N°. 110,
1ST9 Jaargang.
1894
Vrijdag
11 Mei.
Middelburg 10 Mei.
Deze courant verschijnt d a g 81ÏJ k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
PrQs per kwartaal in Middelbarg en per post franco 2.'
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel^
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regelj Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 1—7 regels 1.50
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.'
Reclames 40 cent per regel.
^i^vcaafivyjarcyryBa
HIDDIIIII IKiSdlF COURANT.
w
m
TtneruiometeT. i Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mesidagh Zoon, te Goes A. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te KrainingenF. v. d. Peul, te ZierikzeeA. C. de Mooij,
Middelburg 10 Mei. 8 u. rm. 55 gr. te Tholen: W. A. van Nieuwenhtjijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën
m. 12 u. 62 gr-, av. 4 u. 62 gr. F j aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab, te Botterdam, de Gebb. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab Azn., te Amsterdam.
Verwacht Z. W. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G, L. Dattbb Ote., John F Jones, opvolger
Advertenttea
moeten des namiddags te één utuf
aan hetr bureau bezorgd zjjn, willen
zjj de,s avonds nog worden opgenomeae
Enkele persorganen over liet
nieuwe kabinet.
De Arnhemsche Courant, om met de
bladen te beginnen welke de vorige regeering
steunden in baar pogen tot finale kiesrecht-
uitbreiding weet niet welke verwachtingen
op het gebied van bet kiesrecht van bet mi-
nisterie-RoëllVan Houten gekoesterd mogen
worden. Niet omdat vereche mannen zonder
geprononceerde opinie op het kussen gebracht
zijnveeleer juist bet tegendeel, omdat de
personen, die aan het nieuwe kabinet zjjn
karakter geven, maar al te veel met antece
denten zijn bezwaard. De heeren Koëll, Van
der Kaay en Van Houten zjjn, zoo te zeggen
nog warm van den, niet altoss met evenveel
oprechtheid gevoerden kieswetstijjd, uit de
vertegenwoordiging als de meest toongevende
elementen opgenomen. Ten aanzien van de
brandende quaestie zijn zij in zooverre een
stemmig, dat zjj zich met hardnekkigheid
tegen de finale uitbreiding hebben verzet, en
door amendementen getracht de kieswet van
den minister Tak te beperken en te beknib
belen. Maar met die bestrjjding houdt de
eenheid open daar het voor de leden van
een ministerie niet aankomt op bet formulee
ren boe ze eene regeling niet, maar hoe ze
haar ivel gemaakt willen hebben, zal, wanneer
het ontwerpen van eene kieswet ann de orde
komt, in eigen boezem terstond het groot ver
schil van opvatting en bedoeling aan den dag
komen, dat tusschen de zoogenoemde groote
amendementen op de kieswet, die trouwens
in de ontbonden kamer geen bij val vonden
en in de nieuwe denkeljjk niet gelukkiger
zullen zjjn, bestond.
Eene formule van uitbreiding van kiesrecht
kan het Arnh. blad uit de namen dezer
kieswetmannen niet lezen, juist omdat de eigen
formules der beeren zelf elkander verdringen
en vernietigen. Zal men de beslissing in dezen
laten nemen door de niei-kieswetministers, de
verscbe mannen zonder parlementaire ante
cedenten ten aanzien van deze kwestie vraagt
het. Indien de beeren Van der Wjjck, Van
der Sleyden, Bergsma, Sprenger van Eyk en
de generaal Schneider de reddende engelen
moeten zjjn, die aan Nederland eene kieswet
of althans een ontwerp-kieswet zullen bezorgen,
dan bad men beter gedaan geen mannen met
kieswet-anteceden in dit Ministerie op te nemen.
Daar elke stap tot kiesrechtbervorming van
den minister van binnenlandscbe zaken moet
uitgaan, vindt de Arnh. Crt eene groote
beteekenis in het opdragen van deze portefeuille
aan den heer Van Houten. Zjjn naam ia eene
oorlogsverklaring aan de voorstanders van de
finale uitbreiding hij sluit elk denkbeeld van
toenadering, van gemeenschappelijk overleg
ten eenenmale uit.
Het blad heeft dus van het wetgevend ver
mogen der nieuwe regeering op kiearechtge-
bied weinig verwachting, en toch begrijpt
iedereen dat zjj dat gebied moet betreden, dat
Zjj beter, meer in den geest der natie moet
doen wat de vorige regeering met groote vrjj-
gevigheid heelt wil en doen. Een cabinet
d'affaires kan bet nieuwe ministerie in de
tegenwoordige omstandigheden niet zjjn; bet
mag dat niet wezen.
De verdeeling der portefeuilles wekt slechts
tot zekere hoogte de bevreemding der Arn
hemsche. »Dat de beer Roëll, schoon kieswet
man, zelf bui tenlandscbe zaken koos, is, schrjjit
zjj, verklaarbaar: zjjne politiek in de kieswet-
quaestie, zjjne uitlegging van art. 80, stemmen
geheel overeen met de oude diplomatieke
theorie van bet jusqiia la mer uit den tjjd
van Willem I; de heer Van Houten met zjjne
eigenaardige denkbeelden omtrent onteigening
en buweljjk zou een wonderljjk minister van
justitie geweest zijn. Van de ministers van
marine, waterstaat, orlog en koloniën zullen
wjj, daar zjj specialiteiten zjjn, niets zeggen.
Ot de nieuwe minister van financiën, wel kracht
aan het kabinet geeft willen wjj nog niet on
derzoeken. De berinnering aan zijn minister
schap van koloniën in de dagen van de Heems
kerkers doen ons twjjtelen, en de houding,
door dezen nieuwen minister in zjjn otium
cum dignitate van de laatste jaren aan
genomen tegenover het werk van zjjn voor
ganger, dat hjj zal dienen voort te zetten,
maakt ons meer genegen te ontkennen dan
te bevestigen."
Het HandelMai meent dat met bet optre
den van dit ministerie de staatkundige crisis
nog niet is geëindigd. Het wjjst ook op bet
verschil, dat ten opzichte van een stelsel tot
kiesrechtuitbreiding bij de heeren Van Röell
Van der Kaay en Van Houten bestaat, en
vraagt of mpn nu moet aannemen, dat de drie
beeren zich met elkander hebben verstaan, zóo
dat een van beide stelsels bet voorstel-Van
der Kaay-Van Houten en De Beaufort dat »den
grond van toekenning van kiesrecht vooral
zoekt in een zekere kwaliteit van woning" en
een tweede -hetwelk dat is van den heer
Roel Kolkman en Mees, den welstand zoe
kende in den duur van de bewoning van
dezelfde woning en in bet gering getal ver
huizingen" is losgelaten, of dat beidé tot
éen zullen worden vereenigd
Het Amsterdam sche blad weet niet of dit
nieuwe ministerie zich inderdaad hoofdzakeljjk
ten doel stelt de afdoening van de kieswet -
of beett bet een weidscher program vraagt bet.
Dit is vooral van gewicht omdat de heer
Röell alB zjjn collega voor de financiën tot
veler verbazing, om niet te zeggen ergernis
den beer Sprenger van Eyk beett gekozen.
Wat beteekent bet optreden van dezen oud-
minister van koloniën, als den opvolger van
den beer Pierson, zoo kort nadat de vin
nige en meestal kleingeestige en vitterige
bestrjjding van dezen hervormer onzer belas
tingen schier de eenige stof had opgeleverd
voor het weekblad, welks uitgaaf de beer
Sprenger van Eyk na de afdoening der bedrijfs
belasting voor onbepaalden tjjd heeft gestaakt?
Zal er nu worden gereageerd tegen de inge
voerde belastinghervorming, waartoe de beer
Van Houten zoo jjverig heeft medegewerkt?
Is een krachtige uitvoering der pas vastge
stelde belastingwetten te wachten van den
man, die ze zoo spjjtig beeft aangevallen De
reden voor het optreden van dezen nieuwen
minister van financiën komt bet blad hoogst
raadselachtig voor.
Omtrent dit laatste punt merkt ook de
Amsterdammer Dv. N.) op»Hoe de heer
Sprenger van Eyk, als financier en hartstoch
telijk bestrjjder van Pierson's belastingplannen,
bet met Van Houten, Pierson's adjunct-minister,
zal kunnen vinden, zal de tjjd moeten leeren,
de tjjd, die trouwens nog wel meer ver
borgenheden in zjjn schoot houdt, aangaande
de.homogeniteit van dit nieuwe achttal!"
Het Vaderland maakt de snaaksche op
merking, dat de heer Sprenger van Eyk nu
maar de redactie van zijn weekblad Nederland
aan den heer Pierson moet overdragen. De
twee belasting-specialiteiten zouden dan op
die wjjze effen rekening kunnen maken.
Verder schrjjft bet Haagscbe liberale blad
-Zoo pas beeft de heer Van Houten ontdekt,
dat er een toeleg bestond bij de geavanceerd
liberalen, om in compagnieschap met de heeren
Kuyper en Treub een porteteuillejacht te
organiseeren, of daar valt hem-zelf een porte
feuille in den schoot. Het openbare leven
eischt van die proeven van zelfopoffering, en
zoo zal de beer Van Houten zich genoodzaakt
zien den man, die meer dan door iemand door
hem is gemaakt tot leider der liberale partjj,
te vervangen aan het Departement van Bin
nen! andsche Zaken. En zitting moet bij nemen
naast den heer Roëll, die voorheen gold als
de rechterpool der partjj, waarvan hjj zelf de
linkerpool wa», en naast den heer Sprenger
van Eyk, eenmaal lid van een Koninkljjk
Kabinet-Heemskerk."
Dat de heeren Roëll, Van der Kaay en Van
Houten in bekwaamheid niet achterstaan bij
hnn voorgangers, erkent liet Vad., maar of
regeertalent in hen steekt, moet nog bljjken.
Het meest gerust is het blad te dien opz chte
op den heer Roëll, die bet gemakkelijkste
departement voor zjjn rekening nam, maar
wien dat juist als grief mag worden aangere
kend, dat hjj, tot kabinetsformatie geroepen;
uit al te groote voorzichtigheid de portefeuille
niet aanvaardde, waarom de strijd geloopen
heeft, ja haar zelfs eerst heeft aangeboden aan
een man, die stond geheel buiten den parle
mentairen strjjd. Het minst gerust is het Vad.
op den heer Van Houten, die in schrjjven en
praten zijn wederga zoekt, maar wiens parle
mentaire leven nimmer getuigenis gaf van die
/.elf beheers chin g, dien esprit de suite, die
kalme wilskracht, die den beer Tak tot regeer
der stempelde, en evenmin van die welwil
lende neiging tot gemeen overleg, die den beer
Roëll tot den aangewezen man zou hebben
gemaakt voor het departement, dat de kieswet
beeft te leveren.
Een tweede belangrijk punt, dat h-t Vad.
bespreekt, is de kwestie of de katholieke bond-
genooten er tevreden mee zullen zjjn, dat
slecbji éen portefeuille ie toegevallen aaneen
katholiek, die bovendien nimmer in de partjj
een rol beeft gespeeld Misschien wordt daar
van genoeg positief voordeel, genoeg afweren
van nadeel verwacht. Intusschen is voor de
liberalen de samenstelling vui; bet kabinet
een duideljjken aanwjjzing, dat men steun
verwacht van de liberale meerderheid. Het zal
van het kabinet zelf afbangen, of bet dien
steun verdient. Het moet er zelfs prjjs op
stellen en dat is een vingerwjjzing voor
de aanvullingsverkiezing dat de liberale
meerderheid zoo groot en zoo krachtig moge
lijk zij.
Het blad wil den nieuwen ministers allee
goeds toewenschenal maakt zich een gevoel
van bitterheid opnieuw meester van elk waar-
ljjk vrjjzinnig gemoed, als men bedenkt, dat
bet de heeren Van Houten, Van der Kaay en
Röell moesten zjjn, die een einde hebben ge
maakt aan een kabinet Tak-Pierson-Van Dedem,
dat, uit de overwinning van 1891 geboren, de
vaan der liberale beginselen hoog beeft ge
houden en op elk gebied van zjjn krachtige
hervormingsgezindheid bljjk heeft gegeven.
Ontijdig is zjjn levensdraad afgesneden veel,
dat aangevangen is, zal niet worden voort
gezet; veel, dat ontworpen is, zal den stapel
onnutten arbeid vergrooten. Wat zullen de
nieuwe mannen doen Zullen zjj de erfenis
aanvaarden, zooals zjj die vinden, en bet oude
bedrjjf onder de nieuwe firma voortzetten
Twjjtel is geoorloofd, of bet met even goed
gevolg zal geschieden.
De Standaard meent dat bet den heer
Roëll gelukt is voor elk departement een man
te vinden, aan wien, formeel gesproken, de zaken
van bet departement gerusteljjk zjjn toe te
vertrouwen.
Het vieemdst is zjjn eigen positie; enbetiB
zaak er op te wjj zen, dat, nu reeds voor de
tweede maal de Premier buitenlandsche zaken
neemtiets, wat voor een groote mogendheid
kan, maar in een land als het onze, waarin
de buitenlandsche politiek een geheel onder
geschikte beteekenis heeft, niet tot gewoonte
mag worden.
Vooral nu een quaestie van binnenlandsche
zaken oorzaak is van bet optreden van dit
kabinet, had de heer Roëll, die overigens juist
op dit terrein zjjn lauweren geplukt bad, op
het Torentje thuis gehoord.
-Overigens hebben schrjjft het orgaan van
dr Kuyper de conservatief-liberalen bjj het
deelen van den buit wel gezorgd, dat bet
leeuwenaandeel bun niet ontging. Welbezien
namen ze heel het kabinet in beslag.
Nu, dit moeten de heeren met hun bond
genoten vinden.
De vraag of dit kabinet homogeen is, zal in
hoofdzaak afhangen van die andere, of de
beeren zich als kabinet ad hoe voor de kies
wet beschouwen, dan wel vooraf allerlei andere
dingen willen doen.
Gelukt het metterdaad aan dit kabinet, om
de Roomschen en conservatieven te winnen
voor een kiesreehtnitbreiding, die zoover gaat
als de beer Van Houten wilde, d. w. z. zoover,
dat, volgens zijn eigen verklaring, het cjjfer
der kiezers bijna met het cjjfer van zjjn ambts
voorganger geljjk komt, dan zal het de eere
wegdragen van de Roomschen en conservatie
ven met zulk een beslistheid in democratische
richting te drjjven, dat er ten slotte schier
niet dan democraten in Nederland zullen
overbljjven".
Bet Centrum, orgaan van dr Schaepman,
vindt dat jhr Röell, door de portefeuille van
bnitenlandsche zaken te nemen, het lichtste
deel en naar 'tschjjnt ook de wjjste partjj
koos. Een ander mag de kieswet-kastanjes
uit het vuur halen.
Met de vérheffing van mr Van Houten tot
minister kan het blad het land bezwaarlijk
geluk wenschen; en het zegt, evenals wij, een
jaar of tien geleden zou men zulk een op
treden nog tot de onmogelijkheden gerekend
hebben. Op grond van zjjn verleden kan men
allerminst onder het bewind van zulk een
man het voeren van een christeljjke politiek
verwachten.
Ook de beginselen van den nieuwen minister
van justitie, mr W. van der Kaay -een libe
raal die ten opzichte der rechterzijde van geen
toenadering wil weten, als de verpersoonlijking
eener politiek, die zoo langen tjjd de ware
christeljjke aspiraties des lands miskende",
acht het Centrum fataal.
Het blad meent verder dat het optreden van
den katholieken heer Schneider aan den geest
En wat nu de bestrjjders van het vorig
kabinet aangaat, dat de N. 11. Ct. juichte,
deelden wjj gisteren reeds mee.
De Tijd begroet het nieuwe ministerie even
zeer met ingenomenheid. Zelfs de heer Van
Houten, wiens antecedenten en persoonlijkheid
anders de katholieken noodzakeljjkerwjjze tot
zjjn tegenstanders zouden maken, vindt than"
genade ter wille van het kiesrechtvraagstuk.
Niets belet toch den katholieken uit zjjn handen
een organisatie aan te nemen, die het blad
voorkomt met de behoeften en eischen van het
oogenblik overeen te stemmen.
Mocht de strijdlustige natuur van den heer
Van Houten gedurende zjjn ministerschap bjj
de behandeling van andere zaken dan het
kiesrecht boven komen, dan valt van de
kalmte en bezadigdheid zjjner liberale collega's
van buitenlandsche zaken en van justitie te
verwachten, dat hjj door hen tot de orde zal
worden teruggeroepen.
Het departement van financiën is bjj den
minister Sprenger van Eyk aan zeer krachtige
handen toevertrouwd terwjjl volgens hetzelfde
blad de overige hoofden van departementen
kunnen beschouwd worden als bekwame spe
cialiteiten, die allen een lange en eervolle
ambteljjke loopbaan achter zich hebben,
doch niet kunnen geacht worden, op de al-
gemeene staatkunde van het kabinet over
wegenden invloed te zullen oefenen.
Het Dagblad van Zuid-Holland en 's Gra
venhage is over de Kabinetsformatie dankbaar
maar niet voldaan, dankbaar omdat -wjj ver
lost zjjn van den minister-dictator Tak," maar
aan die dankbaarheid -voegt zich echter een
gevoel van leedwezen over het feit, dat bet
nieuwe ministerie niet wat meer conservatief
is geaccentueerd."
Volgens dat conservatieve-clericale orgaan
is het nieuwe ministerie, krachtens zjjn oor
sprong, gehouden te besturen in gematigden
zin. -Als het ooit den radicalen zou ter wille
zjjn, zou het zijn ontstaan en roeping ver
loochenen. De Kabinetsverandering moet niet
maar zjjn een verandering van naam, maar
ook van richting, in dien zin, dat anti-radicaal
zal worden geregeerd."
Curieus is hetgeen dit Dagblad, dat na-
tuurljjk verheugd is over het optreden van den
heer Springer van Eyk, zegt over den heer
Van Houten in deze woorden -In den heer
Van Houten zal ieder onpartjjdige moeten
waardeeren een man van zeldzaam talent, die
nu staat voor de gewichtige taak, om als
anti-radicaal wetgever op te treden. De man
van het woord bljjke cok de man van de daad
Hoe zal de nieuwe minister van binnen
landsche zaken zich gevoelen onder zulk een
loftuiting en met een dergeljjk beroep op zjjn
werkzaamheid voor oogen
De nieuwe ministers hebben Woensdag in
handen der koningin-regentes de vereischte
eeden afgelegd. Zij hadden zich daartoe met
den trein van 9 u. 24 m. Hollandsche spoor
uit Den Haag over Amsterdam naar Soestdjjk
begeven. Al de ministers waren voor deze
gelegenheid niet in ambtscostuum, maar ge
kleed in zwarten rok met witte das.
Het achttal bewindslieden verdeelde zich
over de twee voor hen in den trein gereser
veerde compartimenten, zoodat plaats namen
in het voorste rjjtuig de heeren Van Houten,
Van der Wjjck, Van der Steijden en Bergsma
in het volgende de heeren Röell, Van der
Kaay, Sprenger van Eyk en Schneider.
Het overnemen van de portefeuilles door de
opvolgers van de afgetreden ministers had aan
de meeste departementen nog des middags
plaats.
Naar men verzekert, is de nieflwe minister
van oorlog een tegenstander van den persoon
lijken dienstplicht.
Ten einde bij mobilisatie in de behoefte aan
officieren te voorzien, werd eenige jaren geleden
bjj het leger de proef genomen om voor
miliciens, die daartoe genegen waren en de
geschiktheid bezaten, de gelegenheid open te
stellen zich voor dien rang te bekwamen. Het
op die wjjze verkregen getal militie-luitenants
beett niet meer dan 2 kunnen bedragen,
waarvan 1 bij de cavalerie en 1 bjj de artil
lerie werden benoemd.
Met het eervol ontslag dezer dagen aan
laatstbedoelde, den militie-luitenant H. Kefner,
verleend, is de laatste militie-officier nit het
leger verdwenen en kan de genomen proef als
geëindigd en mislukt worden beschouwd.
De invloed der vermogensbelasting is ook
van het kabinet niets afdoet en twjjfelt ofzeer merkbaar op de nieuwe lijst der hoogst
ikiesrechtuitbreiding wel eene eerste plaats zal j aangeslagenen in de provincie Gelderland, die, i
i»»emen ep het program^» vw dit mjnisterie.jevepals die v&fl bet vorig jaar, $41 name» ^economische jjjjde dey drooglegging, Pf sjit*
bevat. Het laagste gezamenljjk bedrag der
aanslagen in de rjjks directe belastingen ii
nameljjk van 388.0372 gestegen tot f 672.97.
Niet minder dan 97 namen zjjn van de vorige
Ijjsl. verdwenen en door andere vervangen.
Be Zuiderzee*
Aan het enquête-rapport der staatscommissie
voor het onderzoek naar de mogelijkheid van
droogmaking van de Zuiderzee, dat een ljjvig
boekdeel vormt van 178 bladzjjden en 26 bjj-
lagen heeft, en waarvan wjj reeds de conclusie
hebben medegedeeld, is nog het volgende
ontleend
De commissie beveelt voor den afsluitdjjk
aan de door de Zuiderzee-vereeniging voorge
stelde richting van Wieringen naar Piaam,
wegens de rechte strekking en omdat deze
meer in overeenstemming is met de defensie-
belangen, met sluizen aan de oostpunt van
Wieringen. Het werk is uitvoerbaar in negen
jaren. De afsluitdjjk zal geen nadeeligen in
vloed hebben op de haven van Nieuwediep, op
de vaarwaters in de Zuiderzee benoordenden
djjk en den toestand der haven van Harlingen
en het vaarwater HarlingenAmeland onver
anderd laten. De Friesche zeedjjk zal moeten
worden verhoogd. De belangen van den IJsel
zjjn voldoende gewaarborgd. Bjj het voor het
IJselmeer aangenomen peil, zullen de uit-
wateringsbelangen der omliggende provincies
door de afsluiting belangrjjk gebaat worden.
Uit de afsluiting behoeven geen nadeelen voort
te vloeien voor de waterverversching van
Amsterdamin ruime mate kan in de behoeften
der waterverversching van Friesland en Noord-
Holland worden voorzien.
Zeer ernstig heeft de commissie nagegaan
de belangen der Zuiderzee-visscherjj. De af
sluiting maakt reeds tjjdens den aanleg van
den djjk aan de seevisscherjj als groote indu
strie een eind. De droogmaking ontneemt
geen paaiplaats van Noordzee-visch van eenige
beteekenis. De tegenwoordige Zuiderzeevis-
schers zullen moeten worden schadeloos gesteld
door het verschaffen van geschikte vaartuigen
om op de Noordzee te visschen en eenige
andere maatregelen, o. a, door verzekering van
een weekgeld aan de oude visschers.
Uit een militair oogpunt zal de stelling
Amsterdam van Edam tot Monnikendam moeten
worden doorgetrokken, waartoe vier nieuwe
forten noodig zjjn en zullen de levende strijd
krachten voor de verdediging van Noord-
Holland moeten worden
Ongetwjjfeld zal het omwoelen van dën
moerassigen bodem malaria kunnen doen ont
staan maar de kans van uitbreiding daarvan
buiten de broedplaats achtte de commissie
uiterst gering. Doelmatige uitvoering van het
werk kan het malaria-gevaar nog meer doen
verminderen, al zal aanvankeljjk de hygiënische
toestand der bewoners van de Zuiderzeepolders,
tenzjj bjjzondere voorzorgsmaatregelen genomen
worden, minder gunstig zjjn.
De voornaamste afwjjkingeu van de ont
werpen der -Zuiderzee-verceniging" zjjnl9
verbetering van den waterweg van Amsterdam
naarhet IJselmeer vaa 1500 tot 5000 maters;
2° verkleining van de Zuid-Westeljjke inpol
dering van 57.000 hectaren tot 81.520 hectaren;
3° vergrooting van de zuidoostelijke inpolde-
ting met 4760 hectaren4° aanmerkelijke
vormverandering van de noordoostelijke in
poldering; 5° wjjziging van het ontwerp tot
verlenging van het Zwolsche diep6" een
doorgaande ringvaart van Muideiberg tot den
IJsel7° vergrooting van de oppervlakte van
het IJsel meel' tot 145,000 hectaren; 8" aan»
merkeljjke vergrooting van het vermogen der
stoomgemalen 9° verzwaring van het dwars
profiel der meerdjjken10° uitbreiding van
het verkavelingsplan.
De kosten van den afsluitdjjk, het kapitaal
Voor het fonds ter bestrjjding van de uitbag-
geringskosten, de verbetering van het Zwol
sche diep, de inpoldering achter den afsluitdjjk
en de voorziening in de waterverversching van
Amsterdam worden geraamd op 1747j millioen.
Bovendien zal 10 millioen noodig zjjn voor
defensiewerken en 47s millioen voor de vis*
seherijbelangen,
Daarna beschouwt de commissie het plan
van inpolderingen zonder afsluitdjjk.
Dit zou alleen den overgang voor de vis-
scherjj geleidelijker maken, maar het bedrjjf
niet redden. De kosten, buiten het bedrag
voor de defensie benoodigd, worden geraamd
op ruim 198 millioen.
Bjj vergeljjking van de voor- en nadeelen
kwam de commissie tot het besluit, dat inpol
dering met afsluitdjjk ver te verkiezen is boven
indjjkingen zonder afsluitdjjk.
Uitvoerig staat het rapport stil bjj de sociaal*