N°. 53. 137e Jaargang. 1894 Zaterdag 3 Maart. EEN FOOLSCÏ FBIESTERGEM FEU ILLETOIL Deie courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen; Prtys per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.-3 Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50 iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend, naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Middelburg 2 Maart. ONDERWIJS. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. MII)l)l l lt( It(.Sf lll (1)1 HAM. TIi er mometer Middelburg 2 Maart 8 u. vm. 48 gr. m. 12 u. 49 gr., av. 4 u. 48 gr. F. Verwacht W. wind Agenten te Vlissingen P. G. de Vit Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kruiningen F. v. d. Peijx, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nieüwenkuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, de Gebr. Bblineante, te 's Gravenhage, en A. de La Mar Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. Idvertentlën moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen. Het was Donderdag eene belangrijke zitting der Tweede kamer. De minister van binnenlandsche zaken was aan het woord om het standpunt aan te geven, door hem tegen over de verschillende amendementen op art. 4 der kieswet in te nemen. De minister sprak flink en ferm en week geen duimbreed van de eenmaal door hem aangenomen houding. Hjj achtte het zjjn plicht niet in te gaan op de uitnoodigingen, om het stelsel-Van der Kaay te schuiven in de plaats van zjjn stelsel. Hjj wilde in den geest der amendementen van de heeren Mackay en Van der Feltz samen werken, maar verder gaan doet hp niet. Den eiBch dat men lezen en schrijven moet kunnen wil men aan de publieke zaak deelnemen, hand haafde hjj. De eisch is zeide den minister steeds gesteld, reeds in 1795. En 't bezwaar dat de ouden van dagen niet allen kunnen lezen en schrjjven is weg te nemen door de kiezers van zekeren hoogen leeftjjd er vrjj van te stellen. Men moet daarbjj in aanmerking nemen, dat de tegenwoordige kiezers kiezer bljjven. Dat overigens het lezen en schrijven ten on rechte genoemd de «schrjjfproef" een goede eisch van geschiktheid is, werd den 6en Oct. 1890 erkend door De Standaard. En deze eiBch wordt dan ook door de regeering gehandhaafd als een, die aan elk kiezer kan en mag worden gesteldook de regeering wil de bestaande kiezers in het bezit van het kiesrecht laten en terwjjl het vroeger amende- ment-Mackay een aanvraag vorderde voor de niet-belastingplichtigen, is dat toch hetzelfde als wat de regeering wenscht. Hoedanig de eisch zal worden bewezen moet een volgend wetsontwerp bepalen. Dat de regeering dus zooals beweerd werd volstrekt onverzetteljjk zou zjjn, kan, aldus schrjjft het Vad., met grond niet worden be weerd; en zoo wij den heer Van der Kaay wel begrepen hebben, deed deze afgevaardigde oprechtelpk zpn best om zichzelf te overtui gen, dat er zelfs voor hem nog wel een aan- knoopingspunt te vinden was. Met de heeren Mackay en Van der Feltz zjjn die aanknoo- pingspunten zeer zeker te vinden, al mag het vasthouden aan den eisch der kennis van lezen en schrijven de anti-revolutionnaireD hebben ontstemd. Ten aanzien van den eisch der continuïteit van woning en ten aanzien van de uitsluiting van zekere verbljjven van het begrip woning zal met die beide afge vaardigden overeenstemming wel te verkrijgen zpn. De heer Van der Feltz heeft zich gehaast 's ministers eenigszins zwevende aanwpzmgen in grppbaren vorm neer te leggen door zjjB amendement te wpzigen, dat nu, behalve hen, die in verplaatsbare of beweegbare woningen verbljjf houden, ook hen uitsluit, die in slaapsteden en logementen vertoeven, en hen die een gebouw bewonen, dat slechts uit éen vertrek bestaat. Wat de slaapsteden en logementen betreft, de minister scheen van DOOR MARGUERITE PORADOWSKA. Uit het Fransch. XV. 'fe midden van al dit rumoer hoorde men de huilerigere stem van Tymofté, die te ver geefs trachtte den vrede te herstellen. «Kinderen, kinderen, geliefde schoon zoons ter wille van de eer van mpn huis, van den godsdienst, komt tot u zei ven, ver zoent u met elkaar! Het is een misverstand Geeft elkaar den vredekus Doch eensklaps werd de deur met groot mis baar opengerukt en de drie mannen versche nen, door de anderen gevolgd. Vincent zag vuurrood, zjjne groote blauwe oogen puilden uit hunne kassen. Hp gilde, en zwaaide met zpne armen. «Voor wie zag men hem aan Hp was een Poolsch edelman, die meende zich te ver binden meteen fatsoenlpkeRutheenschefamilie, die zpne staatkundige en godsdienstige ge voelens deelde En nu was het niet genoeg dat men de helsche comedie met hem gespeeld, hem in een broeinest van orthodoxie gelokt had, nu wilde men hem vrede doen sluiten met den vjjand, hem dwingen de hand, ja jtelf» de wang aan dien afvallige toe te «teken? oordeel, dat het hebben van nachtverbljjf in die inrichtingen niet met het hebben van woning gelijkstaat, zoodat zjj reeds van zelf zjjn uitgesloten. Het uitdrukkelijk te zeg gen, schaadt zeker niet, daar het begrip woning juridisch niet vaststaat. Wat betreft de gebouwen, uit éen vertrek bestaande, deze uitdrukking bleek reeds terstond tot niet ongegronde kritiek aanleiding te geven, terwjjl groote onzekerheid heerscht over de vraag, hoever die uitsluiting strekken zal. Toch ver dient de vondst waardeering als een poging om een trait d'union te vinden tusBchen hen, die zekere qualiteit van woning wenschen, en den Minister, die eiken woningcensus afwjjst. Intusschen heeft de Minister zpn stand punt, dat continuïteit van woning in den regel eenigen welstand waarborgt, met talent ver dedigd. Leent de door hem voorgedragene regeling tot kritiek zich zeer gemakkelijk, ook andere denkbeelden, hier en daar geop perd, bleken practiscb niet zoo bruikbaar, als ze oppervakkig schenen (zoo o. a. de eisch van een bewjjs van betaalde huur), en aan de zeer fragmentarische statistiekjes werd terecht alle beslissende waarde ontzegd. Aan de uitsluiting der wanbetalers bleef de minister vasthouden, aan den anderen kant ook aan de opneming van hen, die geen an deren dan geneeskundigen onderstand genie ten. Ten aanzien der tot langer dan 4 jaren gevangenisstraf veroordeelden stond hjj minder stjjf op zjjn stuk. Tot uitsluiting van hen, wier vrouw of kinderen wegens bedelarp of landlooperjj veroordeeld zjjn, verklaarde hij zich bereid, niet tot uitsluiting van hen, die wegens herhaalde dronkenschap veroordeeld zpn. Doch dit alles is bjjzaak. Over de wo ningvastheid en de schrjjfproef loopt de strjjd. En niet spoedig zal hjj zjjn beslist. Een menigte sprekers moeten nog hun licht laten sehpnen, nieuwe en oude. Van de nieuwe kre gen wjj Donderdag den heer De Kanter, die met warmte pleitte voor een finale kiesrecht uitbreiding en bet dorst verklaren, dat deze Kamer het volk niet meer vertegenwoordigt, en den heer Lohman (nieuw althans bjj dit artikel), die kans zag weder met volle zeilen de baren der algemeene beschouwingen op te stevenen, waar hjj zpn antecedenten als mede- grondwetsherziener en als oud-minister en zpn positie, als staande in de schoenen van den heer Keuchenius, wenschte toe te lichten en te verdedigen. Naar aanleiding der keuze van de staten van Gelderland van een lid der Eerste kamer en het praatje weken te voren over het plan om dr Kuyper te kiezen, schrjjft de Arnh. Crt. Het wekte onze bevreemding hoe men veer tien dagen vooruit zoo stellig kon spreken over den uitslag eener stemming, waaraan een zestigtal personen moesten deelnemen. Van een koninkljjk of ministerieele besluit kan iets uitlekken vóór het openbaar wordt, maar van eene stemming is dit vrp wel onmogelpk. Hoe deerljjk de bal werd misgeslagen bljjkt dan ook nu uit de Woensdag gehouden stem ming voor een lid der Eerste kamer. De heer Kuyper werd zelfs niet genoemd Maar dat ging zoo nietGoddank was er nog niets verloren. Dit huwelpk had nog vol strekt geen waarde, daar het nog niet be zegeld was. Hjj zou het doen ontbinden. Hjj zou naar den bisschop gaan, naar Weenen, naar Rome, als het noodig was. Hjj zou er tot zjjn laatsten kreutzer aan ten koste leggen Dit zeggende, sloeg hjj nog eens met zijn zwaren vuist op de «pantalion," die een akelig geluid voortbracht, waarop het snikken van Sofronya als echo antwoordde. Wanhopig trachtte het arme kind met hare bevende vingers de strikken van haar mutsje, dat zjj zich een paar uur geleden met zooveel tegen stribbelen had laten opzetten, los te knoopen. «Ik heb het wel gezegd!" zuchtte zjj, handenwringend aan de voeten harer moeder, die ook op het punt was van in zwjjm te vallen. De vader Btond als versteend en keek ieder een aan met de verwezen uitdrukking van iemand, die hoort zonder te begrijpen. Het was immers niet waar Hjj had het gedroomd. Te midden van zpn triomf zulk een slag op het hoofd te krijgenEn hjj herhaalde voort durend«Naar Rome gaan! Naar dén bis schop Het huwelpk ontbinden De seminarist mocht een oogenblik bedwelmd geweest zpn door den wjjn, maar thans scheen hjj geheel ontnuchterd en had zjjn gewone afgemeten houding weer aangenomen. Met diepe minachting zag hjj door zjjne blauwe Bjj kon. besluit, is benoemd tot notaris bin nen het arrondissement Haarlem, ter stand plaats de gemeente Haarlem, B H. Janssen, thans notaris te Hoorn. Bjj het Rjjksopvoedinggesticht voor jongens te Averees zal tegen 1 Mei 1894 worden be noemd een adjunct-directeur op eene jaar wedde van f 1400, met genot van vrjje woning en de gewone kostelooze geneeskundige be handeling. Een hoofdvereischte is geschiktheid om de verpleegden theoretisch en practischte kunnen onderrichten in land- en tuinbouw. Gegadigden kunnen zich tot 1 April bjj ge zegeld request wenden tot den minister van justitie. Blpkens de Staatscourant van 1 Maart is bjj resolutie van den minister van financiën beslist, dat schepen voor de zeevisscherjj niet kunnen geacht worden bestemd te zjjn om «binnenlands te blpven" en mitsdien vrjj zjjn van invoerrechten. In de residenten Ternate, Amboina en Menado is, volgens telegrammen, dt. 10, 13 en 15 Januari, de politieke toestand gunstig. Yoor den nieuwen cursus aan de rjjksnor- maallessen te Goes hebben zich 20 nieuwe leerlingen aangemeld en voor dezelfde lessen te Tholen, 25 candidaten. Aan laatstgenoemde lessen zal met 1 April eene «voorbereidende klasse" worden verbonden waarvan tot onderwjjzers zpn benoemdde heer A. Lujjendjjk als directeur; en verder mej. De Lange en de heeren L. K. van Djjk, A. Avé, M. C. Maas en P. M. v. d. Broek allen te Tholen. De heer L. Spinnewjjn, le onderwjjzer aan de Molenstraat (H o n t e n i s s e), is over geplaatst naar Lamswaarde. De heer W. A. IraandA onderwpzer te S t Jansteen, is eervol omslagen. Beide maatregelen werden genomen omdat de openbare scholen door de oprichting van nonnenscholen in beide gemeenten ontvolkt zpn. De heer P. M. van den Broecke, onder wpzer te Tholen, is benoemd aan de R. K. school te Oostburg. De beer Js van Baal, onderwpzer aan de bjjzondere christeljjke school te Oost burg, is als zoodanig benoemd aan eene dergelpke school te Maassluis. Tot onderwpzer te Utrecht is benoemd de heer P. J. Dellaart te IJzendjjke. Tot directeur der burgeravondschool te Dordrecht is benoemd de heer A. S. Mink, Leeraar aan de H. B. S. aldaar. Aan prof. Von Eiselsbag te Utrecht was een hoogleeraarszetel te Chicago aangeboden, tegen een zeer hoog salaris, maar hp heeft daarvoor bedankt. Die benoeming betrof de opperleiding van het nieuwe sanatorium te Chicago, een der grootste en meest volmaakt ingerichte zieken huizen, die er bestaan. brillenglazen al die onthutste menschen aan. «Pavelriep eindeljjk de stentorstem van Yincent. «Laat inspannen." Dit was het eerste bevel van den heelen dag, dat de deftige kamerdienaar met genoe gen opvolgde. De flinke houding van den veearts had zijn volkomen goedkeuring weg gedragen. Dat was ten minste een manen hjj kwam zegevierend, na eenige oogenblikken, zeggen dat de paarden van zjjn Edelheid voorstonden. Het tooneel, dat nu volgde, was onbeschrjj- feljjk. Sofronya en haar moeder waren den jongen man te voet gevallen en smeekten op hartverscheurenden toon haar niet te verlaten. Al de vrouweljjke bruiloftsgasten voegden zich bp haar en trachtten hem te weerhouden, door hem bjj de ruime panden van zjjn wjj de jas te grjjpen. «Mjjnheer RayskiHeb mede lijden! Welk een schandaalDat arme meisje!'1 Maar de veearts was onverbiddelijk. Zijn eer stond op het spel. Hjj voelde dat hjj door iedereen uitgelachen zou worden, als hjj zwakheid verried en dat zjjn partjj het hem nooit zou vergeven, indien hjj een ver bintenis sloot met een familie, die zoo openlijk omging met een erkend werktuig der af scheuring. «Neen, neenriep hjj op vastberaden toon uit. «Ik dank God dat ik ingelicht ben, eer het te laat was! Mjjn huwelpk zal ik dpen ontbindenIk he)} Jiet recht aan mjjne Krui- De heer Wielinga, predikant te ningen. is beroepen naar Pelfshaven. De heer H. Keulemans, predikant bjj de Geref. gemeente te Zierikzee, heeft bedankt voor het beroep naar Woerden. Onder ver wjj zing naar een in dit blad voorkomende advertentie maken wjj onze le zeressen in Middelburg opmerkzaam op de uitstekende gelegenheid, welke haar ge durende de aanstaande maand Mei geboden wordt om zich te bekwamen in de kookkunst. Dank zjj de welwillendheid der Haagsche Kookschool, die haar onderdirectrice voor dit doel wil afstaan, is mw WiiderinckJansen gedurende die maand bereid alhier een cursus te houden in practisch en theoretisch onderricht in het koken. Daar aan dit plan natuurlpk groote onkos ten zpn verbonden, is bet slechts uitvoerbaar bjj zeer groote deelneming. Gaarne bevelen wjj het ten warmste aan. Menig jong meisje betreurt later als huisvrouw en haar echtgenoot niet minder dat zjj zich niet tjjdig bekwaamd heeft in de eerste eischen voor een goede huishouding. Is het niet noo dig dat zjj zelve de dageljjksche spjjzen kookt, dan is het toch een harer voornaamste plich ten te weten hoe het gebeuren moet. Hoe wil zjj haar dienstbode voorlichten of terecht zetten over fouten in het koken, als zjj zelve niet kan zeggen, waar de fout schuilt Onze dames mogen daarom deze ongezochte gelegenheid niet laten voorbjjgaan om zich door het bpwonen van een kookcuisus onder zoo bekwame leiding te volmaken in haar huishoudelijke deugden. Wjj ontvingen heden het 28e jaarverslag van de Werkmansvereeniging alhier, waar aan wjj het volgende ontleenen Het ledental bedroeg bjj den aanvang van dit boekjaar 170, waarvan er in den loop van 't jaar 10 bedankten, 2 naar elders zpn ver trokken, 3 overleden en éen moest worden gerooieerddaarentegen traden 20 leden tot de vereeniging toe, zoodat het ledental thans 175 bedraagt. De vergaderingen worden als altjjd niet druk bezocht, wat voor een groot deel te wpten is, dat er veel leden te Vlissingen en elders hun werkzaamheden hebben. Toch valt er hierin eenige vooruitgang waar te nemenalthans wat het meeleven in de vereenigingszaken aangaat, is de belangstelling steeds stpgende. Dit jaar werden twee lezingen in het ge bouw gehouden, beide door den heer H. Snjjders. Hjj besprak eerst het kiesrecht en later de staatkundige richtingen van onzen tjjd. In het verslag wordt daarvoor den heer Snjjders dank gebracht. De gezondheidstoestand der leden was in het atgeloopen jaar allerongunstigst. Een onderzoek daarnaar heeft aan het licht ge bracht, dat er vele ziekten voortkomen uit ongezonde woningen, en er helaas ook veel op rekening der werkloosheid kan gesteld zjjde en met die zoo wreed klinkende woorden rukte hjj zich los en sprong in zjjn briska, gevolgd door zjjne twee bruidsjonkers. Toen volgde er onder de gasten een alge meene vlucht. Zjj, die in de nabjjheid woonden, haastten zich eenige deelnemende woorden te mompelen en in hunne rptuigen te stappen. Weldra bleef er niemand meer in de pastorie over dan de enkele paren, aan wie men gast- vrjjheid beloofd had. Die goede lieden waren zoo verlegen door de ontsteltenis, waarin de familie zich bevond, dat zjj niet durfden vragen in welk gedeelte van het buis zjj moesten slapen. Eindeljjk kwam Diotyma een weinig tot zichzelve en wees hun de slaapzaal, die voor hen in orde was gemaakt, en in het halfduister van het graanmagazjjn, te nauwernood verlicht door een eindje kaars, dat aan den muur hing, vonden de priesters en de priestersvrouwen ieder de nederige legerstede, onder de etiquetten van rogge, haver of gerst, die hun toegewezen was. Toen Tymofté eindelpk alleen was met zpn vrouw, in dat groote leege vertrek, waar het een uur te voren nog zoo vrooljjk toeging, stonden zij een oogenblik in stomme smarten vielen elkaar eindeljjk, door droefheid over weldigd, in de armen. In een hoek gedoken, zonder zich om haar mooie japon te bekommeren, zat Sofronya, vernietigd door schaamte en smart en aan bat? reode lippen, die den beelen dag niets worden. De uitkeering aan ondersteuning bjj ziekte bedroeg aan 47 leden, 152 dagen of f 480.17 dus ongeveer f 60 meer dan het vorige boekjaar, terwjjl ruim 70 leden geneeskundige behandeling genoten, hetgeen een uitgave van f 347.50 vorderde. Ook voldeed de Vereeniging aan hare ver plichtingen om aan de wed. der overledenen zjjnde de leden M. Everhart, P. L. Klaassen en J. Witte, ieder een som van 30 uit te keeren. Door vrp willige bpdragen, gedurende 13 weken dooi de leden bijeengebracht, kon aan de beide eerste weduwen een som van /"30.97» aan de eene en f *3-27 aan de andere wed. ter hand gesteld worden. Het getal begunstigers is steeds dalende, het vorige jaar bedroeg dit 55, thans is het tot 50 gedaaldenkele begunstigers zjjn toege treden, maar door den dood en vertrek naar elders zjjn er thans nog maar 50 meer over* Volgens het verslag van den bibliothecaris wordt van de bibliotheek een trouw gebruik gemaakt. Het bestuur i# thans samengesteld als volgt1 C. J. Kooman voorzitter, G, O verweel secre taris, A. Kokké penningmeester, D. J. Klaassen vice-president, M. C. W. van Tiel 2de secre taris, F. Middendorp bibliothecaris en de directeur Jac. Belderok. De Steenkolen-Vereeniging, onderdeel der vereeniging, verschafte dit jaar aan hare leden, zjjnde ongeveer 90 in getal 2021 H.L. eerste kwal. Ruhrkolen tegen f 0.62 per H.L. vrjj thuis. De beide onderafdeelingen rederjjkerskamer en zangvereeniging, hebben den leden menig genoegeljjk uurtje bezorgd. De beide concerten, dezen zomer in den tuin gegeven, droegen veel bjj om bet genot in zoo'n prachtvollen zomeravond te verhoogen. De ontvangsten bedroegen f 1279.51, waar onder contributie f 972.73 en bpdragen van begunstigers f 116.90. De uitgaven beliepen f 1395.75, waaronder ondersteuning bp ziekte f 480.17, geneeskun dige behandeling f 347.65, overljjden J 90, algemeene uitgaven alsrente gebouw, aflos sing obligatiën, belastingen, onderhond gebouw enz. f 477.93. De rekening levert dus een nadeelig saldo van f 116.24. Het kassa over het vorig boek jaar beliep f 357.28s, zoodat thans in kas is f 240.84s. Aan het slot zegt de directeur o. a «Mocht het ons allen gegeven zpn nog een reeks van jaren de vereeniging met onze krachten te dienen. En wat ik zoo gaarne zag gebeuren, mocht er eenmaal hierin Middelburg een «Ons HuiB1' verrjjzen, opdat dit aanvulle waar onze krach ten te kort schieten, nameljjk de hervorming tot alles wat goed en edel is en mogen wjj verder allen daartoe medewerken, want dit kan nooit anders uitloopen dan tot zegen voor de menschheid in het algemeen en voor den werkman in het bjjzonder.'' In Westeljjk Zuid-Beveland ontstond sedert een paar dagen een levendige vraag naar aardappels, waarbjj vooral de be schenen te kunnen doen dan lachen, ontsnapte een onsamenhangend gemompel van verwjjten en scheldwoorden. Vader en moeder stonden gebogen voof haar en hoorden haar zonder tegenspraak aan. Zjj voelden dat zjj geljjk had. Ja, zjj waren onoprecht, onvoorzichtig, onbedacht-* zaam geweest. Zjj hadden twee vliegen in één klap willen slaanHelaashoe waren zjj gestraft «Gp hebt mpn leven gebroken l1' zuchtte de arme verlatene. »Wat moet ik beginnen Naar een klooster gaan O, maar dit is ver schrikkelijk „Misschien is alles nog niet verloren, kind, Vincent zal zich nog wel bedenken." „O, gjj kent hem niet, moeder. De staat-** kunde gaat boven alles! Wat ben ik voor hem Een vod, een nul." De jongere meisjes waren uitgeput van ver moeienis op den grond in slaap gevallen, met het hoofd op een bank, en achter in de zaal liep Pavel stilzwjjgend heen en weder en pakte' zorgvuldig het kostbare zilver in. „Het is bjj tweeën," sprak de popadia en trachtte zich op te richten. «Sofronya, kind, wjj moeten naar bed; de kleintjes kunnen niet meer." Twee boerenmeiden kwamen binnen met zakken, gevuld met hooi, en eenige kussen», die zjj langs den muur neêrlegden, aangezien de bedden al te paaal weggebracht wftjrejj,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1