N°. 169.
137" Jaargang.
1894
Vrijdag
20 Juli.
Middelburg 19 Juli.
Verspreide Berichten.
De>« courant verschijnt d a g a 1 IJ k »t
mat uitzondering van Zon- en Feestdagen;
PrR. per kwartaal in Middelburg en per post franco S,
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per ragalj Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens allé
dankbetuigingen; van 17 regels f 1.50;
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte;
Reclames 40 cent per regei.
Bij deze oourant behoort een Bijvoegsel-
ONDERWIJS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
VERKOOPINGEN ENZ.
MIDIH'I illliGMIIi; COURANT.
Vhen
Middelburg 19
m. 12 u. 68
Verwacht W
■ometer.
i Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Moou, j Adrerfentlën
'éimvm
wille»
i des avonds nog worden opgenomen]
De pensioneering van jhr De Ranitz gat der
redactie van de Haagsche courant aanleiding
het volgende te schrjjven, dat lijnrecht staat
tegenover de in ons vorig nommer opgenomen
beschouwingen.
Terwjjl wjj zegt zjj hulde brengen
aan H. M., die in deze zaak eene inderdaad
eerbiedwaardige zelfverloochening betoonde,
daar zjj de macht had gehad om te bljjven
weigeren, en aan den heer De Ranitz, die
zjjnen wensch ondergeschikt maakte aan de
belangen der andere op bevordering wachtende
officieren, verheugen we ons nochthans over
dezen afloop.
Niet omdat 't op ziohzelf een gewichtig
feit zou zjjn geweest, als er eens een majoor
meer op de ranglijst had gestaan, die misschien
door langdurige afwezigheid uit de ge
lederen ongeschikt was voor den actieven
krijgsdienst. Want wjj wenschen ons geen
oordeel aan te matigen over de militaire be
kwaamheden van genoemden heeren we
vertrouwen bovendien, dat die kwestie voor
ons land slechts eene theoretische beteekenis
zal behouden.
Maar om het beginsel.
Om het beginsel nl., dat niemand in naam
rijksambtenaar in actieven dienst hetzij
burgerlijken of militairen kan zjjn en
tegeljjk eene particuliere betrekking bjj
H. M. of iemand andera bekleeden.
Dat beginsel toch zal nu met dit pensio-
neeringsbealuit als beslist en algemeen aan
genomen zjjn te beschouwen.
Want, als er ooit aanleiding had bestaan om
er mede te schipperen, dan was 't natuurlijk
in dit geval, nu men daardoor zonder noe
menswaardig practisch bezwaar aangenaam had
kunnen zjjn aan H. M. Nu dit niet is geschied
en het beginsel der onvereenigbaarheid zelts
doorgezet werd tegenover Hr. Ms. particulieren
secretaris, nu is er dus in 't vervolg geen
mogelijkheid om in andere dergelijke gevallen
anders te beslissennu is 't voortaan een feit,
dat elke ambtenaar, die in soortgelijk geval
verkeert, in actie ven dienst terug moet, als bjj
in aanmerking wenscht te komen voor de be
vordering in zjjnen ambtenaarsrang.
Officier of iets anders, kamerlid of op eenige
andere wjjze tjjdeljjk buiten effectieven dienst,
zal ieder das van nu af, als het oogenblik voor
promotie nadert, hebben te kiezen of te deelen
t>f bjj zjjn dienstvak terugkeeren, om van zjjne
bruikbaarheid voor hoogeren rang te doen
bljjken, öf zich laten passeeren.
Dat beginsel is nu aangenomen; en dat
verheugt onswant het is het juiste.
Maar zou men dit dan nu ook niet neerleg
gen in een algemeene wet, bv. van ongeveer
dezen inhoud
>EIke rijksambtenaar, in burgerleken of mi
litairen dienst, die het lidmaatschap van een
der beide kamers of met onze vergunning een»
tjjdüljjke betrekking buiten zjjn dienstvak aan
neemt, wordt met stilstand van zjjne aan*
spraken op bevordering op nonactiviteit ge
steld, onder genot van de helft zjjner jaar
wedde.
»Na vier jaren onafgebroken wegens boven
bedoelde redenen op non-activiteit te zjjn ge
weest, wordt bp in actieven dienst herplaatst
of, als hp dit niet verlangt, op pensioen ge
steld.
2 Geen bevordering geschiedt dan nadat een
ambtenaar tenminste gedurende het voorafge
gane jaar in werkelpken dienst is geweest".
Ons dunkt, met ëene dergelpke bepaling,
Overeenkomende met wat reeds bjj de marine
geldt, zouden leger, justitie en andere takken
van staatsdienst zjjn gebaat.
Onze premier scbpnt hier te willen invoeren
de gewoonte, in Engeland in zwang, om poli
tieke after dinner speeches te houden. Bjj
den feestmaaltijd, aangericht ter eere van de
opening dër bakkerijtentoonstelling te Am
sterdam, schetste de heer Roëll het streven
der vakvereenigingen in verband met het eind.
doelverbetering van den algemeenen socialen
toestand, terwjjl de burgemeester, de heer
Vening Meinesz, wees op de belangrpke rol,
die Amsterdam steeds heeft vervuld, in Neer
land's historie. »De hoofdstad zeide de
burgemeester heeft altjjd gezien in wjjde-
ren kring en medegeleefd in het welvaren
van anderen, in de eerste plaats in de wel
vaart van het vaderland. Uitbreiding gevende
aan den wensch om niet in eigen omgeving
allee», maar ook naar buiten 4e algemeene
welvaart te bevorderen, uitte hp de hoop,
dat het den minister van buitenlandsche zaken
zou mogen gelukken een doeltreffend aandeel
te nemen in den grooten tarievenstrjjd ter
bevordering der algemeene welvaart"
Jhr Roëll antwoordde nog dat voor den mi
nister van buitenlandsche zaken inderdaad
geen hoogere taak is weggelegd dan de be
vordering der handelsbelangen. De tijd is
voorbjj, dat de diplomaten zooals Bismarck
eens zeide niets beters hadden te doen
dan bals, diners en andere feesten bjj te wo
nen. Tegenwoordig kan met voldoening wor
den getuigd, dat ook van onze vertegenwoor
digers in den vreemde groote en degelpke
arbeid uitgaat, welke in het eerste gelid
treedt, onder de pogingen, om de algemeene
handelsbelangen te bevorderen.
In het nieuwe orgaan der vereeniging Schut-
tevaer, 't welk den-naam der vereeniging voert,
wordt er op gewezen, dat de schipperjj weinig
baat beeft van de Postspaarbank en de
vraag gedaan of er geen maatregelen kunnen
worden genomen om dat te verbeteren.
In de eerste plaats vestigt het blad er de
aandacht op dat de binnenschipper geen held
in de taal, noch veel minder in 't gebruik der
pen, en over 't algemeen niet erg vlug van
begrip is. Hjj heeft geen vast verblpf en woont
aan boord, in zekeren zin een zwerveling dus.
Zjjn vaartuig is voor gereede penningen geen
veilige bewaarplaats en niet alleen voor
het aankweeken van rente dient hem de meest
mogelpke gebruikmaking der postspaarbank
aanbevolen te worden, maar ook moet hp met
het wezen dezer inrichting door middel van een
beknopt en zeer bevatteljjk boekje worden
ingelicht."
De bestaande Gids der Postspaarbank mist
deze twee eigenschappen.
Verder beveelt Schuttevaer aan, wjjl
zending van het spaarbankboekje na beschrij
ving der rente naar het domicilie van den
schipper in de meeste gevallen, evenals toe
zending poste restante, wegens bovengenoemde
redenen weinig of niets zal baten vanwege
de administratie in de door schippers meest
gelezen weekbladen den maandstaat van poste
restante liggende en niet afgehaalde spaar
bankboekjes te publiceeren, zonder daardoor
inbreuk te maken op geheimhouding (b. v,
alleen met vermelding van het nummer van
het boekje en het kantoor.)
Verder zou het in 't belang der Rjjnschip-
pers wenschelpk zjjn, dat tusschen de rijks
postspaarbank en de koninklpke Nederlandsche
consulaten te Ruhiort en Mannheim een rege
ling wierd getroffen, die tot strekking heeft
den Nederlandschen Rjjnschipper, onzen land
genoot, ook in den vreemde deel te doen nemen
in een onzer nationale instellingen.
Bjj kon. besluit;
zjjn benoemd tot landmeter le kl. van het
kadaster K. Remmelts te Amsterdam, thans
2de kl.en tot landmeter 2de kl. van het
kadaster A. P. L. Spuybroek te Almelo, thans
3de kl.
zjjn voor den tjjd van drie jaren in den
raad van tucht voor de koopvaardjj benoemd
tot lid de kapitein ter zee W. J. P, van Wa
ning te Amsterdam, en tot plaatsvervangend
lid de gepensionneerde kapitein-luitenant ter
zee J. Luytjes te Den Helder.
Bljjkens een telegram van den gouverneur-
generaal van Ned.-Indië van 18 dezer, wordt
de go uvernements-koffieoogst op Java voor dit
jaar thans geraamd op 312.910 pikols.
De anti-revolutionnaire kies vereeniging
Bijbel en Oranje te Scheveningen heeft in
eene motie de wensch uitgesproken, dat de
breuk tussen de broeders Kuyper en Lohman
moge worden geheeld. Welke apotheker zal
den hechtpleister leveren?
De beklaagde J. F. P. A. Abbema, die
zooals gemeld is, bjj vonnis van den raad van
justitie te Makasser ter zake van 7 verschil
lende feiten tot 10 jaren tuchthuis en 10 geld
boeten, waarvan 4 van acht gulden en 6 van
vjjf en twintig gulden, werd veroordeeld, is
bjj 's hofs arrest schuldig verklaard aan
1. Het moedwillig toebrengen van slagen
geen ziekte of onbekwaamheid tot persoon
leken arbeid van meer dan twintig dagen ten
gevolge gehad hebbende.
2. Onwettige inhechtenisneming met licha
meljjke pjjniging.
3. Onwettige inhechtenisneming, gepleegd
tegen zes personen, met teruggave dervrjjheid
door den schuldige vdor diens vervolging bin
nen 10 dagen na de aanhouding, alle onder
verzachtende omstandigheden. Deswege is de
beklaagde veroordeeld lot 4e straf va» zeven
jaren tuchthuis,
JUetteren exx Kunst.
Het vierde concert, Woensdagavond door
het stafmuziekkorps v?.. het 2e reg. infanterie
uit 's Hertogenbosch iïT"het Schuttershof alhier
gegeven, was, het ongunstige weder in aan
merking genomen, tameljjk druk bezocht.
Er ging vroeger jaren nu niet zulk een
hooge roep uit van hetgeen de Bossche muziek
korpsen presteerden van daar zeker het ge
zegde >de Bossche koek ja beter dan de
Bossche muziek". Vergissen wjj ons niet dan
sloeg dit toen der tjjd (het is minstens een 15 a
20 jaren geleden) op den deplorablen toestand,
waarin het muziekkorps der schutterjj aldaar
verkeerde.
Er is echter in de laatste jaren in 's Herto
genbosch veel op muzikaal gebied veranderd
en verbeterd. Men beschikt daar tegenwoordig
over een flink gesubsidieerd schutterjj-korps en
over bovengenoemde stafmuziek onder directie
van den heer Rehl.
Het was ons gisteren avond een waai ge
noegen met laatstgenoemd muziekkorps kennis
te maken. Een bjj zonder krachtige klank
ontwikkelt het niet, dóch het timbre was
doorgaans fraai en de uitvoering der verschil
lende nommers zeer geacheveerd.
De werken, die ons 't meest interesseerden,
waren de fantaisie uit Cavalleria Rusticana,
de ouverture Phèdre en souvenir de l'opéra
Carmen. De eigenaardige en fraaie muziek
uit Cavalleria Rusticana <voor degenen, die
deze opera nog niet zagen, wellicht niet altjjd
even begrjjpeljjk) boeiden ons meer dan vroe
ger, en werd, evenals souvenir de l'opera
Carmen, met entrain ten gehoore gebracht.
Bjjzonder voldeed ons echter de ouverture
Phèdre van den bekenden Franschen componist
Massenet. In deze, op een imposant thema be
werkte ouverture wordt veel van het korps
gevergd en is menige moeiljjkheid te over
winnen.
Ook de kleinere nommers voldeden ons zeer,
vooral de lieve Sérénata van Moskowski en
de Menuet Mumoresque van Paderewski. Loin
du bal van Gillet werd als gewoonljjk ge
bisseerd.
Met de feestmarsch Jan van Beers gaf de
he#r Rehl bljjk ook op het gebied van com
positie werkzaam te zjjn.
Wjj hadden ons deze compositie meer fees-
teljjkklinkend voorgesteld, doch dit kan ver
schil van smaak zjjn. Wat echter de bewerking
der motieven betrof, deze voldeed ons zeer goed.
Het Bossche stafmuziekcorps heeft een
gunstigen indruk achtergelaten. Wjj brengen
gaarne een woord van hulde aan den heer
Rehl voor zjjne degelpke en kalme leiding.
versjes, onder leiding van den heer D. W.
Louis, ten gehoore gebracht en vooral het
referein »Tingelingeling" scheen zeer in den
-smaak der uitvoerders te vallen. Wanneer
men met hart en ziel zoo iets zingt, dan maakt
het op de hoorders ook zeker den gewenschten
indruk die bleef dan ook niet uit.
Tot onderwjjzeres aan de O. L. school te
Zuiddorpe is benoemd mej. Otten te Ste-
vensweert.
Coquelin's afscheid-voorstelling te Mün
chen was zeer druk bezocht. Hjj werd 15
maal teruggeroepen.
De Vereeniging tot wering van schoolver
zuim alhier maakte heden alweder heel wat
gelukkigen. Zjj had het genoegen tal van
leerlingen aan de school A, hoofd de heer
Hogerland, te mogen beloonen voor het trouw
ter school komen.
Dat het der vereeniging genoegen doet den
viptigen een bewjjs van sympathie te kunnen
geven bleek uit de toespraak van den voor
zitter der vereeniging, dr Sibmacher Zjjnen
die, op voor zjjne hoorders en hoorderessen bere
kende wjjs, uiteenzette dat kennis macht is
en dat door trouw schoolbezoek die kennis
wordt verzameldmaar niet alleen kenniB
is het die de menschen vormt, die we
in de maatschappij noodig hebben. Zjj
heeft ook behoefte aan leden, die, aan orde
plicht en tucht gewoon, deze deugden niet
alleen in toepassing brengen maar door woord
en daad anderen opwekken ze te beoefenen
Goed voorgaan doet immers ook goed volgen
Waar de heer Zjjnen lof bracht aan de
scholieren en hunne oudere, vergat hjj de
onderwjjzers nietaan hen bracht hjj hulde
voor de vele moeite, die zjj zich geven om het
getrouw schoolbezoek te bevorderen.
Uitgereikt werden 50 geldprjjzen van f
62 van f 0.75 en 8 van f 50.
Bovendien werd aan 60 jongens en meisjes
de toezegging van een rjjtoer gedaan.
De bekroonden, ten getale van 180, waren 94
jongens en 86 meisjes, slechts 17 leerlingen
van deze school hadden te veel verzuim.
We hebben al zoo menigmaal de prjjsuit-
deeling bjj gewoond dat 't ons moeiljjk valt
daarover iets nieuws mede te deelen.
Ditmaal hielpen de bekroonden ons doordat
Met het oog op het vorsteljjk bezoek, dat
Middelburg en Vlissingen indea.
maand wacht, ontbreekt het niet aan ver
schillende plannen om onzen koninginnen
bljjken van hnlde en sympathie te geven.
Alle hebben hunne eigenaardige verdienste,
maar het plan, waarop wjj nu in 't bjjzonder
en met ingenomenheid de aandacht vestigen,
is zeker zeer goed gedacht.
Als straks die feesteljjke dagen voorbjj zjjn,
zal, naar wjj hopen, bjj de vorstelijke bezoek-
aters de gedachte bljjven aan veel hartelijk
heid, veel schoons, veel goeds, hier in ons
midden genoten.
Maar wat men haar aanbood van bljjvende
waarde zal de herinnering levendig houden en
doen voortduren haar leven lang.
Vlissingen wil daarom onze koningin het stand
beeld van M. A. de Ruyter in miniatuur aan
bieden in Middelburg is een ander idee
gerjjpt en zal straks worden uitgevoerd.
Men wil hier H. M. koningin Wilhelmina
een schilderjj aanbieden, voorstellende ons
schoon, ons eenig stadhuis. De opdracht tot
vervaardiging van dit geschenk zal vermoede
lijk worden gedaan aan den bekenden stads
schilder Klinkenbergmen heeft dus allen
waarborg dat het een in alle opzichten goed
geslaagd kunststuk worden zal.
Er wordt eene commissie gevormd, die zich
verder met de uitvoering van het plan zal be
lasten en wier idee het vooral is de deelne
ming aan dat geschenk zoo algemeen mogeljjk
te doen zjjn.
Eerst wanneer allen, van den hoogsten tot
den laagstende bewoners der achterbuurten
zoowel als die der hoofdstraten daaraan bp
dragen zal dit cadeau terecht een souvenir
mogen heeten van Middelburg's ingezetenen.
De gift van hem, die slechts centen missen
kan, is even welkom als die van hem, die op
geen gulden behoeft te zien. De waarde der
deelneming zit niet in de som, die men geeft
maar in den wil om aan het geschenk bjj te
dragen
Alleen door zulk eene algemeene deelne
ming zal het plan tot zjjn recht kunnen komen,
Als binnen enkele dagen de leden der com
missie een beroep zullen doen op de sympathie
der ingezetenen van onze stad voor onze
jeugdige vorstin, hopen wjj dat zjj niet enkel
door ruime bjj dragen van hen, die deze kun
nen schenken, maar vooral door de veelheid, de
algemeenheid der deelneming de overtuiging
zullen verkrjjgen dat het idee gegrepen is uit
het hart der bewoners van Zeeland's hoofdstad.
En wat wjj hierboven schreven over het
cadeau, door Middelburg's bewoners aan te
bieden, geldt zeker ook geheel voor de deel
neming, die te Ylissingen het plan voor
een geschenk aan H. M. moet vinden. Ook
daar dient dit het stempel te dragen van al
gemeene sympathie.
Dan zullen zeker deze schilderjj en het
miniatuur standbeeld van den grooten Vlis-
singer eene eereplaats innemen in de verza
meling kunstschatten van onze koningin, die
daarop nog haar levenlang met welgevallen
een blik zal kunnen slaan, als herinnering aan
haar eerste bezoek aan ons gewest.
Van de firma De Yey MeBtdagh en Zn
te Vlissingen ontvingen wjj een Cruide
des Voyageurs a Vile de Walcheren, die zeker
voor de vreemdelingen, welke ons schiereiland
bezoeken, een gemakkei jjke en vertrouwbare
raadgever mag genoemd worden,
Het boekske, geïllustreerd met een zeven
tiental fraaie lichtbeelden, gaat uit van de
Vereenigingen tot bevordering van het vreem
delingenverkeer te Middelburg en te Vlissingen
veel wat een reiziger, te Middelburg, te Vlis
singen, te Veere of te Domburg vertoevende,
noodig heeft te weten.
Wat in den vroeger door die Vereenigingen
uitgegeven Nederlandschen gids ontbrak komt
dezen gids voor nl. een korte beschrjj ving van
plattelandsbevolking op Walcheren met een
photo-zincographie van een boer en eene boerin.
Op de photographie-tentoonstelling te
Arnhem behaalde de heer E. Helder, photo-
graaf te Middelburg, een zilveren medaille
de afdeeling A, vakphotografen, en de
heer dr J. J. Couvee alhier een verguld
zilveren medaille in de afdeeling B, Juniores
nationaal.
Nog steeds vormen zich buurtcommissiën
ier ter stede om de koninginnen waardig
ontvangen. Een berichtgever aan Hollandsche
bladen wist eenige dagen geleden reeds te
melden dat in 35 straten zich commissiën
hadden gevormd. Zoover waren wjj toen nog
lang niet, maar wezenljjk, als wjj een paar
dagen verder zjjn, zal zjjne mededeeling, die
meer een profetie dan een feit was, bewaar
heid worden.
In de Brakstraat werden als commissie be
noemd de heeren A. J. van Baarle, voorzitter,
de Jong, secretaris-penningmeester, F. G.
de Liefde, F. L. KlaaBsen en D. M. Corstanje,
Onder meer namen wordt ook die van
den heer N. de Graaf, oommissaris van politie
te Vlissingen, genoemd voor de voorloo-
pige candidatuur van lid van het hoofdbe
stuur van den Ned. Politiebond.
te
[zjj onder de liedjes, die ten beste werden
i' gegeven, een alleraardigst »tramliedje" zongen.geeft een overzicht van de openbare middelen
Con aptore werd 4»t met andere aardige van vervoer e» Terdex inlichtingen omtrent
TeKrabbendjjke is met 65 van de
103 uitgebrachte stemmen tot lid van den
raad gekozen de heer C. P. Vogelaar. Op den
heer C. G. Kolff waren er 30 uitgebracht.
- Te 's-H eer Abtskerke werden tot
leden van den raad herkozen de heeren J. de
Visser met 25 en A, van der Meulen mot 24
van de 28 uitgebrachte stemmen.
Bjj koninkljjk besluit is aan mr H. van
der Lek de Clercq, op zjjn daartoe gedaan
verzoek, eervol ontslag verleend als kanton-
rechter-plaatsvervanger in het kanton Zie
rikzee.
- Ter verkiezing van een lid van den raad
der gemeente Duivendjjke werden door
26 van de 55 kiezers geldige biljetten ingele
verd. Gekozen werd de heer M. Mol met 14
stemmen, terwjjl herstemming plaats hebben
moet tusschen de heeren L. Padmos en F.
Riemens, die elk 12 stemmen verkregen.
Te Renesse werden de heeren C. Steur
met 33 en M. Jonker met 29 van de 39 stem
men als raadslid herkozen.
Te B u r g h herkozen 39 kiezers den hses
van Zujjen als zoodanig.
Herstemming moet plaats hebben tusschea
de heeren P. L. Vis en W. Speelman, die resp,
13 en 11 stemmen verkregen.
Heden middag werd door het polderbe
stuur van Walcheren in het openbaar aanbe
steed het uitdiepen van
lo a. den Middelburg—Domburgschen water
gang over eene lengte van 3514 metersb. den
Westkapelschen watergang over eene lengte
van 850 metershiervoor schreven in de heerea
D. Korth Brons te Sliedrecht voor f 1800 en
J. van den Hoek te Middelburg voor f 1280
2o. den Arnemuiden—Veerschen watergang
over eene lengte van 1300 meters, in twee
perceelenhiervoor werd ingeschreven door
den heer J. van den Hoek te Middelburg
voor f 435.
Ten overstaan van den notaris C. J. Hu-
vers werden Woensdag te Arnemuidea
in het openbaar verkochteenige perceelen
wei- en bouwland aldaar, groot 5 h. 70 a. 55
c.a. voor ƒ8152, aan den heer J. L. de Bruyne
te Cadzand eenige perceelen bouwland aldaar,
groot 1 h. 15 a. 5 c.a. voor ƒ1950, aan den
heer H. Janse te Middelburg; nog eenige
perceelen weiland onder Kleverskerke, groot
2 h. 74 a. 50 c.a., voor ƒ3940 aan den heer
S. van Eenennaam en een perceel weiland
aldaar, groot 1 h. 20 a. 80 c.a., voor f 1350,
aan den heer J. Coppoolse te Kleverskerke.
Dit Amsterdam wordt ons geschreven.
Onder leiding van den vice-voorzitter de.
hoofdbestuurs, den heer H. C. Funcke, werd
Woensdag bjj Krasnapolsky alhier de alge
meene vergadering gehouden van den Nederl,
Brood-, Koek- en Banketbakkersbond. De
bjjeenkomst was zeer druk bezocht, De heer
Funcke heette de talrjjke afgevaardigden e»
bsUjsgsteUendea weldra es wpddfl dwjty