N°. 15. 137s Jaargang. 1894 Donderdag 18 Januari. FEÜILLETOI. Middelburg 17 Januari, ZEER VADERLIJK. Deze courant ve-ischijnt d a g e 1 IJ k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prys per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.- Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regelj Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. UIT STAD EN PROVINCIE. HIDDFlllIIHiSIIII' COURANT. Th ermometer. Middelburg 17 Jan, 8 u. vb. 46 gr. m. 12 u. 48 gr., av. 4 u. 49 gr, Verwacht Z. W. wind Agenten te VlissingenP. G. de Vey Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kruiningen F. v. d. Peltl, te Zierikzee A. C. de Mooij, te TholenW, A. van Nieowenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën F. aan, evenals le advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab., te B-otterdam, de Gebb. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab, Azn., te Amsterdam. Hooft .genten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen. Onder het opschriftMerkwaardige beken tenis maakt De Liberaal de volgende juiste opmerking In haar nummer van 8 Jan. 11. werpt De Standaard bet denkbeeld, door de Middel- burgsche Courant geuit, als zou het aanbevelen van den heer De Savornin Lohman voor haar »een zure appel" zijn, ver van zich en schrjjft «Natuurljjk doet alle verdeeldheid van opinie ons leed, en wordt door twistgeschrijf in geen geringe mate de kracht eener staatkundige partij gebroken. Maar indien een party als de onze, die, als wrange vrucht van het liberalistisch exclusivisme op het terrein van het hooger onderwijs, over zoo weinige mannen vafi rijper intellectueele ontwikkeling beschikt, een zoo uitnemende kracht als ons in Lohman gegeven werd, ter oorzake van zjjn afwijkende inzichten of van zijn oppositie tegen dr Kuy- per, op non-activiteit ging stellen, zou zjj niets minder toonen dan met blindheid ge slagen te zjjn, en het zichzelve te wijten hebben, indien ze haar toekomst verspeelde." Merkwaardige bekentenis, om meer dan ééne reden. Allereerst omdat in die woorden wordt uitgesproken dat de partij van de Standaard «over zoo weinige mannen van rjjper intellectueele ontwikkeling beschikt" (hetgeen zeggen wil dat knap en anti-revolu- tionnair een vrij zeldzame combinatie is maar ook omdat hierin vrjj onomwonden ver klaard wordt dat, zoo maar de party over meer «intellectueel ontwikkelden" beschikken kon, dr Kuyper den heer Lohman wel op non-activiteit zou stellen. Van deze dubbele bekentenis nemen wij nota. Uit een schrijven van den heer Van Kol in de Nieuwe Tijd blijkt, dat hjj voorloopig heeft afgezien van het organiseeren van den zoogenoemden «hongeroptocht" naar Den Haag. Op 't jongste congres te Groningen werd het plan trouwens vrij algemeen afgekeurd. Alleen in een paar vergaderingen vond het bijval. De heer Van Kol deelt in dat schrijven mee dat dit jaar de deelneming nog te gering, de organisatie- nog te zwak is om den tocht op flinke wjjze door te zettendoch dit zal z. i. wel veranderen. Thans wil het comité voor werkloozen uit vele gemeenten afgevaardigden naar Den Haag zenden; een volgend jaar zullen meerderen op hulp gaan aandringen, tot eindeljjk tien duizenden dien zwaren en pynly ken tocht zul len ondernemen, om aan den hongerdood te ontkomen. Niemand is meer dan ik overtuigd, aldus eindigt de heer Van Kol, dat deze tocht moeieljjk en zelfs niet zonder gevaren is maar ik houd mij daarbjj streng aan den stelregel, waaraan men in deze woelige dagen de woorden van een ieder moet toetsen ieder, die een raad geeft, welken hjj zelf niet durft opvolgeri, is een lafaarden een lafaard ben ik niet." Uit het Italiaansch. Van PALMARINI. Wie dien avond door de straat delta Bot- tègha Oscure ging en de vier verlichte ven sters op de eerste verdieping van dat lage kleine gebouw zag, al die vroolijke stemmen en dat gerinkel van glazen en het gerammel van vorken op de horden hoorde, dachtdaar hebben zij pleizierAndreas, de portier, had voor deze gelegenheid zjjn beste jasje voor den dag gehaald, dat hg en zijn vrouw, bij overlevering, nog voor zwart hielden daar- o nder uit kwam een wjjde, bruine broek, be- z aaid met veelkleurige vlekken, waaronder glimmend vet de overhand had. Andreas stond deftig met zijn pet, die eenmaal gegal- lonneerd was geweest, op een oor, uit een oude pjjp rookende, tegen den post van de smalle deur geleund, die toegang gaf tot een lange, vochtige gang, waar de kalk van de muur viel, en die verlicht werd door een walmende lamp, die heel achteraan was op gehangen. Een oud vrouwtje van buiten, dat voorhij kwam, keek eerst naar boven, naar de ver lichte vensters en vroeg toen aan Andreas »Wel zoo, mynheer Andreas, is er feest by mynheer Venanzo?" »WatWeet gjj het dan niet?" ant- De 'rale kiesvereeniging Veluiue te Apel doorn "t aan de kiesverenigingen hier te -. cs«_ jj gericht om haren steun te vragen voor haar adres aan de Tweede karuer, waarin het denkbeeld wordt geopperd om alle gestichten van liefdadigheid, speciaal die waarin mindeijarigen worden verpleegd, aan een streng staatstoezicht te onderwerpen. Bij kon. besluit is G. J. Vos Azn., thans leeraar aan de rjjks- landbouwschool te Wageningen, benoemd tot directeur van en leeraar aan de R. H. burger school te Bergen op Zoom, met toekenning van eervol ontslag uit eerstgemelde betrekking is aan F. Allan, op zijn verzoek, eervol ont slag verleend als onderwijzer bij de rijkskweek school voor onderwjjzers te Haarlem is aan V. Y. R. G. R. baron van Heemstra, op zijn verzoek eervol ontslag verleend als burgemeester van Brielle is de dirigeerende officier van gezondh. 2e kl. J. K. Stakman Bosse, van het personeel van den geneesk. dienst der landmacht op zyne aanvrage op pensioen gesteld, vastgesteld op f 1875 's jaars zijn benoemd hjj het pers. van den geneesk. dienst der landmacht tot dirig. off. van ge zondh. 2e kl. de dirig. off. van gezondheid 3e kl. C. W. W. van Walsem; tot dirig. off. van gezondh. 3e kl. de off. van gezondh. Ie kl. K. Hennes, heiden van gemeld personeel. De Locomotief geeft een overzicht van het le deel van dr C. Snouck Hurgronje's werk De Atjehers voor een goed deel de resultaten van een verblijf in Atjeb van Juli 1891 tot Februari 1892. Het naaste doel van dr S. H's onderzoek was, zyne kennis» te vermeerderen omtrent den invloed des Ielams op bot staatkundig, maat schappelijk en godsdienstig leven van het Atjehsche volk. Waar echter zoo weinig om trent Atjeh in het algemeen bekend is, vond dr S. H. goed het een en ander, dat tot zyne kennis kwam en buiten zjjn eigenlijk onder werp ligt, niet achterwege te houden. Het onderzoek moet op vele punten nog als niet afgesloten beschouwd worden. Daartoe zou een langer verblijf en een doordringen in nog onbezochte streken noodig zjjn. Dit is zeker, de schrjjver meent de beteekenis van den Islam voor Atjeh nu duidelijk te begrjjpen. Dit le deel bevat eenige kaarten en afbeel dingen en telt 512 bladzijden. De stof is over drie hoofdstukken verdeeld het eerste handelt over de volksindeeling, het staatsbestuur en de rechtspraakbet tweede over de tjjdrekening, feesten en gezette tg den, landbouw, zeevaart, vischvangst, wetten op grond en waterhet derde over familieleven en familierecht. In een tweede deel zal een en ander over wetenschap en letterkunde, spelen en verma ken volgen, en een hoofdstuk, meer speciaal aan den godsdienst gewijd, zal zoowel aanvul len als resumeeren hetgeen over dat onder werp in de andere hoofdstukken voorkomt. By dit deel zullen eene inhoudsopgave en een aantal afbeeldingen worden gevoegd. woordde de portier verbaasd, zyn pjjp uit den mond nemende. »Zjjn dochter Rosinella trouwt «Zoo, met wien - «Met een beambte by de spoorwegen eeii goeden jongen, niet veel geld, maar een knappe vent; ik mag hem heel graag" besloot Andreas. «Dat doet my genoegen; want gij weet, ik heb Rosinella zien geboren wordenik was zulke groote vrienden met juffrouw Bar bara, die goede zielvraag maar aan haar dochter of het niet waar is. En als er geen geld is, zal Venanzo daar wel in voorzien; want die heeft het die heeft genoeg ver diend met zyn café Andreas bewaarde een deftig stilzwijgen. «Goeden avond, mynheer Andreas, groet Rosinella van my." Tot uw dienst." Daar hield juist een huurrijtuig voor de deur stil, waaruit een heer stapte met een hoogen hoed, en een langen pelsjas. «Zeg, woont hier de heer Venanzo Cizzi «Ja mynheer", antwoordde Andreas, die te nauwernood tyd had om zyn pjjp uit den mond te nemen, «wees zoo goed naar boven te gaan, eerste verdieping, de deur vlak tegen over u." De heer met de pels begaf zich de gang in, klom de donkere trap op en schelde zacht aan de eerste deur. Mynheer de inspecteur werd verwacht en vader Venanzo kwam hem in persoon open doen, daar hjj het rytuig gehoord had. En ten slotte deelt de Loc. nog het vol gende mede omtrent; dr S. H's leefwüze «De schi-jj ve» ie'^u'*«e Batavia in de eenzaam buurt van Kampong Lina, in een groot, net huis daar werkt hjj met zjjn bekenden jjver en bekwaamheid voor de wetenschap. Van den vroegen morgen tot laat in den nacht ziet men hem met zyne inlandsche schrijvers druk aan den arbeid. Zyne levenswijze is Spartaansch eenvoudig. Visites maakt hjj niet. Ontvangen doet hjj ze wel eens van doortrek kende regenten en andere voorname inlanders met hunne echtgenooteh. Hij weet ze uit muntend te recipieeren. Gewoonljjk heeft hjj alleen het woord, maar hem te hooren is gees telijk genot. Het bericht omtrent zjjn huweljjk met de dochter van zekeren hoofdpengoeloe, waarover enkele couranten het indertjjd druk hadden, is door de redacteurs dier bladen een voudig uit hun duim gezogen". Letteren en Knust. Het concert, door de dames V. d. Wissel, Eberle, Jaeger en Appy Dinsdag avond al hier gegeven, mocht zich verheugen in het bezoek van een talrjjk, aandachtig en dank baar auditorium. Een programma, genoegzaam gevariëerd, zoodat een ieder bevredigd kon worden, teil gehoore gebracht door vier aller liefste jonge dames, 't kon wel niet anders of dit moest succes inoogsten. Het Allegro en Andante van Mendelssohn, waarmede het concert geopend werd, genoot een goede vertolking de violiste en pianiste bewezen ons reeds, dat zjj over niet alledaag- sche gaven beschikken. De viol oncelliste, de jongste der dames, vervulde haar partjj be scheiden en correct, doch het had zeker niet geschaad, indien zjj, vooral in dit Trio, wat krachtiger toon had ontwikkeld. De jeugd van mej. Appy in aanmerking genomen, zal men hjj haar gaarne kleinigheden over het hoofd zien en met lof over haar talent ge wagen, doch het zal raadzaam zjjn dat mej. Appy voorloopig niet te veel in het publiek optreedthierdoor toch gaat veel van den stu dietijd verloren, en op dien leeftjjd mag niets worden verzuimd. Mej. Eberle is een aardige, vriendelijke ver schijning, die over vele goede eigenschappen als zangeres beschikt, en daaraan een buiten gewoon schoone voordracht paart. Vooral in het guitige genre is zjj zeer t'huis, wat bjj- zonder uitkwam in Phyllis und die Mutter van Reimann, een liedje met een zéér eenvoudige melodie, waarbjj het in hoofdzaak op de voordracht aankomt. Van onzen stadgenoot, den heer Morks, bracht mej. Eberle een com positie ten gehoore, nl. een Wiegelied-, woor den van Willem Steiner, dat goede eigenschap pen bevat en dat waard is in ruimen kring bekend te worden. Het stormachtig applaus, dat mej Eberle met de voordacht van dit lied inoogstte, zal zeker ook een aangename voldoening voor den componist geweest zjjn. In de solo's, doch vooral in de Sonate van Niels W.Gade kwamen mej. Jaeger's goede hoedanig- «Mijnheer de inspecteur, welk een eer, wjj zjjn er veftlegen mede. Claudius, Rosi nella, mjjnheer de Inspecteur, ridder De arme vader Venanzo, die heel kort en dik was, met een blozend, glad geschoren gelaat, was inderdaad zóó verlegen dat hjj meende niet diep genoeg te kunnen buigen stralende van blijdschap, druk pratende en gebaren makende, steeds herhalende ridder, inspecteur, geleidde hjj den nieuwen gast binnen, nam hem zyn pels, zyn parapluie en zijn hoed at en ter wjj 1 hjj naar de andere kamer liep, om die heilige voorwerpen op het bed neer te leggen, stond hjj daar nog te buigen, te lachen en te dansen van pleizier. Intusschen was de inspecteur, die in de puntjes gekleed en zeer dik was, met een breed, goedig gelaat, deftig maar toch beleefd, met gejuich in de eetzaal ontvangenal de gasten, de dames niet uitgezonderd, klapten in de handen, stonden op en kwamen hem, onder het gedruisch van weggeschoven stoelen, de hand drukken. Hij groette met groote kalmte, rechts en links, verzocht dat men stil zou bljjven zitten, geen plichtplegingen maken, doch inwendig verheugde hem dit bljjk van vereering zjjner ambtenaren, daar het gezel schap bestond uit al de collega's van den bruidegom, met hunne bloedverwanten. Intusschen keerde vader Venanzo terug. «Wat! Houdt gjj mjjnheer den inspecteur staande Hier, mynheer de inspecteur, kom hier, uw plaats is open, wil het eenvoudige 'voor lief nemen maar het iï van Jjarte heden als violiste, nl. stokvoering, vastheid van intonatie, zekerheid bjj dubbelgrepen, e*n net licht Ongetwijfeld g°at mej. Jaeger een schoone toekomst te gemoet. Mej. J. van der Wissel toonde zich een in alle opzichten geroutineerde pianiste, die tevens een zeer mooien en flinken aanslag heeft. Het was voor haar geen geringe taak om, behalve hare solonommers, nog de begeleiding der overige nommers op zich te nemen. De wjj ze, waarop mej. Van der Wissel zich van deze taak kweet, is boven onzen lof verheven. Ook mej. Appy mocht met haar twee solo nommers eenig succes inoogsten. Het laatste nommer van het programma Das sterbende Miidchen van Joh. C. Visser kon ons niet bekoren. Compositie noch uit voering bevredigden ons. De vioolpartjj was in 't geheel niet in verband te brengen met den inhoud van het gedicht, en waarom de cello enkele noten waren toebedeeld begrepen wjj niet. Ook was het jammer dat mej. Eberle by Was wecken aus dem Schlummer mich te laag inzette. Zjj herstelde zich ech ter spoedig. Wjj zouden den dames, dien wy op hare verdere reizen van harte vele lauweren toe- wenschen, in overweging willen geven een meer effectvol slotnommer voor haar programma te kiezen. St.-Crt. no. 12 bevat de statuten der ver- eeniging tot het uitgeven van een weekblad De Zondagsbode, orgaan voor Doopsgezinde gemeenten, te Zutfen. Leden der vereeniging zjjn de heeren B. Cuperus, emeritus-predikant te Zutlen, Tj. Kielstra, leeraar der Doopsgezinden te Mid delburg, en dr. S. Cramer, hoogleeraar aan het seminarium der Algemeene Doopsgezinde Sociëteit en aan de Gemeentelijke Universi teit te Amsterdam. Van geachte zyde meldt men ons omtrent de grauwe wintererwt waarover gisteren een en ander m ons blad werd medegedeeld, het volgende In een Fransch landbouwkundig werk (van 1891) vind ik omtrent deze erwt, dat ze ook in de lente (de maand werd niet opgegeven) kan worden uitgezaaid, zoodat voor hen, die de proef nog in 1894 willen nemen, daartoe de gelegenheid bestaat. Natuurljjk geeft, in het voorjaar gezaaid, de plant nog in hetzelfde jaar haar oogst. Wordt ze in het najaar ge zaaid, dan blyft ze, volgens dienzelfden bericht gever, gedurende den winter zeer klein en gaat zich eerst in Maart goed ontwikkelen. De Vereeniging tot het bevorderen van volksvermaken te Goes, die in de laats te twee jaren schynbaar haar dood naderde, heett waarsehjjnljjk de crisiB doorstaan, om een nieuw leven te beginnen. De plannen voor een Floralia-aMeeling, sedert lang in de pen, hebben nu hun beslag gij begrijpt «Maar my dunkt, wat zegt gjj daar antwoordde de arme inspecteur, die door vader Venanzo onder den arm genomen en naar een ouden, vergulden armstoel aan het hoofd van de tafel geleid werd. Zoodra de inspecteur gezeten was, hernam een ieder zjjn plaats. De lange tafel stond midden in de zaal, die laag van verdieping was, met een rood be hangsel, met groene bloemen, dat rondom vuil en gescheurd was. Twee groote candelabres, met druipende kaarsen, maakten de verlichting uiteen groote bank tegen den muur werd gebruikt tot dientafel en was beladen met flesschen, glazen, vruchten, borden en over blijfselen van het middagmaal. Rechts van den inspecteur zat de jonge vrouw, daar naast de vaderlinks Claudius en de anderen. Men was aan het dessert. De inspecteur had beloofd te komen om een portie jjs te eten en het jonge paar te begroeten en hjj kwam juist op tjjd Het gesprek stokte een oogenblik, men voelde zich niet geheel op zjjn gemalr, maar toen de inspecteur aan de jong gehuwden naar de huwelijks-inzegening vroeg, begon het gepraat weer aan alle kanten, ledereen had een verhit gelaat van den goeden wjjn en den overvloedigen maaltjjd. Een elk had een hoop schillen van sinaas appelen, mandarjjnen, appelen en noten voor zich en onder het praten zaten sommigen te schillen, te pellen ei in de basten te «njjden. gekregen. Van de gelegenheid tot het aan vragen van plantjes, dezer dagen opengesteld, wordt druk gebruik gemaakt. De hoofden van scholen dragen het hunne er toe bjj om bjj de jeugd en zoodoende ook by de ouders, de liefde voor Floralia op te wekken. In den loop van den zomer kunnen er nog vanwege Volksvermaken een paar tentoonstel lingen van aquarellen verwacht worden. Door de werklieden-vereeniging Eigen Hulp (uitkeering bjj ziekte) werd Dinsdag avond de 13e algemeene jaarvergadering gehouden. Uit het verslag van den secretaris bleek dat de vereeniging in het begin van het boekjaar 108 leden telde. In den loop van het jaar traden 15 leden tot de vereeniging toe, zoodat het getal leden thans 120 bedraagt. Het getal der buitengewone leden en be gunstigers bleef stationnair. Het aantal bui tengewone leden en begunstigers bedraagt thans 20 en 9. De ontvangsten bedroegen 689.95 en de uitgaven 544.79. Er is dus een saldo van f 145.16 en met het batig slot van 31 Deo. 1892, ad H0.525, is te zamen in kas f 855.68s. De jaarljjksche feestavond werd op 14 De cember jl. op het slot Ostende met vrouwen en huisgenooten aangenaam gevierd. Ter voorziening in de vacatures van vier bestuursleden, wegens periodieke aftreding vanD. C. Seller, L. Glerum, J. de Keizer en J. van Oosten, werden de drie eersten her kozen. De laatste had verzocht niet meer in aanmerking te komen en in diens plaats werd benoemd A. Schrijver. In de commisse van toezicht werden P. L. den Boer, C. du Bois en C. Touw herkozen, In de Maandag te Zierikzee gehou den zitting van den gemeenteraad werd goed gevonden een adres van adhesie te zenden ter ondersteuning van een verzoek van het centraal comité aan de Tweede kamer ter bevordering der aansluiting aan den Midden-Europeeschen tyd. Aan den onderwjjzer J. van Ballegooien, die eenigen tjjd eene vacature waarnam, werd een. gratificatie verleend van 30. Bjj een voorstal van burg. en weth. tot af- en overschrijving van begrootingsposten, deed de heer Fokker het voorstel, om de beambten der secretarie eene gratificatie van 150 te verleenen wegens gedaan meerder werk. Na eenige discussie werd dit voorstel aangehouden. Verder stelden burg. en weth. voor gunstig te beschikken op een verzoek van den com missaris van politie tot verhooging zjjner jaar wedde van f 1200 tot f 1400. Nadat hierover door de heeren Boejje, Fokker, De Crane, De Clercq en den voorzitter het woord was gevoerd, ging de openbare verga dering over in eene met gesloten deuren. Na heropening der vergadering stelde de heer Boejje eene motie voor, strekkende om, waar- deerende de groote verdiensten van den com missaris van politie, te verklaren dat deze nog te korten tjjd te Zierikzee werkzaam is om zyn verzoek in te willigen. Over dit voorstel staakten de stemmen; vóór Onder aan de tafel deed een blond jong mensch, die een melancholieken dronk had, aan zjjne twee buurdames het verhaal van een vergif tiging met luciferskoppen, beproefd door eene geliefde, die hjj tegen zjjn zin verlaten had. Rechts in het midden zat een zwarte reus, met een paar bakkebaarden, die wel als hoofdhaar konden dienen, en groote uitpuilende oogen; deze verzekerde zyn buren met een paar Bologneesche vloeken, dat hy de bankiers wel veroordeeld zou hebben. Tegenover hem was een secretaris van het hoofdstation bezig om aan een blonde dame en drie collega's, een zeer vernuftige uitvin ding, welke hjj gedaan had, om een trein plotseling te doen stilhouden, uiteen te zetten; met een mes zwaaiende, trachtte hjj, met twee leege flesschen voor zich en een kurken trekker, het werktuig te verklaren, maai de uitlegging scheen niet zeer duidelyk te zjjnwant twee der toehoorders dreigden in slaap te vallen. Daar stond vader Venanzo op, allen zwegen en keerden zich naar hem toe, zelfs de blonde jongeling die op het punt was om in tranen uit te barsten, en de groote hoofdconducteur, die bezig was twee bankiers op te hangen. - «ChtChutChut Vader Venanzo, die in zyn jeugd den naam had gehad van verzen te kunnen maken en als er sprake was van een toost, dit nooit aan een ander afstond, kon dus deze gelegenheid volstrekt niet laten voorbjjgaan. In de rechter» hand een vol glas houdende, wierp hjj eefl

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1