N°. 303. 135° Jaargang. 1892, Vrijdag 23 December. Middelburg 22 December, Deze courant verschijnt d a g e 1 k a J ïnet uitzondering van Zon- en Feestdag*nl PrQs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel.' Bij abonnement lager' Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens *11* dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimtes Telephoonnommer 189. He meeste liberalen, die eveneens de riohting LETTEREN EN KUNST. ■3 Wjj si «egt M VH g aiet geweoa ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE. MIDDELBMM HINT. Agente» te Vlissingen; P. G. de Vit Mestdagh Zooi, te Goes: A. A WBolland, te KruisingenF. v. d. Peijl, te ZierikzeeA. C. de Mooir, te Tholen: W. A. vak Niiuwenhtozen ei te TerneuzenM. de Jonge. Verder nemen nlle postkantoren ei boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evennis de advertentie-bnreau's van Nijoh Van Ditmae, te Rotterdam, de Gebe. Eblixeaite, te Gravenhage, en A. de la Mae Azn., te Amsterdam. Eootdagenten voor het Buitenland: te Parjjs en Londen, de Compagnie générale de Publicité étrangère G. L. Daüxe Cis., Jobï F. Jones, opvolger. Tkevmometer, Middelburg 22 Dec. 8 u vm 36 gr. m. 12 a. 89 gr., av 4 u. 88 gr. F. Verwacht Z. O. wind. Advertenttën moeten des namiddags te ééi nor aan het bureau bezorgd zjjn, willen ip des avonds nog worden opgenomen Maandag, geen nommer van ons Tweeden Kerstdag, blad. .1 Dalziels agmtsohap seint nit Alamosa ^Colorado. Yereenigde Staten) aan de En- gelsehe bladen, dat aldaar 800 Hollandsohe kolonis'en zjjn aangekomen, in de verwachting daar beiit te kannen nemen van lend, waar van zjj reeds geheel of gedeeltelijk de koopsom voldaan hadden, terwyl het na hnn komst epoedig bleek dat sjj de slachtoffers waren Van een goed overlegden awendel. De bedro gen Nederlandsobe kolonisten werden verlokt door, inmiddels valsoh gebleken, voorspiege lingen >an een; specnlant, die beweerde een onder bescherming van den Staat van C dorado •taande Landmaat chappy te vertegenwoordigen. Fr was door de meerendeels onvermogende mensohea reeds 30.000 dollars gestort voor de te koopen landerijen, te-wjjl nn bleek dat de •g. landmaatschappij hoegenaamd geen eigen' domsbewjjzen noch middelen besat. De ongelukkigs», die inmiddels van alles ontbloot xjjn, klaa gden door middel van een tolk zjj verstaan geen van allen Engelsoh hnn nood en wedervvren aan den burgemeester van Alamos, den heer Johnson, en deze heeft zich dadelijk bereid v<»rklunrd de ong9lnkkig6n te helpen, la vereeniging met de notabelen der etad, sal de burgemeester trachten het land voor de bedrogen Hollanders te koopen Het ie te kopen dat over deze zaak spoedig hat veile licht der waarhei 1 opga. Ook in Zieland ie voor emigratie van landbouwers naar Colorado heel wat propaganda gemaakt vooral in het anfei-revolutionnaire orgaan in ons gewest heeft men zieh daar bjjzonder voor gespannen. De Nederlandsch-A merikaansche land- en emi- gratiemaatschappy, gevestigd te Utrecht, met o. a. den hoogieeraar Noordtzy als commissaris, en als direoteuren de' hoeren P. T. Dekker in Zuid-Holland, A. Zout man, landbouw-Ingenieur en W. C. van Dnssehlorp, beiden te Alamosa, heeft zelfs een werkje in het lioht gegeven, waarin verhuizing nastr den »bloeienden staat van Colorado, het Italië van westeljjk Nootd- Amerika", zooals het heet, zeer wordt aanbe volen. Wjj hebben natnnrlyk nog geen reden om aan de gOede trouw dier heeren te twjjfelen maar opheldering hunrierzjjdg is dringend noodig, omdat hier zooveel afhangt voor het wel en wee van allen, die op aanraden dier maat schappij naar het verre westen vertrokkenen, zoo deze nn ongelukkig zijn, de heeren zich aan de verantwoordelijkheid daarvoor niet kannen onttrekken Zooalz wjj gisteren meldden in de tweede editie van ons vorig nommer, is de begrooting van oorlog, tot een bedrag van f 22.403.227, door de Tweede kamer aangenomen met 81 tegen 14 stemmen. Tegen stemden de heeren Schepel, Tydens, Smeenge, Pjjttersen, Hintzea, Van Kerkwjjk, Virily, Zylma, Van Honten, Heldt, Lieitinok, Tan Kirnebeek, Rutgers van Rozenburg en de voorzitter. Belangrijk was vooraf de beslissing omtrent •en amendement der oommissie van rapporteurs om by art. 97, wtrken in het derde tommande ment, dsn post te verminderen met 6500 teneinde weg te laten de garnizoensverandering in Limbnrg. Het doel van dit amendement was om, in afwachting der legerorganisatie, zooveel moge' ljjk het dislocatieplan in zjjn geheel te houden. Het gold hierby een zeer ingrijpends garni- •oensverwisseling, omdat daardoor eigenljjk seeds beslist wordt op welke wjjze wy onze neutraliteit zullen handhaven. Door den minister van oorlog werd het amendement bestreden. Hy is niet van plan in 1893 eenige garnizoensverandering te doen ,<an heeft zich nooit nitgelaten over de vraag of hy al of niet iz voor een geoonoentreerde Verdediging. Maar dit daargelaten, wat hy wensoht was z. i. in het belang van de mobi lisatie. Hy zag zeer ongaarne dat het amen dement werd aangenomen, daar het mobilisa- tieplan er door benadeeld wordf. Toch werd het amendement aangenomen «net 69 tegen 85 stemmen. Hierna nam de minister ever het amende verschijnt ment om van art. 98 wag te laten een som v >n 67.000 eveneens mat het doel om de garnizoens-veraaderingen in L mburg en in Noord-Brabant in 1893 niet te doen plaats hebben. By hst zelfde art. 98 werd aangenomen, met 68 tegen 28 stemmen, een voorstel der commissie van rapporteurs om den post te verminderen met 3000, zjjnde hst bedrag voor da verbetering van hst hcofJwachthuis te Groningen. De minister bestreed het amendemont, waar van hy het nat niet begreep. Werd het aan genomen, dan bleef de ongelukkigs toestand oestaan. Belangrijk was de bespreking by art. 4 der begrooting, betreffende den grooten staf, waar- bjj de heer Van Ksrkwjjk voorstelde het artikel met f 16 te verminderen, zynde de aangevraagde veihooging voor de offioi ren van het Militair Huis der Kmingin. De sf ge vaardigde voor Zierikzee had daar tegen bezwaar, omdat by de promotie der kapiteins tot hoogeren rang in dat dienstvak, aiet gesteld wordt de gewone eisoh, dat aan bevordering actieve dienst in de gelederen moet zyn voorafgegaan en van hnn bekwaam heid en gesuhiktneid moet z'jn gebleken. De heer Van Hontan bestreed de opvatting, lie by de regeering schjjnt te bestaan omtrent den aard der organisatie van het Militair Huis ier Koningin. Art, 27 der Grondwet brengt aiet mede de onbeperkte beschikking van de Kroon over de gelden tot bezoldiging van eenige officieren der landmacht, la naam hebben wy aier te doen met den grooten staf, doch faiteljjk betreft het het Huis der Koningin. Maar de kosten voor het Koninklyk H iis heeit de Kamer vastgesteld by hoofdstak 1. Wanneer de be doelde post moest bljjven, zon die strekken tot verhooging van de civiele Ijjst. De minister erkende dat het hierbjj gold de craotements-verhooging voor twae kapiteins, die tot majoor bsvorderd worden. Kolonels tallen echter niet tot generaal worden bevor derd in hnn rang van adjudant. En vroeg de minister mogen wy nn de bedoelde kapiteins niet tot hoogeren rang bevorderen, een verhooging waartoe zjj ook in de gelederen in aanmerking zonden zyn gekomen? Nn Hare Majesteit, door niet aanvalling van de vacature van ordomance-officier, en door het niet benoemen van kolonels tot generaal, getoond heeft de uitgaven niet te willen op- dryven, verzocht de minister, uit deferentie voor de Regentes, gedurende het regentschap dezen post te willen tojstaan, in afwaohting van de latere wettelyke organisatie. Uit deferentie voor de vorstin, die als re gentes het bewind voert, verzocht hy das de Kamer dezen post niet te verminderen. Ook tn Spanje en zelfs in de Fransche republiek bestaat een Militair Huis. De heer Huber deelde hierna mee, dat de commissie van rapporteurs eenstemmig advi seerde tot aanneming van het amendement, ook en vooral na de rede van den minister, die zelf verontsohuldigeude redenen aanvoerde, maar tegelyk de regentes in het debat bracht cn het amendement ontraadde met het oog op bepaalde personen. De heer Van Kerkwyk achtte ook, na de wyze waarop de minister zyn amendement heeft bestreden, de aanneming daarvan te wenscheljjker, en kwam ook op tegen de wyze waarop de minister de regentes in het debat had gebracht. Zooals onze lezers weten werd zyn amen dement dan ook aangenomen met 47 tegen 34 stemmen. Tegen stemden de heerenSmits van Oyan Van Bylandt, Haffmans, Gajot, Schaepma» De Beaufort (Wjjk by DnnrBtede), T. Mackay Geertsema, Van Velzen, Vermeulen, Van Gyn Michiels van Verduyaen, Harte, Beelaerts van Blokland, Van Bertel, Rljll, Van den Berch van Heemstede, Land, Schimmelpenninok van der Oye, Royaards van den Ham, Riekera, Rink, Dobbelman, Mntsaers, Travaglino, Vrolik, Van der Boroh van Verwolde, Van Vlijmen Bool, Kenohenins, Levy, Rnys van Beerenbroek Havelaar en de voorzitter. By art. 87 der begrooting Maréchavsie bracht de heer Henneqain den minister halde voor den maatregel der uitbreiding van de maréehanaséo, maar hy drong er by aan op verbetering van de verhouding der bezoldigin gen. Hy waarschuwde verder tegen het optre den van de maréjhaussée tegen smokkaJarj waar dit niet noodig is en de ryksveldwacht daartoe in staat is. Dd minister betuigde zieh erkenteljjk voor den ontvangen lof en zon gaarne de ontvangen wenken ter batte nemen. Met verwondering maar wat ons b:.treft met vreugde tevens zal men gezien hebben hoe de be ^rooting met zeer groote meerdeiheid werd aangenomen. Toch beweert hel Vad., hetwelk geen vrierd van den minister is, dat daarnit geen vertrou wen spreekt. Inderdaad, dat de politieke situatie weinig schikt is om thans een minister neer te vellen, gaf zegt het bl A ten slotte den doorslag. Ook al, omdat men niet weet, hoever de crisis zioh zou uitstrekken en wat voor verbetering thans van znlk een votum ware te wachten. Het blad moet eohter billijkheidshalve er kennen dat de minister ferm van zich afsloeg, althans by de algemeene beraadslaging. Door de stemmingen der Kerner en hot ma- aoenvreertalcnt van den minister is de begroo ting nogal besnoeid, zoodat er geen reden meer in de begrooting zelve gelegen was om haar af te stemmen. De stemmen daartegen kmnen aiet anders boteekenen dan wantrouwen in den minister, zonder dat de stammen daarvoor van vertrouwen blyk geven. De IV. R. Crt noemt de dag van Woensdag voor den minister van oorlog niet gelukkig. De reeks van amendementen, waartoe zich schier uitsluitend het debat bepaalde, ging by na ge- heel door. De Kamer bleak vast besloten, althans zooveel als haar de gelegenheid geboden werd, vermindering der hooge oorlogsbegrooting aan te brengen. De aanneming van het amendement, waar door een som van f 73,500 van de begrooting werd afgevoerd, welke betrekking hod op garnizoensveranderingen in Limbnrg en Noord- Brabant, vindt het blad zeer te betreuren. De afgevoerde gelden moesten dienen om maat regelen te nem^n, ten einde de thans te Roermond gevestigde twee batterijen veld artillerie naar Brede, en VHsrtogenboseh en de thans in deze laatste plaats garnizoen houdende twee eskadrons huzaren naar Roer mond over te brengen. Dit voorstel werd geheel in het mobilisatiebelang gedaan, op welk gebi°d de minister zjjne sporen verdiend heeft, maar bestreden, omdat het inbreuk maakte op het algemeen plan van kozerneering. De nadrnk, dien de minister legde op het hooge belang, dat by de aanneming van zyn voorstel verbonden was, en zyne verklaring, dat hy daarom zeer ongaarne het amendement zon zien aangenomen, konden niet beletten dat de Kamer zioh met het amendement vereanigde. De voor den minister zoo gunstige uitslag der aanneming van de geheele begrooting ten slotte met groote meerderheid werd den vorigen dag niet verwacht. Had de politiek bjj deze stemming niet een woordje meegesproken, de stemmenverhouding ware ongetwijfeld eene andere geweest. Het Haagsche Dagblad merkt op dat in de jongste jaren een begrooting van oorlog zelden met zulk een aanzienlijke meerderheid aange nomen is als de begrooting van den minister Seyffardt. Met ongeschenrde kleederen is de minister er wel niet afgekomen; dat was ta wachten. Maar toch heeft de minister verschillende poBten kunnen behouden tegenover de aanvallen van de commissie van rapporteurs. Het blad brengt den minister lof voor zyne houding. Hy heeft zegt hat op flinke, degeljjke wyze zjjn begroeting verdedigd, en, mocht hy niet al zyn voorstel en door de Kamer hebben zien aangenomen evenals zyn ambtge noot voor marine, de minister zal toch zyn werk kunnen blyven voortzetten, een werk, waarvan wy hopen, dat het steeds zal zyn in het belang van vaderland en vorstenhuis. Het Handelsblad zif t in al de gehoudeu stemmingen een weinig welwillende honding tegenover den minister verscholen. Een amen dement werd zelis aangenomen zonder hoof delijke stemming. Gaea enkele wijziging, die in stemming kwam, werd verworpen. De eindstemming ging, volgens dat blad vrjj wel bniten het beleid van den minister om. Het waren toch in hoofdzaak de gewone anti-militaristen, de leden die steeds tegen het VlIIste hoofdstak stemmen, en ook thans een tegen lieten hooren. Alleen van de heeren Van Karnebeek, Rutgers en den voorzitter kan men vermoeden, dat zy spioiaal wegens gebrek aan vertrouwen in den tegenwoordigen minister tegenstemden. De overige leden, van wie men hetzelfde mag onderstellen, deden dit niet, De geheele antirevolutionaire party stemde voor, omdat men aan dia zjjde gean begroo tingen afstamt, zooals men zegt, om redenen daarbniten. En dit gold evenzeer voor enkele katholieken, die het vertrouwen in's ministers beleid ook verloren hebban, van den minister afkenren, stemden desniettemin r, omdat zy waarschynlyk in de bestaande omstandigheden geen bres in het ministerie willen schieten. Men had door de stemming over ondersoheiden amendementen reeds syn best gedaan den minister dnidelyk te maken, lat men onder zjjae leiding geen proeven op militair gebied verlangt, dat men, in afwach ting van andere tjjden, de zakan zooveel mo- geljjs wil laten zooals zy zyn. Wil de min. op deze voorwaarden bljjvon voortregeeren, er «henen geen overwegende redenen te bestaan om hem dit ta beletten. Om te weten hoe de Kamer over den tegenwoordigen minister oor deelt, moet men dit oordeel niet zoeken in de sindstemming over de begreotin j, doch in de gevoerde disenssiën, en hoofdzakelyk in de algemeene btraadslagingen. Bjj kon. besl. is benoamd tot kantonrechter te Winschoten mr J. W. Schepers, griffier by hat kantongerecht aldaar. De reeks werken der Vereeniqing lot u:t- gave der bronnen van het oude Vader cndsche echtgevestigd te Utrecht, is vermeerderd met een lijvig bo«kdeel Rechtsbronnen der stad Aar denburg, bewerkt door den heer G. A. Vorster- man van Oyan, archivaris van A 'rdenburg. Dit werk bevat het Boue met den knoop, de oudste knnre, de keDre van 1330 en die van 1576, omvattende te s amen alle bekende rechts bronnen van de stad Aardenbmrg. Daaraan toegevoegd zyn eenige aanteekeningen, benevens eene woordenlijst, welke voor hen, die het werk terhand nemen, een vry volledig overzicht geelt van de meeste daarin voorkomende woor den met de verwijzing naar éone plaats waar tjj gebruikt worden. Uit den aard der zaak leent een werk als het hier bodoeide zioh niet tot een ampele be spreking, terwyl wjj ons ook niet gaarne een oordeel over de juistheid van den inhond zonden aanmatigen. In de accuratesse en de bekwaamheid van den bewerker zyn ech er, dunkt ons, voldoende waarborgen voor de juistheid en volledigheid van hot geheel. De firma Murtinus Nyhoff te 's Gravenhage orgde voor eene goede typographische uitvoe ring met een fraaie dnidelyke letter op mooi papier. te spreken van de gezellige, intieme bjjren- bomsten der leden van Fulchri. Maar op het laatste »feest" heeft zich een merkwaardig feit voorgedaan. Na afloop van een te voren geor- gi niseerde verloting van te keningen werd nog sen loterjj georganiseerd. Maar nn waren er eekeningen noodig. Flnks ontvingen een veertigtal artisten, onderen en jongeren, elk een blad papier en een stnk zwart krjjt of houtskool en togen aan het werk. In 10 minuten waren veertig teekeningen gereed. Het moet interessant geweest zyn de schilders bent aan het werk te zien. Daar werden meesterlijke krabbels gemaakt. Geen wonder, lat een knnstkooper onmiddellijk aanbood de geheele collectie te koopen. Maar hy kreeg ze niet. De teekeningen waren bestemd om ver- oot te worden en verloot werden ze. Nn de Tweede kamer de aangevraagde 12,000 geweigerd heeft, als subsidie voor een vertegenwoordiging van onze schilderkunst op de tentoonstelling te Chicago, worden pogingen in het werk gesteld om de verzending ?an schilderstokken toch te laten doorgaan, al moet het dan ook op wat eenvoudiger voet* Mot dat doel is dezer dagen door den heer Mes leg een eircnlaire verzonden. Door de heeren dr J. Ritzema Bos, prof. Ir Adolf Mayer, dr A. M. Prins en mr A. Slotemaker zal uitgegeven worden een Land bouwkundig tijdschrift, dat, volgens hen, eene gaping zal aanvullen, welke in onze landbouw* litteratuur bestaat. Sedert een paar dagen ligt op onze schrijf tafel een fraai gebonden werkje met vergulden rugtitel Erica, jaarboekje der Maatschappy van Weldadigheid voor 1393. Wjj vestigen daarop gaarne de aandacht onzer lezers, niet alleen omdat de baten van dit boekje geheel strekken tot bevordering en aanmoediging van het onderwjjs in de koloniën, in den nitgestrekten zin van het woord, en besteed worden ten behoeve van het onderwjjs der leerlingen van de dag- ei avondscholen, zoowel als van deteeken-, naai-enbreischolen, maar ook om den inhoud ervan. Wy wensehen geen lange lyst te geven van de titels der bjjdragen in poëzie en proza, naar willen wel verklaren dat daaronder zeer veel lezenswaardigs voorkomt. Ofschoon de Maatschappij van Weldadigheid in 1893 haar vyf-en-ieventigjarig bestaan hoopt te herdenken, is haar doel en streven nog tang niet genoeg bekend en knnnen verschil lende opstellen in het jaarboekje er toe bijdragen dat de stichting van generaal Van den Bosch in wijder kring begrepen en gewaardeerd worde. Men beschouwt steeds Ommerschans, Veen- hnizen en Frederiksoord als bedJaars-kolonies en scheert alle drie over éen kam, terwyl toch tusschen de twee eerste kolonies en de laatste een hemelsbreed verschil bestaat, wat in de in Erica voorkomende novelle Grietjes afkomst, dnidelyk wordt in 'fc licht gesteld. Wjj bevelen de aanschaffing en lezing van het boekje ook daarom ten zeerste aan. Ten slotte nog de mededeeling dat het leden tal der maatschappy, de oontributie bedraagt slechts f 2 60 's jaars thans gestegen is tot 4523 en dat in onze omgeving de contri- butiën get ad en de belangen der Maatschappy behartigd worden door de afdeelingen Middel burg, penningmeester de heer P. J. van der Lejjé, Goes, penningmeester de heer Z. D. van der Bilt la Motthe en Zierikzee, penning' meester de heer mr J. P. Can, en de corres pondeerende heeren H. A. A. baron Collot d'Eicury te Hontenisse o. a. en L. Theri Mz te Oostbnrg. De uitgever D. B. Centen te Amsterdam droeg zorg voor een behaaglyk kleed van boskske. Voor de betrekking van onderwijzeres ta Nisse, op eene jaarwedde van vjjthonderd galden heeft zioh slechts 6 ne sollicitante aan gemeld. Men heeft thans opnieuw sollicitanten opgeroepen tegen 15 Jan. a. - Bjj kon. b sluit van den 20en dezer is bepaald dat het bedrag dor ryksbydragen, die aan gemeentelijke en aan bjjzondere normaal lessen en aan hoofden van scholen znllen worden verleend, voor elk der door hen in den loop vnn het jaar 1893 ter opleiding tot onder- wjjzer aangenomen personen, nadat deze in den loop van 1895 of later de akte, bedoeld in art. 57, onder a, der wet op het lager onderwjjs, wordt vastgesteld als volgt: lo. voor hen, die bjj gemeenteljjke en bjj hjjzondere normaallessen zyn opgeleid: a. ge durende ten minste 2 jaren 3005. gedu rende ten minste 3 jaren f 400, en c. gedurende ten minste 4 jaren 500 2o. voor h n, die door hoefden van scholen zyn opgeleido. gedurende ten minste 2 jaren f 200; b. gedurende ten minste 3 jaren f 250} gedurende ten minste 4 jaren 300. Volgens de Asser Cl hebben, na de verwer ping door de Tweede kamer van het amende ment-B meen ge, waardoor van rjjkswege voor- loopig geen subsidie kan worden verleend voor het ambaohtsonderwys in Drente, enkele kamerleden hetgeen bjj amendement werd ge vraagd ruimsohoots gegaianderd, zoodat do zaak toch voortgang ^an hebben. Door het gelni der stadsklok en de, doof politie en trompetters der schnttery gegeven alarmsignalen opgeschrikt, begaven vele men* schen zich heden nacht te twee nar te Vlissin' gen naar het aan de Kolsnkade liggende stoomschip Prins Hendrik der M* Zetland, aan boord waarvan brand was ontstaan in het voor het volk bestemde gedeelte, dat, met de daar aan grenzende 2e klasse, geheel werd vernielde Mat de voorhanden zijnde blusohmiddelen, benevens de door aangerukte spuiten verleende hnlp, was men spoedig den brand meester. Aan de overzyde der Kolenkade geraakte eek man op jaren, door de duisternis misleid, té water; zyn redding kostte heel wat moeite. Woensdag werd in de Prins van O.anjt te Goes een vergadering gehouden van politie beambten in de provinoie Zeeland, teneinde van gedachten te wisselen over de wensoheljjk- beid van het stichten van eene afdeeling •Zeeland" van den Algemeenen Nederlandsclen politiebond. In deze vergadering, die o. a. bjjgewoond werd door den heer Van Tninenbnrg, commis saris van politie te Hilversum en voorzitter van den Bond, werd eene afdeeling opgerioht, aan het hoofd waarvan het volgende bestunï zal optredenvoorzitter de heer De Graaff, commissaris van politie te Vlissingen; vioe- voorzitter de heer Bolier, burgemeester van Scherpenissesecretaris-penningmeester de heef Moerdyk, inspecteur van politie te Middelburg leden de heeren Passenier, brigadier der rjjkie veldwwty te eigene, en Adriaans?, idem H

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1892 | | pagina 1