N°. 186. 136" Jaargang. 1893 W oensdag 9 Augustus. Middelburg 8 Augustus. Deze courant verschijnt d a g e I ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regels Bij abonnement lager: Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. fllllDIIIII KliSCIlF (OIIUM. Thermometer. i Agenten te Vlisaingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goea A. A. W. Bolland, te Kruiningen F. v. d. Peul, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te Tholen W. A. Advertentiën Middelburg 8 Aug. 8u. ra. 72 gr. j van Nieuwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te één uur m. 12 u. 81 gr-, av. 3 u. 80 gr. F. advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, db Gebb. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de La Mar Azn., te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd zpn, willen Verwacht Z. O. wind. j Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbk Cie., John F. Jones, opvolger. zp des avonds nog worden opgenomen. Volgens den Haagschen correspondent der N. G-ron. Crt staat het zoo goed als vast dat over de kiesrecht-hervorming bp leven en welzpn in het nieuwe zittingjaar pas zal worden beslist. De profussie van amendementen, die in de maak zijn, maakt een ernstig onderzoek in de afdeelingen, het voorafgaand overleg over de gevolgen onvermijdelijk. Er is dan ook nu bijna niemand meer in de Kamer (behalve de over haastigen, die hun onrust tegenover de buitenwereld willen toonen) die niet inziet dat het, na de algemeene beraadslagingen, uit is met de eerste periode van behandeling. Er zal dan een voorstel tot sectie-onderzoek komen van de amendementen, de Kamer zal dan nog enkele spoedeischende en kleine zaken afdoen en Donderdag 17 of Vrpdag 18 Augustus gaan de heeren op reces, om een maand later terug te keeren en na de gewone formaliteiten periode eener nieuwe zitting, met nieuwen moed en na ernstige voorbereiding, de voor gedragen wijzigingen te behandelen. Dat is de eenige goede weg ookzegt die correspon dent. Want, zooals 'tnu geschapen is, zjj n er niet meer dan 9 onder de 34 ingeschreven sprekers die geneigd zouden zjjn het regee- ringsontwerp aan te nemen, zooals het daar ligt, en men heeft berekend, dat zonder zeer ingrjjpende veranderingen, in den geest der serieuse voorstanders van kiesrechtuitbreiding, zelfs met medewerking van de meest volgza- men aan de rechterzjjde, thans geen 40 leden voor het ontwerp zouden zjjn te vinden. Re den genoeg om niet op een overjjlde beslis sing aan te dringen, maar ruime gelegenheid te openen tot nader overleg en tot onderlinge overreding. Wat de minister Tak voornemens is te doen, weet nog geen sterveling, maar men heeft een flauw vermoeden dat hp op enkele punten zal toegevenook met opzicht tot den leeftpd en voorts meerdere waarborgen voor de stellige uitsluiting van wegens landlooperjj en bede larij veroordeeldeneenige versterking van waarborgen nopens het in eigen onderhoud en dat van het gezin voorzieneenige verbe tering in de controle nopens de bedeeling. Dat hp verder zal gaan, verwacht men niet, althans niet in principiëele punten. Bp kon. hesluit: is aan D. Aitton, op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend als leeraar aan de R. H. B. S. te Assen; is de aanstelling van dr W. H. J. Brandt, benoemd hoogleeraar bjj het Erangelisch- Luthersoh Seminarium te Amsterdam, tot ge woon hoogleeraar aan de gemeentelijke uni versiteit aldaar, bekrachtigd zjjn benoemd tot ontvanger der dir. belas tingen enz. te Montfoort c. a. J. G. Tielenius Kruythof. ontvanger te Aalten te Breukelen C. a. F. van der Meulen, ontv. te Beilen c. a.te Monnickendam c. a. J. Moll, ontv. te Simpelveld; te Beek, (gemeente Ubbergen) G, van der Zee, ontv. te Hasselt c. a. te Hasselt c. a. G. D. L. Rink, surnumerair uit de insp. Amsterdamte Bellingwolde, B. J.' J. M. Timmerman, surnumerair uit de insp. Amsterdam te Simpelveld c. a. P. E. B. Clant Bindervoet, surnumerair uit de insp. Gronin gen te Aalten L. H. Sotenmaker jr., surnu merair in de insp. Arnhem; te Amstenrade c. a. J. A. Bplsma, surnumerair uit de insp. L éeu wardente Beilen c. a. J. van der Veen, surnumerair uit de insp. Rotterdam, Zaterdag had te Utrecht de eerste bjjeen- koinst plaats van de commissie, die zich ge constitueerd heeft om de zaak der weesinrichting te IFeerbosch aan een onderzoek te onderwerpen. De vergadering begon met zich een bestuur te kiezen. Daartoe werden aangewezen als vocrzitter mr De Beanfort, als onder-voorzitter de heer Hovy, als secretaris de heer Den Boar, als penningmeester de heer Van Lim burg Stirum. hog werd besloten tot tweeden secretaris te lenoemen en tevens tot lid der commissie mr Frikken te Amersfoort. Teneinde hare werkzaamheden met zorg- vulcSgheid en regelmatigheid te kunnen ver- richien, besloot de vergadering vervolgens eene •onder-commissie uit haar midden te benoemen, «n vel lo tot onderzoek van den geldeljjken toestand van Neerbosch2o tot onderzoek van den toestand van de opvoeding en 't onder wijs en 3o tot onderzoek der toestanden, be- trekcing hebbende op de gezondheid. Dé geldeljjke commissie bestaat uit de hee ren Casius, Engelberts, Hovy, De Kanter, (tevens voorzitter der sub-commiBsie), Van der Lee, De Louter Mollerus. De 2o commissie uit de heerenVan Hoog straten, Van Pallandt, Verbrugh, Hintzen, (tevens secretaris der sub-commissie), Koek, Van der Ven, Laurillard, (tevens voorzitter der sub-commissie), en Van der Linden. De 3o commissie uit de heeren Hermanides, (tevens secretaris der sub-commissie), De Zwaan, Behrends, Bruinsma, Van Overbeek de Meper, (tevens voorzitter der sub-commissie), De Savor- nin Lohman, Van Limburg Stirum. Het ligt in het voornemen der commissie om zoo spoedig mogelpk alle belangstellenden in de inrichting van den heer Van 't Linden- hout uit te noodigen, om vóór 15 September a. bp de verschillende sub-commissies, naar mate van het onderwerp, mededeelingen te doen aangaande feiten of omstandigheden, die zjj van belang achten dat door de com missie worden onderzocht. De dezer dagen uit Batavia ontvangen mail is gedateerd 7 Juli. Het verslag in de Jav. Ct. omtrent de voornaamste gebeurtenissen in het gouverne ment Atjeh en onderhoorigheden, loopende van 9 tot en met 22 Juni jl., bevat niets belangrjjks. De weersgesteldheid werd afgewisseld door zware winden en regenbuien, terwpl de lucht meestal bedekt was. De gezondheidstoestand was op de zeeposten redeljjk goed. In onze hoofdstelling in Groot-Atjeh was de toestand gunstiger. Het gemiddelde ziektecjjfer bedroeg 22 tegen 25, en dat van de beri-beri 10 tegen 9 gedu rende den vorigen verslagtjjd. Het sterftecijfer was lager. De Déli Ct. vernam dat in Tamiang in den laatsten tjjd geen enkele patrouille beschoten en door de militairen geen vjjand ontdekt werd. Bp een gelegenheid werden een paar jeugdige Tamiangers gezien en aangeroepen, die, in stede van antwoord te geven of te bljjven staan, in de lalang verdwenen en weg kropen. Toen zp meenden buiten schot te zijn, kwamen zjj weder te voorschjjn, met het on gelukkig gevolg, dat beiden door op hen ge loste schoten gewond werden, een in 't hoofd en een in 't heen. Naar het blad verder vermeent wordt door het militair bestuur met kracht aan het aan leggen van wegen in Tamiang gearbeid. De inlandsche bevolking uit de omgeving van Seroeway heeft zich een stevige benting gebouwd waarin zjj zich 's avonds na afloop der veldbezigheden terugtrekt. Onlangs deelde de Javabode mede dat de uitgeloofde prps van f 10.000 voor het beste verpakkingsmiddel van zout door de regeering is toegekend aan den heer C. von Balzberg. Nader verneemt dit blad nu dat deze heer een Oostenrijker is, te Ischl woonachtig; dat het door hem aan de hand gedane verpak kingsmiddel bestaat uit waterdicht papier maché van Lenzdat hp twee manieren van bereiding van het zout voor deze verpakking opgeeft, nameljjk drogen en briquetvorming en dat bjj de eerste methode de verpakking per kilogram zout bpna 2'/q cent, bp de tweede bpna 0.7 cent zal kosten. Het ant woord van den heer Von Balzberg moet zoo goed in elkaar zitten, dat de regeering er eene volledige handleiding in vindt, die zjj slechts behoeft te volgen om tot een goed resultaat te geraken. TWEEDE HAMER. Kieswet-Amendementen. Het amendement van den heer Van Kerk- wjjk, thans ingekomen, om den leeftpd tot uitoefening van kiesbevoegdheid te stellen op 28 jaar, is gegrond op de overweging, dat men op den leeftjjd van 23 jaar, in den regel niet genoeg met den toestand der maatschappij bekend is, om te kunnen beoordeelen, wat in het belang der samenleving behoort gedaan of gelaten te worden. Op jeugdigen leeftpd stapt men te licht over bezwaren heen, volgt men te lichtvaardig volksleiders. Aan deze bezwa ren wordt eenigszins te gemoet gekomen dooi den leeftpd hooger te stellen dan 23 jaar. De heer Levy heeft voorgesteld: 1" den leeftpd voor het kiezerschap te be palen op 25 jaar 2° het bezit van dit kenteeken aanwezig te achten bp hem, die voorkomt op de krachtens wetteljjk voorschrift aangelegde en bijgehouden bevolkingsregisters en gedurende de laatst verloopen drie burgerljjke jaren van eene in stelling, hetzjj van weldadigheid, hetzjj tot voorkoming van armoede, of wel van een ge meentebestuur onderstand niet heeft genoten 3° behoudens tegenbewjjs, gedurende drie achtereenvolgende jaren het bezit van dit kenteeken niet aanwezig te achten bjj hen, die schuldig zjjn verklaard aan een der over tredingen, bedoeld bjj de artt. 432 en 433 wetboek van strafrecht; 4° straffen te stellen tegen het zich weder rechtelijk doen plaatsen op de kiezerslpst of wel tegen het onbevoegd uitoefenen van stem recht. Loods- en bakenwezen. Op grond van de ervaring is der regeering gebleken dat er geen noodzakelijkheid bestaat de functiën van loods- en die van bakenmeester in ééne hand vereenigd te laten, en bovendien, dat door scheiding het rivievbelang zeer zal worden bevorderd. Niet alleen toch, dat bp de bakenmeesters eene licht te verklaren neiging wordt aange troffen om voor hunne, door de schippers betaalde loodsdiensten de uitbakening van het vaarwater te veronachtzamen, maar terwpl aan hen is opgedragen toe te zien op de naleving der politiebepalingen op de scheep vaart, doen zp dienst voor en worden zij betaald door de personen, tegenover wie zij tegelijkertijd als gezaghebbende moeten op treden. Bovenstaande overwegingen hebben hoofd zakelijk aanleiding gegeven om de wet van 30 December 1865 (Stbld n° 173) tot regeling van het loods- en bakenwezen op eenige wateren en stroomen, met de aanvulling daarin gebracht door de wet van 22 December 1867, aan eene herziening te onderwerpen, waarvan een voorstel aan de Tweede kamer het uitvloeisel is. In dit ontwerp worde-? de hulpbakenmees- ters niet meer vermeld. Het voornemen bestaat eene nieuwe indee ling der rivieren en bakenkwartieren in te voeren, waarbp tevens de betrekking van hulpbakenmeesters kan vervallen, die in de praktjjk óf onnoodig was, óf tot tal van klach ten aanleiding gaf. Voorstel van wet van den heer Hartogh) houdende wijzigingen in het Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering. Dit voorstel is thans bjj de Kamer ingekomen. De voorsteller stelt zich op het standpunt dat door partieele wpziging moet getracht worden, allengs de zoo noodzakeljjke verbete ringen in te voeren, en dit acht hp te eer mogelpk, omdat het systeem van ons burger lijk procesrecht den toets kan doorstaan. De praktjjk heeft alleen behoefte, dat, met be houd van dat systeem, vereenvoudiging worde aangebracht. Hp vleit zich, dat, mocht dit ontwerp tot wet worden verheven, in vele opzichten de rechtzoekenden in Nederland zullen worden gebaat. Bjj de samenstelling van het wetsvoorstel heeft hp zich mogen verheugen in de mede werking van mannen, die gedurende jaren de rechtspraktijk op eervolle wjjze uitoefenen en met de goede eigenschappen, maar ook met de gebreken en leemten onzer burgerljjke proces-orde volkomen vertrouwd zijn. Al dadeljjk deelt hij mede, dat hp niet voorstelt om, zooals het ontwerp-1865 deed, de schriftelijke behandeling af te schaffen. "Verder wjjst hp op de vele pogingen, die aangewend zjjn om vereenvoudiging in ons procesrecht aan te brengen en die zich vóór alles ten doel stelden de onderscheiding tus- schen de gewone en de summiere behande ling op te heften. Wordt de onderscheiding van de gewone en de summiere behandeling opgeheven, in dien zin, dat aan de laatste boven de eerste de voorkeur wordt geheven en de schriftelijke instructie der zaak ook wat de incidenten betreft met vermpding van beteekeningen ter rolle zal geschieden, de voorsteller acht het wenscheljjk voor alle zaken den rechter de bevoegdheid toe te kennen, eene bevoegd heid, die hp nu slechts in zake van gewone behandeling bezit, om het door hem bevolen getuigenverhoor voor een rechter-commissaris te doen plaats hebben. Yan de opheffing der onderscheiding tus- schen zaken van gewone en van summiere behandeling verwacht hp dan ook bespoedi ging van de afdoening der gedingen bij de rechterlijke colleges. Ten onrechte huldigt z. i. onze burgerljjke rechtsvordering de leer, dat het op tegenspraak gewezen vonnis geacht moet worden onbekend te zjjn aan partpen, voordat het haar betee- kend is. De heer Hartogh wil, alweder de voorbeel den van de ontweipen-1865 en 1877 volgend, beproeven dit euvel uit de wet te verwijderen. Als regel wordt alsnu aangenomen dat be- teekening alleen dan noodig is, wanneer men tot executie van, veroordeeling inhoudende, vonnissen wil overgaan. Een natuurljjk gevolg van dit systeem is tevens, dat de termijnen van appèl en van cassatie niet meer moeten loopen van den dag der beteekening van het vonnis of arrest, maar van den dag der uitspraak. De voorsteller, meenende dat gehandhaafd moet bljj ven het stelsel van onze wet, waarin de bepaalde gevallen zjjn aangegeven, waarin door den rechter de voorloopige ten uitvoer legging met of zonder borgstelling zal of kan bevolen worden, is echter van oordeel dat de bevoegdheid des rechters behoort te worden uitgebreid. Daartoe strekken de wjjzigmgen door hem voorgesteld. Zjjn ontwerp raakt voorts de moeieljjke materie der exceptiën. De heer Hartogh acht het voor geen tegen spraak vatbaar, dat ons wetboek thans maar al te zeer de gelegenheid geeft, ja daartoe zelfs uitnoodigt, om dengene, die een recht- strpd aanbindt, zoolang mogelpk af te matten. Hij meent dat hiermede dient gebroken te worden. Hp stelt daarom voor dat de verweerder bjj zjjn conclusie van antwoord zjjn gansche ver wering moet voordragen. Erfgenamen enz., die nog in termen van beraad zjjn en dus niet zeker weten of wer- keljjk pai-tp in lite zpn, moeten het recht behouden zich alleen op dat beraad te kunnen beroepen. Ten einde een einde te maken aan de moge- lpkheid dat langdurig geprocedeerd wordt over een interlocutoire beslissing des eersten rechters, terwpl eerst daarna een eindbeslis sing zal vallen, waartegen wederom alle voor zieningen openstaan, heeft de heer Hartogh als middenweg voorgesteld dat den rechters de bevoegdheid worde gegeven, om de uitvoer - baarverklaring van het interlocutoir vonnis te bevelen. De omstandigheden der zaak zullen dan daarbp den rechter tot maatstaf strekken. Eene andere wpziging strekt om te voor komen, dat de vrouw met opzet onkundig wordt gehouden van door haren man tegen haar verrichte rechtshandelingen. I ^etteren en minst, Over het Schwarzwalder-Vocal-Quartett, waarvan in ons vorig nommer een vleiende mededeeling voorkwam uit Vlissingen, waar het Zondag en Maandag in het groote Bad hotel een openbaar concert gaf, schrpft M. te Middelburg ons Dit quartet, dat gedurende drie kermisdagen in de sociëteit de Vergenoeging alhier optrad, is wel een bpzondere vermelding waard. De wpze van zingen, nuanceering, ademha ling, uitspraak enz., dit alles bewees dat men hier te doen had met menschen van talent, die het succes, dat zp behaalden, werkelpk verdienden. De sopraan (Frl. Schanze) beschikt over een helder en vooral in de hooge tonen krachtig en klankvol geluid, dat hoewel een weinig minder stemuitzetting met het oog op de betrekkelpk kleine lokaliteit niet geschaad had het oor aangenaam aandeed. Voor dracht, accentueering en timbre vielen zeer te roemen. Fraülein Daetzl beschikt over een lieve, aangename, overal beschaafd klinkende altstem, doch zou tegenover de andere stemmen meer kracht moeten kunnen ontwikkelen. Jammer was het dat bp de ten geboore ge brachte quartetten in hoofdzaak de sopraan en de bas op den voorgrond traden en de alt en de tenor zich dus meestentijds met de bege leidende stemmen moesten vergenoegen een betere en wellicht juistere beoordeeling dezer stemmen ware dan gemakkelpker gevallen. Hoewel, zooals ik daarvan reeds opmerkte, de tenor (Herr Tiefels) niet veel gelegenheid had om met zpn stemmiddelen te schitteren bp de enkele malen, dat dit wel het geval was, bewees hp over een zeer fraai en hel- derklinkend tenorgeluid te beschikken, dat hp uitmuntend wist te beheerschen. De bas (Herr Max Bajjer) heeft een zeer krachtig orgaan, dat echter nergens in het ruwe oversloegalleen had ik de lage noten wat klankvoller gewenscht. Bp de quartetten, welke een eenigszins komisch karakter droe gen, wist de heer Baper met zpne zeggings kracht een eigenaardig relief aan de voor dracht te geven. De voorgedragen quartetten waren mp op een paar uitzonderingen na onbekenddaarom wil ik, na ze slechts een enkele maal gehoord te hebben, een bespreking daarvan achterwege laten. Wat ik echter nog wensch aan te stippen is, dat de capella gezongen quar tetten niets aan zuiverheid te wenschen over lieten, en dat hierdoor het bewps werd geleverd hoe men met geroutineerde musici te doen had. Het Schwarzwalder Vocal-quartett zp dan ook overal elders van harte een succes, als dat te Middelburg behaald, toegewenscht. Volgens een Amsterdamsch blad is het nagenoeg zeker dat de kon. ver. Het Ned. Tooneel als pachteres van den nieuwen stads schouwburg te Amsterdam zal optreden. De gevraagde waarborgsom van belangstellenden moet bpeengebracht zpn. In de 16e zitting der Algemeene synode was aan de orde de behandeling van het schrpven der 's Gravenhaagsche ouderlingen over het optreden van den heer W. Bax te Zaandam en het daarover uitgebrachte rapport. Na breedvoerige en ernstige gedachtenwis- seling werd aangenomen een motie van orde, voorgesteld door de heeren Bronsveld, Van Veen en Koch, aldus luidende: »De synode, betreurende den toon, waarin het adres van de heeren Rochussen c. s. is gesteld, »en afkeurende de wpze, waarop de heer Bax deel neemt aan den strpd tegen privaat bezit en de bestaande inrichting der maat- schappp, gaat over tot de orde van den dag". Uit Hulst wordt aan het Centrum ge schreven De kerk van Hulst is, na de welgelukte restauratie op architectonisch gebied, zonder twpfel eene der schoonste kerken der vpf- tiende eeuw van geheel Nederland. In 1645 aan den katholieken eeredienst onttrokken, bleef deze in de macht der Hervormden, toen in het begin dezer eeuw het oosteljjk gedeelte (kruis, transepten en priesterkoor) aan de katholieken werd weergegeven, terwpl het schip nog heden ten dage bp de «Hervormden in gebruik is. Door hunne zorgeloosheid had de kerk allen luister en waarde verloren, daarom wilde de zeer Eerw. deken Hessels haar in den oorspronkelpken stpl herstellen, waarin ZEd. ten volle geslaagd is. Beitel en en penseel hebben het vervallen werk doen herleven. De kolommen met de rpk ver sierde kapiteelen, het triforium tot de nervuren der gewelven zpn in den oorspronkelpken toe stand teruggebracht; want wat in velen ker ken geschiedde, heeft ook hier plaats gehad kapiteelen en rpk gebeeldhouwde consoles en corbeaux waren door kalk en andere verfstof fen onzichtbaar gemaakt. De muren der mid- denbeuk zpn versierd met zinnebeelden, terwpl in het priesterkoor met zpn lover en groen, engelen op gouden grond met hunne speel tuigen Gods glorie bezingen in het H. Sacre- ment. De kapellen zpn keurig afgewerkt en prpken met meesterlpk geteekende levensgroote figuren. Hulde aan den leider dezer restauratie, den heer R. Goethals, schilder en oud-leerling der St. Lucas-academie te Gent, die in België reeds zpn naam gevestigd heeft en daarvan reeds bewjjzen gaf te St. Jansteen en Lamswaarde, maar die hier vooral getoond heeft, dat men met betrekkelpk geringe kosten iets degelpks verkrpgen kan. Ook zpn onder zpne leiding twee zpaltaren, gestoelte, biechtstoel en por talen geplaatst, alsmede een afsluitingshek, een waar meesterstuk, dat de kunstsmederjj der middeleeuwen doet herdenken. Ten overstaan van den notaris J. de Vos werd heden morgen in de te veilen fabriek publiek te koop aangeboden a. De fabriek The Vitrite-Works Th. Mace, te Middelburg, bestaande in a fabrieksgebouw, schuur en erf, kad. sectie A 1864, groot 82.77 aren; b fraaie diiecteurswoning met tuin P 128, kad. sectie C 1863, groot 3.75 aren en c not burgerhuis, a f 250 's jaars verhuurd P 127, kad. sectie C no 1591 huis groot 1.60 are, alles ter gezamenlpke grootte van 88.12 aren, deelen der voormalige Commercie-Compagnie en in erfpacht uitgegeven door de gemeente Middelburg. b. De machineriën en bpbehooren der fabriek; en c. Giondstoffen en verdere goederen. Alles te zamen werd gernpnd door de firma Johan Boudewpnse alhier op f 6000. De 2e luit. J. H. Brackmann van de Water, van het 3e bat. 3e reg. inf. te Bergen op Zoom, thans gedetacheerd bp de normaal schietschool te 's Gravenhage, is overgeplaatst bp het 2e bat. van dat korps te Middelburg. Bp datzelfde bataljon is ook overgeplaatst de luit, Steup, die bjj het Q,-I. leger is gede» tacbeerd,

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 1