N°. 94.
1376 Jaargang.
1884
Zaterdag
21 April.
Tan TitÉOTrt Meifier «tra Tal.
D. S t i g t e r
mr
J. G. van Deinse
Middelburg 20 April.
Dez« courant verschijnt d a g a I IJ k
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prfls per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.—
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertenties20 cant per regel: Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel mesr f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Reclames 40 cent per regel.
UIT STAD EN PROVINCIE.
ï>0 heer 3, Bevelander Sefcoo, directeur k*»er tegen bet jkie»r«sbH>»tirwy ren 4f
iddelbiigscbe toi rant.
Th ermometer.
Middelburg 20 April. 8 u. vra. 52 gr.
ie. 12 u. 52 gr., av. 4 u. 52 gr.
Verwacht N. wind.
F.
i Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boltjit, firma weduwe A. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peul, te ZierikzeeA. C. de Mooij,
i te Tholen: w. A. van Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder namen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advortentiën
i san, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Uithak., te Rotterdam, de Gebh. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de La Mak Azn., te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Pubiicité étrangère G. L. Daübe CtE., John F Jones, opvolger,
Advertenttën
moeten des namiddags te één muf
aan het bureau bezorgd zjjn, willen
zjj des avonds nog worden opgenomen.
Alle voorstandera van kiesrechtuitbreiding
tot aan de uiterste grens der Grondwet, alle
vrijzinnigen noofd'igen wij met aandrang uit
Dinsdag a. hunne stem uit te brengen
in het:
District Goes
op den heer
District Honieniase
op den heer
onwetendheid veinst en
juistheden ra et opzet verkondigt'?
Waar zjj beweert 1° dat de gansche
Kamer Donderdag na de rede, door den
minister van binnenlandsche zaken uitgespro
ken, in de meening verkeerde, dat hjj zich
bjj het amendement-De Mejjier, dat o p z jj n de heer De Mejjier, de voorsteller van het
wenk tweemaal gewjjzigd werd, amendement, welks derde editie nog bespro
zou nêerleggen, wanneer het bleek dat de ken werd door de heeren Lieftinck, Van Kar-
Wjj mogen toch niet veronderstellen dat zjj op het oogenblik dat spreken goud werd. Na ander surrogaten onder den naam van Doler,
onwaarheden of on- de rede van den minister, vaarbjj deze, dui- belangijjk is toegenomen en, zoo de wet niet
deljjk genoeg dunkt ons, Aoo'al na al het sP03di8 en, doortastend wordt gehandhaafd,
T, oorzaak zal zjm dat de Nederlandsche boter-
voorafgaande, nog opmerkte: »lk kan de
kamer niet aanraden om aan het
amendement hare goedkeuring te schen
ken!"werd het debat gesloten. Waar bleef
oorzaak
njjverheid
en onderwjjzer aan de Rjjks-Normaallessen te
O o s t b u r g, heeft als zoodanig eervol ont
slag aangevraagd.
Akte-examens in Zeeland,
en handel zich geheel wpzigt in j Donderdag werden geëxamineerd 6 vrouw.
eene njjverheid, die zich toelegt op het samen- candidaten.
stellen van goedkoope vetmengelsels en in een
handel, wiens streven het is die vetmengsels
onder fraaie namen aan den man te brengen
dat deze toestand eene zeer ingrijpende
schade veroorzaakt aan de eerljjke boternjjver
heid en boterhandel, eene schade die voorna-
Toegelaten zjjn de dames M. C. Schuurkamp
van Vlissingen en A. M. Tjebbes van We-
meldinge.
Voordevrjje- en ordeoefeningen
werden geëxamineerd 3 vrouw, candidaten.
- - üeia en Doternanaei, eene scnaae aie voorna- Top(jplatpn worife» Ho i p
meerderheid van de Kamer zich daaimede nebeek, Mackay, De Kanter, Reekers en en melyk gedragen moet worden door, den reed8 en H G Qiljam, heiden van Middelburg en
kon vereenigen; 2° dat het vaststaat dat Minister? Ieder had verwacht dat de voor- z00 zwaar gedrukten, landbouw; j# van swaiuw van Heinkenszand.
ook de ambtgenooten van den minister Tak steller van het amendement nog zoureplicee- dat het bestuur met ingenomenheid heeft v00r de nuttige h an d w e r k e n werden
van meening waren dat deze zich bjj het ren. Doch hij zweeg, hetzij omdat hjj niet gezien dat het Nederlandsche Landbouwcomité geëxamineerd 2 vrouweljjke candidaten.
amendement-De Mejjier zou nêerleggenen wist wat te antwoorden op de vernietigende aan de regeering heeft verzocht de toepassing Toegelaten werden de dames J. R. Robjjn
3» dat het onwaar is dal aan alle minis- critiek, op zjjn werk uitgeoefend, hetzjj omdat ,ier boterwet op te dragen aan een tweetal vau Middelburg en W. A. Bolland van Goes.
hü
De Nieuwe Rotterdamsche Courant heeft
zich dan eindeljjk verwaardigd te antwoorden
en haar geheimzinnig stilzwegen verbroken.
Nu, het werd tjjd dat zjj wat meer deed dan
afgeven op den minister Tak van Poortvliet,
en met degeljjker argumenten dan tot heden
haar beweringen staafde.
Of z^ dit nu in haar antwoord aan ons doet
Wie hetgeen we haar categorisch afvroegen
en wat ze ods tot bescheid geeft naast elkaar
legt, zal op die vraag moeiiek bevestigend
kunnen antwoorden.
Ze draait om de zaak heen.
En al moge dit verklaarbaar zen, het is
toch eigenaardig nu ze zelve ons rangschikt
Onder dó verlegen liedeD."
^Vaarljjk, dat zen we niet.
We hebben van begin af aan in de han
gende kwestie een standpunt ingenomen
waarover we geen oogenblik berouw gevoelen
(en dat we nog, na al hetgeen er na dien fijd
js geschreven en aan het licht gekomen
faljjven handhaven.
C We hebben, afkeerig als we zjjn van eiken
afgodendienst, ons den minister van binnen
.jandsche zaken niet tot afgod gemaakt, zooals
het RoHerdamsche blad gelieft te beweren.
We hebben hem eenvoudig de hem
rechtmatig toekomende hulde ge
bracht voor de weze, waarop he de belofte om
trent uitbreiding van het kiesrecht, gedaan be
zen optreden, heeft vervulden, al verbloem
den wjj onze bezwaren tegen zjjne ontwerpen
niet, de hoofdbeginselen daarvan zen door ons
verdedigd, omdat ze geheel overeen kwamen
met hetgeen de liberale parte wenschte en
vroeg.
We hebben den heer Tak van Poortvliet,
dien we waariek nooit hebben verafgood en
onze critiek niet hebben gespaard, waar we
die nocdig achtten, ditmaal bewonderd om
zene cordate houding, bjj het kiesrecht-
vraagstuk aangenomen, en met belangstelling
gevolgd op den moeiieken weg, dien he heeft
bewandeld.
We hebben en dat is de hoofdzaak,
waarover het geschil tusschen de N. R. Crt
en ons loopt hem verdedigd, toen bleek dat
er een club was, die stelselmatig, onder den
Bchen van vriendschap, den minister dwars
boomde; die, achter hem om, zjjn werk trachtte
af te breken.
Wjj hebben den handschoen voor hem opge
nomen, toen er onder de liberalen zeiven
waren, die zjjne houding in een valsch licht
plaatsten, die hem aan sprake] jjk stelden voor
hetgeen dat clubje bedierf.
Eén wensch hebben wjj met de N. R. Crt
gemeen en die is dat er over de gansche his
torie der ontbinding en hetgeen daaraan
voorafging het volle licht moge opgaan, waar
toe de regeering, tot ons leedwezen, thans het
oogenblik nog niet gekomen schjjnt te achten.
Dan zal zeker bljjken aan welke zjjde de waar
heid is; maar of aan de N. R. Crt dat licht
wel aangenaam wezen zal, betwijfelen wjj ten
sterkste.
Want uit haar gansche verweer bljjkt, hoe
slecht zjj op de hoogte is van hetgeen er
achter de schermen is voorgevallen; hoe weinig
zg kent de feiten, zooals zjj zfeb hebben voor-
Si?dans.
ters bekend was dat aan den heer Tak ten hjj niet wilde; niet wilde, daar dan de Mi- 'n8Pecteurs,
dat het zich volkomen bp dat verzoek aan
vorigen jare eene machtiging tot intrekking nister immers nog gelegenheid had gehad zpn glnit) en aan w0 excellentie met den meesten
van het wetsontwerp door de Regentes was allerlaatste woord in deze te zeggen. aandrang verzoekt zoo spoedig mogeljjk aan
verleend; daar verkondigt zjj enkele on- Juist door te zwjjgen toen spreken plicht den wensch van het Nederlandsch Landbouwco-
juistheden waaruit men moet opmaken dat zjj was, heeft de heer De Mejjier medegewerkt mité te voldoen,
misleid is. tot den tragischen afloop. Hjj genoot een
Het sub 1 is voldoende weêrsproken door parlementairen triomf, daar hjj zjjn amende-
hen, die tegen het genoemde amendement ment zag aannemen. De kiezers in zjjn
hebben gestemd, en o. a. door de verklaring district velden echter zjjn vonnis,
van mr Ireub, te Dordrecht afgelegd, waai
de namen noemde van de heeren Lieftinck, Zoo zjjn de feiten; en zjj mogen nog wel
(Dit bericht is nog opgenomen in een groot
deel van ons vorig nommer.)
Aan het verslag van de Vereeniging van
Nederl. steenfabrikanten over 1893 is het vol
gende, reeds vroeger in 't kort medegedeeld,
ontleend
In eene vergadering op 16 Maart te Njjme-
gen gehouden, werd besloten over 1893 eene
Een lid van het centraalbestuur van
liberale kiesvereenigingen in het district
Zierikzee, die verklaart, hoewel tegen
stander der kieswet, toch den heer Van Kerk
wijk gesteund te hebben, schrjjft aan de N.
R. Crt.:
Daar in alle bladen melding wordt ge
maakt van het aantal stemmen, uitgebracht
op voor- en tegenstanders van Tak's kieswet,
mrs Hartogh, Goeman Borgesius, De Kanter en I eens uitdrukkelijk herhaald worden; vooral reduot;e aan te brengen in de fabricage van.
nog een paar anderen, die hem verklaarden I waar de N. R. Crt erop zinspeelt dat »de kies- \yaalsteen, waartoe echter de medewerking 3,0^ be|' onno°dig u in kennis te stel-
llpn mat, het feit. dat, dn hp.nr Van ffoi-Wül
dat zjj niet in die meening verkeerden. Daar- J rechthervorming door de eigen schuld van den van slechts 60
n pet. der fabrikanten verkregen jen me'1 k®*1 dat de heer Van Kerkwjjk
bliikt dus al voldoende dat de bewering minister van binnenlandsche zaken zou mis- werd. Hierdoor zjjn de steenprjjzen steeds 111 dlt kies lstrict zeker door een zeer groot
io. w R Pt nfet inï.t Iran lukt zijn gedaald, ook in die soorten, waarin met het aantal klezer,8, Sekozen ls- die tegenstanders
der N. R. Ct. niet juist kan zijn. luk p u j buitenland aeene concurrentie bestaat en zal ziJn van Tak 8 kieBwet- Het is niet anders;
Wat sub 3 betreft, ook na de bewering der Neen, niet aan hem de schuld maar aan den de kiezers stellen zulk een groot vertrouwen
N. R. Crt houden wjj vol dat van het bestaan minister Van Tienhoven en den heer De Mep ïei medewerking Qnder de fabrikanten bljjft voort- m
van dit stuk geen geheim is gemaakt. Wellicht c. s., die door hunne heimeljjke oppositie den dureDj de ^en-industrie niet meer loonend
arbeid van de regeering hebfeen bemoeilijkt en k,an ^-den genoemd.
onmogeljjk gemaakt. bestuursleden weiden bjj de regeeriDg, bjj de maar v0 veitrouwen ook in deze omslan-
Wat wjj over den eerste schreven is in de gemeente Amsterdam en bjj
vergadering van Amsterdam's Burgerplicht Staatsspoorweg-Mij pogingen aangewend om
door den heer Wertheim ten volle bevestigd bazend laag was dat »een lid van het centraal-
toen deze zeide »Es nu is het een feit, station8gebouwen het gebruik van Belgische bestuur van,llberale kiesvereenigingen in dat
dat bjj het optreden van deze re- _...j in„„,. district
de ministers zich onder-
I de
hunnen afgevaardigde, die hen reeds lan-
Iger dan 25 jaar vertegenwoordigde, dat zjj
Docr versVaiDende 00k T be® aie^ kondwi °f wilden lo8late^
""Vrj digheid stemden."
de directie der
om wisten niet dat het peil der politieke
zedelijkheid in het district Zierikzee zóo ver-
de Belgische steen te weren, hetgeen niet 3 ,_-j Z,
belet heeft, dat o. a. te 's Hertogenbosch aan
Ub»i)U.ur v
steen werd toegestaan. Door het bestuur der f'ff zich 0Pe+nl«k Jergelgke houding
vereeniging werd daarom een verzoek aan de durff^?
u. C XXI AAAAOU^/AW VHIBBII1 JL1J hi, W C1U VAMifAJA uui v/vaa «/leu 1 -. - -
,n1 .1, .a j. onzedeliikheid van zulk eene houdintr niet
protocol verbonden hebben, regeering gericht, om eene staatscommissie te
ling
de kiesrechtuitbreiding in
der Ka-1 tusschen Belgische en Hollandsche steen m
u tejbenoemen, teneinde een vergeljjkend onderzoek
voeren, en bij weigering
mer een voorstel tot ontbinding!
te stellen, waarvoor de vereeniging f 1000
aanbood.
De regeering heeft echter die bjjdrage afge
wezen en tot comm. van onderzoek benoemd
inziet. Laat ons voor den man hopen dat hjj
aldus in zjjne onnoozelheid handelde.
Wjj vestigen de aandacht onzer lezers
in Middelburg op de in dit nommer voor
komende advertentie van den heer Frater
omtrent bloemen en vruchten voor de ver
heeft een of ander minister, met name de
minister van buitenlandsche zaken, zich in
Maart 1894 niet meer herinnerd dat inderdaad
die machtiging reeds lang te voren verleend was.
Ziedaar de hoofdpunten, door de N. R. Crt
aangevoerd, voldoende weerlegd.
Toch is nog een herinnering aan het ge
beurde, met herhaling van hetgeen wjj vroeger g e e r n g
reeds schreven, noodig om het verder door
dit blad aangevoerde tegen te spreken.
De minister Tak van Poortvliet had niet
alleen het hoofd te bieden aan felle oppositie
de kamer, hjj had zich ook tegenover den te doe n."
kabinetsformeerder zelf in acht te nemen. Hoe- Omtrent de verdere houding van den heer
de laatste editie der ontwerpen den Van Tienhoven in en buiten de kamer,
ministerraad had gepasseerd en de heer Tak hetgeen de heer De Mejjier deed, hebben wjj,
dus recht had te verklaren dat hjj namens de naar wjj met gerustheid durven beweren, het
geheele regeering sprakniettegenstaande de juiste licht laten opgaan,
heer Van Tienhoven dus gebonden was om Nu de N. Rott. Crt gesproken heeft, kunnen
zjjn collega te steunen en te helpen, liet hjj wjj dus verder over deze kwestie zwjjgen. Zij
zich in en buiten de kamer hoogst ongunstig zal het standpunt, dat zjj in het gansche |eden bedroeg 69, dat der buitengewone 5.1 king van
uit over de ontwerpen. kiesrecht-vraagstuk aannam, toch niet laten Als bestuursleden hebben bedankt de heeren a 1 h! e r.
De positie van den minister Tak van Poort- varen. Haar te bekeeren mag monniken-werk N. van Heukelum en C. Peters.
vliet werd daardoor dubbel moeiljjk. heeten. g.. T>eSluit
Doch zjjn vriend De Mejjier zou hem hel- Maar wij hopen dat er weldra gelegenheid zjjn t 8ub8tituut-officier van justitie
pen Die kwam immers met de meest sym- zal voor den minister Tak van Poortvliet om de arr,.recbtbank te Amsterdam mr A
pathieke gevoelens en met uitingen van de met de stukken in de hand het volle licht te 0, Wentholt, thans ambtenaar van het.
warmste vriendschap lot hem. De heer Tak doen opgaan over het gebeurde. Dan zal, naar O. M. bjj de kantongerechten te Rotterdam] de definitieve zomerdienst-regeling
had toch slechts te verklaren dat het amende- wij vast overtuigd zjjn, bljjken dat het op 9 «tandnlaats Rotterdam: I der staatsspoorwegen komen onder meer d»
ment onaannemeljjk was; de heer De Mejjier schrift der N. R. Ct. boven het tegen ons ge
- r,v.„i.
de hh. baron van Ittersum te 's Gravenhage pleegden in de Godshuizen. Deze goede gaven
en Schuurman te Dordrecht, welke comm. worden, naar zich laat begrjjpen, door die
zich met de hh. G. W. Lans, S. M. vanWjjck verpleegden ten zeerste gewaardeerd. Wie
en A. N. Costerus in verbinding heeft gesteld, dus mee helpt hun die te verschaffen doet
Dit onderzoek is nog niet afgeloopen. een zeer goed werk.
In 1893 werden 62.566.300 steenen minder Heden herdenkt de wed. J. vanRielgeb,
gemaakt dan in 1892. Het aantal gewone Harthoorn de 25jarige vervulling der betrek-
kosterin in de Waalsche kerk
Bjj kon. besluit is, zooals nog in een deel
der oplaag van ons vorig nommer werd mede
gedeeld, benoemd tot directeur van het tele
graafkantoor te Vlissingen de heer D. van
nua lO A1LUO KPIVIWUJ. AU* *-«.• t t
thans ambtenaar van het Gigch, thans in gelgke betrekking te Gonnchem.
no 2 en Gouda, ter standplaats Rotterdam
zjjn daartoe volgende wpzigingen voor:
Trein 16 vertrekt ten 9.12 uur uit Rotter-
is aan mr A. Heemskerk, op
gedaan verzoek, eervol ontslag verleend als
rechter in de arrondissements-rechtbank te
Amsterdam.
zou het dan onmiddeljjk intrekken. (Om dan schrevene geheel verkeerd is. Er moest niet
tegen art. 4 te stemmen!) staan, zooals zjj schreef Tak contra Van Tien
Doch nadat de heer De Mejjier dit ozoo hoven" maar wèlVan Tienhoven-De Mejjier
vriendschappeljjk had gevraagd, sprak de heer contra Tak. ONDERWIJS
Schaepman in de kamerzitting van 6 Maart Niet de minister van binnenlandsche zaken
r 6 Eerst heden, 20 April, is door den heer
een hartig woordje over onaannemeljjk-verkla- heeft tegen zBn oud-collega en zpn zich noe- j. Vermeulen, directeur van en leeraaraande
Onaannemeljjk verklaringen moeten naar menden »ouden, trouwen, beproefden vriend" ,jjka hoogere burgerschool alhier, aan H. M.
mjjne meening in dezen strjjd niet meer worden oppositie gevoerd maar genoemd tweetal heeft de koningin-regentes tegen
{Bijblad pag. 938.) En den volgenden tegen den minister Tak van Poortvliet ge- 1 i-1"~
dag liet de heer De Savornin Lohman zich in ageerd op een wjjze, die wij niet verder be-
denzelfden geest uit. Deze zeide o. a. «Maar hoeven te qualificeeren
waarom behoeft de regeering zich vooraf over
amendement uit te laten Dat is tjjd
wanneer de minister zal vernomen Aan de ministers van justitie en waterstaat
van de Kamer." {Bijblad is door het bestuur van de Vereeniging tot
1 September a.
eervol ontslag als zoodanig aangevraagd,
De heer Vermeulen, thans 68 jaren oud, is
gedurende drie en vjjftig jaren bp het onder-1 van"7.04 nam. van Rotterdam naar Vlissin-
dam naar Vlissingen en geeft aansluiting
op de boot naar Engeland via Queensboro.
Trein 11 vertrekt 7.20 des avonds uit Am
sterdam en arriveert te Vlissingen ten
11.20 uur.
Trein 12 vertrekt van Vlissingen ten 6.20
vm. en komt ten 10.09 uur te Amsterdam aan.
Deze treinen vervoeren uitsluitend reizigers
le en 2e klasse naar of van Vlissingen,
resp. naar of van Engeland via Vlissingen.
Bjj de dienstregeling van 1 Mei zal de trein
het
genoeg,
hebben
wjjs werlrzaam geweest, waarvan veertig te gen en Parjjg 40 miDuteD iater vertrekken
Middelburg, en was van de oprichting leeraar du8 t0 7 U nam>> en wordt bovendien DOg
aan de hoogere burgerschool, waarvan hjj in een extra reisgelegenheid naar Engeland via
de opinie
bestrijding van knoeierijen in den boterhandel
pag. 959.)
de heer De Mejjier zich daarbjj neer- een adreB gezonden, waarin men de aandacht
7 - 1 ij dier ministers erop vestigt
gelegd? Zeker is dat hy niet andermaalden dat het in den aanvang van het jaar 1892
minister naar de al of niet aannemeljjkheid zjcb beeft gewend tot Z. E. den minister van
gevraagd heeft. waterstaat, handel en njjverheid met het ver-
Doch dit niet alleen. Hjj, die de indiening zoek om te bevorderen dat het toezicht op de
van zjjn amendement inleidde met de opmer- naleving der wet van 23 Juni 1889, de zoo-
king dat zwjjgen goud was, doch die het genaamde boterwet, zou worden opgedragen
i*i j j i aan een klein getal, speciaal daarvoor aange-
gedeprecieerd zilver nog verder deprecieerde in8pecteurS) aan welk verzoek tot dusver
door herhaaldeljjk te spreken, hp zweeg juist niet werd yoldaan
dat sedert dien tjjd het ontduiken dier wet,
Wij ajadieeren, Red, ffeét name liet verkoopen van Margarine of
Vlissingen opengesteld, vertrek van Rot
terdam D. P. 9.12 nam.
Uit K a p e 11 e bp Goes schrjjft men ons:
Donderdagavond hield de heer mr E. Fok-
ker, lid der Eerste kamer, op uitnoodiging
1884 tot directeur werd benoemd.
En bjj de viering van zjjn vijftigjarig
jubileum èn bp meerdere gelegenheden werd
aan de verdiensten van den heer Vermeulen
in ons blad eene welverdiende hulde gebracht,
waarom wij voor dit oogenblik meenen te
kunnen volstaan met deze korte mededeeling. van het bestuur der liberale kiesvereeniging
Aan de acht leerlingen der buiger-avond- Vrijheid en Orde, alhier een politieke rede.
school te dezer stede, die deelhebben Zooals begijjpeljjk is, kwam deze in zeer
genomen aan het eindexamen, kon het getuig- veel opzichten overeen met die, eenige weken
schrift, bedoeld in art. 55 der wet op het M. O., geleden door den heer Smeenge alhier gehou-
worden toegekend, te weten aanW. F. A. den. Toch kunnen we niet volstaan met uit-
Hagethorn, P. G. Hollebrands, H. P. Jansen, sluitend daarnaar te verwjjzen, omdat de heer
W. J. J. Koole, J. Sneevliet, J. Trapman, L. Fokker, met het oog op de grondwettige be-
Vnnhuysse en J. Ch. Wattez, zwaren, door vele leden der ontbonden Tweede
