N°. Ï91. 136" Jaargang. 1893 Dinsdag 15 Augustus. Middelburg 14 Augustus. Deze courant verschijnt d a g e 1 y k s, met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.— Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel.1 Bij abonnement lager; Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte; Reclames 40 cent per regel. Letteren en ïiunst, ONDERWIJS. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. Thermometer. j Agenten te VliasingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te GoesA. A. W. Bolland, te Kruiningen P. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te TholenW. A. j A«lverten!lën Middelburg 14 Aug. 8u. vm. 68 gr. tan Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de j moeten des namiddags te één uur m. 12 u. 74 gr., av. 3 u. 74 gr. F. advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, de Gebb. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de La Ma» Azn., te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd zjjn, willen Verwacht N. W. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. I zjj des avonds nog worden opgenomen. Over de op de kiesrecht-ontwerpen ingediende amendementen schrjjft de Standaard. De acht amendementen, thans bp de Kamer ingediend, verschillen in strekking en betee- kenis. Zjj bedoelen zeer zeker óok de door den minister voorgestelde kenteekenen meer in overeenstemming te doen brengen met het Grondwettig voorschrift, maar overigens ver schillen zp het éen op de bepaling van den leeftijdhet ander ten aanzien van een streven om het kiesrecht vast te blpven hechten aan het belasting-stelsel. Het amendement-Mackay-Van Alphen neemt onder die voorstellen een geheel eigenaardige plaats in. Het staat, zouden we haast zeggen, tusschen het amendement-Goeman Borgesius c. s. en dat van den heer Roëll c. s. Maar het is voor de antir. partjj aannemelijker, daar het de schrijfproeve verwerpt, en alzoo de fout ver- mjjdt van het amendement-Borgesius c. s. dat de schrijfproeve behoudten het verwerpt ook het samenkoppelen van kiesrecht met belasting; de fout van het amendement Roëll c. s. De heeren Mackay en Van Alphen, zich plaatsende op het standpunt, door den minister in de le alinea van art. 3 ingenomen, blpven consequent, en vragen het kiesrecht voor hen, die als hoofden van gezinnen voorkomen op de krachtens wetteljjk voorschrift gehouden bevolkingsregisters. Door deze formuleering is ook, voor een groot deel, tegemoet gekomen aan het be zwaar van den heer Veegens. Immers het is bekend, dat alleen wonende personen, die een deel van een huis bewonen en afzonder lijk bediend worden, op de bevolkingsregisters een afzonderlijk hoofd hebben en alzoo als gezinshoofden worden aangemerkt. Commen salen vallen er evenwel buiten, daar die onder de leden van een gezin worden opgenomen. Voorts laat het amendement Mackay-Van A'phen den leeftijd op 23 jaren. Eindelpk weert het amendement allen, die hun belasting niet op den bepaalden tjjd be taald hebben, waaronder echter volstrekt niet verstaan moet worden, dat de census weer in de kiesrecht-regeling wordt opgenomen, iets wat uit het amendement duidelijk bljjkt. En ten slotte de heeren Mackay en Van Alphen pogen alle uitsluitingen, niet door de Grondwet genoemd, uit de kieswet te verwij deren. Zp plaatsen zich op het standpunt van den grondwetgever, die om te voorkomen dat de gewone wetgever tot uitsluitingen zou over gaan, het bekende amendement-Rooseboom als uitsluiting in art. 80 opnam. Ook daarom beveelt het amendement zich meer aan, daar, door thans uitsluitingen op te nemen, de wetgever in de verleiding ge steld wordt, telkens met uitsluitingen te komen, om het kiezerspersoneel naar een bepaalde kleur te wijzigen. Hiermede is de beteekenis van het amende ment-Mackay-Van Alphen, naar we meenen aangetoond. Omtrent de repliek van den heer Rink na de rede des ministers zegt de schrijver van het Kameroverzicht in de Telegraaf, dat hjj daar mede een groot succes verwierf. Niet, alsof hp eenig nieuw argument vóór de grondwet tigheid van het Regeeringsvoorstel wist bp te brengen. Maar in een fijngeestig causerietje nam hp de heeren, die grondwettige bezwaren hadden ontwikkeld, en die, ieder voor zich het bezwaar ergens anders zoekende en op andere wjjze uitleggende, elkaar danig hadden tegengesproken, alleraardigst onderhanden. De heer Rink een echte pince sans rire amuseerde de Kamer kostelijk; vooral, toen hp, die alreeds op zes ^uitmuntenden juristen" [un avocat ne saurait manquer d'etre éminent!] o nder zjjn medeleden zich had kunnen beroe pen, met den zeer uitnemende jurist mr Levy als voorbeeld, ad oculos demonstreerde, hoe men met eenigen goeden wil voor elk braaf grondwettig bezwaar wel een oplossing be denken kan. Was het grondwettig-bezwaarde deel der Kamer in één vrooljjk moment ont wapend? Waarschjjnljjk niet; maar Vrpdag hoorde men niet meer over de grondwettige bezwaren spreken tenzjj door den heer A3. Mackay, die hun formeel karakter aan den minister en den heer Rink toegaf, en ze ge makkelijk op te lossen noemde. Voor de eerste maal komtzegt het Vad. op den staat der rijksmiddelen over Juli een postje voor van de vermogensbelasting, edoch nog niet meer dan ƒ5,145.75. De vol gende maanden zullen wel meer doen binnen komen. Bjj de raming is gerekend op een opbrengst van ƒ5,730,000 over 8 maanden, dat is 8 ton minder dan op 't oogenblik de achterstand der verschillende middelen geza menlijk bp de raming bedraagt (nl. ƒ6,450,000). Intusschen brengen de laatste vier maanden des jaars altjjd zooveel meer dan de raming op, dat het vooruitzicht volstrekt niet somber behoeft te stemmen. Achterlijk bljjft dit jaar het successierecht, dat in Juli ƒ946,000 opbracht en in de 7 maanden ƒ5,690,000 of ƒ830,000 minder dan de raming en 18 ton minder dan verleden jaar Trouwens wp waren de laatste jaren aan bui tengewone opbrengsten verwend. Bij de grond belasting wordt de vermindering langzamerhand merkbaarJuli 1893 gaf bijna 2 ton minder dan Juli 1892 en de 7 maanden leverden ƒ7,758,000 op tegen ƒ8,146,000 verleden jaar. De accijns op het gedistilleerd heeft de raming voor de maand Juli, gebaseerd op het verhoogde recht, even overschreden, een bewps, dat de inslagen verbruikt zjjn en een teeken1 dat men de volgende maanden op de verhoogde opbrengst rekenen kan. De opbrengst van 1892 is reeds met 11 ton overschreden. Ook de zoutaccijns kwam ditmaal met een opbrengst van ƒ118,000 even boven de raming (al is het ook niet boven het als zoodanig nog steeds vermelde en on juiste cijfer van ƒ135,000). Yan den zeep- accjjns kan men wel aannemen, dat het eind- cjjfer bereikt isdit overtreft dan de raming met 55.000. Ook registratie- en hypotheek rechten beginnen in normale banen te komen zjj gaven ƒ395,000 en ƒ35,000 bij ramingen van ƒ372,000 en ƒ27,500over de 9 maanden zpn ze respectievelijk 5 ton en ƒ50,000 ten achteren. De verdere middelen geven tot opmerkingen geen aanleiding. De minister van buitenlandsche zaken brengt ter kennis van belanghebbenden dat, bljjkens mededeeling van Hr. Ms. gezant te Londen, met ingang van 9 dezer, de invoer in Enge land en Wales uit Nederland van beddegoed en ongewasschen kleederen verboden is. Onder »beddegoed" en kleederen" zjjn niet inbegrepen lompen, die behoorlijk zpn inge pakt en als handelsartikel in Engeland en Wales worden ingevoerd. Vrijdagavond vergaderden te A msterdam in Constantia de afgevaardigden van 31 veree- gingen, om met elkander te beraadslagen hoe het best kan worden geprotesteerd tegen de houding van de leden der Tweede kamer (voorn. jhr. Rutgers van Rozenburg), die bjj de debatten over de kiesreehtontwerpen-Tak bljjken gaven geen hart te hebben voor den werkman. Een der heeren stelde voor terstond eene motie van afkeuring te zenden, doch bjj nader inzien besloot men hiertoe niet over te gaan. De algemeene beraadslagingen over de kies- rechtontwerpen zpn toch gesloten endemotie zou te lang blpven liggen. Een ander voorstel was om, namens alle vertegenwoordigde vereenigingen, een groote meeting uit te schrjjven, waarin de rede voeringen van de behoudende heeren" door bekwame mannen zouden worden besproken. Ook mevrouw SchookHaver, lid van het bestuur der Vrije-Vrouwen-Vereeniging, was uitgenoodigd haar oordeel over de te houden meeting uiteen te zetten. Zp vond echter geen recht die opinie namens de vereeniging uit te spreken, daar over de kwestie groote verdeeld heid heerschte in het bestuur. Eenige dames vonden dat de V.-V.-V. zich geheel moest onthouden, anderen wilden blpven protesteeren tegen hét >beknibbelen van aller rechten", maar de meesten achtten het eerljjk in die te houden meeting eene motie van dankbetui ging te zenden aan de heeren Kerdjjk, Rut gers van Rozenburg en Van Houten, omdat dezen in de kamer streden voor de rechten der vrouw. Ten slotte besloot mevrouw W. Drucker met eene vriendin hare zienswjjze te gaan verdedigen ter vergadering. Hier diende zp een motie in, strekkende om den heer Rutgers van Rozenburg te huldigen in plaats van te laken. Een storm van hilariteit ging op. De hee ren vonden, dat de »vrouwenquaestie" niets met de meeting te maken heeft; anderen beweerden, dat de heer Rutgers niets meende van het gesprokene, maar dat hij slechts schertsend sprak»Zjjt gjj zoo dwaas dat ontwerp-Tak aan te nemen, dan zoudt ge ook de vrouwen wel kunnen laten meestemmen." Mevrouw Drucker ontkende dit alles met verontwaardiging en zp liet de motie in stemming brengen. Die werd echter door allen verworpen. »Zelfe de afgevaardigde voor algemeen bies- en stemrecht (voor man en vrouw) stemt te gen" riep mevrouw Drucker verontwaardigd lachend uit. Toen verlieten de beide dames de verga dering. Vervolgens werd besloten heden (Maandag) in de vereenigde zalen van Maison Stroucken eene groote protest-meeting te houden, waai de heeren J. A. Fortuyn, P. Nolting, dr Vitus Bruinsma, Van E-mmenes, Van der Goes en Helsdingen als sprekers zullen optreden. Ook de heeren Schaepman, mr. Kerdpk en prof. A. Kuyper waren uitgenoodigd. De eerste antwoordde niet, de laatste ver toeft buiten, en mr. Kerdpk achtte zijne denk- wjjze voldoende bekend. Hp sprak haar uit ten aanhoore van het geheele volk, en hp achtte het bovendien wenscheljjk, dat van den werkman zelf het protest uitgaat. (U. D.) Het terstond na het overlijden van prof. Buys uitgesproken denkbeeld om zjjne ver spreide poKtieke opstellen te verzamelen en uit te geven, zal, naar het Vad. verneemt, worden verwezenlijkt. Een tweetal zjjner vrienden en geestverwanten hebben besloten dit werk op zich te nemen. In de Vrpdag te Parjjs gehouden verga dering van aandeelhouders der Revue des Deux Mondes is het ontslag van den heer Buloz aangenomen en de leiding van het tijd schrift voorloopig opgedragen aan den heer Bertrand, secretaris der redactie, terwijl de heer Brunetière zich met het letterkundig gedeelte belast. Concert der Koninklijke Harmonie van MarimonC en Bascoup. Het concert, Zondagavond, onder begunstiging van prachtig weder, door genoemde Harmonie in het Schuttershof gegeven, werd door een talrijk en aandachtig publiek bezocht. Dat onze verwachting, na zooveel verschil lende aanbevelingen, hoog gespannen was, zal niemand verwonderentot ons genoegen echter kunnen wij al dadelijk mededeelen, zonder nog een oordeel te willen uitspreken of dit muziekkorps op geljjke hoogte als dat der Guides staat, dat het onze verwachting overtroffen heeft. Had een criticus steeds zulke muziekuitvoeringen te beoordeelen, zjjne taak zou dan bepaald een aangename en gemakkelijke zjjn. Bp een bezetting van negentig executanten laat het zich begrjjpen dat er niet alleen geen enkel instrument ontbreekt, doch dat meest alle partjjen dubbel bezet zpn. Het klankge halte, dat dit korps ontwikkelt, is geljjk aan dat van een groot kerkorgel. In de zwaarste fortissimo's klonk alles nog even rond en be schaafd en hoewel hier de bezetting van het koper veel talrjjker was dan bjj onze infanterie- muziekkorpsen, was er van een geschetter als op het laatstleden Donderdag gegeven concert geen sprake. Wat vooral veel bpdraagt tot het verkrjj- gen van zulk een schoon ensemble is de flinke bezetting van corno's, saxophones, fagotten, sarusophones contrabassen enz. Het geheele programma ditmaal te bespre ken zou een overbodig werk zpn, daar alle nommers even accuraat en verdienstelijk werden uitgevoerd en men hierdoor van zelf aanhoudend in herhaling zou vervallen. Een bijzondere vermelding, ook als compo sitie, verdient wel de Peer Gjjnt Suite van Edvard Grieg. Een transcriptie voor har monie hadden wp van dit werk nog niet ge- gehoord, en hoewel dergeljjke muziek door een transcriptie meestentpds veel van haar effect verliest, viel ons dit bjjzonder mede. Het best voldeden ons de Pastorale en Mort d'Aso. De heer Dagnelies had deze compositie, evenals de degelpke ouverture Le Naufrage de la Meduse van Reissiger, zeer fraai geinstru- menteerd. Wat ons de vuurproef voor dit muziekkorps toescheen was de uitvoering der ouverture Tannhailser van Wagner. Dit werk toch zullen slechts zéér weinig dilettanten-muziek korpsen op hun repertoire durven brengen, daar de talrpke moeilijkheden, welke deze ouverture vooral voor de houtbezetting ople vert, niet gering te schatten zjjn. Schitterend echter werd deze ouverture door het muziek korps ten gehoore gebrachten was het niet dat een oogenblikje de clarinetten in de zes Sarusophone is een in ons land nog weinig ge bruikt wordend instrument; bet is genoemd naar den uitvinder Sarns, een kapelmeester in Frankrijk. Bij militaire muziek vervaugt dit instrument de fagot. tiende figuren eenigszins ongelpk waren, men zou gedacht hebben dat er voor dit korps in het geheel geen moeieljjkheden bestonden. Een polka voor bugle van (een be scheidenheid die wel een beetje veel op de programma's der Belgen voorkomt) en Danse des Satijres voor kleine fluit waren een paar aardige nommertjes en werden bei den hoogst verdienstelijk en met succes uit gevoerd. Het laatste nummer La Frileuse, Valse van Richoux, werd vervangen door ouverture Guillaume Tell van Rossinide reden dezer verandering is ons onbekend. Een kleine zweving in de stemming dei- fagotten, bjj den aanvang dezer ouverture, was nog al hinderlijk overigens echter niets dan lof ©ver de uitvoering. Na afloop van het programma had er een ovatie plaats, waarvan elders in dit blad melding wordt gemaaktterwjjl hierna als toegift onze volksliederen in marschmaat en op verlangen de Brabagonne nog werden ten gehoore gebracht. Vóór dit verslag te eindigen bieden wp den heer Dagnelies onze harteljjke gelukwen- schen met zjjn schitterend behaald succes aan. Zjjn muziekkorps is zonder twjjfel onder de dilettant muziekkorpsen eenig te noemen. Te 's Gravenhage is met goed gevolg examen voor de hoofdakte afgelegd door den heer F. de Dreu van Koudekerke. De gemeenteraad van Hoofdplaat heeft aan den heer J. Griep, onderwijzer aan de school te Slikplaat, eervol ontslag verleend met ingang van 1 Sept. a. s. Daar de tweede helft van Augustus vacantie. tpd voor die school is, had men eerst ontslag gegeven tegen 15 Aug., doch wjjl ditinstrjjd was met het ingediende verzoek om ontslag tegen 1 Sept., had de heer Griep, benoemd te Kruiningen, hiermede geen genoegen genomen. Op de voordracht voor leeraar in de scheikunde enz. te Veendam aan de hoogere burgerschool zpn geplaatst de heerenB. van Djjken te Zierikzee, H. J. v. d. Stadt te Arn hem en dr. C. Hoitsema te Groningen. Wekelijksche opgaaf betreffende de Ned. herv. kerk. Beroepen te Otterloo J. J. Ruys van 's Gre- velduin KapelleOudenhoorn H. W. Brandt van KruislandOosterend op Texel D. J. van Dijk Jzn. van Oosterland op Wieringen en te Rottevalle K. Janzen van Veesen. Bedankt voor: Puyfljjk en Leeuwen F. Beu- mer van Worth-Reden; Gasselter-Nijeveen C. van Dis van SilvoldeErichem L. C. Terneden van Maasdamen voor Obergum J. Heringa van Sebaldeburen. Aangenomenhet beroep naar Vries door H. Rutgers van Jelsum. De officier van justitie te Middelburg verzoekt ons, ter aanvulling van het kort be richt in een onzer vorige nommers opgenomen, te melden dat een in de gemeente Middel burg en Vlissingen steeds loopend gerucht, dat de twee bankbiljetten van f 1000, op den 28 Juli in deze gemeente vermoedelijk ver loren, zouden zpn teruggevonden door een ingezetene dezer stad en door dezen eenigen tjjd onder zich zpn gehouden en eerst een paar dagen geleden aan de maatschappij Zee- land zouden zjjn teruggebracht, geheel on waar is. Bjj kon. besluit is de tabel der oefenin gen voor het leger in 1893 in zooverre gewjj- zigd dat aan de oefeningen in de legerplaats bp Rejjen van 30 Augustus tot 12 September e. k. niet zullen deelnemen de staf en de vier veld- bataljons van het 2e regiment infanterie, maai- wel die van het 3e regiment infanterie. Niet alleen het bataljon van Middel burg maar dat van Vlissingen en die te Bergen op Zoom zullen aan het kampeeren deelnemen. Zondag avond kreeg de stoombarge van Vlissingen naar hier een defect aan de machine, tengevolge waarvan aan den steiger te Abeele moest worden aangelegd en de passagiers den weg naar Middelburg te voet moesten afleggen. Spoedig was het gebrek, dat naar de directie ons meedeelde ontstaan was door onkunde van den machinist, die onmiddellijk ontslagen en door een ander vervangen is, hersteld en kort daarop kon de barge den dienst weder hervatten, dien zij heden weder als gewoonlijk uitoefende. Zondagmiddag te ruim vier uren kwamen per tram alhier aan het bestuur en de leden van de koninklijke harmonie der kolenmpnen van Marimont en Bascoup. Zjj werden ontvangen uoor eenige leden van de Vereeniging tot bevordering van het vreem delingenverkeer in Walcheren, waarvan het bestuur, in 't eigen gebouw, de bestuurders der harmonie complimenteerde en den eerewjjn aanbood. De heer H. J. G. Hartman heette daar, ïn de Fransche taal, de vreemde gasten welkom in Walcheren, daarbjj de hoop uitende dat het uitstapje den Belgischen heeren veel genoegen verschaffen mocht. De president der harmonie, de heer Briart, dankte voor de vriendelijke ontvangst en ver klaarde het op hoogen prjjs te stellen dat de welkomstgroet in de Fransche taal was geuit. Van zjjnen kant hoopte hjj dat het concert, 's avonds te geTen, aan de verwachting zou beantwoorden. Wjjl de maaltjjd wachtte, begaven zich dé vreemde bezoekers direct naar het Hotel du Commerce van den heer Verseput, waar zp, ten getale van 120 personen, een smakeljjk diner gebruikten. 's Avonds vereenigden zich een groot aantal muziekliefhebbers in den Schuttershof-tuin waar het harmoniekorps een concert gaf. Wat dat te genieten gaf deelt onze muzikale ver slaggever op eene andere plaats in dit blad mede. In de pauze vereenigden zich op de Schutters - kamer de besturen van de harmonie, van de Vereeniging tot bevordering van het Vreem delingenverkeer op Walcheren (afdeeling Mid delburg) en van het zich noemend bestendig muziekfestival. Daar werden eenige ververschingen aange boden en had een vriendschappelijk onderhoud plaats. De korte inhoud van de min of meer ofïicieele toespraken kan als volgt worden saamgevat. Namens de Vereeniging tot bevordering van het Vreemdelingenverkeer sprekend, wees de heer H. J. G. Hartman erop dat door het zeer talrijk bezoek, hetwelk aan het concert ge bracht werd, den vreemden heeren wel het bewps zal zpn geleverd dat de Middelburgers de overkomst der harmonie met genoegen zagen en die ook weten te waardeeren. En namens die Middelburgers èn namens de ver eeniging verzocht de heer Hartman den presi dent aan de werklui-artisten dank te zeggen voor het verschafte genot. Verder bracht spreker den heer Dagnelies, den componist-directeur, die zich zoozeer toont de rechte man op de rechte plaats te zpn, hulde en lof voor hetgeen hp met zpn korps weet ten gehoore te brengen. Het bezoek van de koninklijke harmonie der Kolenmpnen van Marimont en Bascoup zal aangename herinneringen nalaten daarom sprak de heer Hartman de hoop uit dat zjj spoedig nog eens wederkeeren moge, en riep hjj het bestuur geen adieu maar au révoir toe. Hjj besloot zjjne toespraak, vloeiend in 't Fransch gezegd, met de gezondheid en den voorspoed van den president, den directeur en het korps in te stellen. De heer M. S. de Zeeuw, die daarop het woord voerde namens het bestmur van het z. g. ^bestendig muziekfestival", dankte het bestuur van de Vereeniging voor het vreem delingenverkeer voor de ontvangst, die aan de Belgische heeren werd bereid, en sprak de hoop uit dat, wanneer zpn hulp weder eens werd ingeroepen, die opnieuw op zoo flinke wijze zou worden verleend. Daarna stelde spreker in het licht hoeveel moeite, kosten en opofferingen zich de presi dent der Harmonie heeft getroost om het uit stapje naar Walcheren te kunnen maken, om ten slotte hem daarvoor harteljjk dank te zeggen. Ook de heer Dagnelies werd door hem met eenige sympathieke woorden herdacht. De president, de heer Briart, zeide dat hjj reeds lang geleden het voornemen had gekoes terd eens naar Walcheren te komen; waarvan de hospitaliteit zoo goed bekend is in België en waarover de vreemde bezoekers steeds met groote sympathie spreken. De Harmonie is eindeljjk gekomen en heeft ondervonden hoe de Middelburgers hunne gasten weten te ont« vangen. De hier opgedane indrukken zullen nooit vergeten worden en van ganscher harte dankte de heer Briart allen die tot de ontvangst mede werkten, daarbjj de belofte gevende dat het korps, 'tzjj na korter of na langer tjjd, nog eens terugkomt naar het schoone en in mee- nig opzicht zoo interessante eiland Walcheren. Hp besloot met zpne beste wenschen voor Walcheren in het algemeen en de beide ver*

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 1