N°. 48. 137e Jaargang. 1894 Maandag 26 Februari. Brieven uit de Hofstad. BUITEJN JLAÜfJD. Deza courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prys per kwartaal in Middelburg en per post franco 8. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lag». Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50 j iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekendt naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Bij deze courant behoort een Bijvoegsel- Middelbars 24 Februari, b. de leden, die hunne betrekking verliezen hetzjj door eervol ontslag na volbrachten 65- jarigen leeftjjd, hetzjj door omstandigheden onafhankeljjfe van hunnen wil, eene jaarljjksche uitkeering te doen genieten, volgens de be palingen van het huishoudelijk reglement. I» de Autonomie Club werd door een troep ttiDiiniti i((.Min: (iiiisiM. w w Vli emometei. I Agenten te VlisaingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kminingen P. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, Advertentiën uui wille» opgenomen. 23 Februari 1894. Als het aantal Nederlanders, die met groot verlangen wachten op de invoering van een tot de uiterste grondwettelijke grens uitgebreid kiesrecht, mocht worden geschat naar even redigheid van het aantal Haagsche belang stellenden in de behandeling der betrekkelijke wetsvoorstellen in de Tweede kamer, zou men tot het besluit komen, dat maar zeer weinigen die finale kiesrecht-uitbreiding wenschen. Be halve bjj de meer onmiddellijk bjj die behan deling betrokkenen, bemerkt men bjj slechts weinigen iets van die belangstelling. Het onderwerp is misschien wat te lang aanhangig om nog veler aandacht te trekken. Zelfs den aspirant-kiezers, die toch weten dat hun zaak bij uitnemendheid aan de orde is, gaat deze aangelegenheid zóó weinig ter harte, dat de publieke tribune op het Binnenhof dezer dagen volstrekt niet meer belast is dan tjjdens de debatten over andere, niet al te droge wets ontwerpen. Indien 's avonds de dagbladen vermelden dat deze of gene gevierde spreker de eerste onder de nog ingeschrevenen was onverschil lig waarover de speech het hebben zou zag ik den volgenden morgen bjj het begin der vergadering de tribunes meermalen dichter bezet dan bijv. gisteren het geval was. Naar die gegevens oordeelende, had de heer Roëll wel recht te constateeren, dat het Nederland- Bche volk blijkbaar het uitstel van behande ling niet kwaljjk genomen heeft, al was het wellicht minder voorzichtig en zeker onnoodig dit opzettelijk en ten aanhoore van datzelfde volk uit te spreken, waardoor een deel daar van ongetwijfeld tot tegenspraak zal worden geprikkeld. Trouwens, die gegevens alleen rechtvaardigen die conclusie nieten welke andere heeft men? Een uitdrukkelijke goed keuring van het uitstel heeft het Nederland- sche volk niet doen hooren, zoodat op nega tieve verschijnselen die uitspraak moet gebouwd zjjn. Maar wat zou men dan meenen, dat had moeten gebeuren om 's volks afkeuring aan te toonen? Waarljjk, gelukkig is het in Neder land nog zóo gesteld, dat uit het niet voor komen van oproerige bewegingen, uit het niet hooien donderen van het elders meer en meer gebruikelijke bommen-argument, geenszins kan worden afgeleid, dat het alles gaat naar den zin van het volk. En moge het uitstel nu al niet hartstochte lijke manifestiën hebben in het leven geroepen, aangenomen zelfs dat het een daad was van wjjs beleid, die juist aan de zaak zelve ten goede is gekomen, wie weet hoe spoedig we zullen kunnen ervaren, hoe het volk denkt over eene mislukking van het zoolang voor gespiegelde plan tot finale kiesrecht-uitbreiding. Ik zou niet durven voorspellen, dat verwerping of intrekking van de wets voordrachten voor de deur staat, maar evenmin durfde ik mjjn hoofd te verwedder, dat het regeeringsvoorstel in hoofdzaak ongewijzigd wet zal worden. De kansen hiervoor staan niet zoo bjjster goed, dit is niet te loochenen, en daarbjj schijnt het vrjj zeker, dat de regeering niet dan op onder geschikte punten zal toegeven. Het dreigen van het onweer wordt zoo sterk gevoeld, dat de politieke brandweermannen reeds gereed staan, naar men zegt, om hp het inslaan van den bliksem onmiddellijk hulp te bieden. De heer Mackay had eergisteren groote kans te zullen genoodzaakt worden zelf in dat geval het eerst op het brandende dak te zullen moeten klauteren. Zijn amendement, in ver- eeniging met den heer Van Alphen voorgesteld^ ware hoogst waarschijnlijk aangenomen door een combinatie van minderheden, die de vis- schers in troebel water in eene meerderheid zouden hebben omgezet. Maar na de onom wonden verklaring des ministers, dat het amendement voor hem onaannemelijk was verlangde de voorsteller zelf die overwinning niet. Zeer zeker bewoog hem de ernstige wil, om zoo mogelijk uit de aanhangige voorstellen- Tak thans een nieuwe kieswet te doen groeien, tot de intrekking van zjjn amendement, maar op dat besluit zal toch ook wel eeuigen in vloed hebben geoefend de overweging, dat bjj aanneming van dat amendement en opvolgende intrekking der regeeringsvoordracht, de heer Mackay zou kunnen geroepen worden zelf de door hem in het vuur geworpen kastanjes er uit te halen en een nieuw kabinet te vormen, jjat .hiervoor de lust bjj hem in de gegeven omstandigheden ontbreekt, is zeer begrijpelijk. Als het waar is, wat in politieke kringen verzekerd wordt, zouden andere kamerleden trouwens meer van de kleur van de tegen woordige kamer-meerderheid niet afkeerig zjjn van het overnemen van het bewind als het ministerie-Tak kwam te vallen. Reeds bjj voorbaat zou de beer Roëll een nieuw stel ministers hebben klaar staan; er wordt zelfs bjj verteld, dat hjj zelf zjjn taak met het ge lukken der formatie als afgeloopen zal be schouwen en in zjjn kabinet geen zitting zal nemen. Of de daarvoor opgegeven reden de juiste is, mag betwijfeld worden; het den heer Roëll in den mond gelegd beroep op zjjne waardigheid van voogd der koningin, die hjj onvereenigbaar zou achten met het ambt van hoofd van een departement, is toch minst ge nomen vreemd. De heer Roëll is niet bjj de wet maar door den koning tot voogd benoemd, en de mogelijkheid bestaat dus om van die waardigheid ontheven te worden. Het zou intusschen nog zeer de vraag zjjn, of mislukking van de kiesrecht-herziening wel het aftreden van het ministerie tengevolge zou hebben. Bjj een conflict tusschen regee ring en kamer inzake het kiesrecht zou het rationeel zjjn de kiezers uitspraak te laten doenen nu moge men beweren, dat de regentes zóo weinig met de voorgestelde uit breiding ingenomen is, dat zjj gaarne het kabinet zou opofferen om die tegen te houden, ik meen goede redenen te hebben om eene kamer-ontbinding meer waarschjjnljjk te ach ten. Het komt mjj niet onwaarschjjnljjk voor, dat op dit oogenblik tusschen kroon en ministers reeds overeenstemming in dien geest verkregen is. Weldra zal weder eene vacatare in den Raad van State ontstaan. De Staatsraad Van Alphen, een koloniale specialiteit, is voornemens zich elders metterwoon te gaan vestigen om rust te genieten na zjjn zeer werkzaam ambteljjk levendie rust wil hjj buiten zoeken in een schoone streek van Gelderland. Als zijn opvol ger wordt reeds genoemd de onlangs benoemde Saatsraad in buitengewonen dienst jhr Van der Wjjck, oud-secretaris-generaal bjj het departement van koloniën. Deze keuze zou zeker voor de hand liggen waar de heer Van der Wjjck zijn vroeger ambt heeft moeten verla ten ten gevolge van het optreden van zjjn broer als gouverneur-generaal van Ned.-Indië. En aan een ambteloos leven kan hjj zich moeiljjk gewennenzjjn groote werkkracht kan zich niet tevreden stellen met een geheel privaat arbeidsveld in de studeerkamer. OIT STAD EN PROVINCIE. In het bjjvoegsel bjj dit nommer komt weder voor de, reeds herhaaldelijk geplaatste bekendmaking van burgemeester en wethou ders van Middelburg, waarbjj zjj de in gezetenen erop wjjzen dat dezen, willen zjj niet hun recht van uitloozing verliezen, vóór 1 Maart a. s. aan hun college schriftelijk opgaaf moeten doen van bestaande waterdichte of doorzjjgende beerputten, welke niet in ver binding staan met eenig in Kaai, Gracht of Vest uitloozend kanaal. Omdat de tjjd begint te dringen en omdat er waarschjjnljjk nog wel gebruikers of eigenaars van huizen zjjn, die deze opgaaf verzuimden, vestigen wjj nog eens afzonder lijk de aandacht onzer Middelburgsche lezers op deze bekendmaking. Vrjjdag avond werd ter drukkerjj van den heer D. G. Kröber a 1 h i e r jr de herden king van den 40jarigen diensttjjd van den oudsten letterzetter J. A. Eujjer op feestelijke wjjze voortgezet. Al de gezellen werden door den patroon op gulle wjjze onthaald en langen tjjd bleef men gezellig samen, den avond pas- seerende met voordrachten en zangstukjes, nu en dan afgewisseld door toespraken, die van den goeden geest tusschen patroon en werkman overtuigend bljjk gaven. De St.-Ct. n° 45 bevat de statuten der volgens de wet van 22 April 1855 (Stbl. n° 32) erkende Vereeniging van Burgemeesters, Se cretarissen en Ontvangers van gemeenten te Goes. De Vereeniging heeft tot doel a. de belangen harer leden te bevorderen door het houden van vergaderingen, waarin aan de leden der vereeniging de gelegenheid wordt gegeven die belangen te bespreken De werkkring der vereeniging kan zieb eek huiten de provincie Zeeland uitstrekken, op daartoe te nemen besluit in eene algemeene vergadering. De vergaderingen worden maandelijks te Goes gehouden, tenzjj het bestuur daarvoor eene andere plaats aanwjjze. Het bestuur wordt bjj gestaan door een ad ministrateur. Het kapitaal der vereeniging wordt gevormd uit de contributiën der leden en uit eventueele erfstellingen, legaten en schenkingen. Tot bepaling van het bedrag der contribu tie, by huishoudelijk reglement vastgesteld, worden de leden der vereeniging gerangschikt in vjjf klassen. Vrjjdag avond gaf de Gymnastiek Ver eeniging Volharding in de Concertzaal der sociëteit V. O. V. te G o e s een soirée, die vrjj wel bezocht was. De werkzaamheden liepen goed van stapel en tot afwisseling werd nog een tooneelstukje Hercules, bljjspel in éen bedrjjf door Leonard, flink en vlug afgespeeld en een komische voordracht De Onbestorven Weduwnaar ten beste gegeven. De soirée was ten voordeele der Oeconomische Spijsuitdeeling en een flink bedrag zal aan deze instelling kunnen worden afgedragen. Van de zusterverenigingen waren vertegen woordigd Willen is kunnen van Wemeldinge en twee verenigingen uit Middelburg. De avond werd met een geanimeerd bal besloten. Vrijdagavond gaf de rederjjkerskamer Voorwaartsin het lokaal van den heer De Jonge, te Coljjnsplaat hare laatste voor stelling in dit seizoen. Een drietal stukjes Clemence of De dochter van aen advocaat, tooneelspel in twee bedrjj- ven, Zwarte Piet en Eene vreeselyjke moord geschiedenis, beide kluchtspelen in éen bedrjjf, werden goed voor het voetlicht gebracht. Jammer dat de zaal niet beter bezet was. By kon. besluit is op zjjn verzoek eervol ontslag verleend aan J. van der Have als djjkgraaf van den Nieuwen Veerpolder en als plaatsvervangend djjbgiaaf van den Jonge- polder. Te Aardenburg ontstond in den afge loopen nacht op de Markt brand in eene schuur, gedeelteljjk gevuld met hooi. De brand weer, spoedig ter plaatse aanwezig, slaagde erin de belendende gebouwen te bewaren. Alles is tegen brandschade verzekerd, oorzaak onbekend. Voor het Algemeen Overzicht zie men het Bijvoegsel. Beknopte jVted.edeeling'en. Vrjjdag beraadslaagde het Britsch hooger- huis opnieuw over de van het lagerhuis terug gekomen Parish Councils Bill. Uit de verklaringen, door lord Devonshire, den leider der liberale unionisten, en door lord Salisbury afgelegd, bleek opnieuw, dat de bondgenooten in deze kwestie niet over eenstemmen. Lord Devonshire betoogde dat het huis der lords zich niet mocht verklaren voor die amen dementen, waarvan het meerendeel der natie zich afkeerig had betoond. Het zou evenwel afbreuk doen aan zjjn gezag, indien het ook op zijn stuk bleef staan overal, waar dat groote beginsel niet in het spel was. Lord Salisbury verklaarde dat hjj het in 't algemeen met den vorigen spreker eens was, maar hjj wilde opkomen tegen de inter pretatie, volgens welke het voortaan aan het huis onmogeljjk zou zjjn, amendementen te maken, als de regeering vastbesloten is die niet aan te nemen. Spreker zal bljjven aan dringen op de amendementen nopens de ver- krjjging van grondbezit en de liefdadige schenkingen. De minister lord Kimberley verklaarde dat het de wensch der regeering is, dat een wet, welke door iedereen verlangd wordt, geen ge vaar zal loopen door kwestiën, die geen prin cipieel belang hebben. Het amendement van lord Devonshire no pens de verkrjjging van grondbezit werd aan genomen. De meeste der door het Lagerhuis aange brachte amendementen werden aangenomen, maar ook werden verscheidene, door de LordB voorgestelde amendementen aangenomen, met name ten opzichte van het verkrygen van grondbezit voor de kleine pachters en betref fende de schenkingen voor instellingen ran weldadigheid. De Britsche Vereeniging voor arbitrage heeft de volgende resolutie aangenomen, die zjj ter bennis zal brengen van Gladstone en lord Salisbury. Volgens het gevoelen der Vereeniging hebben de wapeningen van Frankrijk, Rusland, Oosten- rjjk, Italië en Duitschland zulk een hoogte bereikt, dat een algemeene ontwapening nood zakelijk is gewordenteneinde paal en perk te stellen aan de voortdurende toeneming der belastingen, welke feiteljjk erger is dan de oorlog. In naam der menschheid protesteert de Vereeniging tegen de middelen, welke men voorwendt te nemen om een oorlog te ver hinderen en die integendeel geschikt zjjn hem uit te lokken, terwjjl in den naam der vrijheid alle vrjjheid wordt onderdrukt; terwjjl in den naam der geljjkheid zekere menschen zich buitengemeen verrjjken, als anderen sterven van ontberingterwjjl in naam der broeder schap ieder gewapend is tegen zjjn broeder. Er ia een speciale commissie benoemd om door een deputatie of op andere wjjze aan de Europeesche regeeringen te overhandigen een memorie ten gunste van een algemeene ont wapening. Naar aanleiding van eenige aanstaande ver kiezingen voor leden der kamer, waarbjj socialis ten in herstemming komen, heeft de socialisti sche groep uit de Pransche kamer een manifest uitgevaardigd, waarin zjj o. a. zegt, dat zjj de domheid der dynamiteurs den Btrjjd laat voe ren met de domheid der reactionnairen. Het is echter de plicht van alle socialisten tegen de gouvernementeele reactie, tegen de Orlea- nisten, die eindeljjk hun republikeinsch masker laten vallen, tegen alle politieke en econo mische uitbuiterjj, tegen het opportunisme en het onderdrukkende kapitalisme, zich aaneen te sluiten en al hun krachten saam te trekken. Bjj de herstemming voor een president der ltaliaansche kamer verkreeg Biancheri 191 stemmen tegen Zanardelli 187, zoodat Biancheri., die tot de rechterzjjde behoort, tot president is verkozen. De bom, die deze week in de woning van den rector Hejjne te Graz is gevondenen die men op rekening van de studenten wilde schryven, welke aan de jongste ongeregeld heden aan de universiteit aldaar deelnamen, is by onderzoek gebleken gevuld te zjjn ge weest met insectenpoeder. De universiteit, die tengevolge der rustver storingen was gesloten, zal heropend worden Waar de anarchisten en hun bommen al niet heen komen. Bjj het krieken van den morgen veegde Donderdag een neger, zooals zjjn plicht is, de zalen van het post kantoor te Tunis by. In een der vertrekken vond hjj op den grond een vrjj zwaar voor werp. Zonder zich het hoofd te breken wat dit nieuwste product der moderne wetenschap zou kunen bevatten, veegde hy het in een hoek. Een paar uur later ontdekte de beambte, die het eerst dienst had, het ding en zag tot zjjn niet geringe verbazing dat het een bom was, waaruit een lont stak. Hy sloeg on- middelyk alarm en de politie snelde toe. By onderzoek bleek de lont niet aangestoken. De artillerie onderzoekt den inhoud, want Tunis heett nog niet den trap van beschaving van Parjjs bereikt, dat het er een eigen ste delijk laboriatorium op na houdt voor het onderzoek van bommen en helsche werktuigen. De BDarcIiiif eo. Ingevolge de instructies der politie te Londen hebben de ontwerpers van een de monstratieve begrafenis van Bourdin Vrjjdag hun plan moeten opgeven, in zoover dat slechts een enkele wagen in den stoet ver oorloofd was, die met den broeder en de naaste vrienden van den overledene. AUe overige deelnemers moesten den langen weg te voet afleggen. De man, die de plechtigheid leidde, ontving een dreigbrief, dat hjj op zjjn hoede moest zijn voor een anti-anarchistische bom. Het schryven was onderteekend Hater der anarchie. De begrafenis liep niet af zonder een protest der volksmenigte tegen de anarchisten. Zjj wierp met vuil naar den lykwagen, balde de vuisten tegen de personen in de volgkoets en riep; »Weg met de anarchisten!" Door een dubbele haag politie-agenten wist het gepeupel door te breken. Op de begraafplaats wilde de anarchist Quinn de menigte toespreken, wat hem belet werd door de politie, die hem oppakte en wegvoerde, volks, waaronder studenten, de vensters inge worpen. De politie nam een paar belhamels in verzekerde bewaring. Omtrent de arrestatie van Gallen wordt gemeld, dat deze gebeurtenis, ofschoon van groote beteekenis, niet in direct verband tot den dood van Bourdin schjjnt te staan. Dat Gallen een overtuigd anarchist is, daaraan wordt niet getwyfeld. Behalve de portretten van Ravachol en Vaillant werden tal van anarchistische brochures, bladen en manifesten bjj hem gevonden. Onder deze manifesten was een geschrift getiteld: »Wraak is een deugd!" Een mani fest van een dynamitard bepleit de algeheele vernietiging van de bourgeoisie, een ander beveelt den moord op de rechters en jury-leden aan. Te Londen werd een conferentie gehouden tusschen de eerste ambtenaren der Londenscbe politie en de Fransche politie-beambten, die zich tegenwoordig aldaar bevinden. Beraad slaagd werd over de maatregelen, welke kunnen genomen worden om de buitenlandsche anar chisten in Engeland voortdurend te bewaken, ten einde te ontdekken waar de helsche werk tuigen worden gemaakt. Een der officieren van justitie te Parjjs heeft een allerheftigsten dreigbrief ontvangen. De onderteekenaar doet hem weten, dat hy een vriend is van Emile Henry, dat hjj op den avond, toen er eene bom ontplofte in. het café Terminus, er tegeljjk was met zjjn vriend, en dat hjj hem zal wreken. De officier van justitie zal als een der eersten aan de beurt zjjn. Yoor het hof van gezworenen der Seine werd Vrjjdag behandeld de zaak tegen den anarchist Louis Léauthier, die den 13 Not. 11. in het bouillon Duval op de Place de VOpéra den heer Georgewitch, minister-resident van Servië te Parjjs, met een mes een wonde toe bracht in de borst, ten gevolge waarvan de beer Georgewitch eenige weken lang in ge vaar verkeerde. Léauthier is negentien jaar oudhjj be weert een slachtoffer der maatschappij te zjjn. Door den president er op opmerkzaam ge maakt, dat hjj toch werk had gehad en dat zjjn patroons goed voor hem waren geweest, zeide hy dat de president zich vergiste, terwjjl bjj later zou zeggen, wat hjj hierover dacht. Op een goeden dag was hy uitgegaan om een bourgeois te treffen en het toeval had hem den heer Georgewitch doen ontmoeten. Prof. Brouardel, als deskundige gehoord, verklaarde dat het gebezigde wapen voldoende is om den dood te veroorzaken, en dat, hoe wel de wond genezen is, de heer Georgewitch de gevolgen van den aanslag nog lang zal bljjven ondervinden. De ambtenaar van het openbaar ministerie eischte de doodstraf. De verdediger van beklaagde, mr Lagasse, zeide dat een poging tot moord de doodstraf niet verdient. Hjj bezwoer de jury, het anar chistisch element buiten rekening te laten bjj deze misdaad, die zonder politieke bedoeling was gepleegd, en het aantal martelaars, die de anarchisten kunnen vereeren, niet grootef te maken. Léauthier las eene memorie voor, waarin hjj verklaarde anarchist te zjjn en de anarchie verheerlijkte. De jury verklaarde Léauthier schuldig, met aanneming van verzachtende omstandigheden. Ingevolge dit verdict, veroordeelde het hof Léauthier tot levenslangen dwangarbeid. Bjj het vernemen van deze uitspraak riep de veroordeelde «Leve de anarchie 1" Bjj het presidentschap der Pransche kamer zjjn de laatste dagen verscheidenédreigbrieven ontvangen. Een zeer heftig gestelde, bevatte bovendien een pakket kleverig poeder. Alles is naar het stedeljjk laboratorium ge zonden. Nieuwe voorzorgsmaatregelen zjjn voor den senaat genomen. De zaak van Emile Henry zal den 8en Maart voor het hof van gezworenen voorkomen. Henry heeft bekend ook de dader van de ontploffing in de Rue des Bons Enfants te zjjn geweest. Hjj zeide geen medeplichtigen te hebben gehad. In het anarchisten-proces te Weenen zjjn de beide hoofdbeschuldigden veroordeeld tot 10 en 8 jaren eenzame opsluiting. Zes werden vrjj gesproken. De andere zjjn gestraft met 2 tot 4 jaren opsluiting.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1