Vrijdag N°. 199, 1376 Jaargang. 1894 24 Aug istus. Middelburg 23 Augustus. De „De Huyter-tentoonstelling". Verspreide Berichten. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nummers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieb benevens alle dankbetuigingen, van 17 regew y 1.50 iedere regel meer 0.20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE MIDDMIOTE till BUT. Thevmometef. Agenten te VlissingenP. G. de Vey Mestdagh Zoo», te GoesA. C. Boluit, firma weduwe A. O. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, Middelburg 23 Aug. 8 u. vm. 60 gr. te TholenW. A. ya» nreuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën m. 12 u, 61 gr., av. 4 u. 61 gr. F. j aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Botterdam, db Gïbb. Belintante, te 's Gravenhage, en A. de La Hi« Azn., te Amsterdam. Verwaoht Z. O. wind. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datoe Cie., John F. Jones, opvolger. A dvevtentiëa moeten des namiddags te ééa uuf aan het bureau bezorgd z$n, willes zp des avonds nog worden opgenomen* Aan de N. Rott. Ct. werd bericht, dat de examens voor de hoofdonderwpzers-akte te Breda gemakkelijker zouden zpn dan in de andere vpf steden waar geëxamineerd wordt, zoodat een onderzoek wel nuttig zou zpn. Men zal eerst dienen te vragen op welke gronden deze berichtgever zjjn beweren uit. Uit het getal geslaagden zou men de toege vendheid der Bredasche commissie niet kun nen afleiden, daar te Breda in doorsnede niet meer slagen dan te Arnhem, Zwolle of Leeuwar den. Met evenveel recht zou men een onder zoek mogen eischen naar de hooge eischen der Haagsche en Amsterdamsche commissie, daar het niets vreemds is, dat van ploegen van 14 of 15 te Amsterdam en 's Hage 9 10 worden afgewezen. Ook zonder dus bpzonder waarde te hechten aan de opmerking in de N. R. Ct. gelooven we toch, dat er een spoorslag voor de Begeering in ligt om afwisseling te brengen in de samen stelling van het personeel der examen-commis- siën. Zy ontgaat daardoor het verwjjt van een zijdigheid. Wanneer bp herhaling de commissie te Arnhem uit bpna dezelfde personen bestaat, dan zoekt men daar meer achter dan er mis schien in gelegen is, en brengt men het zelfs in verband met de godsdienstige belijdenis der examinatoren. Dezen schyn vooral dient eene Begeering te mpden. Aldus de Arnh. Crt. Als bewps hoe onjuist het bericht is, her innert men aan de volgende cpfers, ontleend aan het officiëele verslag over 1893. Te Breda slaagden toen 37.8%, Arnhem 43.5, 's Hage 37.7, Amsterdam 36.5, Deventer 48 en te Groningen 50%. Tot heden zpn te Breda in dit jaar geëxa mineerd 150 candidatenhiervan slaagden 56 of 37.3. Men ziet hieruit, dat de »Bredascche akte" niet zoo gemakkelijk verkregen wordt. Bp kon. besluit is benoemd tot notaris bin nen het arrondissement Assen, ter standplaats de gemeente Hoogeveen, J. H. van.,der Tuuk, candidaat-notaris te Groningen en is benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw, de heer W. J. Boelken, voorzitter van het hoofdbestuur vun het Genootschap tot bevordering van den landbouw in Drenthe. Het lag voor de hand, dat de goede uitslag van de expeditie tegen Lombok in Indië een uitstekenden indruk zou maken. Het Bat. Handelsblad verheugt zich zeer erover, dat de minister geen gevolg heeft ge geven aan de redeneeringen van den heer Ppnacker Hordpk, afgetreden landvoogd. Ben krachtig optreden was noodig voor ons pres tige. Dit prestige toch was zoo gedaald, dat men in de Indische hoofdstad tydens de voor bereiding der expeditie inlanders en vreemde oosterlingen openljjk hunne verbazing kon hooren uiten, hoe het gouvernement het durfde te wagen agressief tegen den Sultan van Lom bok op te treden. Als met een tooverslag heeft, onmiddeliyk na het bekend worden van de met beleid en voortvarendheid volbrachte landing der troepen en den uit wanhoop gepleegden zelfmoord van den het Nederlandach gezag Op het meest belangrpke van deze tentoon stelling wenschen wp onzen lezers even een kgkje te gunnen. Allereerst maken wp melding van eenige be langryke schilderden; en wel van: het portret van De Ruyter met gebeeldhouwde lpst, eigendom van het Keninkljjk Instituut voor de Marine te Willemsoordeen voorstelling van de voor naamste vlootvoogden met De Buyter in het midden, eigendom van douair jhr De Jonge geb. de Koek, te 's Gravenhage het praal graf van De Buyter in de Nieuwe kerk te Amsterdam door Emanuel de Witte, eigendom van den heer J. C. de Buyter de Wildt; tocht naar Chattam, eigendom van het Zeeuwsch Genootschap te Middelburg. Uit een zeer belangrijke collectie brieven, toebehoorende aan den heer J. C. de Buyter de Wildt, maken wp melding van een open brief, met uithangend zegel in roode was, van Fredrik III, koning van Denemarken, van 1 Aug. 1660, houdende verheffing van M. Az trotseerenden radja, die geringschatting van onze weerbaarheid plaats gemaakt voor ontzag en eerbied. Al ware het ook, aldus vervolgt het blad, dat ons optreden tegen Lombok door de letter der bepalingen van het contract van 1847 niet geheel gerechtvaardigd was de heer Pjjn- acker Hordpk is er echter niet in geslaagd die overtuiging te vestigen dan nog mag niet vergeten worden dat, al neemt een koloniale mogendheid zich ook niet opzettelp k voor,geweld te bezigen, zp dikwijls gedwongen wordt tot handelingen, welke met een strenge moraal niet zpn overeen te brengen. GiDg Nederland in zpn koloniale politiek uit van het beginsel dat, evenals in de moraliteit, ook in de staat kunde de moraal hoofdzaak is, het zou zich zeiven een certificaat van politiek onvermogen afgeven en beter doen zpn plaats als overheer- scher voor een ander te ruimen. Na de in terpellatie van den afgetreden landvoogd is het niet ondienstig de eigenaardige roeping van een koloniale mogendheid in herinnering te brengen. De juiste inzichten, welke de tegenwoordige landvoogd in dit opzicht getoond heeft te be zitten, hebben hem veler sympathie doen ver werven en die sympathie is in populariteit veranderd, zoowel van de zpde van het leger als van de burgerij, door de toekenning van zelfstandigheid aan het legerbestuur bp de voor bereiding der expeditie en aan den opperbe velhebber der expeditionnaire macht te velde, door de hartelpkheid en belangstelling, betoond aan de officieren, die van Batavia uit naar Lombok zpn vertrokken, en den spoed, waar mede de berichten van het tooneel der expe ditie door tusschenkomst van de pers ter kennisse van het publiek zpn gebracht. Populariteit nu moge tot iemands verdiensten op zich zeiven niet afdoen, daar zp een gave is, welke de een bezit en de andere nieter mogen bewindslieden geweest, zpn die beweerd hebben, dat zp waardeloos is, het moet wel degelpk een der hoofdpunten in de taak van een gouverneur-generaal zpn, populariteit in den goeden zin des woords te verwerven. Hp, die het opperbestuur hier vertegenwoordigt, in wiens persoon het hoofd van den staat optreedt heeft, wp zouden bpna zeggen in de aller eerste plaats tot taak, door tact en welwillend heid de hardheden weg te nemen, aan een autocratisch bestuur over een kolonie ver bonden. Het blad spreekt intusschen de hoop uit, dat tot inlpving van het eiland onder ons rechtstreeksch bestuur niet zal worden over gegaan. Wp zouden daardoor alle inlandsche plaatsen op Bali en Lombok van ons ver vreemden en het Hindoesche fanatisme op wekken. Nu wp feitelpk meester op Lombok zpn, kunnen wp, met handhaving van het Hindoesch Yorstenbestuur, zoodanige waar borgen voor een goed en rechtvaardig bestuur stellen, dat onderdrukking of mishandeling van de Sassak-bevolking in den vervolge belet wordt. Maandagmorgen te 9 uren werd door den eerw. heer J. J. Mes zpn eersten plechtigen dienst in de B. K. kerk alhier opgedragen. Zpne assistenten aan het altaar, dat prachtig versierd was, waren de eerw. heer Muller, kapelaan te Duistervoorde (G.), en M. Bool de Buyter tot den adelstand en een open brief, met uithangend zegel in gele was, van Karei II, koning van Engeland, van 1 Aug. 1668 houdende verheffing van jonkheer Engel de Buyter tot erfelpk ridder. Ook de collectie brieven van baron Thupll van Serooskerke te Arnhem is mede hoogst belangrpk. De verzameling platen, in eigendom toebe hoorende aan den heer Npland, is zeer interes sant. Zp is verdeeld in platen betreffende zee slagen Algiers, tocht naar Noorwegen, ver zoening van De Buyter met Tromp, de gouden keten geweigerd, opschudding voor het huis van De Buyter en de begrafenis en graftombe van M. Az. de Buyter. Voorts is er eene collectie portretten van M. Az. de Buyter. De verzameling voorwerpen trekt zeer de aandacht. Wp trefFen daaronder aan Het bekende wiel of touwslagersrad, waaraan De Buyter als jongen in de lp nbaan van de heeren Lampsens te Vlissingen heeft gedraaideen rood fluweelen muts bezet met paarlen, die nende tot de Hertogskroonrapier met ge vest van bloedkoraal, geschonken aan den van Warmond. De eerste was boezemvriend, de tweede neef van den neomist. Voorts waren aan het a'tyar de Zeereerw, heer past. Bengs van Middelburg, de Zeereerw. heer Buscheblatt, deken van Alkmaar, die in der tpd den feesteling heeft gedoopt, de beide Heerooms van den nieuwen priester, de Zeereerw. heeren Mes, past. te Langendpk, en Tachi, pastoor te Buitenvelde bp Amsterdam, de eerw. heer L. van den Berg, mede nieuw- gewpd priester, de eerw. heeren Bergansius, Ten Hagen, Van Schpndel, benevens de kapelaans dezer parochie, de eerw. heeren Van Leeuwen en Keet. Het zangkoor kweet zich dapper van zpn taak en de kerk was met een groote menigte gevuld. De eerw. heer Van Kooy, kapelaan te Vlis singen, hield eene gloedvolle feestrede. Wp ontvingen het jaarverslag over 1894 van de Maatschappij van Weldadigheid. Het bevat ook een overzicht van de reorganisatie plannen en de daarover uitgebrachte adviezen. Op den omslag vindt men een afbeelding van Rustoord", de nieuwe inrichting voor ouden van dagen aldaar. Terwpl, wp de aandacht op dit jaarverslag vestigen wpzen wp tevens op het treuri gefeit, dat het ledental der Maatschappp voortdurend achteruitgaat. Zal de Maatschappp aan haar schoone roeping kunnen beantwoorden, dan i shet hoog noodig, dat velen zich bereid verklaren om de kleine contributie van 2.60 per jaar bp te dragen. Wp herinneren dat morgen (Vrpdag) e. k. de richting, welke Hare Majesteiten waar- schpnlpk zullen nemen ter gelegenheid van H.H. derzelver bezoek aan verschillende in stellingen, zal zpn als volgt a. des morgens te 10 uur bezoek aan het GerechtsgebouwAbdp, Balans, Wagenaar- straat, Hofplein b. van daar naar het Gasthuis: Korte Noord straat, Noordpoortstraat c. van daar, na Hare Majesteit de Koningin langs de Korte Noordstraat, Hofplein, Wage- naarstraat, Balans, Abdp, in het Gouverne mentsgebouw te hebben afgehaald, naar de Nieuwe kerk: Abdp, Koorkerkhof, Wal, Ka poenstraat, Nieuwe kerk; d. van daar naar het Burgerweeshuis Groen markt, Korte Burg, Balans, Wagenaarstraat, Hofplein, Korte Noordstraat, Korte Heeren gracht, Molenwater, Burgerweeshuis e. van daar naar het gouvernementshötel Verwerpstraat, achterom de Oostkerk, Schuit- vlotstraat, Noordzpde Dam, Giststraat, Lange Sint Pieterstraat, Balans, Abdp des namiddags te 2 uur: a. Bezoek oude mannen en vrouwenhuis en armen weashuisAbdp, Balans, Korte en Lange Burg, Markt langs het stadhuis, Vlasmarkt, Krommeweele, Seisstraat, Achtergracht, Vol- derplaagte, Heerengracht b. van daar naar het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, Heerengracht, Korte en Lange Noordstraat, Blindenhoek, Boogaard straat, Balans, Wagenaarstaat c. vandaar naar het Gouvernementsgebouw Wagenaarstraat, Balans, Abdp. Verder verwpzen wp, wat aangaat de routes, 's avonds te nemen, naar de in dit nommer voorkomende bekendmaking van den burge meester, waarin, tengevolge van gebrachte wp zigingen, de dan te volgen richtingen opnieuw zpn aangegeven. Naar wp vernemen heeft de commissie voor de versiering van het Molenwater O. Z. de haar te beurt gevallen bekroning bestemd voor de weezen van het Burgerweeshuis, die hunne medewerking verleenden. Heden morgen half tien kwam alhier per spoor uit Botterdam aan een gezelschap oud-strpders, bestaande uit 34 personen, ver sierd met tal van medailles. Zp droegen een inderdaad prachtig zpden fluweelen banier, met het opschrift Koninklijke vereeniginq van N.-I. oud-strijders, mottoJe maintiendrai. Onder leiding van den heer H. H. Schoonebeek an Bot terdam, begaven zp zich naar Vlis singen ten einde luister bp te zetten bp de her-onthulling van het standbeeld van De Rug ter. Het volledig programma, door de heeren De Jong en Bouman uitgevoerd op hetStaten- diner Dinsdag avond, en dat door eene ver gissing niet geheel is gezet, luidde als volgt Méditation sur lr prélude Bach-Gounod Berceuse (piano) Chopin a. Andante, opgedragen aan Z. M. Willem 111 A- Bouman, b. Serenata Napoletana Sgam- bati (violoncel)Adagio du 4me Trio BeethovenRêverie (viool) Vieuxtemps Scherzo du lr Trio Mendelssohn. Dat onze waarschuwing tegen zakken rollers niet ongegrond was, hebben sommigen al tot hun schade moeten ondervinden. Zoo wel alhier als in Vlissingen hebben zp zich weten meester te maken van gouden horloges, portemonnaies enz. Men zp dus op zpn hoede Bp den tocht door Walcheren, Woensdag, struikelde het paard van een der huzaren. Het brak daarbp een poot en moest worden afgemaakt. Met de zooals door ons gemeld is benoemde mej. Middelveld Viersen stond op de voordracht als no 2 voor onderwpzeres aan school F te Vlissingen mej. A. J.Npland te Hazerswoude. Ter gemeenteraadszitting, Woensdagavond te Goes gehouden, waren aanwezig 11 leden en afwezig de heeren M. de Jonge Jzn en C. L. M. Lambrechtsen met kennisgeving. Door den voorzitter, den heer mr J. G. de Witt Hamer, werd meegedeeld dat op 28 Juli jl. bp verpachting van het Ravelgn achter de Brouwersgang voor 7 jaren is verpacht het koffiehuis voor f 110 per jaar aan W. D. Kups en de bovenwoning aan P. Schrpver voor f 75 per jaar dat het lichten en schoon maken der Sasdeuren, in eigen beheer ruim f 300 heeft gekost, terwpl de laagste inschrp- ving f 671 bedroeg dat burg. en weth. Dins dag den raad vertegenwoordigd hebben op de audiëntie bp Hare Majesteit de Koningin regentes en H. M. daarbp haren spijt heeft te kennen gegeven, dat zp de gemeente niet langer kon bezoeken, maar hoopte binnen niet te kort tplsverloop met hare dochter langer in Goes te kunnen verblpven, en dat van jhr S. M. van Reigersberg Versluijs is ingekomen het bericht der aanneming van een dankbe tuiging voor zpne benoeming tot gemeente secretaris, waaraan de voorzitter nog toevoegde, dat de heer Verslugs in de eerste helft van de volgende maand hoopte in functie te treden. Admiraal in den jare 1676 door den Markies »de Los Velez" onderkoning van Napels; een commandostaf met schildpad, de knoppen be zet met edelgesteenten, door Karei II, koning van, Spanje, in den jare 1676 aan den Admi raal ten geschenke gegeven; sabel, door den Admiraal veroverd op den Franschen kapitein »de la Lande", bevel voerende over het schip Regina als vrgbuiter in de Middellandsche zee tusschen «Gorgona en Corsica" op 28 Febr. 1657 de gewone wandelstok van den Admi raal een groen fluweelen brieventasch, met gouddraad geborduurd, door den Admiraal ge dragen een bokaal van groen glas met wapen en portret van den Admiraaleen zilveren bekertje met het wapen van De Ruyter als mede een houten schild; een glazen beker waarop gegraveerd de zeven wapens der Ver- eenigde Provinciën, gebruikt op het admi raalschip »de Zeven Provinciëneen glazen beker, waarop gegraveerd het wapen van Z. D. H. den Prins van Oranje met omschrift Honi soit qui mal y pense en met boven schrift Vivat Oranjevpf stuks glazen bekers, waarop gegraveerd de wapens der stemge gerechtigde steden van Zeeland, Middelburg, Vlissingen, Goes, Veere en Tholen. Dit alles behoort in eigendom aan de faml lie De Ruyter de Wildt. Voorts trok niet het minst onze aandacht het ordeteeken van St Michiel, door Lodewgk den XIV aan De Ruyter geschonken. De heer J. C. do Waardt te Dordrecht zond voor de tentoonstelling in: 6porceleinenont- bptborden, vervaardigd in de Kaap de Goede Hoop, waarschgnlgk door M. Az. de Ruyter geschonken aan Jan Faasse, die het leven van Prins Maurits redde, en een bokaal met wapen van dien Prins, te zamen gebruikt door Koning Willem I bp zpne komst in Nederland in 1813. Verder treffen wg aan het scheepshorloge van M. Az. de Ruyter met inscriptie: De Ruyter 1660, in eigendom toebehoorende aan Jhr van den Bogaerde Moorgestel te 's Herto genboschhet kajuitstoeltje van De Ruyter, eigendom van mevrouw Van Tienhoven; de scheepskist met koperbeslag, door M. Az. de Ruyter gebruikt, behoort in eigendom aan baron Thupll van Serooskerke te Arnhem eene verguld koperen pendule met het beeld van De Ruyter, eigendom van dr Kok te Nieuwer Ainstel. Het zilveren truweel, het Op voorstel van burgemeester en wethouders en gunstig advies der financieele commissie werden vastgesteld de begrooting der dienst doende schutterp voor 1895 in ontvang en uit gaven op f 605.75 en een subsidie uit de ge meentekas f 518.38s, de staten van oninbare posten en restanten op den H. O. en van de belasting op de honden zooals die door den ontvanger zpn opgemaakt. Daar de heeren J. J. Bamondt en P. de Ligny met 1 Jan. a. s. als zetters aftreden, werden twee voordrachten opgemaakt, nl. 1° de heeren J. J. Ramondt en G. H. van der Meer Mohr 2° de heeren P. A. de Ligny en A. Dekker. In plaats van wglen den heer Van Asperen Vervenne werd de heer J. J. Ochtman als lid van het Blauwbeenheurs met 7 stemmen be noemd de heer B. M. den Boer had 3 stem men, de heer W. N. G. Coene 1 stem. De rekening van ontvangsten en uitgaven over 1893 bedragen in ontvang /,161.821.931/3, in uitgaaf f 147.619.96Y2, of met een goed slot van f 14.201.97. Hiervan was voor de be grooting van 1894 gereleveerd f 8430. Ten slotte legden burg. en weth. over de begrooting van ontvangsten en uitgaven voor 1895, sluitende in ontvang en uitgaaf op f 102.882.10, met een post voor onvoorzien van f 1082.25 en eene heffing van den H. O. van f 27.000, evenals het vorige jaar. Het Maandag te Bath op de slikken ge zette schip Jantje Werkman is dien avond in de haven gebracht. Het schip is gebroken en ondergeloopen, zoodat de lading geheel nat werd. Men zal trachten deze te verkoopen, ter wpl het vaartuig voor afbraak zal bestemd zpn. Met vernietiging van het besluit van Gedeputeerde staten van Zeeland, waarbg ver klaard werd, dat de aanvrage om rpks-subsidie over 1893 ten behoeve van de school van het Roomsch-katholiek kerkbestuur te Groenendpk, gemeente Honten isse, niet voldeed aan de eischen en voorwaarden der wet, is bp kon. besluit die subsidie alsnog verleend, en wel tot het door het schoolbestuur aangevraagde bedrag van 333.33. Tegen 1 Oct. is de brievengaarder M. J. Berman te Zaamslag op verzoek eervol ontslagen. Van het waarborgkapitaal der interna tionale bakkerp-tentoonstelling zal, naar de Bakkerscourant mededeelt, hoogstwaarschgn- lpk de volle 100 pet. kunnen worden terug geven. In het geheel zpn te Amsterdam nu 39 choleragevallen voorgekomen. In een gezin te Katendrecht zpn in twee dagen tpd» drie kinderen gestorven. Van het eerste overleden kind is geconstateerd, dat de ziekte Aziatische cholera was. Ook twee volgende kinderen in dat talrgk gezin zpn lpdende. Te Haarlem is weder een geval van cholera voorgekomen, thans van eene dienstbode in eene deftige buurt. De zieke wordt bp de familie verpleegd en is vrp wel. Te Zuid-Schalkwpk is de ziekte geconstateerd bp een arbeider. Vooral de gemeente Aalsmeer schpnt erg te hebben geleden door den hagelslag van 6 Aug. De schade wordt, wel op 50.000 begroot. Niet alleen heeft de raad besloten dit jaar geen kermis te doen houden, doch tevens heeft de burgemeester zpn ambtgenooten van elder» kalkbakje en het schootsvel, gebruikt bp het leggen van den eersten steen van het voetstuk voor het standbeeld van M. Az. de Ruyter op het De Ruyterplein en de Rotonde, eigendom van den heer J. C. de Ruyter de Wildt te Vlissingen. De tentoonstelling van schildergen, platen, brieven en voorwerpen, betrekking hebbende op Vlissingen, is ook zeer bezienswaardig. Daaronder vinden wp een scbilderp >Vlis- singen van de rivier gezien"; het oude stad huis in 1809, door brand vernield tpdens het bombardement der Engelschentwee kaarten van Vlissingen, vervaardigd door den heer Tutein Nolthenius, burgemeester van Vlissin gen, en een studiekaart, betreffende den aller- oudsten toestand van Vlissingen, vervaardigd door ds. Dommisse te Lage Zwaluwe. Eene collectie brieven met de handteekening van Prins Willem I, Maurits, Filips van Mar- nix van St. Aldegonde, Margaretha van Parma, Alva enz.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1