N°. 59. 137e Jaargang. 1894 Zaterdag 10 Maart. Deze courant verschijnt d a g e 1 fj k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen: Prys per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder by voegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regels Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend_ naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Middelburg 9 Maart. Maar wij durven voorspellen dat van dit oog«nblik af beslist eene k'ove ontstaap is MIDDELBI RliSdlK (III RANT. Thermometer. j Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boltjit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kruiningen F. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, Ad-vertentiën Middelburg 9 Maart 8 u. vu. 42 gr. j te Tbolen: W. A. van Nieuwenhuijzen en te Temeuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekbandelaren abonnementen en advertentiën j moeten des namiddags te één uuï m. 12 u. 52 gr., av. 4 n. 52 gr. F. j aaib evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab., te Rotterdam, de Gebit. Belinïante, te 's Gravenbage, en A. de La Mab, Azn., te Amsterdam, j aan bet bureau bezorgd zijn willen tt i rr ttt -ï n itaa- bni J T Jn n«%«v.n/wnic do Pnblioiiiü /itvqlfirtol'o fr Ti D A T1UT5 A: p.TT? Tnmi F Tovno ov\tta1 r»ew j t -■ zg des avonds nog worden opgenomen. Verwacht Z. W. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. In de Tweede kamer is heden het amendement-De Meijier aan ge nomen met 57 tegen 41 stemmen, waarna de re geering het kiesrecht-ontwerp introk. Om deze beslissing in hare volle waarde te begrjjpen dienen wjj te wijzen op hetgeen Donderdag in de kamer nog is gezegd over dit amendement-De Mejjier, waarvoor zich aan verschillende zjj den geneigdheid toonde mee te gaan, nadat het herbaalde malen veranderd, maar daarom niet verfraaid en verbeterd was,zegt het Vad. De hoofdzaak was gebleven voor hoofden van gezinnen de eisch van twee ver trekken, voor anderen het uitsluitend gebruik van éen vertrek met stookplaats. Welke de gevolgen zouden zjjn van zulk een voorstel, kon zelfs bjj benadering niet worden be paald. Verschillende leden, speciaal met de arbeidstoestanden ten plattelande bekend, waarschuwden er ten ernstigste tegen. De beeren Borgesius en Veegens, dooi de arbeids- enquêtes met bet volk in verschillende steden des lands bekend geraakt, voorzagen in plaats van uitbreiding beperking van kiesrecht van zulk een bepalingde beer Lieftinck gaf ons een schilderachtig kjjkje in Drentsehe-binnen- huizen en de beer De Kanter leidde ons rond bp de werklieden te Hellevoetsluis, waar bet kiesrecht onbekend zal bljjvende beer Heldt verklaarde met een welsprekendheid, die de warmte zjjner overtuiging hem ingaf, dat in de groote steden honderdduizenden gezeten werklieden zouden zjjn uitgesloten. De heer De Mejjier stelde hiertegenover zijn Zaan- kantsche ondervinding en bet practische advies aan die honderdduizenden om naar de nieuwe wjjken met beter woningen te trekken. De heer Van Alpben scheen, bjj zjjn Overijselscbe boeren verwjj lende, in 't amendement evenmin bezwaar te zien. De beer Mees achtte het onmogeljjk, dat velen zouden worden uitgesloten en stelde in elk geval geen prjjs op hen, wier intellec- tueele en moreele ontwikkeling binnen vier muren besloten was. En de beer De Mejjier zelf geloofde ten slotte ook niet, dat zjjn amen dement zoo wjjdstrekkende gevolgen zou heb- bebben als werd voorspeld. »Nu mag bet geloof van den beer De Mejjier er een zjjn, dat bergen verzet, maar wij zou den, zoo schrjjft bet Vad., op dat geloof toch liefst geen kieswet willen bouwen. Niemand kan in de verste verte voorzien, wat de ge volgen zouden zjjn van zulk een wijziging en welke elementen van de stembus worden ge weerd, maar als zjj, die bet volk bet best kennen, verzekeren, dat er op die wjj ze van de finale uitbreiding niets komt en dat uitste kende werklieden worden uitgesloten, dan mag men zich toch wel tweemaal bedenken, eer men dien sprong in bet duister doet. Wat wil men dan toch Is bet slechts te doen om beperking van het kiezerstal door een of an dere barrière, welke dan ook Immers neen. Veel beter ware bet, zoo men de finale uit breiding afkeurt, eenvoudig het wetsontwerp te verwerpen en den heeren Van Houten c. s. gelegenheid te geven hun stelBel te ontwikkelen, dat zeker beter zou zjjn dan dit verlegenheids stelsel. Of zoo het niet anders zjjn dan grond wettige gemoedsbezwaren, die weerhouden met de Reg. mede te gaan, laat men dan, liever dan een ondeugdeljjke barrière op te werpen, van stonde aan gaan jj veren voor een herzie ning der Grondwet, die den wetgever meer dere vrjjheid biedt." Hoe de anti-revolutionaire party bet kan ver antwoorden, dat zjj den heer De Mejjier besloot te volgen, is bet Vad. onbegrjjpeljjk. »De heer Mackay, die zjjn amendement introk, dat een ironingseiscb niet stelt, zal zeker de voor spelling van den heer Van Karnebeek niet bewaarheiden omtrent de plaats, waar bjj te recht zou komen, en zeer zeker bjj onpar- tjjdigen den lof niet erlangen van wjjs staats- mansbeleid te hebben getoond. De heeren Van Alphen en Heemskerk hebben hun ge weten zoeken te paaien, de eerste met het achterbuis, geheel of ten deele voor huisbou del jjk gebruik beBtemd. dat ten slotte door den beer De Mejjier tot een rang van voldoend vertrek werd verbevende tweede met den troost, dat de rechter zal uitmaken, wat als vertrek kan worden beschouwd maar zoomin als de heer Mackay konden zjj het verwjj t ontgaan, dat zjj, eerst de deur voor den werk mansstand opengezet hebbende, daarna allen hebben geweerd, die gedwongen zjjn in éen enkel vertrek bun woning op te slaan." Men weet dat de minister de aanneming van bet amendement ontraadde en de voor uitstrevende liberalen zich ten sterkste er tegen verzetten. Des ochtends scheen bij den mi nister eenige neiging te bestaan bet desnoods te aanvaarden. Wel werden verschillende vragen door hem gesteld, op de wjjze zooale in het debat meermalen gebruikelijk was en waarmede men elke wijziging kan fijnknjjpen en vermorzelen, geljjk de heer Mees met veel virtuositeit ten aanzien der amendementen- Sanders en Van der Feltz bad gedaan. Intus- sehen liet bjj wederom de hoofdzaak rusten, terwjjl de beer De Meijier, op die vragen ingaande, deels zjjn amend, wijzigde op voor den minister niet onbevredigende wjjze, deels niet geheel onaannemelijke verklaringen gaf. Maar langzamerhand werd duideljjk en dui delijker dat de woning-eisch inderdaad niet was vol te houden. En nog minder nadat de belastingeisch was teruggenomen. Aanvanke- ijjk bad de voorsteller om bet bezwaar der kiezersteelt te ondervangen, zjjn voorstel dus gewijzigd, dat alleen de personeele belasting, als kiesrecht gevende, in aanmerking zou komen. De bekende bezwaren van den band, gelegd tusschen deze belasting en de kiesbe voegdheid, werden toen daartegen aangevoerd en verplichtten hem ook die weder te verwjj- deren. Maar wat zou nu bet gevolg zjjn Dat op vele plaatsen des lands zelfs woningen, in de personeele belasting aangeslagen, geen kiesrecht zouden geven, omdat zij niet aan den eisch der twee vertrekken zouden beant woorden. Aldus zou men komen, in plaats van tot uitbreiding, tot inkrimping van kiesrecht, beweerde de beer Veegens. In welke mate men wist bet wederom niet. Bjj al deze twijfelingen kon de minister moeiljjk anders doen dan de aanneming van bet amendement ontraden. En zoo zijn dan de goede bedoelingen der regeering en van den minister van biu- nenlandsche zaken in 't bijzonder tot schande gemaakt, nog wel door eigen partij-genooten. Het amendement-De Meijier was ook onzes inziens een hinderpaal voor eene uitbreiding van bet kiesrecht zoo ver als de Grondwet dat toelaat en de minis ter zich deze tot taak had gesteld. Terecht heeft de regeering zich dan ook tegen dit amendement verzet en, nu het toch werd aangenomen, het geheele ontwerp ingetrokken. De meerderheid in de Kamer heeft ge toond, wat de heer Heldt haar gisteren met overtuiging en welsprekendheid voorhield, dat zij niet weet hoe het in den werkmans stand toegaat. Honderd duizenden werk lieden wonen met hun gezin in éen vertrek. En zij, die Amsterdam kennen, kunnen daar over meepraten. Zij weten dat het bewonen van éen vertrek regel, van twee vertrekken uitzondering is. Een woning met twee kamers is in Amsterdam voor den onderwijzer, amb tenaar, kleinen burger, maar niet voor den werkman. En zijn er werklieden met veel kinderen, die meer dan éen vertrek moeten hebben, dan komen zij terecht in de kelder woningen. De gezeten werkman zou door het amendement-De Meijier worden uitge sloten en eveneens de commensalen, die met weinig moeten rondkomen en daarom met drie ot meer éen kamer bewonen. En scherp maar waar was het verwijt, dat hij ten slotte deed hooren, toen hij zeideZoo het amendement was gekomen van de heeren Travaglino en Beelaerts van Blokland, het ware te begrijpen geweest maar niet van de zijde van hen, die zich hebben laten kiezen onder de vaan van kiesrechtnitbreiding te willen. De teerling is echter geworpen I De behoudende liberalen, die het in hun macht hadden te toonen dat zij het volk goedgezind zijn, dat zij den democratischen stroom, die door de gansche wereld gaat, in ons land willen leiden in eene kalme bedding, in plaat» van, door tegen dien stroom in te gaan, uit te lokken verzet en opgewondenheid, die in andere rijken val len waar te nemen, hebben den verkeerden weg gekozen. Aan hen de verantwoording. in de liberale partij, die niet gemakkelijk meer zal te herstellen zijn j^poeh waarbij de eenige lichtzijde zijn zal dat onder alle partijen dit verschijnsel zal zijn waar te nemen en er nieuwe partij-verhoudingen zullen ontstaan. Wat de regeering doen zal Terwijl wij dit schrijven kan ieder oogen- blik een bericht aan elk vermoeden een dementi geven. Wij zullen ons dus niet wagen aan een voor spelling. Wij kunnen alleen zeggen dat wij staan voor eene hoogst moeilijke en in hare gevolgen zeer bedenkelijke crisis. Kan het wij zouden wenschen dat de regeering eene kamerontbinding uitschreef, en zoodoende de kiezers uitspraak liet doen tusschen haar en de meerderheid der kamer. Hare houding is van den beginne af aan correct geweestzij heeft getracht samen werking te bevorderenzij heeft toegegeven zooveel zij kon en mocht doen. Den minister van binnenlandsche zaken Tak van Poortvliet kunnen wij niet anders dan hulde brengen voor zijne cordate houding. Hij heeft het goede gewilden hij is eervol uit den strijd teruggetreden. Nog éen woord tot slot. Het is in 't belang van ons vaderland ernstig te hopen dat de Kroon thans zal handelen in het welbegrepen belang van Nederland en haar zelve. Wij leggen daarbij den nadruk op „thans"; want de historie heeft geleerd dat het somtijds spoedig „te laat!" is! Bg kon. besluiti is benoemd tot notaris binnen het arrondis sement Dordrecht, ter standplaats de gemeente Dordrecht, W. H. van Bilderbeek, candidaat- notaris aldaar is aan A. G. Methorst, weduwe van den gewezen ontvanger voor de accjjnzen opwijni gedistilleerd, zout, bier, azjjnen en zeep te Amsterdam, J. W. G. A. van Nouhuys, een pensioen verleend van f 639 's jaars; is benoemd bij het wapen der infanterie, bij den staf van het wapen, tot generaal-majoor, de kolonel F. C. C. Bloem, van dien staf, commandant der 2e divisie infanterie, en is de majoor J. N. Hardeman, van het 4e reg. infanterie, op zjjne aanvrage, op pensioen ge steld en het bedrag van het pensioen bepaald op f 1700 's jaars is W. P. H. van den Driessen Mareeuw tot en met 31 December 1894 benoemd tot tweede assistent bij de pharmacie aan de rjjks-univer- siteit te Utrecht. De minister van binnenlandsche zaken brengt ter kennis van belanghebbenden, dat eerlang gelegenheid zal gegeven worden tot het afleg gen van het veeartsen jj kundig examen, vermeld in art. 12 der wet van 8 Juli 1874 (Stbl. no. 99), ter verkrjjging van het diploma van vee arts. Dag en plaats van dat examen zullen nader worden bekend gemaakt. Zij, die tot gemeld examen wenschen te worden toegelaten, moeten daarvan vóór 1 April schriftelijke opgave doen, mits portvrij, aan den voorzitter der commissie van examen, directeur van 's rjjks veeartsenijschool te Utrecht en bp hun verzoek voegen het bewjjs, waaruit bljjkt dat zjj het natuurkundig examen, om schreven in art. 9 der aangehaalde wet, met goed gevolg hebben afgelegd. Ijetteren en Kunst. De Fransche voorstelling, Donderdag a. te geven in den Schouwburg te Middel burg, verdient zeker de aandacht omdat zjj ons de gelegenheid biedt kennis te maken met de artisten van het veelbesproken Théatre l'Oeume. L'image, dat wordt gespeeld, ging dezer dagen te Parjjs voor het eerst en zal Maan dag a. in druk verschjjnen. Wjj hopen dan nog gelegenheid te hebben ter wille der lezers, die belang stellen in de opvoering, een en ander omtrent den inhoud van het stuk mee te deelen. Hoe de gevoelens daarover ook verschillen, de recencies, die wjj daarover lazen, o. a. die van Saicey in den Temps, komen hieromtrent overeen dat de twee hoofdrollen door Mile Bady en den heer Lugné Poe uitstekend wor den gespeeld. "Vooral eerstgenoemde behaalde een beslist succes, naar het schjjnt. In Odeon te Amsterdam gaven Maandag de jongejuffrouw Angelique en de heer Pierre de Bper -»• die beide, vergissen wjj en» niet» vroeger te V e r e gewoond hebben, een con cert voor een, naar het N. v. d. D. zegt, t^lrjjk en warmgestemd gehoor. De aanwezigen toonden zich telkens bjjzonder ingenomen met de talenten, welke de beide pianisten ontwik- keidenen schonken hun levendige toejuichingen. De Tijd laat zich zeer waardeerend uit over beider spel en roemt zeer hun groote technieke vaardigheid en hoog ontwikkeld kunstgevoel, gepaard aan de meest innemende beschei denheid. Dinsdag a. s. gaat bjj bet Tivoli-gezel schap te Rotterdam eerste opvoering van Marcellus Emants' Artiest. De heer Roojjaards heeft de hoofdrol. De heer Brondgeest, thans verbonden aan Het Nederlandsch Tooneel, is door de heeren Le Gras en Haspels geëngageerd. Wat in Ons Huis te Amsterdam reeds meermalen plaats had, o. a. bjj gelegenheid van eene schilderjj-tentoonstelling het laten uitspreken van een oordeel door de bezoekers zeiven over het tentoongestelde, geschiedde ook dezer dagen bjj een expositie van aqa- rellen. Destijds bjj de schilderjj en-tentoonstelling was het eigenaardig dat de groote meerderheid zich uitsprak ten gunste van éen en dezelfde schilderij. Over de aquarellen heerscht meer verschil van gevoelen. Aan de 1170 bezoekers werd een stembiljet gegevenen niet minder dan 841 stemmen kwamen in de bus terecht. Bjj opening bleek, dat er niet één aquarel was of zjj had een bewonderaar gevonden, die haar boven alle andere uitverkoor. De meeste stemmen werden intusschen behaald door «Een hond, wachtende voor de huisdeur op de komst zjjns meesters," een teekening van Eerelmann, en door een kop van een St Bernardshond, van de hand van. denzelfden meester. De eerste teekening verwierf 14-9, de tweede 70.stemmen. Onder de nagelaten papieren van gene raal W. J. Knoop bevindt zich een manuscript, ten titel voerende Krijgs- en geschiedkundige beschouwingen over Willem 111, in 3 deelen het 1ste deel behandelt het tjjdvak 1672— 73, het tweede dat van 167488 en het derde de jaren 1688—97. Het voornemen bestaat die zeker hoogst belangrjjke studie uit te geven ten voordeele van het fonds tot on dersteuning van weduwen en weezen van vrijwillig dienende militairen beneden den rang van officier. ÜIT STAB EH PROVIMCIE. Flesschentrekkers in boeren kostuum. Dezer dagen vervoegde zich bij een winkelier hier te stede een man van middelbaren leeftjjd, gekleed in Goesche dracht, die een bestelling deed van eenige kilo's koffie en thee. De waar werd afgewogen en den man het bedrag der rekening genoemd. Toen verklaarde hjj zooveel niet bjj zich te hebben en den volgenden dag te zullen komen afrekenen. De winkelier, meer voorzichtig dan vertrouwend, zeide dan de waar ook maar zoo lang te zullen houden. Ons boertje, ziende dat de vlieger niet opging, legde zich daarbjj neder en zou de waar dan komen halen. Tot nog toe wacht men hem echter te vergeets. Dezelfde eenvoudige landman moet dat kunstje reeds in meer winkels vertoond hebben. Men zjj dus op zjjne hoede. De koningin van Engeland vertrekt Dins dag namiddag van Windsor naar Port-Victoria, alwaar H. M. aan boord van het jacht Victoria and Albert den nacht zal doorbrengen,iom des Woensdags ochtends naar Vlissingen te ver trekken, waar zjj in den loop van den namiddag wordt verwacht. Des avonds 9 uur vertrekt zjj per extra- trein, waarin hare eigene salonwagens, door Belgip, naar Florence, waar zjj Vrjjdag ochtend, 16 dezer, moet aankomen. Voor zoover bekend, zal H. M. den 28en April a. over Vlissingen naar Engeland ver trekken. De bjj het 3e regiment infanterie be noemde kapitein F. H. W. H. Spieringhs is bestemd voor het 4e bataljon van dat korps te Vlissingen. Bjj beschikking van den minister van financiën is toegestaan, dat er betaling van pachten, vervallende 1 (15) Mrt, verdaagd wordt tot 1 Nov. e. k. met bjj berekening van 4 pet rente 'a jaars. Deze beschikking zal, zegt onze berichtge ver uit Y e r s e k e, vooral door de kweekers van zaaigoed en de broedvisschers met genoe gen vernomen worden. Aan de gemeente Yerseke is door het rjjk voor het behoorljjk inrichten van haar onder wjj s, boven en behalve de bjjdrage, be doeld bjj ayt. 45 der wet *aa 17 Aug. 1578, gewjjzigd bjj wet van 8 Dec. 1889, een sub sidie verleend van 5620. Woensdagavoml kwam in een vergadering van het departement Zierikzee van de Ned. Maatschappij tot bevordering van Nij verheid, na eenige huishoudeljjke zaken, het rapport ter sprake van de commissie over de werkloosheid en de middelen om deze te be- strjjden. Een warme en levendige discussie volgde toen de rapporteur dier commissie, de heer Ch. W. Vermejjs, de werkloosheid onder de veldarbeiders uitsluitend aan natuurljjke oorzaken meende te moeten toeschrijven en later bjj bet antwoord op vraag 10 namens de commissie mededeelde dat een comité tot werk erschaffing niet gewenscht zoude zjjn. De voorzitter, de heer Van der Vegt, schreef deze steeds toenemende werkloosheid ook aan sociale toestanden toeen al moest hjj er kennen dat middelen tot be strjj ding der werk loosheid onder de veldarbeiders niet gemak- keljjk te beramen waren, zjj moesten z. i, gevonden worden. Dit was in zjjn oog een dringende behoefte. Hjj ontwikkelde daarna zijn denkbeelden, hoe een comité nuttig zou kunnen werken. Aan het debat werd verder, behalve door bovengenoemde heeren, deelgenomen door de heeren mr S. J. M. van Geuns, W. Koole en C. J. van den Bout die voor en door de heeren De Brujjne, V. d. Werf en Röell die tegen een zoodanig comité waren. De vergadering sprak ten slotte met groote meerderheid van stemmen het gevoelen uit, dat het in het leven roepen van een comité niet gewenscht was. De vergaderingen van np verheid worden in Zierikzee steeds druk bezocht en verheugen zich in groote belangstelling. De gemeenteraad van Temeuzen besloot in hare zitting van Donderdag de re geling der jaarwedden van het onderwjjzend personeel te herzien en bepaalde daarbjj de minimumjaarwedden der onderwjjzers op/"500 met twee verhoogingen, na een diensttjjd van twee jaar, zoowel daar als elders, op f 550, en na een diensttjjd van vjjt jaar op f 600. In verband met eene rechterljjke uitspraak, waarbjj iemand werd vrjjgesproken die had gebouwd in strjjd met de bouwverordening, omdat het gebouwde paalde aan een straat, particulier eigendom, welke volgens den kan tonrechter niet openbaar was, is door den raad eene wjjziging gebracht, inhoudende dat onder de benaming van openbare straat ook worden verstaan: «alle straten, aangelegd of aan te leggen door bjjzondere personen, op eigen of eens anders grond, voor zoover die straten zjjn bebouwd of bestemd zjjn om be bouwd te worden met meer dan negen woon huizen, bewoond of bestemd om bewoond te worden door afzonderlijke gezinnen." Deze verordening is dadelijk afgekondigd. Een verzoek van den onderwijzer aan school A., den heer C. A. Kok, om eervol ontslag met 16 April a. s., om aan zjjne militieplichten te kunnen voldoen, is ingewilligd. Alsdan zullen op de openbare scholen in Terneuzen zea onderwjjzers-vacaturen zjjn. Een beslissing op een brief van den com missaris der koningin, waarbjj wordt gevraagd of het gemeentebestuur bjj wil dragen in de kos ten van aanleg van een pontveer over het kanaal TerneuzenGent, is uit verschillende overwegingen tot later aangehouden. Door den brigadier-majoor-titulair der rjjkeveldwacht T. Yos te Oostburg is op de hofstede van E. V. de Milliano te Kniisdjjki gemeente G r o e d e, in beslag genomen eene in den koestal verborgen som van ongeveer 47 fres, bestaande uit een bankbiljet van 20 tres, éen goudstuk van 10 fres, éen goudstuk van 5 fres, benevens eenig Nederl. zilvergeld. Er bestaat #alle grond om te vermoeden, dat dit geld verborgen is na den jongstleden zomer gepleegden moord te Marolleputmen weet dat de verdachte Lampier in dienst was bjj De Milliano. Uit Hoofdplaat schrjjft men ons na der omtrent de begraafplaats-kwestie het volgende, dat wjj opnemen, onder verklaring echter dat het ons geen oogenblik in onze meening heeft aan het wankelen gebracht Tot hiertoe zjjn nog alle Protestantschë ingezetenen op het Protestantsche kerkhof begraven. Dit kerkhof is ruim genoeg, want, evenals in alle grensgemeenten, moet de Prot. bevolking ook hier wjjken voor de in getal sterkte toenemende Roomsche bevolking. En nu juist acht ik den maatregel van het kerkeljjk bestuur kleingeestig, waar het niet andersdenkenden maar wel degeljjk Prote- stantschen ingezetenen den toegang tot d$ gewone begraafplaat» ontaegt,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1