9 FEUILLETON.
ESS PÖOLSCH PBIESTERGEZIS.
Verspreide Berichten*
LANDBOUW,
door mevr. Van 't Lindenhout op een meisje
toegepast, gebleken dat hiervoor een andere
reden was dan de brochure aangeeft. Daarin
doet men 't voorkomen, alsof het meisje een
voudig was gaan wandelen. Maar inderdaad
was zjj op weg naar een rendez-vous met een
militair uit Njjmegen, zoodat de straf wel
degeljjk te haren nutte werd toegepast.
Maar buitendien zjjn de meeste van de feiten
schromelijk overdreven of geheel onjuist voorge
steld. Wil men voorbeelden. Op pag. 88/89
leest men M. v. D. werd door Jacob
van 'tLindenhout op aangezicht
en borst getrapt t o t h jj onkenbaar
was, onder getuige van O. B. enz.
Die M. v. D. is niet opgespoord kunnen wor
den, maar wel O. B., die nu in de instructie
zeide dat Van Djjk niet is getrapt; wel heeft
hjj een paar slagen om de ooren gehad, omdat
hjj twee dagen niet had willen werken, maar
zjjn gezicht was daardoor niet eens opgezwol
len. Van Djjk was daarop aan het werk ge
gaan. Wil men een ander voorbeeld. Op
pag. 101 wordt verhaald dat men voor de
grap Cornelis de Hartog op de groote pers in
de drukkerij had gezet om als vlieger te die
nen, dat hp daardoor gevallen, uit- en in
wendig gewond en gekneusd werd
opgenomen en 18 maanden bedle
gerig was. En wat zeide nu De Hartog
bjj diens verhoordat hjj zich niet herinnerde
zich toen bezeerd en wel wist dien dag verder
gewerkt te hebben, terwjjl hjj eerst een half
jaar later door een andere reden ziek was
geworden.
Verder wordt omtrent dien jongen (op pag.
100) verhaald dat voor hem door mevrouw de
baronnesse Van Brakel was betaald eerst f 1000
en verder jaarljjks f 300. Door het onderzoek
van een neef van die dame in hare boeken is
gebleken dat van die eerste gift van 1000
hoegenaamd niets aan is, en dat jaarljjks door
haar Blecbts betaald is f 50.
Maar het meest onjuist zjjn nog wel de be
tichtingen van beweerde onzedeljjkheden.
Geen enkel feit is daarvan tot zjjn recht
gekomen.
Alleen voor het feit in het rijtuig onder de
reisdeken van het meisje M. R. heeft men al
thans deze getuige. Is daardoor dat feit nu,
hoezeer niet wettig, toch eenigszins overtui
gend bewezen Men zou daartoe zeker wel
inclineeren als de lezing waar was, voorko
mende op pag. 79 der brochure, dat nameljjk
het meisje zich los had gerukt, het
portier open had gedaan en zich
in de volle vaart der twee vurige
rossen uit het rjjtuig had laten
vallen. Maar dit is alles eene zuivere fan
tasie van den schrjjver. Het meisje is volgens
haar eigen verklaring stil bljj ven zitten, zoodat
dan ook het andere tegenover haar zittend
meisje niet heeft gemerkt dat er iets bjjzon-
ders was voorgevallen. Nu kan ik slechts
zeggen dat mjj, even als aan den rechter-com-
missaris, die de personen zelve heeft gehoord,
de zaak apocrief voorkomt.
Bepaald onwaar is gebleken het gerucht
omtrent de scène met den sleutel van De
Brujjn. Het meisje, waarmede dat feit zou
zjjn gebeurd, thans een getrouwde vrouw,
heeft in de instructie verklaard dat er niets
van waar is.
Hoogst ergerlijk is verder het geheel on
juiste verhaal op pag. 70 dat De Brujjn op de
slaapzaal een meisje zou gedwongen hebben
hem ter wille te zjjn. Zjj, die daarvan de
stille getuige zou zjjn geweest, wist in de
instructie eigenljjk niets te verklaren. Zjj
kon niet eens zeggen dat er een vrouwsper
soon bjj was geweest, en zelfs had zjj in den
man volstrekt niet De Brujjn herkend. Dat
had zjj ook gezegd aan hem, die haar was
komen ondervragen, maar deze had gezegd
O dat zal De Brujjn wel geweest zjjn
Hoe onbetrouwbaar de verzekeringen van
Van Deth zjjn, daarvan kan ik zelf getuigen.
In de laatste week ontving ik verschillende
couranten en brieven, waaruit bljjkt dat Van
Deth goed kan vinden op de door hem be
legde vergaderingen allerlei volkomen onjuiste
beweringen mede te deelen omtrent hetgeen
ik hem bjj zjjn verhoor in de instructie zou
gez gd hebben. Het lust mjj niet daarom
trent in details te treden. Slechts constateer
ik dat bjj dat verhoor nimmer de onzinnige
beweringen zjjn geuit, welke hp mjj in den
mond legt, dat hetgeen hjj daarin omtrent
zjjn houding zegt, geheel bezjjden de waar
heid is en dat ik hem geen enkele belofte
heb gedaan. Verdei' gaan wil ik niet, hem
een leugenaar noemen zal ik niet. Ik incli
neer er nog eer toe te gelooven dat de heer
Van Deth op dit punt wellicht niet toereken
baar is en dat zjjn overprikkelde fantasie hem
parten speelt. Maar hoe dit zjj, ook hierdoor
wordt wederom 's mans volkomen onbetrouw
baarheid bewezen.
Laat mjj hier nog bjj voegen dat Van Deth,
door den rechter-commissaris gehoord over het
»laatste bericht'', als aanhangsel voorkomende
onder zjjn 2e brochure betreffende de levering
door Van 't Lindenhout van meisjes aan cafés
met vrouweljjke bediening en aan bordeelen,
heeft verklaard daarvoor wel eenige getuigen
te hebben, maar hare namen in dezen stand
der zaak niet te willen noemen.
Ik herhaal het dus, uat van de beweerde
onzedeljjkheden niets terecht is gekomen,
laat staan bewezen is geworden. En mjjns
inziens bewjjst het zeker vóór Neerbosch op
dit punt, dat zelfs geen enkel feit van zwan-
DOOK
MARGUERITE PORADOWSKA.
Uit het Fransch.
VII.
Er waren weldra drie jaar verloopen, sedert
Jan Dolina had verlaten, om zich te laten
inlpven bjj zjjn regiment; en in de pastorie
scheen men geheel vergeten te zjjn dat hjj
bestond. Als Binia nog aan hem dacht,
merkte niemand het, en niemand bekom
merde er zich over dat zjj bleek en
neerslachtig bleef, dat zjj op groote feestdagen
een angstigen, geregeld teleurgestelden blik
wierp op den groep mannen, rechts van de
kleine kapel, altijd hopende daaronder het
profiel van den afwezige te ontwaren. Tymofté
en zjjn gade hadden voor het oogenblik wel
wat anders aan het hoofd dan dergeljjke
hersenschimmen! Eindeljjk zou er een ge
beurtenis plaats hebben, die reeds lang met
de grootste zorg was voorbereid, en eenige
gerschap van een der meisjes is beweerd ge
worden. Hoe licht had zoo iets kunnen voor
komen bjj een zoo groote gemengde bevolking.
Zeker, wjj zullen straks hooren dat ook me
vrouw Van 't Lindenhout wel eens wat al te
hardhandig is geweest, maar toegegeven moet
m. i. worden, dat hare strenge wjjze van op
treden tegenover de meisjes althans op dit
punt wel goede resultaten heeft gehad.
En zoo komen wjj tot de mishandelingen.
Wat wel uit de instructie gebleken is, is
dat er op Neerbosch geslagen werd, zelfs vrjj
veel en nu en dan alles behalve zacht.
Wel loopen wjj gevaar ons daaromtrent een
te ernstige voorstelling te maken, omdat wjj
in hoofdzaak bij de instructie slechts de ver
klaring der aanklagers en der door hen opge
geven getuigen te lezen hebben gekregen. Ook
loopen de feiten over een groot aantal jaren.
Maar toch zelfs als wjj dat alles in rekening
brengen, dan is het nog mjjn indruk dat er
wel wat te veel in strjjd is gehandeld met de
ook door mjj gedeelde zienswjjze dat slaan een
slecht middel van opvoeding is. Maar zelfs
de voorstanders van die opvatting zullen m.
i. moeten toegeven dat de toepassing er van
heel wat gemakkeljjker is in het kleine gezin
dan in het groote weeshuis. En wat dan wel
te zeggen van de toepassing er van in een
inrichting zoo groot als Neerbosch met zjjn
1100 kinderen (een getal ook m. i. veel te
groot) waaronder zoovelen wier opvoeding tot
dusver bjj na alles te wenschen overliet. En
ik kan mjj dan ook zeer goed begrjjpen dat
velen zelfs van hen, die niet voor slaan zjjn,
toch zeggen dat een inrichting als Neerbosch
het niet zondei lichameljjke tuchtiging kan
stellen.
Zeker zal er nu wel niemand gevonden
worden, die beweren zal, dat het slaan van
den opvoeder, al keurt men het ook uit een
paedagogisch oogpunt af, steeds onder het be
grip van mishandeling in de strafwet zou
vallen. Alles hangt daarbjj af van de vraag
waarom en hoe er geslagen wordt. De be
slissing waar de grens ligt tusschen tuchtiging
en mishandeling, is evenwel zeer rnoeiljjk te
trekken.
In de eerste plaats nu had ik die vraag te
beslissen voor de zoogenaamde groote tuchti
gingen, die nu en dan bjj ernstige overtre
dingen door Van 't Lindenhout zelf werden
toegediend.
Wel waren die in de laatste jaren minder
voorgekomen, zoodat de meeste gevallen, men
denke o. a. aan die in de kerk, reeds lang
verjaard waren, maar met het geval van Sta-
persma, Smit en Kroon als in 1889 voorge
vallen, was dit niet het geval. Zeker zou die
tuchtiging moeten vervolgd worden, bjjaldien
de lezing der brochure juist was (zie 2de broek,
pag. 21) dat zij die opgeloopen hadden, omdat
zjj een stuk van een boterham met spek in
het gssticht hadden gebracht, welke zjj van
een boer in den omtrek hadden gekregen
Neen, zjj waren met hun drieën van de
weesinrichting weggeloopen, te Gorkum opge
pakt en van daar teruggezonden. Maar de
tuchtiging was toch volgens Stapersma bjjzon-
der zwaar geweest, vooral die op zjjn makkers
Smit en Kroon. Was het wellicht zaak althans
over deze zaak UEA. uitspraak te laten doen
Ik dubieerde daarover nog toen ik het verhoor
in handen kreeg van Kroon, thans milicien-
torpedist te Brielle, waarin ik, na de mede-
deeling dat hjj werkeljjk ter dege geslagen
was, aan het slot de woorden las «Thans
meen ik dat wjj eigenljjk niet
meer hebben gekregen dan wjj
verdiende n". Een uiting, die den man
zei ven tot eere strekt en tevens mjj de zaak
hielp béslissen. Üf zou het, waar de man, die
de slagen ontving, ze zelf thans als een. ge
rechtvaardigde tuchtiging beschouwt, ooit op
den weg van den officier liggen die als mis
handeling te vervolgen
Eu zoo kwam ik tot het besluit dat er
voor mjj geen termen zjjn om Van
't Lindenhout zelf te vervolgen en
dat wel 1°. omdat hjj de tuchtigingen toediende
als hoofd van het gesticht2°. alleen bjj ern
stige overtredingen en dan ook alleen3°. om
dat hjj meende te moeten straffen en niet uit
lust om te slaan, terwjjl ik daarbjj geloof hecht
aan zjjn bewering dat hij dezen overigens m. i.
af te beuren vorm van tuchtiging alleen ge
kozen had, omdat hjj de minst gevaarljjke was.
De thans aangebrachte zaken meende het
O. M. te moeten vervolgen al zjjn het geen
groote feiten. Maar de vader van V. Deth
wenschte bepaald vervolging en hoewel mis
handeling geen klachtdelict is, had het O. M.
gemeend de rechtbank hier uitspraak te laten
doen of er mishandeling aanwezig was.
Wat deze bekl. betreft achtte de ambtenaar
de feiten bewezen, door bekl. bekentenis en
de verklaring van de getuige a décharge.
Er is groot verschil tusschen Yan't Linden
hout en bekl. Wat aan een vader of hootd van
een gezin of het huis kan toegelaten worden,
dat mag de broeder of een ander lid der fa
milie nog niet doen. De vorm der tuchtiging
vond het O. M. ook te betreuren, doch het
feit dat het meer gebeurt en dat bekl. zelf,
aan de inrichting opgevoed, het als iets ge
woons zag gebeuren, kon evenwel eenigszins
als verschooning strekken. Intusschen het bljjft
mishandeling, al was het om een zeer groote
en gevaarljjke ongehoorzaamheid te straffen.
Het O. M. eischte, zooals Zaterdag gemeld
werd, tegen beklaagde eene geldboete van /"20
subs. 7 dagen hechtenis.
onbescheiden buren mompelden reeds dat de
priester zjjn dochter uithuweljjkte
»Zjjn dochter! Welke dan?" vroeg men
nieuwsgierig. »Wel de mooie, de blonde!"
»0, Sofronya »Ja, de oudste van de zes.
En een mooie partjj. Vincent Rayski, den
veearts! Een politiek man van het district,
een oppassende jongen, zeer jjverig." »Wat
zal de popadia nu haar neus in den wind
steken. Als het maar geoorloofd is dat de doch
ter van een priester met een Poolsch edelman
trouwt! Tymofté, die slimme vos, heeft dit
plannetje zeker al lang beraamd want er ging
geen week voorbjj of men zag hem onder het
een of ander voorwendsel bjj den veearts ko
men dan had hij een ziek paard, of een boe
die niet genoeg melk gaf; als hjj er kaas toe
gezien had zou hjj hem zjjn heele familie
hebben laten behandelen Wat een
domme streek van dien Rayski!" Ik had ge
dacht dat hjj slimmer was!"
»Wat zal ik u zeggen, als de liefde in
het spel komt
De praatjes, die de ronde deden, waren juist-
Sofronya, de oudste dochter van het Rutheen-
sehe echtpaar, had inderdaad het hart van den
Mr Korthals Altes uit Amsterdam, die als
verdediger voor beklaagde optrad, meende dat
het bevreemden zou als over de anti-Neerbosch-
beweging werd gezwegen. De pamfletten-
schijjvers kon men slechts met een minachtend
stilzwjjgen beantwoorden. Het was beuzel
praat. Toch mag het gelukkig heeten dat deze
zaken thans aangebracht zjjn, voor de gerust
stelling van het Nederlandsche volk. Het
slachtoffer is niet Van 't Lindenhout, maar de
rechters, het openbaar ministerie, het volk,
dat wordt gebrandschat in vergaderingen,
brochures, tooneelvertooningen.
Over de mishandeling sprekende, achtte
pleiter de feiten bewezen. De stok was afge
nomen van een der kinderen. Of die gebroken
is? Daarop zegt alleen Van Deth ja. Ook bij
het aantal slagen heeft Van Deth's fantasie
gewerkt.
De door den onderwjjzer gepleegde feiten
kon pleiter geen mishandeling noemen, het
was eene correctie, die eenigszins streng moest
zjjn, omdat het de overtreding van zulk een
juist verbod goldhet spelen toch op den
kalkput was zeer gevaarljjk.
Op grond hiervan concludeerde de verdediger
tot ontslag van rechtsvervolging.
Na afloop dezer zaak stonden nog terecht,
evenzeer beklaagd van tjjdens zjj te Neerbosch
onderwijzer waren, kinderen mishandeld te
hebben P. van G., C. de B. en A. J. v. A.,
de beide eersten nog te Neerbosch, de derde
thans onderwjjzer te Almkerk.
De eerste was beklaagd dat hjj op een dag
in 1892 in de school te Neerbosch de elfjarige
Maria Clazina van *Deth -heeft mishandeld
door haar opzetteljjk met de vuist, althans
met de hand, eenige slagen op het hoofd toe
te brengen.
Volgens Maria van Deth was ze van deze
mishandeling 3 dagen bewusteloos geweest en
was nog niet geheel hersteld.
Uit verklaringen van andere getuigen bleek,
dat ze dienzelfden dag weer naar school was
gegaan, doch later wegens hoofdpjjn in de
ziekenzaal was opgenomen.
De ziekenmoeder verklaarde, dat ze daar
niets mankeerde en een ander meisje H. J.
van der Schuur, verklaarde dat Maria van
Deth zich wel eens meer ziek hield.
Het O. M. achtte de mishandeling bewezen,
al waren de gevolgen weder zeer overdreven,
en eischte /"20 boete, subs. 7 d. hechtenis.
De verdediger mr J. Korthals Altes, achtte
het verband tusschen de handeling en de op
neming van de eerste getuike in de zieken
zaal niet bewezen en concludeerde tot vrjj-
spraak.
Den tweede, den onderwjjzer C. de B., werd ten
laste gelegd op zjjn kamer den weesjongen
Gerrit Leeuwenhoek te hebben mishandeld,
door hem opzetteljjk met een stok zoo erg te
slaan, dat de jongen aan zjjn hoofd bloedde
en ook bloederige striemen op schouder en
rug vertoonden.
Beklaagde erkende den jongen Leeuwen
hoek te hebben geslagen. Dit was in drift
misschien wel wat hard geweest, maar er
was ook alle reden voor. Hjj had den jongen
herhaalde!jjk ten strengste verboden op zjjne
kamer te komen, omdat de jongen en dit
werd gestaafd door getuigen diefachtig
was. Leeuwenhoek stoorde zich niet aan het
verbod, en toen beklaagde eens op zjjn kamer
den geheelen boel onderstboven vond, en
Gerrit Leeuwenhoek bekende, dit te hebben
gedaan, heeft hjj hem een pak slaag gegeven.
Daarbjj heeft onwillekeurig ook een slag het
hootd getroffen.
Gerrit Leeuwenhoek, nu 17 jaar en boeren
arbeider te/ Loenersloot, verklaarde, dat hjj
dermate werd geslagen, dat hjj weg liep,
maar op de trap flauw viel. Hjj heeft toen zjjn
beklag gedaan bjj den veldwachter Sybrandi.
De offic. van justitie vond hier weder gele
genheid om op een paar onwaarheden in de
brochure van Van Deth te wijzen. Van Deth
zegt dat Sybrandi zich aan plichtsverzuim
schuldig maakte en door den rechter-commis
saris deswege berispt werd.
Ook met dr. De Blécourt zou dat het ge
val zjjn geweest. Welnu, dit is volkomen on
waar. Sybrandi heeft de klacht overgebracht
aan den commissaris van politie te Njjmegen,
die haar evenwel niet van dien aard oordeelde,
dat er eene vervolging moest plaats hebben.
Dr. De Blécourt had Leeuwenhoek verbon
den. Deze had blauwe plekken en bloederige
striemen op den rug en schouder en twee on
beduidende wondjes aan het hoofd. Den vol
genden dag was L. weder in de werkplaats.
Tegen den beklaagde, die bekend staat als
iemand die veel en hard slaat, werd eene
gevangenisstraf van 14 dagen geëischt.
De verdediger mr Korthals Altes wees voor-
nameljjk op de noodzakeljjkheid om den jongen
den lust tot stelen af te leeren. Hjj conclu
deerde tot eene lichtere straf.
De vierde beklaagde, A. J. van H., vroeger
onderwjjzer aan de weesinrichting schrjjver
van een der brochures thans onderwjjzer
te Almkerk, moest terecht staan ter zake dat
hjj op een avond in het begin van den winter
van 1892 op 93 in de school den weesjongen
KL as van Hensbergen met een lat dermate
had geslagen, dat de lat brak. Bekl. was
wegens ongesteldheid niet ter terechtzitting
verschenen. Tegen hem werd verstek verleend.
Uit het getuigenverhoor bleek dat V. H.
gelast had dat de kinderen allen de handen
op den rug en de oogen dicht moesten hou
den. De jongen v. Hensbergen deed het niet,
jongen, jjverigen veearts, uit het naburige
stadje, stormenderhand ingenomen. Die ge
schiedenis w s een onverhoopte eer voor de
familie Ivanickiwant de priesterdochter zou
de nederige omgeving, waarin zjj geboren
was, verlaten, om in eens opgenomen te wor
den, onder den kleinen katholieken en Pool-
schen adel. Dit heerljjk vooruitzicht deed het
hart van Diotyma van hoogmoed zwellen,
nadat zjj zoo vaak vernederd was dooi
de stadsche dames. Verbeeld u eens, dan
kon Sofronya de vrouw van den rechter
niet alleen als hare geljjke behandelen,
maar ook mevrouw de kapitanova, Mevrouw
de dootorova en zoovele andere grootheden,
zonder nog mee te rekenen welk een genot
het zou zjjn om voortaan de apoticairova, de
priesters vrouw en al de jodinnen van de stad
met hare beschermende blikken te verpletteren!
»0!" riep Diotyma uit en sprong zoo
hoog op, als hare gezetheid haar veroorloof le,
»ik heb het altjjd wel voorspeld dat dat kind
de glorie der familie zou worden! Hoe jam»
mer dat Binia niet een beetje meer, hoe zal
ik het zeggen, een beetje minder
»Ta, ta, ta!" viel de priester in, »kob
omdat, zooals hjj zeide, hjj gekomen was om
te leeren en niet om als een gek te doen.
Toen had Van H. den knaap zoodanig
geslagen, dat de lat brak. Een der getuigen
zeide, dat hjj de school uit was geloopen,
omdat de jongen zoo aanging.
Het O. M. verklaarde ook deze tuchtiging
te vallen onder de termen van mishandeling,
omdat zjj geen afdoende reden had. Omdat
er geen verband kon worden aangenomen
tusschen de mishandeling en het latere over-
ljjden van den knaap, achtte het O. M. het
niet noodig een zwaardere straf te eischen
dan in de beide eerste gevallen. De eisch
was derhalve: f 20 boete of 7 dagen hechtenis.
Uitspraak in al deze zaken op 20 Februari.
De heeren Van 't Lindenhout en Van Deth
waren op de zitting tegenwoordig.
De sergeant bjj het regiment grenadiers
en jagers L. R. baron T. v. A., door den krjjgs-
raad te 's-Gravenhage ter zake van een niet
nader te omschrijven misdrijf veroordeeld tot
een jaar gevangenisstraf, met ontzegging van
het recht om binnen 5 jaren bjj de gewapende
macht te dienen, was van dat vonnis in hooger
beroep gekomen bjj het Hof.
Dat Hoog Mil. gerechtshof heeft Vrjj dag in
deze zaak uitspraak gedaan. Overeenkomstig
de conclusie, door den toegevoegden verdediger
mr. M. J. van Oosterzee fe Utrecht, genomen
en door dien rechtsgeleerde bjj pleidooi met
gesloten deuren toegelicht, achtte het Hof het
den appellant ten laste gelegde feit niet wet
tig bewezen en sprak hem daarvan vrjj, met
last tot zjjn ontslag uit het arrest; de kosten
te dragen door den staat.
In het Ned. Landbouw weekblad deelt
prof. dr Adolf Maijer, onder het opschrift
Een schandelijk bedrog, het volgende re
sultaat mede van het onderzoek van eene
stof, die voor kunstmest te koop werd aange
boden.
»Bjj het door den adsistent F. J. van Pesch
ingesteld onderzoek bleek deze stof, die
uiterljjk wel een beetje op Thomasphosphaat
geleek, te bestaan uit uitveegsel van branderig
graan, voor het grootste gedeelte uit brand-
sporen zelve bestaande, en dientengevolge
haast geen 1 pet. phosphorzuur te bevatten.
»I)r E. Gittay, docent in de botanie aan de
rjjkslandbouwschool, had de welwillendheid
het goedje nader te determineeren en bepaalde
de tevens aanwezige kafhaartjes als van tarwe
afkomstig, zoodat het poeder van de reiniging
door machines van branderige tarwe afkom
stig schjjnt te zijn.
«>Het goed heeft dus nagenoeg geen bemes-
tingswaarde.
»Maar wat het ergste is, wie van dit goed
gebruikt, die brengt millioenen en millioenen
brandsporen op het land en besmet, indien
het hem of zjjnen buren in het hoofd komt
op zoodanig besmet land of daarnaast tarwe
te verbouwen, dit gewas, en niemand weet
waar de brandziekte vandaan komt; van de
gevaren bjj het zaaien, voor de gezondheid
der zaaiers, niet eens gesproken.
»Mjj scheen dit geval, ondanks het ons aan
de hand gedaan is door eenen meststofhan
delaar, gewichtig genoeg, om het dadeljjk
publiek te maken. Het is een bewjjs, hoe
gewetenloos de handel soms te werk gaat, en
kan weder als spoorslag dienen, om nooit
anders dan onder controle te koopen."
Ook Dr. Haselhoff, assistent aan het proef
station te Miinster, maakt in de Landwirt-
schaftliche Zeït'ang ftir Westfalen und Lippe
opmerkzaam op Thomasphosphaatmeel van
mindere waarde en waarschuwt daartegen als
volgt
Tengevolge van het zeer groote gebruik van
Thomasphosphaatmeel wordt tegenwoordig
veel Thomasmeel van laag gehalte in den
handel gebracht, hetwelk voor het meerendeel
uit oude en reeds lang bewaarde slakken
wordt gefabriceerd. De oplosbaarheid van het
phosphorzuur van dit slakkenmeel in citroen
zure ammoniak komt overeen met die van het
Thomasmeel van hooger gehalte.
De oorspronkeljjk aanwezige vrjje kalk is
voor een gedeelte in koolzure kalk overgegaan,
terwjjl door deze omzetting eene, hoewel met
geringe wjjziging, vermindering derbemestings-
waarde wordt veroorzaakt, daar het Thomas
phosphaatmeel, behalve door zijn gehalte aan
phosphorzuur, ook door de vrjje kalk werkt.
Behalve deze, gebruikt men echter tegen
woordig allerhande soorten van slakken, welke
de goede eigenschappen der Thomasslakken
missen.
Dit slakkenmeel ziet er op het oog, als het
Thomasphosphaatmeel uit en wordt volgens
de opgave van eenen handelaar als t e 1 q u e 1
Thomasmeel in den handel gebracht.
Het soorteljjk gewicht bedraagt 3,4, hetgeen
met het Thomasphosphaatmeel overeenkomt.
De samenstelling is als volgt: 11,65% phos
phorzuur (hiervan is in citroenzure Ammoniak
5,07% oplosbaar of in percenten van het totaal
aan phosphorzuur 43.52%)23,30% kalk
36,10% jjzeroxyde en Thoonaarde3,40%
koolzuur25,26% stoffen niet oplosbaar in
zoutzuur.
De omstandigheid, dat ook hier een deel
der kalk als koolzure kalk aanwezig is buiten
rekening latende, is het phosphorzuur in deze,
onder den naam van Thomasmeel voorkomende
meststoffen voor de helft minder oplosbaar,
maar geduld, Diotyma; voor haar heb ik ook
al een plannetjeen gjj zult zeer verwonderd
zjjn
De jonge veearts, met wien men zich zoo
verheerljjkt gevoelde, was door en door een
Poolsch patriot. Hjj was lid van verschillende
politieke vereenigingen, die berucht waren om
haar woeligheidhjj hield veel redevoeringen
in clubs en zjjn taal was zoo krachtig en over
redend, dat het niets buitengewoons was, wan
neer zjjne betooverde hoorders hem aan het slot
van zjjn speech bjj de beenen pakten en in
triomf door de zaal droegen, te midden van
hoera's en handgeklap.
Zjjn wel wat onstuimige vaderlandsliefde
verschrikte somtjjds de bedeesde of eenvoudig
vreedzame lieden. Hjj sprak van niets minder
dan een ieder, die zjjn zienswjjze niet deelde,
te vuur en te zwaard te willen bekeeren.
Ook was het aantal zjj ner volgelingen betrek-
keljjk gering, maar daar hjj zeer goedhartig
was, hield men over het algemeen toch van
hem. Een van zjjn stokpaardjes was de ver-
eeniging der Ruthenen met de Polen. Dit
denkbeeld zou hp nu zelf in praktjjk brengen,
door zjjn kuweljjk mot de mooie priester»
dan in het echte Thomasphosphaatmeel.
Daarbjj komt nog, dat volgens de plaats
vindende analyses, het gehalte tot op 8% aan
phosphorzuur vermindert.
Dergeljjke geringe produkten zjjn met de
vracht alleen reeds te duur betaald. De op
gave van waarborg van de zjj de der ver-
koopers, beschermt hier niet voor verliesin
de meeste gevallen wordt het bjj het Tho
masmeel gewaarborgde, gehalte aan phosphor
zuur bjj de aan het proefstation plaats vindende
onderzoekingen niet bereikt.
Bjj den aankoop van Thomasmeel is het
derhalve aan te raden, groote voorzichtigheid
in acht te nemen en onmiddeljjk na ontvangst
de waar te doen onderzoeken.
Bovendien wordt nog, onder alle mogeljjke
fraaie namen, phosphaatmeel in den handel
gebracht met de volgende benamingen »ge-
prepareerd Phosphaatmeel", zoogenaamd ge
verfd of door kolenasch gekleurd ruw mine
raal phosphaatmeel. Het is dus van het groot
ste belang, om bjj hetaankoopen van Thomas
phosphaatmeel eene garantie van echtheid, door
den verkooper te stellen, te eischen.
Het donker gekleurd Phosphaatmeel is van
het echte Thomasmeel te onderscheiden, ten.
eerste door het microscopisch onderzoek, dat
onder meer de Rjjkslandbouwproefstations in
stellen, maar bovendien ook door het te leggen
op eene jjzeren, goed gloeiend gemaakte plaat.
Het kleursel van het geprepareerd phosphaat
meel verbrandt daardoor en het overige gedeelte
verandert van kleur, terwjjl het echte, gewaar
borgd Thomasphosphaatmeel zjjne ongineele
kleur behoudt.
Naar men meldt is de Zuiderzee-com-
missie met baar arbeid gereed gekomen. De
openbaarmaking van haar hoogst belangrjjk
rapport kan binnenkort worden te gemoet
gezien.
De minister van waterstaat heeft een kon.
besluit uitgelokt, waarbjj eenige alinea's uit
het algemeen reglement voor het vervoer op
de spoorwegen, betrekking hebbende op den
Zondagsdienst, zjjn vervallen verklaardwaar
door het spoorwegpersoneel meer Zondagsrust
wordt verzekerd.
De koninginnen zonden ieder 200 aan
de werklooze ambachtslieden te Amsterdam.
De commissie ontving nu in 't geheel
f 61.366.92Va.
De Bond van christelijke zangvereni
gingen in Nederland zal in Juli op het prachtig
landgoed Velserbiek, nabjj Velsen, eigendom
van baron en baronnes Van Tujjll van Seroos-
kerken, het zangersfeest houden.
In de afgeloopen week zjjn te Rotter
dam 28 nieuwe gevallen van pokken voorge
komen.
Te Herkingen deden zich in de afgeloopen
week weder 2 gevallen van pokken voor,
zoodat het aantal aangetasten tot 23 klom7
gevallen hadden een doodeljjken afloop.
Een aantal vermoedelijke medeplichtigen
aan het in omloop brengen van valsche bank
biljetten meest allen Duitschers moeten
uit Amsterdam de wjjk naar het buitenland
hebben genomen. Zoo wordt o. a. genoemd de
»restauratie"-houder G. Nicklas, wonende in
de Zoutsteeg 12.
Naar men meldt is de verdachte makelaar
Sinnige door schrik en schaamte krankzinnig
geworden. Reeds kort na zjjne arrestatie ge
durende zjjn verbljjf aan het hoofdbureau van
politie, twjjfelde men aan zjjne geestvermogens.
Thans is bjj opgenomen in het buitengasthuis.
Te Amsterdam viel een vierjarig kindje
van boord van een in den Schinkel liggend
vaartuig en verdronk. De vader, die de kleine
vermiste, dregde het zelf op. -Te Breda werd
de vorige week, Maandag, iemand naar het
spoor gebracht, om verder naar Ommerschans
te worden getransporteerd. Aan het station
waren in de wachtkamer eenige in maske
radepak gestoken familieleden aanwezig,
om afscheid van den vertrekkende te nemen.
Dat mag wel ploertige humor heeten.
In den nacht van Vrjjdag op Zaterdag
is te Wildervank het houtstek van de hout
handelaars-firma Meihuizen in de asch gelegd.
Ook het ernaast gelegen woonhuis van een
lid der firma is totaal afgebrand.
Men schrjjft den brand toe aan kwaadwil
ligheid.
Bjj den grooten internationalen schaatsen»
wedstrjjd te Stockholm kwam Jaap Eden, de
eenige Nederlander die uitkwam, op de baan
van 500 meter geljjk aan met Fredericksen;
beider tjjd was 50% sec. Bjj loting kreeg
Fredericksen den prjjs.
Op de baan van 10.000 meter won Jaap
Eden in 19 min. 14% sec. en maakte daar
mede record. Hjj wreekte de ongunst van het
lot door in eene prachtige race Fredericksen
te slaandeze gaf het na vier banen op.
Tweede was Nielsen in 19 m. 43% s.dan
volgden Erickson in 20 m. 8% s. en Larson
in 20 m. 35 s.
In Birkenhead in het graafschap Chester
vuurde op het oogenblik dat haar huweljjk
ingezegend werd een broeder op zjjn zuster.
Het schot miste gelukkig zjjn doel, waarop de
broeder de revolver op zich zelf richtte en zich
gevaarljjk in de borst verwondde. En wat
was nu de oorzaak? De zuster had geweigeid
de huweljjkskoets te bestellen bij denrjjtuig-
verhuurder waar haar broeder in dienst was j
dochter en hjj voelde zich krachtig gesteund
in zjjne verwachtingen door de flinke houding
van zjjn aanstaanden schoonvader.
Bovendien had de volharding, waarmede
de priester al zjjne voordrachten volgde, hem
reeds lang gesticht en toen zjj elkaar nader
leerden kennen, had de geestdrift van den
Eerwaarde hem verder geheel overwonnen.
»Gij zjjt een waar patriot, Tymofté Iva
nicki", had hjj op zekeren dag uitgeroepen.
»0, als alle Rutheensche priesters waren zoo
als gjj, welk een kracht, welk een steun voor
onze party Ik zal u bjj de volgende verkie
zing afgevaardigde laten maken. Ja, mannen
zooals gjj mogen niet onbekend bljj ven."
Heel bescheiden had de priester geantwoord
dat hjj heel trotsch zou zjjn om het goede woord
in den landdag te gaan brengen.
Van lieverlede had Timofté zich aangewend
om geen voet meer in de stad te zetten, zon
der bjj zjjn nieuwen vriend aan te gaanen
het gebeurde meer dan eens dat hjj, schjjn»
baar, toevallig de schoone Sofronya meebracht.
{Wordt vervolgd.)
