N°. 165. 136" Jaargang. 1893 Zaterdag 15 Juli. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën 20 cent per regel. Bij abonnement lager: Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens allo dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Reclames 40 cent per regel. Middelburg 14 Juli. Ijetreren en iAunst. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. MDDELRIJRGSCHE COURANT. w Wl Thermometer. Middelburg 14 Juli 8u. vm. 63 gr. m. 12 u. 70 gr., av. 4 u. 67 gr. F. Verwacht N. wind. Agenten te VlissingenP. Gr. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. A. W. Bolland, te KruiningenF. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te Tholen W. a. j Advertentiën i van Nieuwxnhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te één uur i advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, db Gebb. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab Azn., te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd zjjn, willen Hoofdagenten voor het Buitenlandte Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen. Hoe en waar t Zoo luidt het bovenschrift van Een ernstig woord aan allen, die uitste kende weezenverpleging op den hoog sten prijs stellen, door J. K. G. Muller, hoofd der school te Oudeschild. Het is een warm gesteld vlugschriftje, dat tot doel heeft de belangstelling te wekken voor de Maatschappij tot verpleging van weezen in het huisgezin. Dat wjj voor het doel dier Maatschappij sympathie gevoelen, toonden wjj meer dan eens en nog onlangs in een opstel naar aan leiding der veel besproken brochure over de weesinrichting te Neerbosch. Al werpt de heer Muller nu volstrekt geen nieuw licht op de kwestie der weezenverple ging, zjjn streven is loffeljjk en het zou wel licht nnttig kunnen zjjn, wanneer, genoemde Maatschappij de kostelooze verspreiding van zjjne pennevrucht op zich nam. Het te verkoopen, zelfs voor den luttelen prjjs van tien cent, daarvoor achten wjj het ongeschikt, omdat het eiken kooper teleurstellen moet. Het is niets meer dan een oproep, die in elke courant om het goede doel stellig een plaatsje zou gevonden hebben, maar die als brochure den lezer ten slotte niet veel wijzer maakt dan hjj is en eenvoudig op de hoogte brengt van enkele zeer vluchtige ideeën van den schrjjver en van diens warme sympathie voor de Maatschappij tot verpleging van weezen in het huisgezin. Om dat alles te weten is elke prijs nog voor het gros te veelvoor iedere opwekking, die men in het belang eener goede zaak tot het publiek wil richten, moet men het als 't ware belangstelling afdwingen, o. a. door eene kostelooze propaganda. »Dat een wees nog wat meer behoeft dan brood", zooals de schrijver zegt, weten wjj allen en wordt meer en meerbesett. In menig weeshuis is in de laatste jaren heel wat ver beterd maar het valt niet altjjd gemakkelijk om met bestaande toestanden te breken. Yan daar dat het met vereenigingen als genoemde maatschappij zoo langzaam voorwaarts gaat; ja zelfs vaak alles behalve vooruit. Met den sleur wordt niet zoo licht gebroken. Maar als men nu wil meewerken om bevorderlijk te zjjn aan een goed doel, om een bres te schieten in een muur van gemakzucht, voor- oordeelen, veroordeelen, sleur enz., dan dient men het publiek als 't ware geen enkele hin derpaal in den weg te leggen, zelfs niet die van eenige uitgave of van de moeite om eene brochure van veertien kleine pagina's te halen en te betalen. Men dient haar overal in huis te bezorgen zonder eenig bezwaar voor het publiek, op welks hulpvaardigheid men een be roep doet. Dat is de methode. En nu dit niet is geschied, vreezen wjj dat de goede bedoeling van den schrjjver in de verste verte niet zal worden bereikten dat hp zich zeiven door de uitgave veel teleur stelling zal bereid hebben. Waar zjjn hoofddoel echter is het belang, het welzjjn der weezen te helpen bevorderen langs den weg, dien de Maatschappij tot ver pleging van weezen in het huisgezin bewandelt, daar willen wjj hieraan gaarne bevorderlijk zjjn door op zjjn pennevrucht even de aan dacht te vestigen, echter niet zonder daarvan ook de schaduwzjjde hem onder het oog te brengen. Bovendien: nu wjj toch bezig zjjn met te schrjjven over weezenverpleging in het ge zin zoo nuttig en zoo goed, vooral wanneer zjj onder flink toezicht geschiedt nu kun nen wjj niet anders dan altjjd door en nog maals de aandacht vestigen op de Vereeniging tot weezenveipleging voor Zuid- en Noord- Beveland, gevestigd te Goes. Wjj deden dat ai meer, maar het kan, dunkt ons, niet genoeg geschieden. Die vereeniging werkt in dezelfde richting als de Maatschappij waarvoor de heer Muller een lans breekthet zjjn als 'tware zusterverenigingen. Maar wat dichter in onze nabjjheid is, wat werkt ten nutte van onze naaste omgeving, dat wekt van zelf onze meerdere sympathiete meer wjjl ook die Bevelandsche vereeniging met zoovele zorgen en moeite heeft te kampen. Haar ontstaan heeft zp ook te danken aan het schandelijk exploiteeren der weezen, dat plaats had, aan het uitbesteden bp afslag van die ouderloozen. Zjj heett ook hare lijdensge schiedenis en zjj is nog lang niet wat zjj kon wezen. «Voor eiken weezenvriend of iedere weezen- vriendin, die haar ontvalt, zou haar bestuur wel twee vrienden en vier vriendinnen hunne plaats in de gelederen willen zien innemen maar dat wordt haar niet gegund." Zoo ver klaarde over 1891 dat bestuur in zjjn verslag: Toch werkt de vereeniging met vrucht en is zp steun zoo ten volle waard. Geen wonder voorwaar dat wjj bjj het lezen der brochure van den heer Muller ook om haar dachten. Het was toch of hjj ook in haar belang had geschreven. Gansch Zeeland mocht wel eens wat meer gedachtig zjjn aan het streven der Vereeniging tot weezenverpleging in Zuid- en Noord- Beveland, en ha,ar vrp wat meer steun ver- leenen dan nu geschiedt. Laten wjj nog even mogen herinneren dat men lid der vereeniging is, wanneer men f 50 of meer in eens, of jaarljjks minstens f 2.50 bjjdraagt; terwjjl men voor slechts f 1 per jaar begunstiger kan worden. Nu, in verband met eene bekende kwestie, de weezenverpleging aan de orde van den dag is, meenden wjj nog eens uitvoerig te mogen herinneren aan eene nuttige instelling in onze provincie, die, stil en rustig haar weg bewandelend, zooveel nut sticht en waarvoor elk bewjja van waardeering, elke steun hoogst welkom is en ten goede komt aan hen, wier goede opvoeding ook voor de maatschappij van zooveel belang is. Merken wjj ten slotte even op dat voorzitter van deze vereeniging is de heer dr. Z. Th. Diehl, directeur der Hoogere burgerschool te Goes, en secretaris de heer Z. D. van dei- Bilt La Motthe, ontvanger dier gemeente. Juni is voor de schatkist bjjzonder schraal geweest. Er is slechts 8.4 millioen ingekomen, tegenover een raming van 9.7 voor één maand en een opbrengst van 10.5 millioen in de zomer maand van 1892. Een verschil bjj het vorig jaar dus van ruim 2 millioen. Dit verschil wordt natuurljjk grootendeels verklaard door den invloed van dat gedeelte der belastinghervorming, dat met 1 Mei is in gevoerd. Over het volle halfjaar bedraagt het zelfs 21/j millioen, vergeleken met 1892. Gaat men de onderdeelen na, dan vindt men bjj de indirecte belastingen zelfs een nadeelig verschil van ruim 3 millioen. Dit is niet alleen veroorzaakt door de verlaging der mutatie- en hypotheekrechten, want ook de successierechten die zoo grillig zjjn hebben dit jaar 13 ton minder gegeven dan het vorig jaar en bleven ruim 8 ton onder de helft der raming. Tegenover de buitengewoon hooge opbrengst van 1892 kan die van het loopend jaar wel eens bjjzonder laag worden. Daarentegen is uit de accijnzen ofschoon de zeepaccpns is verdwenen en de zoutaccpns getierceerd bjjna een millioen meer ingeko men dan in het vorig jaar. Aan zeep is nog f 10.25 in Juni ontvangen (tegen f 184.604 in Juni '92), aan zout slechts f 55.500 tegen f 284.833 in Juni 1892. Over het eerste half jaar is in die beide accpnzen reeds een achter uitgang van f 930.000 gekomen, welk be drag natuurljjk allengs toeneemt. Dit verlies en een wat lagere opbrengst van de accpn zen op wpnen, bieren en azjjnen en geslacht, werden ruimschoots opgewogen door het gedis tilleerd, dat al f 1.115.000 meer afwierp. Daarbjj komt dan nog ƒ725.000 meer uit den suikeraccjjns, welke thans slechts 230.000 bjj de helft der raming ten achter is. Van de overige middelen valt weinig op te merken. De directe belastingen toonen den invloed van de verlaging der grondbelasting voor ongebouwd, in het 2 ton lager bedrag over het eerste halfjaar. Zp zjjn echter nog 2 ton bp 1892 ten achter, vooral wegens de trage aanzuivering van het patent. Bjj de invoerrechten is 1893 zjjn voorganger iets vooruit, bjj de loodsgelden iets ten achter. Post en telegraphie gaven wat meer dan het vorig jaar, maar zjjn beide nog ten achter bjj de raming, de posterjjen zelfs 277.000, wat wellicht uit nog met buitenland te verre kenen sommen te verklaren is. Bjj de beoordeeling der gezamenlijke op brengst moet er natuurljjk op gelet worden, dat de rubriek Vermogensbelasting niet is ingevuld. Over twee maanden wordt daaruit gemiddeld 14 ton verwacht. Telt men die bjj de reeds ontvangen gelden, dan daalt het verschil met 1892 tot ruim 1 millioen, dus nog minder dan de achterstand bjj het successierecht, welke bron van inkomsten op het Nederlandsch budget eenigermate de rol vervult van de koffie op de Indische begrooting, daar zp ook zeer wisselvallig is. (Hbld.) Voor de provincie Gelderland heeft thans in de Eerste kamer nog slechts éen liberaal zitting, de burgemeester van Zutphen jhr H. A. D. Coenen; overigens wordt die provincie in die Kamer vertegenwoordigd door drie anti- revolutionnairen. de heeren Van Pallandt van Neerpnen, A. F. de Savornin Lohman en Engel- berts, en twee katholieken, de heeren Van Nispen tot Pannerden en W. Cremers. Bjj kon. besluit is aan J. F. Heemskerk, ten gevolge zjjner benoeming tot betaalmeester te Sas van Gent, eervol ontslag verleend uit de betrekking van adjunct-commies bjj het pensioenfonds voor weduwen en weezen van burgerljjke ambte naren is de heer J. Noordhoek Hegt, arts, benoemd en aangesteld tot officier van gezondheid 2de kl. bjj het pers. van den geneesk. dienst van het leger in N.-I. Omtrent de Woensdag door de commissie inzake de weesinrichting te Neerbosch gehou den eerste vergadering in het Gebouw van kunsten en toetenschappm te Utrecht meldt het Utr. Dbld.: De heer Van 't Lindenhout deelde aan de commissie mede, dat hjj den omvang van haar mandaat geheel aan hare eigen beoordeeling overliet en haar tevens alle vrjjheid toekende om zich zoovele nieuwe leden te assumeeren, als zp dat wenschte. De commissie hield daarop buiten tegenwoordig heid van den heer Van 't Lindenhout hare eerste vergadering, die op verzoek der aan wezigen werd geleid door mr W. H. de Beaufort te Leusden, terwjjl het secretariaat werd waargenomen door den heer Den Boer te Almkerk. Daar enkelen van de door den heer Van 't Lindenhout uitgenoodigde leden voor de benoeming hadden bedankt, bjjna uitsluitend wegens gebrek aan den noodigen tjjd, besloot de commissie nog een aantal nieuwe leden uit te noodigen, door welke uitnoodiging de verschillende kerkeljjke en staatkundige gevoelens ook meer geljjkeljjk in de commissie zullen vertegenwoordigd zjjn. En wanneer de commissie zich door opne ming dezer nieuwe leden definitief zal gecon stitueerd hebben, zal zjj hare werkzaamheden kunnen aanvangen. Daar het haar voornemen is, een veelzpdig en ernstig onderzoek in te stellen naar de geheele inrichting van de stichting van den heer Van 't Lindenhout, in verband met de klachten die tegenwoordig worden uitgesproken, is het niet te verwach ten, dat zjj zeer spoedig met haren arbeid ge reed zal zjjn, te minder daar de commissie bjjna uitsluitend bestaat uit mannen die in verschillende betrekkingen zjjn geplaatst en die derhalve niet over ruimte van ledigen tjjd kunnen beschikken. Het publiek zal dus eenig geduld moeten oefenen, maar het kan er zich van overtuigd houden, dat alle waarborgen bestaan voor een onpartjjdig en nauwkeurig onderzoek. Te Utrecht is overleden de landschap- en schapen-schilder D. van Lokhorst. Prof. dr. H. Snellen, voorzitter van het genootschap Kunstliefde te Utrecht, die bjj de teraardebestelling van den overledene woorden van warme hulde sprak, herinnerde er aan dat Van Lokhorst, vruchtbaar als weinigen, onderwjjzer in hart en ziel, in 1868 te Arnhem met zilver, in 1869 te 's Hage met goud werd bekroond. Als sprekers ter inleiding van een of meer onderwerpen op het XXIIe Nederl. Taal- en Letterkundig Congres, dat van 28-31 Aug. a.s. te Arnhem plaats heeft hebben zich aangemeld de heeren J. B. Meerkerk, leeraar aan de hoo gere burgerschool te Kampenmr Seerp Gra- tama, rpks-archivaris te Assenprof. dr Paul Fredericq, hoogleeraar te Gentmr J. E. Hee- res, commies bp het Rpks-arehief te 's-Graven- hage W, K. H. J, Ramondt, te Heterenprof. dr J. Te Winkel, hoogleeraar te Amsterdam, Taco H. De Beer, leeraar aan de Hoogere bur gerschool te Amsterdam Jac. Anspach, predi kant te Ek en Wiel; prof. dr. J. H. Gallee, hoogleeraar te Utrecht; prof. dr. C. Bellaar Spruit, hoogleeraar te Amsterdam dr. J. Th. Cattie, leeraar aan de hoogere burgerschool te ArnhemJulius Pee, doctorandus in de germ, philologie te GentJ. F. Bense, leeraar aan het gymnasium te Arnhem; dr. H. Brugmans, te Groningen Julius Sabbe, leeraar aan het Kon. Athenaeum te Bruggedr. Julius Frede ricq, leeraar aan het Kon. Athenaeum te Osten- dedr W. Zuidema te 's-Hertogenbosch Ed. mond Hendrikx, bestuurder van den Vlaam- schen Schouwburg te Brusselprof. dr P. Al- berdingk Thjjm, hoogleeraar te Leuven. De pogingen tot het stichten eener ka tholieke kerk te Yerseke zjjn eene belangrjjke schrede nader tot het doel gekomen. Binnen korten tpd kan de beslissing verwacht wor den. De kerkeljjke overheden en het kerk bestuur van Hansweert hebben hunne goed keuring aan het voornemen geschonken en in eene vergadering van katholieke ingezetenen, Donderdag avond gehouden, is besloten door financieele offers zoo krachtig mogeljjk tot verwezenlijking van hun lang gevoeden wensch mede te werken. De kerk zal, als zp tot stand komt, als eene bjjkerk van die Hansweert, door de geeste lijken van deze parochie bediend worden. Het derde Vlaamsche Zendingsfeesi, Don derdag op het landgoed het Zwaantje bij Terneuzen gehouden, was vrjj druk bezocht. Men schat de bezoekers op twee duizend. De stoombooten van Breskens, Vlissingen, Borssele en die van Zierikzee, Wemeldinge, Vlake, Hansweert en Hoedekenskerke brachten ieder ruim een 400tal passagiers aan. Het muziek gezelschap Hosanna uit Goes begeleidde den zang op het terrein. Bjj den optocht in Ter neuzen werden nog een paar onruststokers in arrest genomen. De centrale Katholieke kiesvereeniging Recht voor allenalhier stelde al de vier aftredende leden van den raad te Middelburg tot candidaat, dus ook den heer J. F. van Dunné, wiens naam in het bericht in ons vorig nommer door eene vergissing was verzuimd mee te deelen. Voor het admissie-examen van de rjjks- veeartsenjjschool slaagde de heer C. J. Jero- nimus van Middelburg. De eerste-luitenant J. Dorré, benoemd bjj het 5e regiment infanterie, is bestemd voor het garnizoen Amersfoort. - De minister van oorlog is gemachtigd om medio Augustus te beslissen of het 2e bataljon 2e regiment infanterie te Maastricht, tengevolge van eene aldaar heerschende besmettelijke ziekte, al of niet zal deelnemen aan het kampeeren in de legerplaats bjj Rjjen. Mocht de epidemie niet zjjn geweken, dan zal het bataljon infanterie uit Middelburg van 30 Augs. tot 12 Sep. a. s. deelnemen aan de oefeningen van het 2e regiment infanterie in die legerplaats. Uit Arnemuiden schrijft men ons Donderdag avond kwamen in de herberg van L. Maartense eenige nieuwsgierigen bjjeen, als gevolg eener advertentie in de Midd. Courant van Donderdag. Door den heer F. P. Oudens, die de vergadering leidde, werd voorgelezen wat het doel van deze samenkomst was, nl. het stellen van candidaten voor de aanstaande verkiezing van leden voor den gemeenteraad. Aangezien niemand candidaten noemde, werden door den heer Oudens drie candidaten gesteld, nl. de heeren J. Crucq en J. Franse, aftredende leden, en de heer J. Wisse, zulks ter vervanging van den heer A. Boogert. Na eenige bespreking weigerden de aanwezige kiezers omtrent die candidaten te stemmen. Toch werden de voorgedragen personen dooi den heer Oudens als candidaten geproclameerd, hetgeen hevige bestrjjding vond bjj den bur gemeester c. a., die dan ook beweerden, dat op die samenkomst zulk eene proclamatie van candidaten niet kon geschieden, omdat allen zich onwillig hadden getoond om te stemmen, op welke wjjze dan ook. De heer Oudens sloot hierop de bjjeenkomst. Uit Goes schrjjft men ons 29 Juli e. k. viert het Comité tot wering van schoolverzuim alhier zjjn 25-jarige bestaan. Een kwart eeuw is in den tpd, waarin alles zoo buitengewoon spoedig groeit en bloeit, en sterft, voor eene vereeniging een respectabele leeftjjd. En, voor zoover 't publiek dit kan beoordeelen, is nog geen enkel verschjjnsel merkbaar, waaraan de naderende ouderdom merkbaar is. Nu, heel Goes hoopt dat het tijdperk van verval nog lang uitbljjven zal. Daartoe heeft het comité in zake schoolver zuim te veel gedaan, en blijft er nog genoeg te doen over. Want is het behalen van eene overwinning niet gemakkelijk, partjj trekken van eene behaalde overwinning en het ver overde terrein te behouden, is op zichzelf ook eene kunst. En kan nu het comité het schoolverzuim in Goes (door onverschilligheid van enkele indi viduen) niet tot nog beperkter grenzen terug dringen, laat het dan streven te behouden, wat het heeft: de vpand van trouwschoolbe- zoek is nog niet geheel verslagen. Dat kan alleen leerplicht. Van die kwarteeuw is de heer Z. D. van der Bilt La Motthe gedurende 24 jaren de jjverige voorzitter van het comité, dat opge richt werd onder presidium van wjjlen den heer dr A. W. van Campen. Het is bekend, dat de heer La Motthe alles tot een goed einde brengt, waarvan hp het tot stand komen op zich neemt. Inzonderheid is dit het geval met het comité. De bekende Goesche kindervriend mag met voldoening op die 24 jaren terugzien, en het zou niet onver diend zjjn, als hjj van de kinderen eene ovatie ontving. Met zeldzamen jjver, voorbeeldelooze toewijding en onverflauwde sympathie heeft hjj de belangen der jeugd behartigd. Moge het den heer La Motthe gegeven wor den nog lithg te bljjven staan aan het hoofd van het comité, dat met zooveel succes »den kanker van ons volksonderwjjs" heeft be streden! Door de Roomsch-katholieke kiesvereeni ging te Goes werd op eene Donderdag avond gehouden vergadering, die door een twintigtal van de vjjftig leden werd bjjgewoond, besloten, bjj de a. raadsverkiezing in plaats van het af tredend anti-revolutionnair lid een eigen can didaat te stellen, die, nadat de heeren M. A. Stieger en E. F. van Kalmthout daarvoor be dankt hadden, nog gevonden werd in den heer J. F. v. d. Leeuw. Verder besloot men de drie aftredende libe rale leden, de heeren J. J. Ramondt, W. F. K. Lenshoek en W. N. G. Koenen, candidaat te stellen in de hoop dat van liberale zjjde de R. K. candidaat zal worden gesteund. Verder besloot de vergadering om in het vervolg de gelegenheid tot bjjwoning der ver kiezingsbijeenkomsten zoo ruim mogeljjk te stellen. Donderdagavond vergaderden een twin tigtal kiezers van Wolfaartsdjjk, om candida ten te stellen voor de aanstaande gemeente raadsverkiezing. De aftredende leden M. de Kater en J. Kallemein werden bjj acclamatie opnieuw candidaat gesteld. In plaats van het derde aftredend lid C. Koert, benoemd secre- tatis en ontvanger der gemeente, werd bjj eerste stemming gekozen diens broeder Jan Koert. Voor enkele dagen is te IJerseke opge richt eene Vereeniging van pachters en ge bruikers der Ierseksche oesterbank, welke ten doel heeft de perceelen der leden voor eigen rekening te doen bewaken. Reeds is de koninklijke goedkeuring gevraagd. De kosten zullen jaarljjks, met het bedrag der pachtsommen als maatstaf, over de leden worden omgeslagen, doch de minimum-bjjdrage bedraagt f 2 per week. Voorloopig zullen 3 vaartuigen surveilleeren ieder met 3 koppen bemand. Er is tot heden tot een pachtbedrag van ruim ƒ200,000 deelgenomen. Het bestuur bestaat uit de heeren J. J, Ochtman te Goes, voorzitter. G. Schipper te Yerseke, secretaris-penningmeester, en B. A. Overman te Tholen. Er bestaat reeds een dergelpke vereeniging voor de Bergsche Bank. De heer B. C. E. van Steenbergen, vo lontair op het registratiekantoor te Tholen, is geslaagd voor het 2e gedeelte van het notaris examen. Tengevolge van het bedanken der heeren Goudswaard en Mol, oorspronkelijk gestelde candidaten voor leden van den gemeenteraad, te Bruinisse, heeft de liberale kiesvereeniging aldaar, in hare vergadering van Woensdag avond nog gekozen, behalve den heer W. Jumelet Mz., aftredend lid, de heeren C. Bolier Cz. en F. de Koning, die de candidatuur heb ben aangenomen. In de Donderdag te Terneuzen gehouden raadszitting werd, zooals gisteren reeds is ge meld, met algeraeene stemmen tot onderwjjzer?

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 1