1 Maandag N°. 129. 137e Jaargang. 1894 4- Juni. BUITENLAND. Brieyen uit de Hofstad. Dost courant verschijnt dagelQks; met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Pry s per kwartaal in Middelburg en per post franco J,- Afsonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertöütiëü s 20 cent per regei. By abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels i 1.50 ieders regel meer f 0,20. Groots lettors worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Middelburg 2 Juni. deze courant behoort een Bijvoegsel mede betaalt, is het toch ai te gek hem te Musical! a. UIT STAD EN PF ÖYÏNCIE. Beknopte IVletletl eelingen aactó nrfcryrntotffi tllllDIIISI IK.SIIII: 101 HAM. Tb «rm om eter. Middelburc 2 Juni. 8 u. v 59 gr. m 12 u 61 gr- av. 4 u. 65 gr. F. Verwacht Z. W. wind. Agenten te VliasingenP. G. de Vit Mestdagh Zoos, te GoeaA. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jon ge, te KruisingenF. v. d. Peul, te ZierikzeoA. 0. de Mgoïj, te TholenW. a. van Nieuwïnhuuzen en te TernenzenM. db Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditxae, te Botterdam, de Gbsb. Bbliniante, te 'b Gravenhage, en A. de La Mal Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cm., John F. Joins, opvolger AU v«sjp ieü ti iha moeten des namiddags te é&ss uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog werden opgenomen, willen boycotten. Dat hjj, die, mede ten koste van zjjn eigen beurs, deed wat bp zjjn plicht als minister rekende, door een troep prutte laars en kortzichtige egoïsten zou kunnen belet worden in dat groote koffiehuis te komen, dat men heel deftig Nieuwe Litteraire Sociëteit noemt, ziet, het zou een Bchande zjjn. Eu waarom wil men zjjn misnoegen over de ver plichting om meer belasting te betalen alleen wreken op Pierson, terwijl men de kamerleden, die hem in zjjn belasting-hervorming Bteunden, ongemoeid laat? Is dit billjjk? Ik zou haast zeggen, men moet in Den Haag zjjn om der gelijke dingen te zien gebeuren. De Witte is trouwens niet de eenige kring, waar de vorige minister van financiën onder vindt, hoe weinig ingenomen men hier is met zjjn bestuur. In geheel particulier gezelschap drjjft men zjjn afkeuring over dat bestuur even eens zoover, dat de heer Pierson als hjj zich dergeljjke zaken aantrekt menig onaange naam oogenblik moet beleven. In den kring zjjner eigen kennissen zjjn er, die zich sedert eenigen tjjd van hem afwenden, enkel uit wrok over de vermogens- en bedrjjfbelastingen. Het is ongehoord Al zou men uit het buitengewoon groot aantal stemmen, reeds nu, twee dagen voor de sluiting van de gelegenheid daartoe, op de Witte uitgebracht, mogen afleiden, dat we nog niet genoeg hebben van verkiezingen, het is toch te hopen, dat we niet weer voor de noodzakelijkheid zullen geplaatst worden om ten dei den male voor een lid der Tweede kamer ter stembus op te gaan. De uitslag zou op die wjjze meer en meer aan het toe val worden overgelaten, want begrjjpeljjker- wjjze zouden een aantal kiezers zich dan ont houden en zou het dus maar de vraag zjjn welke partjj het best slaagt om onverschilligen naar het stembureau te drjjven, voorzien van met den naam van haren candidaat ingevulde biljetten. Dat er intusschen niets te zeggen zou zjjn voor de nietigheid der verkiezing, zou ik niet durven beweren. Van de vele grove onregelma tigheden, daarbjj voorgekomen, zjjn zeker wel de ergste het vermissen van acht biljetten en het ongeveer een kwartier te laat openen van een der bureau's. Daar verscheen de voorzit ter eerst toen reeds meer dan honderd kiezers in file geschaard stonden, wachtende op de opening van het stembureau. Als er daarvan maar vier zjjn weggegaan zou het niet uit brengen van de stemmen door dezen, in verband met de acht zoek geraakte briefes, van invloed hebben kunnen zjjn op den uit slag. Dat de vier ongeduldigen later wel hadden kunnen terugkeeren, gesteld dat dit met allen het geval was doet, dunkt me, niets af. Ging die bewering op, dan zou men den wetteljjken tjjd van acht uren (in de zomermaanden) ook mogen verkorten met meer dan een kwartier, met een uur, met twee, drie uren, en waar zou dan de grens zjjn We zullen nog een week of drie geduld moeten hebben, alvorens kan worden uitge maakt of een nieuwe verkiezing moet worden 1 Juni 1894. Ik moet allereerst amen de honorable maken aan een zeker aantal Haags the kiezers, nan;, aan de elf heeren, die de meerderheid aan den ^voorstander" hebben bezorgd. In mjjn vorigen brief rekende ik hen en nog wel meerderen tot de conservatieven, die naar mjjne en veler verwachting den heer Bevers weer in de kamer zouden brengen, en ziet, zjj riepen den vroegeren afgevaardigde Pjjn- acker Hordjjk terug. Ik heb hen derhalve verkeerd beoordeeld. Daar het niet ia uit te maken, wie van de duizenden Kiezers juist dat elftal vormden, die op het beslissend oogenblik den slag deden winnen, kunnen allen mjjne excuses aannemen, die zich gegriefd mochten gevoeld hebben door mjjne nu gelogenstrafte bewering, dat het conservatisme zou zege vieren. Intusschen bljjft het een wonderljjk verschijn sel, dat Den Haag, dat wel reeds dikwjjls omdraaide, nu zelfs binnen enkele weken zoo geheel van kleur veranderde. Ongetwjjfeld was een der oorzaken de zwarte kleur van den conservatieven candidaat, die velen van hem afkeerig maakte. Niet enkel bleven dientengevolge velen van de stembus weg, die op 11 Mei den heer Van Royen stemden, maar ook niet weinigen van deze liepen nu op 25 Mei naar de tegen partjj over, sommigen luid roepende, anderen alleen in hun binnenste overleggende: .liever Turksch dan Paapsch!" Tegen die drjjfveer vermocht zelfs niet genoeg zaam op te wegen het argument, dat mr Bevers dan toch tegen de, vooral in Den Haag zoo gehate, bedrijfsbelasting had gestemd. Deze fiscaal-egoïstische overweging doet zich hier anders ter dege gelden, geljjk dezer dagen bljjkt bjj een andere stemming. De bladen maakten er reeds melding van, dat een niet geringe groep van leden der Witte Sociëteit er op uit is te trachten de deballotage te bewerken van den oud-minister Pierson, die door zjjn aftreden als minister het recht van verderen toegang tot de sociëteit moet vragen door zich aan eene ballotage te onderwerpen, evenals vjjf zjjner afgetreden collega's met hem doen. Tegen hen allen, maar inzonder heid tegen den ontwerper van de vermogens- en bedrijfsbelastingen wordt nu, wat men op de Witte noemt, kabaal gemaakt. Het zal waarBchjjnljjk niet gelukken den heer Pierson te weren, want van de andere ajjde beBtaat terecht groote verontwaardiging over zulk een wraakneming wegens een daad, die toch uit overtuiging en in 's lands belang werd ondernomen. Men scbjjnt te meenen, dat do minister Pierson zich zeiven van die belasting heeft vrjjgesteld, want als men be denkt, dat bjj zelf daarin zeer natuurljjk Ër zjjn weinig meesterwerken, die zich iu populariteit met den Messias kunnen meten. In Engeland behoort het tot den goeden toon dit werk te kennen, in Dnitschland is het ook buiten de muzikale kringen gemeen goed geworden. Het Halleluja, voor het orgel gezet, is in de dorpskerken t'huisbjj na iedere jonge dame, die eene sopraanstem bezit en zanglessen neemt, probeert eens de ariaIch weisz, dasz mein Erlöser lebet. Den bjjbelschen tekst stelde Handel zelf samen. De geschiedenis wordt niet verteld, maar als bekend verondersteld. Men vindt noch eenen dramatischen dialoog, noch eenen doorloopenden verhaler in dit oratorium. Het is als 't ware een terugblik op de geschiedenis van den Heiland, een terugblik na verloop van eeuwen genomen. Op dezen afstand ver dwenen namen van menechen en plaatsen al het persoonlijke en materieele wordt klein en onbeduidend. Maar de hoofdtooneeleu krijgen dramatisch leven, en de sporen, die zjj in den geest der geslachten nalieten, schitteren in een glans, die in de dagen dat de geschiedenis speelde, niet te vermoeden was. Deze beschouwing was eene grootsche conceptie, en Handel schreef er eene buiten gewone muziek bjj. Indien ooit, moet men zich hierbjj verwonderen over den korten tjjd, 22 Aug* tot 14 Sept, 1741, waarin bet werk tot stand kwam, De ouverture is de eerste scene van het werk. Zooals Haydn later in de inatrumentaal- inleiding van zjjne Schepping den chaos schilderde, zoo toont ons Handel in het eerste nommer de stemming van den tjjd, waarin de Messias-gedachte ontstond. Vandaar het onbesliste karakter dezer ou verture de zwaarmoedige, elegische toon van het Adagio, de opgewonden, onlustige Rhyth- men van het Allegro. Vriendeljjk troostend leiden nu de instru menten de eerste woordenTröstet Zion in. De melodie omzweeft den zanger onophoudel jjk als een aureool, als de ster, die vol beloften over Nazareth opgaat. Ook in den zang ligt rjjke poëzie. Welk een indruk kan een goed zanger met de lange tonen maken, waarop de stem, op de hooge e rustend, klinktDat is de stem van den prediker in de woestjjn, waarvan de tekst spreekt. Na de woorden Bereilet dem Herrn die Wege, in de volgende aria, wordt alh s levendig en werkzaam. De geheele wereld maakt zich voor de ontvangst gereed, de natuur zelf trekt een Zondagsch kleed aandalen worden ge vuld en bergen effen gemaakt. De violen juichen, de menscheljjke stem verheft zich ver rukt in schitterende coloraturen. Het is eeD prachtig, levendig lentebeeld, vol frischheid, rjjk aan schilderachtige bjjzonderheden. Onder hen is voortameljjk karakteristiek de figuur in den zang en in h#t orkest bjj de woorden Macht ebnc Balm, uitgeschreven, daar de kamer eerst 19 Juni weder bjjeenkomt en dus eerst daarna over de al of niet toelating van den gekozen ver klaarde kon beslissen, Vermoedelijk zal die beslissing wel strekken tot toelating van den heer Ppnacker Hordjjk, daar dei kamer zich moeiljjk kan inlaten met geruchten al zjjn ze waar omtrent de te late opening van het stembureau, wanneer het proces-verbaal van stemopneming daarvan niets vermeldt. En dit moet het geval zjjnin het proces-verbaal wordt geconstateerd dat de opening te 9 uu plaats vond, en derhalve is dit de tormeele waarheid. Dat in onze stad veel aan allerlei sport ge daan wordt, is bekend. Dezer dagen had hier een eigenaardige wedstrjjd op dat gebied plaats. Twee jongelui gingen een weddenschap aan, wie in den koristen tjjd den afstand tnsschen Den Haag en Noordwjjk zou afleggen, de een te paard, ae ander op zjjn rjjwiel. Op beiden, doch vooral op den velocipedist, werd veel »gehoudeu", zoodat er heel wat geld werd verwed. Alle maatregelen tot controle werden genomen en een dezer dagen reden beiden geljjk af. De uitslag was dat de ruiter het won. Hjj maakte een paar malen gebruik van het achterbljjven van zjjn mededinger om zjjn paard even te laten uitblazen van den gefor- ceerden rit en kwam toch nog 20 Beconden eerder aan. Den geheelen atstand, ongeveer 4 uur loopens, legde hjj af in 43 minuten. Hjj en de wielrjjder zjjn er tot dusver goed afgekomenof het arme paard op den duur niets bljjken zal te veel van zjjn krachten te hebben moeten vergen, zal moeten worden afgewacht. Zou hier eigenljjk geen sprake zjjn van dierenmishandeling? Het programma ligt voor ons van het het eerste Zomerconcert, den 7en dezer vanwege de Confrérie van St. Sebastiaan in den hove de Edele Handboog door het muziekkorps der dd. schutterjj alhier te geven. Terwjjl wjj de aandacht op dit concert ves tigen, wjjzen wjj als naar gewoonte onze lezers op de alleszins aanbevelenswaardige en slechts weinig vorderende, steeds in eere gehouden in stelling zjj bestaat reeds 43 jaar waardoor men nu en dan in den zomer van een vijftal concerten, te geven door de stedeljjke schutterjj, de statmuziek uit Bergen en van een elders te engageeren muziekkorps, voor zich en zjjn huisgenooten kan profiteeren. Naar aanleiding van ten vorigen jare ge maakte opmerkingen is thans een verandering gebracht op de toegangskaart, wjjl de bjj voe ging »met dames" wel eenB aanleiding gaf tot verwarring. Wjj vestigen er daarom de aandacht op dat ieder lid toegang heeit niet rijn gezin maar geen andere dames mag medebrengen. Geljjk reeds vele dame» lid zjjn, bestaat daar toe voor allen gelegenheid, met dien verstande dat van samenwonende dames slechts een behoeft lid te zjjn, die als dan beschouwd wordt als hoofd van het gezin en de met haar Het volgende koor Denn die llerlichke:t Qottes des Herrn geeft uitdrukking aan de vreugde, waarmee het volk de tjjding van den komst des Heeren ontvangt. Het motief in het tweede gedeelteAlle Völker werden es sehenschildert de vrooljjke onrust van htl toestroomende volk om het wonder te zien. Handel verdeelde zjju oratorium in 4 deelen le de tjjd van den advent (de 4 weken van voorbereiding voor het Kerstfeest), 2e de ge boorte en het leven van Christus, 3e de pre diking der apostelen, 4e de epiloog. Met de bassolo So spricht der Herr begint het ernstige gedeelte van den advent. De menscbheid moet zich de komst des Heren waardig maken, zjj moet boete doen. Want »de macht des Heeren is verschrikkeljjk en geweldig; bjj hem helpt niets dan »genade" alleen." Dit is de grondgedachte van de drie- volgende nommers. Het eersteDenn ich betcege, schildert de vreeseljjbe majesteit van den toornenden Jehovah. Na de angstige woordenWer mag bestehen, wenn er er- schfint in de volgende aria, wordt het tempo prestissimo, de violen sissen en bruischer, alles gloeit woest op in crescendo's als een vuurgloed wentelen zich deze klanken. Jam mer dat bjj de uitvoering, Woensdag door de zangvereeniging Tot oefening en uitspanning alhier, van dit gedeelte zooveel werd wegge laten. Voor de phantasie ontstaat het beeld van den god, die in een vlammend kleed over da aard# gaat om de menscbheid te louteren wonende dames of kinderen kosteloos kan medebrengen. Wjj herinneren onzen lezers dat er nog ge legenheid bestaat tot inteekening bjj de leden van het bestuur der Confrérie en in het Schut tershof. Wjj ontvingen Le Cointrés lijst van ver voermiddelen. Zomerdienst 1894. De op flink stevig carton gedrukte ljjst geeft aan de uren van vertrek der barge, van de tram, van den tram-omnibus tusschen Mid delburg en Domburg en die van vertrek en aankomst der treinen. Verder zjjn er op te vinden de bodeloopen en vrachtwagens in onze omgeving, de ver trekdagen van de in geregelde vaart van Middelburg varende schippers en inlichtingen omtrent de stoom- en vrachtbooten. Met en benevens dit alles vindt men op de practische ljjit nog eenige andere wetens waardigheden. Naar men ons mededeelt zal tegen den 24 dezer door de handboogschutterjj Eensge zindheid alhier, op hare gewone baan in Pax Intrantibus op het Zand, een concours worden uitgeschreven. Uitgeloofd worden daarbjj een kampioens medaille, (iedere sociëteit mag daarnaar slechts éen schutter laten medeschieten), verder een eerekruis voor den schutter van de meeste punten en medailles voor de schutters van de meeste rozen, vieren, driëen en eenen. Ook is een medaille beschikbaar gesteld voor de sociëteit, die met de meeste schatters aan het concours deel neemt. Bjj genoegzame deelneming zullen nog verschillende prjjzen, bestaande in voorwerpen van kunst, op vrjje baan worden verschoten. Benoemd tot veldwachter in de gemeente St. L a u r e n s A. H. Verbeek te Middelburg. Men schrjjft ons uit V1 is s i n g e n Nog een beetje en de buitenste sluisdeuren der voormalige marinehaven zjjn zoo gebarri cadeerd door 't zand, tot verkrjjging waarvan men den aangrenzenden djjk een kopje kleiner heeft gemaakt dat er bjjna niets meer van te zien is. Wat er nog van uitsteekt schjjnt den toeschouwer toe te roepenja, we zjjn er nog maar buiten dienst gesteld 1 Toen een der met dat werk bezig zjjnde arbeiders mjj mededeelde, dat hjj aan het maken dier haven ook gewerkt had, vroeg 'k hem zooEn gevoelt ge nu niet iets iets weemoedigs bjjv. of zoo iets waarop tot ant woord volgdemaar meneer 1 wat zou 't Toen kreeg 'k mjjn geld voor 't openmaken en nou voor 't dichtgooien voïla tout/-, waar achtig, de man sprak Fransch en liet me staan. En ja, 't gebeurt nog al eens dat groote, dure werken gemaakt worden om te verloopen. Naar veler meening is onze haven op weg om er 't bewjjs voor te leveren, 'tls te hopen dat ze ongeljjk hebben en hun oordeel minstenB voorbarig hip kt te zjjn, als zou 't voor Vlis- singen beter geweest zjjn dat er nooit eene Hulldipnst was tot stand gekomen, daar nu door 't verplaatsen dier ljjn naar Rotterdam duideljjk gebleken ia dat Vlissingen aio haven Er entflammt, wie des Ltiuterers Feuer. Het koor Geheüigt bringt ihm Preis vormt het slot van dit beeld. Het korte recitatief i Denn siehe, der Ver- heuzne des Herrn int auf Erden erschienev, in den Engelschen tekst zooveel duideljjker: behold, a virgin shall conceive and bear a son, noemt het wonder, waarin de Heer zich zal openbaren. De ariao du, die Wonne verkündet geeft uitdrukking aan de vreugde over deze tjjding. Bjj de woorden er kommt, euer Qott, wordt de rhythmus plechtigin gedragen achtste noten dalen de violen in de diepte. Aan het slot wordt het gevoel dei- vreugdevolle verwachting onstuimig de rbytb- raus verscherpt zich bjj het woordstrahle van zestiende tot tweeëndertigste noten, het koor valt in, onmiddeljjk, als éen schitterend slot der aria. De aanwending van het opwin dende motief van tweeëndertigsten op de woordeneuer Gott, mit Macht (in het En- gelsch: behold, arise) geeft aan het geheel een zeer schilderachtig karakter. Voor onze phantasie ontstaat het beeld van een volks menigte, die met koortsachtig ongei uld en gespannen verwachting den intocht van een geliefden heerscher tegemoet ziet. De bas-ariaBliek auf, Nacht bedecht das Erdreich geeft weer het beeld van den nacht, der duisternis, waarin de volken wandelen. Traag en zwaar vallen de zwarte schaduwen op bet motief, dat de violen van de diepte naar 4# hoogte {Iragen. M#ar welk een effept, plaats niet kan meedoen. Ik zeg: dat is on waar. Alleen scherpe eu niet altjjd edele concurrentie knaagt aan haar roem. Te Goes hebben na de lezing van den heer Van Deth 124- personen geteekeud op het adres aan de regeering in zake Neerboscb. Vrjj dag was het 25 jaar dat II a n e- weert een rjjkstelegraafkantoor bezit, terwjjl de telegrambesteller J. Rottier tevens zjjn 25 jarige dienstbetrekking herdacht. Het fan- farengezelschap Scheldegalm bracht den jubi laris eene serenade en eenige burgers boden hem een geschenk aan. Tot onderwjjzeres aan de school in de Noordstraat te fiontenisse is benoemd mej. S. A. Griinminck, thans in gel jjke betrekking werkzaam te Wernhout, gemeente Zundert. Door eene zetfout is uit het bericht om trent de laatste zittting van den gemeenteraad van Ternenzen, in ons vorig nommer, een regel weggevallen. De in een adres kenbaar gemaakte klachten golden niet de wea tel jjke binnensluis in het kanaal van Terneuzen naar Gent, maar wel de ondoelmatigheid der nieuwe brug over die sluis. De onderwjjzers-vereeniging in 't arron dissement Oostburg vergaderde heden onder piesidium van den heer Gerritsen, arrondisse- ments-schoolopziener, in de hoofdplaats van het kanton. Er werd besloten om bjj genoegzame deel neming, bjj gelegenheid der feestvergalering, op 19 Juli a. s., een tochtje te doen naar de tentoonstelling te Antwerpen. Tot leden van het bestuur werden gekozen de heeren Schoo, aftredend lid, met 50 van de 55 stemmen, in de plaats van den heer De Bak, die niet meer in aanmerking wenschte te komen, en de heer Hoestra, hoofd der school te Biervliet, met 27 van de 56 stemmen. De ,heer Wiese, h. d. s. te Breskens, leidde in het punt: »De oude en de nieuwe zang methode". Door den heer Bliek, h. d. s. te Kruisdjjk, werd behandeld »üe eerste hervormers van ons lager onderwjjs. Te twaalf uur ving aan de wedstrjjd in 't vervaardigen van een leesles, waarvoor zich 7 mededingers hadden opgegeven. Voor het Algemeen Overzicht zie men het Bijvoegsel. Het bericht over het ontslag van het! ministerie- Wekerle verbreidde zich te Budapest met bliksemsnelheid en verwekte groote op gewondenheid. Op straat rukten de menschen elkander de dagblad-bulletins uit de handen. Overal weeiklonk de kreet El jen Wekerle 1" De geheele liberale partjj trok naar het station ter ontvangst van de uit Weenen terugkeerende ministers. als de zanger bjj de woorden Doch über dir gehet auf der Herr, zjjne stem luider en luide* laat klinken tot aan den vollen glans van zjjne hooge D De aria zet nog in vreemde, zoekende klanken Das Volk das im Dunkeln wandelt het beeld van het zwerven in de duisternis voorthet volle heldere licht be waart Hiindel voor het volgende koorDenn es ist uns ein Kind géboren, want het kind, dat op Kerstdag geboren is, is het licht c'at de volken zagen, toen zjj in duisternis wan delden. Met dichterljjke bezieling laat Handel hier de vertelling in eene hymne overgaar, in eenen lofzang die over de eeuwen heen springt. Door dezen overgang geelt hjj een vreugdevol slot aan den voormessiaanschen tjjd, die in hoop en vrees leetde. Dit koor is slechts 99 maten groot, maar door zjjnen bouw maakt het den indruk van eenen kolos. Nadat de geboorte des Heeren in ha^e groote beteekenis is bezongen, toont Hiindel ons nog in drie korte nummers een tooneel uit den heiligen nachtde verschjjning dtr engelen aan de herders. Het eerste, de Sinfonie Pastorale, is eene avondmuziek, die tevreden heid en vroomheid ademtzjj is uit volkswjjzen ontstaan. Handel zelf duidde de bron er van aan, doordat hjj bjj den titel »Pif," d. i. Piffsrari, Bchreef. Zoo noemt men in Rome de herders uit Calabrië, die sedert eeuwen op Kerstdag naar de eeuwige stad kwamen, en daar een oud herderslied speelden. Na deze liefeljjhe muziek kljnke» root 'f eerst

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1