N°. 227. 135° Jaargang. 1892, Maandag 26 September. jhr mr E. A. 0. de Casernbroot, Middelburg 24 September. Verspreide üerichten. Deie courant verschijnt d a g e 1 ij'k J met uitzondering van Zon- en Feestdagen! Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.- Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent; Advertentiën r 20 cent per regel. Bij abonnement lager] Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte] Telephoonnommer 189. By deze oonrant behoort een Bijvoegsel' KUNSTGENOT. xuiELiiiGsoiï «mijnt. y Thermometer. Middelburg 24 Sept. 8 u vm, 59 gr. m. 12 u, 69 gr., av. 4 u. 69 gr. F. Verwacht 'l. W. wind. Agente* te VlissingenP. G. d* V*t Mestdagh k Zoo*, te Goe»; A A. W. Bolland, te Ejrui*iagen: F. v. d. Pbijl, ttZierikzee: A. C. dkMcou, te Tholes: W. A. va* Nïïtjwknhttijzkx e* te TernenzenM. di Jo*e*. Verder neme* ull6 postkantore* ei boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de advertentie-bureau's van Nugh Van Ditkak, te Botterdam, d* Gib*. Bsiiiïanti, te 'sGravenhage, en A. de la Mak Az*., te Amsterdam. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parys en Londen, de Compagnie générale de Pnblieité étrangère G. L. Daube Cu., Joh* F. Jours, opvolger. Voor de verkiezing van een lid der Provinciale staten in het district Tholen op Dinsdag 4 October bevelen wij den kiezers in dat district ten dringendste aan substituut-griffier bij de Rechtbank te Middelburg. Enkele bladen wyden beschouwingen aan de financieels rede, Donderdag door den minigt van finas eiën gehouden en de liberale organen komen vrywel in hun meening overeen. Die rede was kort en bondig. Is die beknoptheid op zich zelf aanbevelens waardig, er is zegt het Utr. Dagblad nu nog meer reden toe dan verleden jaar, toen na 's ministers rede veel te vragen bleef omtrent sjjne plannen ten aanzien vau de belasting hervorming, die nu teeds een goed eind gevor derd is, terwjjl men over hetgeen in den eersten tjjd nog gesohieden moet, genoegzaam is in- gelioht. Van den anderen kant is de blik op de toekomst dit jaar zeer beperkt, omdat de ramingen voor de ontvangsten van 1893 op gemaakt moesten naar den grondslag der bestaande belastingen en er natuurljjk over den invloed, dien de in te voeren wijzigingen in het belastingstelsel op de opbrengst der middelen zulien hebben, met zekerheid niet te oordeelen is. Het is te hopen, dat de opbren6st ruim moge zjjn, want, wat wjj verleden jaar voorspelJen, dat de uitgaven zouden stjjgen, blj&t zich nu wel te verwezenlijken. Zy zyn over 1893 4,963,535.14 hcoger geraamd dan voor 1892, en hoewel men nu reeds kan nagaan, dat daaronder tijdelijke en min of meer buitengewone uitgaven zjjn, die de begrooting derhalve niet duurzaam sullen drukken, is het even zeker, dat er onder de verhoogingen zjjn, die eer zullen toenemen dan verminderen en die in geen geval, zelfs bjj de ruimste opvatting ten deze, onder de buitengewone uitgavar, waarvoor geleend mag worden, te brengen zjjn. Bljjvende styging der uitgaven moet door blyvende vermeerdering van inkomsten opge wogen wordenanders vervallen Wjj weder in de vroegere lont, dat er geen evenwicht bestaat tnssohen gewone ontvangsten en gewone nitgaven, zooals thans, na volhardend pogen, en dank zjj de gunstige uitkomsten der verschillende diensten, wel het geval is. Veiblydend is het, dat alle diensten, na 1889, dat een batig slot opleverde van f 481.000, betere uitkomsten gaven dan verwacht werd, Het tekort over 1890 is ƒ872,118.68 minder A dverteniiën moeten des namiddags te utr nan het bureau bezorgd zjjn, wille* zjj des avonds nog worden opgeaomen Entre ces deus mon coeur balance zal menig een bij zich zeiven zeggen, die liefhebber is van zang maar ook een goed tooneelstuk gaarne ziet. Het behoort nu eenmaal in een plaats als Middelburg tot de niet zeldzame gevallen dat, na een gernimen tijd rast, kort op elkaar twee gelegenheden zich voordoen om kunstgenot te smaken. Zoo ook in de a. week Donderdag en Vrij dag 29 eu 30 September. Niettegenstaande naar wjj weten alle pogingen zijn aangewend om nog wijziging in dio datums te verkrijgen, is het niet mogen gelukken een van beiden te verschikken. Het Nederlandsche „A Capella koor", onder directie van Daniel de Lange, staat op het punt wtêr naar het buitenland te vertiekkeD om nieuwe lauweren te garen bij de reeds behaalde; en kon slechts op dien avond van Donderdag nog Middelburg de eer en bet voorrecht van zijn optreden gunnen. Het gunstig bekende gezelschap van de heeren Kreukniet en Poolman, met mevrouw Kössing- Sabiairolles aan bet hoofd en mannen als Van Kuyk, Smith, Malherbe in haar gevolg, had reeds met Het boek Job eu Blanchette een tournee door Zeeland vastgesteld, waarin geen wijziging meer kon gebracht worden. Op die reis komen VlissingeD, Middelburg en Goes achtereenvolgens aan de beurt. Eeu en ander moet dus plaats hebben, zij 't dan ook een dag na elk»ar, Wat de tooneeivoorstelling op Vrijdag betreft, dan verwacht werddat van 1891 wordt ncde indiening der kieswet het kabinet zjjn 2i millioen lager geraamd dan verleden jaareigen glazen ingooide. 1892 belooft zelfs een overschot te geven in plaats van een geraamd tekoit, en zooals de minister van finanoiën becjjfert, zal de dienst van 1893 een tekort geven van ƒ3,800,000, waar tegenover 5,013,000 aan buitengewone uit gaven staan, waarbjj evenwel in aanmerking genomen moet worden, dat in deze becyfering gerekend ia op een vermindering van ƒ1,500,000 voor het hoofdstuk marine, Heden is de woord. Men minister van finanoiën aan zie de Laatste berichten. het nienwe regeling ten aanzien der nitgaven voor Indië, die vroeger uit de Nederlandsche be- grooting gekweten warden, en voortaan welliont ten laste van Indië zullen komen. Ook moet in aanmerking genomen worden, dat de voor- deelige uitkomst van 1891 grootendeels is toe te sohrjjven aan de zeldzaam mime opbrengst der successierechteniets, wat sioh natuurlyk a'eohts nu en dan kan voordoen. Vestigt men, zonder acht te slaan op de verdeeling der uitgaven in g' wone en buiten gewone, eenvoudig het oog op de uitkomsten dar verschillende afgesloten diensten van 1884—1890, dan bljjkt, dat die te zaraen een tekort hebben opgeleverd van 31,789,383.14j, tot dekking waarvan gebruik gemaakt kan worden van een gedeelte der geldleening van 1892, waarvan daarna nog 13,143,208.20j beschikbaar bljjft, zoodat vooreeiBt geen buiten, gewone middelen noodig zjjn om in de behoef ten der volgende diensten te voorzien. Het Utr. Dbld. komt dan ook tot den Blot som, dat de staat van 's lands middelen zioh niet ongunstig laat aanzien, maar dat er toch wjja beleid, groote voorzichtigheid en een vaste hand noodig zjjn om ons financiewezen in het goede spoar te honden, en dat wjj das reden hebben, ons te verhengen dat het beheer er van is toevertionwd aan een man, die al deze eigenschappen in heoge mate b-zit. Bjj de bespreking tier belastingwetten vroeg gisteren (Vrjjdag) jhr mr A. F. de Savornin Bohman aan het slot van zyn rede waarom de wjjnaceijns niet werd verhoogd en waarom niet maatregelen werden genomen om bjj de successie!belasting misbruiken tegen te gaan, zooals o.a. het toekennen van giften na den dood, wat tegenwoordig meer tn meer in zwang komt om die belasting te ontduiken De heer Cremers verklaarde zich een over tuigd voorstander der vermogensbelasting, die i. veel beter is dan de meeBte overige. Bjj ontkende dat louter de politiek bad gewogen ojj de aanneming van het ontwerp in de i'weede kamer. De heer Van Lier was eveneens sterk voor deze ontwerpen, zelfs geheel onaf hankelyk van de bedrijfsbelasting, omdat zjj op zichzelf uitstekend zyn. De heer Van Weideren baron Bangers betoogde dat de aanhangige wet wel degelyk een einde maakt aan het privilege van het roerend vermogen. Te Amsterdam betaalt men veel minder dan in Friesland, onder geljjke omstandigheden. Hjj vreest alleen dat door Bjj kon. besluit: zyn benoemd tot ontvanger der belastingen te Gulpen A. C. van Deventer, thans teRovimond buitengemeentente Alblasaerdam E. F. Manden thans te Gorredjjs Winenm P. ft. Leopold, tüans tengevolge eener I te Eedete Alkmaar (buitengem ecttn)F. A. A. omtrent Blanchette wordt het publiek ruim schoots op de hoogte gebracht door een dezer dagen algemeen verspreid „oordeel der pers," dat genoegzaam getuigenis aflegt van den zeldzamen indruk, dien dit tooneelspel heelt gemaakt. „Over dit stuk hebben" zegt de heer J. H. Bössing, in een brief aan den heer Eugène Brieux, schrijver van Blanchette, alletooneel- beoordeelaars, ook ik, zoo luide en zoo een stemmig den lof veikondigd dat er niets meer over te zeggen valt, dan nog eens, even wel gemeend de lof-uitingen te herhalen." En een werkman legde de getuigenis af: „Zoo is 't. Het is een mooi stuk. Het is waar." Zoowel in 't Fransch als in het Hollandsen v-oldeed het ten zeerste; en als geheel wordt Blanchette een interessante vertooning genoemd. Met eene berinnering dat aan dit stuk voorafgaat Het boek Job, een tooneelspel in verzen, indertijd te Potsdam ter eere van ODze koningin-regentes gespeeld bij haar bezoek, met koningin Wilhelmina, aan Duitschland's keizer, kunnen wij van den aanstaanden Vrijdag avond afstappen. En nu Donderdag in het Schuttershof. Over het „A Capella Koor" is veel reeds geschreven ia verschillende binnen- en buiten- landsche bladen. In alle beschouwingen had slechts éen toon de bovenhand, de toon van den hoogsten lof. Ieder, die slechts eenigszins meeleeft met zijn tijd, heeit van dat koor gelezen; wie van zang, van ernstigen, fijnen zang houdt, heeft zijn hart voelen opengaan bij het schoone, dat Bendt, thans te Uitgeest; te H-.del T. Ver meulen thans te Monttoort; te Wernhout J. C- Roest, thans te Elbergte Schiedam J. P. van Dugteren, thans te Helmond; te SpanbroekG. J. H. Gniné, thans te Valkenswaard; is de le luit. op non-aos. G. Heisterkamp, van het wapen der inf., op pensioen gesteld en het bedrag van het pensioen bepaald op ƒx200 'sjaars; zyn benoemd bjj het personeel der mil. adm en wel by de kwartiermeesters, tot Ie Init. kwartiermeester, bij het 5sreg. inf., de2eluit.- kwartiermeester P. A. Smits, van bet korps; tot kap.-kwartisrmaestsr, by het 2a reg. ves ting-art., de le lnit.-kwartiermesster J. A. van Biesen, van bet korps rijd. art. is benoemd, voor den tjjd van vjjf jaren, gerekend van 24 Juni 1892, bjj het personeel van den geneesk, dienst der landmacht, tot res.-off. van gez. 2e kl. de heer T. Tanja, arts; en zyn F. Baucke en E, van Konijnenburg be noemd tot adsp.-ingenienr van den rjjks waterstaat. De Standaard meldt dat de anti-revolulion- naire kamerclub in haar vergadering van 20 September jl. tot voorzitter gekozen heeft den deer A. baron van Dedemtot 2en voorzitter don heer H. Serct; tot len secretaris Th. baron Mackuy en ot 2e secretaris mr H. A. van de V elde. De bjj het ontwerp voor eene nieuwe kieswet voorgestelde invoering van het zoogenaamde couloirstelsel, eene inrichting waardoor de kiezer zyn stembiljet in het stemlokaal bniten eenige conti 61e, van wien ook, invult aan een geheel afgescheiden lessenaar, schynt de meest onmisbare voorwaarde, om het geheim der stemming te verzekeren en de grootBt mogelyke onbevangenheid van den kiezer te waarborgen. Uit de Australische koloniën cn Staten der N „ord-Amürikaanschj Unie werd dit siehel in Engeland overgenomen, toen de oude wjjze van verkieziug door mondelinge stemming daar in Iö72 werd verlaten. Engeland strekte weder een voorbeeld aan het vasteland. In België weid de kiesveuichting door de wet van 1877, laatstelijk in 1890 gewyzigd, geschoeid op den grondslag van de Engelsche Ballot-Act. Met de Bslgisohe wet stemt in dit opzicht de kies wet, welke in 1879 in Luxemburg tot stand kwam, thans de wet van 5 Maart 1884, overeen. De voorgestelde regeling volgt het voetspoor dezer wetten. Dat het geheim der stemming dit koor, naar men schreef, te hooren gaf. Dit koor had zijn ontstaan te danken aan het uitmuntend denkbeeld van den heer Daniël de Lange om op de te Weenen gehouden internationale muziek- en tooneeltentoonstelling, waar Nederland dreigde onopgemerkt voorbij te gaan, de oud-Nederlandsche muzikale kunst levend te doen worden en op die tentoonstelling de aandacht van geheel Europa te gaan vragen voor de werken der Nederlandsche oud-meesters, die, door de zorgen van de Vereeniging voor Noord-Nederland's Muziekgeschiedenislangza merhand waren opgedolven uit den stof van archieven en bibliotheken. Voor iemand als De Lange was - zoo lezen wij in Eigen Haard dat in zijn no 34 van dat j iar de porti etten der leden van dat koor gat geen moeilijkheid te groot, geen be zwaar le onoverkomelijk, om dat denkbeeld te verwezenlijken. Met zorg werd een koor samengesteld, dat na langdurige en nauwgezette studie in staat zou zijn om uit te voeren, wat nog slechts als een vaag plan zweefde voor den geest van den ontwerper. Met niet minder zorg werd een keus gedaan uit den rijken voorraad karakteristieke wereldlijke, en pieuse geestelijke liederen uit de 15e, 16e en 17e eeuw. Op deu 22sten Mei gat dit koor in de ronde Luthersche kerk aan den singel te Amsterdam eene eerste uitvoering. Onder leiding van Daniël de Lange hadden zich de dames A. ReddingiU", Nanny de Boever, Cateau Nieuwen- huiis, A. M. Gouda, Louise Tibbe, Gerda Reijnders, Cateau Ribbe, Z. Bakker en Cato Loman, en de heeren J. J. Rogmans, T. B. M. Stacbelhause, W. Siep, H. Haverman, Joh, M* ecaige meerdere-zekerheid vordert, schjjnt dui delijk. Maar bovenal iB meerdere waarborg tegen uitoefening van ongeoorloofden invloed en zedeljjken dwang op den kiezer noodzakelijk. De pressie, welke op den kiezer menigmaal voor en bjj het binnentreden van het stem lokaal wordt uitgeooiend, kan de stembus een niet gering aantal biljetten doen bevatten welks ge ene zelfstandige keuze aanwjjzen, Vooral tea platteiande schynt de behoefte aau verbetering zich hier te lande sterk te doen gevoeien van de bar i ah ten uit Undelyke ge meenten, welke Gedeputeerde staten bjj de v»n hen ontvangen adviezen over de uitoefening van het kiesrecht overlegden, spreken de meeste uit eigen aandrang de noodzakelijkheid der thans voorgestelde verandering uit. Bjj de uitbreiding der kiesbevoegdheid, die zooveel grooter aantal ingezetenen voor de stembus brengt, treedt die noodzakelijkheid in nog sterkere mate aan het licht. Het ontwerp laat aan algemeene maatregelen van bestuur de regeling der bijzonderheden over, als de plaatsing van het stembureau en van de lessenaars, het aantal, de hoogte ?n de wijze van afscheiding der lessenaars, het ma teriaal dat bjj de lessenaars moet aanwezig zyn. Ook zal zyn zorg te dragen voor eene volledige voorlichting der kiezers omtrent de wjjze, waarop de stemming plaats vinat. E;n correspondentie uit Amsterdam aan het Utr. Dbld vangt aldus aan De toelichting van burgemeester en wethou ders, betreffende van Greuningen, den ontslagen brandweerman, is verschenen. Men zal zich de discussie in den gemeenteraad vau 7 dezer herinneren, eene discussie wiaibjj het dagelij ksch bestuur het onderspit dolf (en gedrongen werd de motieven voor dat ontslag den raad mee te doelenwat dezer dagen is geschied). Meer can voldoende feiten worden nu opgesomd om 't ontslag te motiveeren. De burgemeester kon deze inlichtingen niet weigeren. Toch is m een zeer bedenkelijke weg ingeslagen. Er bestond absoluut geen aanleiding om de stem ming feiteljjs een motie van wantrouwen uit te lokken. Tegenover den brandweerman stond het college van B. en W., aan wier goede trouw men niet te twytelen had. Er is eohter ia den raad eene fiactie onrustigs leden, die elke gelegenheid aangrypen, om hun edele bedoelingen tegenover den minaeien man te toonen; eene permanente expositie van mooie phrasen, overvloeiend van reentvaardigheid, gelykheid, waarheid. Die leden roeren zich altjjd. Hun kleine eerzucht kent geen middel weg. Als Alcibiades nog leefde, liet hjj den staart van zjjn hondje met vrede en hg werd een radicaal gemeenteraadslid. Dank zy 't energieke, ierme, doortastende, intelligente optreden der interpellanten, kunnen we dus het hooid weer gerust op 't kussen leggen. Er is geen onrecht geschied I En men Messchaert, Ant. Averkamp, A. Fermin, Joh. Soutendgk en Otto W. de Nobel bereid ver klaard de eer der Nederlandsche toonkunst op de tentoonstelling te handhaven. Vóór hun vertrek naar Weenen werd een tocht door Nederland gemaakt, waarbij alleen geestelijke compoaitiën werden gezongen van Sweelinck, Willem Dufay, Johan Ockeghen, Orlandus LasBUS, Jacob Clemens non Papa, Jac. Obrecht, Christ. Hollander, Josquin des Prés en Pierre Certon. Het ongehoorde succes, door De Lange n zyn koor op dezen toont behaald, was een voorbode van wat in Weeuen te wachten was. Den 20aten Juni werd de reis naar Weenen aauvaard. Onderweg werden nog concerten gegeven in Frankfort, Leipzig en Dresden overal met het grootste succes. En in Weenen was het succes zoo mogelijk nog grooter. „Er was slechts éen roep ovei de liederen od over de uitvoering; zoo iets eins, volmaakts, grootsch en indrukwekkends had men nog nooit gehoord". Er werden in Oostenrijks hoofdstad drie con certen gegevenen bij elk concert steeg de geestdrift van ue tailooze toehoorders, werd net gejuich na ieder nommer onstuimiger, en moesten meer nummers worden herhaald. Bij het afscheidsconcert bood men Daniël de Lange een ivoren, met zilver gemonteerden dirigeerstok aan, met inscriptie en het gansche koor werd in zijn persoon nog gehuldigd dooi een reuzen lauwerkrans, saamgehouden door de Oostenrijksche kleuren. Toen het koor tot slot het Oostenrijksche volkslied had gezongen, bereikte het enthou siasme zijn toppunt. En bij het heengaan zjj gerust. Er zal ook geen onreoht geschieden, want het consortium bewaakt B. en W. Voor den onpartijdige wordt er een treurig komediespel in den raad vertoond, de woeling van versohilLnde ambitièn. Van den heer Veniag Meinest ging een groote roep uit. In Rotterdam was hjj als hoofd van het dag .ljjksch bestuur zeer gezien, ofsohoon geenszins popu lair. En al moet mon toegeven, dat de Rot terdam sohe raad sems 'a beetje sleur aan den dag legt, en dat er leden in zitting hebben, die cr niet meer ia behoorden, toch moet men eveneens toestemmen, dat de gemeentezaken in da tweede koopstad uitstekend worden afgewikkeld, zonder het geschetter, 't kermis achtige etaleeren van eigen bekwaamheden, zooals dit nu hier gebruikeljjk wordt. Vening MeineBz acht ik volmaakt voor ijjne berekend. Hjj heeft een yzeren werkkraoht en een ruimen blik. Een volledig oordeel zal men eerst over hem kunnen uitspreken, als hjj zich geheel in de gemeentezaken ingewerkt heeft. Van eene verbetering der politie is nog weinig te bespeuren, 'k bedoel van 't gehalte der lagere ambtenaren. De Nes levert hiervan een stiohteljjk voorbeeld. Daar is dikwyls eene roerende verbroedering tusschen de ridders van de heilige Hermandad en de livreibedienden der >sooieteiten." Ia de revae van 't theater Alcazar wordt onbewimpeld gespot met de politie, die een sluitingstijd van twaalf nar voorschryft en zioh zelf schuldig maakt aan 't bezoeken der »societeiten." Ge weet het mis schien reeds Alles is het hier sooiëteit na twaalf uur. De bedienden voor de deuren stoppen u een »introduotiebiljet" in de handen. De Nes is dan ouk ééa leven en vrooljjkheid tot 's morgens vier, vyf uur. Men spot met de politiereglementen en de dienders doen 't zelfde en maken een militair nalaat voor een fooi of eeu sigaar. Zooals wjj onzen lezers uitvoerig meedeel den wil men ta Winsohoten in Jnni 1893 eene tentoonstelling van natioaale ny verheid nouden, waaraan 66Q mt6z,iib.tioxifti3 groep zal ïjju vor- bonden van artikelen, waai van uit het eigen land geen voldoende inzending te verwachte* is. Die tentoonstelling verdient wel de aan dacht van de industrieelen, want Winsohoten, omgeven door het zeer welvarende Oldambt, Balling wonde, Blyham en de Pekela's, is het middelpunt van een landstreek, zooals er, wat rijkdom, ondernemingsgeest, landbouw en nyver- noid betreft, geen tweede in ons land b-staat De talryae welvarende heden koopen naar men ons verzekert byna alles m Win schoten en kunnen zioh meer weelde veroor loven dan elders het geval. Daarenboven nebben zjj goeden smaak en een mate van ont wikkeling, die hnn in staat stellen de zaken na^r waarde te scnatten. Voor de industrieelen is het werkeljjk va* belang die bevolking in kennis te brengen et hun produoten. Ten slotte deelt men one mee dat H. M. da koningin-regentes reeds een ot meer medailles heeit toegezegd. Hoorde men onder de vurige bewonderaars niets anders dan reizendentzückendgross- artig, phenomenal" Dit koor nu zal zich Donderdag in Middel burg doen hooren. Bij bovenstaande regelen nebben wij ter introductie allorminst iets te voegen. Ons dunkt: zoowel op gebied van den zang a's op dat van het tooneel zet het seizoen zich uitstekend in. In langen tijd hadden wij op beiderlei ge bied niets. Zelfs de kermis, die in vroegere jaren nog eens eea goed. gezelschap ais dat >an Albregt en Van Ülleten hierheen lokte, oraebt geen enkele tooneeivoorstelling. Zou het dan van het kunstlievend publiek te veel gevergd zyn om voor beide avonden zijne belangstelling eens te toonen Er is dan weer in het naaste verschiet eenigen tijd niets te wachten. Varieerende een bekend bon mot, zouden wy zeggenlaten zij, die het om andere redenen uiet behoeven te laten, ditmaal van het goede ^enieten waar hun dit, zy het dan ook kort op elkaar, wordt geboden. Donderdag is het voor liefhebbers van zang overwaard naar het Schuttershof te gaan; Vrijdag opent de schouwburg zijne deuren voor eene vertooning, die in meuig opzicht ook zeer belangwekkend mag heeten.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1892 | | pagina 1