N°. 193.
136e Jaargang.
1893
Donderdag
17 Augustus.
FEUILLETON.
De luie Checco.
Deze courant verschijnt d a g e I k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lager;
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Reclames 40 cent per regel.
Middelburg 16 Augustus.
RICHARD VOSS.
ONDERWIJS.
KERKNIEUWS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
tiiiiiiniiiiu.sriir mi rant.
Thermometer.
Agenten te Ylissingen: P. G. de Vey Mestdagh Zoo», te Goes: A. A. W. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peiji, te Zierikzee A. C. de Mooij, te TholenW. a.
Middelburg 16 Aug. 8u. vm. 75 gr. van Nleuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de
m. 12 u. 84 gr-, av. 3 u. 82 gr. F. advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Botterdam, de Gebb.. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de La Mar Azn., te Amsterdam.
Verwacht W. wind. i Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjja en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
Advertentiën
moeten des namiddags te één uur
aan het bureau bezorgd zjjn, willen
zjj des avonds nog worden opgenomen.
Aan de Telegraaf wordt o. m. geschreven
»lk heb veel parlementszittingen in my n leven
bijgewoond, maar ik moet eerljjk bekennen, dat
ik in de Nederlandsche kamer nog nimmer
een zoo grooten stroom van onoprechtheid,
om niet meer te zeggen, heb zien overvloeien
dan in het algemeen kiesrecht-debat. Alle
redenaars zjjn onveranderlijk voor «een flinke
uitbreiding van het kiesrecht," maar altjjd
komt er een gemoedsbezwaar achteraan, waar
mede men dit ontwerp afkeurt. De Grondwet
heeft een breeden rug, en de juristerij is
geduldig. De taktiek, om het onderzoek van
het wetsontwerp te rekken, en nog eens te
rekken, zal ten slotte der oppositie geen heil
aanbrengen, want hoe langer de amende
menten onderzocht worden, hoe verder de
verdeelde meeningen uiteen zullen gaan en
ook hoe meer het blpken zal, dat een flinke
uitbreiding van het kiesrecht volstrekt niet
de hoogste wensch is van de opponeerende
kamerleden.
Alles bjjeen genomen komt het wetsontwerp
zeer ongedeerd uit het debat der algemeene
beraadslagingen, en heeft de Kamer in de
oogen van den toeschouwer niet gewonnen
noch in waarde noch in waardigheid.
Een gewoon menschenkind zou denken, dat
na 54 redevoeringen het oogenblik van stem
men niet verre moest zjjn. Helaas, het kan
nog weken duren, eer men tot een besluit
komt, en met verbazing moet men thans ver
nemen, dat wat aan de heeren het meest be
lang inboezemt, de vraag is, of A. en B. dan
wel C. en D. het meest kans hebben om mi
nisters te worden, als het ontwerp mocht
wallen."
Tegenover het voorstel om de kieswet-amen
dementen in de afdeelingen der Tweede kamer
te onderzoeken, zal, naar het Vod. verneemt,
een tegen-voorstel worden ingediend om ze te
stellen in handen der commissie van rappor
teurs, ten einde met den minister in overleg
te treden.
Op het kiesrecht-ontwerp zjjn nog de
Volgende amendementen voorgesteld:
lo Door den heer Valette om artikel 6 aldus
te lezen.
»De uitoefening van het kiesrecht wordt
geschorst voor de militairen beneden den rang
van officier bjj de zee- en de landmacht, in
geval van oorlogsgevaar of andere buitenge
wone omstandigheden"
2o Door den heer Gerritsen.
a om art. 3, laatste zinsnede, te lezen
«Onderstand aan de inwonende vrouw of
minderjarige kinderen, met voorkennis van
den echtgenoot of vader verstrekt, wordt ge
acht door dezen te zjjn genoten".
b om aan art. 6 toe te voegen
«in een gedeelte van het grondgebied des
rjjks, dat in staat van oorlog of in staat van
beleg is verklaard."
3°. Door den heer Ferf om het woord «meer-
Uit het Duitsch.
van
derjarige" in artikel 1 in den tweeden regel
te doen vervallen, en in den derden regel,
tusschen de woorden «die" en «de" in te
voegen de woorden
gehuwd of gehuwd geweest zjjnde den
leeftjjd van 23 jaar, die ongehuwd zjjnde, den
leeftjjd van 25 jaar hebben bereikt en die."
Bjj aanneming van dit amendement vervalt
de slot-alinea van artikel 2.
I.
«Zeg dan toch waarom gjj niet werkt
zeide de monnik.
Maar Checchina zei het niet zjj bleef
Steeds zuchten en de Madonna aanroepen.
De goede monnik schudde weemoedig het
hoofd en zei zacht verwijtend«En nu komt
gjj bg ons met zulk een grooten pot! En
nu moeten wjj u dien grooten pot vol soep
meegeven, niet waar?"
»Ja zeker moet gjj dat."
«Zeker moeten wjj o Checchina,
Checchina
Checchina snikte.
»0, die arme Ghecco
«Wat is daarmee?"
»0, heilige moeder
Jammer toch niet zoo."
Checchina jammerde echter wat zjj jam
meren kon.
»Hjj wil met alle geweld monnik wor
den, mjjn lieve, mooie Checco 1 En wie zal
In de Dinsdag gehouden zitting is door de
Tweede kamer zonder beraadslaging
aangenomen het wetsontwerp tot aanvul
ling van de Indische begrooting voor 1893,
voor den spoorweg van Malang naar
B 1 i t a r.
Bjj de behandeling van het wetsontwerp tot
aanvulling van dezelfde begrooting met de
uitgaven voor de scheepvaartregeling
in Atjeh herinnerde de heer Cremer aan
zjjne instemming met de scheepvaartregeling,
welke bleek uit zjjne vroegere redevoering.
Wat betreft de overneming der m- en uit
voerrechten in Atjeh waarvan hjj zich een
voorstander verklaarde kwam het hem voor
dat de adviezen en redeneeringen van de be
strijders der overneming berusten op een
verkeerden grondslag. Daarna de jongste
schermutselingen in Tamiang behandelende,
merkte hjj op dat het moeieljjke terrein,
waarop de minister zich in de stukken beroept,
van den aanvang af bestond, maar het u i t-
ge strekte terrein, waarvan de minister
mede gewaagde, nooit zou ontstaan zjjn, wan
neer van den aanvang af krachtiger door ons
ware opgetreden. Daarna wees de heer Cremer
op de ontmoetingen, welke in korten tijd in
het Langkatsche plaats hadden, en die ons
meestal op verliezen te staan kwamenook
alweer door het niet intjjds geheel zuiveren
van het vjjandeljjk terrein. Verder sprak hjj
over den ongunstigen afloop der verschillende
expeditiën, waaruit hjj de conclusie trok, dat
niet met kracht en tact onzerzjjds gehandeld
werd.
Hoewel geen voorstander van onnoodig
vechten in Indië of Atjeh, moest, volgens den
heer Cremer, waar dit noodig is, afdoende
en zonder aarzeling worden opgetreden.
Heden wordt de behandeling voortgezet.
Bjj kon. besluit:
is, op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend aan
J. de Trope, als burgemeester van Westkapelle;
is aan J. van Selms, eervol ontslagen mili
tair apotheker der le kl. van het N.-I. leger,
de bevoegdheid van apotheker verleend;
is eervol ontslag verleend aan mr J. N. N.
Bucaille, als burgemeester van Groningen.
De aftredende gouverneur-generaal, mr C.
Pjjnacker Hordjjk, zal met het ss. Prinses
Marie, van de maatschappij Nederland, dat
Zaterdag van Amsterdam vertrok en geheel
tot ontvangst in gereedheid is gebracht, de
terugreis naar Nederland aanvaarden.
In het afgeloopen jaar werden door de
rekenkamer de laatstgesloten rekeningen van
e enige gemeenten onderzocht.
De opmerkingen, waartoe het onderzoek
da n voor mjj werken op mjjn ouden dag
en dan mag ik nog niet jammeren,
niet waar?"
«Wil hjj monnik worden
«Capucjjner o Heilige moeder!"
«Waarom schreeuwt gjj zoo, als uw zoon
monnik wil worden Dat is zondig van u."
Maar Chechina gilde»Zjj zeggen allen als
Checco capucjjner wordt krjjgt hjj een soep,
die de zwjjnen niet zouden eten. En moetik
dan niet jammeren."
Zeggen zjj dat, die leugenaars
»Dat zeggen zjj. Hoe kan ik nu mjjn
Checco monnik laten worden
De broeder ontvlamde in toorn en nadat
hjj een poos op de verdorvenheid des mensch-
doms gescholden en de kloostersoep als een
aardsche nektar geprezen had, bedacht hjj zich,
en zei
«Zeg eens Checchine, wilt gjj onze soep
proeven
Checchine snikte«Als ik mjjn lieven,
mooien Checco monnik moet laten worden,
moet ik immers wel vooruit de soep proeven
Daarom heb ik dien pot meegebracht."
»Ja, ja, en ook opdat gjj die menschen
die leugenaars kunt zeggen hoe goed onze
soep is."
«En ook opdat ik de menschen zeggen
kan herhaalde Checchina. «Niet juist vet,
weet ge en niet zeer dik, en toch een goede,
zeer goede soep. Gjj moet er «wen Checco
aanleiding gaf, werden aan Ged. staten mede
gedeeld.
Ook ditmaal trof het de kamer, hoe weinig,
vaak, zorg was gedragen voor aanwjjzing der
uitgave op de begrootingsartikelen, onder
welker omschrjj ving zjj naar haren aard be
hoorden. Het was zelfs voorgekomen dat twee
termijnen der kosten van een zelfde onder
houdswerk ten laste van twee verschillende
begrootingsartikelen waren gekweten.
Herhaaldeljjk werd ook nu weder opgemerkt,
dat kosten van ververschingen die niet
uit haren aard gemeente-uitgaven zjjn
waren aangewezen op artikelen, bestemd voor
kosten die dit wél zjjn. Zoo was ten laste
van een begrootingsartikel, luidende «Kosten
wegens drukloonen van stukken, benoodigd
voor de nationale militie en schutterij", eene
som van f 16.80 betaald wegens de levering
van 50 sigaren, 372 flesch jenever, 2 flesch
portwijn, 2 flesch maderawijn en 18 broodjes
met vleesch, bjj gelegenheid der loting voor
de nationale militie. Meermalen bleek voorts,
dat een begrootingsartikel, bestemd voor kosten
ten laste van den dienst 1891, was be
zwaard met uitgaven die tot een vroeger
dienstjaar behoorden. Gemis van de noodige
bescheiden belette meer dan eens de juistheid
der cjjfers van ontvangpo3ten te beoordeelen,
en om na te gaan, of eene uitgaaf te recht
ten laste van den betrokken begrootinspost
gebracht was. Twee bjj eene rekening over
gelegde mandaten, oogenschij nljjk tot een
zelfde uitgaaf betrekking hebbende, deden
aan een dubbele betaling denken. Uit de op
anderen gestelde quitantiën bleek, dat de
gemeente-ontvanger, in strjjd met art. 114
der gemeentewet, betalingen had gedaan voor
dat de bevelschriften daartoe waren afgegeven.
Niettegenstaande het verbod van art. 73 ge
meentewet had de burgemeester eener gemeente
belooning genoten voor de waarneming der-
betrekking van ambtenaar van den burger-
ljjken stand.
Omtrent een geval van onjuiste declaratie
van reiskosten deelt de rekenkamer het vol
gende mede
Een ambtenaar der pos ter jj en te Arnhem
had, bjj het doen eener dienstreis naar Barne-
veld, de route over Utrecht en Amersfoort
genomen. Nadat de kamer inlichting had
gevraagd, waarom de reis niet over Zutfen
was gedaan, in welk geval aan reiskosten
f 1.70 bespaard ware geworden, ontving zjj
ten antwoord, dat het in het dienstbelang
noodig was geoordeeld dat de declarant de
route over Utrecht—Amersfoort namdoch
tevens, dat de terugreis nader was gebleken
anders te zijn geweest dan in de declaratie,
zooals die na de betaling aan de kamer
was ingezonden, was vermeld. Volgens de
daarin sedert gebrachte wjjzigingen was het
grootste deel van die terugreis gratis, per
particulier rijtuig, geschiedde oorspronkeljjk
opgegeven route bleek geheel gefingeerd te
zjjn. Belanghebbende had zich dus bovendien
kennelijk weinig rekenschap gegeven van de
waarde, welke moet worden gehecht aan de ver
klaring, op grond van art. 19, e, van het konink-
ljjk besluit van 5 Januari 1884 (Staatsblad no. 4)
afgelegd, dat wegens reiskosten niet meer in re-
j kening was gebracht dan hetgeen door hem
daaraan werkelijk was uitgegeven. De ten on
rechte ontvangen som van f 3.20 werd door den
ambtenaar in 's rjjks schatkist teruggestort, en
hjj zelf door den betrokken inspecteur der
posterjjèn terechtgewezen over het onbehoor-
ljjke zjjner bovenvermelde handelwjjze.
ook eens van laten proeven."
»Ja wel, Checco
»Hem zal die soep zeker smaken."
«O dieDat is een gulzigaard. Anders
had ik dien grooten pot niet meegebracht."
«Ja, die pot is inderdaad zeer groot
Wat ik zeggen wilde als die soep uwen Checco
smaakt, laat gjj hem zeker Capucjjner worden."
«O, heilige moeder."
«Uw Checco zal als monnik de Madonna
veel liever zjjn, dan hjj thans in zjjn luiheid
en gulzigheid is."
»Hoe lang krjjgen wjj soep?"
«Daarover moet ik eerst met pater
Guardiano spreken. Als gjj een maand hebt
om te overleggen is het toch zeker lang
genoeg."
Maar Checchina begon luid te jammeren
dat Checco haar eenige zoon was.
»Laat ons dan zeggen twee maanden.
Ik zal het geval met pater Guardiano be
spreken."
Maar Checchina huilde en vond twee maan
den ook te weinig in dien korten tjjd kon
zjj onmogeljjk besluiten van haar eenigen zoon
te scheiden. Zjj moest drie maanden bedenk-
tjjd hebben.
De broeder zei bedenkelijk«Drie maanden
is lang en dan eiken dag zoo'n grooten pot
soep, dat is zeer veel voor een luilak, zooals
uw Checco. Maar ik zal met pater Guar
diano praten. Wilt gjj uw pot niet dadeljjk
De leden van het internationaal congres ter
bestrjjding van het misbruik van sterkendrank
werden Dinsdagavond te 's Gravenhage door
burg. en weth., namens den gemeenteraad
verwelkomd en ontvangen in de trouwzaal.
De burgemeester hield eene toespraak, waarin
hjj wees op het gewicht van den arbeid van
het congres. Het geldt hier niet het bekam
pen van een slechte gewoonte, een euvel, een
zwakheid, die medeljjden opwekt, maar het
lenigen van een maatschappelijke wonde, een
kwaad, dat het welzjjn der geheele samen
leving aantast. Zonder overdrjjving kan hjj
dat zeggen, want den zeer gevaarleken cultus
der overdrjjving, die zeer fin de siècle schjjnt
te zjjn, was hjj niet toegedaan. Maar dit
congres is gebouwd op waarheden, die in de!
oogen springen. Men kan over de middelen
twisten om het kwaad te keeren, men kan
verschil van denkbeelden koesteren over de
richting die men wil inslaan, niemand die
sympathie kan weigeren aan den geest en
het doel, die aan dezen arbeid voorzitten.
De burgemeester heette vooral de dames
welkom. Groot is de invloed der vrouwen,
zeide hjjhet congres heeft dien noodig bij
zjjn streven om de zedeljjke wederopheffing J
van millioenen natuurgenooten tot stand te
brengen. De geestkracht, de tact en de toe-
wjjding der vrouwen waren van hooge betee-
kenis bjj dit werk.
De voorzitter, de heer mr J. Heemskerk Az.,
sprak een woord van warmen dank aan het
dagel. bestuur en den gemeenteraad voor hun
steun aan de goede zaak, voor hun vriendeljjke
ontvangst en vooral voor de sympathie, die zjj
naast de oud-Hollandsche gastvrjjheid aan de
congresleden betoonden. Hjj richtte zich tot
de buitenlanders en verzekerde hun dat zjj in
de schoone residentie warme vrienden, broeders
en zusters zouden vinden.
De officieele ontvangst was hiermede afge
loopen de meesten spoedden zich naar
Scheveningen, om heden vroegtjjdig den ar
beid aan te vangen.
Voor wat betreft het op 't congres verhandelde
verwjjzen wjj naar de Laatste berichten.
Bjj het te 's Gravenhage afgenomen
wordend examen in de Fransche taal is Dins
dag 0. a. geslaagd de heer J. Risseeuw van
Hoek.
Voor de betrekking van hoofd der school
te Hontenisse (Noordstraat) waaraan een jaar
wedde van f 900 verbonden is, hebben zich
25 sollicitanten aangemeld.
Doopsgezinde gemeente te Hilversum komt
voor de heer T. Kielstra te Middelburg.
Dinsdag herdacht de weleerwaarde heer
Petrus Aenstoots, pastoor te Heinkenszand, den
dag waarop hjj vóór 40 jaren tot priester werd
gewjjd.
De ingezetenen, zoowel Protestanten ahi
Roomsch-katholieken, toonden hunne belang
stelling door het uitsteken der driekleur, ter-
wjjl in de kerkdreef eenige eerepoorten waren
opgericht.
Te halftien werd in de met groen versierde
kerk de plechtige hoogmis door den jubilaris
opgedragen, met adsistentie van de zeereerw.
heeren Everstein, deken en pastoor te Goes, en
Wennen, pastoor te 's Heerenhoek, respectie-
veljjk als diaken en sub-diaken. De heer
Everstein hield eene feestrede naar aanleiding
van den tekst «geljjk de vader mjj gezonden
heeft, zoo zend ik ook u".
Des avonds te 7 uren werd den jubilaris
door het muziekgezelschap Prins Hendrik van
Heinkenszand eene serenade gebracht, waarna
op eene opgerichte tribune nog verschillende
muzieknommers werden uitgevoerd, en verder
ook teertonnen gebrand. Alles liep in de
beste orde af, en de heer Aenstoots toonde
zjjn tevredenheid door een flink onthaal der
muziekanten.
In de Dinsdag gehouden zitting van de
algemeene synode der Nederl. Herv. kerk
kwam ter tafel een verzoek van het provin
ciaal kerkbestuur van Zeeland om goedkeuring
van een tweetal wjjzigingen in het provinciaal
reglement voor de kerkeraden. Het deswege
bjj monde van den heer Zeeman uitgebracht
rapport concludeerde tot goedkeuring. De
synode kon evenwel slechts hare goedkeuring
hechten aan de eerste der bedoelde wjjzigingen.
Op het drietal voor predikant bjj de
Morgen (Donderdag), des avonds te zeven
uren, geeft het muziekcorps der dd. achutterjj
zjjne zesde uitvoering op het Molenwater.
Het programma is samengesteld als volgt:
Festival-Marsch, W. v. PerckFantasie voor
militaire muziek, Jan Morks My Queen Wal-
zer, C. Coote Intermezzo, C. SilasOuverture,
D. F. E. AuberPolka militaire, J. Aschen
Fantasie sur Faust, Ch. Gounod en Militaire
Marsch No. 6, Jan Morks.
Bfl deze mededeeling willen wjj tevens de
verwachting uitspreken dat, vóór het seizoen
ten einde is, nog eens op een Zondag middag
eene openbare uitvoering door ons verdien-
steljjk muziekkorps zal worden gegeven. Men
zal daarmede zeker ook aan velen een genoe
gen doen.
Sedert eenige dagen wordt in Middelburg
het volgende druk besproken
Een klerkje, dat geld voor zjjn patroon op
haalde, kwam in een winkel in de Langedelft,
waar hjj iets had gekocht, en beweerde dat hjj
een zakje met geld, ongeveer f 60, op de toon
bank gezet had en heengaande vergeten mede
te nemen. Hjj vroeg dit zakje met geld terug,
maar men beweerde later dat hjj zich vergiste
en men niets van zulk een zakje met geld
afwist.
meenemen
En de slimme Checchina gaf hem haar pot
en de goede broeder verdween er mee achter
de kloosterpoort. Checchina moest lang wach
ten maar toen bracht de broeder den pot
terug, boordevol soep, die wel niet bjjzonder
vet, maar ook niet mager, niet zeer dik, maar
volstrekt niet erg dun was. Daarbjj kreeg
Checchina de boodschap, dat zjj drie maanden
lang eiken dag met haar pot mocht komen
terwille harer groote armoede en vroomheid
Onder jammerljjk gesteun hoorde zjj dit
bericht aan, nam den pot aan en sjokte den
berg af.
II.
Dat smaakte goedMoeder en zoon smul
den. In de soep waren niet alleen vele
soorten van groenten gekookt, maar ook
stukjes macaroni verbeeld u eensToen
de pot leeg was vertelde Checchina aan haar
zoon hoe zjj dat heerljjke gerecht gekregen had,
«Ik was van daag boven bjj de Capucjjners
en heb den heiligen Franciscus vurig gebeden
dat hjj ons aan een goede soep zou helpen en
toen ik uit de kerk kwam stond de broeder
portier voor mjj en vroeg «Checchina, wilt
gjj soep hebben en hjj zei dat ik drie
maanden lang eiken dag soep mocht komen
halen. Het is een mirakel dat de heilige
Franciscus gedaan heeft,"
Maar Checco geloofde het niet.
«Waar kwam die pot van daan? Dat is
een pot van ons."
Checchina liet zich echter niet van haar
stuk brengen.
»De heilige Franciscus was mjj van nacht
den droom verschenen en had gezegd
Checchina, neem een pot, klim daarmede naar
het klooster en bid tot mij. En toen wist ik
ook dadeljjk waarom ik den heiligen bidden
moest en nam dus onzen grootsten mee."
Checco zou wel over het zonderlinge geval
hebben willen nadenken; maar was er te
lui toe.
In den eerstvolgenden tjjd was het voor
moeder en zoon dageljjks feest, 's Morgens
klom Checchina langzaam een berg op naar
het klooster, ging eerst in de kerk, viel op de
knieën, mompelde, zuchtte, steunde, kermde,
sloeg een kruis en voelde zich zeer gesticht
door hare vroomheid. Daarna hurkte zjj op
den kloosterdrempel neder en bleef daar zitten
totdat de broeder-portier kwam om haren
pot te halen, dien Checcina steeds onder luid
gejammer over haren eenigen lieveling af gaf
en gevuld weer in ontvangst nam.
Op zekeren dag ontspon zich tusschen den
broeder-portier en de moeder van Checco het
volgende gesprek.
»Nu, hoe gaat het Checchina
«Niet slecht."
»De drie maanden zjjn bjj na verstreken j"