N°. 193. 137° Jaargang. 1894 Vrijdag 17 Augustus. Scheiding en samenwerking. Middelburg 16 Augustus. Dei* courant verschijnt dagelQ kt, met uitzondering van Zon- en Feestdagen Frijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2. Afzonderlijke npmmers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Adverïentiën20 cent per regelj Bij abonnement lager: Geboorte-, Trouw-, Dood- en ander* familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels f 1.50; iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte] Reclames 40 cent per regel. UIT ST£B EN PROVINCIE NIDDELBIIKHE COURANT Agenten te VlissingenP. G. de Yet Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Boltjit, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peul, te ZierikzeeA. C. de Mooij, Advertenttëi te TholenW. A. van Neeuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën j moeten des namiddags te nnf evenals de advertentie-bureau's van Niïgh Van Ditkab, te Rotterdam, de Gebb. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab Azn., te Amiterdam. j aan het bureau bezorgd zjjn, willes Hoofdagenten voor het Bnitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cib., John F. Jones, opvolger. zg des avonds nog worden opgenomes; Thwnuweteri Middelburg 16 Aug. 8 u. vm. 61 gr. m. 12 u. 69 gr., av. 4 n. 68 gr. F. Verwaoht W. wind. Het mag een gelukkig teeken heeten, dat ook in ona land meer en meer de oogen open gaan, vooral van hen die daarmee tot beden hand aan hand gingen, voor de ge varen, welke voortkomen uit het onbekookt, dolziunig dry ven van die personen, welke zich nog socialisten durven noemen doch eigenlijk niet meer zijn dan zeer alledaag- sche onruststokers en gevaariyke drijvers. Reeds meermalen wezen wy erop hoe het meerendeel daarvan slechts wordt meege sleept, zonder dat het de flauwste notie heeft van wat men onder socialisme verstaat. De leiders echter weten beter, maar misbrui ken hun meerdere kennis om de volgelingen op een verkeerden weg te brengen. Hun gaat het verkrijgen van populariteit niet spoedig en gemakkelijk genoegen het is daarom dat zij de meest gevaariyke middelen aanwenden om hnn doel te bereiken. Trouwens, die strijd tusschen de mannen van den geleidelijken weg en de voorstan ders van daden van geweld, tusschen de parlementairen en zij die van eenp "wettige vertegenwoordiging en van wettige middelen niet weten willen, openbaart zich onder de sociaal-democraten allerwege, Een scheiding heeft overal plaatsen gelukkig ook in ons land verheffen zich meer en meer stemmen van mannen van invloed en gezag om die scheiding tot werkelijkheid te maken; een schifting tot stand te brengen. Van het kranig protest der heeren dr Vitus Bruinsma en Van Zinderen Bakker om ons tot de jongste protesten op dit gebied in ons land te bepalen maakten wy onlangs melding. Zij plaatsten de kwestie in het juiste licht door te wijzen op de waarheid, dathet onmogelijk is om door middel der revolutie een ideale maat schappij të grondvestenen om verbetering te brengen door het spitsvoudig opzoeken van twistappels, bet gretig gebruik maken van grievende, persoonlijke aantijgingen. Sloeg dit laatste voornamelijk op de aan- vallen der leiders van den Sociaal-democra tischen bond onderling het is ook geheel van toepassing op de taktiek van verdacht making en ophitsing,welke her en der gevolgd wordt tegenover hen die in onze maatschappij andere ideeën zijn toegedaan. Tot verbetering kunnen die zeker niet leiden, tot verbittering stellig wel. Wie bet ernstig meent met de oplossing van maatschappelijke wanverhou dingen en met verbetering van hetgeen dringend noodig verandering eischt, zoekt te overtuigen, te vereenigen, en niet af te stooten. Dit toonen mannen als het bovengenoemde tweetal te begrijpen. En hunne woorden verdienen nog wel eens herhaald te worden omdat zij zoo waar zijn„Is er in het tegenwoordige staatsbestuur vrij wat ai te keurenwie let op de feiten, die er bestaan tusschen hen die vooraan staan in de be weging en ieder voor zich een zekere fractie tot de hunne mogen rekenen, moet wel wankelmoedig worden in zijn geloof aan een betere maatschappij, als hij er aan denkt dat het vnur van baat en wrok, dat daar smeult in de harten van hen, die in ge wichtige oogenblikken slechts zouden kunnen overwinnen door de macht van eendracht en beleid, wordt onderhouden, en voorziet, dat, zoo het al gelukte, den gemeenschap pelijken vijand ten onder te brengen, weer, evenals tijdens de Fransche omwenteling, nyd en verdeeldheid, heerschzucht en ydel heid onder en tusschen degenen, die de vrijheid hadden weten te grondvesten, oor zaak zullen worden van een vernieuwde slavernij, wellicht nog erger dan de vorige 1" De stryd onder de sociaal-democraten in ons land dagteekent van vóór twee jaren toen op de jaarvergadering te Zwolle besloten werd ook door onwettige middelen te werken Dit besluit mishaagde aan den heer Gerhard, het bekende hoofd eener school te Amster dam die, toen hy indertijd bij een bezoek dat de Koningin-regentes aan Ons Huis te Amsterdam bracht, als bestuurslid H. M. opwachtte, daarover op zeer kinderachtige wijze werd hard gevallen door de mannen der uiterste richting van de partij. Hij en de zijnen verzetten zich tegen iet gebruik van onwettige middelen. Slechts in den uitersten nood mocht, volgens hen, de sociaal-democratie haar toevlucht nemen tot geweld. „Toch scheen de bekende Haagsche briefschrijver der Zutph. Crt. herinnerde er dezer dagen nog aan de overgroote meerderheid aan dat besluit, bij referendum goedgekeurd, geen aanstoot te nemen. Veel meer oppositie deed zich hooren, toen op de volgende vergadering werd beslist, dat de sociaal-democratische party afkeerig was van parlementaire mid delen en aan verkiezingen niet behoorde mee te doen. Met zoovele woorden werd daardoor het algemeen kies- en stemrecht ook als middel van propaganda van het program geschrapt, en dat kon de rechter zijde van de partij de zoogenaamde parlementaire socialisten niet verdragen. Domela Nieuwenhuis was als vertegenwoor diger van de uiterste linkerzijde tegen de beweging, die heil zoekt in politieke aclie, maar de meeste leiders stonden tegenover hem. Vitus Bruinsma, Vau Zinderen Bakker, Van der Goes, Van Kol, Troelstra, Helsdingen, Poutsma en Schaper kwamen heftig op tegen de révolutionnaire richting, die in D. N. laar hoofd en leider en in Recht voor Allen haar hoofdorgaan bezit. Van zijn kant deed Domela Nieuwenhuis nog moeite om scheu ring te voorkomen door te verklaren, dat wel is waar de beslissing van het congres, jij referendum bekrachtigd, moest worden geëerbiedigd, zoolang ze niet werd herroepen, maar dat toch zeer veel voorstanders van politieke actie en parlementaire propaganda eden van den Sociaal-democratischen bond konden blijven. Die poging moest echter reeds daarom mislukken, omdat zij tevens gepaard ging met de heftigste, persoonlijke aanvallen op de voornaamste leiders der parlementaire socialisten, die als verraders en woordbrekers werden gebrandmerkt. De breuk schijnt niet meer geheeld te zullen worden. Van der Goes en zijne vrienden hebben terstond een nieuwe, parlementaire socialistische partij op gericht. De heeren Bruinsma en Van Zin deren Bakker hebben reeds openlijk afscheid genomen van den Sociaal-democratischen bond. Schaper en de zijnen betoogen, dat niet zij ontrouw zijn geworden aan de sociaal-demo cratische beginselen, maar wel Domela Nieu wenhuis, want deze is overgegaan naar het anarchistische kamp en dus aan de begin selen, die hij op dit oogenblik belijdt, verplicht den Sociaal-democratischen bond te verlaten. Zooals men ziet, zyn het niet alleen de laatste congresbesluiten, die scheu ring hebben teweeggebracht; dit waren slechts de druppels, die de emmer deden overloopen, Domela Nieuwenhuis heeft blijkbaar de koord te strak gespannenhy wilde in de party over allen de oppermacht uitoefenen en ver ketterde alle partijgenooten, die het waagden het niet met hem eens te zijn. Sints lang was het duidelijk, dat die houding tot botsing moest aanleiding geven, vooral toen hij, zon der de anarchistische leer nog te verdedigen, de anarchisten meer en meer in bescherming ging nemen en hunne daden verheerlijkte, ja de stelling verdedigde, dat de anarchisten wel in den Sociaal-democratischen bond te huis behooren, terwijl hij daarentegen de parlementaire socialisten zoo fel mogelijk bestookte. Het meest is hij gebeten op Troel stra en Van Kol. Als dezen ergens op een meeting zullen optreden, trekt hij zich terug, omdat hy alle samenwerking afwyst met mannen, die, naar hy beweert, het vertrouwen der partij geheel hebben verbeurd. Maar ook Van Zinderen Bakker heett het in Recht voor Allen hard te verduren, sints hij het revo lutionair geschetter naar verdienste heeft gebrandmerkt en openlijk tegen Domela Nieuwenhuis partij heeft gekozen." Aan dien kant heeft er dus scheiding plaats, een scheiding die steeds grooter wordt en tot eene andere partjj verhouding aanleiding geven zal. Het kon trouwens niet anitsrs of de oogen moesten opengaan voor de gevaren die het drijven van de ultra's met zich brengt. Maar thans dient aan de andere zijde betere waardeering, juister beoordeeling, zuiverder schifting plaats te maken voor de al te angstvallige vrees voor wat men in iet algemeen het socialisme noemt. Men heeft gelijk als men gevaar ziet in iet ophitsen tegen personen, in het aanzet ten tot geweldplegingmaar onrecht doet men als men mannen als Bruinsma, Van Zinderen Bakker c. s. over éen kam scheert met hen, tegenover wie zij thans beslist positie namen. De belachelijke vrees voor wat slechts den naam van sociaal draagt, een vrees die zich zelfs openbaart tegenover een blad als het Sociaal Weekbladwaaraan mannen als Treub, prof. Pekelharing, Goe man Borgesius, Drncker, Van Hamel, Ker- dijk, Stigter, Tak en Wibaut hunne mede werking verleenen, dient aan deze zijde plaats te maken voor meerdere waardeering, betere kennis, juister begrip van hun stre ven, van de roeping van ons allen om socialisten te zijn in den goeden, wezenlij- ren zin van het woordhervormers van de maatschappij, waarin nog zooveel te verbe teren valt. Waar mannen van overtuiging aan per sonen, die het geweld willen dienen, den rug toekeeren, is het meer dan tijd dat er samenwerking ontsta tusschen allen die, al verschillen zij ook in by zaken, een en hetzelfde doel najagen. Dat zal echter eerst kunnen geschieden wanneer er meerdere toenadering ontstaat. Dan zal men elkaar beter leeren begrijpen, leeren inzien dat men beiden den goeden weg op wil. En, wat vooral van veel waarde is, men zal dan een krachtig bolwerk vor men tegen die party, wier hoofddoel het is de maatschappij met geweld omver te werpen, ontevredenheid te zaaien en personen te treffen zonder de algemeene zaak daarmee éen stap vooruit te brengen. niet, maar overschreden toch de opbrengst van Juli 1893 met f 36.000. De andere posten geven tot opmerkingep geen aanleiding. \Vad.) By kon. besluit is mr. L. A. N. Gerrits, lid van Gedeputeerde Staten van Noordbrabant, benoemd tot ridder in de orde van den Nederlandschen Leeuw; is de beer L. van Bruggen andermaal voor den t-jjd van éen jaar benoemd tot leeraar in de geschiedenis en de staathuishoudkunde aan de Koninklijke Militaire Academie is de beer dr C. Hoitsema, assistent aan bet chemisch laboratium der Rjjks universiteit te Leiden, voor den tyd van éen jaar benoemd tot leeraar in de scheikunde aan de Konink lijke Militaire Academie is by de landmacht in West-Indië bevorderd tot officier van gezondheid le kl. de officier van gezondheid 2e kl. C. F. Aalsmeer. De nieuwbenoemde commissaris der konin gin in Noord-Brabant, de heer mr Arthur Eduard Joseph baron van Voorst tot Voorst werd den 13 December 1858 op den Huise Westerveld onder Eist (O.-B.) geboren. In 1886 promoveerde by aan de rjjks universi teit te Leiden. Korten tyd later legde hjj het examen af voor candidaat-notaris, als hoe danig hjj gedurende een tweetal jaren te Huisen werkzaam was. In 1887 werd hy tot burgemeester dier ge meente benoemd, terwjjl het provinciaal kies district Eist hem in den zomer van 1889 ter vervanging van zyn vader naar de Prov. staten afvaardigde. In den voorzomer van 1893 nam hy eveneens diens zetel in als lid van Gedeputeerde staten, nadat mr De Neree van Babbericb, welke dien zetel van 1889 af had ingenomen, tot den Raad van state was geroepen. Aan het einde van de eerste zeven maanden is de opbrengst der rijksmiddelen by het vorige jaar l'/2 millioen vooruit, by de raming ruim 5.200.000 ten achteren. Dit tekort is niet verontrustend, daar bet grootste deel van ver mogens- en bedrijfsbelasting nog moet betaald worden, en bovendien de accynzen in de laatste maanden des jaars steeds veel ruimer vloeien dan in het eerste semester. De maand Juli gaf een kleinigheid, nl. f 47.000 meer dan ver leden jaar. Voor de directe belastingen moest deze maand ongunstig zyn. Van vermogens- en bedrijfsbelasting konden nog slechts luttele bedragen binnenvloeien, nl. 8810 en 2626 gld., en de patenten loopen op hun eind. Zy gaven 42 duizend gulden en zyn over de 7 maanden bjj de raming, die over een derde deel des jaars loopt, ruim 1 ton ten achteren. Maar ook grondbelasting en personeel vloeiden traag, resp 96.000 en 148.000 gld. minder gevende dan in Juli 1893, zoodat het personeel zelfs weder iets beneden de opbrengst van het vorige jaar is gedaald. De teruggang op de directe belas tingen van totaal f 558.000 wordt goedgemaakt door de accynzen en de indirecte belastingen. De accynzen gaven alle meer dan in Juli 1893 en wel de volgende bedragensuiker pl. m. f 100.000, wyn pl. m. f 6U00, gedistilleerd pl. m. f 210.000, zout pl. m. f 13.00$, bieren en azjjnen pl. m. f 3000, geslacht pl. m. 6000 Zoo niettemin over de 7 maanden deze belas tingen nog f 1.757.000 ten achteren zijn, is dit toe te schrjjven, behalve aan de noodzake lijke verminderingen ten laste van zout en zeep, aan de slechte uitkomsten van den sui- keraccyns over de vorige maanden, waardoor dit middel, zoowel bjj bet vorige jaar alB bjj de raming, 1 millioen tekortschiet. Van de indirecte belastingen hielp ons ditmaal uit sluitend successierecht, dat f 1.231.000 opleverde en aan bet eind dér 7 maanden by de raming f 320.000, bjj het vorige jaar f 1.400.000 voor uit is. De invoerrechten bereikten de raming J-jetteren en Kunst. Men schrjjft ons uit VlisBingen: Er viel Woensdagavond in de groote zaal van bet Grand Hotel des Bains, waar mej. Frida Kindier (piano) en de beer Anton van Rooy, (concertzanger uit Frankfort a. M.) zich hooren lieten, weer heel wat te genieten. Genoemde jonge dame, naar schatting onge veer 15 jaar, speelde, juist geen melodieuse, stukken van Chopin, v. Beethoven, Bach, Liszt enz. zonder muziek voor zich, met eene buiten gewone vastheid en óp eene wjjze, die zelfs kenners voortreffelijk noemden en den indruk gaf dat zy voor kunstenares in de wieg moet gelegd zyn. Haar leermeester, de heer Sikke mejjer van Rotterdam, heeft eer van zjjn werk. Een prachtig orgaan bleek de beer Van Rooy te bezitten toen hjj o. m. Der Doppet günger Dichterliebe Recitatief en Aria uit de opera le petit Chaperon rougeSpielman's liedTwee Kerelen enz., voordroeg. Zoo kan alleen een concertzanger van den eersten rang zingen. Een en ander verschafte velen weer een ge notryken avond, waarvoor den bezorger, den exploitant van bet badhuiszeker wel een pluimpje toekomt. Voor de internationale tentoonstelling van oude schilderkunst te Utrecht, welke den 20e Aug. a. s. te 2 uren zal worden geopend, zyn thans de toegezegde collectiën uit Peters- burg, Leipzig, Brussel, Berlijn, Dusseldorf enz. in bet gebouw voor Kunsten Weten schappen aangekomen. Een twintigtal schil der jj en uit Mainz, zes uit Osndbrück en vier uit Stockholm zyn onderweg, terwyl van de koninkljjke sloten uit Kopenhagen nog stuk ken worden verwacht. Naar wjj vernemen zal worden tegemoet gekomen aan bet idee, in ons blad geopperd t om ook den blinden in onze stad, die daarvoor in de termen vallen, eene feestgave te verschaffen by bet a. bezoek onzer koninginnen, Het gerucht gaat dat er tjjdens de feesten te Middelburg gebrek zal zyn aan logies dat zal zeker wel bet geval wezen, maar op 't oogenblik zyn, naar wjj vernemen, nog ver schillende kamers beschikbaar. Wy herinneren er daarom onze lezers buiten Middelburg nog eens aan dat de Vereeniging ter bevordering van het vreemdelingenverkeer alhier gaarne hare medewerking verleent om huurders en verhuurders tot elkaar te brengen. Nu men alhier overal bezig is de ver sieringen aan te brengeD ter feestelijke ont vangst der Koninginnen herinneren wjj er nog eens aan dat bet, in verband met de ruiters die den stoet zullen vergezellen, dringend noodig is dat de plafondversieringen minstens ter hoogte van vier meters worden aangebracht. Wy merkten nu reeds op dat aan dien eisch der noodzakelijkheid niet overal is vol daan, wat vooral ook voor den vaandeldrager der eerewacht groote bezwaren oplevert. De extratrein, die HH. MM. de Konin ginnen van Soest bierheen zal voeren, komt Dinsdag te 11.50 te Middelburg aan. Hy passeert Rilland-Bath te 11.14, Vlake te 11.26 en Goes te 11.33. De extratrein, die HH. MM. Donderdag naar Vlissingen voert, vertrekt, zooals gemeld is, van Middelburg te 10.10 voormiddags en komt te 10.18 aan de haven te Vlissingen. In enkele plattelandsgemeenten op Waleberen, ook in die waar de konink ljjke stoet niet passeert, bestaat het voorne men om toch, als bljjk van instemming met bet hooge bezoek, tjjdens de overkomst dei- koninginnen, de nationale vlag uit te steken. Wy maken van dit plan meldingwellicht zyn er anderen die dit voorbeeld willen volgen. Naar wjj vernemen zal er geen vervol ging worden ingesteld tegen J. B., wiens geweer onlangs, terwjjl hjj met wjjlen M. te Vlissingen op jacht was, plotseling afging met het bekende droevige gevolg. Men schryft ons uit Vlissingen: Werd in uw vorig nommer opnieuw gewezen op de onvertrouwbaarheid der berichten, die correspondenten in verschillende bladen den menscben te lezen geven, zonder dat zy de moeite doen naar de waarheid te informeeren, ik wenschte daarvan ook een staaltje aan te balen wat onze gemeente betreft. Dezer dagen las men dat twee eerepoorten, hier op den Badhuisweg geplaatst, door de stoomtram wa ren stukgereden. Ook dit komt voort uit bet phantasierjjke brein van een correspondent. Het feit is dat de oorspronkeljjke eerepoort is weggenomen, omdat de tram niet zonder gevaar kon passeeren. Er wordt nu eene andere geplaatst. Naar ik verneem zal de tram eenige dagen niet naar het badhuis rjjden. Wordt het geen tjjd dat de, zelf groote, bladen, die gewillig allerlei praatjes opnemen, zich meer en meer in acht nemen voor kwartjes- zoekende berichten-makers. Men meldt ons uit Terneuzen: 't Was Woensdag alhier prettig, woelig, druk en mooi weerbjj gelegenheid van bet internationaal festival, door het muziek gezelschap Apollo alhier uitgeschreven. Daar aan werd deelgenomen door 24 gezelschap pen, en wel15 muziekgezelschappen, nl. van Hulst 2, Axel, Zaamslag, Zuiddorpe, West- dorpe, Stoppeldjjk, Biervliet, Hansweert, Ter neuzen, Sluiskil, Wachtebeke en Gent 3, en 9 zanggezelschappen, nl. van Hulst, Zaamslag, Middelburg, Oost- en West-Souburg, Driewe gen, Terneuzen, Sluiskil en Gent 2, terwjjl dat van Veere was verhinderd te komen, ter zake van de komst aldaar der koninginnen. Van heinde en verre was men saamge- komen om onder begunstiging van schoon weder dit festival bjj te wonen. Honderden trokken dan ook door Terneuzen, terwyl de bjj eenkomst van de verschillende gezelschappen op bet exercitieplein te 2 uren een aangenaam gezicht opleverde. Te half drie werd op bet raadhuis door den voorzitter van Apollo, den beer J. Sturm, den verschillenden presidenten en directeuren de eerewjjn aangeboden, het welk voorafgegaan werd door bet uitspreken van een harteljjk welkom, vooral aan de Zui- deljjke broeders. De voorzitter van Nut en Genoegen te Driewegen, de heer J. van Oos ten, beantwoordde deze toespraak, terwjjl bjj het overhandigen van de herinneringsmedaille ieder der presidenten van de deelnemende ge zelschappen een woord van hulde bracht aan Apollo en haren wakkeren voorzitter, den keer Sturm. In een drietal kiosken, geplaatst op hef Markt plein, in de Vlooswjjksche en de Westkolk- straat, bracht ieder gezelschap nu een tweetal nummers ten gehoore, terwjjl verschillende muziekgezelschappen al spelende door de met vlaggen versierde stad trokken. Een prachtig vuurwerk, geleverd door den heer Ricard uit Brussel, besloot dit werkeljjk uitnemend ge slaagde festival. Toen in vlammende letters Hulde aan de deelnemende gezel schappen" te lezen was, klonk er een lang en krachtig bravo. Eene aangename verrassing werd het zang gezelschap Advendo van Middelburg bereid. Terwjjl men al wandelende genoot van de uitvoeringen der deelnemende gezelschappen, had de heer J. A. van Rompu, lid der Pro vinciale staten, de beleefdheid het bestuur van bovengenoemd gezelschap te zjjnen huize te ontvangen en te onthalen op een beker wyn.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1