N°. 62. 136e Jaargang. 1893. Dinsda or 14 Maart. Middelburg 13 Maart o Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager. Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen, van 17 regels 1.50 iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte.' Telephoonnommer 139. ONDERWIJS. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. tiii)i)i:ii;ii{(,s(in: mum. Thermometer. Middelburg 13 Maart 8u. vm. 50 gr. m. 12 u. 57 gr., av. 4 u. 55 gr. F. Verwacht W. wind. Agenten te VliasingenP. G. de Vet Mestdagh Zoon, te Goes A. A. W. Bolland, te Kruiningen F. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooij, te TholenW. A. van Nieuwenhuijzen en te Temeuzen: M. de Jonge. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bnreau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, de Gebb. Belinfante, te 's Gravenhage, en A. de La Mab Azn., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daübe Cie., John F. Jones, opvolger. Advertentiën moeten des namiddags te één uur aan het bureau bezorgd zjjn, willen zij des avonds nog worden opgenomen. Als de eenvoudigste zaak ter wereld wordt zoo nu en dan in de bladen iets gemeld om trent de heldendaden van zekere vrouw Blom- ïners en hare trawanten te Utrecht. Zp behoort tot de bewoners van eene bekende huurt aldaar, de wpk C, die bp nationale feesten een voorname rol speelt en wier be woners dan van hunne vaderlandsliefde en Oranje-gezindheid op luidruchtige wjjze bljjk geven. Die vrouw Blomtnera speelt de eerste viool bjj al die festiviteitenzij is de toongeefster. En zjj meent ook van hare warme gevoelens voor vaderland en vorstin bij alle mogelijke gelegenheden blijk te moeten geven. Dat kan echter, dunkt ons, te ver gaan. Die dame vergeet te veel dat wjj in een vrij land leven, waarin zij en de haren niet uitsluitend recht van spreken hebben. Met de koeien heeft zjj gemeen dat zij schrikt als zij iets roods ontdekten er dan in dolle vaart op los gaat. Zjj is bijgevolg op zeer gespannen voet, met de sociaal-democraten en heeft het er in den laatsten tjjd op toe gelegd hen op alle mogeljjke manieren tegen te werken. Nu kan vrouw Blommers bjjzonder goed op de hoogte zjjn van hare eigen zaken, haar mondje gemakkelijk roeren en zelfs onverdacht zjjn in hare patriotische ideënmaar wjj be twijfelen toch of zjj iets begrjjpt van hetgeen de socialisten willenja of zelfs haar vader landsliefde en Oranje-gezindheid iets meer is dan een vernisje, dat, als erfdeel van hare vaderen, haar steeds zal bjjbljjven, zonder dat zjj zich eigenljjk goed rekenschap weet te geven van het waarom en daarom. Zulke z. g. »volksmenschen" ontziet men hjj voorkeurmen schenkt hun klaarblijkelijk eenige meerdere vrjjheid van handelen dan anderen, maar wjj vragen of het billjjk en goed is tegenover hen meer égards in acht te nemen dan tegenover de socialisten zeiven, waar dezen in woord en daad uit den band Springen. Die vrouw Blommers en consorten hebben het den sociaal-democraten meer dan eens onmogeljjk gemaakt te vergaderenZondag voor acht dagen geschiedde dit o. a. met eene bjjeenkomst, waarin mej. Van Hoogstraten als spreekster optrad. Vrouw Blommers en hare volgelingen brachten in die vergadering zooveel stoornis te weeg dat het lokaal op verzoek van de politie ontruimd moest wor den en vrouw Blommers gaf bp die gelegen heid in overweging »aan de spreekster als me daille den gesloten steen om den hals te hangen en haar een paar jjzeren handschoenen te vereeren om zich het zweet van het gelaat te wisschen." Men zietdie vrouw is ook geen katje om zonder handschoenen aan te vatten. Trouwens, dat is bekend en wjj zouden, gelooven wjj, nog meer vrees moeten koesteren voor furies als vrouw Blommers dan voor spreeksters als mej. Van Hoogstraten. Het is mogeljjk dat de socialisten in Utrecht onhandig te werk gaan en bjj de keuze van hun lokaal te uittartend zich gedragen tegen over de bewoners der bekende Utrechtsche buurt. Maar dat alles geeft vrouw Blommers en den haren volstrekt nog niet het recht op die wjjze het vrije recht van vergaderen, in ons land gewaarborgd, te schendenevenmin als het den bewoners van Philippine vrjjstond den heer J. K. v. d. Veer te molesteeren. Moet er tegen de socialisten, om hun woor den of daden, opgetreden worden, dan is daarvoor het gezag aangewezenmaar dit is niet de taak van menschen als vrouw Blom mers en tutti quanti, wier tyrannie worden zjj baas wellicht nog veel ondragelijker zou zjjn dan die der sociaal-democraten. Het wordt, dunkt ons, daarom tjjd dat het gezag in Utrecht zich tegenover zulk volkje eens wat beter doe gelden dan tot heden het geval schijnt te zjjn, flfaar tegenwoordig tot in het belachelyke, het kleingeestige, ja op te betreuren wjjze, so cialistische sprekers worden vervolgd en, in ver gelijking met anderen, die vrjj wat erger deden, veel te zwaar worden gestraft voor gesproken woordenwaarover men beter deed de schouders op te halen, daar eischt de rechtvaardigheid dat men veel krachtiger, veel strenger optrede tegen personen als vrouw Blommers en con sorten, die ten slotte zich gaan ver-beelden dat zjj eigenljjk de gezaghebbende personen zjjn. Moet er handelend opgetreden worden tegen socialistische bijeenkomsten of sprekers, men doe hetmaar dit recht geve het gezag niet uit zjjne handen in die van onbevoegden. En is er voor dat beletten of verbieden geen reden, dan waarborge het gezag ook aan de socialisten het vrjje recht van spreken en vergaderen. Niemand is gedwongen die vergaderingen bp te wonen. Het is geheel vrjje wil, wanneer men dit doet. Als vrouw Blommers zich daar ergert, is het eenvoudigste middel dat zp thuis blpft of in een ander lokaal desnoods met de haren lofliederen zingt op de vrpheid in Neder land, waarvan zp zulk een eigenaardige op vatting heeft en waarop zjj op zoo schandelijke wpze inbreuk maakt. Bljjft zp voortgaan met te toonen hiervan niet het minste begrip te hebben het is haar om haar gebrek aan ontwikkeling niet euvel te duiden dat dan de machthebbenden in Utrecht haar dat eens en voor goed aan het verstand brengen! Men houde het gezag hoog, maar vooral toone dat gezag zich rechtvaardig en, zouden wjj er willen bpvoegen, ook niet on handig. >Een vriend der militairen, maar niet van alle militaire begrippen", kwam vóór een paar dagen, evenals wp vroeger reeds deden, in Het Vaderland nog eens de aandacht vestigen op de absurditeit van de bestraffing van den onder-officier, die den kolonel geen hand wou geven. Vooral omdat hp in de plaats daarvan het voorgeschreven militaire saluut maakte. De schrpver wpst erop, dat de zaak niet voor den krpgsraad is behandeld, naar hp meent, wegens de weigering van den auditeur militair. Er is dus alleen een disciplinaire straf opgelegd wegens «oneerbiedige behande ling of kwade bejegeningen van een meerdere" (art. 16 regl. v. krpgstucht). Het komt den schrpver echter voor, dat de behandeling hier ten onrechte is toegepast. De man heeft in zpn vonnis berust (14 dagen provoost, om den anderen dag op water en brood)anders zou dit naar alle waar- schpnlpkheid door den krpgsraad geroyeerd zpn. Al is de mindere den meerdere eerbied ver schuldigd, het gaat toch niet aan, hem tot vriendschapsbetuigingen te verplichten. Waar moet het met de persoonlijke zelf standigheid heen, wanneer dergelpke feiten met provoost worden gestraft?" In het Sociaal Weekblad bespreekt de heer Wibaut te Middelburg onder den titel Hou gei en Schrik" de volgende vonnissen in den laatsten tpd in het Noorden geveld. Poutsma, die dwaasheden heeft gezegd over revolvers en ander geweld, door zenuwachtige politiebeambten meer of min volledig ver staan achttien maanden celstrafdrie arbeiders te Appelscha, beschuldigd den armvoogd te hebben bedreigd, vpftien maanden gevange nisstraf de arbeiders te Franeker, beschuldigd een cordon van soldaten te hebben doorge broken, ieder een jaar gevangenisstraf, en zoo gaat het voort. De hardheden dier vonnissen is, volgens den heer Wibaut, alleen te verklaren door 't feit dat de rechters, die ze vellen, meenen dat het de socialen zpn die het oproer hebben gemaakt en niet letten op den honger, die zeer velen tot socialen maakt. Officieren en rechters zpn als alle menschen onderhevig aan den invloed hunner naaste omgeving. Als er een hevige gasontploffing is geweest in een straat, dan zpn de buren in den eersten tpd bang van gas, en sommigen laten de leiding wegnemen uit hun huis; in stormachtige maanden, als er veel schepen zpn vergaan, verhoogen de verzekeraars hun premiënin een stad, die kort geleden half is afgebrand, hebben de menschen een overdreven vrees voor brand gevaar. Zoo missen rechters, die meenen dat een oproer is veroorzaakt door eenige socialis tische woordvoerders, die meenen dat door de?e woordvoerders Op te sluiten de aanleiding tot oproerigheid zal zpn vervallen, de onbe vangenheid van oordeel die men in rechters zoo gaame prpst." Zich aansluitende bij het betoog, in een vorig nommer van 't Soc. Weekblad door de redactie geleverd, dat in 't felle optreden tegen de socialisten een gevaar is gelegen, omdat de haat en de wrok van de eene klasse tegen de andere er nog heftiger door moeten worden, komt de schrijver ten slotte tot de vraag wat zp kunnen doen voor wie die harde vonnissen in strpd zpn met hun rechtsgevoel, die ze betreurendie in veroordeelden geen misda digers zien, die jaren gevangenisstraf hebben verdiend, en die den invloed erkennen, dien de honger op de daden der veroordeelden, de schrik en de ontsteltenis op de vonnissen dei- rechters moeten hebben gehad. Zp die de vonnissen betreuren kunnen, naar hp doet opmerken, weinig doen, maar toch iets zp kunnen geld bpeenbrengen voor de veroordeelden, geld vooral om de gezinnen der veroordeelden te steunen, terwpl de kost winners gevangen zitten. Die bpdragen zou den dan dubbele beteekenis hebben in een protest tegen de hardheid der straf en in een poging om de straf niet nog harder te maken door den ondergang der gezinnen, die moet volgen als er niet wordt geholpen. De redactie sluit zich aan bp dat betoog. Zp keurt niet goed wat de veroordeelde ar beiders te Appelscha hebben gedaan, evenmin als zp instemt met de woorden van Poutsma, maar zp is overtuigd dat het rechtsgevoel van het volk door zóo strenge straffen wordt be- leedigd. Bp het door den heer Wibaut ge sprokene voegt zp nog het volgende Men geve zich rekenschap wat het zeggen wil den kostwinner van het gezin voor een jaar en langer achter slot en grendel te sluiten wat het zeggen wil het hoofd van het gezin voor een jaar en langer buiten den kring der zpnen te sluiten, wat het zeggen wil het be- drjjf van een jongen man, die vrouw en kin deren heeft, zoo goed als te vernietigen; en dan vrage men zich afwaren de straffen, die hier werden uitgesproken, wel geëvenredigd aan hetgeen werd misdreven Wp zpn over tuigd dat velen onder onze lezers met den heer Wibaut en met ons zullen antwoorden neen, de staffen, die hier werden uitgesproken, bevredigen ons rechtsgevoel niet, ze kwetsen het. Aan die straffen iets te veranderen, mogen we niet en kunnen we niet. Maar wat we wèl kunnen en wèl mogen, is een waarschuwing te laten hoorener de autori teiten op indachtig te maken dat de boog, die te sterk gespannen wordt, in stukken springt. Dit te doen is noodig en plichtmatig; plichtmatig omdat wp overtuigd zpn dat de rechterlpke macht, wanneer zp optreedt, gelpk zjj dezer dagen in Friesland deed, zich op den verkeerden weg bevindt, omdat wp overtuigd zpn, dat er geen grooter gevaar voor rust en vrede in den staat is, dan wanneer het recht, dat door de rechterlpke macht gesproken wordt door het volk als onrecht wordt gevoeld. Wanneer blpkt dat vele ordelievende inge zetenen in ons vaderland door de uitspraken in het Noorden in hun rechtsgevoel zpn be- leedigd en dat zp willen medewerken om de zware straffen, die werden opgelegd, zoo min mogelpk op de huisgezinnen der veroordeelden te doen neerleggen, dan zal zulk een uiting der publieke opinie zeker niet nalaten voor de toekomst goede vruchten te dragen. Bp kon. besl. is, zooals Zaterdag nog in een deel der op laag onder Laatste Berichten werd medege deeld, benoemd bp het 3e reg. inf. tot le luit. de 2e-luit. W. P. H. Kroes van het korps; is, op verzoek, eervol ontslag verleend aan M. Schooff, als dpkgraaf van den polder den Oosteren ban van Schouwen is benoemd tot voorzitter van het bestuur der waterkeering van het calamiteuse water schap Tienhonderd en Zwarte P. de Bruyne zpn de kolonels J. H. Bolken en A. J. Voor duin, van het wapen der genie, commandanten respectievelijk in het le en in het 2e genie- commandement, op pensioen gesteld ieder ad f 2100 's jaars;. is de luitenant-kolonel B. H. Hilvers, van het 7e reg. inf., op pensioen gesteld ad ƒ1800 's jaars is de luit.-kolonel A. J. Prins, van den ge- neralen staf, in zpnen rang overgeplaatst bjj het wapen der inf. en wel bp het 7e reg. van dat wapen zpn benoemd bp het wapen der infanterie, tot le luit. de 2e luit. L. Levinson, van het wapen, gedetacheerd bp de landmacht in W.-I. bp het le reg. tot majoor de kapitein J. van Maaren, van het 7e reg. tot kapitein de le luit. A. H. Blaauw, commandant van de 3e compagnie hospitaalsoldaten; tot le luit. de 2e luit. W. de Laet, van het korpsbp het 5e reg. tot le luit. de 2e luit. W. van Bakel, van het korpsbp het 6e reg. tot le luit. de 2e luit. A. B. Knook, van het korpsbp het 7e reg. tot kapitein de le luit. W. F. K. Bischoff van Heemskerk, van het reg. grenadiers en jagers; tot le luit. de 2e luit. L. Reintjes van Veerssen, van het 5e reg., gedetacheerd bp het kol. werfdepot; bp het 8e reg. tot le luit. de 2e luit. F. Elhorst, van het korpsbp het instructie-bataljon tot le luit. de 2e luit. A. IJ. Reitsma, van het korps is bevorderd toe commies bp den raad van toezicht op de spoorwegdiensten W. G. F. de Waal, thans adjunct-commies. Door mr Bosch van Drakestein te 's Graven hage is een circulaire verspreid, waarin hp aantoont dat de ongunstige berichten, dezer dagen door eenige financieele bladen over de vermoedelpke resultaten der Nederlandsche Handelmaatschappij verspreid, «allen grond missen en meer getuigenis afleggen van zeer oppervlakkige beschouwingen, dan van een nauwgezet onderzoek." De schrpver wpst op de afschrpvingen die reeds in 1891 zpn ge schied wegens het faillissement-Pearson te Padang en de tabakscultuur in Assahan (met behoud der extra-reserve van 1 millioen), zoo dat alle uitdeelingen uit dien hoofde als winst zpn te beschouwen; op het uitblpven van buitengewone verliezen in 1892 en den terug keer van den hoofdagent, den heer Fokker, naar Indiëop den vooruitgang der eco nomische toestanden aldaar, blpkbaar ook uit de noteering der Indische fondsen, waarvan o. a. de aandeelen Javasche Bank sedert 't eind van 1890 40 pCt. zpn gestegenhet hoog bankdisconto in Indië, weinige faillissementen van Chineezen, ruimer koffieveilingen en hoo- ger koffieprpzen, stpging der suikerprpzen, enz. Het reservefonds bedraagt reeds ongeveer 7 pCt. van het aandeelenkapitaal en daaruit heeft elke 25 jaar (nu 't eerst in 1900) een extra uitkeering plaats. In strpd met „losse bewe ringen" acht de schrpver de te verwachten resultaten veel beter dan beweerd wordt en „de financieele positie van de N. H. M., op dit oogenblik, kerngezond". In de StCt wordt medegedeeld de uit slag van de in het najaar van 1892 gehouden examens ter verkrpging van akten van be kwaamheid voor huis- en schoolonderwps in de vrpe en orde-oefeningen der gymnastiek. Te Middelburg werden geëxamineerd 158 mann. adspiranten; daarvan trok zich 1 terug, werden er 29 afgewezen en 128 toegelaten. Yan de 44 vrouw, adspiranten, die geëxa mineerd werden, zpn er 12 afgewezen en 32 toegelaten. De examen-commissie deelde met betrekking tot den uitslag het volgende mede Yan het totaal der candidaten waren slechts 4 buiten de provincie Zeeland woonachtig. Onder de geslaagden, zpnde 160, bekleedden 53 de betrekking van hoofd eener school. De uitslag der examens van hen, die aan de door het rpk gesubsidieerde cursussen tot op leiding voor vak j deelgenomen hadden, was zeer voldoende. Yan den cursus te Cortgene, met 15 deel nemers, hebben zich aangemeld 13. Aan 12 hunner kon de akte worden verleend. Van den cursus te Yerseke, met 11 deelne mers, deden 10 examen. Negen hunner slaagden. Van de 14 onderwijzers uit Zeeland, die de lessen aan den cursus te Rotterdam gevolgd hebben, hebben zich te Middelburg 11 aange meld. Aan 8 hunner werd de akte uitgereikt. Door den heer P. Yan Dalen, geboren te Goes, is aan de Universiteit te Groningen met goed gevolg het theoretisch geneeskundig examen afgelegd. Wekelijksche opgaaf betreffende de Ned. Herv. kerk. Beroepen naarSchipluiden C. Snel te Groote-LintMpnsheerenland A. ten Have te Polsbroek Leerdam E. A. G. van Hoogenhuyze te Npmegen; Waterlandkerkje R. A. Damsté te Oosterwolde c. a.; Cu baard W. E. Noordink te ZegveldMiddelbert J. Busch Keiser te Ter Apel; en naar Niekerk c. a. W. H, van Heu- ven te Wirdum. Bedankt voor: Waarder c. a. C< Bouthoorn te Groot-AmmersNoordeloos dr E. C. Grave- meyer te Gorinchemen voor Hoek Ki Loggers te Westkapelle. Evang. Luthi kerk> Beroepen naarBriejle en Hellevoetsluis C. F. Westermann te Wil» dervank en Veendam. In het opstel van den heer L. J. van der Moer over De vesting Neuzen, in het bp- voegsel bp ons vorig nommer, is een zin storende fout voorgekomen, die verbetering eischt. In de eerste kolom, regel 20 van onder, staat nl. «Immers als men overtuigd is, dat Neuzen als vesting was en daarom moet vervallen" dit moet zpn«dat Neuzen als vesting mag en daarom moet vervallen." Aanstaanden Donderdag avond zal, zooals uit eene in dit nommer voorkomende adver tentie blpkt, in de Concertzaal alhier door den heer F. W. H. van Straaten uit Apeldoorn eene openbare lezing worden gehouden over het spiritualisme. Velen zullen waarschpnlpk gaarne gebruik maken van de gelegenheid om iets van het voor de meesten zoo geheimzinnige spiritu alisme, door sommigen gewaardeerd en door anderen geminacht, veroordeeld en belachelpk gemaakt, te vernemen. Zooals gemeld is, zullen de Belgische grenzen weder opengesteld worden voor den invoer van Hollandsch vee. De reden waarom de minister De Brupn hiertoe besloten heeft, is, beweert men, hooldzakelpk gelegen in het feit, dat nu smokkelhandel op groote schaal wordt gedreven. De grenzen waren nu nl. alleen opengesteld voor den invoer van vee, afkomstig uit Zeeuwsch-Vlaanderen. De Hol- landsche veekoopers evenwel, die hun vee in België van de hand wilden doen, verkochten het nu eerst aan opkoopers in Zeeuwsch- Vlaanderen, die de beesten enkele dagen op stal hielden, om ze daarna, voorgevende dat ze uit Zeeuwsch-Vlaanderen afkomstig waren, in België in te voeren, Het besluit van den Belgischen minister is dus zeer verklaarbaar, Zaterdag overleed te Mentone, waarheen hp zich in het belang zjjner gezondheid eenigen tpd geleden begeven had, de heer Johan Cornelis Lantsheer, in zpn leven een der meest geachte ingezetenen onzer gemeente. Verdiende de overledene door zpn vriende lijk en humaan karakter die achting ten volle; doordien hp, waar hp daartoe geroepen werd, gaarne het algemeen belang diende, had hjj daarop temeer aanspraak. In verschillende colleges, waarvan hp deel uitmaakte, zal zpn heengaan betreurd en gevoeld worden. De overledene was gedurende eene langa reeks van jaren burgemeester van de gemeente Domburg, tot zjjn minder goede gezondheid hem onlangs noopte als zoodanig zpn ontslag te vragen. Met nauwgezetheid en pver be- hartigde hp steeds de belangen dier gemeente. Verder had de heer Lantsheer sedert 25 Mei 1880 zitting in de Provinciale staten van Zeeland, terwpl hjj van 1886 af raad was in het polderbestuur van Walcheren. Overigens was de heer Lantsheer secretaris penningmeester der Vereeniging van burge meesters en secretarissen der voormalige plat- telandsgemeenten in Walcheren, lid van de commissie van toezicht op de rpschool te Middelburg, bestuurslid van de Nederlandsche maatschappij van nijverheid, bestuurslid der Middelburgsche Ambachtsschool en voorzitter der Teekenacademie in onze gemeente. Het bericht dat kap. A. R. B. Opstel ten van het 3e regim. inf., alhier in garnizoen, binnenkort den dienst met pensioen zal verlaten, door ons aan het Vaderland ont leend, is bljjkens ons gedane mededeeling van allen grond ontbloot. Ingevolge machtiging van H. M, de koningin-weduwe, regentes, is aan de pantser schepen, waarvan de bouw is opgedragen aan de Koninklpke Maatschappp de Schelde te Vlissingen, de Nederlandsche Stoombootmaat schappij te Rotterdam, en aan 's rpks werf te Amsterdam, respectievelpk de naam gegeven van Evertsen, Piet Hein en Kortenaer, en is de naam van het tegenwoordige fregat Evert- sen veranderd in Neptunus De ingenieur der 2e klasse der marine J» 't Hooft wordt met 1 April a. s. gedetacheerd te Vlissingen tot het houden van toezicht bjj den bouw van een ramschip, in aanbouw bp de Koninklijke Maatschappp de Schelde aldaar' Aan den Zeedjjk te Ellewoutsdpk is Zondag gevonden het ljjkje van een voldragen pasge boren kind van het vrouwelpke geslacht. Het was geborgen in een wit geschilderden cacao- trommel van weer dan gewone grootte, waarop

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1893 | | pagina 1