N°. 13. 137® Jaargang. 1894 Dinsdag 16 Januari. Verspreide Berichten, Deze courant verschijnt d a g e I ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prys per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.— Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens allo dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Grooté letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Middelburg 15 Januari, ONDERWIJS. KERKNIEUWS UIT STAD EN PROVINCIE. LANDBOUW. HII)l)i:illlli(.S(Ili: COURANT. Thermometer. j Agenten te Yliasingen P. G.'deVey Mestdagh Zoon, te GoesA. C. Boltjit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kruiningen F. v. d. Peijx, te ZierikzeeA. G. de Mooij, Advertentiën Middelburg 15 Jan, 8 u. vm. 43 gr. te TholenW. A. van Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën moeten des namiddags te één uur m. 12 u. 45 gr-, av. 4 u. 43 gr. F. aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijg» Van Ditka», te Botterdam, db Gebr. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de La Mar Azn., te Amsterdam, j aan het bureau bezorgd zijn, willen Verwacht Z. W. wind Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. Onder het opschrift«Moeilijk te begrijpen" herat het jongste nommer van het Sociaal Weekblad het volgende, dat uit Opsterland wordt gemeld. Een der grootste uitwonende grondeigenaren dier gemeente, baron v. L., die zich van an deren gunstig onderscheidt door 's winters 50 a 150 personen op zijn gronden aan het werk te zetten, heeft een stuk, thans waavdeloozen grond ter beschikking der in de opstellen van den heer Van Zinderen Bakker bedoelde raads commissie gesteld, ten einde dien grond te doen bewerken. Is dit geschied, dan zou de waarde er van worden geschat door deskun digen door baron v. L. en de raadscommissie te benoemen. Daarbjj gaat de voorsteller uit van de onderstelling, dat deze taxatie in geen geval lager zal zijn dan de som der door de raadscommissie uitbetaalde loonen. Tegen den door de schatters te bepalen prjjs zal de grond weder ter volledige beschikking van den eigenaar komen. Deze heeft zich tevens bereid verklaard om, als de weersgesteldheid of andere van den goeden wil der raadscommissie onafhankelijke oorzaken vertraging in het werk ten gevolge mochten hebben, den grond bjj gedeelten terug te nemen. Tevens is de heer v. L. van oordeel, dat in Beets droogvallende gronden op dezelde wjjze zouden kunnen worden be werkt. Van ganscher harte, met algemeene stem men, nam de raad van Opsterland dit voorstel aan, verheugd dat er althans langs dezen weg eenigermate aan de fel nijpende werkloosheid zou kunnen worden tegemoet gekomen. Hij haastte zich de goedkeuring van Gedeputeerde staten aan te vragen. Deze werd geweigerd en wel op grond dat de beslissing der hooge regeering in zake het vroegere landplan moet worden afgewacht. Hoe Gedeputeerde staten deze weigering door dezen grond .voldoend gerechtvaardigd kun nen achten, is, althans voor ons, moeiljjk te begrijpen." In verband met deze weigering meent de redactie van 't Soc. Weekbl., dat het plan van den heer De Groot te Schiedam waarop wjj mede de aandacht vestigden om een be drag van ƒ5200 a 4 pCt van particulieren bjj een te brengen ter bereiking van het doel, overweging verdient. Mr A. K. heeft er o. a. f 250 voor beschikbaar gesteld. In een polemiek die het Vad. voert met het nieuwe weekblad de Liberaalzegt de redactie van eerstgenoemd dagblad: »Goed dan toch, dat er een weekblad als de Liberaal is verschenen, dat zoo langzamerhand duideljjk maakt, dat het doel van zjjn bestaan is op positie te voeren tegen de kieswet." Ons vermoeden, bjj de verschjjning van dit weekblad geuit, wordt dus hoe langer zoo meer bewaarheid. Bjj kon. besluit is W. Draper, badknecht te Zandvoort, be noemd tot broeder in de orde van den Nederlandschen Leeuiu is benoemd tot leeraar aan de Rjjks-hoogere burgerschool te 's Hertogenbosch A. B. Kooy- rnan te Utrecht is den commissaris der loodsen, tevens ont vanger der loodsgelden te Dordrecht, J. L. ter Bruggen, op zjjn verzoek, uit die betrekkingen eervol ontslag verleend is benoemd tot commissaris der loodsen, tevens ontvanger der loodsgelden, te Dordrecht, de zeeloods P. Hoogvliet, thans tjjdeljjk gede- ta cheerd als lste-adjunct-commissaris dt r lood sen te Rotterdam is benoemd tot lste-adjunct-commissaris dei- loodsen te Rotterdam de heer P. Yerkade is aan den commies der telegraphie lstekl. W. Leyds, op zijn verzoek, eervol ontslag uit 's Rjjks dienst verleend; is de gegageerde sergeant (conducteur 3de klasse) van het leger in Nederlandsch-Indië, G. J. ter Woord, benoemd tot broeder dei- orde van den Nederlandschen Leeuw is de heer C. J. Laseur, arts, benoemd en aange steld tot officier van gezondheid 2de kl. bjj het pers. van den geneesk. dienst van het leger in Nederlandsch-Indië. De overleden vice-admiraal Geerling werd den 4en Mei 1815 te Maastricht geboren en ving zjjn eervolle loopbaan bjj de zeemacht aan als adelborst op het Koninkljjk Instituut te Medemblik. Pen lfien Nov. 1872 in het korps vlagofficieren opgenomen, werd aan hem, in den rang van schout-bü-nacht, den 30en Sept. 1873 opge dragen de betrekking van commandant der zeemacht en chef van het departement van marine in Nederlandsch-lndie. Den 17en Juni 1875 bevorderd tot vice- admiraal, werd bjj 22 Juli 1877 op zjjn verzoek, wegens langdurigen dienst, met ingang van 1 Aug. d. a. v. gepensionneerd, onder dank betuiging voor de belangi-jjke diensten, aan den koning en den lande bewezen. Wegens zijne deelneming aan de krijgsver richtingen in de Westerafdeeling van Borneo verwierf hij in Juli 1853 de Militaire Willems orde 4e kl. en in 1854 het ridderkruis 3e kl. dier orde. Herhaalde malen werd zijne voorlichting gevraagd in commissiën betreffende de zee artillerie en was hjj geplaatst bjj maritieme inrichtingen. Ook maakte vice-admiraal Geer ling als lid deel uit van de commissie tot het examineeren van adelborsten. Geerling trad als minister van marine op in het derde ministerie-Heemskerk, maar ver vulde dit ambt tenauwernood éen jaarvan 23 April 1883 tot 19 April 1884 daar hjj als hoofd van het departement geen kans zag, bjj den tegenstand in de beide kamers, zjjne plannen omtrent het auxiliair eskader en de opleidingsschepen tot uitvoering te brengen. In zjjn ambteloos leven leidde bjj nog eenige jaren als voorzitter de conservatieve kiesver- eeniging Vaderland en Koning. Weinige dagen vóór Nieuwjaar werd bet alhier bekend, dat het den brievenbestellers verboden was te «wenschen". Hoezeer het publiek ook geneigd moge zjjn, den post »fooien" op het huishoudeljjk budget te be krimpen, met den maatregel, waardoor de bestellers in hun «buitenkansjes" werden ge troffen, was men lang niet algemeen ingeno men en zelfs werd in «ingezonden stukken" het verbod, om te wenscben, niet-wenschelijk genoemd. Men gunde den boden van het nieuws gaarne wat. Het gevolg hiervan is geweest, dat het ver bod niets heeft uitgehaald. De bestellers heb ben toch gewenscht zjj het in den aanvang ter sluiks en de overheid liet het toe ook al ter sluiks. En misschen heeft het «wen- schen" ditmaal veel meer opgeleverd dan vorige jaren, juist omdat het tegengewerkt was. (Centrum.) JLetteren en Kunst. De firma W. 3. van Hoogstraten te 's Gra venhage zond ons de in ons vorig nommer geannonceerde lichtdrukplaat, waarop al de photographieën voorkomen, die van H. M. koningin Wilhelmina, sedert hare geboorte, vervaardigd zjjn, benevens een portret van Z. M. koning Willem III en van de koningin regentes. Van de koningin zjjn er in het geheel 22 photographieën gemaakt, waarvan zes met de koningin-regentes. De photographieën zjjn op eene losse wjjze gerangschikt. Het geheel wordt gedekt dooi de koninkljjke kroon en ziet er smaakvol en aardig uit. Eigen Haard geeft een portret vau wjjl en prof. De Hoop Scheffer te Amsterdam. De heer Jo de Vries schrijft er een waardeerend woord bjj. Het hoofdonderwijzeisgezelschap Walche ren hield Zaterdag zijn eerste vergadering in dit jaar. Nadat de bijeenkomst door den voorzitter met een welkomstgroet en eene heilwensch aan de leden geopend was, verkreeg de heer Van Houte van Vrouwepolder het woord. Spreker had tot onderwerp gekozenIs het wensche- lijk, dat de Vaderlandsche geschiedenis van het leerplan der lagere school afgevoerd wordt In het bjj zonder had hjj daarbij het oog op een pleidooi voor het schrappen van dat yak, dezer dagen in eene schoolcourant geleverd, welk betoog berustte op eenige stellingen waarvan de volgende, door spreker verdedigd, juist de tegenovergestelde zjjn 1°. De geschiedenis kan op aanschouweljjke wjjze onderwezen worden. 2°. De nieuwere methode, de z. g. regres sieve, zondigt, goed toegepast, niet tegen de paedagogische eischen «van het bekende tot het onbekende" en »van het eenvoudige tot het meer samengestelde." 3°. Dat de geschiedenis de beschrijving is van dé misdaden der vorsten (La Fontaine), de menschen het meest van de slechte zijde doet kennen (Rousseau), of het menscheljjk geslacht voortdurend lastert (Baco) zjjn halve waarhedental van feiten en biograpbieën zjjn juist zeer geschikt 'V et ?<ankweeken van schoone deugden, alstrouw aan het ge geven woord, plichtsbetrachting, zelfopoffering e. m. a. 4°. De geschiedenis is noodig tot het aan- kweeken van vaderlandsliefde en het is onzin nig dat na te laten, uit vrees dat die liefde in chauvinisme zal ontaarden, 5°. Het aankweeken van vaderlandsliefde is noodig en nuttig met het oog op eene moge- ljjke verdediging van den geboortegrond. 6°. Bjj loslating der geschiedenis zal veel lectuur voor de groote menigte onverstaanbaar worden. 7°. Eene occasioneele behandeling door middel van schetsen in het leesboek is af te keuren. Uit de gevoerde discussiën bleek dat de ver gadering over het algemeen met het gevoelen van den spreker instemde. Men zou het be treuren, indien bjj eene eventueele wetswijzi ging de geschiedenis den weg der vormleer opging. Aan het departement van binnenlandsche zaken zal over het jaar 1893 eene statistiek bewerkt worden van het aantal kinderen, die de gewone lagere school voorgoed hebben verlaten, vóórdat zjj kunnen geacht worden het gewoon lager onderwjjs volledig genoten te hebben, in verband met de gemiddelde bevolking der scholen en met het aantal kinderen die het gewoon lager onderwjjs niet ten einde volgen, en tevens de redehen ver meldende, die het te vroeg verlaten van de school veroorzaakten. Ter verkrijging van dit overzicht worden voor openbare zoowel als bjjzondere scholen tabellen ter invulling ge zonden. Ter nationalisatie is voorgedragen de heer F. C. Geerling, predikant bjj de Nederl. hervormde gemeente te Domburg. De koningin-regentes schonk f 2000 en de koningin f 750 aan het fonds voor nood lijdende kerken en personen en het fonds ter voorziening in de geeateljjke behoeften van gemeenten, waar eigen middelen ontbreken. De zaak van den onwiiligen pastoor te Heugem is thans geregeld. Hjj stemt er in toe de pastorie te verlaten daarentegen wordt hem een eervol ontslag met aanspraak op pensioen en eene jaarlij ksche toelage uit de kerkeljjke fondsen verzekerd. Onze lezers hebben reeds herhaaldeljjk uit de bladen een en ander kunnen vernemen omtrent het te Amsterdam bestaand Ons Huis waarin op practische wjjze wordt gearbeid ten nutte van het volk en zjjne ontwikkeling, terwjjl tevens door de samenwerking tusschen personen van onderscheiden stand en van ver schillende maatschappelijke positie bevorderd wordt meerdere bekendheid met elkaar, wat vanzelf tot meer onderlinge waardeering kan leiden. In dat Ons Huis vindt men eene leeszaal voor het volkdaar worden openbare voor drachten en verschillende cursussen gehouden. Het huis staat open voor ieder, zonder onder scheid van staatkundige richting of godsdienst; voor mannen zoowel als voor vrouwen. De gunstige resultaten, verkregen met dat huis, dat te danken is aan de vrijgevigheid van een rjjk Amsterdammer, hebben anderen aangespoord om ook in verschillende plaatsen dit voorbeeld te volgen, zjj het ook op meer bescheiden schaal. Zoo deed men o. a. te Delft en te Deventer en in laatstgenoemde gemeente, waar die poging uitging van den Bond ter bestrijding van het drankmisbruik, met zooveel succes, dat men aan de inrichting uitbreiding heeft moe ten geven. In dezelfde richting nu wil men een stap doen in Middelburg. Daar heeft zich eene commissie gevormd, be staande uit de heeren mr E. Fokker, Joh. L. van der Pauwert, jhr mr L. Schorer, Herman Snjjders, F. G. Sprenger, mr G. N. de Stoppe laar en F. M. Wibaut, die een poging wil wagen om eene dergel jjke nuttige zaak ook in ons midden tot stand te brengen. Als eerste middel om dat doel te bereiken zal eene samenkomst worden gehouden, waarin de heer Tours, directeur van het Amsterdamsch Ons Huis, doel en strekking daarvan zal uiteenzetten. Die voordracht zal plaats hebben op Dinsdag 30 Januari en kunnen bjjge- woond worden door hen, die daartoe door de commissie worden uitgenoodigd. Die uit- noodigingen zullen, naar wjj vernemen, zoo ruim mogeljjk gedaan worden; en binnen enkele dagen worden verzonden. Wjj bepalen ons thans tot deze voorloopige mededeelingbinnen kort zuilen wjj wel gelegenheid hebben om op deze zoo nuttige zaak nog eens nader de aandacht te vestigen. Zondag middag is nabij de Koepoort alhier een knaapje, dat zich nog op hetjjs waagde, daardoor gezakt. Hjj werd door een werkman gered. Nabjj de Langeviele buiten- brug overkwam hetzelfde een jongetje van een jaar of vjjf, ook dit werd tjjdig op het droge gebracht. Het verwonderde ons dat er nog niet meer doorzakten; nu nog zoovelen op het jjs zich waagden. Bjj de vanwege de Yereeniging van handelsbedienden Mercurius te Rotterdam in November gehouden examens slaagde o. a. de heer G. Tielrooij van Vlissingen voor han- delscorresspondentie. Vrjjdagavond is te Koudekerke op gericht eene onderlinge paardenverzekering- maatschappjj. De deelnemers betalen als vaste jaarljjksche contributie 1% van hun verzekerd kapitaal, en verder zooveel als noodig is om het verlies te dekken, wanneer de kas Diet toereikend isslechts de helft van het verze kerde kapitaal wordt bjj overljjden uitbetaald. Het is te hopen zegt onze berichtgever dat meerdere paardenbezitterB zich zullen aan sluiten, daar het voorloopig verzekerde kapi taal te gering is om bjj eenige meerdere sterfte de contributie voor de deelnemers niet te be zwarend te maken. Het is te betreuren dat in zulke zaken meestal zoo weinig overeen stemming bestaatbjj algemeene deelname zou zoo'n vereenigÏDg uitstekend werken en het verlies van een paard niet noemenswaard gevoeld worden. Door een der boden op Domburg is Zaterdag onder O o s t k a p e 11 e een ooievaar gezien. Daar de langbeenen in den regel eerst in April of Mei hun zomerkwartieren betrekken, mag dit wel een vreemd verschjjn- sel heeten. Door het postkantoor Goes werden in 1893 uitgegeven 145 nieuwe spaarbankboekjes. Het aantal inlagen bedroeg 1676 tot een bedrag van ƒ31.475.7472- Het gezamenlijk bedrag van de inlagen (de hulpkantoren medegerekend) is f 137.315.48, dat der terugbetalingen 93.738.61 en het aantal nieuw uitgegeven boekjes 524. Ontvangen werden 8.258 gewone aangetee- kende brieven, 1.850 aangeteekende brieven met aangegeven geldswaarde tot een bedrag van f 700.956.73. Ingevorderd werden 12.545. quitantiën tot een bedrag van f 118.642.6972- Onbetaald werden 2.176 quitantiën tot een bedrag van ƒ31.483.78 72- Het bedrag der te gelde gemaakte frankeer zegels is 41.253.21. Ontvangen zjjn 351.099 gewone binnenland sche brieven, 1.573 ongefrankeerde brieven. 154.262 briefkaarten, 509.521 nieuwsbladen van 7- cent, 116.938 nieuwsbladen a 1 cent en 337.996 gedrukte stukken, 4.042 monsters en stalen van koopwaren en 74.116 dienstbrieven. In de St. Ct. zijn opgenomen de statuten van de naamlooze vennootschap De nieuwe oestermaatschappij te Yerseke. Deze vennootschap heeft ten doel de uit oefening van kunstmatige oester- en mossel teelt en handel in oesters en mossels en daar mede in verband staande artikelen. Zjj begint te werken bjj het passeeren dei- akte en eindigt den 30 Juni 1915. Het kapitaal, waarmede de vennootschap zal werken, is bepaald op 140 aandeelen van ƒ1000 elk, verdeeld in twee serieën. De eerste serie is groot 70 aandeelen, elk van ƒ,1000, waarvan 30 aandeelen zjjn ge plaatst, en de overige 40 zullen geplaatst wor den vóór den 1 November 1894, De tweede serie is groot 70 aandeelen, elk' van 1000, en zal worden uitgegeven zoodra daaraan behoefte bestaat ter beoordeeling van de vergadering van aandeelhouders, die den prjjs van uitgifte en zoodanige andere voor waarden bepalen, als haar noodig zullen voor komen. De tweede serie moet geplaatst zjjn uiterljjk binnen vjjf jaren, behoudens verlenging van dien termijn na verkregen koninkljjke bewil liging of na vervulling van zoodanige forma liteiten, als de wet daartoe alsdan mocht bevelen. Van het station Kruiningen-Yer- seke werden de vorige week vervoerd 250,000 oesters. De Wester-Schelde is zoover van uit Hansweert het oog reikt, vrjj van ijs, de buitenhaven aldaar is nog slechts met eenig drjjfjjs bezethet kanaal door Zuid- Beyeland wordt thans door zeil- en stoom- schepen bevaren. Zaterdagnacht is te Terneuzen de stuurman van het Belgische stoomschip Londres, tjjdeljjk op het aan de loskade aldaar liggende Engelsehe stoomschip Rive Lagan verbljjvende, bij het aan boord gaan in het kanaal gevallen en tusschen de jjsschotsen geraakt. Korten tjjd daarna opgehaald, was hjj reeds overleden. Hjj laat te Londen vrouw en kinderen na. In het belang der werklieden is door de firma Little en Johnston te Terneuzen bepaald, dat voortaan het werkloon niet meer mag worden uitbetaald in eene herberg, gehouden door den werkbaas, maar dat de werklieden zelve uitmaken, waar zij hun werkloon willen ontvangen. Wanneer de dooi zoo bljjft voortduren, zal zoo schrjjft men ons uit Waarde hier spoedig weer aan de werkloozen werk verschaft kunnen worden. Evenals den vorigen winter ontving ook nu weer het gemeentebe stuur van den polder van Waarde eene som van 300, om die te doen verwerken. De wegen en voetpaden rondom en binnen Waarde zullen dan weer zooveel mogeljjk ge- effend en begaanbaar gemaakt worden. Door den raad is Zaterdag het salaris van den onderwjjzer M. van Weele van f 500 ge bracht op 550 terwjjl hjj met ingang van 1 Januari 1895 nog weder eene verhooging van f 50 zal ontvangen. Onder het opschrift: Contracten voor de levering van beten schrjjft het Weekblad voor Zeeuivsch Vlaanderen's Westelijk deel het volgende Herhaaldeljjk zijn onder leiding van dr A. J. Swaving vergaderingen gehouden om tot betere contracten te komen tusschen beten bouwers en suikerfabrikanten en wel gebaseerd op suikergehalte. Alle pogingen om daartoe te geraken zjjn als mislukt te beschouwen, daar de fabrikanten den eisch stellen beten te leveren van een gehalte tusschen 1372 en 1^73 tegen 11 a f 117- per 1000 KG., met bjj betaling voor een hooger, en aftrekking voor een lager percent. Houdt men nu in 't oog dat het gemiddelde percent voor Zeeland in 1892, bjj 195 proeven, gebleken is 13.3 te zijn, dan zal men ge makkelijk inzien, dat, zooals de heer Swaving ook heeft opgemerkt, onder zoodanige voor waarde geen contracten te sluiten zijn. Van welken goeden wil overigens de suikerfahrikantenbond is, kan bljjken uit den brief van den heer Heerma van Voss S. C. J- te Leur, secretaris van dien bond, aan dr Swaving, waarin hjj verklaart «geen heil te zien in eene nieuwe vergadering, aangezien de landbouwers die hjj in 't algemeen veel- eischend noemt - weigeren op het hooger genoemde contract in te gaan." Terecht merkt dr Swaving dan ook op dat er maar éen weg gevonden wordt ter verbe tering van de contracten en die weg is de oprichting van een coöperatieve suikerfabriek. Een coöperatieve suikerfabriek 1 Wel zjjn de tijden niet van de gunstigste, maar met een vasten wil kan men het ver brengen. De sterke macht van den suikerfahrikanten bond ligt in hunne samenwerking. Zouden de landbouwers tégenover hen onvoorwaarde lijk met onmacht geslagen zjjn Daarop antwoorden we nog geen ja De fabrikanten van den bond geven ƒ10.50 per 1000 KG.de Belgische fabrikanten con tracteeren druk op tegen 11. Aanvangende met het le kwartaal dezes jaars zullen de pensioenen ten laste van het rjjka-pensioenfonds voor weduwen en weezen van burgerijjke ambtenaren in stede van den 20en der maand, volgende op het kwartaal, reeds betaalbaar gesteld worden in de tweede maand van het kwartaalwaarover, de betaling loopt. Het pensioen over het 1ste kwartaal 1894 zal derhalve ongeveer den 15den Februari a. s. reeds ontvangen kunnen worden en vervolgens het pensioen over het 2de kwartaal den 15den Mei, over het 3de kwartaal den 15den Augus tus, over het 4de kwartaal den 15den Novem- enz. De Taad van administratie van de Holl. IJz. sposrioegmaatschappij heeft, volgens E. v. A., -aan het personeel eene circulaire ge zonden, waarbjj mededeeling gedaan wordt dat de raad toetreding tot den Ned. Bond voor spoor- en tramwegpersoneel Steeds Voorwaarts, op grond dat in de statuten van den bond het doel van den bond thans in verband wordt gebracht m$t 4e ophejfing van bet privaat»

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1894 | | pagina 1