LAATSTE BERICHTEN. BUITENLAND. Verspreide Berichten. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE VERZENDING MAIL. Oost-Indië. West-Indië Algemeen Overzicüt. onze taal met nimmer falende natuurkeus op nemen en tot rjjker leven verwerken zal. En nu onze beminde regentes dus ging de spreker voort jaar en dag de taal van kaar tweede vaderland beslist in eere houdt en daarmeê den stempel der volle oprechtheid zet op haar koninklijke bescherming van dit con gres, is in den hoogsten kring over de min achting onzer moedertaal een vernietigend vonnis geveld en dat het voornaam staan zou de taal van zjjn moeder te verachten, zal ook de voornaamste niet meer durven volhouden. »Dat alles spelt haar een betere toekomst. Daar is hope dat de beschaafde Nederlanders in Noord en Zuid, in grooter getale enklaar- der en ernstiger dan te voren zich bewust zullen worden van den schat, dien ze in hunne moedertaal bezitten, dat zjj dien trouwer be waren en hooger waardeeren zullen." Deze rede werd zeer toegejuicht, evenzeer als de mededeeling van den heer Beelaerts, dat de volksraad van de Zuid-Afrikaansche republiek eene bjjdrage van 250 p. st. ten bate van het woordenboek had verleend. Omtrent de werkzaamheden valt nog het volgende mede te deelen Dr H. Brugmans, van Groningen, die de Engelsche archieven onderzocht heeft, deed belangrijke mededeelingen omtrent hetgeen hjj daarin betreffende de Nederlandsche ge schiedenis had gevonden. Dr Julius Frederiehs, leeraar aan het athenaeum te Ostende, beantwoordde de vraag, waarom Zuid-Nederland nog geene geschiedenis heeft, met de verklaring, dat de hoogleeraren te zeer overladen waren met werk. Mr Seerp Gratama, rijksarchivaris te Assen, verdedigde de stelling, dat de Drenten van Frankischen oorsprong zjjn. De heer Bense, leeraar aan het gymnasium te Arnhem, stelde de wenechelijkheid in het licht van het oprichten van vrije openbare bibliotheken, geljjk in Engeland bestaan. De heer M. J. Mees, predikant te 's Graven - hage, drong er op aan, dat op de scholen beter gelet mocht worden op de kunst van lezen en voordragen. De heer H. W. Oosten, predikant bjj de Geref. kerk alhier, heeft bedankt voor het beroep naar die gemeente te Maassluis en de heer M. Keulemans te Zierikzee voor dat naar Woerden. De heer J. J. Six Djjkstra Pz., sedert 1852 pred. bjj de Ned. herv. gemeente te Cadzand heeft tegen 1 October zjjn eervol emeritaat aangevraagd. Heden morgen vertrokken per extra-trein de militairen, in garnizoen te Vlissingen en te Middelburg, naar Gilze Kjjen, in de nabjjkeid waarvan, zooals men weet, ge durende een twaalftal dagen zal worden gekampeerd. De trein te Yiissingen nam op 17 officieren, 412 minderen, benevens een paardk Middelburg werden opgenomen 17 officieren, 397 minderen en een paard. Bovendien was in den trein een bagagewagen. De militairen vertrokken van Yiissingen te 6.24 en van Middelburg te 7.20. Zjj kwamen te 10.12 te Gilze Rjjen. Tal van personen, waaronder vele van het zwakke geslacht, deden, niettegenstaande het vroege uur, den vertrekkenden uniformdragen- den tot aan het station uitgeleide. Door den gemeenteraad van Oost- en West-Souburg is met algemeene stem men benoemd tot ambtenaar van den burger ljjken stand de heer P. S. Buteux, burgemeester. De gemeente Borssele telt tegen woordig onder hare 1035 inwoners niet min der dan 38 personen, die meer dan 70 jaren oud zjjn. Elf hebben den leeftijd van 81 tot 90 jaren bereikt, zestien zijn van 75 tot 80 jaren oud en elf van 71 tot 74 jaren. Uit Han»weert schrijft men ons Met de meest mogelijke zorg wordt hier thans gewaakt tegen verspreiding der cholera. De ljjders worden in de barak door den zieken oppasser, die het gebouw niet verlaat noch met iemand in aanraking komt, op de meest zorgvuldige wjjze behandeld. Al het beddegoed kleeren enz. in schepen, waarop lijders voor kwamen, worden onmiddelijk van boord gehaald en in de ontsmettingsmachine uitgestoomd waarna het schip wordt ontsmetis dit alles geschied, dan voorzien zich de ontsmetters van andere kleeren, terwjjl de kleederen, waar- van zjj zich hebben ontdaan, direct in de ont smettingsmachine worden uitgestoomd, voor en aleer zjj deze huiswaarts kunnen medevoeren Zij zeiven ontsmetten zich ook vóór zjj aan den wal mogen komen. Als de kleederen zijn uitgestoomd, worden deze weer aan boord ge bracht van het ontsmette schip, waarna dat schip nog vjjf dagen in quarantaine moet bljjven liggen en er niemand van het scheeps volk zich aan den wal mag begeven. Op een en ander wordt door de politie scherp gelet. Op de schepen, waar ziektegevallen zjjn voorgekomen, is een bord geplaatst, waarop met duidelijke letters vermeld staatAziatische cholera; ook aan de barak is een dergeljjk bord bevestigd. Tot heden zjjn zeven ljjken van aan cholera gestorvenen op de begraafplaats te Kruiningen begraven. Schipper Touw en zjjn vrouw met een kind, alsmede de broeder van de reeds eenige dagen overledene vrouw van schipper Schot bevinden zich nog in de barak, en zjj verkeeren in goeden welstand. Door den gemeenteraad van R e n e s s e ia besloten een oproeping te doen voor een telefenonist. Er zal een bestelloon geheven worden van 10 cent in Renesse en 30 centiu de gemeente Noordwelle, waar men slechts wacht tot ReneBse met Brouwershaven en Haamstede is verbonden om ook aansluiting te vragen. De betrekking van onderwjjzeres, sinds 1 Mei vacant, bljjft nog maar steeds onvervuld, en ondertusschen naderen de wintermaanden en kunnen de onderwjjzers zien, dat ze dien drukken tjjd maar met hun beiden al knoeien de en dresseerende rond komen. De telefoon s nuttig voor enkelen, de stoomtram (ook door de gemeente gesubsideerd) is het ook, maar van goed onderwjjs profiteert de heele ge meente dat wordt wel eens vergeten, zegt onze berichtgever. Door den gemeenteraad van Schoon- d jj ke is op verzoek van het burgerljjk arm bestuur besloten dat lichaam op te heffen en met ingang van 1 Januari 1894 de armen, als ze er zjjn, rechtstreeks door de gemeente te bedeelen. De reden, die tot deze opheffing heeft geleid, is dat sedert enkele jaren dit bestuur geene armlastigen had en deze inrich ting alleen uitgaven deed aan de bestaande kerkeljjke diaconiën in bijzondere gevallen, b. v. eene toelage voor bet aanschaffen van een houten been, het verplegen in een ziekenhuis of voor verpleegden in een gesticht, uitgezon derd krankzinnigen die steeds voor gemeente rekening verpleegd worden. Daar het burgerljjk armbestuur geene eigene inkomsten heeft, moesten al deze uitgaven door het verleenen van subsidie door de gemeente gedekt worden. Ter vereenvoudiging der zaak en besparing van administratiekosten is nu bovengenoemd besluit genomen. - Bjj het te 's Gravenhage afgenomen wor dend examen in de Fransche taal 1. o. is onder anderen geslaagd de heer J. Bierlé van Terneuzen. Te Breda verwierf hoofdakte de heer A. J van de Vjjver te Vlissingen. Te Arnhem heeft nog geen der ambte naren van post- en telegraaf instemming be tuigd met het denkbeeld van enkele hoofd ambtenaren, om bjj te dragen voor een hulde- bljjk aan wjjlen den heer J. P. Hofstede. De luchtreiziger Lóón Mary is te 's Her- togenbosch weer ongelukkig geweest. Bij het opstijgen kwam zjjn ballon met de takken in aanraking en kreeg zjj zulke scheuren dat de reiziger spoedig moest dalen. De stoomboot Zeelandkapitein Nibbens, de reis makende van Rotterdam naar Zierikzee, werd te hulp geroepen door den schipper van de aak Catharina, die met vallend water in het Hellegat aan den grond was gevaren. Na eenige vruchtelooze pogingen mocht het ein delek gelukken de aak in vlot water te brengen. Ware de hulp niet zoo spoedig en krachtig verleend, dan zou de aak met hare lading reddeloos verloren zjjn geweest. Zaterdagavond had op de Maas voor Rotterdam een aanvaring plaats tusschen de Haarlemsche goederenboot Stad Rotterdam en het tjalkschip De Hoop, schipper Zwiers, van Zwartsluis. De schok was zóo hevig, dat de dertienjarige dochter van den schipper tegen het dek geslagen werd het ongelukkige meisje was onmiddelljjk dood. Het schip heeft weinig schade. Tegen den kapitein der schroefboot is proces-verbaal op gemaakt. Toen Maandag morgen te Amsterdam de mariniers langs den Singel marcheerden met de muziek voorop, geraakte een jongetje van vjjf jaar, dat met alle aandacht naar de mooie soldaatjes" keek, van zjjn moeder af en onder een juist passeerend rjjtuig. Treurige aanblik voor de moeder, die terstond toen ze den jongen miste, naar haar kind omzag en het nu zwaar gewond naar het gasthuis moest zien dragen Bjj aankomst in het gasthuis was het kind reeds overleden. Op den Haarlemmerdjjk te Amsterdam reed Zondagnamiddag een nieuw soort kin derwagen, geheel van nickel vervaardigd, die werd voortbewogen door een dame die er achter op zat, als op eene velocipède. In den kinderwagen zat een kind van eenige maanden. Toen de lieve straatjeugd, wat zoo haar aard is, het der dame lastig begon te maken en met koolstronken wierp, waardoor baby ging schreien, draaide de dame een knop aan het rjjtuig een halven slag om en een speel doos liet een aardig deuntje hoorenen zoo werd de kleine tot kalmte gebracht. Maar de kwajongens uit de buurt aan de Eenhoorn- sluis lieten zich niet door de muziek bedwingen zjj gingen voort vrouw en kind te hinderen, tot een paar burgers hen de zwaarte van hunne wandelstokken lieten voelen. In het Yondelpark aldaar hebben baldda- digen een der zwanen de hals omgedraaid. Door de Niewer Amstelsche politie zjjn een paar jongens aangehouden van 15- en 16- jarigen leeftijd, die er hun werk van maakten valsch geld te fabriceeren, door middel van platgeslagen stukjes soldeersel tusschen kwart jes en dubbeltjes op de tramrails aan den Over toom te leggen, zoodat, wanneer de tram daar overheen reed, de beeltenis en het jaartal er op afgedrukt stonden. Bjj een paar koekbak kers mocht het hun reeds gelukken voor deze valsche mnntstukjes lekkemjjen te koopen, tot dat zij eindeljjk betrapt en aan de politie over geleverd werden. Maandagochtend keerden drie personen uit Oostzaan van een gehouden strooptocht huiswaarts, toen een hunner bjj het in orde brengen van zjjn geweer met den vinger aan den trekker kwam, tengevolge waarvan het schot afging en een negentienjarigen makker in den rug trof. Deze zakte ineen en was een ljjk. In den nacht van Maandag op Dinsdag zjjn bjj een brand te Laren vier paarden van de aldaar gedetacheerde batterij veldartillerie in de vlammen ongekomen. In de werkplaats van een instrument maker te Dordrecht sprong Maandag middag een steen, welke door een gasmotor wordt bewogen. Een stuk vloog den winkel in en een ander tegen het plafond, welk laatste, terugkomende, den instrumentmaker in den rug trof en hem ernstig verwonden. Ongeveer een jaar geleden overleed te Tiel de heer H. de J., die bjj een notaris daar ter stede 40,000 gedeponeerd had, onder be paling, dat deze som moest worden ingeschre ven op het Grootboek der N. W, S. en uit de rente van dit kapitaal wekeljjksche uitkeerin- gen zouden worden gedaan aan eenige daartoe aangewezen personen. Na den dood van dezen zou het kapitaal aan de familie van den erf later komen. Eenigen tjjd na hem overleed de notaris, en spoedig daarop staakten de weke ljjksche uitkeeringen, omdat het grondkapitaal niet ter bestemder plaatse was ingeschreven. De betrokken personen leggen zich niet neer bjj de beslissing van de erfgenamen van den notaris, maar hebben hulp bjj de justitie gezocht. Voor 22 jaren verloor iemand te Bols-, ward een gouden ring, met juweelen bezet, Toevallig daar komende werd hem ter kennis gebracht, dat die ring gevonden is voor vjjf aren. Tegen den daarvoor gevraagden prjjs, een bagatel, werd de verliezer wêer eigenaar- van het kostbaar kleinood f 300). In den nacht van Zaterdag op Zondag is te Nieuwolda, vermoedeljjk ten gevolge van kwaadwilligheid, een stoom-dorschmachine met een hoeveelheid graan van f 1000 waarde van een landbouwer door het vuur vernield. Te Rotterdam hebben zich tot en met Dinsdag in het geheel 11 gevallen van cholera voorgedaan, waarvan 8 met doodeljjken afloop, terwjjl drie ljjders in behandeling bljjven. Te Huissen is op een schip een kind onder- cholerische verschjjnselen gestorven. Of men hier met Aziatische, dan wel met inlandsche cholera te doen heeft,kan moeiljjk worden uitge maakt, aangezien de uitwerpselen in den Rjjn zjjn terechtgekomen.Voorzichtigheidshalve is het schip ontsmet, en het ljjk naar het kerkhof vervoerd. De schipper, bjj wien zich ook cholerische verschjjnselen voordeden, is aan de beterhand. Te Haastrecht doet zich een geval van Aziatische cholera voor bjj een stoker, uit Antwerpen afkomstig, die Zaterdag aan den weg werd gevonden en te Alphen overleed Dinsdag een man, onder verschjjnselen van cholera. In de kom dier gemeente is nog een cholerageval geconstateerd bjj een kind. Het Rjjnwater is besmet verklaard. Te Sliedrecht is Dinsdag een werkman, overgebracht van het werk aan de Nieuwe Merwede, aan cholera bezweken. Aan boord van een schip, dat te Deventer in de haven lag en laatst van Rotterdam kwam, deed zich een verdacht ziektegeval voor. Het schip is daarom in quarentaine gebracht. BI jj kens - een bericht aan de Ré forme werden tusschen Maandag morgen 10 uur en Dinsdag 10 uur vier cholera-ljjders gebracht in het hospitaal Stuyvenberg te Antwerpen. Geen sterfgevallen kwamen voor. Een ljjdei- verliet genezen het hospitaal, zoodat nog elf patiënten aan cholera in behandeling bleven. Te Nantes breidt de epidemie zich uit. Er zjjn dageljjks 25 gevallen van cholera. Ver leden week waren er 35, de helft met doode ljjken afloop. Volgens de officieele opgave in den Reichsanzeiger zjjn in de laatste veertien dagen in de verschillende streken van Duitsch- land niet meer dan 11 cholera-gevallen, waar van 8 met doodeljjken afloop, voorgekomen, 3 daarvan waren te Berljjn, 1 te Douanesckingen en 7 in het Rjjngebied (3 Neus en 1 in Duisburg, Homberg, St. Goarshausen en Neuwied). Volgens een Weener blad is aldaar een geval van cholera voorgekomen. paleis, dat onder rechterlik toezicht staat, niets te zeggen heeft. In het Hongaarsche dorp Hodmeze-Vasar- hely werden dezer dagen een boer met zjjne vrouw en vjjf kinderen vermoord in hun slaapvertrek gevonden. Eén zoon bleef over en deze heeft zich nu bjj de justitie aange meld met de bekentenis dat hjj de dader is. Hjj had uit hebzucht gehandeld, maar zjjn geweten liet hem geen rust. Volgens de mededeeling van een vakman aan de N. Fr. Pr. zou het kanaal van Korin- the eerst over twee a drie maanden voor de scheepvaart worden opengesteld en zou het dan nog de vraag zjjn, of de groote post- en passagiersbooten het in den winter kunnen bevaren. De aanleg van den westeljjken ha venmond schjjnt fout, zoodat de schepen bjj hevigen wind het kanaal niet kunnen binnen- loopen. Ook moeten de meeste vertegenwoor digers der vreemde mogendheden ongunstig over het kanaal hebben gerapporteerd. Gedurende de cycloon, die boven de Amerikaansche staten Georgia en Noord Caro lina woedde, werd Savannah, in Georgia, ver woest en kwamen 40 menschen om het leven. De aangerichte schade wordt op 10.000.000 doll geschat. De telegraphische gemeenschap met het Zuiden werd verbroken. Te Kennersville, North Carolina, werden ge durende een cycloon 100 huizen verwoest, vier personen gedood en velen gekwetst. Wegens het verbreken van de telegraphische gemeenschap met het Zuiden waren te New- York gisteren nog maar weinig bjjzonderheden over de ramp bekend. Maandag vond voor Antwerpen op de Schelde opnieuw een aanvaring plaats. De Engelsche stoomboot Restitution, met bestem ming naar Port Said, was op sleeptouw geno men door de John Ruil. Op de hoogte der Rhjjnkaai gekomen brak eensklaps de tros van de sleepboot, waardoor de Restitution tegen den steamer Rhynland der Red Star Line stootte en tegen den lichter Bien Venu. De lichter werd in twee gesneden, doch werd onmiddelljjk door de Watergeus op sleeptouw genomen en naar den linkeroever gebracht, waar zjj onmiddelljjk gezonken is. De schipper en zjjne familie zjjn gered, tqaar een werkman is verdronken. Te Berchem bjj Antwerpen is door de Belgische regeering eene vesting verkocht voor 220,000 frs. Een ondernemer, die daar een nieuwe stadswijk wil bouwen, werd eigenaar van het fort. De Brusselsche Gazette verhaalt de vol gende afschuweljjke geschiedenis Onlangs had een prjjskamp voor wiëlrjjders plaats. Een vader had zjjnen zoon aangespoord daaraan deel te nemen en trad zelf' op als entraineur. Het kind was zwak. De genees- heeren hadden verklaard, dat het gevaarljjk was hem te doen rijden. Niets hielp. De jongen moest meedoen en kwam de eerste op eenige kilometers afstands van het doel. Toen kon hjj niet verder en vroeg te mogen ophouden. De vader dwong zjjnen zoon voort te rijden en het kind reed voort, won den prjjs, maar stierf twee dagen later aan de gevolgen zjjner vermoeienis. En de vader, wat doet men daarmee Te Brugge heeft voor den krijgsraad terecht gestaan de Belgische kapitein Félix, die zich aan het strand te Ostende had schul dig gemaakt aan diefstal van portemonnaies uit badkoetsjes. De beschuldigde hield zjjn onschuld vol en beweerde, dat hjj slechts voor de grap de dames-badkamertjes geopend had; intusschen kon hjj niet verklaren hoe hjj in het bezit kwam van een goudstuk, dat aan een Engelsche dame toebehoorde. Ondanks de uitstekende getuigenissen van zjjn chefs en kameraden, werd hjj schuldig verklaard aan de ten laste gelegde misdrjjven en tot 1 maand gevangenis, 26 fr. boete en niet-eervol ontslag uit den dienst veroordeeld. In den sneltrein van Brussel naar Parjjs, welke Donderdagavond te 6 u. 58 m. in de Fransche hoofdstad moest aankomen, is bjj het station Villers Cotterets een waggon inbrand geraakt door het warmloopen van een der- wielen. De passagiers lieten het noodseintoe stel werken, maar zonder gevolghet toestel weigerde, of het sein werd niet opgemerkt, althans de trein stond niet stil. Eindeljjk toen de angst ten top gestegen was, bleef de trein sfaan bjj het volgend station, waar de bran dende waggon ten snelste werd ontruimd en afgehaakt. Te Parjjs is zegt J. H. R. in het N. v. d. D. thans de kunst van eene Hol- landsche danseuse het nieuwste wat men zich denken kan, nl. de slangendans te paard, de serpentine a cheval. Juffr. Helene Gerard, uit Utrecht, voert dezen uit in het Cirque JEté te Parjjs. De geheele manege en al wat noodig is wordt daarvoor met zwart doek bedekt; slechts een flauw electrisch licht van boven ziet men. Juffr. Helene Gerard komt dan in het zwart op een zwart paard aanrijdenplotseling valt sterk electrisch licht, in alle kleuren, uit de hoogte op haar neer. Zjj vangt dan op het zwarte »panneau" den slangendans aan. Deze vertooning moet een tooverachtig effect maken. Talrijk zjjn dan ook de complimenten, aan juffr. Helene Gerard gebracht, aan de schoone Hollandsche, tenger van bouw, hoogst gracieus in hare bewegingen en betooverend met hare mooie zwarte oogen. De Paus zond iemand tot het hoofd dei- familie Borghese, om te beletten, dat haar be roemd paleis te Rome aan vrjjmetselaars-loges zou worden verhuurd. De prins gaf tot ant woord, dat het hem zeer speet, maar dat hjj er niets aan kon doen, aangezien hjj over het Gtoes. Heden middag had alhier op de Vlasmarkt eene zeer ernstige vechtpartjj plaats tusschen vier personen. Twee werden gekwetst; bjj de arrestatie der vechtenden werd ook een politieagent gewond. 's Gravenltag-e. Jhr mr J. ril. A. van Panhujjs aanvaardde heden als vice-president van den Raad van state het voorzitterschap der afdeeling voor de geschillen van bestuur. De waarnemende voorzitter, de heer Van Eysinga, betuigde de ingenomenheid der af deeling met de optreding van den heer Van Panhujjs, met bereidverklaring tot harteljjke samenwerking. De heer Van Panhuys beval zich weder- keerig in den steun van zjjne medeleden aan en sprak de hoop uit het voortreffeljjk voor. beeld van wjjlen den heer Van Reenen te zullen volgen. Een militair der jagers heeft aan de politie alhier bekend dat hjj een paar weken geleden op verzoek van zjjn meisje een kind, waarvan zjj daags te voren bevallen was, in een sloot onder Rjjswjjk heeft geworpen. Het ljjkje is gisteren daaruit opgehaald. Amsterdam. Bjj de Dinsdag alhier ge houden verkiezing voor een lid der Provinciale staten vacature-Asser waren uitgebracht 3500 geldige stemmen. Het aantal kiezers bedraagt meer dan twintig duizend. Herstemming moet plaats hebben tus schen de heeren C. J. M. Djjkmans (liberaal) die 1696 en mr L. H. Povel (katholiek) die 1097 stemmen verkreeg. Op den heer mr D. P. D. Fabius (a n t i- revolutionnair) waren er 689 uitgebracht. Brussel. De kamer van afgevaardigden is tegen Donderdag bjjeengeroepen. Berlijn. Naar de Frankf. Ztg. verneemt voerde keizer Wilhelm aan het diner na de teraardebestelling te Coburg een levendig ge sprek met den tegenover hem zittenden vorst van Boelgarjje; noch politieke noch familie aangelegenheden werden besproken. De keizer stootte met den vorst op diens gezondheid aan. Terwjjl prins Ferdinand Maandag bjj het familie-diner in zwarten rok verscheen, droeg hjj Dinsdag aan tafel, terwjjl de koning van Saksen en de groot-hertog van Baden mede aanzaten, de Boelgaarsche uniform met al zjjne orden. Ale w-York. Door een cycloon is de haven stad Portroyal bjjna geheel door de zee ver zwolgen; honderden personen verdronken. Charleston is bjjna geheel verwoest. Op de eilanden aan de kust van Carolina zjjn 500 menschen omgekomen. Laatste Vertr6k buslichting aan het Middelburg. Rotterdam {Lloyd)1 Sept. 5.45 's avonds. Marseille (Fr. dienst) 2 Sept. 5.05 's morgens. Genua (Nederl.)5 Sept. 5.45 's avonds. Brindisi (Eng. dienst). 8 Sept. 1.10 's nsm. Amsterdam (Nederl.)8 Sept. 5.45 's avonds. Marseille Lloyd)12 Sept. 5.45 's avonds. Brindisi (Duitscbe dienst). 25 Sept. 1.10 's nam. De Fransche mailbooten doen Riouw, Banka en Palembang niet aan. Naar Curasao (Bonaire en Aruba) via New-York 31 Aug. 9.10 's avonds. Suriname(St. Martin, Saba en St. Enstatios) via Southampton 8 Sept. 11.10 's morgens Suriname via St. Nazaire. 8 Sept. 5. 'e morgens Suriname en Curajao via Amsterdam20 Sept, 5.40 's avonds Het schjjnt dat de Belgische constituante niet eerder wil uiteengaan alvorens zjj het perpetuum mobile zinnebeeld van haar eigen doen heeft uitgevonden. Wanneer zal de grondwetsherziening geëindigd ajjn? Wie waagt het te zeggen Maandag hield graaf Goblet d'Alvilla in den senaat zjjn aangekondigde interpellatie tot de egeering over den politieken toestand, in het leven geroepen door de kamer tegevolge van het verwerpen van art. 56, geljjk het door den senaat was aangenomen. Teneinde uit de impasse te geraken, waarin men thans opgesloten zit, drong de interpellant krachtig aan op een vergeljjk, hetzjj dat de regeering daartoe het initiatief nam, hetzjj dat de commissies van XXI uit de beide kamers met elkander in overleg traden. Uitvoerig beantwoordde de minister-president Beernaert den heer Goblet. Hjj was van oor deel dat de waardigheid van den senaat ver biedt in deze den eersten stap te doenop de linkerzjjde wierp hjj de schuld dat de her vorming van art. 56 was mislukt, Enkele zinspelingen maakte de premier op de moge- ljjkheid eener ontbinding der constituante, maar niemand neemt deze bedreiging voor ernst en de heer Beernaert vergenoegde zich ten slotte met een minder platonische waar schuwing over het gebrekkig werk der her ziening, dat ten slotte als resultaat van alle eindelooze beschouwingen en onderhandelingen zal overbljjven. Uit het debat in den senaat, waaraan ook nog leden der linkerzjjde deelnamen, valt althans dit te constateeren, dat allen, linker zjjde en rechterzjjde met de regeering overeen stemmen op éen puntonhoudbaarheid van het tegenwoordige art. 56 en den census van f 1000, een stelsel even weinig vereenigbaar met art. 53, bepalende dat naast de rechtstreeks door de kiezers krachtens art. 47 gekozen leden in den senaat nog zullen zitting hebben dooi de provinciale raden gekozen leden, als art. 47 betrekkeljjk het kiesrecht voor de kamer. Wat niet kan zjjn dit weet men dus; wat zal zjjn, is voor allen echter nog een probleem. Wel is waar heeft de minister Beernaert verklaard, dat hjj van de linkerzjjde, en van de linkerzjjde alleen, verwacht een voorstel, dat bevrjjding uit de tegenwoordige verwarring zal brengen, maar men weet te goed hoe ver het antagonisme tusschen de beide groote politieke partijen in België gaat om te begrijpen dat het tooverwoord, dat red ding moet brengen, niet zoo spoedig is gevon den. Bovendien klinkt het zonderling uit den mond eener regeering te hooren dat de par lementaire minderheid in dit geval het initia tief voor een regeling moet nemen. Trouwens deze vreemde opvatting past geheel in de weinig krachtige houding, welke het ministerie- Beernaert van den beginne af tjjdens de grond wetsherziening heeft aangenomen. Men twjjfelt intusschen niet, of de regeering, al weigert zjj zich in het openbaar hieromtrent uit te spreken, verzuimt niet achter de coulissen mede te werken aan het tot stand brengen van een vergeljjk. Onderwjjl moet men den arbeid der kamer- afwachten, die zjjn de bladen goed inge licht morgen, Donderdag, reeds zal bjjeen- komen ter beraadslaging over art. 56. Voor alle partjjen is het een verbljjdend feit, dat het Belgische volk bitter weinig belang stelt in de hervorming van den senaat, anders had het licht kunnen gebeuren dat men een herhaling had moeten aanschouwen van de agitatie en de woelingen van April 11. Sedert geruimen tjjd kwamen er af en toe berichten uit Spanje, die bewezen dat aldaar een sterke gisting onder de bevolking bleef heerschendan werd als aanleiding tot de ongeregeldheden de nieuwe wet op de stedeljjke belastingen genoemd, dan ontevredenheid over wjjzigingen in de militaire commando's. Plotseling is het te San Sebastian, waar de koninkljjke familie, zooals gebruikeljjk, haar zomerverbljjf houdt, tot een uitbarsting van het volk gekomen. Zooals men weet, hadden er betoogingen, vooral tegen den minister president Sagasta, die zich eveneens te San Sebastian bevindt, plaats, terwjjl overigens de demonstraties een streng particularistisch karakter droegen. Het spelen der Baskische hymne werd geëischt en de kreet Viva los Fueros werd gehoord. De Fueros zjjn de oude privilegiën, waarin de Basken zich tot voor ongeveer achttien jaar mochten verheu gen, die toen werden opgeheven door de Spaan- sche regeering doch op wier herstel de bevol king telkens weder aandringt. Wat thans de aanleiding tot deze plotselinge uitbarsting van Baskische geestdrift mag zjjn geweest, weet men tot dusver niet, maar dat de beweging meer is geweest dan een een voudig stvaatkabaal bljjkt niet alleen uit het aantal dooden 4 en gekwetsten 30 - doch tevens uit het bevel van den minister van marine om een oorlogschip gereed te houden ten einde het zoo noodig naar San Sebastian te zenden. Volgens de laatst ontvangen berichten uit San Sebastian neemt de beweging ten gunste van het herstel der fueros in de Baskische provincies toe. Maandagavond hadden te San Sebastian nieuwe volksbetoogingen plaats. Een groote menigte trok achtereenvolgens naar het theater, het casino en de openbare pleinen om de voorstellingen en de muziekuitvoeringen te doen eindigen, wat onmiddelljjk geschiedde. De winkels, magazjjnen, de cafés enz. wer den direct gesloten, wat het volk nog op roeriger maakte. Voor het gebouw der pre fectuur begon het daarop te manifesteeren na de wettige sommatie volgde een charge der burgerwacht, waarbjj twee manifestanten werden gewond en verscheidene andere opgepakt,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 2