N°. 92. 137" Jaargang. 1894 Donderdag 19 April. D. S t i g t e r mr J. G. van Deinse Middelburg 18 April. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent par regels Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andera familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50 iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Tak-De Meijier. OMBEBWIJg. ÜÏT STAD EN PHÖTOfClE, VERKOQFINGEN ENZ. EEGHTSZAKEN HIDDIlllllKiMIIi: II) IMM. Thermometer. I Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kruiningen F. v. d. Peul, te ZierikzeeA. C. de Mooij, Middelburg 18 April. 8 u. Tra. 53 gr. te TholenW. A. van Neeuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. - Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën m. 12 u. 62 gr., av. 4 u. 62 gr. F. j aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmah, te Rotterdam, de Gebh. Belinpante, te 's Gravenhage, en A. de La Mae Azn., t9 Amsterdam, Verwacht verand. wind. 1 Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jon.es, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te één mar aan het bureau bezorgd zjjn, willek zjj des avonds nog worden opgenomen. Voor de herstemming op Dinsdag 24 April bevelen wij ten dringendste aan in het District Goes District Hontenisse Alle voorstanders van kiesrechluitbreiding tot aan de uiterste grens der Grondwet, alle vrijzinnigen noodigen wij met aandrang uit hunne stem op die heeren uit te brengen. Een tweede beschuldiging, tegen den mi nister van binnenlandsche zaken ingebracht, betreft zjjne houding tegenover den heer De Mejjier. Tegenover dien »ouden, trouwen, be proefden vriend," zooals men hem gelieft te noemen, zou door den heer Tak schandelik verraad gepleegd zjjn. Hij zou toch herhaalde- ljjk met den heer De Mejjier vriendschap- pel jj k van gedachten gewisseld hebben over het bekende amendement en de redactie daarvan. Ook aan dat praatje, dat tegen a. Dinsdag zjjn invloed moet uitoefenen, dient een einde gemaakt te worden. Zou de redactie der N. Rott. Crt niet eens aan den heer De Mejjier of aan sommigen, die van een of meer dier gesprekken getuige zjjn geweest, willen vragen of de heer De Mejjier werkeljjk den indruk ontving of kon ontvangen dat de minister welwillend gestemd was jegens hem, jegens zjjn amendement en jegens de herhaalde overleggingen, welke de heer De Mejjier met den minister aanknoopte Wjj hebben reden om te veronderstellen dat de heer De Mejjier over vriendeljjke, welwil lende of harteljjke bejegening van de zijde van den minister evenmin te roemen zal ge had hebben als omgekeerd de minister zich kan verheugen over humane, zachtzinnige critiek, door den heer De Mejjier in particuliere gesprekken over de kiesrechtontwerpen uitge oefend. Buiten de Hamer deed de heer De Mejjier zich niet kennen als een vriend, die de helpende hand wil uitsteken, maar wel als een ernstig en fel bestrjjder, die niet door kleine concessies doch slechts door geheele omwerking te bevredigen zou zjjn. De Standaard maakte gisteren een zeer juiste opmerking, zooals zjjn redactie dit dezer dagen meermalen doet. Zjj deed dit onder het opschrift >De N. Rott. Crt. in 1871 en nu en schreef »Beide malen, in 1871 en nu, heeft de anti- revolutionnaire partij, met prjjsgeving van tijdelijk voordeel, en onder tjjdeljjke loslating van vele harer aftredende leden, den strjjd opgenomen tegen het conservatisme. »In 1871 vond de N. Rott. Crt. ditprjjsljjk, en nam het zelfs op tegen wie deswege op Groen van Prinsterer smalen dorst." Daarna haalt de Standaard aan wat het Rotterdamsche blad destjjds schreef en hetgeen Groen van Prinsterer op die lofspraak zeide. Deze betuigde«Met dr Lamping uit zjjne geschriften bekend, houd ik de lofspraak, die de Nieuwe Rotterdamsche Courant mjj dezer dagen gaf, voor goede munt." .Thans, nu de anti-revolutionnaire partjj in bjjna geljjken strjjd gewikkeld is, is van deze edelmoedigheid uit vroeger dagen bjj de N. Rott. Crt. schjjn noch schaduw te ontdekken. Een verschil, tot welks verklaring ge te letten hebt op tweeërlei, dat sinds anders werd. Ten eerste, in 1871 streed de N. Rott. Crt. met ons tegen het conservatisme. Thans stelt ze zich, met Dagblad en Maasbode arm in arm, voor het conservatisme te weer. En ten anderen, dr Lamping, in wiens woord Groen van Prinsterer karakter meer dan tactiekspeurde, nam van de N. Rott. Crt. afscheid. Hoofdredacteur in zjjn plaats is thans dr Zaayer." In verband met de geringe opkomst der kiezers op 10 April maakten ook wjj de opmerking ^at daarvan pen ver wjj t mag gemaakt wor den aan hen die geen kiezer zjjn, en dat deze geringe belangstelling van de huidige kiezers allerminst als bewjjs mag worden aangevoerd dat kiesrecht-uitbreiding niet noodzakelijk zou zjjn. Eer bet tegendeel, zegt het Vad. terecht. Een van de redenen toch, waarom aan het volk achter de kiezers het recht betwist wordt, om zelf voor hun belaDgen op te komen, is deze, dat de tegenwoordige kiezers, als de voogden van dat volk, die laak zooveel betel en waardiger kunnen vervullen. Welnu, heb ben zjj dan nu zich zelf geen brevet van onbevoegdheid uitgereikt? Wat te zeggen van voogden, die hun pupillen in een zoo gewichtig tjjdsgewricht in den steek laten Wat van voogden, die beweren, dat de pupil nog niet rjjp is om zjjn eigen belangen te behartigen en die de moeite niet eens nemen op te komen, als de kwestie der rjjpverklaring aan de orde is Neen, hun houding zou een argument kunnen zjjn voor zeer Bterke in krimping van kiesrecht, maar nooit een tegen ruime uitbreiding. Bjj kon. besluit is aan jhr J. A. Mazel, eervol ontslagen buitengewoon gezant en gevolmachtigd minister te Weenen, een pensioen toegekend van/"4000 s jaars is de heer F. Tuithof benoemd tot onder- wjjzer bjj de opleiding van jongens aanboord van het daartoe bestemde instructieschip is een pensioen van f 1338 verleend aan L. Vermeulen, laatsteljjk adjunct-commies bjj het dep. van financiën, en een van f 2334 aan J. J. Slaterus, laatsteljjk ingenieur-verificateur van het kadaster zjjn benoemd: bjj het wapen der infanterie, tot eerste-luit. de tweede-luit. H. A. G. L. La Fors, van het wapen, gedetacheerd bjj de landmacht in W.-I.bjj hun tegenwoordig korps, tot eerste-luit. de tweede-luit. J. Vethake) van het 6e en B. Reynvaan, van het 8e reg. inf. bjj het wapen der artillerie, bjj hun tegenwoordig korps, tot eerste-luit. de tweede- luit. jhr C. A. M. Wittert, van het 3e reg. veld-art., en J. H. Bloem, van het 3e reg. vest.-art. zjjn benoemd tot directeur van het post- en telegraafkantoor, ïespectieveljjk te Monster, Moordrecht en Vlieland, G. G. Gjjben, J. de Wilde en H. M. Hjjlkema, thans directeur van het telegraafkantoor en brievengaarder aldaar. Aanstaanden Zaterdag verleent de minister van binnenlandsche zaken geen audiëntie. Door de kiesvereeniging De Grondwet te Amsterdam zjjn tot candidaat gesteld voor de a. herstemming de heeren Rutgers, Gleichman en Pjjnappel met 35 en mr W. H. de Beaufort met 34 stemmen. Akte-examens in Zeeland. Dinsdag werden geëxamineerd 6 vrouw, candidaten. Toegelaten zjjn de dames E. S. Kok van Zaamslag, E. Korsten van Middelburg en S. M. J. Plankeel van Oostburg. Voor de vrjje en ordeoefeningen werden geëxamineerd 2 vrouw, candidaten. Beiden werden toegelaten, nl. de dames T. van As van Scherpenisse en A. H. de Haas van Middelburg. Voor de nuttige handwerken werden geëxamineerd 2 vrouweljjke candidaten. Toegelaten werd mej. A. H, de Haas van Middelburg. (Dit bericht is nog opgenomen in een groot deel van ons vorig nommer.) Bjj kon. besluit is, met ingang van 1 Mei 1893, benoemd tot burgemeester van V e e r e en Vrouwepolder jhr mr A. A. vaD Doorn. Dit bericht is nog in een deel der oplaag van ons vorig nommer medegedeeld. Dinsdag passeerde Vlissingen een vreemd soort vaartuig, bestemd voor de a. s. Antwerpsche wereldtentoonstelling. Het is zoo schrjjft men ons een zoo genaamd Vikinger schip, naar hetzelfde model als dat hetwelk in het afgeloopen jaar te Chicago werd tentoongesteld, als een afbeeldsel van bet soort schepen, waarmede de oude Noorsche zeevaarders, reeds vóór de ontdek king van Amerika, uit Noorwegen naar dat werelddeel stevenden. Het vaartuig, genaamd Leif Erikson, ge voerd door kapitein J. A. Pedersen, komende van Kopenhagen, was niet overdekt, van voren en van achteren hoog opgebouwd, had een bgzonder soort van roer, voerde slechts een mast met een razeil en kon ook geroeid wor den met twee en dertisr riemen, aan iedere zjjde zestien. De overtocht van Kopenhagen heeft elf dagen geduurd en was niet zonder gevaar, daar het vaartuig stormweder heeft te verduren gehad, waardoor het lek gesprongen is en ook veel water over kreeg, zoodat het dageljjks leeg gehoosd moest worden. De bemanning, bestaande met den gezag voerder uit vier personen, was gehuisvest on der een uitgespannen zeildoek, zoodat de reis, onder dergeljjke omstandigheden, nu juist niet als een pleizierfochtje kan aangemerkt worden. Te Antwerpen aangekomen, moet er nog bei een en ander aan bet vaartuig aangebracht en ingericht worden om aan zjjne bestemming te kunnen beantwoorden. Men schrjjft ons uit G o e s. In eene vrjj druk bezochte bjjeenkomst dei- liberale kiesvereeniging is besloten het wel slagen der candidatuur-Stigter met alle kracht te bevorderen. Er werden verschillende ophelderingen ge vraagd en gegeven, o. a. hoe de heer Stigter staat met de z. g. schrijfproef. De verklaring werd gegeven, dat reeds bjj aanneming der bekende motie van 1891 omtrent kiesbevoegd heid de heer Stigter zich daar pertinent tegen verklaard had. Namens vele anti-revolutionairen werd ver klaard, dat zjj, voorstanders van den heer Huvers, bjj de herstemming hunne stem op den beer Stigter zouden uitbrengen. Medegedeeld werd dat in Tholen o. a. de heer mr A. Kerdjjk een dezer dagen eene politieke voordracht zal houden. Algemeen had men de beste verwachtingen omtrent den uitslag ieder, die het wèl meent met het volk, moet zjjn ste-tu uitbrengen op den heerD. Stigter. Dit werd uitdrukkeljjk verklaard door een invloedrjjk liberaal, die in principe legen kiesrechtuitbreiding geweest was, maar door de omstandigheden bekeerd is tot een voorstander van den heer Stigter. De Roomsch-Katbolieke kiesvereeniging stelde den heer D. Stigter niet tot candidaat. Dat zegt echter niet veelwant, evenais on der alle partjj en en onder alle katholieken in den lande, is er ook onder dezen in dit dis trict en in onze stad, zoowel als in het dis trict Hontenisse, groot verschil van meening. Aan hetgeen enkelen op eene vergadering van die kiesvereeniging als hunne meening deere- teeren, storen tal van katholieken zich al zeer weinig. Zjj weten even goed als dr Schaepman, den katholieken leider, dat op dit oogenblik het belang hunner partjj wel degeljjk mee brengt om den heer Stigter te stemmen, die kiesrechtuitbreiding zal bevorderen. Door de harmonie Euphonia te Goes werd Dinsdag avond in de concertzaal dei- sociëteit V. O. V. aldaar een buitengewoon concert gegeven tegen entree. De opbrengst strekte ten voordeele van de kas der werkende leden, om hen in staat te stellen deel te nemen aan het dezen zomer te Antwerpen te geven internationaal concours. De zaal was goed bezet en het gevarieerd programma weid flink ten gehoore gebracht. De directeur, de heer J. Kooiman, droeg zeer verdiensteljjk twee piano-nommers voor. Hjj zoowei als het gezelschap werden herhaaldelijk warm toegejuicht, Een geanimeerd bal was het slot van den avond. Men schrijft ons nit K a p e 11 e Dat de liberale partjj in het district Honte nisse ditmaal al hare krachten inspant om de overwinning bjj de stembus te behalen, bijjkt genoegzaam, nu zjj op verschillende plaatsen in het district sprekers doet optreden, om de candidatuur van den heer mr Van Deinse den kiezers aan te bevelen. Niet alleen echter de liberale partij gordt zich aan ten strjjde, ook de anti-revolutionnairen zullen hard jjveren voor de candidatuur van mrVan Deinse immers de Centrale Anti-revolutionnaire Kiesvereeni ging stelde den heer Van Deinse candidaat. Pavtjjbeginsel laten zjj op 't oogenblik rusten, om gezamentljjk te strjjden voor iemand, die kierechtuitbreiding wil, zoover de grondwet toelaat. Donderdag zal te Kapelle als spreker optre den de heer mr E. Fokker, Vrjjdag te Yerseke iemand vanwege de Unie, Zaterdag te Drie wegen Re heer J. J. H. Doorenbos, dienzelfden dag te Baarland de heer mr E. Fokker en de heer H. Snjjders te Kruiningen. Laatstgenoemde spreekt Maandag avond ook te Krabbendjjke. Van anti-revolutionnaire zjjde zal Vrjjdag avond alhier optreden de heer Littoojj van Middelburg en vermoede!jjk Maandag te J£rab- kejodjjke de beer Q. 3. Rnveys, Men schrjjft ons uit Westeljjk Zuid- Beveland, het volgende, wat wel gelden zal voor gansch onze provincie Zelden wai-en landbouwer en tuinman zoo eenstemmig in hun lof over het welslagen van hunnen arbeid als in dit heerljjke voorjaar. De landbouwer zaaide zjjn zomerkoren, zette zjjne aardappelen, erwten en boonen zonder eenige stoornis van weer en wind, en dit alles in eenen grond, zoo gemakkeljjk bewerkt en zoo naar den eisoh los en vruchtbaar gel jjk nooit te voren. Evenals boomen en kruiden bjjna eene maand vroeger dan gewoonljjk uit gebot zjjn en bloeien en de trekvogels met den koekoek vooraan zeldzaam vroeg zich lieten zien, zoo is ook de landbouwer met het zaaien gereed, terwjjl hjj in minder gunstige jaren er schier nog mee beginnen moest. Liepen in andere jaren de veldarbeiders in Maart en April dikwjjls zonder werk rond, thans waren er niet zelden handen te kort. Daar de grond niet zoo droog is als in het vorige jaar en wjj bovendien nu wat regen genoten hebben zal het zoo noodzakeljjke wieden en tegel jjk openkappen van den grond verder aan de arbeiders wel werk verschaffen. De weiden staan over het algemeen ook niet slecht aan. Jammer, dat sommige landbouwers door gebrek aan stalvoeder en verlokt door het mooie weer, hun vee te vroeg naar buiten gestuurd hebben en hierdoor den natuurljjken groei van het gras tegenhouden. Wanneer men echter weet, dat deze men- 3chen den geheelen winter erg gesukkeld hebben met het verstrekken van het noodige voor de grage magen van hun vee en de beurs vaak te plat is om belangrjjte inkoopen te doen, dan kan men niet anders dan vee en veehouders beiden beklagen. In de tuinen is het al boter tot den boom. De groenten staan prachtig. Menigeen heeft salade gegeten, natuurljjk van den kouden grond, op eene ongekend vroegen datum, eenen datum, waarop anders zjjne maag geen betere groente te verduwen kreeg dan zuurkool, in gelegde boonen of te wel eene taai geworden kroot. Een enkele eet radjjs of het zoo maar niets is. Jammer, dat de vreugde van onze liefhebbende tuinlieden verbitterd wordt dooi de buitengewone vraat- en vernielzucht der mubschen, die zich dit jaar minder dan ooit bekommeren om vogelverschrikkers, flesschen, draden, spiegeltjes en wat een woedend ge worden groentekweeker al meer op zjjne bed den tot afschrik ophangt of neerplakt. Kerse-, pruime- en pereboomen bloeien om het zeerst. Hier en daar vertoont zich reeds eene bloeiende aardbezie. Wat wil men meer? Uit Coljjnsplaat schrjjft men ons In de Dinsdagavond alhier ten huize van den heer P. C. Coomans gehouden vergadering der vrjjzinnige kiesvereeniging Algemeen Be lang werd het bestuur gemachtigd om met het bestuur der liberale kiesvereeniging in Goes in overleg te treden om zooveel mogeijjk de candidatuur van den heer D. Stigter te steunen. Daarna trad de heer Stigter voor een talrjjk publiek als spreker op. Evenals in Goes schetste hjj in eene keurige improvisatie den tegenwoordigen politieken toestand en hoe tengevolge der aanneming van het amendement-De Mejjier het wetsont werp-Tak is ingetrokken. Wjjzende op het gekibbel over de betrekkeljjke beteekenis der woorden «geschiktheid" en «maatschappelijke welstand" verklaarde spreker geheel en al te staan op het standpunt der regeering. Aan het einde zjjner rede haalde hjj uit de Standaard de woorden aan van den genialen aanvoerder der anti-revolutionnaire partjj, om er op te wjj zen, hoe deze thans de kiezers aan spoort hunne stem uit te brengen op hen, die genegen zjjn ook het kiesrecht te verleenen aan die groote drommen, die nog altjjd van dat recht zjjn uitgesloten. Daardoor helpt men sociale rechtvaardigheid betrachten. Na afloop werd gelegenheid gegeven tot debat, waarvan geen gebruik gemaakt werd. Alleen door den voorzitter werd de vraag gedaanVerlangt het volk ten plattelande het kiesrecht Deze vraag werd doör den spreker in bevestigenden zin beantwoord. Onder dankzegging aan de vergadering voor de groote opkomst en aan den heer Stigter voor zjjne leerzame en boeiende voordracht sloot de voorzitter hierop de vergadering. In de Dinsdag te Zierikzee gehouden algemeene vergadering van het waterschaps bestuur van Schouwen is o. a. aangenomen een voorstel van het dageljjksch bestuur tot het oprichten van een pensioen-en weduwen- fonds voor de bantonniers. Vervolgens werd het jaarverslag over 1893 aan geboden, De begreptj»£ yoor 1394 werd yart* gesteld in ontvang en uitgaaf op ƒ250094.171 en een voorstel tot machtiging om eenige werken buiten openbare aanbesteding te doen uitvoeren goedgekeurd. Door ingelanden van den polder de Vier bannen van Duiveland is een voordracht opge maakt voor een gezworen, ter vervulling der vacature, te ontstaan door de periodieke aftre ding van den heer B. Giljam te Ouwerkerk. Met bjjna algemeene stemmen werd deze als no. 1 op die voordracht geplaatst, waarop verder voorkomen de heeren C. van Oeveren te Nieu- werkerk en Job van der Have Cz. te Ouwerkerk, Te IJzendjjke moet de oprichting van eene coöperatieve zuivelfabriek, vermoe- deljjk met handkraeht, verzekerd zjjn. Uit een voorloopig is een definitief bestuur geko zen, dat binnen kort een drietal van die fabrieken in Limburg zal bezoeken, ten einde zich de noodige inlichtingen te verschaften. Een Nieuwe lap op een oud kleed, aldus schrjjft men aan de Tern. Ct. uit Phi lippine: Philippine gaat haren ondergang tegemoet. De vaargeul wordt steeds nauwer en ondieper', de haven verzandt en de vaartuigen kunnen alleen bij vloed en nog niet altjjd in de doode getjjen de haven bereiken. Is het water een weinig gevallen, dan weet de visscher de haven niet uit te komen, en nog minder door de geul den mond van den Braakman te bereiken. Wat moet daarvan komen? Reeds nu, nu er weinig mosselen gelost worden, levert die toestand moeiljjkheden op, maar wat zal't zjjn als van heinde en ver de Belgische kooplieden naar onze gemeente optrekken om honderden balen in hun karren te laden? De beste optimist zal zich niet kunnen voorstellen, dat dezen zomer de mosselhandel zonder veel schade kan gedreven worden als hjj maar eenigzins met den toestand van onze gemeente bekend is. Sommige visschers beginnen reeds te zeggen, dat zjj tevreden zou den zjjn, als er door de regeering eene losplaats werd gemaakt aan het einde van den Stellepoiderzjj waren dan voorloopig gered. Alsof zulk eene voorloopige losplaats geen geld kost! Vooreerst de losplaats, dan een straatweg en daarnaast een djjk van ongeveer drie kwartier; dan geloof ik, dat het beter ware, dat de regeering maar in eens besloot tot het graven van een kanaal. Dat zulk eene yosplaats niet lang goed kan bljjven, is voor ieder, die gezond verstand bezit, gemakkeljjk te begrjjpen. Dezelfde hoeveelheid zand en klei, die voor honderden van jaren den mond van den Braakman binnenstroomde, stroomt nu nog binnenhet Axelsche en Sassche Gat, de Ver- gaertpolder, de Kleine Stelle en de-Angelina- polder zjjn ingedjjkt en door den kleinen loop, dien de Btroom nu heeft, neemt ook de verhooging en verandering meer toe dan vóór die inpol deringen. Wordt nu die bedjjking voortgezet, dan zal weldra de geheele Braakman onbe vaarbaar zjjn en wat zal dan die losplaats na enkele jaren nog te beteeken hebben Het eenige, dat onze gemeente redden kan, is een kanaaldan zal de ellende uit zjjn en de mos selhandel, die zich telken jare nog uitbreidt, kan bljjven bestaan. Te Hoek werd Dinsdag, ten verzoeke van de erfgenamen der nalatenschap van den heer J. de Fejjter Wz., in het openbaar ver kocht eene hotstede met aanhoorigheden, be nevens bouw- en weilanden, in den Lovenpolder, gemeente Hoek, te zamen groot 38 hectaren 83 aren 20 centiaren, (ruim 87 Gentsche ge meten), alsmede het daartoe behoorende recht van aanwas. Eerst aangeboden in twee per- ceeleD, werd de toewjjzing gedaan in massa voor f 600 per 44 aren 56 centiaren (oud Gentach gemet), of ongeveer 1350 per hectare, bedragende voor de massa f 52.288, behalve voor boompi jjs en grasgewas f 410. Kooper werd de heer Willem Geelhoedt te Hoek. De Duitsche ingenieur, die te Rotterdam terecht heeft gestaan, verdacht van poging tot moord op den koffiebuishouder Schlicker in de Hoofdsteeg aldaar, is door de rechtbank vrjjgesproken en zijne onmiddelljjkeinvrjjheid- stelling gelast. In den laatsten tjjd wordt in Den Haag een zeer gevaarljjk «spelletje" gespeeld, ver- moedel jjk nog te weinig bekend en daarom wel van belang dat het publiek er kennis van neme. 's Avonds op straat loopende, wordt men aangesproken door een meissie, liefst op een druk punt, en om geld gevraagd, dat men haat schuldig zou zjjn. Bevreesd voor een cots« jjromiWwend «tandje, geven j^§j»jge

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1