buitenland.
N°. 166.
136° Jaargang.
1893
Maandag
17 Juli.
Bemeealeraainertieziipc.
mr 3L W. Brevet,
J. E. van Dnnnó,
mr S. Gratama Hzn.,
I. K. van der Harst JJzn.,
J. H. Snijders,
J. 0. de Waal.
Middelburg 15 Juli.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50
iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Reclames 40 cent per regel.
By deze courant behoort een Bijvoegsel.
UIT STAD EN PROVINCIE.
LBllGSdE CO EMM1.
Thermometer. j Agenten te Vlissingen: P. Gr. de Vet Mesïdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Bolland, teKruiningenF. v.d.Peijl, te Zierikzee A. C.deMooij, teTholen: W. A. j Advertentiën
Middelburg 15 Juli 8u. vm. 63 gr. j van Nietjwenhuijzen en te Terneuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekbandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te één uur
m. 12 u. 70 gr., av. 4 u. 69 gr. F. j advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmae, te Rotterdam, de Gebe. Belinïante, te 's Gravenhage, en A. de La Mae Azn., te Amsterdam. j aan bet bureau bezorgd zjjn, willen
Verwacht N. W. wind. j Hoofdagenten voor bet Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Datjbe Cie., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen.
Het ligt natuurlijk niet in onze bedoeling
het zou trouwens niet doenlijk zijn
om zelfs in de verste verte er naar te
streven, met het oog op de verkiezingen
die a. Dinsdag moeten plaats hebben, wenken
te geven voor iedere gemeente afzonderlijk
in onze provincie. De toestanden zijn zoo
verschillendhier en daar zijn vaak zulke
bijzondere belangen in het spel, dat ereene
groote mate van lokale kennis noodig is om
met grond over een en ander een oordeel
uit te spreken.
Wij moeten ons dus tot enkele algemeene
wenken bepalen; en richten ons daartoe
tot allendie met ons de vrijzinnige
beginselen zijn toegedaan.
Er is dikwijls en er wordt nog steeds
met zekeren ophef door een deel der auti-
revolutiounairen beweerd, dat bij gemeente
raadsverkiezingen geen politieke beginselen
in het spel zijndat het louter vraagstukken
Kgn van zuiver praktisch belang, die daarbij
zich moeten doen gelden.
Voor een deel gaan wij met die bewering
mêe maar tal van vraagstukken van den
dag behouden nog steeds hun politiek
karakter en wij toonden het reeds aan
in ons opstel over den„Moed van
overtuiging," daartoe blijft nog altijd
behooren de kwestie van ons volksonderwijs
en die der Zondagsrust-beweging.
Nu is het eigenaardig om waar te nemen
hoe bij die zelfde anti-revolutionnairen met
hunne inconsequente wijze van handelen, al
naar gelang der omstandigheden, in Ari>
hem en Gouda neemt men een flinker stand
punt in dan te Middelburg dit toch
altijd vast staat dat zij wel met de Roomsch-
katholieken in overleg treden maar nooit
met ons, liberalen.
Wel stelt men hier en daar aftredende
liberale leden van den gemeenteraad can-
didaat, maar dat is meestal niet meer dan
een zet op het politieke schaakbord. Men
doet bet eenvoudig als men toch geen kans
ziet om zulke leden te doen vallenmaar
tegelijkertijd tracht men zich meester te
maken van een of meer zetels, die open
vallen door het bedanken van liberale leden.
Het is dus eenvoudig een komedie die
gespeeld wordten ons dunkt een slechte
komedie. En al stellen wij het hoogst
een nog meer geprononceerd optreden de
houding der anti-revolutionnairen in Goes
bv., die alleen hun eigen aftredenden
partijgenoot candidaat stellen doch de overige
aftredende liberale leden van den raad niet
aanbevelen maar daarvoor de plaatsenopen-
laten, is in elk geval oprechter, eerlijker
dan die van hunne medestanders in den
strijd te Middelburg, die quasi nog heulen
met onze partij, maar middelerwijl alles aan
wenden om meer en meer de macht der
liberalen te breken.
En wil men nu éen staaltje uit vele om
et bewijzen hoe zeer het den anti-revoluti
onnairen te Middelburg eenvoudig te doen
is om langs omwegen het doel te bereiken
en er bij hen bij raadsverkiezingen geen
kwestie is van de hooggeroemde beginselen,
waarop men zich zoozeer verheft, en die
hunne partijgenooten elders in eere houden,
dan lette men op het volgende.
Toen verleden jaar in Maart de liberalen
den heer L. K. van der Harst JJzn. can
didaat stelden voor de vacature-De Ligny,
werd door de kiesvereeniging Nederland en
Oranje, waarvan het bestuur destijds bestond
uit de heeren A. Littooy, mr C. Lucasse,
P. J. de Broekert, J. A. Vertregt, O. J.
Huvers, W. A. de Rijcke, L. C. Breebaart
en P. J. 4e Krnjjter, aanbevolen de heer
0. Verhage, en werd beweerd dat er „in
den raad behoefte was aan bekwame en
tévens onafhankelijke mannen."
De heer Van der Harst werd gekozen
met 602 stemmende heer C. Verhage
Verkreeg er 288.
Een jaar is voorbij en thans stelt men
^enz elfden heer Van der Harst candidaat,
dien men toen bestreed en geen zetel in
den raad gunde, en die waarlijk nog door
geen enkele daad eenig recht gaf om eenigs-
zins aan te nemen dat hij van ideeën is
veranderd.
Zijn nog er meer voorbeelden noodig om
te bewijzen dat men eenvoudig van die zijde
laveert, manoeuvreert en speculeert om te
trachteD, niet langs den koninklijken weg
maar langs zijpaden, eene overwinning te
behalen P
Het is eenvoudig dezelfde taktiek, die bij
elke verkiezing gevolgd wordtlangzaam
maar zeker tracht men door samenwerking
met al wat den liberalen vijandig is men
lette op Amsterdam waar radicalen, anti-
revolntionnairen en roomBch-katholieken hand
aan hand gaan ook in raadscolleges
vaster voet te verkrijgen.
Daartegen hebben wij nu geen bezwaar,
mits men dan maar niet zoo hoog opgeeft
van het onrechtvaardige, wanneer ook wij
dien strijd nu beschouwen als van politieken
aard.
Niet aan ons, liberalen, de schuld daarvan
doch wel aan onze bestryders.
En nu dienen wij van onzen kant ook op
onze hoede te zijn, vooral ook met de vol
doening aau de leuze om den minderheden
de gelegenheid te geven zich in onze raads
colleges te doen hooren.
In de eerste plaats loopen wij gevaar,
door in die richting voorwaarts te gaan,
dat die minderheden langzamerhand den
boventoon zullen voeren ook in den raad.
En gebenrt dit, dan is er, men weet 't, bij
haar geen kwestie meer van zulk een be
ginsel tegenover ons toe te passen. Zoover
kennen wij elkaar al lang genoeg.
En wee dan ons volksonderwijs en onze
vrije beweging op menigerlei gebied 1
Want in de tweede plaatsmen moge
al opmerken dat er sommige anti-liberalen
zijn, die vaak op cenige punten beter gezind
zijn dan enkele liberalen zei venmen
verlieze niet uit het oog dat zulk een goede
gezindheid stellig verandert, met of zonder
vrijen wil, zoodra eenmaal de macht is
verkregen. Dan wordt eenvoudig de kwestie
van lokale belangen op zij gezet zij
behoeft dan geen dienst meer te doen
en klinkt weer hoog de leuze om al wat
voor ontwikkeling en tegen kerkelyke over-
heersching is te onderdrukken en ons volks
onderwijs langzaam maar zeker te fnuiken.
„Tegen de liberalen," dat ïb op dit oogen-
blik de gemeenschappelijke leuze; zij bet
ook met een gemoedelijk conciliant tintje.
Ons, liberalen, is het dus wel degelijk als
plicht der zelfverdediging opgelegd om ook
hen te bestrijden, die ons aanvallen.
Daarop zij men in 't algemeen bij de a.
verkiezingen bedacht.
steeds plicht zoo niet de jongste gebeur
tenissen daartoe dwongen; zoo niet aan bo
venstaande stoute bewering een krachtig
dementi moet worden gegeven.
Het liberale Middelburg wordt bij andere
verkiezingen overvleugeld door het platte
land.
Laat ous dan ten minste Dinsdag tooneu
dat wij, waar wij zelfstandig handelend op
treden, onzen vijand: het clericalisme met
succes kunnen bestrijden.
Hel is nu geen oogenblik om op eene oi
andere wijze te transigeeren.
Er is behoefte aan eene duidelijke uit
spraak onzerzijds.
De personen dienen thans te wijken, de
beginselen op den voorgrond te treden.
Eendrachtig, zonder eenige afwijking,
zonder ons door persoonlijke sympathie of
antipathie eenigszins te laten besturen,
dienen wij ons aan te sluiten by de liberale
kiesvereeniging Gemeentebelang en te stem
men op de door haar gestelde candidaten.
Deze zijn voor:
het blauwe stembriefje de heeren:
het gele stembriefje de heer
Tot gemak van de stemopuemers bevelen
wy ten zeerste aan van bovenstaande alpha-
betische volgorde niet af te wijken.
zaam aandeel nam aan de behartiging der
gemeentebelangen
dan heeft men een volledig overzicht van
hetgeen mr Yan Voorst Vader als raadslid
heeft verricht of niet heeft verricht.
Wie dit nu verdienstelijk" wil noemen is
öf met weinig tevredenöf denkt dat men
den kiezers maar van alles kan wjj smaken.
Zjj, die echter meenen dat onze raad be
hoefte heeft aan meer voortvarende mannen,
aan krachtiger persoonlijkheden, zullen hun
stem aan mr Van Voorst Vader niet kunnen
geven.
En wat nn in het bijzonder Middel
burg betreft, tot de liberalen daar zijn wij
zoo vrij een enkel woord Dog te richten.
„Ook in Zeeland neigt de libe
rale zon naar den ondergang. De
liberale part Ij overleeft hier
letterlijk haar roem."
Zoo schreef in de Standaard van Vrijdag
11. iemand uit Middelburg, die het zeker ver
gebracht heeft in quasi-grappigheden, maar
van logisch redeneeren niet het minste besef
schijnt te hebben.
Op die woorden wijzen wij met nadruk
ouze partijgenooten in Middelburg, die voor
de eer van bun stad a. Dinsdag dienen op
te komen.
Tegenover den verregaand hoogen toon,
welke men aan de zijde van onze bestrijders
begint aan te Blaanprat als men zich toont
op overwinningen die slechts by verrassing
en niet door eigen kracht maar steeds met
behulp der katholieken worden verkregen
is het meer dan noodig te toonen dat in
Middelburg nog een liberale meerderheid
bestaat.
Dit zijn wij verplicht aan de reputatie
van Zeeland's hoofdstad.
Wy zouden er niet zoo op aangedrongen
hebben bij die a. verkiezingen de liberale
vaan hoog te bonden al blijft dit toch
Mr Tan Voorst Vader als Raadslid.
Nu het van anti-revolutionnaire zjjde wordt
voorgesteld alsof de oppositie tegen de her
kiezing van mr Van Voorst Vader alleen voort
vloeit uit het feit dat deze anti-revolutionnair is;
nu mr Van Voorst Vader wordt aangeduid
als een soort martelaar voor de goede zaak
nu van dien kant met de gewone handig
heid wordt ontweken een antwoord op de
vraag, in het anti-revolutionnaire Goesche blad
(zie no 111 van 22 Juni j. 1.) zelf op den
voorgrond gesteld, nl.heeft de afgetredene
beantwoord aan het ideaal van een praktisch
raadslid op elk gebiedt
nu maar klakkeloos in Standaard en in ge
noemd blad wordt verkondigd dat de heer
Van Voorst Vader een «verdienstelijk" raads
lid is;
willen wy even nadrukkelyk constateeren
dat zeer velen geheel afgescheiden van de
politieke richting van den heer Van Voorst
Vader en met volle waardeering van diens
eigenschappen als mensch genoemd aftre
dend lid onmogelijk hun stem kunnen geven,
omdat zjj hem niet verdienstelijk als raadslid
achten
Tot toelichting van deze meening volge
hier een »staat van dienst" van mr Van Voorst
Vader als raadslid, ons van geachte zyde ver
strekt:
1 September 1891 werd de heer Van Voorst
Vader als lid van den raad geïnstalleerd.
30 September 1891a wjj at hjj (bjj de be
handeling der voorwaarden van verpachting
van gronden in de Mortierepolder,) er op dat
het aangehaald art. 13 moet zijn art. 12".
Aangenomen zonder hoofdelyke stemming;
b stelt hjj voor (by hetzelfde onderwerp) in
art. 16 te voegen de woorden«behalve de
reeds in de artikelen 6, 7, 8 en 10 genoemde."
Aangenomen als boven.
23 Maart 1892 stelt hjj voor (by de be
handeling van de verordening op den genees
kundigen dienst in de gemeente) te schrappen
de woorden «tevens lavementzetters en op de
lavementzetters" en het woord «beider" te
veranderen in «haren."
Aangenomen alsboven.
Als men daarbjj nu voegt
dat bedoeld aftredend lid bjj negen zittingen
afwezig waso. a. in de vergaderingen van
19 April en 17 Mei bjj de behandeling der
belangryke kwestie van de burgeravondschool
dat hjj van geen enkele vaste commissie uit
den Raad lid is en dus ook daarin geen werk
Maandag avond houdt de liberale kies
vereeniging Eendracht maakt macht te Mid
delburg een vergadering, waarin een bespreking
zal plaats hebben naar aanleiding van de
laatste verkiezing voor een lid der Eerste
kamer voor Zeeland.
Heden had in het polderhuis in de Abdjj
alhier de opening plaats van de Donderdag te
Middelburg en Vrjjdag te Westkapelle inge
leverde stembriefjes ter benoeming van een
commissaris in het polderbestuur van Wal
cheren, in plaats van den heer dr A. van der
Swalme, benoemd tot raad in voornoemd
bestuur.
Ingeleverd waren te Middelburg 203 en te
Westkapelle 23 briefjes, te zamen alzoo 226
biljetten.
Van deze werden 5 van onwaarde verklaard
zoodat het aantal geldige stemmen 221 en de
volstrekte meerderheid 111 stemmen bedroeg,
Uitgebracht werden 88 stemmen op den
heer jhr M. W. de Jonge van Ellemeet, te
Oostkapelle, 79 op den heer D. J. Dronkers
te Middelburg en 47 op den heer mr P. J. F.
van Voorst Vader te Middelburg, terwjjl op
enkele andere personen een stem was uitge
bracht.
Niemand de volstrekte meerderdeid van
stemmen verkregen hebbende, moet eene her
stemming tusschen de twee eerstgenoemden
plaats hebben, welke herstemming bepaald is
op Donderdag 3 en Vrjjdag 4 Augustus e. k
Zooals in een deel der oplaag van ons
vorig nommer werd gemeld is Vrjjdag bjj het te
Utrecht gehouden examen voor apothekersbe
diende geslaagd mej. P. J. van Pienbroek,
geb. te ZaamBlag, wonende te Middelburg.
Aan het slot van de Vrjjdag gehouden
zitting van den gemeenteraad van Vlissingen,
waarvan het verslag in ons vorig nommer is
opgenomen, werd door den heer Le SagevanHoeve
de aandacht van burg. en weth. er op ge
vestigd dat de tram, die te 10.15 u. 's avonds
van de Zeilmarkt te Vlissingen vertrekt, naar
het Badhuis rjjdt en daar sommige avonden
tot 11 uur op de reizigers wacht. Een gevolg
daarvan is dat de passagiers, die te Vlisisngen
zjjn ingestapt, noodeloos een uur tjjdverliei
ljjden, terwjjl zjj, die te Middelburg op de
tram wachten, ook minstens voor een halfuur
gedupeerd worden. Hjj beval burg. en weth,
aan hierop eens te letten.
De voorzitter gaf inlichting. Er is wel toe
gestaan dat de tram van 10.15 rjjdt naar 't
Badhuis maar onder bepaling dat ze, na pas
sagiers opgenomen te hebben, direct naar
Middelburg vertrekt. De voorzitter zeide een
onderzoek toe.
Bjj de behandeling van het voorstel in zake
het verzoek van Van Beers deelde de voorzit
ter mede dat burg. en wetb. afgeweken zjjn
van het advies der commissie van fabricage,
omdat daardoor een stukje terrein op de Zeil
markt zonder troittoir bljjven zal, wat niet in
het belang is van het verkeer.
De heer Loois achtte aanlegging van het
trottoir voor perceel H n° 70 niet noodig, het
vordert een uitgaaf van f 100, die niet door
het nut, dat door den aanleg van troittoir zou
worden gesticht, wordt goed gemaakt. Hjj stelde
daarom voor het trottoir daar niet te leggen.
Dit voorstel, in stemming gebracht, werd
met 6 tegen 5 stemmen verworpen. Voor
stemden de heeren Loois, Kalbfleisch, Callen-
fels, Gewin en Le Sage van Hoeve.
Het voorstel van burg, en wetb. werd daar
op zonder hoofdelyke stemming aangenomen.
Met ingang van den 1. Augustus a. s.
worden bjj de Maatschappij tot exploitatie van
staatsspoorwegen overgeplaatstde adjunct
ingenieur 2. kl. jhr. L. M. von Wieier, thans
werkzaam op het bureau van den ingenieur
der tractie te Zwolle, naar Vlissingen, en de
adj.-ingenieur 2. kl. M. H. C. Kramers van
Vlissingen naar het bureau van den ingenieur
der tractie te Tilburg.
Aan het Grand hotel des Bains te Vlis
singen zjjn de volgende^vreemdelingen afge
stapt de heeren I, C, Strong, M. B, Lanck
en G. Knott van Londen, H. Senier van Mil
waukee, Geo. H. LindseyRenton van Dul-
wick, Robert H. Wilson van Londen, Koerte
van Den Haag, Spindler en fam. en J. Stedman
van LondenJ. P. Cau van Zierikzee,
W. H. de Savornin Lohman van Groningen,
Caird van Londen, G. L. Loot van Rotterdam,
mevv. De Scheppere en familie van Eecloo,
Leopold Yates van Londen, Kalicher van Keulen,
A. J. Paroll en C. M. Paroll van Boston, C,
Ysebaert van St. Jansteen, A. Moerdjjk van
Zuiddorpe, L. v. Waesberghe Janssens van
Hulst, J. van Rompu van Terneuzen, mevrouw
Rose en familie van Frankfurt, de heeren
Cameron en 1. Boughton van Londen, Bart
Huierman van Den Haag, Peter Jensen van
Londen en I. Holmes Gore van Clifton.
Vrjjdag werd op het terrein in de Oranje-
bosschen, achter de buitenplaats Overduin, de
door de scbietvereeniging Nuttig en Aange
naam te Oostkapelle uitgeschreven wedstrjjd
gehouden.
De uitslag was dat op de personeele baan:
150 M. maximum 70 p, behaald werden de le
pr. door P. Geldof met 57, de 2e door C. Gel
dot Jz. met 54, de 3e door C. Clement met 47
(1. s. 14), de 4e door J. Geldof met 47 (1. s. 10).
de 5e door I. Koole met 46, de 6e door C. den
Hollander met 39, de 7e door A. de Kam met
38, de 8e door Jacob Koole met 37 punten,
Op de vrjje baan, 150 M. 5 schoten max. 70 p.,
werden de prjjzen behaald als volgt: le W.
Heyboer met 62 (1. s. 12, 13), 2e H. J. Nuesell
met 62 (1. s. 11, 13), 3e I. Koole met 61 (1. s.
14, 14), 4e C. den Hollander met 61 (1. s. 13,14),
5e J. M. Boone met 61 (1. s. 13, 11), 6e C. F.
van Frayenhove met 58 punten.
Op de vrjje baan, 150 M. 3 schoten max. 42 p.,
werden de prjjzen behaald als volgtle door
j Geldof met 42, 2e door H. J. Nuesell met
40 (1. s. 14, 13), 3e door W. Heyboer met 40
(1. s. 14. 12), 4e door C. den Hollander met 30
(1. s. 14, 14), 5e door C. Clement met 39 (I. s.
11, 14), 6e door J. H. Bjjning met 38 (1. s. 13,14),
7e door A. de Kam met 38 (1. s. 10, 14), 8e
door J. M. Boone met 38 punten (1. s. 13).
Te Arnemuiden deed zich een geval voor
van besmetteljjke vlekziekte.
In de Vrijdagavond te Zierikzee gehouden
vergadering van aandeelhouders der Zierik-
zeesche Stoomboot-Maatschappij werd tot
directeur benoemd de heer K. F. de Looze,
terwjjl tot commissarissen dier maatschappij
werden benoemd de heeren mrs D. v. d. Vliet,
H. C. Moolenburgh en A. J. F. Fokker. Beide
eerstgenoemden namen de betrekking aan,
terwjjl laatstgenoemde zich nog niet kon
verklaren.
Met ingang van den le Aug. a, s. zyn
bjj de administratie van 's rjjks belastingen
verplaatst de kommiezen 3e klasse P. C. van
den Bos van Eede naar IJzendjjke en C. T»
van Leeuwe van IJzendjjke naar Eede.
Men schryft ons uit Biervliet;
In eene vergadering van vrjj zinnige kiezers
op Donderdagavond jl. zyn als candidaten
voor den gemeenteraad gesteld de aftredende
leden S. van der Hooft en P. Leenhouts Jz.
In plaats van het aftredende lid A. Maat,
die dezer dagen onze gemeente metterwoon
verlaten heeft, proclameerde de meerderheid
jn de kiezersbyeenkomst P. L. Dosscbe.
Daar deze roomsch ingezetene bjj eene vorige
vrjje verkiezing te kennen had gegeven, dat
hjj zitting in onzen protestantschen gemeente4
raad begeeerde en toen reeds nagenoeg de
helft der uitgebrachte stemmen verwierf, achtte
men het raadzaam ter bevordering van een
goeden geest onder de bevolking een candi-
datuur Dossche te steunen. De vriendschap-»
peljjke omgang tusschen roomschen en niet-
roomschen wordt steeds gunstiger, en op
verschillend gebied begint zich lust tot samen*
werking te openbaren, adres aan den verbin
dingsweg met België, waartoe beide gezindten
met geljjke bereidwilligheid tot subsidieering
besloten.
De roomschen maken een derde deel der
bevolking uit, en in vroeger jaren had altjjd
een hunner zitting op het raadhuis.
Voor het Algemeen overzicht zie men het
bijvoegsel.)
13eliiiopto IVIetlecleelixig-en,
Sedert eenige dagen liepen te Brussel
geruchten over een ministerieele crisis. Thans
wil de Patriote weten, dat volgens geruchten
in ministerieele kringen, de heer Beenaert,
als hoofd van het Kabinet en minister vajj
Financiën, weldra zal aftreden,
