramweg Samarang-Cheribon. Bg het ontwerp betreffende de teruggaaf van het waarborgkapitaal van de spoorweg concessie SamarangCheribon, bestreed de heer Cremer die teruggaaf, omdat oorspronkelgk het niet hgeenkrggen van het kapitaal door niets gemotiveerd is en teruggaaf thans onbillgk en een slecht precedent zou zgn. Heden half twee voortzetting. in het heetst van den zomer hun frisch-groen gebladerte behielden, dan weer glinsterde zg als een zilveren lint door de kale takken der grgze wilgen, of blonk tusschen hare vlakke oevers in het heldere zonlicht, dat zgne stralen op hare golfjes liet dansen. In hare omgeving verhief alles haren roem en zong haren lof; het golvende, rgpende graan, het wuivende pluimgras, de sjilpende gsvogeltjes die er met de punten hunner spitse vlerken overheen scheerden. Welig begroeid vloeide, de vlakte aan hare oevers weg en onderwierp zich dankbaar aan de kussen harer kabbelende golfjes. Ondanks zgn droefgeestige stemming, tengevolge zgner aan houdende teleurstellingen, glimlachte Combal toen hg voor het eerst dit liefelgke, welva rende landschap zag. De dakpannen der na burige gehuchten glinsterden in den zonne- schgn hier en daar verrezen deftige hofsteden, te midden van groene weilanden, en de talrgke wegen, welke deze verbonden, liepen in alle richtingen, breed, wit effen, zonder een enkele ongelgken steen, even vlak en niet minder belommerd dan de wateren der rivier. »Wat zou het heerlgk zgn om hier in een goed rgtuig te rgden, terwgl daar ginds in een van die gezellige huizen, met hunne roode daken, een lieve vrouw en een paar kinderen mg De herinnering aan de ondervonden teleur stellingen stoorde hem in zgne droomen, maar hg zag weer om zich heen, zag het koren, tegen gehouden door den winter, dat zich nu haastte om te rgpen, de geopende halmen van het rietgras, die gretig de warme zonnestralen op- Omtrent het plan van den minister van koloniën om l1/; millioen aan nieuwe belas tingen te heffen, wat vooral ten laste zou bomen van den minderen man, zegt de Haag- sche correspondent van de Zutfensche courant het volgende: Om de bronnen van inkomsten te versterken wil de minister de invoerrechten op aardewerk, manufacturen, minerale wateren enz. aanzienlgk verhoogen, alsmede het uitvoerrecht op de koffie. De toelichting op die belastingvoor stelling is vrg sober. Het heeft er veel van of het in de bureaux als een vrg onverschillige zaak wordt beschouwd, hoeveel men de gedul dige en reeds zoo zwaar gedrukte Javaantjes laat betalen. Maar ditmaal betwgfel ik toch, of deze fiscale maatregel voor Indië er door zal gaan. Hoeveel verzet is er niet reeds geweest tegen dc petroleum en de lu cifersbelasting van den minister Van Dedem, zelfs zoo, dat de minister in 1892, na een heftige bestrgding van den heer Van Houten, die voorstellen voorloopig terugnam. Thans echter is er veel meer reden voor oppositie. Er is nog niet eens aangetoond, dat verster king van middelen in 1895 noodig is, maar bovendien zgn met de tbans ingediende belas tingvoorstellen nog andere belangen dan die van de Javanen gemoeid. Het aardewerk voor indië komt meest uit Maastricht, de katoentjes bomen grootendeels uit Twente en het spreekt van zelf, dat de industrie in die streken van ons land er weinig mee ingenomen zal zgn, dat men hoogere rechten wil gaan heffen van de fabrikaten, die zg naar de Oost uitvoert. De regeering weigert en terecht om aan die takken van industrie eenige protectie te verleenen, maar aan den anderen kant is het nu ook haar dure plicht om niets te doen wat de vrge ont wikkeling en uitbreiding van die ng verheid zou kunnen belemmeren. Met groote moeite is het aan onze ngverheid .gelukt, voor hare pro ducten op Java een groot vruchtbaar terrein van afzet te veroverenzou het nu niet on- verantwoordelgk zgn, dat zonder hooge nood- zakelgkheid ook maar eenigzins in gevaar te brengen Naar ik verneem, zgn dan ook 'g ministers belastingplannen, die maar ingediend zgn zonder dat eenige andere hervorming in uit zicht is gesteld, in de afdeelingen der kamer niet gunstig ontvangen en men verwacht, dat er in elk geval van invoering op 1 Januari 1895 niets zal komen. dronken, om de koude der nachtvorsten te verdrgven, en de vinken die vol gver hun nest weer opbouwden, dat door ondeugende jongens verstoord was. Toen voelde hg iets van de goddelgke kracht, die onophoudelgk alle schepselen noopt om te groeien en zich te vermenigvuldigen; zgn hart werd warmen zgne lippen plooiden zich tot een hoopvollen glimlach. Zgn eerste patient was vader Alingri, een arme daglooner, die zgn dgbeen gebroken had bg een val uit een populier. De dokter begaf zich in allergl naar de hut, waar de bedroefde vrouw en de kinderen hem vol angst verbeid den. Mgnheer de pastoor was hem reeds voor geweest en zat, met de ellebogen op het bed geleund, een grappig verhaaltje te doen waarom de arme gewonde man even lachte. Het is bekend dat Combal niet veel met priesters op had maar als hg dezen gekend had zou hg zeker niet op zulk een koelen toon zgn hartelgken groet beantwoord hebben De abt Bourgarel was de veertig teedB voorbg en nog nooit had de natuur op een menschelgk gelaat zooveel goedheid verspreid het leelgke van zijn te grooten neus, zgne te dikke lippen en zgne wgd uitstekende ooren werd er geheel door verzacht. Al zgne parochianen aanbaden bem. Geen hunner of hg bad verplichting aan hem; en hg van zgn kant hield van allen. Het kleine vermogen, dat zgne ouders welgestelde boeren hem nagelaten hadden, had hg besteed om behoeftigen bg te staan en hg leefde armoediger dan de armsten, on- Bg kon. besluit zgn benoemd tot ontv. der dir. bel. enz. te Gennep c. a. f. j. de Haime, ontvanger te Buiksloot c. a.te Veendam c. a. j. l. Neuteboom, ontvanger te Loppersum c. a. te Asten e. a. j. van der Zee, ontvanger te Rgp c. a.te Sloten w. g. Anions, ontvanger te Duiven c. a.te Baarlo c. a. p.^Scbout-ens, ontvanger te Bladel c. a.te Dordrecht c. a- t. Koek, ontvanger te Harlingen te Oldenzaal a. j. h. h. Eelsingh, ontvanger te Oude Pekela c. a.te Valkenburg c. a. a. c. van Deventer, ontvanger te Gulpen c. a. Geen enkele sollicitant heeft zich te n i s s e aangemeld voor de betrekking van onderwgzeres op eene jaarwedde van f 5^00 Vier jaar geleden boden zich drie dames aan op een tractement van f 400. Te Groede met Breskens bracht dit jaar de collecte voor de scholen met den bgbel f 108.95 op en te s c h o o n d g k e (Ger. kerk) f 24.24. De tot opvolger van prof. Halbertsma als hoogleeraar voor het Grieksch aan de rgks universiteit te Groningen benoemde heer dr h. j. Polak is een van de bekwaamste kenners der oudheid hier te lande en wordt ook in ruimeren kring zeer gewaardeerd wegens zgn uitnemende bgdragen in De Gids, o. a. over Multatuli, Cobet en Renan. Woensdag avond omstreeks 7 uur is de 16-jarige schippersknecht h. k. door een ongelukkig toeval van boord van een voorde meelfabriek alhier in lossing liggend schip in het water gevallen. Ofschoon spoedig hulp geboden werd, mocht het niet gelukken den drenkeling te redden. De commissie voor de versiering der Turf-, Hout-, Londonsche- en Bierkaden tgdens het bezoek der Koninginnen aan middel burg beeft het batig saldo harer rekening, ad 75, overgedragen aan de commissie voor de bgeenzameling van gelden voor de wed. a. Heuseveld. Een briefkaart met duidelyk adres, 20 Juli jl. verzonden uit Middelburg naar Breda, heeft een reisje naar Oost-lndië gemaakt en vermeldt o. a. het poststempel Lombok 29 Aug. '94. Na op 7 Oct. jl. alsnog op de terug reis, blgkens den stempel, te Assen te zgn aangeland, werd zg op 8 dezer naar Breda verzonden en aldaar besteld. Dbld Waarschgnlgk, zoo meldt Wielern., zal de afd. Consul in Zeeland in 1894 nog twee atdeelingstochten uitschrgven. De eerstvol gende zal op Zondag 21 October a. s. gehou den worden, en wel van Middelburg naar Vlissingen, vandaar met de provinciale stoomboot naar Breskens en van hieruit naar Eede (Belgische grens). Denkelgk wordt de zelfde route in 't teruggaan genomen. Gisteren, Woensdag, werd op de Schelde binnen verwacht de Wilhelmina met baron Dha- nis, den overwinnaar van Nyangoué en Kassongo in den Congo, aan boord. Vele Belgen, waar onder verscheidene reporters van dagbladen, waren hemtotVlissin gen tegemoet gereisd waar zg aan boord der Wilhelmina wilden gaan om baron Dhanis tot Antwerpen te vergezel len. Volgens bericht uit Vlissingen aan de Ind. heeft het heel wat moeite gekost om dit verlof te verkrggen, daar de Hollandsch—Bel gische conventie op het loodswezen zulks ver biedt. Eerst na het wisselen van tal van tele- der het wrakke dak der pastorie, bediend door zgn nichtje Sidonie, een manke wees, die, alhoewel zg een lief gezichtje had, niet ge trouwd was. Zoodra de dokter den zieke on derzocht had, zette hg met een ongemeen vaardige hand en vast oog het gebroken gewricht en bevestigde het been in een even snel, als vindingrijk uitgedacht toestel. De abt, die hem zoo goed mogelgk hielp, stond er versteld van. Nooit, neen nooit had hg de groote docto ren uit de steden, die men voor dergelgke gevallen liet komen, met zooveel bedachtzaam heid en vlugheid zien handelen en toen Com bal zich in zgn volle lengte oprichtte en tot de nog altgd bekommerde vrouw, op een toon die eer ruw dan vriendelgk klonk, zei»Het is niets, moedertje, schrei maar niet meer binnen dertig dagen is uw man weer op de been", moest de goede pater zich inhouden om hem niet om den hals te vallen en te bedanken. Hg geleidde hem buiten de deur en toen hg onuitputtelgk was in zgn com plimenten, viel de dokter hem eensklaps in de rede, zeggende: »Maar wat drommel, mgnheer de pastoor, het is immers mgn vak", en liep weg. Van dien tgd af zooals het altgd gaat moest iedereen den nieuwen dokter hebben. Zgn eenvoudig rgtuigje was altgd onderweg en zgn mager paard dreigde dampig te worden. Men liet hem roepen in alle naburige dorpen en hofsteden en nooit, bg dag of bg nacht, bg regen, sneeuw of hagel, kwam hg bg een zieke, of hg vond mgnheer den pastoor aan het bed, die hem steeds met de meeste zacht heid en de grootste bewondering ontving Weldra gebeurde het meermalen dat Combal ontroerde bg den aanblik van dat goedige, magere gelaat. Vader Alingri was reeds meer dan tien dagen hersteld toen pater Bourgarel met het slaan van twaalven zich bg den dokter liet aandienen. Hg kwam volgens zgn gewoonte wanneer het arme parochianen be trof, met den dokter afrekenen. Combal zat voor een hoogst eenvoudig ont- bgt. Sedert eenige dagen was zgn stemming weer somberder gewordenzgne patiënten schenen weer te verminderen en de doctoren uit de stad kwamen weer naar buiten. »Moet het dan altgd hetzelfde zgn dacht hg verbitterd toen de pastoor binnen kwam. Deze was getroffen door het sobere maal en door de meer dan eenvoudige in richting. »Kgk", dacht hg, »het is hier bynaeven armoedig als bg mg." En de groote achting, die bg reeds voor den dokter had, vermeerderde nog. Met een paar woorden zette bg het doel zgner komBt uiteen. Vader Alingri is mg niets schuldig, mgnheer de pastoor", viel Combal hem botweg in de rede»alle armen hebben recht op mgn hulp." En toen de pastoor erop aandrong, allerlei uitroepen deed en hem met zegenwenschen overlaadde, voegde hg er op droevig-schalk- Bchen toon bg »Het is niet de moeite waard} dat is «en eed dien wg allen op den dag van

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1