N°. 219.
135s Jaargang.
1892,
Vrijdag
16 September.
Middelburg 15 September.
Deze courant rerschijnt d a g e 1 ij k 8
met uitzondering ran Zon- en FeeitdagenS
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.-
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.'
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lagerj
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimtes
Telephoonnommer 139.
LETTEREN EN KUNST.
KERKNIEUWS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
VERKOOPINGEN ENZ,
HIIIIIÏIIII IU.SIIIK (III RANT.
Thennoin eter.
Middelburg 15 Sept. 8 u. Tm
m. 12 u. 60 gr., av. 4 u. C6
Verwacht Z. W. wind.
i Agenten te Vlissingen: P. G. d« V*t Mbstdagh b Zoo», te Goes: A- A. V/Bollakd, te KruisingenF. v. d.Piiji, te Zierikzee: A.C. de Mooi*, te Tholen: W. A.
A dTertentlën
moeten des namiddags te uur
aan bet bureau bezorgd zjjn, willen
*5 des avonds nog worden opgenomen
Zekere P. W. sobreef in bet jongste nommer
van het Sociaal weekblad een feuilleton over
dt Kei mis} en eindigde zijne beschouwing met
deze fraaie, verheven woorden:
»De liefheb berg is voor de meesten, en vooral
voor de besten, van de kermis af en het aantal
der tegenstanders neemt op verblijdende wijze
toe. Laat ons hopen dat het, na de tooneelen
die de laatste weken ons hier en daar weer
te sien gegeven hebben, spoedig zoo groot
moge bljjken, dat het volgend jaar alle Neder-
lanüBche keimisgangers op éen of twee plaatsen
hun pret moeten gaan uitvieren. Als men dan
zorgt dat er in de buurt een gekkenhuis, een
atyl voor drankzuchtigen en een gesticht voor
gevallen vrouwen is, wordt misschien aan
menigeen nog de terugreis bespaard 1"
"Wat is dat laatste fijn en kiesoh uitgedruktl
Is P. W. getrouwd
En zoo ja, heeft hjj kinderen
En weet bjj dan niet of anders uit *ijn
eigen jeugd dat de kermis met zjjn voor-
en napret ook den kleinen zooveel vreugde
vei schaft?
En hoeveel personen uit de volksklasse hebben
op gepaste wjjze dan pleizier
Bun ontbreekt het aan middelen om, zooals
P, W. misschien ook doet, of iB hjj daar
voor soms ook al te nurksch, op reis te gaan.
P. W. beroept zioh op hetgeen er in den
laatsten tjjd is voorgevallen; zeker ook o. a.
in Rotterdam!
Maar heeft hjj niet gelezen wat onlangs uit
die stad aan de Tijd toch geen blad dat
anders kermissen warm zal verdedigen werd
gesohreven? W y haalden dit in onB nommer
van 26 Aug., dat wjj P. W. zullen toezenden,
in zjjn geheel aan. Uit dat bericht vernamen
wjj dat de kermis aldaar over het algemeen
enkele op zichzelf staande feiten erbuiten ge
laten rustig, zelfs ordeljjk afgeloopen is
dat het algemeen opviel, hoe zjj zioh dit jaar
kenmerkte door voel minder dronkenschap dan
in andere jaren het geval was; en er voort
durend op het kermisterrein een weliswaar uit
gelaten, doch ordelievende stemming heersohte.
Verder lazen wjj daarin:
„In de meeste vechtpartijen, welke op of in
de nabjjhcid van de kermisterreinen plaats
hadden, waren, en dit is zeer opmerkelijk,
meerendeels vreemdelingen betrokken.
„De voorstanders der afschaffing van de
kermis, die van nabjj de thans afgeloopene
hebben gadegeslagen, kunnen dfiaruit geen
argumenten er tegen putttn. Onze karmis, die
steeds een goeden naam heeft gehad, heeft dit
jaar weer eens bewezen dat zjj is het volks
feest bjj uitnemendheid.
„De plaats gehad hebbsnde ernstige misdaden
knnnen niet geacht worden in verband met
de kermis te staan oi het gevolg daarvan te
zjjn".
En zoo wjj nn de ervaring uit eigen kring
raadplegen, dan valt ook hier op te merken
dat wezenlijk in kermisdagen - het is vroeger
zelfs officieel geconstateerd de orde niet
buitengewoon verstoord wordten er minder
dan op ohristeijjke tweede of derde feestdagen
werk aan de politie wordt verschaft.
Wat beheerscht tooh mannen als P. W. om
steeds op zulke wjjze af te geven op de ker
mis, die juist door hem en de zjjnen wordt
doodgemaakt, omdat zjj daaraan geen behoefte
hebben en eenzijdig al het minder goede, dat
elke zaak aankleeft, breed uitmeten en het
goede voorbijzien.
Laat hen liever ter harte nemen den wenk»
dien de berichtgever aan de Tjjd ook nog gaf
in deze woorden„Natuurlijk valt hier en
daar wat te laken, maar indien de Vereeniging
tot veredeling der Volksmaken eens de hand aan
de kermis sloeg, wie weet hoe spoedig de
gebreken, welke haar aankleven, verwijderd
zonden kunnen worden."
Als vereenigingen voor volksvermaken in
die richting eens optraden door het uitloven
tui premiën voor goede orgels, voor goede
spellen of wat ook, dan ao«den zjj veel kannen
helpen bevorderen om dien jaarljjksohen gast
een ander en beter aanzien te verschaffen.
Toch vreezen wjj op grond dat men de
kermissen te lang reeds stiefmoederlijk beje
gende, uit overdreven volksliefde hï»r den rug
toekeerde, en hier en daar zelfs op slinkscbe
wjjze haar dood dmkt dat het na reeds te
laat is en men haar geen nieuw leven meer
zal kunnen inblazen.
Zoo hier en daar zal zjj van zelf verdwjjnen.
Maar bij haar dood belastere men haar niet
zooals P. W. doet; doch schrjjve men liever
haar ter eer dat zjj een der weinige volks
feesten was en is, die bjj het volk in aanzien
stond, en oud en jong, klein en groot, rjjk en
arm vreugde verschafte.
Zjj was een volksfeest bjj uitnemendheid, en
geen ander zal in dat opzicht haar kunnen
evenaren.
Wat men voor haar ook ia de plaats geve,
lang zal het niet doren, en zeker veel
korter dan met de kermissen, of ook dat
zal ontaardenof ook van alle kanten worden
aangevallen.
Waar veel menichen bjjeen zjjn, zullen or
steeds ongerechtigheden plaats hebben; maar
zjj schuilen niet altjjd by het zg. volk, voor
wiens welzjjn men met te groote angstvalligheid
waakt; welks fouten men bjj voorkeur breed
uitmeet en wjj schreven het reeds her-
uaaldeljjk dat man meer en meer alle
gelegenheid wil ontnemen voor een gepast
vermaak.
Volgens de lndépendance zal het verbod van
in- en doorvoer uit .Nederland van runderen,
schapen en geiten, alsmede van stalmest, bin
nenkort door üen minister van landbouw in
België ingetrokken worden.
Het Dagblad van JSederland keurt de weige
ring af van den burgemeester van Den Haag
tot het houden der samenkomst voor algemeen
kiesrecht. Hat acht die weigering niet gegrond
op den gezondheidstoestand; immers in Den
Haag, zegt het, «gaat de meest onnoodige
vertooning door, die gehouden kan woraen."
Art. 103 der Grondwet schrjjft de opening
van de zitting der Staten-Generaal voor, door
den koning of door eene commissie van zjjnent-
wege.
Die plechtige opening zelve is dus niet wel
achterwege te laten, daar de Grondwet haar
beveelt. En waar het hoofd van den staat
zich offioieel in het openbaar vertoont, daar
brengt de koninklyke waardigheid mede, dat
uit met oeremomën geschiedt.
Zoo onnoodig is dus de pleobtige opening der
fitting van de Staten-Gcneraal niet.
Dtaientegen zjjn wjj volstrekt niet overtuigd
van de noodzakelijkheid der kiesreoht-demon-
stratie. Dat er uitbreiding van kiesrecht ver<
langd wordt, weet iedereen; en de daartoe
strekkende wetsvoorstellen zullen binnenkort
ingediend worden. Hoeveel menschen er nu
op het Btuk grond aan den Loosduicsohen weg
oyeen mochten komen, dit zou op den inhoud
van die ontwerpen van geen invloed zjjn. Eu
wat daar gesproken zou worden, is al zoo dik
wjjls gezegd, dat de noodzakelijkheid om het
te herhalen wel niet kan worden aangetoond,
terwjjl bovendien voor die herhaling dageljjkB
gelegenheid bestaat.
Aldus de Arnh. Ct.
Het Hdbld, wjjst, in verband met bet plan
dat men heelt om de verboden bjjeenkemst
tooh te laten doorgaan, op het ieit dat de
aanlegger» nebben nagelaten gebruik te maken
van de wettelijke waarborgen. Dj wet op het
reoht van vereeniging en vergadering bepaait
nameljjk in art. 18
Openbare vergaderingen tot gemeenschappelijke
beraadslaging worden in de open lucht niet toegelaten,
dan op bekomene vergunning van het hoold van het
gemeentebestuur, verleend vyf dagen, vóór dat de ver
gadering wordt gehouden.
Onze commissaris in de provincie kan zoodanige
vergunning intrekken, of, by weigaring der vergunning
deor het hoofd van het gemeentebeatuur, haar van
zijnen kant op verzoek van belanghebbenden toestaan.'
Er is niets ven gebleken, dat men van de
weigering des burgemeesters in beroep is ge>
komen bjj den commissaris der koningin. En
zoo ook deze geweigerd had, stond nog de weg
open van een adres nan de Tweede kamer,
geljjk de heer Vliegen, van Maastricht, heelt
gehandeld tegenover een daad van den burge
meester van Gulpen,
Dat is de ordeljjke weg, welke de leiders
der 6i beweging ^echter .hebben [goedgevonden
than* niet te volgen, Zjj willen de deelnemers
tooh naar het bepaalde terrein doen opgaan,
waar hun dan, op grond van art. 22 wegens
een handeling tegen de bepalingen der wet,
een «opvordering der politie" om terstond uit
een te gaan, te wachten staat. Wanneer dan
ongeregeldheden voorvallen en wellicht een
herhaling is te betreuren van den moord, op den
Rotterdamsch8n politieagent gepleegd, dan
dragen de aauleggers daarvan de volle ver
antwoordelijkheid.
Tegenover bestuursdaden, die men onwettig
acht, staan de rechtsmiddelen open, die de wet
aan de hand geelt. Wie die middelen onge
bruikt laat en toch tegen het verbod handelt,
gaat zelf buiten zijn rechtzegt het blad
terecht.
Alleen merken wjj op dat een beroep op de
Tweede kamer in deze al neer weinig baten
zou. Eer die eene beslissing genomen had
was de vastgestelde datum al verre verstreken.
Het Vad. noemt de poging om de betooging
toch te doen doorgaan, aooh thans eenig en
alleen onder sociaal-democratische vlag,
de andere voorstanders van het algemeen
stemrecht hebben zich ter elfder ure wjjseijjk
bedaoht den sooiaal-demooraten waardig.
Zy toonen daardoor dat zjj tegen het uitlokken
van standjes niet opzien.
Hun thesis is z ;o schrjjft dat blad niet
noudbaar, al heet het dan ook, dat zjj een
rechtskandig advies hebben ingewonnen. Wie
hun rechtsgeleerde raadsman is, zeggen zy
niet. Hoogstwaaisohjjnlyk wel iemand, die
rustig en veilig op zjjn studeerkamer zit, ais
straks wellicht de klappen vallen. Zoo iemand
kan zich licht de weelde veroorloven ean wets
bepaling, die naar de letter eenigszins twijfel
achtig is, uit te leggen volgens den wensoh
van wie hem eonsulteeren.
De wet zegt, dat «apenbare vergaderingen
tot gemeenschappelijke beraadslaging in de
opene lucht niet worden toegelaten dan op
bekomen vergunning van bet hoofd van het
gemeentebestuur." Nu wordt hier pour ie besoin
de la cause beweerd, dat er geen «gemeen
schappelijke beraadslaging" zal plaats hebben.
Toch zullen er natuurljjk sprekers optreden
met het doel om propaganda te maken voor
een bepaalde zaak. Hat is zuiver letterkneclitery
te beweren, dat dit geen gemeenschappelijke
beraadslaging iB in den zin der wet. De be
doeling van het wetsartikel is bljjkbaar te
ondersoheiden vergaderingen, belegd met het
doel om de eene oi andere zaak te bespreken,
en die, welke louter oefening of vermaak der
deelnemers ten doel hebben.
De kracht van het argument van den bur
gemeester, die, met het oog op de openbare
gezondheid, volksophooping uit versonillende
streken des lands wil voorkomen, wordt door
de sociaaldemocraten overigens niet ontkend.
Toch willen zjj hun pl&ndoorzetten.Waarom?
Omdat ook andere volksopeenhoopingen niet
verboden worden. Met hen erkennen wjj dat
al zjjn vele bijeenkomsten, waarop zy zich
beroepen, zeer ten onrechte genoemd, daar ze
volstrekt niet gevaarljjk zjjn tooh in deze niet
vol a omen consequent is gehandeld. Met name
is aanmerking gemaakt op het laten doorgaan
der troepen-manoeuvres. Evenzoo betreuren wy
het, dat de plechtige opening der Staten-gene-
raal door dg regentes zelve, die steeds duizenden
lokt, niet wegens de tijdsomstandigheden ach
terwege blytt. Maar aat is de schuld niet van
den burgemeester van 's Gravenhage. Waar by
zich kan beroepen op het advies der genees
kundige autoriteiten, behoeft hjj dat niet in
den wind te slaan, omdat andere autoriteiten
daar minder op letten. En nu karakteriseert
het wederom ten volle de sociaal-democraten,
dat zy het verbod van een autoriteit, dat zy
zelf erkennen te zyn in 't algemeen belang,
biaveeren, alleen omdat in andere gevallen met
naar behooren overeenkomstig het algemeen
belang wordt gehandeld.
Het is hunner waardig.
patent, zal eerlang een ontwerp beroeps- en
bedrijfsbelasting worden ingediend. De regee
ring vertrouwt dat zy binnen een niet te lang
tydsverloop de herziening der gemeente-belas
ting.n zal kunnen voordragen en deelt mede,
dat in het ontwerp omtrent de peruiquatie een
artikel is opgenomen dat de gemeenten tegen
nadeelige gevolgen van dezen maatregel vrjj-
waart. Na te hebben betoogd dat afsohal-
fing van den zeepaccyns een weldaad zal
zyn voor de bevolking, omdat die belasting
in tegenstelling van den vleesehaccyns, hoofd
zakelijk den mingegoede treft; dat vermin
dering der mntatierechten ook tot voordeel
kan strekken van toekomstige bezitters, ver
klaart de min. zich tegen vermindering
van de grondbelasting met opoffering van een
tweede som van 960.000 op 5 pet. Trouwens
het equivalent ware niet te vinden uit hooger
belasting van het onroerend goed in het
bezit van buitenlanders, van de doode hand en
van behoud der tollen. De afschaffing der
rykstollen, waarvan op dit oogenblik alleen
sprake kan zyn, noemt hjj een eisch van con-
s.quentie, van oillykbeid, van gelyk recht voor
aden. Daarentegen handhaaft by de vorhoo-
ging van de belasting op het gedistilleerd ais
een van de equivalenten. Daardoor kan de
zeepaccyns geheel en de zoutaccyus voor 2/3
verdwjjnen. Daar de beroeps- en badryfsb»-
lasting by den Raad van state is, verwacht
de regeering dat de vorm agens- en bedryfsbe-
lasting geljjktjjdig in werking treden. De
minister beaamt volkomen dat voor eene
belasting als deze slechts eene matige heffing
is te rechtvaardigen. Naar zjjne overtuiging
echter komt deze belasting naar draagkracht
niet tot haar recht, tenzy progessief ingericht.
By de beantwoording der opmerkingen be
treffende de onderdooien geeft de min. nog
eenige belangrijke verklaringen. De lytrenten
zuilen niet onbelast worden gelaten, maar door
de vermogensbelasting worden getroffen. Een
winkelier is niet verplicht alles wat op 1 Mei
aan schuldvorderingen by hem te boek staat
voor de nominale waarde aan te geven, zoodat
hjj rekening mag houden met wanbetaling en
ook met uitstel van betaling.
By het wetsontwerp betrekkelijk de gronci-
b.lasting, dat weldra het departement van
financiën zal verlaten, wenscht de reg. herzie
ning van de schatting voor de gebouwen van
den landbouw. TevenB is hy voornemens om
vermindering van de rechten op huurcontracten
voor te stellen, ter gelegenheid van de algeheele
herziening der registratiebelasting.
Bjj de Eerste kamer is ingekomen de
memorie van antwoord van den minister van
financiën omtrent de vermogensbelasting en
de andere belastingvoorstellen. De minister
blijft daarbjj handhaven zyn standpunt, dat,
welke bezwaren de heffing der vermogensbe
lasting ook ontmoet, die, klevende aan de be
lastingen welker afschaffing of vermindering
wordt voorgedragen, veel grooter zyn.
De vermogensbelasting heeft z. i. boven de
mutatierechten en boven de ter vermindering
of afschaffing aanbevolen accynzen, dit voor,
dat zy gegrond is op een beginsel van billykheid
en het verkeer nooh de voortbrenging verhindert
en tevens verband houdt met de draagkracht.
Tot verbetering der fout van het ontbreken in
ons belastingstelsel van eene beiaeting op de
inkomsten van den arbeid, in plaats van het
kunnen wjj dit bericht tegenspreken. De heer
Heldring heeft nog geen besluit genomen.
In afwachting der beschikking van het
classicaal bestuur heeft het kerkbestuur van
Ouielande besloten de pastorie tjjdeljjk aan
een particulier te verharen.
De rjj der tooneelvoorsteilingen te Mid
delburg zal dit seizoen geopend word an op
Vryuag 30 September a. met eene opvoering
door het Amsterdamsche gezelschap der heeren
Kreukniet en Poolman, Salon des Variétés, van
Het boek Job, tooneelspel, en Blanchette, oo
medie in 2 bedrjjven.
Het eerste werd indertijd te Potsdam gespeeld
bjj gelegenheid van het bezoek onzer konin
ginnen aan het Dnitsche hofhet laatste ie
een stuk van het Theatre libre te Parjjs, dat
by zyn opvoeiing te Amsterdam en te Rot
terdam, zoowel in het oorspronkelijke als
vertaald, zeer veel opgang maakte.
De Amsterdamsche c .«respondent der N. R. Crt
noemde het een stuk morale en action", dat,
indien het dertig jaar geleden ware verschenen,
den titel zou gedragen hebben van «Het kind
uit de herberg of dg gevolgen van eene slechte
opvoeding."
In beide stukken treedt mevrouw Röjsiug-
Sablairolies op; en iu Blanchette als hoofdpersoon;
terwjjl zy verder wordt terzjj gestaan door h»n,
die bij vroegere voorstellingen, o. a. van Spoken
de Verloten zoon, Het Schandaal, en de Vonk
alhier ook optraden.
Deze voorstelling gaat weer uit van de
afJeeling Middelburg van het Hederlandsch
tooneelverbond, wier leden daarby vrjjen toegang
hebben en voorkeur om vooraf drie plaataei
te bespreken.
Nu er in geruimen tjjd geen tooneel voor stel
ling is geweest, twyf alen wjj niet of deze za!
druk bezocht worden.
De heeren De Vos en Van Korlaar vangen
hunne abonnementsvoorsteilingen eerst aan
in het laatst van Ootober, hoogstwaarschyn
ljjk op Vrjjdag den 21sten dier maand.
Volgens de JV. R. Crt, zou de heer dr
L. Heldring O.Gzn., predikant te Middelburg,
het beroep naar de herv. gemeente te Rotter
dam hebben aangenomen.
Op grond van ons verstrekte inlichtingen
Door het polderbestuur van Waloheren
werden heden middag in het polderhuis in de
Abdjj alhier in het openbaar uitgeloot ver
schillende obligatiën, laste den polder:
a. aobt stuks, elk van f 1000, volgens art.
7 van het oonversieplan van 3 Maart 1856;
zjjnde de nommers802, 215 a en b, 764,
558 a—e, 284, 367 a en b, 796 en 747
b. vjjf stuks, elk van f 1000, volgens art.
9 vau net plan der geldleening van 300.000
van 28 Februari 1863; zjjnde de nommers
189, 253, 234, 250 en 209;
c. vier stuks, elk van 1000, volgens art.
9 van het plan der galdleening van f 100.000
van 2 Maart 1876zjjnde de nommers11 en
34 der le en 77 en 88 der 2s serie;
d. vjjf ftuks, elk van ƒ1000, volgens art. 10
van het plan der geldleening van 165.000
van 22 September 1877, zjjnde de nommers:
103, 152, 99, 71 en 96
en e. vjjf stnks, elk van 1000, volgens art.
9 van het plan der geldleening van ƒ200.000
van 24 September 1881, zjjnde de nommers:
192, 133, 112, 35 en 137.
Deze obligatiën zullen worden afgelost nal
Januari 1893.
Woensdag had te Zoutelande de installatie
van den nieuwbenoemden burgemeester, den
heer P. S. Jbuteux, plaats.
Nadat genoemde heer 's morgens door den
commissaris der koningin was beëedigd, reed
ajj naar de gemeente Zontelande, aan du grens
waarvan hjj door eene eerewacht van twee-en-
aestig ruiters werd opgewacht. Onder luide
toejuichingen en klokgelui werd daarop de
nieuwe burgemeester het dorp binnengeleid.
Eene eereboog was opgericht en de school
kinderen zongen een welkomstlied.
Het raadhuis was ook versierd en een tien
tal meisjes begroetten daar den heer Buteux
met bloemen.
In de daar belegde zitting van den raad werd
de nienwe burgemeester door den oudsten wet
houder toegesproken, geluk gewensoht en
werden hem de belangen der gemeente onder
ingezetenen opgedragen.
De burgemeester dankte en gaf de verzeke
ring te zullen doen wat hjj kan in het belang
van Zoutelande en zjjne bewoners.
's Avonds werd door de geheele gemeente
isest gevierd; op Bommige ptaatsen was een
verlichting aangebracht en eenig vuurwerk
werd afgestoken.
De burgemeester, de raadsleden, de feest
commissie en andere genoodigden vercenigden
zich 's avonds in het ieesteljjk versierde
schoollokaal aan een souper,
Door den gemeenteraad van Tholen is,
met het oog op de thans heerschende ziekte,
besloten de kermis dit jaar zoo te beperken,
dat alléén die kermisgasten worden toegelaten,
welke zioh op het eiland Tholen bevinden.
De heer K. C. Soetens, assistent ten post
en telegraafkantoor te Ëreskens, is, met ingang
van 1 October a. s., bonoema tot klerk du
posteryen van de eerste klasse.
Men sohrjjfó ons uit Biervliet:
Gewoonljjk is onze gemeente eene der eerste
plaatsen in het land van Cadzand, waar het
oiood in prjjs verminderd wordt.
Ma-ndag jl. werd die prjjs met 1 cent per
kilogram veilaagd en daardoor wordt thans een
oroodje van 16$ cent met 15 cent betaald.
Omliggende gemeenten mogen dit voorbeeld
au wel navolgen.
Twee gemeente-gebouwen, raadhuis en hoofd-
onderwyzerswoning, zullen gerestaureerd wor
den. Bjj de aanbesteding van Dinsdag jl. werd
aannemer van de woning de heer A. Faas voor
68,50 en van het maken van een straatje de
heer F. Hoevenagel voor 24,75.
Voor het timmerwerk in het raadhuis was
mitste inschrjjver genoemde A. Faas voor
79,80 en van het sohilderwerk de heer L. de
Die voor f 71,50.
ln ae Herberg «net Ziwaantje" te Oost-
Bonburg werd Woensdag, ten overstaan van
cU.n notaris M. 'lak, in het openbaar ver
kocht: een hofsteedje, bestaande in woonhuis,
schuur, erf, boomgaard, moei- en koowlfwd jg
