54
ZITTING VAN WOENSDAG 22 NOVEMBER 1893.
opwegen tegen hetgeen het comité als vergoeding voor
het postvervoer verwacht.
Ook kan het comité nog verwachten, dat het belast
wordt met een deel van het postvervoer van Flakkee.
Het gevolg dier bedenkingen was, dat een lid dier
zelfde afdeeling vroeg: „als Zierikzee met de tram
niet gebaat is, wat heet dan de levenskwestie voor
die streken
En toch, al ware het waar, dat Zierikzee niet direct
gebaat was door een tram, dan zouden de bedoelde
streken, daar hare inwoners zich nagenoeg uitsluitend
aan landbouw en veeteelt wijden, groot belang daarbij
hebben.
Zierikzee evenwel heeft er zelf wel degelijk belang bij,
daar het wekelijks zeer velen uit die streken ter
markte ziet en heeft bovendien werkelijk het alge
meen belang erkend.
Datzelfde lid noemt de cijfers van ontvang geflat
teerd, wat zij absoluut niet zijn, evenmin globaal, ten
minste in de gewone beteekenis van het woord.
In diezellde afdeeling heeft een der leden het
voorstel van Gedeputeerde staten verdedigdom in
geen al te noodelooze herhalingen te vervallen, wijs
ik u naar het algemeen verslag.
Datzelfde lid kon geen zekerheid geven of de over
vaart Zijpe met boot of pont zal plaats hebben. Ik
verwijs u naar de stukken, waaruit genoegzaam blijkt,
dat de overvaart met een stoomboot zal geschieden,
Sprekende over de exploitatie-rekening, werd ge
vraagd hoe men aan de 5B000 (eigenlijk 55 000)
komt. Het comité geeft bij zijne exploitatie-rekening
explicatie daarvan.
Voor bet personenvervoer is 5/8 gedeelte der be
volking van aan de lijn wonenden genomen, een cijfer,
dat bij elke dergelijke onderneming als basis dient.
Het comité vergeleek de opbrengst van deze tram
bij de lijn van BreskensMaldeghem verscheldenen
echter waren er, die twijfelden of de exploitatie van
deze tram even gunstig zoude zijn, daar gene toch
gevoed werd door trausito-vervoer, wat echter door
daar wonenden weid weersproken.
Het voornemen is niet om slechts 3 ritten op en
neer te doen, doch 4 ritten vica-versa, zoodat per rit
slechts 18.84 behoefde ontvangen te worden om
aan de 55.000 's jaars te komen.
De exploitatie-rekening is ter inzage verstrekt aan
een bekend financieel huis, dat zich daarmede volkomen
vereenigde en uitzicht gaf dat het zich in staat acht
de benoodigde som van .480.000 te verschaffen.
Een lid eener afdeeling was beducht dat, bij het
tot stand komen van de tram, de thans bestaande
goede reisgelegenheden zouden verdwijnenik wijs n
echter naar Middelburg. Destijds, vóór dat de spoor
weg aldaar was, had men daar 2 uitmuntende stoom-
booten, en wat ziet men nu De spoortrein, 2 nieuwe
booten van de vroegere maatschappij en verschillende
andere goederenbooten.
Ook op Zierikzee kan ik u wijzendaar had men
weleer éen stoomboot, die slechts drie reizen heen en
weer per week deed, benevens een paar beurtschepen
thans ziju er, zuoals reeds vroeger is gezegd, 3 stoom-
booten op Rotterdam, 1 dito via Rotterdam naar
Amsterdam en daarbij nog beurtschepen.
De reislust is in het algemeen door de geheele
wereld heen erg toegenomen, ook in SchouwenDui-
veland de goedkoope tarieven zijn niet alleen daarvan
de oorzaak, maar niet minder de verhuizing van vele
Zeeuwen naar Holland, vooral uit den arbeidenden stand.
Het gevolg daarvan is, dat velen uwer, die die reis
gelegenheden slechts bij name kennen, bezwaar zouden
maken op sommige dagen der week, door het groot
aantal passagiers, goederen en vee, dat zich dikwerf
tot achter de kajuittrap bevindt, gebruik te maken
van die overigens wel ingerichte Btoombooten.
Bovendien wordt in elk geval minder tijd vereischt
voor de reis per tram, dan per boot. De bootreizen
zijn steeds afhankelijk van weer of wind of getij de
tram daarentegen stoort zich daaraan niet. Ik kan u
echter nog eenige mededeelingen doen, die allen als
zoovele antecedenten zijn, dat het rijk steun zal ver-
leenen.
Behalve de door het comité aangehaalde subsidie
door het rijk aan het veer van Hellevoetsluis op Mid-
delbarnis, wat aan het rijk in een juist cijfer kost
f 24.866.66£ 's jaars, betaalde het rijk bovendien voor
het onderhoud van de haven van Middelharnis sints
1853 tot 1874 de som van 4000 's jaars, voor de
haven van Stellendam in 1878/9 de som van f 10.115.06
en in 1883 10.881.41voor het veer Rozenburg-
Maassluis voor een tijdvak van 12 jaar f 2000. De
provincie Zuid-Holland betaalde voor al de zooeven
vermelde havens en het veer van Rozenburg gelijke
bediagen al3 het rijk. Dat die provincie ook overtuigd
is van het groote nut, de eilanden met den vasten wal
te verbinden, kan ook blijken nit het leggen van een
brng over de Oude Maas, om den Hoekschen waard
met den vasten wal te verbinden; die brug kostte aan
die provincie 774.940.80.
Voor de tramlijn Gouda—Schoonhoven, lang onge
veer slechts pl, in. 12 KM., geeft Zuid-Holland f 127.000.
Rijk en provincie werken alzoo samen de eilanden zoo
veel mogelijk uit hun isolement te verlossen.
Al deze zaken zullen toch wel geacht worden, dienstig
te zijn aan het algemeen belang.
Ik doe u de vraag heeft de verbinding van Scbou-
wen-Duiveland met den vasten wal geen gelijkenis
met die, waarvoor de subsidie aan het veer Middelharnis-
Hellevoetsluis wordt verleend?
Ik meen van ja.
Nog nader kan het algemeen belang worden aange
toond het comité is van meening dat de boot aan
het Zijpe dagelijks eens of tweemaal van Zijpe naar
den Flakkeesohen wal kau loopen, om post en pas
sagiers over te halen.
Dat het rjjk niet voor de eerste maal stoomtrammen
zou subsidieëren, blijkt uit het algemeen verslag,
waarin is opgenomen welke suhsidiën op 's rijks be
grooting voor 1894 zijn geplaatst.
Schouwen en Duiveland is het eenigste gedeelte
van Zeeland dat bij mist, storm en ijs totaal geisoleerd
is. Het overige gedeelte is zelfs uitmuntend verbon
den door Walcheren en Zuid-Beveiand loopt de groote
weg, de internationale route; het zoogenaamde 4e en
5e district hebben ieder 2 ijzeren verbindingen naar
België het land van Zierikzee alleen is uitgesloten
van al die groote voordeelen
Kan en mag dat zoo blijven
Uit de overgelegde stukken blijkt voldoende, dat
het geen onbelangiijk deel der provincie is.
De heer Havers zegt in zijn nota„Die verant
woordelijkheid is voor het comité veel te groot, en
„de staten van Zeeland zullen alleen dan verantwoord
„zijn, als zij het comité niet in de gelegenheid Btellen
„die verantwoording op zich te nemen."
Ik ben echter eene andere meening toegedaan; de
staten van Zeeland zullen eene te zware verantwoor
delijkheid op zich laden, zoo zij mochten besluiten
het voorstel van Gedeputeerde staten at te stemmen
ons deel van Zeeland zal dan in langen tijd verstoken
blqven van die verbinding, die het hoogst noodig heeft,
wil het gelijken tred houden met het overige deel der
provincie.
Het distriet Zierikzee heeft ten allen tijde getoond
een warm hart te hebben voor de belangen van Zee
