N°. 246. 1366 Jaargang. 1893 Woensdag 18 October. FEUILLETON. ALS HEN ONDUIDELIJK SCHRIJFT Middelburg 17 October. Deze courant verschijnt dagelijks, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.- Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regel; Bij abonnement lager J Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; Reclames 40 cent per regel. Jjetteren en jAnnst. UIT STAD EN PROVINCIE. HIDDFIIIIIiliMIH CO HUM. Themometer. j Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. C. Boluit, firma weduwe A. C. de Jonge, te Kruiningen P. y. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, j Advertentiën Middelburg 17 Oct. 8 u. vm 60 gr. te Tholen: W. A. van Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën j moeten des namiddags te één uur m. 12 u. 64 gr-, av. 4 u. 60 gr. F. j aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, de Gebr. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de La Mar Azn., te Amsterdam, j aan het bureau bezorgd zpn, willen Verwacht w. wind. j Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parps en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. i zp des avonds nog worden opgenomen. Oyer de mededeeling der Arnh. Crt betref fende het aandeel, dat wplen jhr Elout van Soeterwoude had in de Atjeh-geschiedenis, heeft de Standaard zich het harnas aange trokken In verband nu met hetgeen die beide bladen schreven, meldt een oog- en oorgetuige, een staatsman, die volkomen op de hoogte is van de toestanden uit den tijd, waarop de mede- deeling der Arnh. Crt betrekking heeft, het volgende aan laatst genoemd blad De houding van J. Loudon, gouverneur- generaal, hoewel hp volkomen correct handelde, beslist als ze was vóór en dóór de oorlogsver klaring, bracht het opperbestuur in groote verlegenheid. Van de Putte en Loudon begeerden beiden een succes, terwpl, om een échec te ontgaan in dien tpd, van zekere zjjde niet gehandeld is zooals in mijn oog ook in de politiek als fair geboden was. Daarenboven was Atjeh bezig aan het knoeien met Amerika en Turkpe, terwijl Keuchenius te Batavia, evenals Elout in den Haag beiden de oogen goed open haddendoch ten eene- male met uiteenloopende inzichten. De regee ring wist dit alles zeer goeddoch Van de Putte behoefde licht, steun en kracht. En ik erken, niet zonder reden! Welnu: Dit een en ander is bjj Elout gezocht en gevonden, en wel in die mate, dat Van de Putte de oorlogs. verklaring van den gouverneur-generaal vrp. heid vond in de Staten-Generaal te dekken met z{jne ministerieele verantwoordelijkheid, n adat de bitterste verwijten waren gehoord en geslikt. Op dat laatste nu, de verantwoorde lijkheid, heeft Elout invloed uitgeoefend, maar niet op de oorlogsverklaring, want daarin heeft Loudon geheel en al zelfstandig, krach tens zekere gegevens en de werking van voel hoorns, grootendeels naar eigen inzicht en zonder directe volmacht van het Opperbestuur gehandeld, van oordeel toch dat dit bestuur niet éen oogenblik aarzelen zou, goed te keu ren wat geschied was, iets wat geenszins het geval bleek. Men onderscheide dus wel, want dat Elout den oorlog met Atjeh heeft aange raden en aanbevolen, is onjuist. Doch toen de gouverneur-generaal dien oorlog éénmaal verklaard had, toen eerst heeft Elout dien goedgekeurd en Van de Putte aanbevolen als- nu ook die daad des gouverneurs-generaal met de verantwoordelijkheid des Opperbestuurs te dekken. En dit, dit heb ik persoonlijk mij door wijlen Elout hooren betuigen, zoodat gij hier de zuivere waarheid verneemt, en ziet hoe de vork aan den steel zit. Wat Elout's overtuiging bestuurde Voor zooverre ik ook hier oordeelen mag, geen de minste zucht naar wraak in dienst zjjns vaders, doch liefde voor uitbreiding van het Christen dom, anti-revolutionnair begrip en opiumbe strijder. Over dat alles liep dan ook grooten deels in 1875 met wijlen Elout mjjn onderhoud, terwijl de overleden staatsman vermoedelijk HUMORESKE Van ALBERT RODERICH. Uit het Duitsch. »Ëoör eens", riep de schouwburgdirecteur met zijn hoogsten pathos, »die geschiedenis komt mij verdacht voor. Ik moet hier den boel nazien en ik ben zóo goed en vriendelijk dat ik mij zelfs met het overbrengen van het geld belast ik ben met alles tevreden en dan komt gjj en staat uw man allerlei teekens en wenken te geven daar zit wat achter." Johanna stond nog altijd onbewegelijk. »Vrouw, spreek dan toch I" riep Jacob Zille, ten hoogste ontdaan. »0, mjjn Jacob, ik kan het niet zeggen." .Drommels nog toe, nog kuren er bp declameerde de ex-directeur met nadruk, »hier is een verdacht geheim hier is iets niet in den haak daar moet ik achter komen". Al pratende zwaaide hjj zoo woest met zijn armen dat hjj tegen het apothekers- fleschje stiet, 't welk zich haastte om van de tafel te rollen, in honderd stukken op den pasgeschrobden vloer te vallen en daarover den geheelen zwarten inhoud uit te storten, Johanna gaf een gil. Jacob was bleek ge daarom zóó openhartig met mjj sprak, omdat hjj, mjj oordeelende op de hoogte en au cou rant van den toestand, bovendien wist, dat ik tot Loudon's goede en vertrouwde vrienden behoorde. En al praat en babbelt de Stan daard nu ook nog zooveel, het ware weet of wil dr Kuyper niet weten of zeggen, naardien deze afkeurde opzichtens Atjeh wat Elout toejuichte. De natie dus te willen wijsmaken, dat Elout de man is, die den oorlog met en de oorlogsverklaring aan Atjeh geïnspireerd heeft, is onjuist Maar hoe aanbevelenswaardig ook, ik geloof niet dat hjj ooit, geljjk thans aanschouwd wordt, daartoe de hulp en bjjstand zou hebben aanvaard van een Toekoe Oemar, den verrader zjjns lands en immei-b ginds onzen bittersten vjjand, die ons alle bewjjzen gaf, en wel bjj herhaling, van de slechte roerselen des gemoeds en van een karakter, dat elk vertrouwen on waardig is. Zie ik dus juist, dan geloof ik dat men met zulke werktuigen het vaderland dient met glad verkeerde middelen, want al is onze koloniale staatkunde ook doortrokken van een verdeel en heerschook daarvoor bestaan grenzen, waarbinnen men een trouwe- loozen schavuit als Toekoe Oemar niet toelaat. Aanvankelijk kan dergeljjke taktiek allicht tot eenig succes en kentering ginder leiden, doch dat zjj leiden zal tot eene duurzame pacificatie van Atjeh, ik kan het moeiljjk ge- looventerwjjl ik haar in elk geval eene be schaafde regeering onwaardig acht, wil zjj beweren tegenover Aziatische stammen de meerdere te zjjn. Bjj kon. besluit is pensioen toegekend ten bedrage van f 109 aan D. P. van Hoek, wed. J. J. B. de Jong, concierge van de Rjjks hoogere burger school te Middelburg is eervol ontslag verleend aan den commies der telegraphie 2de kl. S. E. Heukers. Onder voorzitterschap van den heer C. V. Gerritsen werd Zondag te Leeuwarden de alge- meene vergadering van den radicalen bond gehouden 23 aangesloten vereenigingen waren vertegenwoordigd. Alle leden van het hoofd bestuur waren present. In de eerste plaats werd bepaald dat de algemeene vergadering in 1894 te Hoorn zal worden gehouden. Besloten is verder adhaesie te betuigen aan het adres Winschoten, in zake de kiesrechtontwerpen-Tak. Daarna werd overgegaan tot de behandeling van het reglement en voorgesteld in art. 1, li 1°. de woorden »met behoud van het beginsel van den persoonlijken eigendom," te vervangen door invoering van wetten, die, zonder te streven naar den gemeenschappeljjken eigen dom der productiemiddelen, de uit den persoon leken eigendom voortvloeiende bevoegdheden binnen engere grenzen beperken," enz. Dit voorstel werd aangenomen onder uit drukkelijke verklaring van den voorzitter, dat met deze wjjziging niet anders beoogd wordt dan in het oorspronkelijk art. is neergelegd- Tevens werd besloten, ook met het oog op de koninklijke goedkeuring, het program van den bond niet in het reglement op te nemen, worden en zei met een sterk trillende stem .Vrouw, wjj zijn nu 28 jaar getrouwd en nog nooit heb ik u iets met barschheid of ruwheid bevolen. Maar nu is mjjn eer ermee gemoeid. Nu beveel ik u, als uw wettige echtgenoot spreek op wat gjj te zeggen hebt, opdat deze heer ons niet voor schurken houde 1" Na een kort oogenblik van spanning bracht Johanna met veel moeite uit.0, mijn Jacob, hjj heeft den rooden wjjn en den brandewijn allebei uitgedronken wat moet ik nu op tafel zetten Jacob begreep haar en behandelde de zaak met een tegenwoordigheid van geest, waarover hjj later nog met de meeste zelfvoldoening prak. »0, is het anders niet?" zei hjj, smaakt gjj daarover zoo'n opschudding De heer Kiesemich moet weten dat ik een paar extra fijne flesschen voor van middag uit gezet had en nu hebben die verwenschte knechts en jongens alles uitgedronken. Ik zal het hun later wel betaald zetten, maar nu is mjjn vrouw daardoor zoo'n beetje van haar stuk gebracht. Duid het haar niet ten kwade, mynheer Kiesemich." De heer Kiesemich was in- en uitwendig gerustgesteld. »Nu, nu, als het anders niet is hadt gp dat maar terstond gezegd, vrouwtje lief. Jam mer van die inktl Nu, ik zal u de quitantie dadelpk sturen als ik thuis kom en het middagmaal zal ons zonder die extra fijne maar afzonderlek als hyiage. In afwachting van de vaststelling van het program van den bond door de aangesloten afdeelingen, werd als .program van actie" aangenomen >De vereeniging traehte het doel, in art. 1 gesteld, te bereiken door in de allereerste plaats aan te dringen op aanneming der thans aan hangige kiesrechtontwerpen, en, mochten die onverhoopt niet worden aangenomen, aan te dringen op eene kiesrechtregeling in den geest dier ontwerpen." Vervolgens werden de 21 artikelen van het reglement vastgesteld en de vergadering ge sloten, nadat vooraf bp monde van den heer Treub den voorzitter dank was betuigd voor diens flinke, onpartijdige leiding. Volgens een schi-yven aan de Soer. Ct. ligt achter Kaloet een benting, die, naar men zegt, door vrouwen is gemaakt en door vrouwen verdedigd wordt onder Toekoe Amin. De Atj. Ctspreekt dan ook van de »vrouwenbenting", waaruit het schot gelost werd, dat luit. De Rochemont wondde. Ook volgens correspondenties in de Deli Ct wordt er flink gevochten en worden aan den vijand zware verliezen toegebracht. Hierin leest men o. a. dd. 9 Sept.: Het berennen van de benting Toengkoep schijnt niet zoo gemakkeljjk te gaan als de heeren Neq, Nja Banta en Tjoet Toengkoep dachten. De vijand, inziende dat, wanneer de insluiting volkomen is, hp öf ten hongerdood gedoemd is, öf zijn stellingen moet verlaten, deed gisteren morgen een krachtigen uitval op de insluitingstroepen. Hevig werd er gevochten, aan beide zijden vielen vele gewonden en dooden. Van de insluitingstroepen sneuvelde Toekoe Abas, een der panglima's van Toekoe Neq, afkomstig van kampong Lambong. Aan de zpde van den vijand vielen verscheidene dooden en gewonden. De vijand trok terug en de insluitingstroepen behielden hun positie. 's Vjjands aftocht moest zoo overhaast zjjn, dat vele dooden op de sawahs werden achter gelaten. Om den vijand een zwaarder verlies toe te brengen, hebben T. Neq en T. Nja Banta in de nabpheid van die lpken hinder lagen geplaatst, met het doel den vpand het weghalen dier lpken te beletten. Gisterenavond kwam dan ook een bende om de cadavers van de sawah's weg te halen, doch nauwelpks in de nabpheid gekomen, werden zp op een kruisvuur onthaald uit de hinderlagen. Op dit schieten kwamen nog meer vpanden in 't veld. Ook de reserve van de bondstroepen rukte op. Het was me een geschiet van belang. De vpand trok eindelpk met medeneming zpner dooden af, daarbp een enorm verlies hebbende. Van de bondstroepen zpn bp die gelegenheid twee gesneuveld. Gisteren morgen had, bp gelegenheid van de slamatan, door Toekoe Oemar en T. Panglima Mesdjid Raya aan hun troepen en ook aan het volk van Long of Lohong in de kampong Lamlahang gegeven, waarvoor 2 karbouwen werden geslacht, een aanstelling plaats van 3 panglima's, prang besaar hn 7 gewone pan- flesschen ook wel smaken, want ik heb honger." .Dat doet mij ontzachlijk veel genoegen, mpnheer de advocaat," hernam Jacob en wis selde een veelbeteekenenden blik met zpn vrouw, .mag ik nu ook vragen waarmede wp u dienen kunnen mpn vrouw heeft name- lpk spekkoeken .0, heerlijk!" »Of houdt de heer Kiesemich meer van varkenskop .Varkenskop, drommels nog toè dat is mpn lievelingskost »Of misschien liever gebraden gans." »Voor een gebraden gans heb ik mpn leven veil! Gp zpt een beste kerel, Zille." »Ziile." »Wat zal ik nu op tafel zetten, Jacob?" Maar voor deze antwoorden kon, riep de heer Kiesemich.Dus eerst spekkoeken, dan den varkenskop en als dessert de gebraden gans Johanna zag haar man verbaasd en vragend aan, maar deze zei»Geheel zooals mpnheer gelieft te bevelen Johanna, doe nu op." Tien minuten later zat Augast Laschke met zpn gastheer en gastvrouw aan tafel en de directeur at alsof hp sedert zpn geboorte niet gegeten had en tot aan zpn dood niets meer te eten zou krpgen. De rentmeester had heel toevallig nog een flesch fijnen rooden wpn gevonden en schonk den weiwillenden gast gedurig in; en toen deze bp het dessert het d erde stuk van den gans nam, kwam Jacob glima's of panglima ketjit, benoemd door den T. Panglima Mesdjid Raya, en werden aan het volk of de troepen, die aan de zpde van T. Oemar gevochten hebben, door het bestuur een uitrusting verstrekt, bestaande uit een hoofddoek, éen pantalon, éen baadje en éen kain patanilam." Ook deze schrpver klaagt er over, dat de troepen van Neq slecht vechten. De Meras- sanen zpn geen helden, zegt hp. Verder merkt deze schrpver op, dat het T. Hoesin niet euvel is te duiden, dat hp zich weder bp zpn broeder heeft aangesloten en oorlog voert tegen Nja Banta. Deze toch heeft de bloedwraak op beide broeders gezworenomdat zpn vader op last van Toeankoe Haschim door lman Long- batta te Pedir werd doodgeschoten en wel op een verraderlpke wpze, men zegt, dat de oude Nja Banta in een huis zat te eten, toen de lman van Longbatta onder het huis kroop, de tromp van het geweer onder het zitvlak van den ouden heer plaatste en het aftrok, waardoor de kogel het lichaam in zpn lengte doorboorde. Op 13 Sept., wordt aan de Java-Bode ge seind, is Medsjid Atoe, en op 16 Sept., wordt aan de Deli Crt. geseind, is Tjotbraboe (schuin tegenover Toengkoep gelegen) door ons bezet, terwpl Toengkoep weldra zou volgen. Door den heer L. H. Deelman Jz. te Gro ningen is een verzameling melodieën van allerlei soort bpeengebracht, ruim 400 in getal, en daardoor is het Nederlandsch publiek een Melodieën-Gids geschonken, die zeèr zeker zal worden gewaardeerd. Behalve de nationale liederen en vele liederen van Duitschen oor sprong zpn er alle mogelpke straatmelodieën in opgenomen, oude en nieuwe, aandoenlpke en grappige. Voor htriselpke feestjes is dit een alleraardigste vraagbaak en wegwpzer, die elk wat wils geeft. Het alphabetisch register geeft in de eerste regels de deuntjes. De Melodieën-Gids verschpnt bp de firma W. de Bovis Hoekstra te Groningen. Zp is uitgegeven voor rekening van den bewerker. Pailleron's De wereld waarin men zich verveelt beleeft deze week in de Comédie Frangaise zpn 400ste voorstelling. Zondag is Gounod op zpn villa te St. Saint-Cloud door een beroerte getroffen. Zpn toestand was volgens de heden namiddag ontvangen berichten hopeloos. Reeds meer malen had de beroemde componist een attaque. Godnod is 75 jaren oud. Hp werd door de beroerte getroffen op het oogenblik dat hp met een zpner leerlingen zpn Requiem repeteerde. Bp beschikking van den minister van financiën zpn, met ingang van 1 November a. s., benoemd tot rpksklerk ter provinciale inspectie van 's rpksbelastingen te Middelburg S. P. Tismeer, klerk aldaar ter controle van 's rpksbelastingen te Middelburg J. D. van Houten, klerk aldaaren ten kantore van weer met zijn zegevierende menschenkennis voor den dag en vroeg zoo heel onschuldig of zpn hooggeëerde gast waarlpk tevreden was met den staat van zaken en of alles goed op de hoogte gesteld was en of het landgoed verder op denzelfden voet beheerd zou wor den; of dat men het dacht te verkoopen. August Laschke voelde zich onuitsptekelpk behagelpk en prettig en had dus ook behoefte om den man, aan wien hp dit gevoel verschul digd was, te verheugen. Hp nam eerst nog een stuk gans en antwoordde den vol verruk king-luisterende Jacob: «Moet zeggen, mpn heer Zille, ben zeer tevreden smaakt heerlpk alles in orde alles bp zonder in orde ha ha kan niet beter beheerd worden, het landgoed verkoopen? Bespottelpk Ach, mevrouw, nog een stukje gansMeent gp het waarlpk Dank u zeer smaakt heerlpkBespottelpk Verkoopen Gp blijft rentmeester en dan hoeveel gage hebt gij tot nog toe ontvangen?" »Gage heb ik tot nog toe in het geheel niet gekregen, mijnheer Kiesemich!" »Watgeen gage .Neen Johanna hebben wp wel ooit gage gekregen .Neen, Jacob, nooit." .Hebt gp dan geheel voor niet dit goed beheerd .0 neen, mpnheer de advocaat, daarvoor kipg ik mpn bezoldiging," .Nu ja, dat noemt men bp bet tooneeb..." 's rpksbelastingen te Goes J. Schipper, thans geagreëerd klerk aldaar. De Nederlander bevat thans een zeer fraai portret van den heer mr F. J. F. M- Walter, afgevaardigde ter Tweede kamer voor het kiesdistrict Hontenisse. Bp dat portret is het volgende als bpschrift gevoegd. Mr Felix Jan Frans Marie Walter werd den 13 Februari 1846 te Grave, waar zpn vader en ook reeds zpn grootvader jaren lang het burgemeesterambt bekleedde, geboren. Hp volbracht zpne gymnasiale studiën te Rolduc (Limburg), en werd in September 1865 als student te Leiden ingeschreven, waar hp in 1870 promoveerde. Na zpne promotie vestigde hp zich als ad vocaat te Breda, van waar hp in 1874 vertrok naar Hulst, waar hp tot kantonrechter was benoemd. Aan tpd en lust om zich ook met de politieke zaak te bemoeien ontbrak het hem daar niet. In 1877 werd hp tot lid der Provinciale staten voor het district Hulst en in 1878 ook tot lid van den raad der gemeente Hulst gekozen. Na de grondwetsherziening van 1887 werd hp in Maart 1888 voor het district Hontenisse naar de Tweede kamer der Staten-generaal afgevaardigd. In Februari 1891 benoemd tot kantonrechter te Npmegen, moest hp natuur- lpk als lid van de Provinciale staten en als lid van den gemeenteraad aftreden, maar als lid van de Tweede kamer werd hp met groote meerderheid herkozen, zoodat hjj ook op dit oogenblik nog als afgevaardigde van Honte nisse op het Binnenhof zitting heeft' Zondag morgen ontdekte in een logement op de Varkensmarkt alhier een logeergast dat uit de lade Tan de waschtafel op zpn slaapkamer een hem toebehoorend Russisch effect, ter waarde van ƒ300, waaraan zich ook een couponblad bevond, verdwenen was, Hij gaf daarvan de politie kennis. Een onmiddelpk ingesteld onderzoek leidde tot het vermoeden dat de dader zich naar Vlissingen had begeven. Terstond werd in die richting gezocht, met het gevolg dat te Souburg door de Middelburgsche politie iemand aange houden werd, die verklaarde op zpn slaap kamer een stuk papier gevonden en dat, als waardeloos beschouwende, aan een kennis te Middelburg gegeven te hebben. Die kennis werd ondervraagd en gaf toe een stuk papier van den verdachte ontvangen te hebben; het bleek het vermiste effect te zpn, wat de eigenaar aantoonde door een bewps over te leggen van den kassier, waar hp 't gekocht had. De tpdelpke bezitter verklaarde ook niet geweten te hebben dat het papier geldswaarde had. De aangehouden persoon, F. geheeten, uit het Goesche land afkomstig en van beroep boerenknecht, is gearresteerd en naar het huis van bewaring alhier overgebracht. In de zitting van den gemeenteraad van Zierikzee, Maandag der vorige week ge houden, werd door den voorzitter, den heer Ch. W. Vermeps, burgemeester, mededeeling hier greep de directeur snel naar zjjn glas ell dronk het in éen teug leeg, .dat noemt men bp de rechterlpke macht gage> en met het volgende kwartaal, mpnheer de rentmeester, verdubbel ik uwe gage of uwe bezoldiging of, wat mij betreft allebeide 1" Die laatste woorden werden reeds overstemd door de juichkreten van het gelukkige paar. Hp weerde hun dankbetuigingen met waarlpk voorname be scheidenheid af en daar er toch niets meer te eten viel, stond Laschke op en vond dat het hoog tpd werd om de terugreis te aanvaarden. Op de vraag van den rentmeester of mpnheer dan niet eerst de stallen, het erf enz. wilde bezichtigen, antwoordde hp »hm, het is al laat, wp moeten dadelpk naar het station den stal kan ik immers hier van daan ook wel zien." Dit zeggende trad hp aan het venster, doch deinsde terstond met een nauw onderdrukten uitroep van schrik achteruit. Onder het venster stond namelijk de nog al tpd woedende Hendrik, die de koets weer van den dag gehaald had, te praten met den heer advocaat Kiinemann, uit Ottenhausen. Meer dan twee uur had deze heer noodig ge had om den weg van het station te vinden, en de modderige weg had zpn kleeding af- schuwelpk toegetakeld, terwpl de stortregen hem tot op de huid toe nat gemaakt bad. (Slot volgt,)

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 1