N°. 19. 1378 Jaargang, 1894 Dinsdag 23 Januari. FEÜiLLETOI. De toetssteen. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Pry s per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Middelburg 22 Januari, ONDERWIJS. KERKNIEUWS UIT STAD EN PROVINCIE, Wordt vervolgd-} MI9DELBI IK.SIHI: (III ISAM. Thermometer. Middelburg 22 Jan, 8 u. vir.41 gr. tn. 12 u. 48 gr., av. 4 u. 48 gr. F. Verwacht Z. W. wind Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagii Zoon, te GoesA. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te ErumingenF. v. d. Peul, te ZierikzeeA C. de Mooij, te TholenW. A. van NiEuwENinnJZEN en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Botterdam, de Gebr. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de La Mar Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. A dvertentiën moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen. Bp de Tweede kamer is ingekomen een ontwerp tot wjjziging van enkele bepalingen der personeele belasting. L>e strekking van bet ontwerp is voornamelijk om allen, die woningen van betrekkelijk geringe huurwaarde bewonen, ruimen aftrek voor kinderen toe te staan, en wel bjj groote gezinnen tot een maximum van 50 tot 60 pet. Tevens is ingediend een ontwerp tot wij ziging van de wet op de successie. Dit strekt om de inkomsten der schatkist te vermeer deren door bp verervingen in de zjjlinie een hooger percentage te heffen dan thans het geval is. Ook worden nog enkele andere wijzigingen en aanvullingen van de successie belasting voorgesteld. Ter voorbereiding van de heffing der be drijfsbelasting moeten, naar de N. B. Ct ver neemt, dezer dagen door de rjjks-ontvangers opgaven worden verstrekt, o.a. betrekkelijk de personen, die een beroep, bedrjjf, ambt, waar digheid, bediening of betrekking uitoefenen of bekleeden, vrjj voor bet patentrecht, maar onderworpen aan de bepalingen der wet op de bedrjjfs- en andere inkomsten, alsmede die peronen die wachtgeld of pensioenen genieten. Tevens zjjn gegevens ingezameld nopens com manditaire vennootschappen op aandeelen, coöperatieve of andere vereenigingen en onder linge verzekerings-maatscbapppen, als bedoeld in art. 1 letter b, van gemelde wet. Bjj kon. besluit is aan Jobs. van Engelen jr., op zjjn ver zoek, eervol ontslag verleend uit zjjne be trekking van adj.-commies bjj de Algemeene rekenkamer is aan J. H. van Nouhuys, op zpn verzoek, eervol ontslag verleend uit zpne betrekking van ontvanger der reg. voor de b. a. te 's Gravenhage, behoudens aanspraak op pen sioen en met dankbetuiging is eene commissie ingesteld tot bet houden van een vergelijkend onderzoek van candidaten dingende naar het getuigschrift van voldoend afgelegd examen voor opzichter van 'srjjkB waterstaat, bestaande uit de heerenI. M. F. Wellan, inspecteur van den rijkswaterstaat, tevens voorzitter H. E. de Bruyn, hoofding. lste kl. van den rijkswaterstaat te 's Graven hageE. B. van Nes van Meerkerk, ingenieur der lste kl. van den rjj kswaterBtaat te 's Gra venhage W. C. Metzelaar, ingenieur-architect voor de gevangenissen en rechtsgebouwen te 's Gravenhage K. E. van Bjj singe, hoofd eener openbare school te 's Gravenhage, en jhr F. L. Ortt, ingenieur 3de kl. van de rijkswater staat te Bnele is aan O. W. P. Mieling, inspecteur der expl. van de Mij. tot Expl. van Staatssp., wonende te Breda, vergunning verleend tot het aannemen der versierselen van ridder 3de kl. der Kroonorde van Pruissen, hem ge schonken door Z. M. den keizer van Duitsch- land, koning van Pruissen; Op uitnoodiging van de regeering der Fransche republiek zal den 7den Februari a. s. te Parjjs eene internationale sanitaire conferentie bjjeenkomen, ten einde maatregelen te beramen ter bestrpding van de cholera aan de Boode Zee en de Perzische Golf. Tot afgevaardigde van Nederland naar die conferentie zjjn benoemd mr A. L. E. ridder de Stuers, buitengewoon gezant en gevol machtigd minister van H. M. de koningin te Parijs, en tot technisch afgevaardigde de heer dr W. P. Buysch, adviseur aan het dep. van binn. zaken. Te 's Gravenhage is Zaterdag overleden de gep. kolonel van het wapen der cavallerie A. L. Pelerin, die verscheidene jaren als voorzitter aan bet hoofd stond van de Konink lijke vereetiiging van gepensioneerde officieren van het Nederlatidsche leger, waarvan bjj oprichter was; hp werd bjj zpn aftreden tot eere-voorzitter van dit fonds benoemd. Tjjdens den Belgischen opstand maakte de overledene in 1830, als korporaal, deel uit van de bezetting van Maastricht, en nam in 1831 als sergeant deel aan den Tiendaagrchen veldtocht, om daarna ingedeeld te worden bjj het mobiele leger. Het ridderkruis der Luxemburgsche orde van de Eikenkroon, het Metalen kruis en het onderscheidingsteeken voor langdurigen Nederl. dienst als officier, versierden zjjne borst. JU NOVEliLE Van FEDOB VON ZOBETT1TZ. Uit het Duitsch. Sedert acht dagen placht graaf Saldern zpn morgenwandeling verder uit te strekken dan anders, want sedert acht dagen ontmoette hp eiken morgen, om half acht, bp de Lmden- mühle mevrouw Von Hardenau. Krisingen was dit jaar drukker bezocht dan ooit. De vroege zomer had uit alle landen v an de wereld badgasten hierheen gelokt. De br eede boulevard bp de bron was van 's mor gens vroeg af bevolkt met een bonte menigte die zich onder het luisteren naar de badkape] aan het genot van het allesgenezende Bacoczy- water overgaf en daar bjj de medemenschen over den hekel haalde. Wanneer de muziek even ophield, hoorde men een oorverdoovend gegons van stemmen. Alle Europeesche talen waren vertegenwoordigd »het was bij den toren van Babel" dacht graaf Saldern toen hp voor de eerste maal dit gewoel bjj woonde Aribert Saldern was eerste luitenant bp een Pruisisch Hongarenregiment. Een knap man geljjk men zegt; van middelbare lengte, pet een open, goedhartig, voornaam gelaat, Men schrijft uit 's Gravenhage aan het Han delsblad Het heeft velen in het leger teleurgesteld dat zjj, hoewel vernemende dat ook officieren indirect bjj de sergeanten-zaak betrokken waren, daarvan tot dusver geen ander resul taat hebben gezien dan de indaging bjj trom melslag van den le-luitenant, en dit wel binnen 4 weken na zijne verwjjdering terwjjl onlangs een ander officier, le-luitenant bjj de artillerie, op advies van den auditeur mili taire, binnen dien tijd terugkeerende. disci plinair werd gestraft. Doch wat van dit onderscheid in afwachting van dien termijn de reden zjjn moge, toch kwam het sommigen vreemd voor, dat de eerste ontwikkeling van ambtspver zoo spoedig verflauwde, nadat hun gebleken zpn dat hooger geplaatste militairen dan onder-officieren in deze zaken betrokken waren. Wel heeft men vernomen dat de auditeur hun den raad gaf om den dienst te verlaten, of liever een termjjn, een ultimatum stelde en dat aan dien raad, om overwegende redenen, terstond graag gevolg is gegeven doch van een raad van onderzoek door kame raden, welke bjj militairen den krjjgsraad met zpn strenge rechtsopvatting aanvult, schjjnt bp den auditeur, moge dan bet feit niet straf baar of niet te bewjjzen zjjn geweest, geen kwestie geweest te zjjn En toch meent men, ware het officiercorps meer gebaat bjj een zeer streng onderzoek door krijgsmakkers, waarbij ten duidelijkste zou bljjken wie de schuldigen zjjn en wat zjj hadden gedaan, dan bjj een uitzetting uit den dienst, hoe eervol ook, au bon plaisir van den heer auditeur militair na een ernstig onderhoud onder vier oogen met dengene, dien hp reden had daarvoor uit te kiezen. gebruind door de zon van het exercitieveld met donkere, eerlijke oogen en een flinken knevel, waarvan de punten niet gedraaid, maar krijgshaftig omhoog gestreken waren. De bonte uniform kleedde hem zeer goed, maar ook de nette burgerkleeding, die hjj op de badplaats droeg, misstond hem niet. Graaf Saldern was door zpn dokter zes weken naar Kissingen gezonden, om zpn maag met Bacoczy te genezen. Zoo heel erg was zijn kwaal echter nietop zekeren avond had hp wat veel kreeften gegeten en daar de officier van gezondheid een goed vriend voor hem was had deze dit feit, en de onmiddellijke gevolgen daarvan, te baat genomen om den luitenant een verlof van anderhalve maand te bezorgen Hjj verveelde zich echter in Kissingen. In het eerst schepte hij nog al behagen in de afwisselingen van het leven op de badplaati Hjj was, evenals iedereen, 's morgens om zes uur opgestaan, had zpne voorgeschreven drie glazen aan de bron gedronken, en bij een afschuwelijk leeljjk bloemenmeisje een roos voor zjjn knoopsgat gekocht. Daarna had hjj plichtmatig dertig maal om den muziektempel geloopen, totdat zpn net gekapt hoofd suisde van Wagner, Mozart en Nessier. Ten slotte nam hij plaats op een bank aan de middelpromenade, om de schoone wereld de revue te laten passeeren. De «schoone we reld"! dat was het juist! Ey was dit jaar in Aan de hoo^escnool te Utrecht legde de heer A. A. Nijland met lof het doet. examen af in de sterrenkunde. Professor J. Spanjaard, hoogleeraar-direc teur der Indische instelling te Delft, herdacht Zaterdag den dag, waarop hjj vóór vjjf-en- twintig jaren aan die inrichting werd ver bonden. De heer Spanjaard werd 6 Juli 1846 te Haarlem geboren. Aan het Haagsohe gymna sium ontving hij zpne eerste opleiding en hjj zette te Delft zjjne studiën voort aan de toen malige academie, later aan de Indische instel ling. In 1867 legde hij met gunstigen uitslag het grootambtenaarsexamen voor den Indischen dienst af, en vertrok naar Oost-Indië. Beeds spoedig echter moest hjj om gezondheidsrede nen met verlof terugkeeren en kort daarop werd hp 15 Januari 1869 door den ge meenteraad benoemd tot tjjdeljjk leeraar in de staatsinstellingen van de «inrichting voor de taal-, land- en volkenkunde van Neder- landsch-Indië" als opvolger van den heer Koorders, en reeds den 20 Januari gaf hjj zpn eerste college. Zjjne tjjdeljjke aanstelling werd den 21 Juni 1869 vervangen door eene defini tieve benoemingop 6 Juli 1872 werd hjj te geljjk met de heeren Meinsma, Gonggrijp en Jujjnboll tot hoogleeraar benoemd en op 8 October 1886 volgde hjj wjjlen den heer Meinsma op als directeur der instelling, nadat hjj geruimen tjjd het secretariaat van den raad van bestuur had waargenomen. Bjj gelegenheid van het 25-jarig bestaan der instelling, 1 September 1889, verleende de Délftsche gemeenteraad aan den heer Span jaard, als erkenning zjjner verdiensten, eene jaarljjksche personeele toelage. In 1881 werden de verdiensten van den heer Spanjaard wegens' zjjne adviezen aan de regee ring erkend door zpne benoeming tot ridder in de orde van den Nedertandsche Leeuw; ook werd hjj achtereenvolgens eerst tot ridder, later tot commandeur der Frausche koloniale orde van Cambodja benoemd, wegens zijne hulp aan de regeering van Frankrijk bjj ver schillende gelegenheden bewezen. Bijna 25 jaar lang is de heer Spanjaard lid en in de laatste jaren bjjna voortdurend tevens secretaris geweest van de staatscommissie voor het grootambtenaarsexamen voor den Indischen dienst, en nu hadden zich de presidenten dier verschillende jaarljjksche commissies tot een comité vereenigd, om den jubilaris een blijk van hoogachting te geven. Dit comité be stond uit de heeren J. D. Fransen v. d. Putle, oud-minister van koloniën, mr S. C. H. Neder- burgh, oud-lid van den Baad van Indië, H. D. Canne, oud-gouverneur van Sumatra's Westkust, H. C. Kljjm van de Poll, oud-resident van Cheribon, en de gouverneur-generaal van Ne derlandscb-Indië jhr C, H. van der Wjjck. Laatstgenoemde deed zjjn belangstelling bljjken door een telegram van gelukwenscb. Namens al degenen, die den heer Spanjaard als lid dezer commissie hebben gekend, werd hem door dit comité een geschenk aangeboden, bestaande in een album op een tafeltje, welk album de namen bevat der gevers van dit huldebljjk. Namens zjjne leerlingen, oud-leerlingen en collega's vereerde professor Gonggrijp den heer Spanjaard een geschenk in portefeuille. Omdat de tjjd niet toeliet, in verband met de bijdragen uit Oost-Indië, een passend geschenk ter her- innering aan dezen dag aan te schaffen, hadden de gevers gemeend, het geschenk in dezen vorm te moeten aanbieden. De heer Spanjaard bood der Indologische Vereeniging een banier aan. Kissingen geen «schoone wereld" tenminste niet volgens de opvatting van Aribert Saldern en in het beoordeelen van vrouwen-schoonheid kon onze luitenant gerust meepraten. Saldern trok den fijnen neus op, kneep zijn linker oog dicht, toen hjj voor het eerst de opmerking maakte dat er eigenljjk in Kissingen «niets te zien" was. Hij zag gaarne schoone vrouwen wie zou hem dat euvel duiden en ergerde zich dat op zulk een wereldbe roemde badplaats, midden in den zomer, niets dan bescheiden madeliefjes en schelle klapro zen waren, doch volstrekt geen edele, volle stamrozen. Maar elke nieuwe dag bracht nieuwe gasten aan. Dat was een troost voor Aribert en hjj wachtte geduldig af. De schoon heden kwamen echter niet het was alsof het koninkljjke Beyersche bad-comité met de grootste gestrengheid elk schoon gelaat den toegang tot de wonderbronnen ontzegde. Op zekeren morgen evenwel, tusschen zeven en acht uur, kwam er verandering. Saldern stond met zjjn glas vol parelende Bacoczy bij het verwarmingstoestel naast de bron en wilde het juist in het kokende water zetten, ten einde er een verhoogde temperatunr aan te geven, toen er vlak bjj zijn schouder een uit gestoken vrouwenarm zichtbaar werd. Die arm boezemde hem belangstelling in. Hjj was met een mouw van ivoor-kleurig laken bedekt, die er strak omheen sloot, de ppls was buiten De heer Ph. J. Wessels, pred. bjj de ge reformeerde kerk te Zierikzee, heeft bedankt voor het beroep naar Grand-fiapids. Aangenomen is het beroep naar de Ned. herv. gemeente te Cadzarid door den heer F Breen, candidaat te Nieuwer-Amstel. Bljjkens de uitkomsten der volkstelling is het aantal van hen, die verklaren geen lid van eenig kerkgenootschap meer te zjjn, aan merkelijk toegenomen. In 1849 werd, op elke 10,000 personen, die opgave slechts gedaan door 6 mannen en 4 vrouwen. Zie echter hoe het bjj de latere volkstellingen daarmee was, in 1859man. 12 en v. 9in 1869man. 16 en vr. 13in 1879 man. 34 en vr. 27 en in 1889 man. 165 en vr. 129. Brengt men deze cjjfers in verband met die der bevolking, dan vindt men dat in 1859 slechts door 1812 mannen en 1113 vrouwen elke band met eenig kerkge nootschap ofhciëel werd ontkend en dat daarentegen in 1889 het getal dier mannen tot 36,630, dat dier vrouwen tot 29.412 is geklommen. Op 31 Dec. 1889 verklaarden dus 66 duizend personen tot geen kerkgenootschap meer te behooren, terwijl 30 jaar geleden dit getal nog geen 3 duizend beliep. Wekelyksche opgaaf betreffende de Ned. herv. kerk. Beroepen naarMonster Y. J. Bootsma te Zoetermeer en ZegwaardGroote Lindt J. M. Conradi te Lier; Heukelum W. G.vanDoorne te St. Michielsgestel Waddingsveen B. J. von Heijningen te Hujjzen Grootegast F. Hacque- bord te GarrelsweerWinschoten N. Jolles te Drachtenen naar Oosterwjjtwerd P. J. van Griethujjsen te Weiwerd. Bedankt voorBarchem J. D. Dardenne Ankringa te Bolsward Monster W. Zjjlma te Vuurscheen voor Nieuwenhoorn H. G. Kist te Oosthuizen. Aangenomen het beroep naar: Wolvega J. Blanson Henkemans te Pijnacker. Evang. Luthersche kerk. Beroepen naar Pekela J. H. Bögeholtz te De Bjjp. Negen leden der Nedertandsche vereeniging te Londen betuigen in het Hbld hun instem ming met het, vroeger gemeld, schrijven van den heer Huygens over den geregelden dienst der stoombootmaatschappij Zeeland. Zjj wijzen, daarbjj tevens in de eerste plaats er op dat men, door via Vlissingen te reizen, slechts 4 uur in volle zee is en via den Hoek 6 a 7 uur, hetgeen de reis via Vlissingen vooral voor passagiers, die aan zeeziekte onderhevig zpn, verkieselijk maakt. Vervolgens is men, zoo schrijven zjj, met de Zeeland niet genoodzaakt bp nacht te reizen, aangezien door deze maatschappij °°k een even geregelde dagdienst wordt onderhouden met booten, die van een weelderig salon, dames salon en rookkamer voorzien zpn en wil men liever van de buitenlucht genieten, dan biedt een zeer uitgestrekt campagnedek daartoe alle gelegenheid aan. Verder maken zjj melding van de uitstekende behandeling en bediening aan boord der Zee land-boaten, terwjjl een woord van lof niet achterwege mag bljjven over de consumptie, die niets te wenschen overlaat en in alle op zichten billjjk in prjjs mag genoemd worden. Het is zonderling zoo zeggen zjj hierna dat door de meeste toongevende bladen in Holland zoo weinig op den Zeeland-dienst gewezen wordt en zoo dikwerf de Hoek-route op den voorgrond wordt gesteld. Te meer is dit te betreuren, omdat, behalve de thans aan gehaalde voordeelen, die de Zeeland boven den Hoek aanbiedt, eerstgenoemde een zuiver Hollandsche onderneming is, waar bjj slechs Holl. belangen betrokken zpn en slechts Holt. personeel een bestaan vindt, terwjjl laatstge noemde geheel in Engelsche handen is. Zp eindigen daarom met den wensch en de overtuiging uit te spreken, dat èn door het ingezonden stuk van den heer Huygens, èn door hun schrjjven de Vlissingsche ljjn meer en meer voor alle Hollanders de aangewezen weg zal zpn van Holland naar Engeland en omgekeerd. De St. Ct bevat de statuten van de naamlooze vennootschapMaatschappij The Vitrite Works (de Vitrite-fabriek), te Mid delburg. De maatschappij heeft ten doel vitrite en koperen voorwerpen te vervaardigen en de haar toebehoorende gebouwen en het erf te exploiteeren en te verhuren. De vennootschap is gevestigd te Middelburg en wordt aangegaan tot en met den 30en April 1916, of, indien met goedvinden dei vennooten gebruik wordt gemaakt van het recht van verlenging van vjjf en twintig jaren van de erfpacht van de onroerende goederen, tot en met den 30en April 1941. Voor de eerste maal zjjn tot directeuren be noemd de heeren C. Boudewjjnse en M. A. van der Lejjé. Voor de eerste maal zjjn tot commissarissen benoemd de heeren F. H. J. Wibaut, Ph. Bou dewjjnse en A. IJ. A. Loojjen. Het maatschappelijk kapitaal wordt bepaald op f 60.000, verdeeld in twee seriën, elk groot f 30.000. Beide seriën worden verdeeld in aandeelen van f 750 elk. Van de eerste serie zjjn 30 aandeelen vol gestort. De aandeelen zullen bjj uitgifte door de vennootschap nimmer beneden pari worden geplaatst. In de*S7. Ct. brengt de minister van finan ciën opnieuw ter algemeene kennis dat als kantoren, waar de Nederlandsche bronzen pas- punt, mits voor niet minder dan tien gulden in de muntsoort worde aangeboden, tegen gewoon fijn en liep uit in een zeer kleine, in Deenscb leder gesloten hand, die een met bronwater gevuld glas bjj het oor vast hield. Dit handje deed alle moeite om het glas op het verwarmingstoestel te plaatsen een poging, waaraan zekere moeieljjkheden ver bonden waren, daar het toestel aan alle kan ten door een dichten menschendrom omringd was. Saldern keerde snel het hoofd om en zag achter zich een opvallend schoon meisjesgelaat, met rooskleurigen tint een paar donkere oogen met fijn geteekende wenkbrauwen en een paar frissche roode lippen, waaromheen een half spottende half ergerljjke trek lag. Zonder zich te bedenken greep Saldern naar het glas der jeugdige schoone. «Wilt gjj mjj veroorlooven, freule", sprak hij galant. «Gjj zjjt wel vriendel jjk, mjjnheer", klonk het antwoord. Een paar minuten later kon hjj het glas met het gewarmde water aan de eigenares terug geven. De jonge dame stond tegen een der ijzeren pilaren, die het dak van het bronnen paviljoen droegen, en keek droomerig naar de voorbijgangers, zoodat zjj eenigszins ontstelde, toen de graaf met een buiging op baar toe trad en haar het glas voorhield een fijne blos kleurde hare wangen en er speelde een liefeljjk lachje cm baar mond, «Dank u", sprak zjj. «Tot uw dienst," antwoordde hp en werd in hetzelfde oogenblik door een menschen- stroom van haar gescheiden. Saldern had dus zjjn schoonheid gevonden eene althans en daar hjj niet veeleischend was vergenoegde hjj zich daarmede. Eiken morgen zocht hjj in het gedrang bjj de bron haar zjjne onbekende en ging baar met een eerbiedigen groet voorbjj. En zjj beantwoordde dien groet telkens met denzelfden, vriende- lijken glimlach en hetzelfde beleefde hoofd knikje. Dat duurde ongeveer acht dagen. Toen kwam hp op de gedachte om zjjn wandeling een half uur verder uit te strekken, tot naar de aan de Saaie, te midden van een groen weiland, gelegen LindenmoleD. Hp had dien morgen zjjne onbekende niet gezien, al had hij nog zoo ijverig naar haar gezocht en dat ergerde hem. Hij moest er zelf om lachen toen hjj zich op de wandeling naar den mo len, in een opwelling van ernstig nadenken, rekenschap vroeg van dit gevoel van ontevre denheid, dat 'hem plotseling overviel. Was het niet veeleer een ander gevoel een zekere geestelijke leegte een onbestemd verlangen des harten?

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1