LAATSTE BERICHTEN.
BUITENLAND.
Algemeen Overzicht.
Beknopte Riededeelingen.
De ongelukkigen in Jakntsk.
INGEZONDEN STUKKEN
Het Badhotel te Domburg.
In België ia met ingang van heden verboden
de in- en doorvoer van ooft en verache groenten,
eveneens van alle soorten visoh-, sohaal- en
weekdieren, afkomstig nit plaatsen, waar in een
tpda verloop van minder dan twee maanden,
den datum van verzending der goederen voor
afgaande, geconstateerde of verdachte gevallen
van cholera zpn voorgekomen.
Vltaalngen. Beden namiddag te twee
uren is het ljjk van den sedert jl. Zaterdag
vermisten matroos J. v. L van het Nederlandsch
loodswezen, in het dok alhier opgevischt.
Doordien een der aldaar liggende loodssohoe-
ners zwaaide, kwam het te voorschijn. Het is,
na gesohouwd te zpn, naar het huisje van
drenkelingen op de algemeene begraafplaats
overgebracht.
doei. Bjj de heden gehouden verkooping van
drie hofsteden voor den heer Wittouk werd de
eerste, groot 48, 72, 68 het., verk, voor f 682 per
hot. of in massa voor f 88.231.68 aan den heer
C. Houben te Tilburg. De tweede werd op
f 974 en de derde op f 800 per heet. opge
houden.
Gtvavenliage. Eerste kamer. Bp
het heden aangevangen algemeen debat over
alle aanhangige belastingontwerpen opperde
de hoer Melvil van Lycden, ofschoon halde
brengende aan den minister voor diens moed,
verscheidene bezwaren. De vermogensbelasting
was s. i. zonder bedrijfsbelasting niet in te
voerense was een progressieve kapitaalbelas
ting en het beginsel van progressie strijdt
tegen het standpunt van rechtvaardigheid,
waarop de minister zich zelf stelt.
Overigens achtte spreker belastinghervorming
■onder versterking der middelen ondenkbaar.
Yan de equivalenten bestreed hg alleen de
■eepbolasting.
De heer Breebaart verdedigdo de ontwerpen
en den minister tegen de beschuldiging de
belangen van den landbouw te veronachtzamen.
De landbouw wordt niet te zwaar gedtukt en
moet geholpen worden niet door privilege op
belastinggebied maar door goedkooper verkeer,
beter landbouwonderwgs en eigen krachts
inspanning. Overigens drong hjj aan op eene
verlaging der grondbelasting met 2/7.
De heer mr E. Fokker juichte de ontwerpen
zeer toe a's een uitstekende verbetering en een
grooten stap in de richting van sooiale recht
vaardigheid.
Het debat werd hierop verdaagd tot morgen
11 uur, daar de regentes heden middag de
commissie voor het adres van antwoord ont
vangt.
Tot leden der huishoudelijke oommissie zjjn
benoemd de heeren Six en Viruly.
Tweede kamer. In de heden gehouden
zitting droeg de tijdelijke voorzitter, de heer
V. d. Sohrieck, het presidium over aan den, door
H, M. de koningin-regentes benoemden voor
zitter, den heer mr J. G. Qleichman, met eene
toespraak, waarin hjj hulde braoht aan diens
gewaardeerde leiding.
De heer Gleichman aanvaardde het voorzit
terschap met een beroep op den steun der
vergadering en met den wensch dat de be
langrijke werkzaamheden, die de kamer wach
ten, haar mogen prikkelen het vaderland naar
beste weten te dienen, in het volle besef van
hare collectieve en individueele verantwoorde
ljjkheid.
Daarna werd het ontwerp-adres van ant
woord op de troonrede in de afdeelingen
onderzocht.
Te half vier bood de minister van financiën
de Staatsbsgrooting aan.
In zjjn >Millioenen-speoch" constateerde hjj
dat de diensten over 1889 en 1892 een over
schot, die der jaren 1890 en 1891 een tekort
opleveren. Het totaal van het tekort over die
vier jaren bedraagt f 1,753.000.
Voor 1893 worden de Middelen geraamd
op f 127.926.490, waarvan ruim 11 millioen
aan buitengewone. Hierbjj is de opbrengst, te
wachten van de belastingontwerpen, door de
Tweede kamer aangenomen, buiten tekening
gelaten. Derhalve zjjn de middelen 326.340
hooger dan die der loopende begrooting.
De uitgaven zjjn voor 1893 geraamd cp
136.240.027 of bjjna 5 millioen hoogerna-
meljjk meer 18.000 voor buitenlandsche
zendingen, 2J ton voor de gebouwen der ju
stitie, f 77.000 voor onderwjjB, li millioen voor
marine, nameljjk 1.277.000 voor materieel,
130 mille voor het loodswezen, 70 mille voor
pensioenen, 2 ton meer voor aflossing van na
tionale schuld, 9 ton tot voltooiing van het
vestingstelsel, 2 millioen voor spoorwegen, 5J
ton voor posterpen en telegraphie en li ton voor
Sariname.
Mooht de voorgestelde wjjziging der Indische
comptabiliteitswet worden aangenomen, dan zal
hoofdstuk Marine met li millio.n verminderen.
Daarbij rekenende op 3 millioen besparingen
■al de dienst voor 1893 veimoedelpk een tekort
van ruim 8millioen opleveren.
Het totaal der uitgaven voor Spoorwegen,
het Merwede kanaal, den Rotterdamschen wa
terweg en den Maasmond is 12 ton hooger
dan dit tekort.
De regeering stelt, ook met het oog op de
toenemende opbrengst der middelen, geen bij
zondere maatregelen tot dekking voor en vol-
■taat met de gewone aanvraag om machtiging
tot uitgifte van vlottende schuld, waarvan
wel geen gebruik zal behoeven gemaakt. De
leening van 1892 zal geheel helpen dekken de
tekorten tot 1890, terwjjl dan nog ruim 13
millioen daarvan zullen overblijven ter nadere
bestemming.
Dinsdag te 11 uur is het adres van antwoord
op de troonrede aan de orde. Dan zal de voor
zitter voorstellen te behandelen de adressen
van De Jonge en Vlieger en wjjziging der
artsenwet.
Ingekomen is een ontwerp tot vooiloopige
regeling van het behoud der vicariegoederen
en Wijziging van art 369 van het wetboek van
burgerlijke rechtsvordering.
afadrld. De regeering zal aan de kamers
een plan tot consolidatie der vlottende schuld
en de tekorten der schatkist voorleggen.
Volgens de Epoea is de regeering bereid
met Frankrjjk vaste handelsverdragen op aan
nemelijke voorwaarden te sluiten.
Hamburg. Van gisteren tot heden kwamen
hier 180 gevallen van cholera voor met 97
doodec.
I'arijsv Het eeuwfeest der republiek is
heden aangevangen. Carnot was met de ministerg
in .het Pin thé on aanwezig, waar Lonbet een
lofrede hield op de republiek en Floquet eene
feestrede uitsprak.
Stockholm. Alle gekozene leden der
Eerste kamer, minus een, zjjn protectionist.^
Brussel, In de Borinage zjjn vele per
sonen door cholera aangetast; tien overleden.
Het behoort tot de taktiek oener oppositie
daarvoor is zjj eenmaal oppositie haar aan
vallen te richten op de zwakste zjjden eener
regeering. Voor de Brittche tories ligt van
zelve het kwetsbare pnnt van een kabinet-
Gladstone in de buitenlandsche politiek, en op
dit terrein weer in het bjjzonder in de buiten
landsche staatkunde tegen Busland. Zoodra
een ministerie-G!adstone aan het roer is ont
dekken de jogo's overal gevaarljjke, het Brit-
sche keizerrjjk bedreigende manoeuvres der
Bussen. De Pamir-expeditie gat hun ditmaal
oniniddelljjk; een aanleiding om de krijgtrompet
te Bteken.
Een nieuw punt van attsque tegen het
liberale ministerie vindt de Times in het fait
dat op drie Britaohe visschersbooten door
Russische kruisers in da Behringzee bsslag is
gelegd. Van protesten bjj het hof van den
czaar, van verontschuldigingen door Busland
neemt het City-blad den mond vol, maar men
mag vrjjeljjk veronderstellen dat er in dit
chauvinistisch misbaar veel overdriving schuilt,
daar de tories zich nu eenmaal ten taak
hebben gesteld als strenge wachters bjj de bui
tenlandsche politiek van het liberale kabinet
met Argua-oogen te bespieden, waar het lin-
denblad op de schouders van Gladstone-Sieg
fried viel.
Overigens merkt men vau radicale zjjde op,
dat de tories in het algemeen vredelievender
gezind zjjn tegen het departement van buiten
landsche zaken, nu lord Bosebery aan het
hoofd staat, dan vroeger. Hun zwaarste geschut
richten zjj thans tegen John Morley, om telkens
bp het minste voorval in Ierland goreed te
zpn het verder feljjke van dienB anti-dwang
systeem aan te toonen.
Voorzeker is de taak van den nieuwen staats
secretaris voor Ierland geen zeer gemakkelijke.
Behalve dat het geen lichte arbeid zal zjjn,
zooals de Pall Mall Gazette betoogt, om te
werken onder de gewone wet met ambtenaren
en politiedienaren, die gewoon zpn geweest
aan buitengewone maatregelen en carte blanche
hadden bjj het geringste verzet tegen de open
bare macht om korte metten te maken men
weet wat dit in Ierland onder een dwangwet
wil zeggen heeft John Morlcy nog hoven-
dien te rekenen met de licht ontvlambare
Ieren zelve.
Hoe zullen zij hem helpen in dezen over
gangstijd om Boms Rule te verwazenlpken
Veel, ja bp na alles hangt hier van hnn eigen
houding at. Het grootste gevaar schuilt daarbp
in den betreurenswaardigen tweespalt tusschen
de Ieren. Znllen niet de anti Parnellisten zich
laten verleiden tot buitensporigheden, uit vrees
dat de Parnellisten hen in bet land kunnen
benadeelen Op de leiders rnst een zware
verantwoordinggelukt het hun niet gedurende
dezen winter de Ieren rustig, vreedzaam en
gednldig te houdenvinden ernstige wanorde-
lykheden, gewelddadig verzet plaats, dan ver
minderen opnieuw de kansen op Home Rule.
Biyft het daarentegen rustig in Ierland, dan
kan John Morlty in het voorjaar met vertrou
wen het parlement een wetsontwerp voorleggen,
dat Ierland de lang gewenschte emancipatie
brengt.
Heeft het nieuwe Britsche kabinet nog een
langen rnsttyd voor zich ter voorbereiding,
voor het Fransche ministerie nadert het einde
der parlementaire vaoantie. Wanneer de kamer
den 18an October a. bjjeenkomt, kan men ver
wachten dat een der eerste vragen, tot de
regeering te richten, de gebeurtenissen te Car-
maux zal betreffen, ten minste wanneer vóór
dien tpd de werkstaking niet is geëindigd.
Waarscbjjn'yk in de overtuiging dat haar
menig onaangenaam oogenblik kan worden
bereid door een bespreking der giève te
Carmaux en haar oorzaken, scbynt de regeering
thans nog alles in het werk te stellen om een
toenadering tusschen de beide partpen tot
stand te brengen ten einde tot een oplossing
van het geschil te geraken.
Van hnn kant leggen de werkstakers nog
geen enkel blpk van zwakte aan den dag. In
hnn strpd worden zp door velerlei bewpzen van
sympathie en van stoffffpken onderstand voort
durend gesteund.
Op een meeting, Dinsdagavond te Carmaux
door de mpnwerkers gehouden, werd opnieuw
besloten de werkstaking voort te zetten. De
op de bpeenkomst aanwezige afgevaardigden
Jourde Leydet en Dupny Dutemps beloofden
interpellaties tot de regeering over de giève
te richten, zoodra de kamers samenkomen.
Er vertoont zich een klein onheilspellend
wolkje aan den politieken horizont van Europa.
De beleefdheden van Turkpe tegenover Boel-
garpe hebben nog een staartje. Te St Peters
burg heeft men zich natnurlpk geërgerd over
de Turksohe buitenissigheden. Er is een nota
aan de Porte gezonden, welke in lang niet
malscbe termen het een en ander van Russisch
oogpunt aan de verhoudingen tusschen Bo;l-
garpe en Turkpe in het midden brengt.
In de nota wordt gewezen op de ernstige
gevolgen, welke de tegenwoordige politiek van
l'urkpe ten opziohte van Boelgarpe kan hebben,
met betrekking tot de tractaten. De Bussisohe
regeering verklaart verder, dat de ontvangst
van Stamboelofi door den sultan en het zenden
van een Tnrkschen commissaris naar de ten
toonstelling van Philippopel haar bpzonder
hebben ontstemd.
De nota moet diepen indruk op de Porte
hebben gemaaktwelke uitwerking zp verder
zal hebben, moet de tjjd leeren.
Door de Fransche en Belgisoho arbeiders-
gedelegeerden, die Maandag een samenkemst
te Lens hadden, is een manifest aan hun
kameraden afgevaardigd.
De Belgische arbeiders, meer ongelukkig dan
schuldig," worden daarin aangemaand zich aan
te sluiten bp hun Fransche broeders en niet
langer tegen lager loon dan dezen in de
Fransche mpnen te weiken.
Dinsdag nacht werden anarchistische
manifesten geplakt over d® officieele program
ma's in de straten van Parps. Men meent dat
deze anarchistische plakkaten ter gelegenheid
van het nationale feest op 14 Juli 11. uit
Londen zpn gezonden, doch toen te laat
kwamen om nog gebruikt te worden. Het
volk wordt herinnerd aan de gebeurtenissen
te Fcurmies, de terechtstellingen van anar
chisten in Spanje en te Chicago on tot den
socialen oorlog opgeroepen.
De historische optocht, heden te Parps
gehouden, werd geopend met een peloton
trompetters der oavalerie uit de achttiende
eeuw, oude krijgsliederen uit dien tjjd blazend.
Daarop volgde een wagen metVoltaire,Rousseau,
en anders philcsophen en schrpvers uit de 18e
eeuw, voorloopers der revolutie. Aan de zpde
van den wagen werden scènes uit stukken van
Beanmarchais, Marvaux e. a. gespeeld.
De tweede wagen stelde de Marseillaise voor,
van buitengewone afmeting.
Achter de Marseillaise kwam de wagen van
le Chant du Déoart, voorafgegaan door het
leger van Valmy, een afgietsel van het monu
ment van Kellermann dragend.
Deze wagen, de hoogste uit den stoet, werd
door vjjftig ossen getrokken.
Groepen van burgers en volk uit 1792 gingen
voor een t weede muziekcorps uit, dat de meest
verschillende instrumenten bespeelde. Zp stelden
de kunsten voor. Het idee voor dezen
wagen, die den vorm van een schip heeft, is
ontleend aan le Triomphi de la République van
mevr. Augusta Holmès.
Een wagen, ds eendracht, den arbeid en den
vrede voorstellend, sloot den stoet.
Aan den optoeht namen 4000 personen deel,
artisten en figuranten. Hp zou een lengte van
500 M. beslaan en van 2 uur tot half zes
rondgaan.
Prins Victor Napoleon heeft bp gelegen
heid van het eeuwfeest der Fransche',republiek
een manifest uitgevaardigd aan zpn aanhangers,
waarin hp den lof verkondigt van het
Napoleontisch régime en den 22en Sept.
proclameert tot een Napoleontischen dag, wpl
op dien dag de Conventie het beginsel van
het beroep op het volk huldigde, dat de grond
slag is van het Bonapartistisch regeerstelsel.
Napoleon I was het die de verovering heeft
voorbereid, wier gedachtenis men nu gaat
vieren, terwjjl Napoleon III het algemeen
stemrecht heeft hersteld.
Te Marseille is Maandagavond het congres
van arboiderssyndicatsn geopend. Ongeveer 160
gedelegeerden van 532 vereenigingen waren
tegenwoordig. Op de eer.-zetels merkte men
den burgemeester van Marseille, vele gemeente
raadsleden en leden van de algemeene raden op.
Na vele redevoeringen werd de vergadering
onrustig, zoodat de voorzitter, de burgemeester
van Rmaan, dreigde de rustverstoorders te
doen verwpderen. Daar d6ze waarschuwing
niets uitwerkte en de anarchisten begonnen
zich in den strpd te mengen, moest de ver
gadering worden opgeheven.
In een latere vergadering werd de con
clusie van een rapport aangenomen, strek
kende om in beginsel tot een w e r e 1 d-w e r k-
staking te besluiten. De inrichting der
werkstaking werd opgedragen aan de nationale
bonden en aan de arbeidsbeurzen, die het
ontwerp aan het internationaal congres van
Zurich zullen moeten voorleggen.
Keizer Wilhelm wordt den 10en Ootober
uit Weimar te Weenen verwacht.
Verdient de Germant'a geloof, dan waren
de nationaal-liberalen in Baden als van een
nachtmerrie bevrpd door het bericht dat de
keizer-manoeuvrez wegens het cholera-gevaar
niet zouden plaats hebben. Zjj waren nl. na
de Bismarck-verheerlpking, waaraan zp zich
onlangs zoo ongedwongen hadden overgegeven,
in niet geringe verlegenheid, hoe den keizer
thans onder de oogen te komen, daar zp zeer
goed begrepen, dat na zulke voorvallen het
snel omgeworpen loyaliteits-manteltje toch al
te doorzichtig zou zpn. De Manneeseelen haalden
daarom weer ruimer adem, toen de Reichsan-
zeiger het bericht bracht dat de manoeuvres
niet doorgingen.
Te Konstantinopel vond-n de laatste
dagen arrestaties op groote sohaal plaats. Men
bericht dat ruim 2000 softa's, studenten in de
theologie, in hechtenis werden genomen en op
10 stoomschepen werden ingescheept. De
troepen staan onder de wapenen. Officieus
geeft men als reden voor dezen maatregel op
dat het noodig was de scholen van haar
overtollige leerlingen te ontdoen. Op de
Tnrksche dagb'aien werd beslag gelegd.
Volgens bericht nit Portonovo is het leger
corps, dat onder bevel staat van den brosder
van den koning van Dahomey, op de vluoht
ejaagd, waardoor de weg naar Dahomey vrp
is geworden. Dit corps verloor een-derde zpner
manschapprn. Een ander legercorps, dat door
den koning wordt aangevoerd, is ingesloten
tusschen de zee en bet leger van kolonel Dodds.
Naar het Duitsch).
Een karaktertrek van het Russische volk is
gebrek aan initiatief. Men merkt dit in het
gewone leven op, zoowel als in de letterkunde,
die in Busland steeds de spiegel van hst leven
is. Nikolai Gogol, de stiohter van de realis
tische school in Busland, wees reeds op dit
gebrek in rpn bekenden roman De diode zielen
en zpn held Tentetnikow, die niet zonder geest
en opvoeding is, gaat ten gronde door zpn
zwakheid en gebrek aan wilskracht.
Later toonde Turgenjew in zpn roman
Damp dezelfde (igensehap van het Russi
sche volk aan. Zjjn Budin is slechts een
mooiprater, die niet tot handelen in staat is.
Wat hp ook wil, waarnaar bp ook streeft,
alles is Damp, want bp bezit geen kracht
rjjne wenschea te verwezenlpkcn. Het scherpst
evenwel geeeelde Iwan Gontscbarow dit kwaad
in zpn b®rosmden roman Obicmoic. M'.ar de
vermaningen en waarschuwingen van groote
schrpvers hebben niet de minste uitw®rking
gehad, dit heeft de laatste hongersnood ia
Rusland ten volle bewezen. Er is nu een feit
aan bet licht gekomon, dat geheel Rusland
vervult, en een gevolg is van dfze traagheid.
Men is namelpk te weten gekomen, dat in
Jakutsk, een gedeelte van Oost-Siberië, de
bevolking van bet distriot Wiljuisk aan de
vreeselpke ziekte, melaatschheid Ipdt, zonder
geneeskundige of andere hulp, en dit dagteekent
niet van gisteren, maar van meer dan een
halve eeuw geleden. Niet aan een Rus, maar
aan een vreemdeling komt de verdienste toe,
den treurigen toestand van Jakntsk aan Rusland
te hebben geopenbaard.
Miss Kate Marsden, pleegzuster van het
Roods Kruis, bracht een geheel jaar bp de
melaatschen ia Jakntsk door, en is kort ge
leden naar St Petersburg teruggekeerd, om het
medelpden der Russen voor hunne landgenooten
in te roepen.
De onthullingen van deze moedigs Engelscbe
dame hebben in Rusland zooveel indrnk ge
maakt, dat de Russische keizerin diep getroffen
was; zp ontbood de Engelsohe pleegzuster bp
zich en steunde haar werk krachtig, terwpl
de vorstin Schachowskaja van Moskon, verge
zeld van dootoren en pleegzusters, zich per-
soonlpk naar Jakntsk begeven zal.
Het uitgebreide district Wiljuisk in Jakntsk
ligt in eene streek, die bedekt is met ondring-
bare bosschen en moerassen. De vochtige lucht
is door slechte stoffen en miasmen vergiftigd.
De bewoners behooren tot de nomadenstammen,
die eerst twintig jaar geleden onderworpen
zpn. Veeteelt ot landbouw kent de bevolking
niet, omdat er noch weide- noch vruohtbare
grond is. Het eenige middel van bestaan is
jaebt en viscbvangst, en dit levert niet veel op.
Breod of melk kent men er bpna niethootd-
zakelpk voedt men er zich met kleine zeevis-
schen, en slecht water is de eenige drank. De
menschen wonen in kleine gemeenten meestal
aan den zeekant en hunne hutten zpn als in
de vroegste tpden. Gebrek aan kleeding en
een strenge koude voltooien het levensbeeld
der bewoners van Wiljuisk.
Wiljuisk ligt 960 k. m. verwpderd van
Jakutsk, waar de gouverneur van Oost-Siberië
woont, en tueschen Jakutsk en Petersburg ligt
een afstand van 9000 k. m., zoodat er nooit
moeite gedaan is den ongelukkigen hulp te
verschaffen. In 1827 heeft een Duitsche dokter,
Kruse genaamd, de Russische regeering op Jen
trenrigen toestand der zieken opmerkzaam ge
maakt, zonder dat dit eenige verandering in
de zaak bracht. In 1860 stelde de regeering
pogingen in het werk om een ziekenhuis voor
de bevolking van Wiljuisk op te richten voor
hunne eigene kosten, maar dit stuitte natnur
lpk af op de armoede van de bevolking.
Mies Marsden, dia ia Londen van de melaat-
schen in Jakutsk gehoord had, verliet in Dec.
1890 St. Petersburg om zich naar Wiljuisk te
begeven. Van Jakutsk begon zp, begeleid door
eenen Russischen beambte en eenige Kozakken
den moeilpken tocht naar Wiljuisk. Dj ellende',
de ontberingen, die zp gedurende die reis
geleden heeft, moeten vreeselpk geweest zpn.
Er zpn geen wegen, zoodat zp zich te paard
een weg moest banen door bosschen en moe
rassen overdag heerscht er de ondragelpkste
hitte en 's nachts strenge koudeduizenden
muggen en insecten verblinden de oogen
twee maanden lang duurde de:e reis, en al
dien tpd moest zp den nacht onder den blooten
hemel doorbrengen in de vochtige dampen,
die uit de moerassen opstegen, dikwpls in
druipnatte kleerenl
Maar deze physieke ontberingen op de reis
werden vergeten bp den vrseselpken aanblik
van da honderden menschen, die onder een
onbeschrpfelpk lpden hnn bestaan voortsleepen.
Dj dappere vrouw zag geen gewone zieken,
maar martelaars, die een leven vol kommer en
ellende, zonder troost, zonder hoop, zonder
genezing lpden.
De verschijnselen van deze vreeselpke ziekte
zpn volgens verklaringen van doktoren de vol
gende eerst krpgen de zieken een onnatunr-
lpk roode gelaatskleur, de oogen staan dof, en
de stemming wordt gedrukt. Daarop vallen
de wenkbrauwen en wimpers afeindelijk
treedt een langzame ontbinding van het geheele
organisme inhst geheele lichaam wordt met
wonden en zweren bedekt, de vingers en teenen
vallen af, en de zieke wordt geheel mismaakt.
In dezen toestand leven de ongelukkigen,
twintig tot dertig jaren lang. Daar de ziekte
besmettelpk is, worden allen, die de minste
kenteekenen van de ziekte dragen, uit de dor
pen verwpderd. Zp worden naar een afgelegen
streek vervoerd en daar aan hnn lot overgelaten.
De hutten, die voor de melaatschen gebouwd
worden, zpn klein en bekrompen, maar toch
voor tien personen bestemd. Eenmaal in de
week brengt men hun kleine visohjas, hun
eenig voedsel. Een gedeelte van deze visobjes
wordt, zonder schoongemaakt te zpn, gedroogd,
en dan in kokend water tot een soort van
soap bereid, terwpl men de overige in den
grond legtna eenige dagen worden ze er uit
gekaald, en in dezen bedorven toestand ge
geten. Bp een bezoek aan een hut, waar 10
melaatschen en ééa doode waren, was miss
Marsden geschokt, dat zp snikkend neerviel.
De ongelukkigen, door haar medelpden ge
troffen, boden haar den sohotel met de af-
ëohuwelpke spjjs aan, en zp bezat de kracht
er van te nemen.
De zieken liggen op den harden grondzoo
brengen ze den zacht door, en ook velen den
dag, want slechts nu en dan kruipt een on
gelukkige met mo ite naar de deur om wat
frissche lucht in te ademen. Zp, die hunne
vingers en teenen nog niet verloren hebben,
doen het bn'shoudelpk werk en zoeken in het
bosob brandhout.
Dikwpls blpft een doode een geheele week
in de hut liggen, want de or gelukkigen moe
ten de komst van den persoon, die de sppzen
brengt, afwachten om hem den dood mee te
deelen. Dan wordt er eenige dagen later aan
de deur geklopt, tot teeken dat de doodkiBt
er isen met onbeechrpfelpke inspanning
leggen de melaatschen zelf den doode in de
kist en begraven hem drie of vier meter van
de hut verwpderd.
Het leven der alleen gelaten melaatsohen is
nog veel erger. Jaren lang ligt een zieke in
zpn hut, die meer op een hondenhok dan op
een menschelpke woning gelpkt. Met de
grootste moeite beweegt hp zich, eene doodsche
stilte omringt hem. De bloedverwant, die
hem voedsel brengt, klopt aan de deur met
een langen stok, waaraan een pzeren haak is
bevestigd. De zieke krnipt naar de deur en
grppt mot de viogerlooze handen naar het
zakje met voedsel, dat aan den haak hangt.
Als de zieke zich niet kan bewegen, stoot de
bloedverwant met den stok de deur open en
werpt zoo het voedsel naar binnen, terwpl hp
dikwpls met den pzeren haak het zieke lichaam
aanraakt. Dan klinkt een afsohuwelpke kreet;
blpft die uit, dan is dit een bewps, dat de
ongelukkige gestorven is.
Aan den oever van de Abungda-zee heeft
miss Mirsden zoo'n beeld van ellende gezien,
en hetgeen zp daarvan vertelt is afschuwelpk.
»Nooit" roept zp nit, »zal ik dit aangrppende,
diep treurige tooneel in Jakutsk vergeten; dit
langzame, ppnlpke en troostelooze afsterven
van duizenden menschen zal nooit in mpn
herinnering verbleeken."
Ja, het is een aangrppend beeld van ellende,
dat miss Marsden in Wiljuisk zag, een beeld,
dat iedereen met ontzetting vervult. Meer dan
een halve eeuw heeft Rusland deze ellende
geduld, zonder ooit hulp te verschaffen.
Door dit feit, wordt het gebrek aan kracht
om ta handelen, en de trage onverschilligheid
der Rassen, opnieuw bewezen.
Ingezonden stukken worden in geen geval teruggezonden
Mpnheer de Redacteur
Vergun mp, naar aanleiding van de in de
Midd. Ct verschenen opstellen over Domburg,
een weinig plaatsruimte in nw blad te vragen.
Zeker zal door het zeer vleiend oordeel, dat
door den wereldberoemden doctor Mezger over
de Walcherbche badplaats is geveld, de aan
dacht van vele buiten- en binnenlandsche badgas
ten meer dan tot dusver nog op Domburg geves-
tig worden, maar aan den anderen kant zullen
door do geuite klachten misschien velen huiverig
zpn het aans'aand seizoen daarheen te trekken.
Die klachten te weerleggen ligt niet op mpn
weg en de meeste ga ik dan ook met stil-
zwpgen voorbp, om mp alleen met betrekking
tot de zindelpkheid, de voeding, de bediening
etc. in het Badhotel eene enkele opmerking
te veroorloven.
Vooropstellende dat de volmaaktheid wel nooit
zal verkregen worden, meen ik alles gedaan
te hebben, wat ik kon, om het den gasten van
het badhotel naar den zin te maken, en ik
mag gelooven dat ik daarin vrp wel ben ge
slaagd, daar ik van meer dan honderd personen
daaromtrent de vleiendste getuigenissen mocht
ontvangen.
Ik kan niet vergen dat n al die, in verschil
lende talon gestelde, aanbevelingen die ik
u ter inzage bierbp toezend publiceert, maar
aargenaam zou het mp tooh zpn, indien n mp
in do gelegenheid wildet stellen mede te deelen
dat onder hen, die van hunne groote tevreden
heid over hun verblpf ten mjjnent blpk gaven,
waren de heeren P. Lyclama a Nyeholt, bur
gemeester van Rotterdam, mr G. Wttewaall,
lid der Arnhemscbe rechtbank, mr A. C. Crena
de Jongh, advokaat te Dordrecht, freule Sohorer
te Haarlem, Oskar von Hoffmann te Leipzig,
C. F iedenreich te Mainz en tal van anderen,
welke attesten natuurlpk ook voor belangheb
benden bp mij ter inzage blpven.
Slechts twee wil ik in hun geheel laten
volgen
De burgemeester van Rotterdam zond mp de
volgende verklaring, gedagteekend 17 Sept.
1892:
»De ondergeteekende, burgemeester van Rot
terdam, verklaart bjj deze dat zpn gezin dezen
zomer met bet grootste geno°gen gedurende
eenige weken in het badhotel van den heer
H. J. Vreeburg te Domburg geeft ge'ogeerden
omtrent de behandeling, de bediening, de zin
delpkheid en de tafel van dit hotel de meest
gunstige getuigenis kan afleggen."
De heer Wittt waal schreef dd. 16 Sept. 1892:
»Bp mpn vertrek nit nw hotel op 15 Aug. jl.
zeide ik u, dat mpne familie en ik zeer tevreden
waren geweest en op uw verzoek herhaal ik
dit gaarne schriftelpk. De tafel was zeer goed,
