N°. 279. 136e Jaargang. 1893 25 November. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Z o n- en Feestdagen;.. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.— Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lager; Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens all# dankbetuigingen; van 17 regels 1.50 iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; Reclames 40 cent per regel. Middelburg 24 November Heft ti ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE. LANDBOUW. COURANT. Tli ermomcter Middelburg 24 Nov. 8 u. m 40 gr. m. 12 u. 45 er-, av. ;,4- u. .40. gr, Verwacht W. wind.. Agenten te VlisaingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kruiningen F. v. d. Peul, te ZierikzeeA, C. de Mooij, te Tholen: W. A. van Nleuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën F. aan, evenals de advertentie-bureau's van Nkgh Van Ditmar, te Rotterdam, de Gbbb. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zpn, willen zp des avonds nog worden opgenomen. Bg kon. besluit zpn benoemd tot ontvanger der directe be lastingen, enz. te Nieuweschans (station) G. H. Voerman, ontvanger te Coevorden c. a., en te Grendringen W. Mulder, surnumerair uit de inspectie Groningen; is een pensioen van 3000 verleend aan E. H. M. Leurs, gewezen ontvanger van het recht van successie no. 1 te Rotterdam. TJit Oost Indië zpn met de Nederland- sche mail berichten aangekomen, loopende tot 24 October. I De Java-Bode heeft den 22en Oct. uit Kpta- Radja per telegraaf het bericht ontvangen dat de gemeenschap met Kroeng-Kali hersteld was, en dat dit in 't geheel aan onze troepen 4 dooden en 28 gewonden gekost heeft. Van den resident van Amboina is bericht ontvangen, dat in den nacht van 19 op 20 September te Banda drie vrp hevige horizon tale aardschokken werden gevoeld, die respec tievelijk 10, 4 en 3 seconden duurden. Aan het verslag omtrent de voornaamste ge beurtenissen in het gouvernement Atjeh en Onderhoorigheden, loopende van 27 Septem ber jl. tot en met 10 October, wordt bet vol gende ontleend. G r o o t-A t j e h. Onze posten Lambaroe en Lamperme werden eenmaal uit het voorterrein onbeduidend beschoten. In de XXV Moekims werden alleen de tijdelijke posten Boekit Te- rin en Boekit Daroeh nu en dan beschoten, zonder evenwel nadeel te berokkenen. In den nacht van 28 op 29 September zjjn van den weg van Ketapang-Doewa naar Boe kit Daroeb 180 meters Decauville materiaal gestolen door lieden van Kandang (III Moe kims Daroeh), die echter een gedeelte terug gaven, terwijl een ander gedeelte gevonden werd. Den 2en dezer werd een Atjeher, die met klewang gewapend op een van Ketapang Doe- wa naar Boekit Daroeh marcheerend transport inliep, neergeschoten, teiwpl den 9en d. a. v. een transport, gaande van Lampeneroet naar Tjot Goe, door eene kleine bende kwaadwilli gen werd aangevallen, die met een achterla ting van 3 dooden en vele wapens op de vlucht gedreven werd; wp kregen één licht gewonde. In de IV en VI Moekims lieten de orde en rust niet te wenschen overden 4en dezer marcheerde eene uit infanterie, cavalerie en artillerie met trein bestaande kolonne van 800 man van Kota Radja en Oleh leh naar Kroeng Rabo en terugde houding van hoofden en bevolking was uitmuntend. Een vijandelijke vuurmond op Atjeh hoofd van waar de schepen in de Suratte-pasage herhaaldelpk werden beschoten, is den 5en de zer onbruikbaar gemaakt. In de XXVI Moekims vorderden onze bond- genooten weinig; den 27en September werd Toengkoeb en den 6en dezer Kroeng Kali dooi de troepen bezet. Bp het kappen van het terrein om laatst- Om Jeugd, van Max Halbe, Donderdagavond in onzen schouwburg op zulk een uitstekende wpze gespeeld door het gezelschap der Nedev- landsche tooneelvereeniging, directie L. H. Chrisppn, volkomen te waardeeren wordt stemming vereischt, eene stemming, waarin men niet vergen kan dat het publiek reeds bp het begin verkeeren zalmaar die toch langzamerhand meer en meer zich van de toeschouwers meester maakt. Zoo ging het ook gisterenavond in ons midden. Als men nagaat dat men in Utrecht het Btuk eerst beschouwde als een grapen zelfs bp «een ernstige, mooi gedachte en fijn ge voelde scène," »bp oogenblikken waar het hart schreit" luide lachteals men weet dat een criticus, in Het Tooneel, orgaan van het Nederlandsch Tooneelverbond, van het stuk bpna niets anders wist te zeggen dan dat het »vervelend" was dan pleit het voor ons publiek dat het grootendeels ten slotte anders gevoelde, dat het tweede en laatste bedrpf met zoo groote belangstelling werd gevolgd; dat aan het einde de vertooners tot driemaal toe werden teruggeroepen. Nu ja, wy zullen niet beweren dat het fijne, y Recensie van J. H. R. N. t>. d. J). genoemden post, werd de le luit. A. L. C. Grosse gewonddeze is thans herstellende. Bpna dagelpks hadden onze posten Tjot Praboe en Kroeng Kali overlast van 'svpands vuur, dat ons drie licht gewonden bezorgde. Met het schoonkappen van het voorterrein om de geconcentreerde linie werd voortgegaan alleen -bp Lambaroe werden de kappers een paar maal door den vpand verontrust. Op; het eiland Weh is niets meldenswaardig voorgevallen. ■Onderhoorigheden. Oostkust. Hén 3en October is door eene bende roovers, 'waarschijnlijk lieden van Nja Mohamad, een 'aanslag gepleegd op de houtkaponderneming van den heer Dulon Barre te Kwala Langsar deze heer had zich juist gereed gemaakt de onderneming voorgoed te verlaten en was zelf reeds vertrokken. De adsistent A. H. Seffner en eene Inlandsche vrouw werden vermoord, een Chineesche koelie gewond, terwijl eenige wapens met ammunitie, kleedingstukken en contanten ontvreemd werden. Beide heeren hadden zich, ondanks de raadgevingen van het bestuur, op eigen verantwoordelijkheid in Langsar gevestigd. Een nader onderzoek wordt ingesteld. Elders bleef bet rustig. Noordkust. Zoowel te Telok-Semawé als te Segli viel niets bijzonders voorin den politieken toestand kwam geene verandering. Westkust. Van de Westkust is niets van belang te vermelden. Te Poeloe Raja en Melaboeh werden rust en orde niet verstoord. Op de zeeposten bleef de gezondheidstoestand bevredigend. In onze stelling in Groot-Atjeh en op de posten buiten de linie was de alge- meene toestand stationnair. Het gemiddelde ziektecpfer bedroeg 20 tegen 20, en dat van de berri-berri 9 tegen 10 in den voïigen ver- slagtjjd. Het sterftecijfer was lager. (Jav. Ct.) Voor de betrekking van onderwpzer aan de openbare lagere school te Heinkenszand, jaarwede 500, heeft zich geen enkele solli citant aangemeld. Bp het te Utrecht afgenomen examen voor apothekersbediende is o. a. geslaagd mej. J. van den Broek, geb. te Haamstede. Bp kon. besluit is bepaald dat het door de provincie Zeeland te dragen aandeel in de lichting der nationale militie van 1894 is 514 man. Van den bekenden samensteller is weder verschenen eene statistiek betreffende de ge meente Middelburg, welke thans loopt over het jaar 1892. Met betrekking tot de duinwaterleiding deelen wp het volgende uit die statistiek mede. Omtrent deze gemeentelpke inrichting valt nog weinig te zeggen, daar de verordening, houdende tarief en voorwaarden betreffende de levering van het water eerst met 1 No vember 1892 in werking kwam. De buizen leiding in de stad had toen eene uitgestrekt heid van 15000 meter, waarop waren aange bracht 154 brandkranen en 49 afsluiters. Op bet schoone, het ware en waarachtige van het stuk ten volle is begrepen. Daarvoor ia éene vertooning niet voldoende. Het was ons als eene schilderp, waarop men eerst een vluchtigen blik werpt om haar later nog eens en nog eens, en met meer aandacht te beschouwen. Dan eerst komt men onder den machtigen indruk van het geheel als kunstwerk. Men moet Jeugd nog eens zien of lezen, na het gezien te hebben. W at bp het begin niet trof of ongemerkt voorbpging, zal na overdenking, onder den indruk van het geheel, later voor u opdoe men in gansch ander licht, niet meer nietig u schpnen. Jeugd is in onze oogen een kunststuk van eenvoud, natuur en waarheid. Zelfs het geringste mag daarbp niet mis kend worden en wie lachte om het eenvou dige radpsje, dat binnengebracht werd door den onnoozelen Amandus, begreep niet, hoe dit scbpnbaar nietige een schakel vormde in het geheel. Wie zich verbaasde over de be langstelling, die, te midden van een zeer ern stig gesprek, het bericht dat een kalf stond geboren te worden, ondervond, heeft niet mee geleefd met dien eenvoudigen kring, waarin het stuk speelt. Daar leefde hp rustig en kalm, die goede pastoor Hoppe, met zpne waardige, gemoede lijke levensopvatting, goed doende en zjjn 31 December waren 372 perceelen aangesloten en werd het water gebruikt voor 17 baden, 50 closets, 1 fontein en 31 gevelbesproeiingen. Het kapitaal, door de gemeente voor den aanleg verstrekt, bedroeg op 31 December 1892 f 224622,415, waarvan o. a. besteed werdaan de prise d'eau en terreinen ƒ60225,506, aan den watertoren ƒ29490,105, aan het machine gebouw en de machine ƒ9345,015 en aan de buizenleiding ƒ119757,13. Te Vlissingen overleed, in den ouderdom van bpna 85 jaren, dé heer G. Muller, drager van het Metalen Kruis en laatst gepensioneerd rpks-ambtenaar. Vliss. Crt.) Te Arnemuiden trad Donderdagavond voor de vereeniging Algemeen Belang als spreker op de heer H. G, Hartman Jz., secre taris te Goes, die de vraag inleidde: «Kent gp het Land Op populaire wpze besprak hp de huishouding van den Staat, de rechten van vorst en volk, den onafscheidelpken band tusschen Nederland en Oranje en meer in het bp zonder de Grondwet. Na eene korte pauze droeg hp een paar ge dichten, getiteld Aan de nagedachtenis mijner Moeder en Een Plant en een Kind, voor om ten slotte nog eene losse schets ten beste te geven over zpne ervaringen in eigen werkkring waardoor hp de lachspieren der hoorders, ten getale van zestig, in beweging bracht. Bp monde van den voorzitter der vereeniging werd den spreker dank gebracht voor zpn optreden, Den avond te voren, Woensdag, trad de zelfde heer Hartman te Waarde voor de leden van het leesgezelschap Aangenaam en Nuttig en hunne geïntroduceerden op. Hp had daar tot onderwerp gekozen Beschou wingen over het leven waarbp hp herinnerde aan den dag van 16 November jl., waarop het dertig jaren geleden was, dat de beer Ouds hoorn, hoofd der school aldaar, als onderwp- zer in dienst trad. Aan het slot zpner lezing bood de heer Hartman den jubilaris, die tevens voorzitter van het leesgezelschap is, een portret in lpst van onze jeugdige koningin aan. Bp dragen werden dien avond, behalve dooi den heer Hartman zeiven, nog geleverd dooi de heeren J. Oudsboorn, M. van Weele, J. J. Mol en W. E. de Jager. In dezelfde gemeente Waarde breidden de mazelen in een paar dagen zich zeer uit. In de openbare school waren in eene klasse die Maandag nog veertig leerlingen telde, er Donderdag namiddag nog slechts negen. Het hoofd en een onderwpzer hebben, van af heden, wegens gevallen dier ziekte in hunne gezinnen, voorloopig vacantie. De andere on derwpzer zal nog aan zpne, tot op de helft verminderde klasse onderwps geven. Het is echter te verwachten dat de school spoedig zal gesloten worden. Donderdag trad in de sociëteit F. O. V. te Goes voor een vrp talrpk publiek op bet Hollandsch tooneelgezelschap onder directie v an den heer A. van Lier. Yoor het voetlicht kwam het reeds sedert jaren bekende en zeer verouderde blpspel van Benedix de Bustverstoorster. plicht betrachtende zonder in een overdreven uiterste te vervallen. Na eerst voor dokter gestudeerd te hebben, dreef een teleurstelling op het gebied der liefde hem er toe geestelpke te worden. En hp verdeelde toen zpn liefde tusschen zpne parochianen, een vroolpk, levens lustig nichtje en een onnoozelen neef, die, beiden ouderloos, bp hem in huis woonden, en een student Hans, den zoon van haar die hem eenmaal teleurstelde. Dat nichtje was een natuurlpk kind, dat door haar goeden oom altpd met liefde en zorg werd bejegenddat steeds van zpne zpde hoorde verkondigen niet uw schuld wat uwe goede moeder mis deed en die moeder heeft al lang geboet voor haar misBtap. Maar een jong kapelaan, pas in de wereld getreden, waar hp lang buiten stond, ver kondigt andere leerstellingen. Al te ern stig zegt pastoor Hoppe neemt hp zpne taak opgeen lach komt op zpn gelaat, geen vroolpk woord van zpne lippen. Indien vriendelpken, natuurlpken kring tracht hp, ook uit waarachtige, eerlpke overtuiging als gevolg van zpn opleiding, geestelpke drpverp de overhand te doen krpgen over gemoedelpken ernst en gepaste vroolpkheid. Is het wonder dat zulk een man zpn hart vasthoudt, wanneer plotseling neef Hans, de student, een vriend uit Anna's jeugd, binnen komt vallenals hp aanschouwt hoe die beiden, jeugdig als zjj zpn, minnekoozen, stoeien, spelen! Eene ons toegezonden beoordeeling van het stuk zelf kunnen wp daarom terzp leggen en ons bepalen tot de mededeeling dat het goed werd gespeeld. Mevr. Albrget- Engelmau, die de titelrol vervulde, en de heer Bigot, die als bewaarder van bet huiselpk geluk optrad, brachten vooral veel toe tot het welslagen van het geheel. Te Goes is een geval van pokken ge constateerd. De mazelen zpn afnemendede influenza heeft ook daar haar entree gemaakt. In de Woensdagavond gehouden verga dering der afdeeling Noord - Beveland van de Maatschappij tot nut van 't Algemeen bracht de heer J. Sturm van Cats verslag nit als afgevaardigde ter algemeene vergadering en leverde hp vervolgens eene bpdrage, geti teld Een brief van een huzaren-recruut over het Leidsche academiefeest, in den Walcher- schen tongval. Daarna werden met den sciopticon van den heer Wagtho tafereelen vertoond uit de land en volkenkunde, toegelicht door den heer J. Vermeulen te Colpnsplaat, en werden nog bp dragen geleverd door de heeren L. G. Haar man van Wissekerke, P. Beun van Colpns plaat en C. N. van der Heyde te Wissekerke. In eene weide onder Scherpenisse werd voor eenige dagen een aan een landbou wer toebeboorend schaap geslacht en mede genomen. De politie deed scherp onderzoek doch dit leidde tot geen resultaat tot Maandag een zekere S. v. T., van Poortvliet, een oude be kende der politie, 's avonds met een pak wasch- goed langs den weg gaande, werd aangehouden. Bp eene huiszoeking werden op verschillende plaaisen verstopte deelen van het schaap en andere van diefstal afkomstige goederen ge vonden. V. T. is gevangen gehouden. In de Donderdag te Terneuzen ge houden raadsvergadering werd, wegens het niet aannemen der benoeming als commissaris der brandweer door den opperbrandmeester J. van de Reebenoemd tot commissaris de heer Adriaan H. Donze. Tot onderwpzeres in de handwerken voor meisjes aan school C is benoemd mej. A. E. van der Hepden te Terneuzen op eene jaar wedde van 125. Overgeplaatst werd als onderwpzer van school A naar school B de heer C. Bruin. De heer Wieland, lid van den raad, werd wederom uitgenoodigd eene Nieuwjaarscom missie in het leven te roepen. De Engelsche stoomboot Clapton, die beoosten de haven van Terneuzen op het schor heeft gezeten, is Donderdag, na lossing der lading in tjalken en dichtmaking van het gat, afgebracht en des namiddags naar Antwerpen opgesleept. Door den kantonrechter te Oostburg is benoemd tot lid der commissie van schat ting, bedoeld in art. 19 2 der wet op de bedipfsbeiasting en andere inkomsten, ter standplaats Oostburg, de beer S. W. Weisfeit te Aardenburg en tot plaatsvervangend lid de heer J. C. Stern te Sluis. Hp waarschuwt; het was deB kapelaans plicht. Dat bezoek gaf eene verandering in dien eenvoudigen kring. Anna voelt haar hart ontwaken en de liefde voor den student krpgt meer en meer de overhand op haar. Hans begint vurig te beminnen. Pastoor Hoppe wordt jong opnieuw; de herinnering uit zpne jonge jaren komt weer bovenhp drinkt met Anna en Hans zpn pot bier, is vroolpk en zingt een studentenlied. Zelfs de strenge kapelaan laat zich een oogenblikmeeslepen en maakt een dansje om des anderen daags voor zpn zonde te bidden. En Amandus, de onnoozele, wordt jaloersch op Ham-, hp begint hem, een jongen, voor wien zpne zuster allerlei attenties heeft, te haten en in zpne onnoozelheid speelt hp met een geweer. De jeugd, vertegenwoordigd in Anna en Hans, geniet middelerwpldat dartelt en speelt, trots het strenge gelaat en de ernstige woorden van het kapelaantje het kibbelt ook, maar och zegt pastoor Hoppe «dat kibbelt en verzoent zich weer." Edoch dat spelen wordt erger. Die jeugd is zoo onbezonnen, en begaat zoo licht een misstap. Arme pastoor, een reden voor den ka pelaan tot triomf, om zich te beroepen op zpn waarschuwingen. Anna's hart bloedt ter wille van haar oom; Hans weet geen ander excuus te vinden dan »Ik heb er niet bjj gedacht"; zoo karakteris- Vergadering van het hoofdbestuur van de Maatschappij tot bevordering van landbouw en veeteelt in Zeeland, gehou den 9 November 1893. Aanwezig de hh. mr P. C. J. Hennequin, voorzitter, B. G. van der Have, vice-voorzitter, J. J. van Weel, penningmeester, G. A. Vorster- man van Oyen, secretaris, en 14 afgevaardig den van de afdeelingen. Na de lezing der notulen worden verschei dene ingekomen stukken van minder ingrppend belang voor kennisgeving aangenomen. Op een circulaire van bet landbouw-comité omtrent bezwaren, ondervonden tengevolge van de veeartsenpkundige wetgeving, waren door drie afdeelingen rapporten uitgebracht. De afd. Zierikzee wees er op, hoe tengevolge van die maatregelen in de laatste jaren geen En gelsche stieren meer zpn ingevoerd en dus de kruising met shorthorns onmogelpk is gewor den. Walcheren en Oostburg achten dat de keu ring van vee op de grenzen dient te geschieden door veeartsen, daartoe door het rpk aange steld en zonder eenige burgerpractpkverder wenschte Walcheren op de plaatsen, waar vee gekeurd moet worden, een eenvoudige loods, om het vee, dat op den dag, waarop het aan gevoerd wordt, niet gekeurd kan worden, be- hoorlpk te stallen. De wenschelpkheid werd uitgesproken om alle vee, verda:ht van be- smettelpke ziekte, onmiddellijk te dooden en de volle waarde te vergoeden, terwpl aange voerde zieke dieren onmiddellpk dienden ge dood te worden zonder eenige vergoeding. Ook werd de dienstkring der districts-veeartsen te groot geacht voor eene behoorlpkeen spoe dige afdoening van zaken. Door den voorzitter werd medegedeeld, dat er in den loop van dit jaar eene conferentie was gehouden met eenige Belgische heeren, dat hp de notulen dier bpeenkomst gezonden had aan een dier heeren, maar daaromtrent verder niets vernomen haddat gaandeweg de toestand wel weer verbeterd was, maar dat nog altpd eene definitieve regeling ontbreekt. Namens het bestuur belooft hp, dat deze be- langrpke kwestie niet uit het oog verloren zal worden. Van Heinkenszand was eene klacht ingeko men over 't gebrekkig vervoer van suikerbeten. Onmiddellpk na de ontvangst van deze klacht had het uitvoerend bestuur zich aan den be trokken minister gewend en door een paar leden uit genoemde afdeeling werd medegedeeld, dat er zeer spoedig verbetering gevolgd was. Het concept-reglement op stierenkeuring, ingezonden door het bestuur van de afdeeling Zeeland van het Nederl. rundvee-stamboek, werd, behoudens eene kleine wpziging, goed gekeurd en besloten gunstig te adviseeren op eene aanvrage om eene provinciale subsidie. Wordt die verleend, dan zal 't volgend jaar in 15 gemeenten eene stierenkeuring plaats heb ben, waarbp in iedere gemeente ƒ60 wordt uitgeloofd aan premiën. Premiën, door de afdeelingen en door bpzondere personen uit te loven, zullen dankbaar aanvaard worden. tiek en goed geteekend, omdat de jeugd vaak zoo onnadenkend is. En wat doet de goede pastoor Hoppe 1 flp verloochent aard noch karakter. Zpne goedmoe digheid, zpn goedheid treden in het schoonste licht. Zpne menschelpk natuur komt slechts een oogenblik in opstand. Hp wordt driftig tegen den kapelaan, die hem, ouden man, rpp aan er varing, de les wil lezen; die, daar hp Anna vervolgde met zpn voorstel om in een klooster te gaan, haar dreef in andere richting. En hp verwpt den kapelaan dat door zpn «onzalig di-pven" de wereld geen voet uit zpn spoor zal gaan. Maar vol liefde treedt die pastoor den geval lenen nader. Geen harde verwpten komen van zpn lippen; hp wil alles met zachtheid ten goede keeren. Geen preeken houdt hp tegen Anna en Hans; slechts enkele woorden zegt hp tot hen. Aangrppend, door haar ernst en eenvoud, is het zacht verwpt, dat de pastoor tegen Hans laat hoorenWaarom moest ik dit van u ondervindenvoor de tweede maal zoo'n droeve ervaring opdoen, eerst van uwe moeder, nu van u En dan«Gp moet scheiden, roept hp hun toe om, na eenigen tpd weer tot elkaar te komen." Maar zpn goede bedoeling komt niet tot haar recht. Als de jongelui afscheid van elkaar nemen, op het punt van scheiden staan, komt d®

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 1