N°. 305,
135" Jaargang.
1892,
Maandag
26 December.
BUITBUN LAND.
Middelburg 24 December,
Kerstdagen.
Deze courant ver schijnt d a g e 1 fj k
ïaet uitzondering van Zon- en Feestdagen!
PrQ» per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentien20 cent per regel.' Bij abonnement lager
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere ragel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte!
Telephoonnommer 189.
Bij deze courant behoort een Bijvoegsel.
UIT STAD EN PROVINCIE.
Algemeen Overziobt..
Beknopte meaetieelingen.
Thermometer.
Middelburg 24 Dec. 8 a Tm 25 gr.
m. 12 28 gr., av 4 u. 28 gr. 1'.
Verwacht zwakka Z. O. wind.
Agenten te VlissingenP. G. de Vet Mestdagh Zoo», te Goes, A. A Fv. Hoiiamd, te KruiningenF. v. d.Psijd, tc Zierikzee: A. C. de Jkioow, teTholen: Fv. A.
va» Nieuwen hu ijzen en te TerneuzenM. de Jonge. Verder neme* alle postkantoren ex boekhandelaren abonnementen en aövertentiën aaa, evenals de
advertentie-bureau's van Nijgh Van Ditmar, te Rotterdam, de Gïbe. Bsldtfantb, te 's Graveehage, en A. de da Mae Azh,, te Amsterdam.
Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parijs en Londen, de Compagnie générale de Publieit# étrangêre G. L. Daube Ca., Job» F, Jonss, opvolger.
A dverteutiën
moeten des namiddags te èém uur
aan het bureau bezorgd sjjn, willen
sjj des avonds nog worden opgenomen
Maandag, Tweeden Kerstdagverschijnt
geen nommer van ons blad.
Heerlijke dagen 1
Dagen van rust, van overpeinzing
Zij spreken ons van heiligen ernst, van
licht en waarheid, van vrede, van welbeha
gen, van eenvoud, van reine menschenliefde
en menschen waarde, van verzoening, van
onbaa tzuchtigheid
Hoe men ook denken moge over het vóór
bijna negentien eeuwen gebeurde; of men
neerknielt aan de zinnebeeldige kribbe en
zijn hart uitstort vol dankbaarheid en vromen
zin; of men juicht en jubelt bij den Kerst
boom; of men met warme belangstelling
luistert naar bet Kerstverhaal en geloovig
aanneemt wat daar verkondigd wordtja
zelfs voor den ernstigen twijfelaar of onge-
loovige in betgeen een deel der menschen
als waarheid aanneemt altijd, en altijd
door behoudt toch het verhaal, dat voor de
duizendste en duizendste maal zal worden
gelezen en verkondigd, zijne bekoorlijkheid,
zijne schoonheid door inhoud en vorm.
Daar was dringend behoefte aan hervor
ming in de maatschappij.
Daar was hulp noodig voor het arme,
onderdrukte volk.
En daar ging lieht op te Bethlehem.
Voor het eenvoudige kind, dat dit licht
zou ontsteken, knielden wijzen en grooten
naast eenvoudige schaapherders. En het
groeide op A tot een man, van wien bewaar
heid werd wat Johannes den Dooper eens
profeteerde dat hij sterker was dan hij
zelf en dat hij niet waardig was, neder-
bukkende, hem den riem zijner schoenen te
ontbinden.
Hij, de jonggeborene, zou het menschdom
heil brengen, doopen met den Heiligen Geest.
En zijn leer is verbreid over de gansche
aardemaar of tegelijkertijd zijn geest
overal in waarheid en liefde wordt verkon
digd en beleden door hen, die zich naar Hem
noemen, ziedaar een gewichtige vraag, die
van zelf in deze dagen bij ernstige men
schen zich opdringt.
Schatten, in materieelen zin, heeft hij
nooit vergaard de man van strijd en smarte
Hij joeg daarnaar in de verste verte niethij
streefde naar eenvoud en waarheid.
Hoe juist en hoe waar schilderde Victor
Hugo dien eenvoud in zijn gedicht Le Christ
au Vaticanwaar hij Jezus, bij het zien van
de pracht, die daar heerscht, doet verbaasd
staan en uitroepen tot den wachter, die hem
belet banen te treden, omdat hij arm is en
zeker een bedelaar
fMon filsje suis Jésus
Kt je viens voir mon mandataire,
Sans doute l'empereur, a Jupiter dévot,
Feut en faire un martyr et le tient au cachot
Comme advint autrefois a mes premiers apdtres."
En toen hij tot hooger zich wendde om
inlichting, om toegelaten te worden, ondervond
hij nog ruwer bejegening. Men geloofde hem
daar evenmin men wees hem ten slotte
de deur. En in scherpe, van verontwaar
diging tintelende woorden laat Victor Hugo
den stichter van het christendom zich
uiten tegenover hen, die vaak toonen zoo
weinig hem te begrijpen en houdt deze hun
voor de opofferingen, die hij zich getroostte
tegenover de weelde, waarin zij zich baden
Van zelf kwam dit vers ons in de j
dachten bij de gebeurtenissen van den dag,
Een nieuw anathema is dezer dagen uit
het Vaticaan geslingerd tegenover velen, in
wie de daar heerschende clericale macht
haar vijanden ziet. Hoofdzakelijk gericht
tot die bestrijders in Italië, waarvan zoo
piet allen, dan toch de overgroot© meerder
heid tevens zonen der kerk zijn, worden
daarin de meest liefdelooze stellingen ver
kondigd.
Bestrijdt hen luidt het zooveel gij
kunt, bandt hen uit uwe kringen, uit nwe
woningen; draagt zorg geen vriendschap
of gemeenschap met hen te onderhouden
met hen, „van wie er zijn die zich verschuilen
achter het masker van verdraagzaamheid,
een masker van eerbied voor alle gods
diensten, een zucht om de grondbeginselen
van het Evangelie te willen doen samengaan
met die der revolutie, Jezus Christus met
Belial, de Kerk van God met den Staat
zonder Gjd."
Van eerlijkheid, van waarachtige over
tuiging kan bij die mannen dus geen sprake
zijn
Al wat slecht is doen zij Zij maakten
zich meester van de openbare school; zj
openen en onderhouden huizen van ondeugd
zij trachten tweespalt te voeden, en op te
zweepen tot ongehoorzaamheid, tot opstand
en afval.
Waren er van uit Borne geen andere
woorden den volke te verkondigen juist tegen
de dagen, waarin de gansche wereld herin
nerd wordt aan al wat vereenigen kan en
doen samenwerken ten goede
Niet aan het eerwaardig hoofd dier kerk,
die nog onlangs bij den dool van Renan
zulk een bewijs gaf van verdraagzaamheid
en ruimen blik, zij eenig verwijt gemaakt
dat geen liefljker toon heeft geklonken.
Als Victor Hugo's voorstelling dezer dagen
eens waarheid kon worden och, hetzelfde
zou gebeuren, wat hj in 1861 beschreefDe
stichter van het christendom zou zijn plaats
vervanger niet kunnen ontmoeten; zj, die
het gezag in handen hebben en den gods
dienst misbruiken om wereldlijke macht uit
te oefenen, zouden hem terug wijzen met
dezelfde hooghartigheiden hem zou niets
anders overblijven dan zijn teleurstelling te
uiten over het droevig feit, zoo weinig nog
begrepen te zijn.
En evenals Luther eenmaal zijne stellin
gen aansloeg aan de poort te Wittenberg,
zou Jezus aan het Vaticaan zjne Bergrede
kunnen aanslaan, waarin met galden letters
geschreven staat„Hebt nwe vjanden lief,
zegent hen die u vervloeken, doet wel denge
nen die u hatenen bidt voor degenen die
u geweld doen en die u vervolgen."
Waar men ook ziet, overal bewijzen van
onverdraagzaamheid.
Ginds in Madrid ernstig protest tegen de
inwijding van een gebouw, omdat daar eene
andere leer verkondigd zal worden dan
men zelf belijdt. In Rusland vervolging
tegenover Lutherschen en Israëlieten in
Midden-Europa niet minder heftig verzet
van zich bij uitstek noemende christelijke
zijde tegen hen, die een anderen godsdienst
belijden.
En wie na de negentien eeuwen, welke bijna
vervlogen zjn, nog droomen mocht van
overwinning der beginselen van onbaatzuch
tigheid, eenmaal gepredikt, behoeft zich
slechts de feiten van den dag te herinneren
om op eens ontnuchterd te worden.
En toch klinken de Kerstklokken!
En zij zullen niet ophonden te luiden,
want al gaat de natuur boven de leer, al
zal, zoolang er menschen zijn met mensche-
lijke hartstochten en menschel jke ondeugden
en zwakheden, gewezen kunnen worden op
duizenden tekortkomingen de eeuwen ge
leden verkondigde beginselen zijn goed en
blijven goed.
Geen overwinning zonder heftigen strijd
en wie weet hoe de geringste zege strjd
kost, hoe moeilijk het is in de wereld om
over eigen belang, eerzucht, heerschzucht,
bekrompenheid te triomfeeren hij zal
moeten beamen dat er nog altijd stof te
over is om te roemen op den vooruitgang,
den milden geest, die als vruchten van die
leer zijn aan te wijzen.
Daar zal een eeuwigdurende strijd blijven;
maar tegelijkertijd zal er bij de meer en
meer voorkomende wanverhoudingen in onze
maatschappij geëischt worden dat men, ge
dachtig aan de prediking van hem, dien wij
dezer dagen zoo karakteristiek als de „ko
ninklijke socialist" zagen genoemd, meer en
meer de handen aan het werk sla en nog'
verder ga op den weg van toewijding en
samenwerking om aan die wanverhoudingen
een einde te maken
Gelukkig toont men dit meer en meer te
begrijpen.
En wat er in de wereld omgaer is éeu
plaats, bij uitstek geschikt om die goede
beginselen ingang te doen vinden.
Als straks weer geluisterd is naar de ver
kondiging van hetgeen het Kerstfeest be-
teekent, dan zal daar vooral gelegenheid
zijn om het gehoorde tot een levenwekkende
kracht te maken.
Of liever nogallen, van welk geloof ook,
vinden daar altijd door het terrein om ten
goede te arbeiden in den geest van het
Kerstfeest.
Die plaats is het huisgezin.
Die plaats is de kring, waarin men zich
dagelijks beweegt.
Daar te arbeiden in de goede richting,
in den zin, waarvan de Kerstdagen getuigen,
is een schoon werk, want van daaruit kan
in elk geval menig helder licht afstralen op
de gansche samenleving.
En wie kon zien al wat er in dien geest
gebeurt; hoe er nog veel gedaan wordt om
geluk te brengen hier, en een vriendelijk
licht te ontsteken ginds hij zou ontdekken
dat, trots zoovele ruwe kanten aan onze
maatschappij, trots ontmoedigende tee
kenen, trots onzalig drijven, er nog geen
reden is om te wanhopen aan de zegepraal
van hetgeen goed, verheven en schoon is
en het eigendom niet van een bijzonder
geloof maar van het gansche menschdom.
De heer P. T. Dekker, directeur der Nea.
Amirik. Lani- en Emigratiem lat schappij, van
wiens antwoord op een b iricnt over de teleur
stelling der Naderlandgche landverhuizers wy
in ons vorig nommer hebben melding gemaakt,
schreef gisteren aan het Hbld o. a.
Hedenmorgen (21 Dec.) on tying de direotie
tot baar groote bljjaschap een telegram uit
Colorado, dat haar meldde: »Pri.cbtig land
verkregen." Dat is de haar op dit oogenbiik
bekende waarheid.
>HH. commissarissen, die krachtig opgetreden
zijn, beraadslagen thans over het zenden van
een hunner met volmacht naar Colorado."
De vraag is nu: is dit het prachtige land,
waaiop gerekend was, toen men de emigranten
«au hier aanraadde naar Colorado te gaan
Of is dit pas verkregen, nadat die personen
daar aangekomen zjjn
Luidt het antwoord op de laatste vraag
bevestigend: wat be teekent dan hot voorspie
gelen van eena schoone toekomst, zonder dat
men zekerheid had omtrent het te verkrjjgen
land
Is het antwoord daarop ontkennend en is
het nu verkregen land het bedoelde, waaruit
ontstonden dan de moeilijkheden waarop de
telegrammen zinspeeldenen sjjn er nu vaste
stekken gestoken dat er geen nieuwe bezwaren
zioh kunnen voordoen
Nog altjjd bljjft het dringend nooüg dat er
over deze zaak het volle licht opga.
Vrjjdagavond werd ia t een der lokalen
van de sociëteit St. Joris, onder voorzitterschap
van den heer dr F. P. J. Sibmacher Zjjnen,
Je gewone algemeene vergadering gehouden
yan de Vereeniging tot wering van srhoolverxuim
te Middelburg.
Ouder gewoonte was de opkomst niet groot;
behalve het uitvoerend bestuur waren slechts
yjjt leien tegenwoordig.
De begrooting voor 1893 werd na discussie
goedgekeurd op een bedrag van 863 in
ontvang en uitgaaf.
Ondjr de uitgaven is geraamd 200 voor
prjjzen in geld en spaarbank ooekj es, 75 voor
boekgeschenken tn 325 voor den rjjtoer.
Voor onvoorzien is ƒ55 uitgetrokken.
De ontvangsten worden geraamd op: ver
moedelijk goed slot der rekening van 1892
100, bjjdrage de* leden 360, bjjdraga der
plaats Jjjke commissie van toezicht ƒ400 en
centen van gedeponeerde gelden 3.
De hee-en dr F. P. J. fciibmaob Zjjuen, C.
Wrwjjjs, dr J. J. Ciuvé), J. J. Worrell en J.
0. "W orreil, all n met 31 Deo. aan de beurt
van aftreding, werden met acclamatie als bo
ituu sleden herkozen.
Voorts wirden nog, wagens bet overlijden
eau de heeren B. A. Varhojj en G. Jeras, tot
leden van het bestuur benoemd de hstr-n1.
W. Verbuist en J. J. M. de Borst Verdocra en
wegens het bedanken van den heer J. C F.e-
deriks de b .er C. J. van der Harst.
Met ingang van 24 December is benoemd
sot agent van prlitie te Middelburg de heer
L Kooman te Ktpelle.
Ten oversiatn van den notaris P. de
ilarot Tak zjjn Vrgdag avond in hec Hotel du
Commerce te Vlissingen in het open bar r ver
sacht bet winkelbnis E 119 aan de K <rte
Nooiaztriat met er!, uitkonende aan de L .nge
Zelke aldaar voor ƒ4655 en het huis en erf
aan de Soherminkeistraat aldaar, wjjk A no.
105 voor f 2932.
Goljjk te verwachten was, is zegt de Yers.
en 7h. Crt. tegen de feestdagen de vraag naar
coasnmabele oesters toegenomen en in niet
onheduidende mate. Verleden Zaterdag begon
de drukte. Als deze op aenzelfden voet tot
Kerstdag voortduurt, zal de totale levering
met- ver beneden het millioen bljjven. De pre
zen zjjn wel iets gedaald, maat voor goide
groote bljjven zjj flink, slingerende om de 90
gulden.
»t Is voor Verseke enz. te hopen dat ook de
volgende week de vraag nog wat bljjft voort
doren, want er is de laatste week bedroevend
weinig vertier geweest, wat ook ongunstig op
den werkman terugwerkt.
Op den stal van den heer M. Kostensa
te Kcuiningen is het mond- en klauwzeer
uitgebroken.
Ge man, die te Wemeldinge in een molen
viel, is ni«j dood, zooals gemeld werd.
Te Ternauzen waren twee bakkersknechts
in hunne werkplaats aan het stoeien, toen de
oudste oer twee tene kleine wonde kreeg, hem
door zjjn kameraad, n.tuurljjk onwillekeurig,
met een mes toegebracht. Hoewel weinig ach.
werd geslagen op de nietige wonde hegou kort
daarna de arm op te zwellen tn spoeiig werd
bloedvergiftiging geconstateerd. Hot treurig
verloop was dan ook dat de oppassende jonge
ling P. V. Dinsuag aan de gevolgen overleed.
Of de vergiftiging veioorzaakt werd door bet
ojj het gevaarlyk spel gebruikte mes, dan wel
of het gif later in het wondje is gekomen, kan
met geconstateerd worden, zegt no Tem. Ct.
Door den gemeenteraad van Sluis is de
neer H. M. Henntquin herbenoemd tot genees
heer, belast met vaccinatie en aoodsobouw, en
zulks voor den tjjd van drie jaren.
Eenige dagen geleden gaven wjj een over
zicht van de overwegingen, overpeinzingen en
bemoeiingen, waarmede enkele regeeringen en
de politieke partijen gedurende de korte parle
nentaire vacantia zioh zullen en kannen over
geven. Al.es toont aan dat men in Hongarjje
zich gedurende dezen korte rusttjjd zal vcorbt'
reiden op den Kulturlcampfwelken men zoo
gaarne had willen vermjjden doch die op het
punt echjjnt van los te barsten.
Het oogenbiik, waarop dit zal geschieden,
hangt slechts af van het tjjdstip, waarop het
ministerie hef toegezegde wetsontwerp op het
b irgerljjk huweljjk zal indienen. De Hongaar-
scbe geestelijkheid toont zioh tot geeneilai
concessie bereid; zjj verlangt handhaving van
het statu quo en wjjst elke wjjziging, elke
tegemoetkoming aan de voorstanders der her.
vorming van de hand. Haar hoop is gevestigd
op het huis der magnaten, van welks streng
katholieke leden zjj verwacht, dat zjj het
hirvormingswerk van het huis van afgevaar
digden zonder gemoedsbezwaren zullen omver-
stooten. Ijverig is de clerus thans reeds in
de weer de leden van het hoogerhuis te be
werken en in aanmerking genomen den reao
tiopnairen stroom, aie er door dezen tak der
volksvertegenwoordiging gtat, bezit bjj alle
reden om zich met een gunstig resultaat te
vleien.
Komt het evenwel tot een conflict tusachen
de beide halzen, dan mag het huis van afge
vaardigden zioh er op beroemen de pnbüeke
opinie ea hit volk aan *jju zjj le te hebben
Met deza b ide boadgjuootcn kaahetz ch van
de eindeljjke zegepraal verzekerd houden.
Bjj dezen toekomit'gen strjjd vindt de re pee
ring bovendien een krachtig bondgeroilschap
Op de oppositie, welke met haar do instelling
vun het burgerlijk huweljjk verlangt.
Maken de politieke partjjen in Hongcrjje
zioh slagvaardig, in het Dnitsohe rjjk slaat
men niet minder bereid om het ooifl ot met
ie regeling over de militaire wetsontwerpen
te aanvaarden. Van het »Vrede op aarde'';
dat dezen Kerstnacht van alle kansils en in
vele huizen van tallooze lippen zal vloei m,
Legt de wereld maar een armzalig getuigenis
at. Het onde Enropa betwjjki onder zjjn
wapens en moordtuigen en nog altjjd bezit
eet er niet genoeg.
U.t alles wat men tot nu toe verneemt,
achjjnt de Daitsche regeering v*st besloten
haar vorderingen in de legerwet gesteld tot
net uiterste door te zottengeen titeltje
is zjj bereid te latten vallen. Neemt men na
fe stemming van den rpksdag en de samen
stelling der militaire commissie in aanmerking,
dan viert Duitsohland zjjn Kerstfeest in het zeker
vooruitzicht van een ontbinding van den rjjks-
dag. Zon men somwjjlen willen beweren, dat
net denkbeeld van aanstaande algemeene
verkiezingen de gemoederen vredelievend en
verzoenend zon stemmen 7
Tegen Caprivi's militaire wetsontwerpen bljjft
Bismarck, ook al geen voorbeeld van uiensche-
iyke vredelievendUeid en verzoeningsgezindheid
op dit Kerstfeest, onverpoosd protesteeren en
stoken. Zjn Hatnb. JSaci.r. zgn van oordeel,
lat de bedenkingen, tegen ds legerwet in het
midden gebracht, tot heden nog niet zgn
ontzenuwd. Haar noodiakeljjkheid uit een
militair of een politiek oogpnnt is nog niet
jp zulk een wjjze gemotiveerd, dat aau het
Guifdche volk de nieuwe lassen mogen opge
legd worden in de overtuiging, aat slechts door
dit middel rjjk en vrede kannen behouden
bljjven. Evenaun is de meening van hen
weerlegd, üie door aanneming van het wets
ontwerp een verminuenng van de kwaliteit
van het leger en een zware benadeeling van
het economisch leven der natie tegemoet zien»
Wie het wetsontwerp niettemin aanneemt, kan
zioh volgens den ex-rjjkskanselier slechts be
roep ;n op den wensch van boven, op de mee-
nu g van autoriteiten, wier hewjjskraoht nog
ontbreekt.
Evenals op zoovele andere punten is de
gzeren rijkskanselier sedert sgn ontslag ook
van zienswgze veranderd ten opzichte van de
Verdiend clpkaeid om blind geloot en vertrouwen
se stellen in autoriteiten.
Van vredelievendheid en verzoeningsgezind*
heid mag men voorzeker evenmin spreken by de
gevoelens, welke den Rususohen ozaar bjj de
gedachte aan vorst Ferdinand van Boelgarjje
oezielen. Onder geheel andere gemoedsbeweging
is bjj hem het besluit gerjjpt om een ciroaiaire
aan de mogendhtden, onderteekenaars van het
verdrag van Berljjn, te richten met betrekking
tot de thans in Boelgarjje aanhangig ge
maakte grondwetsverandering. In die nota
zV> uiteengezet worden dat Rasland, daar het
vorst Ferainand en diens regeering als over-
weldigaara beschouwt, ook etn verandering der
grondwet als van nul en geener waarde ver-
klaart.
De Russische gezant Nelidoff ral den sn'tan
als Buzcrein van Boelgarpe in kennis stellen
van deze opvatting der zaak aoor Rusland en
raarop hem de circulaire aan de mogendheden
ter hanct stellen.
Evenals zoovele andere diplomatieke nota's
van Rasland in zake Boelgarjje sal de Porta
ongetwijfeld ook dezo met Oostersohe unk-
moadigueid ter kennisneming ontvangen.
Door de Socii'é anlt-esclavagiste in BclgiA
is een inschrjjvmg geopend ter verzameling
van bijdragen, die zullen strekken tot uitrusting
van een espeditie, welke ter ondersteuning
van kaptein Jacques naar het T'anganika-meer
zal worden gezonden. Er wordt voor aanzien-
Ijjke sommen en door vele personen uit de
hoogste kringen ingesohreven. De koning gat
het goede voorbeeld, evenzoo de ministers. De
vgfde iuschrjjvingsljjst beloopt 23.171 t.cs.
Volgens een interessante statistiek o»er
erflatingen door het Pruisisch ministerie van
financiën opgesteld worden er jaarlpks ia
Praisen 1206 millioen Mrk als erfenis naga*
laien. Daa.vaa komen in reohte ljjn meer das
2/3, nl. 810 millioen, aan echigenooten 11$
millioen, aan broers en zusters 106 millioen,
aan nakomelingen van broers en zusters 99
millioen, aan stief- n aangetrouwde verwag*