N°. 249. 1366 Jaargang. 1893 Zaterdag 21 October. Middelburg 20 October. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager: Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens all* dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. H et tooneel. ONDERWIJS. O IT STAD EN PROVINCIE. RECHTSZAKEN. Hl I) 1)11111 Itl.SI III COURANT. Thermometer. Middelburg 20 Oct. 8 u. vm 55 gr. m. 12 u. 61 gr., av. 4 u. 61 gr. F. Verwacht W. wind. Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boltjit, firma weduwe X. C. de Jonge, te KruiningenF. v. d. Peijd, te ZierikzeeA. C. de Mooij, Advertentiën te TholenW. A. van Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen j^Le postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën moeten des namiddags te één uur aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab., te Rotterdam, de Gebb.. Beitneante, te 's Gravenhage, en A. de La Mae Azn., te Amsterdam, j aan het bureau bezorgd zpn, willen Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. zp des avonds nog worden opgenomen. In ons hoofdartikel in ons vorig nommer is de tweede zinsnede onduidelijk geworden omdat daarin het woordje en te veel voorkwam. Wjj herhalen haar daarom. Zp luidt Dat is een bewonderenswaardige houding, boven allen lof verhevenen te lofwaardiger omdat, zoodra een paar katholieken, die in Middelburg en Vlissingen gaarne de kaart leggen, het wachtwoord uitgeven, men zeker kan zjjn dat velen dit blindelings volgen en de strpd zoo goed als beslist is ten nadeele van onze partpgenooten. Mogen wp de aandacht vestigen schrpft het Hbld. in het belang van onze officieren, op een voortreffelijk voorbeeld, dat de Fransche regeering geeft. Als de vertegenwoordigers van de marine of het leger van een bevriendvolk een land of zpn koloniën bezoeken, dan worden ze natuur lijk in de eerste plaats welkom geheeten dooi de officieren. Wanneer dit in Frankrijk of zpn koloniën geschiedt, dan draagt de Fran sche regeering zorg, dat de officieren met vol doende sommen uit de schatkist gesteund wor den om hun plichten als gastheeren waardig te vervullen. Het is wellicht niet algemeen bekend, dat niet alle officieren rjjk genoeg zpn om uit eigen beurs in naam van hun land feesten te geven Ook overweegt men niet genoeg, dat de Btaatsruif meer hooi dan haver aanbiedt. Niemand wenscht dat er op 's lands kosten noodeloos >gefuifd'' worde. Maar niemand wenscht eveneens, dat een rpk in Indië bv. beleefdheden bewijze aan buitenlandsche oor logschepen op kosten van zpn officieren. Bp kon. besluit is benoemd tot commissaris van politie te Wageningen A. P. Scheltema, thans hoofd inspecteur van politie te Amsterdam is benoemd tot notaris binnen het arrondis sement Zutphen, ter standplaats de gemeente Hengelo, J. M. Koning, candidaat-notaris te Bodegraven is, met ingang van 1 Jan. 1894, aan A. M. C. van Bommel, op zpn verzoek, eervol ontslag verleend als burgemeester van Stad Doetinchem; is een pensioen verleend van f 600 aan K. S. Berdenis van Berlekom, wed. jhr C. D. Roëll; is de kolonel J. A. K. H. W. Vogel, com mandant van het regiment grenadiers en jagers, op pensioen gesteld en het bedrag van het pensioen bepaald op f 2012 's jaars en zjjn benoemd, bp het wapen der infanterie, bp het reg. grenadiers en jagers, tot kolonel, commandant van het korps, de luit.-kolonel jhr H. Laman Trip tot luit.-kolonel, de majoor J. J. G. van Berkel, beiden van het korps. De verkiezing van een lid der Tweede ka mer in het hoofdkiesdistrict Veendam, tenge- Toen in 1890, Donderdag 2 October, dus drie jaar geleden, Vorstenschool door het gezelschap der heeren Le Gras en Haspels in den schouwburg te Middelburg werd opge voerd, hebben wp daaraan een tweetal be schouwingen gewjjd. Het is dus vrp wel overbodig over het stuk zelf nog vele regelen te schrijven. Wp herinnerden destijds aan de dagen van 1875 toen MultatuKs drama voor het eerst gingtoen de heeren Le Gras, Van Zuylen en Haspels, met mejuffrouw Mina Kruseman, triomfen behaalden en de schrijver zelf op het tooneel gelauwerd werd. Wp wezen toen tevens op de vervulling der rol van Koningin Louise door mevrouw Beersmans en op de hoogst verdienstelijke wjjze, waarop dien 2en October 1890 mejuffrouw Alida Klein haar speelde. En wp stelden bjj die gelegenheid als eerste eisch om het stuk naar waarde te schatten dat men het moet zien spelen en vooral goed zien spelen. Is aan dien eisch Donderdagavond voldaan Aan de beantwoording dier vraag zpn voor ons eigenaardige bezwaren verbonden. Vooreerst liggen nog kersversch, als de gedachte aan iets heerlpks, iets buitengewoons, de eerste opvoeringen van Vorstenschool ons in het geheugen, zooals zjj in overleg met den auteur waren voorbereid) met een Dirk Haspel» als Koning George, een J, Haspels als olge van het overlpden van dr A. L. Poelman is bepaald op Dinsdag 7 November, en de herstemming, zoo noodig, op Dinsdag 21 No vember. De waarneming van de betrekking van districts-schoolopziener in het district Mid delburg is tot Januari 1894 opgedragen aan den heer J. G. Gerritsen, arrondissements schoolopziener in het arrond. Oosthurg. Het Nutsdepartementte 's Hertogenbosch) zal waarschijnlijk f 192,000 beschikbaar stellen voor het oprichten van een school, die toegang verleenen zal aan jongens en meisjes, zes klas sen en behalve een hoofd evenzoo veel onderwp- zers of onderwijzeressen zal tellenhet leerplan zal aansluiten aan dat der H. B. S. en het gym nasium en het schoolgeld gesteld worden op een gulden per kind 's maands. Voor salarissen aan onderwijzers wordt uitgetrokken: /"1600 voor het hoofd met f 350 voor woning, en 4800 voor de zes onderwijzers of onderwijzeressen. Een en ander is bjj wjjze van rapport ter ken nis der leden van het departement gebracht en eene algemeene vergadering, in de aan staande week te houdenzal over een en ander beschikken, De oproeping van sollici tanten kan reeds in de maand December worden tegemoet gezien. De werkzaamheden aan het in het droge dok alhier herstelde ss. Batavia zpn thans zoover gevorderd dat dit vaartuig morgen, Zaterdag, ochtend vroeg het dok verlaten zal. Op verzoek is, met ingang van 14 dezer, eervol ontslagen de Rijksveldwachter (brigadier majoor) A Overduin, te Middelburg. Verder zjjn aangesteld tot Rijksveldwachter (brigadier), T. Paauwe, Rijksveldwachter (bri gadier-titulair), te Middelburg (standplaats Middelburg)tot Rpksveldwachtsr J. P. Tim mermans, agent van politie en onbezoldigd Rijksveldwachter, te Middelburg, (standplaats Middelburg); en tot Rijksveldwachter-jachtop ziener J. C. de Schutter, zeevarende, te Vlis singen, (standplaats Veere). Morgen (Zaterdag) middag te half 3 ver gadert de gemeenteraad van Vlissingen, ter behandeling van een voorstel van burg. en weth. tot onderhandschen verkoop van gemeen tegrond. Prins en prinses Christiaan van Sleeswjjk- Holstein, vergezeld van een hofdame en eenige manneljjke bedienden, kwamen gisterenavond te Vlissingen aan om per nachtboot Prins Hendrik van de Zeeland de reis naar Londen te maken. Tot gemeente-veldwachter te Yerseke is benoemd H. Slotboom, agent van politie te Bergen op Zoom. In de Woensdagnamiddag te Aarden burg gehouden zitting van den raad werd als lid beëedigd de heer mr A. A. J. v. d. Broecke. Daarna werden de volgende voorstellen van burg. en weth. aangenomentot voorloopige Van Huisdeeen Van' Zuylen als PYins Spi- ridio en Herman, een Le Gras als VonSchu- kenscheuer-Schiefschalheim, om van de dames niet verder te spreken. Een Koning George van Dirk Haspels was een creatie, zooals wjj na hem van niemand zullen zien. Aan Multatuli ontlokte zjj een maal deze hulde iHeil koning George, zóo door kunst ver heven Dergeljjke vertolkingen, zulke uitvoeringen, zoo goed verzorgd, als geheel zoo uitstekend, vergeet men niet licht. Maar daarenboven verkeerden wij onderden indruk van een paar zeer verschillende be oordeelingen over de opvoering van dit drama door de Nederlandsche Tooneelvereeniging, die dit gisterenavond alhier speelde. Men weet dat die jeugdige vereeniging, welke haar zetel heeft in het Paleis van Volksvlijt te Amsterdam, met Vorstenschool debuteerde en ook op enkele andere plaatsen, o. a. 's Gravenhage en Rotterdam, daarmee haar entree maakte. Nu waren er recensenten, op wie het geheel »een uitnemenden indruk" had gemaakt. Ande ren prezen de uitvoering iets minder en spraken van »eene overwinning", door dit jonge gezel schap behaaldal had de overwinning schitte render kunnen zpn. L., de bekende recensent van Het Vaderland, wist ons andere dingen te vertellen. Volgens hem was »van de opvoering haast niets goeds te zeggen." Mevrouw Schwab was neen mo- distetje op haar Zondagsch", geen koningin; vaststelling der gemeentebegrooting voor 1894 in ontvang en uitgaaf op f 15791.83 met een post voor onvoorziene uitgaven ad f 534.82 tot den openbaren verkoop der opgaande hoornen (olmen), wassende in de weide van L. de Brujjne, en van eenige populieren in het Mauritsdreetje en iangs den steenweg naar St. Kruistot wjjziging der gemeente- begrooting voor 1893, waarbp bepaald werd eene geldleening aan te gaan van f 2000 tot gedeeltelijke bestrpding der kosten van de stichting der kazerne voor de marechaussées en het aanleggen van trottoirs in de Land- straat tot goedkeuring der begrooting van het burger gasthuis in ontvang en uitgaaf op f 12,280.85 met een post voor onvoorziene uitgaven ad f 1172.58 tot goedkeuring dei- regeling van de verpleegkosten voor de in dat gesticht op te nemen personen in 1894; tot het verleenen van ontslag op de meest eer volle wjjze en onder dankzegging voor de aan de gemeente bewezen diensten aan den heer G. A. Vorsterman van Open als gemeente archivaris en lid van het algemeen armbestuur, noodzakelijk geworden ten gevolge zpner be noeming tot secretaris der Maatschappij tot bevordering van landbouw en veeteelt in Zee land tot het verleenen van machtiging totjden verkoop der bp het onderwps in de handwerken vervaardigde voorwerpentot het verleenen van vergunning om het archief derZeeuwsche landbouwmaatschappij te bergen op de groote za al van het raadhuistot uitgifte in erfpacht aan C. Claeys te Oostburg van een stuk tuin grond buiten de Westpoort om daarop eene woning te stichten. In eene gecombineerde vergadering van den raad met regenten van het burger gasthuis werd tot regent herbenoemd de heer J. J. de Muynk. Arrondissements-Bechtbank te Middelburg. Vervalscliing en verduistering. Voor bovengenoemde rechtbank stond heden ochtend terecht J. P., oud 33 jaar, brieven gaarder en postbode bjj het hulpkantoor te Wilhelminadorp, gemeente Kattendpke, aldaar geboren en wonende, ter zake dat hp I. In zpne betrekking van brievengaarder en postbode bjj het hulppostkantoor te Wil helminadorp, gemeente Kattendpke, aldaar lo. op 29 October 1892 een postwissel, groot f 24.39, die bjj van het postkantoor te Goes had ontvangen ter bezorging aan Jacob Holle- stelle te Wilhelminadorp, niet aan dezen heeft bezorgd en uitbetaald, maar het bedrag opzet telijk heeft verduisterd en, om te doen geloo- ven, dat die postwissel werkelpk aan Hollestelle was betaald, die, aan de achterzijde döor J. Hollestelle voor voldaan geteekend, aan het postkantoor te Goes, waarheen hij die moest terugbezorgen, wanneer de betaling was ge- geschied, heeft terugbezorgd, terwjjl hp wist, dat die handteekening niet door Hollestelle of namens dezen was gesteld en het bedrag j>evenmin had de heer Schwab een greintje koninklijks aan zich." En tusschen die meeningen in stond die van den Amsterdamschen correspondent der Opr. Haarlemsche courant, die schreef-»De Neder landsche Tooneelvereeniging heeft veel meer gegeven dan ik en anderen verwachtten en toch zou ik al dien kleineren tooneel-directiën willen toeroepenOntheilig geen werk als Vorstenschool door een opvoering met onrijpe krachten." Was het wonder dat wjj met de herin nering aan het schoon weleer en de gedachten aan die beoordeelingen van een geheel nieuwe poging heden ten dage met schroom schouw burg waarts gingen V Zou er heiligschennis gepleegd worden aan een werk, waarvoor wjj eerbied hadden leeren koesteren Op die vraag mag ons antwoord niet beves tigend luiden daarvoor zagen wp Donderdag avond te veel goeds; daarvoor verdient het pogen van het jeugdige tooneelgezelschap om Vorsten school door jongeren op te voeren, opdat het bljjve voortleven onder het Nederlandsche volk, te veel waardeering. Maar, hoe belangwekkend op zich zelve de opvoering moge zijn er ontbrak aan het geheel die wjj ding, door het tooneelgezelschap Le Gras, Van Zuylen en Haspels daaraan gegeven. Wjj dachten bovendien nog aan onze ideaal- koningin, zooals mej. Alida Klein ons die had vertoond, met haav lief, jeugdig voorkomen, met hare geheele persoonlijkheid, waarvan niet aan dezen was uitbetaald en derhalve was vervalscht en van dien vervalschten postwissel opzetteljjk heeft gebruik gemaakt, door hem, als hoven gezegd, aan te bieden, uit welk gebruik nadeel voor het rjjk kan ontstaan 2o. in de eerste dagen van de maand Maart 1893 een brief, geadresseerd aan J. Stamperius te Wilhelminadorp, gemeente Kattendpke, welke hem door het postkantoor te Goes was toegezonden ter bezorging aan genoemden Stamperius opzettelijk zich heeft toegeëigend; II. In zpn betrekking van brievengaarder en postbode bjj het hulppostkantoor te Wil helminadorp, gemeente Kattendjjke, aldaar de navolgende feiten heett gepleegd 1° op den 2den Juni en 15den November 1892 twee postwissels, ten bedrage respectie velijk van f 5.45 en f 4.52y2, hem op die data met de bedragen ter hand gesteld door Marinus van der Weele te Wilhelminadorp, om te worden gezonden aan M. J. H. Kessels te Tilburg, opzettelijk heeft vernietigd of wegge maakt en de bedragen opzettelpk heeft ver duisterd 2° op den 13den Maart 1893 a een postwissel, ten bedrage van f 26.50, hem op dien datum met het bedrag ter hand gesteld door Johan nes Kik te Wilhelminadorp, om te worden verzonden naar de weduwe Kik te Haamstede, opzettelpk heeft vernietigd of weggemaakt en het bedrag opzettelpk heeft verduisterd b een brief, door genoemden Johannes Kik geadres seerd aan genoemde weduwe Kik, hem mede op dien datum ter hand gesteld, opzettelijk heeft vernietigd, weggemaakt of zich toe geëigend 3° in Januari of Februari 1893 eene som van f 2.30, die hem op dien datum door H. J. Jongepier te Wilhelminadorp was ter hand gesteld, om die per postwissel te verzenden aan A. Karstel te West-Souburg, opzettelpk heeft verduisterd 4° op 22 of 23 Maart 1893 een som van f 6.89, die hem op dien datum door Johannes du Mez te Wilhelminadorp was ter hand gesteld, om die per postwissel te verzenden aan de firma Groenewegen te Amsterdam, opzettelijk heeft verduisterd 5° op 11 Maart 1893 eene som van f 2.13, die hem op dien datum door mevrouw Yan den Bosch te Wilhelminadorp tegen overgifte van een verrekenpakket was ter hand gesteld om die som over te maken aan de firma Oterendorp en Slis te Nieuwediep, opzettelpk heeft verduisterd. In deze zaak waren 16 getuigen gedagvaard, waarvan er 3 met medeweten van den ambte naar van het O. M. afwezig waren gebleven. De rechtbank was samengesteld uit de hee ren meesters J. van der Lek de Clercq, presi dent, E. P. Schorer en P. J. Callenfels, rechters. Als ambtenaar van het openbaar ministerie trad op jhr mr J. F. Sehuurbeque Boejje, ter wijl jhr mr E. A. O. de Casembroot als grif fier zitting had. Als verdediger trad op de heer mr C. de Witt Hamer JGz. men zoo goed kon hegrppen dat zjj »dweepte'' en idealen koesterde om goed te zpn voor het volkzjj die zoo vroeg reeds werd geroepen om de kroon te dragen en de str-jjd, dien zij strjjden moest, zoo weinig nog kende. Mevrouw SchwabWeiman heeft een goed figuuren waar zjj als critiseerende vorstin sprak, hekelende het politiek geharrewar, de politieke mannen, was zjj in haar uitingen het gelukkigst. Daarom beviel zjj ons in het eerste en derde bedrijf het best. Want, al liet zp ook zachte tonen hooren, over het geheel klonk haar stem ons te scherp ook zelfs tegenover Van Huisde in het laatste bedrjjf, waar zeker een fijn gevoelende vrouw als koningin Louise niet zoo bijtend zou hebben gesproken, als mevrouw Schwab soms deed. Eigenaardig was het ook dat zjj in het vpfde tafereel, in Hannas kamer, de vorstin veel te weinig deed uitkomen en wij onwilkeurig vaak dachten aan de uitspraak van L. in Het Vaderland. Zou deze soms alleen dat tooneel gezien hebben Toen was Hanna in al haar eenvoud verreweg de meerdere der koningin, die, zooals bp andere vertolksters steeds het geval was, trots haar incognito, verre boven allen had moeten staan, door houding en gebaren. Mevrouw Schwab leefde te weinig mee, vooral bjj de beschuldigingen, die men tegenover de koningin uitte. Toch mogen wij mevrouw Schwab niet den lof onthouden dat zjj in andere bedrjjven, ook zelfs in het laatste, veel goeds te aanschouwen gaf en vooral door zeer duideljjke accentuatie, door zeggenskracht de ■woorden van Multatuli tot hun recht deed Na voorlezing van de acte van verwijzing en van de akte van aanstelling van beklaagde, werd overgegaan tot het hooren van de getuigen. De eerste getuige, de commies der posterjjen E. G. Rjjstenbil te Amsterdam, is den 29 Maart jl-, toen bjj te Goes werkzaam was, tegenwoordig geweest bjj het onderzoek ten kantore van beklaagde, die daarbij door den inspecteur der posterijen is ondervraagd met betrekking tot den postwissel van f 24.39. Ge tuige meent dat beklaagde toen eerst zeide nergens van te weten maar later bchuid bekende. Daarna gaf getuige eenige inlichtingen om trent de ambtelpke verplichtingen van brieven gaarders en postboden en de door hen te voeren administratie, de behandeling van postwissels en van verrekenpakketten. De tweede getuige K. A. van Langeraad, eveneens commies der posterijen, te Goes, was ook tegenwoordig bjj het onderzoek ten kan tore van beklaagde en deelde mede dat dat onderzoek was ingesteld naar aanleiding van eene ingekomen klacht over niet-uitbetaling van postwissels. Getuige verklaarde verder nog dat op het kantoor van beklaagde een brief gevonden is, die had behooren besteld te zpn. Ook dezen getuige werden inlichtingen ge vraagd omtrent de verplichtingen der post ambtenaren en de administratie, welke door hem gegeven werden. Getuige deelde nog mede dat de wpze, waarop beklaagde met de postwissels heeft gehandeld, aan het rpk schade heeft berokkend, omdat het geld, door beklaagde verduisterd, toch door de posterjjen moet worden uitbetaald. Op eene vraag van den verdediger deelde getuige mede dat de postwissel van f 24.39 door beklaagde zeiven is betaald en dat be klaagde een personeelen borgtocht van f 250 had. Op eene vraag van den ambtenaar van het openbaar ministerie deelde getuige nog mede dat bij het onderzoek in de kas van beklaagde een tekort van ongeveer f 13 was. De volgende getuige, J. Hollestelle te Wil helminadorp, deelde mede dat een zoon van hem in Amerika woont, die hem nu en dan geld stuurde. Dit was ook in 1892 het geval geweest, en toen hjj geen geld ontving heeft hjj zich naar het postkantoor te Goes begeven en daar om inlichtingen gevraagd. Verschillende brieven, door getuige's zoon gezonden, zjjn niet terecht gekomen. Getuige deelde nog mede dat P. hem, nadat hjj geklaagd had te Goes, de 24.39 heeft uitbetaald, maar dat hp geen postwissel ge teekend heeft of een ander last tot teekenen had gegeven. De beklaagde verklaarde geen aanmerking te hebben op deze getuigenis en bekende nu, wat hjj vroeger niet gedaan had, zelf de val- sche handteekening op den postwissel gesteld te hebben. Beklaagde zeide tot de daad ge komen te zjjn door financieele moeilijkheden. Getuige verklaarde dat bekl. bjj de betaling van den postwissel gezegd had dat hp dit komen. En dat is voorzeker geen geringe verdienste 1 Mejuffrouw Yan der Lugt was een lieve, eenvoudige Hanna. Zp vormde zoo wat het midden tusschen haar, de hoogst verdienstelijke, lieve persoonlijkheid, die indertjjd deze rol creëerde, en de in die rol in stem en houding wat al te forsche mevrouw Van der Kerkho venJonkers, die in 1890 hier als Hanna optrad. Mevrouw Van Offel-Klejj een warm compli ment voor haar uitmuntende créatie der Koningin-Moeder, die al zegt zp weinig door stil spel zooveel doen kan om het effect van het geheel te verhoogen. Dit deed mevrouw Van Offel-Klejj, die ook in kleeding en houding uitstekend was. De heer Schwab, die de zware taak had om Koning George weêr te geven, was tegen de moeilijkheden van die rol niet opgewassen. Doch wie zou dat zpnwie kan de herinne ring aan een Dirk Haspels verdringen Nie mand. Hoe klankrijk en aangenaam zjjn stem ook is, in waardigheid, in de verheffing van de rol kwam de heer Schwab zeer veel te kort. Van de andere heeren valt niet veel te zeg gen. Alleen de heer Chrisppn, dien wjj als Spiridio meermalen zagen, speelde weêr op zpne gewone, vlugge, pittige manier. De heer Van Westerhoven had den heer Le Gras nage streefd, en wp moeten erkennen op zeer ver dienstelijke wpze, maar zpn creatie miste nog veel van het grappige, het fatterige, het naturalistische van laatstgenoemde. Over Van ffuiscle doen wjj beter te zwjjgen, Dj

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 1