N°. 211. 1368 Jaargang. 1893 Donderdag 7 September. Middelburg 6 September. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager; Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens all# dankbetuigingen, van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE MIDDELBIMBE COURANT. Vli ermometer. Middelburg 6 Sept. 8 u. vm. 64 gr. m. 12 u. 75 gr., av. 4 u. 71 gr. F. Verwacht verand. wind. Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestbagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peijl, te Zierikzee A. C. de Mooij, te Tholen W. a. van Nieuwenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Dithar, te Rotterdam, de Gebr. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de La Mar Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daubb Cie., John F. Jones, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zijn, willen zjj des avonds nog worden opgenomen. »Een getrouw lezer" van ons blad doet ons de vraag of wjj wel kennis namen van het geen het Goesche anti-revolutionnaire oigaan schreef naair aanleiding van onze twee op stellen met het opschrift»De nieuwe afgevaardigde ter Eerste kamer voor Zeeland." Die belangstellende vraag eischt eenig ant woord. Zeer zeker namen wjj van de eigenaardige redeneering van dat blad kennis, zooals wjj doen van alles wat men tegen ons gelieft in te brengen. Onze eerste indruk was die der verwondering over de hoogheid van toon en de brutaliteit, waarmee tegenwoordig dat blad zjjne wjjsheid aan den man brengt. En dan trof ons tevens hoe in dat geschrijf weêr op de gebruikelijke wijze heele en halve waarheden en onwaar heden door elkaar worden gehaspeld. Daardoor is polemiseeren eene onmogelijkheid en een totaal vruchteloos werk, want weerlegt men heden eene onjuistheid, morgen wordt zjj met de grootste kalmte, alsof daartegen niets is gezegd, herhaald. Wjj meenden het dan ook gerust aan eigen partjjgenooten van dat blad te kunnen over laten om zjjne redactie hare onhandigheid onder het oog te brengen, waar zjj zulk eene slechte zaak als de verheerlijking van jhr. E. A. Godin de Beaufort als minister van finan ciën tot de hare maakte. Zjj kunnen, beter dan wjj, haar zeggen dat zjj zich vergaloppeerde en het blad zal die getuigenis van hen zeker eerder in dank, althans in vertrouwen, aan nemen dan van ons. Het christelyk-gereformeerd-doleerende-Kujj - jperiaansche orgaan, dat door zjjne bestrjjding Van jhr. mr. Six zich weer in zjjne ware 'gedaante heeft getoond, al tracht het (Clubje, dat dit blad bestuurt, dit zoo veel jmogeljjk te verbergen om zich den steun yan alle kerkeljjken te verwerven, ten einde daarover later den scepter te zwaaien kan zich, zoo zjj die adressen soms niet weet, wenden tot de heeren baron Van Dedem en Seret, om te vernemen of er grond is tot loftui tingen op den minister Godin de Beaufort. De heer Herman Snjjders, voorzitter van de kiesvereeniging Eendracht maakt machtheeft in de vergadering, Maandag 17 Juli door die vereeniging gehouden, nog, behalve aan de woorden van die twee heeren, eraan herinnerd dat de heer Bahlmann botweg den heer Godin de Beaufort het verwjjt heeft gedaan dat hjj »de geldmiddelen, die hjj in welvarenden toestand aantrof, berooid heeft achtergelaten. De Standaard roemde evenmin de werk zaamheid van dien minister. Terloops zjj opgemerkt dat het Goesche bl ad indertjjd van de rede van den heer Her man Snjjders met een paar woorden gewag maakte maar geen enkele poging waagde om te weerleggen wat deze heeft gezegd. Trou wens, dit valt niet licht en het is vrjj wat gemakkelijker om alsof er nooit iets gezegd is weer klakkeloos de loftrompet over den minister Godin de Beaufort te steken. Toch toont men daardoor, in vergelijking met andere partjj-genooten en partij-organen te zjjn plus royaliste que le roi, want men moge algemeen erkennen dat jhr Godin de Beaufort een knap en talentvol man is daartegenover zjjn juist van alle kanten zjjn g emis aan werkzaamheid, aan geest van initia tief, zjjn niet-aanpakken" als minister meer of minder scherp veroordeeld. Dien »trouwen lezer" willen wjj nog tevens even opmerken, wat reeds meermalen is ge schied, oak door ons, dat het tot stand komen der pensioenwet voor de weduwen van burger ambtenaren volstrekt niet het uitsluitend werk is geweest van den heer Godin de Beaufort. Onder den liberalen minister Gleichman, in Januari 1878, werd tot dat doel van regeerings wege eene commissie benoemd; en in 1881,onder den ministerVanLynden, eene tweede commissie, die in 1882 haar rappoit uitbracht. De zaak was dus voorbereid en zoo goed als kant en klaar gemaakt, toen de heer Godin de Beaufort er de laatste hand aanlegde en haar tot stand bracht. Wjj willen echter niet onbillyk zjjn en hem de hulde onthouden, die hem voor dit tot standbrengen rechtmatig toekomtmaar, waar anderen hem den weg wezen en reeds de handen aan het werk sloegen* hem te verheerlijken zooals men op het redactie-bureau te Goes doet, dat is de partjjdigheid ten top punt voeren. Men toont daar ook volstrekt niet te weten hoe men in gezaghebbende kringen over de z.g. spoorwegovereenkomstèn oordeelten toch redeneert men daarover met een gezag, alsof men daarvan volkomen op de hoogte is en reeds voor eene jarenlange ervaring op dit punt staatterwjjl men bovendien de hoofdstrekking van ons betoog geheel op zjj schuift en in byzaken zich verloopt. De eenvoudige vraag, waarom juist jhr Godin de Beaufort, die meehielp door die overeen komsten een gevoeligen slag aan een Zeeuwsch belang toe te brengen, tot afgevaardigde voor Zeeland ter Eerste kamer moest gekozen worden en niet een ander party genoot --zie, die eenvoudige vraag laat men geheel onbe sproken. Dit geschiedt met opzet of uit onwetendheid. En onze «getrouwe lezer" houde het ons ten goededoor menschen, die öf met ons een cirkel willen ronddraaien om het publiek zand in de oogen te strooien öf niet kunnen lezen, laten wy ons niet gebruiken om te polemiseeren. Als middel van reclame voor hen moge dit zyn nut hebben; de noodzakelijkheid moge hun opgelegd zjjn om voor de party wit zwart te noemen onze lezers zullen er, dunkt ons, niets by verliezen wanneer wjj, dergelijke aan vallen onbesproken latende, hun een strjjd onthouden, die even onvruchtbaar als onver kwikkelijk mag heeten. Alleen in verkiezings dagen, tot weerlegging van onwaarheden, kan deze, tot voorlichting der kiezers, zyn nut hebbenin elk geval is hjj dan als een nood zakelijkheid te beschouwen. Haag zjjn gegaan om te werken voor zjjne benoeming, is zeker onjuist. «Wel lag het in de bedoeling, den troon te Buitenzorg klaar te maken voor zyn broeder, den secretaris-generaal van koloniën, en aan gezien deze combinatie onvereenigbaar zou zyn met zjjn vice-presidiaat bedankte hjj bjj tjjds. «Toen dan ook de heer C. H. A. van der Wjjck onlangs hier reisde als gemachtigde van de koninkljjke pakketvaart-maatschappij en door zyne oud-ambtenaren, waar zjj hem maar konden te pakken krygen, werd gefeteerd, weet ik haast zeker, dat hjj nog niet voor nemens was het paleis te Buitenzorg te be trekken. «De Minister hoopte toen trouwens nog, dat de heer Pijnacker er een jaartje zou aan- knoopen, en toen dit niet lukte, heeft men, geheel volgens het plan, de waardigheid aan geboden aan Jhr. Mr. H., den secretaris generaal, op en top gentleman als zyn broeder, en in koloniale aangelègenheden wel niet praktisch, maar door lange werkzaamheid aan het departement toch theoretisch zeer ervaren. Huiseljjke bezwaren schynen echter Mr. fl. te hebben weerhouden de benoeming aan te nemen, en toen heeft de gewezen vice-presi dent zich laten vinden." Vermits de invoer in België van koperen, bronzen of nikkelen muntstukken, welke aldaar niet gangbaar zijn, verboden is, kunnen pakketten, bestemd voor dat land en derge- ljjke muntstukken inhoudende, niet ter ver- ending per pakketpost worden aangenomen. Aanstaanden Zaterdag verleent de minister van binnenlandsche zaken geen audiëntie. Te 's Gravenhage is heden overleden de heer G. Emants, een zeer verdienstelijk man, die onlangs tot lid van den raad der residentie was gekozen maar Dinsdag verhinderd was zjjne eerste zitting by te wonen. Reeds ge- ruimen tyd leed hjj aan eene keelziekte. De overledene was lid van de staatscommissie van arbeidsenquête, waarin hy benoemd werd na den dood van mr Le Poole. Verder toonde hjj warme belangstelling in de sociale vraagstukken van den dag. Menig geschrift van zjjn hand legt daarvan getuigenis af; en vooral het Sociaal Weekblad bevatte vele bjjdragen over sociale toestanden. In het jongste nommer van dit weekblad kwam nog een opstel van zjjne hand voor over «Naastenliefde op sociaal gebied." Niet alleen in den uitgebreiden kring zjjner kennissen, die den beminnelyken man waar- deeren, maar ook daarbuiten zullen zeker velen met leedwezen van zyn overlyden kennis nemen. Mr -Brooshooft, de redacteur van De Loco motief, acht de verwisseling van gouverneur- generaal van weinig belang, omdat de eene bekwame en fatsoenljjke man voor den ander heeft plaats gemaakt. Behoudens enkele reserves gelooft de heer Brooshooft niettemin, dat Indië met den heer Van der Wjjck geluk mag worden gewenscht. Deze uitspraak licht hjj als volgt toe «In ge zond oordeel, yver, eerljjke bedoeling kan hjj den heer Pynacker niet overtreffen, maar hy heeft op dezen voor zyn langdurigen (bijna 3jarigen) persoonlijken diensttyd van Indië. »Hjj is, naar ik meen, niet byzonder geleerd, maar helder van hoofd, de kern der dingen goed vattende, niet bljjvende hangen op uiter- Ijjken schjjn, niet pronkende dan ook met boekenkennis, maar zelfs gaarne erkennende, dat hy van dit of dat niet goed op de hoogte is en dus van mannen, die er in doorkneed zyn, gaarne goeden raad aannemende. «Ook eerzuchtig is de heer Van der Wjjck niet. Hy had, dit meen ik zeker te weten het lastige landvoogdjj-baantje voor zichzelf niet begeerd. Wat men daaromtrent heeft verteld na zyne pensionneering als vice-presi dent van den Raad, als zou hy naar Den Na herexamen en ht't 2e toelatingsexamen zjjn aan de rjjks hoogere burgerschool a 1 h i e r nog toegelaten tot de eerste klasseJ. B. Giljam, A. J. de Weerd en J. A. Wortman; tot de tweede klasseW. H. Bal, I. M. Boasson e. v., A. L. J. Goethals e. v. en P. C. A. Teeling; tot de vierde klasseC. J. Boogaert en J. H. Callenfels. Daardoor beginnen de lessen met 109 leer lingen, waarvan 102 voor het volledig onder wijs. Door den raad van Kruiningen is be noemd tot onderwjjzeres mej. M. A. Janssen te Middelburg en tot onderwjjzer te Hans- weert de heer P. C. Maat te Terneuzen. Door de Vereeniging van onderwijzers en onderwijzeressen, belast met de opleiding van onderwijzers en onderwijzeressen in Zee land, zal op Zaterdag 16 dezer 's voormiddags te 11 uren in het hotel du Commerce alhier eene algemeene vergadering gehouden worden. De agenda vermeldt als punten van behan deling: benoeming van 2 bestuursleden in plaats van de heeren Ph. Rank en A. van Schelven en «Het onderwys in de handwerken," in te leiden door mevrouw J. G. Gravelotte-Pontier van 's Gravenhage. Te Breda is by het examen voor de hoofdakte o. a. geslaagd de heer G. Geertse van Middelburg. Als leerling op de rjjks hoogere burger- s chool met driejarige cursus te Bergen op Zoom is toegelaten I. E. I. van den Brink, wonende te Bath. Met intrekking van vroegere besluiten heeft de gemeenteraad van 's Hertogenbosch thans besloten geen kweekschool te bouwen Dit was te wachten. Dr. B. Meilink, directeur der H.JB. school te Kampen, herdacht Zondag onder vele bljjken v an waardeering den dag waarop hjj 25 jaar geleden het directeurschap aanvaardde. De Dinsdag in den gemeenteraad overge legde begrooting der inkomsten en uitgaven van de gemeente Middelburg voor den dienst 1894 bedraagt in ontvang en uitgaaf f 520.089.87. De ontvangsten worden geraamd als volgtHfdst. 1, ontvangsten wegens vroegere diensten, ƒ10.027.395; hfdst. II, inkomsten van gemeente-eigendommen en bezittingen ƒ131.876.785; hfdst. III, belastingen en heffin gen, 176.202.205, daaronder opcenten op 's ryks directe belastingen 40 op de gebouwde 10 op de ongebouwde en 95 opcenten op het personeel 63.107.59, hoofdei, omslag ƒ85.000, hondenbelasting ƒ938.75 en vergunningsrecht 3.625 hfdst IV, inkomsten van verschillenden aard en toevallige baten, ƒ132.853.485; hfdst. V, buitengewone ontvangsten ƒ69.130, waar onder een geldleening van ƒ6300 voor aanleg nieuwe werken ten behoeve der gasfabriek. De raming der uitgaven is als volgt Hfdst. I, huishoudelijk bestuur, ƒ26858.80; bfdst. II, kosten der plaatselijke belastingen, ƒ5762.69, hfdst. IH, onderhoud, aanleg en vernieuwing 44,595 hfdst. IV, onderhoud enz. 7710 hfdst. V, kosten van politie, schuttery, brand weer en straatverlichting, ƒ34018, daaronder voor politie 16,589, schuttery ƒ3642, brand weer 2527, straatverlichting 11,260; hfdst. VI, kosten van den geneesk. dienst en het armwezen, 38,440, voor den geneesk. dienst 3360 en voor het armwezen 35080 hfdst. VII, kosten ten behoeve van het onderwys en van kunsten en wetenschappen, 94625.86, daar onder het gymnasium 21088, het middelbaar onderwys ƒ8068, het lager onderwys ƒ59669.86, de bewaarscholen f 1749, ander onderwjjs 4051hdst. VIII, renten en aflossingen, 129.984.50hfdst. IX, andere uitgaven 135971.63, waaronder kosten, gemeen aan de exploitatie van de gasfabriek en van de duinwaterleiding 9450, kosten van de ex ploitatie der gasfabriek 676.53, kosten van de exploitatie der duinwaterleiding 5766 hoofdst. X, onvoorzien, f 2123.39. Ter openbare zitting der arrondissements- echtbank te Middelburg van Vrjjdag den 15den dezer, des voormiddags te 10 uren, zal worden behandeld de zaak tegen A. C. J., oud 41 jaar, zonder beroep, wonende te Mid delburg, huisvrouw van M. J. C. R., beklaagd van verduistering. In deze zaak zjjn 4 getuigen van wege het openbaar ministerie gedagvaard. In de Dinsdag te Vlissingen gehou den raadszitting bracht de voorzitter nog een woord van hulde en dank aan het afgetreden lid van den raad, den heer Harder, voor al hetgeen door hem in Let belang der gemeente was verricht. De leden betuigden met deze woorden hunne instemming. Dinsdag namiddag zouden te West- k a p e 11 e eenige schoolknapen van ongeveer 14 jaren na schooltyd gaan baden een hunner, voorzien van een zwemgordel, kwam te ver en werd door den stroom medegevoerd, en zou zeer waarschijnlijk verongelukt zyn, ware het niet, dat Jan den Hollander Wz. op het hulp geroep naar zyn kameraad was toegezwommen en hem naar den wal had gebracht. Te Arnemuiden is benoemd tot wethouder de heer Johs. Crucq, ter vervanging van den heer A. Boogert, niet herkozen. De kermis te G o e s is thans ten einde. In de eerste dagen was het tamelyk stil, zeker door het ongunstige weer. Den laatsten dag, Dinsdag, echter stroomde het volk van heinde en ver naar de hoofdplaats van Zuid-Beveland. Een trein b. v. bracht een 1800 tal reizigers aan. Duizenden bewogen zich langs pleinen en straten. Er heerschte een gepaste vroolijkheid en de taak der politie was gemakkelijk. De Dinsdag heeft voor de belanghebbenden! die eerst slechte zaken deden, alles goed ge maakt. Uit Y e r s e k e schryft men ons In de Dinsdag gehouden raadsvergadering, waarby veel publiek was opgekomen, werden de in Juli herkozen raadsleden op de gebrui kelijke wyze geïnstalleerd. Tot wethouder werd benoemd de heer Joos Sandee, in de plaats van den heer J. Sinke, die moest aftreden. De aftredende ambtenaren van den burger lijken stand, de heeren Van der Burght én Sehipper, werden herbenoemd en namen die benoeming aan. Het ingekomen verzoek om ontslag tegen 1 October van mej. Kievit, onderwjjzeres aan school 2, werd op de meest eervolle wyze verleend. In haar plaats werd benoemd mej. F. M. C van Swieten te Oud-Vosmeer en in de plaats van den heer Nieuwenhuize mej. C. J, Boden- stafï te Bergen op Zoom, de eerste tegen 1 Oct., de laatste tegen 16 Sept. Tot onderwjjzer aan school 1 werd tegen Oct. benoemd de heer P. C. Maat te Terneuzen. Met hem stonden op de voordracht de heeren J. A. Tavenier te Cadzand en M. Griep te Utrecht. Een verzoek van den heer Van Noppen onderwjjzer aan school 2, tevens onderwjjzer in het Fransch, om verhooging zjjner jaar wedde werd ingewilligd. Met ingang van Jan. 1894 zal hy 25 opslag krygen. Naar aanleiding van dit verzoek stelde de heer Cupéry voor als beginsel aan te nemen dat de kosten van het onderwjjs in het Fransch geheel door de belanghebbende ouders zullen gedragen worden, en het schoolgeld daarnaa te regelen. Dit werd met algemeene stemmen aangenomen. De rekening over 1892 werd met onveran derde eindcijfers voorloopig goedgekeurd in ontvang op f 38863.65, in uitgaaf op ƒ36148.965, alzoo met een goed slot van 2714.685. De begrooting voor 1894 met een eindcjjfer van 29638.955 in ontvang en uitgaaf werd den raad aangeboden. Aan het einde der vergadering verzocht de heer Joos Sandee den voorzitter (burgemeester) om inlichtingen betreffende zyn handelwjjze tegenover den gemeente-veldwachter Bles. Spreker wist, dat deze door den burgemeester voor ontslag was voorgedragen omdat hjj bjj den laatsten brand op het dorp niet tegen woordig was geweest, wjjl hy (Bles) in zyn slaap het klokgelui niet had gehoord. De heer Joos Sandee noemde die voordracht tot ontslag onrechtvaardigen veroordeelde haar ten strengste. De voorzitter was ongenegen ten deze inlich tingen te verstrekken, omdat het een politie zaak gold, waarmee de raad niets te maken had. Later gaf hjj evenwel eenige inlichtingen. De heer Sinke stelde eene motie van af keuring voor, tevens met de strekking om den Commissaris der koningin te verzoeken het ontslag niet te verleenen. Zjj werd met alge meene stemmen aangenomen. De heer Cupéry had een andere grief. Hjj deelde mede, dat den dag na de vorige raads vergadering de beide veldwachters Bles en Koster door den voorzitter waren ontboden en hem den last hadden ontvangen streng op de kinderen van spreker te letten en van het minste vergrjjp proces-vërbaal op te maken. De burgemeester was boos, omdat spreker in de raadsvergadering tegen de voorgestelde wjj- ziging der politie-verordening had gesproken en gestemd. Toen Bles opmerkte, dat die kin deren nog geen 10 jaar waren, had de burge meester gezegd, dat er toch proces-verbaal moest opgemaakt worden, dan waren die kin deren al vaat bjj de justitie bekend, en als zjj dan 10 jaar waren, waren zjj ryp voor de doos. Aan de waarheid dezer mededeeling was niet te twjjfelen zeide de heer Cupéry daar zjj hem door Bles verstrekt en door Koster bevestigd was in tegenwoordigheid van het raadslid Joos Sandee. De heer Cupéry vroeg ten slotte of een burgemeester, die zoo kinderen trachtte te vernietigen, waard was langer zyn plaats te bekleeden. De heer Sinke meende bovendien dat de voorzitter daardoor te kort had gedaan aan de artt. 45 en 47 der gemeentewet. De voorzitter ontkende den last zóo gegeven te hebben. Hjj had meer in algemeenen zin gesproken en de woorden «ryp voor de doos" had hjj volstrekt niet gebezigd. Deze ontkenning belette niet dat de raad in eene motie, door den geer Joos Sandee voor gesteld, zyne afkeuring over deze handelwjjze uitsprak. In de Dinsdag te St. Maartensdijk gehouden vergadering van den gemeenteraad was van Ged. staten bericht ingekomen, dat zjj goedkeuring verleenen aan het besluit van den raad, waarby de heer Nelisse niet toege laten werd als raadslid. Dientengevolge zal eene nieuwe verkiezing voor raadslid moeten plaats hebben. Zooals vroeger gemeld i» bestaat er verbo den graad van bloedverwantschap tusschen do de heeren Charpentier en Nelisse. Eerstge noemde nl. is gehuwd met de moeder van den laatste. Te Stavenisseis benoemd tot wet houder, ter voorziening in de vacature van wjjlen den heer C. Potappel, de heer N. Kodde. Onder C1 i n g e, aan den weg van die gemeente naar het gehucht Nieuw-Namen, sloegen Maandag avond twee voor een wagen met klavers gespannen paarden van den land bouwer J. v. Hoelst van Meerdonck op hol. De 59-jarige knecht sloeg van den wagfi*, kwam onder de wielen terecht en was een ljjk. - In de Dinsdag te Zaamslag gehouden raadszitting werd met 5 van de 7 stemmen tot wethouder herbenoemd de heer A. Riemens. Ter vervanging van den heer Van Kerk- voort, die bjj de jongste verkiezing verlangd had, niet meer als raadslid in aanmerking te komen en dus niet is herkozen, werd bjj her stemming over de heeren D. Dekker en K. do Kraker eerstgenoemde met 3 van do 4 geldigo stemmen tot wethouder gekozen. Ter vervanging van den heer Van Kerkvoort voornoemd werd tot ambtenaar van den bur gerlijken stand bij herstemming gekozen de heer L. J. Geelhoedt met 3 van de 5 stemmen. De overige bekwam de heer D. Dekker. Nog werd tot ambtenaar van den burger lijken stand benoemd de heer K, de Kroket

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 1