N°. 134.
136e Jaargang.
1893
Y rijdag
9 Juni.
Middelburg 8 Juni.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen.
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.-
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel; Bij abonnement lager.
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen, van 17 regels 1.50
iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.
Reclames 40 cent per regel.
Toette veil en iiunst.
KERKNIEUWS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
ONDERWIJS.
LANDBOUW.
MIIIIIIIU ISI.SIIIF COURANT.
Thermometer.
Middelburg 8 Juni 8 u. ra. 59 gr.
m. 12 n. 70 gr., av. 4 u. 65 gr. F.
Verwacht N. O. wind.
Agenten te Vlissingen: P. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes: A. A. W. Boddand,teKruiningenF.v.d.Peije,teZierikzeeA.C.deMooij,teTholenW.A.
van Nieuwenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de
advertentie-bureau's van Nijgh <fe Van Ditmax, te Rotterdam, de Gebr. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de La Max Azn., te Amsterdam.
Hoofdagenten Toor het Buitenland te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cie., John F. Jones, opvolger.
Advertentiën
moeten des namiddags te één uur
aan het bureau bezorgd zjjn, willen
zjj des avonds nog worden opgenomen.
Vrljilelling landbouw bedrijfs
belasting.
Nu in de Tweede kamer de debatten over
de bedrijfsbelasting in vollen gang zjjn en
juist de al of niet ontheffing van het land
bouwbedrijf een punt van overleg uitmaakt,
achten wjj het niet ondienstig te wjjzen op een
het vorig jaar in het Ned. Landb. Weekblad
geleverde beschouwing, getiteld: Balans naar
aanleiding der ingediende belastingwetten.
Zjj luidde als volgt
-De billijkheid vordert aan
rechtmatige klachten tegemoet te
komen."
De Minister v.
Pier
Balans.
De Rentenier:
lo. Zal betalen
2y2 tot pl. m. 4 pCt.
Financiën,
van zjjn netto inko
men, naarmate hy in
de progressie deelt
doet niets, doch
geniet gelyk op van
's lands Staatsinstel
lingen en bescher
ming.
2o. Betaalt niets als
zjjn vermogen beneden
f 13.000 is.
So. heett geen gebou
wen en gereedschap
noodig behalve de
schaar.
4o. Zal nooit door
eenige bedrijfsbelas
ting getroffen kunnen
worden iu zyn kwa
liteit als rentenier.
5o. betaalt niets bij
verkoop van zyn ef-
ecten.
De Boer:
Zal betalen het
zelfde als de rentenier,
doch bovendien met
zwaar werk om de
belastbare opbrengst
van zjjn grond te ver
krijgen (met andere
woorden zyn netto in
komen), 6 pCt. van dat
inkomen. Betaalt de
rentenier dus 4 pCt.,
dan betaalt de boer
van gelyk vermogen,na
aftrek van 20 maal
de grondbelasting, 93/4
pCt. van zyn inkomen.
Betaalt 6 pCt. van
de belastbare opbrengst
zijner onroerende goe
deren, al bezit hy daar
van nog zoo weinig. 1
Betaalt voor de
waarde van gebouwen
en landbouwgereed
schap, paarden, vee
etc., alsof dat een
blijvend kapitaal is, ter
wijl het na eenige
jaren grootendeels ver
nietigd wordt en de
onmisbare voorwaarde
is, om de belastbare op'
brengst van den grond
te verkrjjgen.
(De plaats is bier niet
ongeschikt om te her
inneren aan de groote
onbillijkheid van den
aanslag in de grond
belasting voor land'
bouwhoeven, schuren
e. a., die eenvoudig die
nen om de belastbare
opbrengst van de lan
derjjen mogelijk te ma
ken en op zichzelf geen
verkoopwaarde hebben
dan voor afbraak).
Blyftnog steeds
blootgesteld in de be -
dryfsbelasting te wor
den aangeslagen. De
verklaringen daarom
trent van den Min.Pier-
son leveren daartegen
geen genoegzamen
waarborg 2.
Betaalt 2.15 pCt. by
verkoop van zyn goed
als mutatierecht 3
grond van de mogelijkheid, dat iemand zoowel
roerend als onroerend goed bezit en, schulden
hebbende, die schuld van zyn roerend vermo
gen zou aftrekken om zoodoende weinig of
niets te betalen.
Zou dit wel ernst zyn en zou een eenvou
dige bepaling, dat schulden in de eerste plaatg
van het onroerend vermogen moeten afge
trokken worden, dit heele bezwaar niet doen
vervallen
Als men gerechtigheid wil betrachten, dan
moet ook de boven aangetoonde wanverhouding
in betaling voor den boer ophouden, 't zjj door
verhooging van belasting op het roerend ver
mogen, 't zy door vermindering der boeren-
lasten (grondbelasting en mutatierechten).
Wat de afschaffing van tollen, vermindering
van zoutbelasting e. a. betreft, zoo kan men
die moeiljjk alleen ten goede van den land
bouw komende beschouwen, elk burger geniet
daarvan op gelyke wjjze.
Het is te hopen, dat men weder niet het
oude lied zal gaan zingen, dat grondbelasting
geen belasting doch rente is. Alle denk
beeld van rente verdwynt toch by de groote
veranderlijkheid der grondbelasting, naarmate
van hetgeen met of op den grond wordt ge
daan 4.
De bovenstaande tegenstellingen doen dui
delijk zien, dat er nog heel wat ontbreekt aan
de gerechtigheid omtrent het belasten
van den eenen burger tegenover den anderen
en 't is te hopen, dat by de aanstaande behan
deling der voorgestelde wetten in de Tweede
kamer de voorstanders van den landbouw zich
doen gelden.
Het denkbeeld, in het vorig verslag der
Tweede kamer aangegeven, om de belasting
alleen op het roerend vermogen te leggen
vindt by den minister bestrijding, o. a. op
1 (en dikwjjls onder zware schuld, waarmede
geen rekening wordt gehouden).
5 't Is nu maar te hopen, dat Zjjne Excel
lentie stevig blyft staan in zyn verklaringen
van dien tijd.
3 Als buitengewone gunst tot op dit
cjjfer verminderd en waarvan de boer meestal
geniet als hy dood of bankroet is en zyn boel
moet verkocht worden.
Over de vrijstelling nu van dien naar
bet gevoelen van velen zoo zwaar belasten
landbouwstand van aanslag in de bedrijfsbe
lasting is vooral Woensdag in de Tweede
kamer heel wat gesproken.
De beeren Roessingk, De Kanter, Zjjp,
Houwing, Viruly, Tydeman, Mees en De
Beaufort (Wjjk by Duurstede) verdedigden
allen die vrijstelling, overeenkomstig het voor
stel vam den minister, hoofdzakelyk op vroeger
aangegeven gronden. Daartegenover heeft
de heer Poelman, zooals men weet, een amen
dement ingediend om de landbouwers wèl in
die belasting aan te slaan; in casu om par.
van art. 3 van het ontwerp op eene belas
ting op bedrjjfs en andere inkomsten te doen
vervallen.
By de toelichting van zyn amendement, in
de zitting van Dinsdag, kwam hy in de eerste
plaats op tegen het stelsel der wet om vooraf
te schatten hoe groot de opbrengst van eenig
bedrijf zal zyn. De wet kan bet object van
belasting aanwijzen, bet bedrag van de belas
ting bepalen, maar niet aanduiden tot welk
cyfer eenig bedrjjf kan worden geacht belast
baar te zyn. Daarom is de fictie, dat 't land
bouwbedrijf slechts 4 pet. opbrengt van de
daarin gestoken kapitalen, onverdedigbaar
Kan de landbouwer niet berekenen wat kosten,
wat winst is, de fiscus geve hem hulp. Maar
hy stelle hem niet vrjj. Dat is in strijd met
de Grondwetbet is een privilegieen 't is
door niets gerechtvaardigd. Het beroep op de
grondbelasting en de vermogensbelasting gaat
z.i. niet aan; het grondbezit wordt door de grond
belasting, het kapitaal door de vermogensbe
lasting getroffen; het bedrijf is nog vrjj en
grond en kapitaal worden eerst rentegevend
door den arbeid, door 't bedrjjf.
De vrijstelling strekt zich zeer ver uit en is
dus van zeer groote beteekenis voor de wet.
En de heer Poelman vreest voor grooten weer
zin tegen deze geheele belasting, zoo deze
vrjjstelliug, die hy een gunst noemt, wordt
verleend.
Tot de warme bestrijders van de vrijstelling
behoorden verder nog de beeren De Meyier en
Farncombe Sanders.
Eerstgenoemde wees er op dat men, opko
mende tegen dubbele belasting van sommige
bedrjjven, of tegen het belasten van de amb
tenaren, tot zwjjgen wordt gebracht. Maar als
men tegen de vrijstelling van den landbouw
opkomt, staan velen op, alsof er een onrecht
geschiedt als men in een inkomstenbelasting
allen, ook de landbouwers, opneemt. Men acht
den aanslag van den landbouwer onbilljjk, maa;
alleen voor dezen, niet voor ben, die grondbelas
ting betalen voor den grond, waarop hun winkel
of fabriek staat. Consequent zou het zjjn
al zou de heer De Mejjier ook dat afkeuren
als men allen, die grondbelasting betaalden
vrjjstelde. Hy zag daarvoor echter geen grond
en by zou dus vóór het amendement-Poelman
stemmen. De grondbelasting drukt niet den
landbouw, het bedryf wordt alleen door deze
belasting getroffen. De aangevoerde redenen
acht de beer De Meyier onhoudbaar, omdat
wy bier te doen hebben met een inkomsten
belasting, waarin alle inkomsten moeten wor
den opgenomen.
De beer Farncombe Sanders merkte op dat
Zwitserland en Duitschland de boer ook
voor zyn bedrjjf is belast. Hjj bleef staan op
het sedert 1850 door de liberale partjj inge
nomen standpunt van belasting van allen naar
bun inkomsten, en wees ook op de onbillijk
heid, om de boeren uit te sluiten. Er is geen
eden om de boeren te bevoordeelendit
komt op de kleine lui in de steden en't plat
teland neder; deze slapen ook niet op rozen,
doch die menschen hebben geen commissie
gevonden om bun nooden te bezingen, gelijk
de landbouw-commissie heeft gedaan. Hjj
ontkende ook, dat de toestand zoo slecht is
voor den landbouw.
Wat de theorie der grondbelasting betreft
beriep de heer Sanders zich op J. B. Say en
Stuart Mill ten betooge dat grondeigendom
niet is als andere eigendom, maar is een
monopolie, waarvoor betaald moet worden.
Ten opzichte tot de bollenkweekers, die de
minister wel wil aanslaan, merkte de afge
vaardigde voor Haarlem op dat, zoo de land
bouw wordt vrjjgesteld, ook zjj moeten worden
vrijgelaten.
De beer Van Houten verklaarde dat de
meerderheid der commissie van rapporteurs is
voor het amendement van den heer Poelman,
dus tegen vry stelling. Een politieke kwestie
wilde de commissie biervan echter niet maken;
zjj keurde bet af dat de heer De Kanter dit
wel bad gedaan door de verklaring dat hy
tegen bet geheele ontwerp zou stemmen als
de landbouw niet werd vry gesteld.
By kon. besluit is aan den heer P. S. Ha
mel, eervol ontslagen consul-generaal der
Nederlanden voor Zuid-Ckina, Honkong en
Macao, een jaarljjksck pensioen toegekend
van f 3000.
4 Onder
balans had
de enorme
eengezet in
de bezwaren van den boer in die
men nog wel moeten rermelden
op
lasten op hem drukkend en uit-
het adres van het hoofdbestuur
der Roll. Maatschij van Landbouw aan de
Tweede kamer by gelegenheid van de be
handeling van de perequatie der grondbelasting
Indische Pakketvaart-Maatschappij en daarbjj
steenkolen vervoerde van Koetei naar de havens
op Java. Het ligt voor de hand, dat de ont
ploffing wordt toegeschreven aan het ontbran
den van kolengas.
Uit het booge Noorden kwam reeds zoo
menige heerljjke litteraire vrucht, dat wjj altjjd
gretig grjjpen naar elk nieuw boek, dat onze
vljjtige vertaalsters uit de Scandinavische talen
in de Nederlandsche overbrengen. Met inge
nomenheid namen wjj daarom ter band Sonja
Kovalevsky. Persoonlijke herinneringen van
Anna Charlotte Leffler (hertogin di Cajanello),
naar het Zweedscb door Ph. Wijsman, uitge
geven door den beer J. P. Revers te Dordrecht.
Een biographie van een wetenschappelijke
en boog litterair ontwikkelde vrouw, geschetst
door een begaafd auteur als de schrijfster
van Een Zoniernachtsdroom, hoe kon het
anders of hier moest een werk van groote
aantrekkelijkheid gegeven worden Te zeggen
dat dit boek zich gunstig onderscheidt van
het gros der letterkundige werken, die dage
lijks onze leestafel overstroomen, cen'estjurer
gros. Sonja Kovalevsky is een buitengemeen
boek, niet alleen omdat hierin een stuk van
het leven en het karakter geschetst wordt van
een buitengewone vrouw, de Russische mw Ko
valevsky, in haar leven docent in de mathesis
aan deho ogeschool te Stockholm, winster in 1888
van den Bordin-prjjs van het Institut de France-,
niet alleen om den blik, dien bet ons hier ver
gund is te slaan, in het zieleleven eener vrouw
die gemarteld wordt door de voortdurende,
botsing, waarin de ernstige taak, die zjj zich
zelf bad opgelegdde wetenschap te dienen
haar bracht met het verlangen om zich geheel
over te geven aan de machtige roerselen van
haar naar liefde snakkend hart; niet alleen
het onderwerp bezit Sonja Kovalevsky
Op het verzoek van den kerkeraad der
Nederl. hervormde gemeente te Biervliet,
gesteund door een adres van adhesie van 65
notabele leden dier gemeente, aan de ring-
predikanten om den heer E. Rendink, gods
dienstonderwijzer sinds 1 Juni jl. moet deze
zonder salaris predikdienst verrichten ta
mogen aanstellen tot hulpprediker met bezol
diging van een deel der vacatuurgelden, is
afwjjzend beschikt. Slechts éen van de vier
predikanten pleitte voor inwilliging van het
verzoek.
Dinsdag 11. herdacht de heer A. P. Ver-
hejjen, pastoor te Zuiddorpe, den dag, waarop
hjj vóór 25 jaar tot priester gewjjd werd. Na
kerkelijke plechtigheden werd ZEw. door
het met vlaggen en sparren versierde dorp naar
pastorie geleid, waar de heer A. Moerdjjk
namens de ingezetenen den jubilaris geluk-
wensebte en hem voor de kerk een zjj altaar
aanbood. De schoolkinderen zongen een toe
passelijk lied.
Tegen den avond bracht het fanfarengezel-
schap den jubilaris nog een serenade.
Aan de armen had, namens den heer Ver-
heyen, eene uitdeeling van krentenbrood en
bons plaats.
Volgens telegram uit Batavia aan de N. B.
Ct is besloten tot het zenden eener expeditie
naar Langkat.
Uit Singapore wordt aan de Times geseind,
dat bet personeel van de oliefabrieken te
Langkat van Klambir is teruggekeerd. Het
scbjjnt dat de vrees, die men koesterde, dooi
de feiten niet is gewettigd.
De gisteren aangekomen Oost-Indische mail
bracht berichten uit Batavia tot 9 Mei.
Luidens het verslag omtrent de voornaamste
gebeurtenissen in het gouvernement Atjeh
en Onder hoor igheden, loopende van 14
tot en met 27 April jl., viel er in dattjjdvak
noch in Groot-Atjeh, noch in de onderhoorig-
heden, iets bjjzonders voor.
De weersgesteldheid was over het algemeen
droog en zeer warmalleen de laatste dagen
vielen in Groot-Atjeh overvloedige regens, die
de Atjeh-rivier eenige keeren deden over-
loopen.
De gezondheidstoestand was, met uitzonde
ring van Poeloe-Weh, alwaar gevallen van
buikziekte en malaria bljjven voorkomen, op
de zeeposten over het algemeen gunstig.
In de geconcentreerde stelling was de toe
stand ongunstiger. Het gemiddelde ziektecjjfer
bedroeg 25 tegen 22 en dat van de beri-beri
10 tegen 10 gedurende den vorigen verslagtjjd.
Het sterftecijfer was lager.
©en 6en Mei is in het kleinambtenaars-
examen geslaagd met goed de heer W. C.
Japikse.
De hulponderwijzer D. Rottier is als hoofd
onderwijzer overgeplaatst naar Tjiandjoer;
terwjjl door de hulponderwyzeresH. E. Michae-
lis het verzoek is gedaan om wegens tienjarigen
dienst een jaar verlof naar Europa te erlangen.
De onderwijzer der 2e klasse M. Maassen
heeft wegens ziekte een tweejarig verlof naar
Europa gevraagd.
Zooals in een deel der oplaag van ons vorig
nommer werd gemeld zou, luidens een parti
culier telegram aan Het Vaderland, een ge
deelte der bemanning van de Lombok by
Segli (Atjeh) door den vjjand zjjn overvallen.
De stuurman Prins werd gedood, de luitenant
Fock en twee minderen werden gewond.
Volgens een Reuter-telegram is te Londen
een bericht uit Soerabaja ontvangen, aldus lui
dende
»Te Koetei (O.-kust van Borneo) is een ont
ploffing ontstaan aan boord van het Holland-
sche stoomschip Houthandel van de firma
Ruwalda.
Vjjf personen werden gedood en verschil
lende gewond. Het vaartuig dreef af naar
den beneden wal. De kapitein is te Soerabaja
aangekomen".
Nader verneemt men, dat de Houthandel
van de firma P. Buwaida Co (Amsterdam I
ea Semarang) tijdelijk in dienst was van de
om
aantrekkelijkheid maar tevens wegens de wjjze
van behandelinghet is geen biographie, het
is een gedicht in proza. Zooals de schrijfster
zelve in haar inleiding beloofthet is mw
Kovalevsky's eigen gedicht over haar per
soon en leven en zooals Henrik Ibsen wenschte
door mw Leffler (Edgren) dichterlijk behandeld,
met veel sentiment doch zonder eenige sen
timentaliteit, waartoe de stof zich toch zoo
licht leendede krachtige, frissche, door en
door gezonde geest der Zweedsche geeft relief
aan het beeld der Russische, die geschilderd
wordt in haar oorspronkelijkheid, getint dooi
de zwaarmoedigheid en het fatalisme den
Slaven eigen.
Over het boek ligt een zacht waas van
melancholie uitgespreidSonja's dood werd
al te spoedig gevolgd door het overlyden
harer vriendin, die weinige dagen voor haar
dood de laatste proeven van dezen haar laat-
sten litterairen arbeid nazag. Beide talentvolle
vrouwen zyn in de kracht harer jaren
heengegaan.
Dankbaar zullen wy mej. Ph. Wjjsman zjjn
wanneer zjj hare belofte vervult en weldra
meer nog in het licht geeft van de werken
van Anna Charlotte Leffler, wier nagelaten
werken, gedeeltelijk nog in manuscript, door
den broeder der overledene prof. Mittag
Leffler te harer beschikking zyn gesteld om
voor zoover zjj dit wenscht, in het Nederlandsch
te vertolken.
—Te New-York is na een lang lyden gestor
ven de groote Amerikaansche treurspeler Edwin
Booth.
By gelegenheid van het veertigjarig
jubilé van den veldwachter A. Arnoldi was
Woensdag Wilhelminadorp in feestdosch. De
gemeenteraad schonk hem een fauteuil, de
ingezetenen van Wilhelminadorp boden hem
een klok, een barometer en tafel aan, die van
Kattendjjke zes stoelen en een kast.
's Avonds werd Arnoldi een serenade ge
bracht en muziek gemaakt in het dorp.
- In de Woensdag gehouden zitting van
den gemeenteraad van Zierikzee is een voorstel
tot reorganisatie der politie aangenomen.
Het strekte om de nachtwachts af te schaffen
en drie nieuwe agenten aan te stellen op eene
jaarwedde van f 500, waarbij moet worden
gerekend f 300 voor hunne eerste uitrusting,
welk laatste bedrag de volgende jaren tot op
de helft kan worden verminderd.
Te Terneuzen is opgericht eene afdeeling
van het Algemeen Nederlandsch Werklieden
verbond. Zjj telt een 30tal leden.
De heer P. Visser Jz., hoofd der openbare
school te Koudekerke, heeft om gezondheids
redenen tegen 1 November eervol ontslag
aangevraagd uit zijne betrekking.
Is voor velen het genomen besluit geene
onverwachte zaak, toch zullen zegt onze
berichtgever de bewoners van Koudekerke
het betreuren dat meester Visser zjjn plan
heeft moeten doorzetten.
Door zijn ruim dertig-jarigen arbeid als
hoofd der school alhier hebben zeer velen der
bewoners zjjn uitstekend onderwjjs genoten
Voor de gemeente is de heer Visser geluk
kig nog niet'verloren, daar hjj zich hier met ter
woon blijft vestigen, 't Is te hopen, dat hij
nog jaren van zyn welverdiende rust zal
kunnen genieten, zich wjjdende aan de belan
gen dier instelingen, waaraan hij ijverig
werkzaam is en hoopt te blyven.
Te Leiden is het propaed. examen voor
de godgeleerdheid afgelegd door den heer
H. Seholte van Oostburg (cum laude.)
Door de Zeeuwsohe commissie voor de
rjjks- en provinciale paardenkeuring, bestaande
uit de heeren M. Lucieer, veearts te IJzen-
dijke, voorzitter, Job van der Have te Nieu-
werkeik, secretaris, M. van Vliet, veearts te
Kruiningen, C. J. Labrjjn te 's Gravenpolder
en A. Govaert te Westdorpe, werd heden eene
keuring geheuden van jarige en tweejarige
hengstveulens en merriën.
Daarvoor zjjn beschikbaar aanhoudings prjj-
zen voor de hengstveulens van f 75 en f 60
en voor de merrieveulens van 60 en f 40.
Aangezien de keuring over de geheele pro
vincie plaats heeft, is nog onbekend welke
dieren voor eene bekroning zullen worden
voorgedragen.
Ter keuring waren aangevoerd 1 hengst
en 5 merrieveulens.
Tevens had ook een keuring plaats voor het
Nederlandsch Paarden-Stamboek.
Daarvoor waren aangegeven 10 dieren, waar
van een niet opkwam en 3 werden afgekeurd.
6 dieren zjjn in het stamboek opgenomen.
By de gisteren te Terneuzen gehouden
keuring voor het stamboek waren aangegeven
13 dieren, 1 kwam niet op en 4 werden afge
keurd, zoodat 8 dieren zjjn ingeschreven.
Heden middag werd in de Concertzaal
alhier eene bijeenkomst gehouden van leden
der afdeeling Zeeland van de Vereeniging
het Ned. Rundveestamboek en leden van
het bestuur der afdeeling Walcheren der Maat
schappij tot bevordering van landbouiv en
veeteelt in Zeeland.
Die vergadering was door het bestuur der
afdeeling van het Rundveestamboek bijeen
geroepen op grond dat dit jaar voor de voor
jaarsvergadering Noord-Beveland aan de beurt
is, dat echter gaarne met een andere afdee
ling wenscht te ruilen. In de afdeelingen
Hulst en Oostburg bestoud groote belangstel
ling voor deze vergadering maar bovenge
noemd bestuur kwam het wenschelyk voor
de zomervergadering te houden op eene plaats,
van waar de bezoekers 's avonds hunne haard
steden weder kunnen bereiken. Daarom was
het oog op Walcheren gevestigd en het bestuur
wenschte in deze bjjeenkomst te bespreken of dit
denkbeeld gedeeld wordt en zoo ja de zaak
te regelen.