Maandag 15 Mei. N°. 113. 136s Jaargang. 1893 BUITENLAND. Deze courant verschijnt d a g e 1 y k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen.' Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel.' Bij abonnement lager.' Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alia dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte^ Reclames 40 cent per regel. deze courant behoort een Bijvoegsel Middelburg 13 Mei. Onze rijks-postspaarbank. UIT STAD EN PROVINCIE. MIDDEEB11GSCHE COURANT. w Thermometer. Middelburg 13 Mei 8 u. vm. 63 gr. m. 12 u. 68 gr., av. 4 u. 63 gr. F. Verwacht verand. wind. Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. A. W. Bolland, te Kruiningen F. v. d. Pbijl, te Zierikzee A. C. de Mooij, te ThclcnW. A. van Nieuwenhuijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmab., te Botterdam, de Gebk. Belineante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab. Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daube Cje., John F. Jones, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen zij des avonds nog worden opgenomen. Voor de weduwe en kinderen van wijlen N. P. Burgkardt ronden wij beden in de aan ons bureau geplaatste busvan N. L. N. f 2.50K. f 1aan los geld f 4.16. Totaal f 7.66. Zooals te zjjner tjjd is meegedeeld heeft de regeering ingediend een wetsontwerp tot wijziging en aanvulling der wet van 25 Mei 1880, betreffende de instelling van eene rijks postspaarbank. Uit de daarbij gevoegde memorie van toe lichting zal zeker menigeen met ingenomen heid hebben bespeurd het zeer drukke gebruik, dat van deze nuttige instelling wordt gemaakt. Sedert hare invoering op 1 April 1881 van genoemde wet tot aan het einde van 1892 is door 492.936 inleggers eene som van ruim 91 Ya millioen gulden in de rijks-postspaarbank ingelegd en daarvan ruim 671/3 millioen gul den terugbetaald, terwijl aan de inleggers wegens rente werd uitgekeerd f 135.893.89 en op hunne boekjes bijgeschreven /"3.086.722.49, zoodat het Baldo te goed aan het einde van 1892 ruim 27'/3 millioen gulden bedroeg, verdeeld over 858.483 inleggers. Nu heeft echter de groote uitbreiding, die de instelling erlangde, de behoefte doen ge voelen aan eenige meerdere vrijheid van handelen, wat de belegging der gelden be treft, terwijl tevens de wenscheljjkbeid is ge bleken om, evenals elders geschiedt, ook den inleggers der Nederlandsche rijkspostspaarbank de gelegenheid te geven, door tusschenkomBt der instelling, tot een beperkt bedrag van ten hoogste /"6000 inschrijvingen te bekomen op het in het Grootboek der Nationale Schuld ingeschreven kapitaal der rijkspostspaarbank, en zulks ten einde, met het oog op de om standigheid dat de rijkspostspaarbank voor inlagen boven zeker bedrag geen rente uit keert, den inleggers verder de behulpzame hand te bieden tot het rentegevend beleggen hunner spaarpenningen. In dien geest zjjn nu de wijzigingen dei- bestaande wet ontworpen. Eene andere wijziging betreft de stelling, die minderjarigen en gehuwde vrouwen ten opzichte der rijkspostspaarbank innemen. Zjj heeft ten doel, ten aanzien der bevoegd heid van den vader of den voogd om terugbetaling te vorderen op het boekje van minderjarigen, onderscheid te maken tusschen minderjarigen, die den leeftjjd van 16 jaren nog niet, en hen Welke dien wel hebben bereikt, en voorts aan gehuwde vrouwen het uitsluitend recht tot terugvordering van de te haren name inge schreven inlagen te verzekeren. Met ingenomenheid wordt, zeer terecht, in de pers dit voorstel besproken. Vooral de Prov. Groninger Crt laat bij hare bespreking het licht vallen op bet feit dat de wet van 25 Mei 1880 en bare werking zeer geschikt is om te bewjjzen èn dat het niet aangaat met machtspreuken en algemeene leeringen over vrijheid en laissez-faire het beginsel der staatsbemoeiing op te lossen, èn dat de staatstusschenkomst dan de meeste kansen heeft op vruchtbaarheid als zjj, naar het verstandige woord, dat de heer Zjjlma in de Tweede kamer sprak, eene indirecte werking ibeoogt, gericht is op het ontwikkelen in de iindividu van zelfstandige kracht en het schep- Ypen der algemeene voorwaarden, waaronder de ■ontwikkeling mogeljjk wordt. Wij stemmen dit voor een deel toe j maar aan den anderen kant dient de redactie van het Groning8che blad niet uit het oog te Verliezen dat tevens uit de in8telling van die rijkspostspaarbank en haar succes ten duide Ijjk bljjkt, hoe goed eene regeering doet wan neer zjj een schrede zet op het gebied der Staatsbemoeiing, waardoor bjj het volk de ^Ust tot telf-help wordt aangewakkerd. Het individu vermag niet allesen waar eene regeering hem niet de behulpzame hand biedt is het vaak voor hem onmogelijk te doen, wat in zjjn belang is. Maar al erkennen wij dat het welzjjn van enkelen nauw samenhangt met het ge heel het is lang niet voldoende om de gemeenschap verder vooruit te brengen, het geluk van allen te bevorderen. Daarom heeft eene regeering ook de hooge roeping het particulier initiatief, de energie van het individu, diens zucht tot overleg en voorzorg aan te wakkeren door verschillende goede maatregelen te nemen en nuttige in stellingen in het leven te roepen. Van haar en de volksvertegenwoordiging moet in deze kracht uitgaan en wjjsheid ten nutte van het algemeen. Meer beslist scharen wjj ons aan de zjj de der redactie van de Prov. Gron. Crt waar zjj nu na het koperen bruiloftsfeest der Bjjks- post8paarbank de behoefte aan wjjziging dei- wet zich gevoelen doet, het wezenljjk verras send en verbljjdend noemt te zien, hoe de in stelling heeft beantwoord aan haar doel. De hierboven aangehaalde cjjfers hebben zeker wat te zeggen in de beoordeeling dei- sociale vraagvooral in verband met het ten vorigen jare door de administratie der rjjks- postspaarbank openbaar gemaakt overzicht van de soort der inleggers, uit hetwelk bleek, wat trouwens voor de hand ligt, dat deze voor het grootste gedeelte moeten worden gezocht onder de arbeidende bevolking. Deze getallen spreken van een spaarvermogen van ons volk, dht de sociaal-democraten natuurljjk zullen maar 't welk zjj, zonder verkrachting dei- waarheid, niet kunnen wegcjjferen en dat als een heldere lichtstraal in de duisternis de aandacht verdient. Dat het den arbeidenden klassen totaal onmogeljjk is om te sparen bjj den tegenwoordigen stand der loonen schjjnt dan toch met deze cjjfers in Ijjnrechte tegen spraak te zjjn. Even juist als wjj deze opmerking noemen, evenzeer beamen wjj de bewering van het Groningsche orgaan, dat de nu voorgestelde wjjzigingen zeer zullen meewerken om de po pulariteit der Rjjkspostspaarbank te verhoogen. Vooral juichen wjj ook toe de poging der regeering om aan de gehuwde vrouw uitslui tend recht tot terugvordering van de te haren name ingeschreven inleggelden te verzekeren. Tot dusverre is, bjj verzet van den man tegen terugbetaling op het boekje zjjner vrouw, de man gerechtigd terugbetaling op dat boekje te vorderen. De memorie van toelichting herinnert boe op deze wjjze spaaipenningen, vruchten van persoonljjke verdiensten of van buitengewone spaarzaamheid der vrouw, dik- wjjls tegen baren wil zjjn teruggevorderd dooi den man en dan besteed op eene wjjze, geheel strjjdig met haar verlangen en hare bedoeling, De nu voorgestelde wetswjjziging zal ten aanzien van de door de getrouwde vrouwen gedane inlagen een toestand scheppen, in Frankrjjk reeds sedert 1881 bestaande, en van welke het te wenschen ware, dat men baai- mocht aanmerken als- een eerste schrede op den weg der vrjjzinnige regeling van de vermogensrechtelijke positie der gehuwde vrouw. In ons tegenwoordig burgerljjk recht laat deze positie alles te wenschen over; tot verandering daarvan is nu juist in Frankrjjk dezer dagen door eene vrouwelijke rechtsge leerde, mejuffrouw Jeanne Chauvin, het initi atief genomen. De geheele nu voorgestelde wjjziging ver dient voorzeker warme belangstelling en de ondersteuning van onze vertegenwoordiging, Zjj kan niet anders dan ten goede komen aan eene instelling, waarvan het groote nut zoo ten volle is gebleken, en die boe meer zjj haren nuttigen werkkring uitbreidt en hoe meer zjj wordt gebruikt niet anders dan het nationaal vermogen van ons volk en de algemeene welvaart kan verhoogen. leid door dr G. W. Bruinsma, die voorstelde, dat het comité den minister van financiën zou verzoeken een packtcoramissie te benoemen, wier regeling der voorwaarden van verpachting en schatting als maatstaf zal genomen worden voor de domeinverpachtingen in be doeld rentambt Het resultaat der bespreking was, dat op voorstel des voorzitters voorloopig nog geen stappen zullen worden gedaan. Daarna kwam aan de orde het verzoek der Holl. Maatsch. van Landbouwter onder steuning van eèn adres aan den minister van binnenl. zaken door de Maatsch. ter bev. der Veeartsenjjkunde, beoogende de oprichting van een bacteriologisch station tot het onderzoeken van ziekten onder het vee. Het dagel. bestuur zal met de regeering over die zaak in overleg treden. De door de vereeniging tot bescherming van dieren ingezonden nota betreffende het vee- vervoer werd in handen eener commissie gesteld. Daarom werd opnieuw besproken het adres der Fiiesche Mtsch. v. Landb., bedoelende vrjjstelling van de bedrijfsbelasting voor coöp. zuivelfabrieken. Na toelichting van den voor zitter werd het voorstel ingetrokken. Verder werd in banden gesteld vanbetdagl. bestuur een voorstel van den heer Waller, tot het nemen van maatregelen om de afschaffing der mutatierechten aan landbouwers en niet aan notarissen ten goede te doen komen. Nadat de nadeelige gevolgen van de droogte door prof. Mejjer waren ter sprake gebracht, werd de vergadering gesloten. In de Vrjjdagavond voortgezette zitting van het Nederlandsch landbouwcomité was in de eerste plaats aan de orde*de domein ver pachtingen in bet rentambt JJwaluwe," inge Wjj herinneren onze lezers aan de ge makkei jjke en tevens goedkoope gelegenheid, die de stoomvaartmaatschappij Zeeland biedt, om op 21 en 22 Mei a. s. een tweede plei- zierreis naar Londen te maken. Waar de Pinksterdagen steeds menigeen uitlokken tot een tochtje in den vreemde, ver dient het zeker overweging voor hen, die daar toe de middelen bezitten, een viertal dagen voor een zeereisje en een kjjkje in de wereld stad Londen te benuttigen. Zondag 21 dezer, den eersten Pinksterdag, zal van wege de afdeeling Middelburg der Vereeniging tot bevordering van het Vreem delingenverkeer, in bet Schuttershof een concert worden gegeven door de cercle artistique Grande Harmonie de Jumet, een gezelschap dat 85 uitvoerders telt en onder leiding staat van den beer Jules Platteau. Met betrekking tot het treurig feit, in den avond van Hemelvaartsdag bier gepleegd, vernemen wjj nog de volgende bjjzonderheden. Aanleiding tot de aanranding zou kunnen gegeven hebben dat de beide aangevallenen bij het gaan naar de tram door eenige vrouwen, die uit een bierhuis in de St Jansstraat kwamen, tegen bet lijf geloopen werden en daarover hun ontevredenheid te kennen gaven. Hierop kwam B. uit genoemd bierbuis en mengde zich in den woordenstrjjd, terwijl de machinist B. en zjjn vader kalm hun weg vervolgden. Den ver dachten zou een en ander aanleiding gegeven hebben bij den terugkeer van Burgbardt en diens vader hen aan te vallen. De beide verdachten zjjn Vrjjdagavond tot half tien op het politiebureau verbleven en toen per celwagen naar bet buis van bewa ring overgebracht. Den ganscben avond be wogen zich vele nieuwsgierigen op de Markt voor het bureau. Uit verschillende getuigenverklaringen moet gebleken zjjn, evenals uit de bekentenis van De B., dat deze met Burgbardt geworsteld heeft en hem de doodeljjke verwonding toe bracht. De andere verdachte, B., moet echter de aanleidende oorzaak tot de aanranding zjjn geweest. De verdachten bljjven even onverschillig als bjj bet begin van bet onderzoek. Op de vjjfde vergadering van het onder- wjjzersgezelschap Walcheren, heden alhier gehouden, behandelde de beer Van de Putte van Domburg de eerste acht voorstellen van R. A. Kollewijn c. s. tot vereenvoudiging dei- spelling. Spreker toonde zich een voorstander daar van alleen tegen het eerste voorstel bad hjj eenig bezwaarhjj wensehte n. 1. de heldere e altijd als ee geschreven te zien. Gingen sommige leden met den inleider mede, anderen daarentegen verklaarden zich beslist tegenstander van die voorstellende laatsten vooral waren bevreesd, dat de «nieuwe' spelling aanleiding zou geven tot bet schep pen van nieuwe moeiljjkkeden, waar zjj niet verwacht werden. De Heer K, Le Cointre te Middelburg is op den te Amsterdam gehouden vjjfden bonds. dag van den Ned. Bond van jongelingsver- eenigingen op gereformeerden grondslag, in het bondsbestuur gekozen. De aanbeveling voor gemeente-secretaris te Vlissingen alphabetisch gesteld bestaat uit de beeren mr J. H. C. Busing, advocaat en procureur te Groningen, en jhr mr F. G. van Panhujjs, advocaat en procureur te s Gravenhage. De heer B. Zoete, predikant te Grjjps- kerke, is beroepen naar Oosterzee en Echten. —Ingevolge koninkljjke machtiging is de heer I. L. F. A. de Groof erkend en toegelaten als consulair agent van België te Hansweert. Te Wolfaartsdjjk worden weder pogingen aangewend, om een boterfabriek op te richten. Men wil dit thans beproeven, door op dezelfde wjjze te handelen als te Wemeldinge. De besprekingen hadden evenwel nog alleen tot resultaat, dat een commissie werd benoemd om de zaak verder voor te bereiden. Een zestigtal koeien werden voorloopig aangegeven. Op Hemelvaartsdag ontstond te Wolfaarts djjk een begin van brand. Waarscbjjnljjk door bet wegwerpen van een brandenden lucifer waren een mestputje en omheining in brand geraakt. Door verscheidene rappe handen was bet gevaar spoedig voorbjj en de schade gering. Door de onmiddelljjke nabijheid van gebouwen en het watergebrek had het ongeval zeer ernstige gevolgen kunnen hebben. In dezelfde gemeente werd Woensdagnacht een boerenknecht bjj het thuiskomen van een bruiloft door een karnhond een stuk van een oor gebeten. Hjj wilde het blaffend dier door eene toespraak en streelen wat kalmeeren, met bet gevolg, dat hjj bet voortaan met éen oorlel kan stellen. Het afgebeten stuk werd s morgens gevonden. De knecht moest zich onder geneeskundige behandeling stellen. De vermoedeljjke dader, die Donderdag avond de strooklamp op de hofstede van M. de Fejjter, onder Hoek zoude, hebben inbrand gestoken en daarop werd aangehouden, is tot be kentenis gekomen en heden morgen van Ter- neuzen naar Middelburg overgebracht. Dezelfde persoon, zekere A. A. van Terneuzen, nog een jong gezel, is voor etteljjke jaren, wegens dergeljjk feit, aan het spoorwegstation te Terneuzen, in handen der justitie geweest, doch toen ontslagen wegens gebrek aan bewjjs. Te Terneuzen hebben zich een dertigtal werklieden aaneengesloten om eene vereeni ging van ambachtslieden op te richten, ten einde gezamenljjk verbetering van positie te verkrjjgen, o. a. door verbooging van loon, terwjjl bjj genoegzame deelneming ook het stichten van een fonds tot ondersteuning bjj ziekte in de bedoeling ligt. Men wil het doei op vreedzame wjjze bereiken en daarom socia listen uit de vereeniging weren, De heer J. F. Zonuevylle te Aardenburg, is geslaagd voor kommies bjj 's rijks belastingen, Algemeen Overzicht. Als uit de lucht komen vallen is het bericht over een ministerieele crisis in Griekenland, Men herinnert zich onder welke bjjzondere omstandigheden bet kabinet-Tricoupis is op-1 getreden. Koning Georg bad zonder compli- meuten te maken en op weinig constitutioneele j wjjze het ministerie-Delyannis zjjn afscheid gegeven, wjjl dit het crediet van het land niet door een gunstige financieele politiek had weten op te beffen. Een tot dat oogenblik j vrjj onbekend staatsman, Constantopoulo, werd met de vorming van een nieuw kabinet belast. Men zag in dit ministerie slechts een voorbereider voor een kabinet-Tricou- j pis. Deze opvatting bleek juist; toen de verkiezingen voor de kamer Constantopoulo geen voldoend aantal aanhangers schonken, riep de koning den beer Tricoupis aan de regeering. Diens aanhangers wisten wonder verhalen te doen van alle economische, poli tieke en sociale weldaden, welke bet kabinet Tricoupis over Griekenland zou uitstorten. Ook de Europeescbe financiers toonden vertrouwen te stellen in een staatsman, die zich in den steun des konings en in dien eener 177 man sterke partjj in de kamer tegenover 29 oppositie leden mocht verbeugen. Na nauwelijks tien maanden aan de regee ring te zjjn geweest heeft het ministerie- Tricoupis zijn ontslag aangeboden, wjjl het niet in staat is geld te verschaffenTricoupis heeft geen ander middel tot «redding van het vaderland" geweten dan een leening, doch deze te sluiten is hem evenzeer mislukt als zjjn mededinger Delyannia, De Engelsche regeering had een ambtenaar, de heer Lawd naar Athene gezonden, om zich aldaar op de hoogte te stellen van Grieken- land's financieele omstandigheden en daarover rapport uit te brengen. Wel is waar luidde bet oordeel van den heer Lawd niet zeer gunstig, maar hjj achtte een verbetering toch mogeljjk, wanneer een leening ten bedrage van 5 millioen pd. st. werd gesloten met in voering van stipte orde. Men had daarbjj een soort contröle op het oog, gelijk zij in Turkjje bestaat. Daarvan schjjnt echter de Grieksche kamer niets te hebben willen weten en zoo hebben alle bemoeiingen tot sluiting eener nieuwe leening schipbreuk geleden. Daar echter zonder het verschaffen van nieuwe geldmiddelen een geregelde voortzetting der regeeringszaken niet mogeljjk is, heeft Tricou pis zjjn ontslag genomen. Het bericht, dat de koning hem zou verzocht hebben zjjn verzoek een dag geheim te houden, verdient bevestiging. Een nieuw ministerie is nog niet gevormd. Evenals in Griekenland verkeert in Spanje de schatkist in desolaten toestand en baren de financiën des lands bet ministerie ernstige zorgen. Woensdag heeft de minister van financiën de begrooting bjj de kamer inge diend; ondanks de ofticieele bloemetjes, welke de minister aan zjjn financieel overzicht toe voegde, luidt zjjn verslag niet gunstig. Op het budget van 1891-92 bedraagt bet deficit ongeveer 76 millioen; op dat van 1892-93 besomt bet ten minste 47 millioen, terwjjl de nieuwe begrooting ondanks een bezuiniging van 14 millioen, eveneens een tekort van 47 millioen zou hebben aangewezen, indien de minister niet nieuwe belastingen ingevoerd en oude gewjjzigd had. Het voorbeeld van be sparing gaf de koningin-regentes door een millioen te laten vallen van haar civiele ljjst, die 9'/s millioen beloopt. Behalve de financieele zjjn er nog andere moeiljjkheden, waarmede het ministerie-Sagast» beeft te kampen. Morgen, Zondag, moeten in geheel Spanje de verkiezingen voor de ge meenteraden plaats hebben. De regeering, bevreesd voor nieuwe onaangename verrassin gen van de zjjde der republikeinen bjj deze verkiezingen, geijjk haar bjj die voor de cortes te beurt vielen, wenscht de gemeenteraadsver kiezingen zes maanden te verdagen, om aldus tjjd te winnen ten einde de kiezers voldoende te bewerken dat zjj hun stem uitbren gen op de ministerieele candidaten in plaats van op republikeinen. Dit voorne men stootte op een heftige tegenkanting bjj de republikeinen en de Carlistendaarentegen vond het steun bjj de conservatieven. Opmer king verdient het dat, terwjjl het vorig kabinet- Sagasta meer naar links zjjn steunpunt zocht; bet tegenwoordige naar rechts uit wjj kt. Daar het besluit tot verdaging der gemeen- teljjke verkiezingen spoedig moest genomen worden, opdat de regeering nog tjjdig de ge meentebesturen kon onderrichten, kwamen de republikeinen overeen bet uiterste obstruc- tionisme toe te passen bjj de behandeling van het voorstelop deze wjjze hoopten zjj te kunnen verhinderen, dat de stemming tjjdig geschiedde, Op deze manoeuvre antwoordde de meerderheid met het voorstel permanent bjjeen te bljjven tot de zaak was afgehandeld. Na een langdurig debat werd hiertoe besloten. Dag en nacht zjjn daarop de discussiën zonder verpoozen voortgezet. Na ongeveer 48 uur van beraadslaging schonk de kamer zich ten slotte 25 minuten pauze om daarna opnieuw het debat te hervatten. Daar door de oppositie zoovelë amendementen waren voorgesteld, dat de zit ting, Woensdag begonnen, gevaar liep tot Zondag voort te duren, ging de meerderheid tot een dwangmaatregel over en diende een motie in tot sluiting der beraadslagingen. Nieuw en krachtig verzet lokte dit voorstel van de zjjde der Carlisten en republikeinen uitde laatsten dreigden de kamer te verlaten in geval van aanneming der motie. Ondanks dit heftig protest besloot de kamer met 213 tegen 21 stemmen tot sluiting der debatten. Sagasta beeft dus gezegevierd en kan de gemeenteraadsverkiezingen verdagen, doch bet kon voor de monarchale partjj in Spanje wel eens bljjken een overwinning a la Pyrrhus te zjjn. Sedert geruimen tjjd heersckt er een gevaarljjke gisting in Spanje tengevolge van den slechten eoonomischen, financiëelen en socialen toestand. De republikeinen zagen bun invloed belangrijk versterkt. De parlementaire gebeurtenissen der laatste dagen vonden te Madrid weerklank op de openbare straat. De politie had tjjdens den strijd binnen het gebouw de banden vol werk om de groepen volks daarbuiten in bedwang te houden. Tegen morgen, Zondag, is een groote republikeinse!^ betoogipg aangekondigd.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 1