N°. 199.
135° Jaargang.
1892,
W oensdag
24 Augustus.
Middelburg 23 Augustus.
Deze courant verschijnt d a g e 1$ k s
met uitzondering ran Zon- en Feestdagen!
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco f 2.
Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.1
Advertentiën20 cent per regel: Bij abonnement lagerj
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle
dankbetuigingen; van 17 regels 1.50;
iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden „berekend naar plaatsruimte;
Telephoonnommer 189.
ONDERWIJS.
UIT STAD EN PROVINCIE.
BS
!iii)i)i:iinit(.s(iii; oh rant.
y
jriieraioineter. I Agentes te VlissingenP. G. dl Yir Mistdaoh to Zooi, te Goes: A. A. W. Bollakd, te KruiningenF. v. d. Pmjl, te ZierikzeeA. C. dbMooij, teTholen: W.A. Adyertenttên
Middelbure 23 Abc. vm. 8 u. 71 gr. I tab NmjwiHHTOax en te TerneuzenM. Dl Join. Verder neme* alle postkantoren en boekhandelarea abonnementen en advertentiën aan, eveaali de j moeten des namiddags te één nor
m 12 u 80 ar av' 4 n. 7 5 'er. F. I ad verten tie-tnrean's van Nijoh Vak Dithak, te Botterdam, Dl Gibi. Biukïakti, te Gravenbage, en A. db ia Mak Azk., te Amsterdam. j aan bet bureau bezorgd zjjn, willen
Verwacht verand. wind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjji en Londen, de Compagnie générale de Pnblieité étrangère G. L. Dattbb Cu., Johk F. Jokm, opvolger. »p des avonds nog worden opgenomen
Een allertreurigst feit beeft, nooals onse
lexers weten, Zaterdagavond te Botterdam
plaats gehad. Een agent van politie werd
daar door een heethoofd, een warhoofd, h bout
portant doodgeschoten.
De man maakte sich niet sohnldig aan
misbruik van gesagbp deed bedaard en kalm
xjja plicht, toen hem het vreeset pk lot trof.
Hierin komen alle berichten overeen.
Het ons welwillend toegezonden relaas
van het gebeurde was wel het uitvoe
rigst wat wjj tot heden laxenxelts de plaat
selijke bladen hadden slechts een korter
mededeeling, naar den vorm af te gaan door hen
uit een en dexelfde bron geput.
Veel verschil in lexing van het gebeurde
wat er niet tussohen die bariohten en het
onxe, van andere zjjde afkomstig; wat wp
uitdrnkkeljjk hier willen constateeren, èn op
grond van de bron, waaruit onxe berichtgever
heeft geput, da om de uitdrukkelpk door hem
bp zjjn verslag gevoegde verklaring dat hp
teer nauwkeurig was ingelioht van xeker niet
partijdige sjjde.
Als wp dus dat verslag nemen tot grondslag
van enkele opmerkingen, die wp in verband
met het gebeurde willen maken, meenen wp
een goede basis te hebben en xal men ons
xeker niet van eenzijdigheid kunnen besohul-
digea.
Het feit sa stof geven tot velerlei opmer
kingen. En terecht.
Zooals de feiten nu bekend zjjn is er geen
enkele reden op te geven tot versohooning van
sulk eene latte daad. En daarom te meer
sullen de veiwpten te harder en te meer ver
diend klinken aan bet adres van ben, die be
gonnen xpn v-n iemand als Geel een martelaar
te maken en bem als een beid voor te stellen.
Aan xulke treurige, overdreven demonstraties
doen mannen als Domela Nieuwenhuis en
Fortuyn mee 1
Door xulke demonstraties prikkelt men de
pbantaisie van personen, die van den leitelpken
toestand, van socialisme, van de soei aal-demo
cratie Biet bet flauwste begrip hebbenmaar
eenvoudig ook jagen naar den droeven roem,
door Geel, naar zjj meenen, behaald.
Toen wp onlangs over de politie sohreven
hebben wp reeds op het gevaarljjke van die
verheerlpkinga-manie van sulks personen ge
wezen; maar wjj dachten niet dat reeds zoo
spoedig een treurig feit onze meeniog zou
komen bevestigen.
Verwonderen doet het ons eohter niet.
Men is toch zelfs soo ver gegaan van Geel
den volke van Nederland voor te stellen als
een man van gewioht. Ook in onze omgeving
deed men dit; gelukkig eohter zonder resul
taat.
Wp spn hier op dit punt te kalm, te nuch
ter. Het volk toonde zioh hier wjjzer en
Geel's optreden ging hier bpna onopgemerkt
voor bp. Dit sohjjnt elders ook xoo geweest
te spn. Trots al de opwinding van sooialis
tisohe zjjde heeft Geel niet veel succes gehad
op spn tournee.
Wp maken dit ook op uit xpn eigen houding.
Geel verviel wéér van kwaad tot erger. Toen
hp nl. te Finsterwólde optrad en hem door
den voorsitter, namens de afdeeling daar van
den sociaal-democratischen bond, een parapluie
ten geschenke was aangeboden, nam hp bet
woord, om o. a. de arbeider* voor spn invrij
heidstelling te danken en daarna het volgende
te seggen: »hoe goed een kraohtige vereen!
ging ook zjj, men vergete niet, dat daarbjj
wapens behooren en niet van die kleine, b. v.
revolvers, waarmee ik, jammer genoeg, nog
missoboot, neen, wapens moeten we hebben
waarmee men selfs de gelederen van soldaten
uiieen kan doen spatten.1'
Dit meldde men eenigen tjjd geledenen
tot heden is nog geen tegenspraak op die be
weering gevolgd. Wjj meenen daarom nu, na
met opzet geruimen tjjd gewacht te bebhes
met de mededeeling van die woorden, ze hier
te mogen aanhalen.
Men zou gaan betreuren dat dergeljjk persoon
vóór het einde van zjjn straf tjjd werd vrijge
laten. Bp hem bljjkt toch nog niet het minste
besef van schuld te bestaanbp bljjh zich
nog beschouwen als iemand, die eene goede
daad deeden zoo bp over iets zioh veront
schuldigde is het hierover dat hp nog niet
ver genoeg ging.
Dat zpn verschijnselen, waarvan wjj te
vergeefs zoeken naar eene verklaring. Alleen
zijn wjj vast overtuigd dat zjj, die Geel in de
hoogte steken, een zeer slechte daad verrichten
jegens hem en jegens de maatschappij; want
hun is het te wjjten dat dergelpke personen
tot zulke buitensporigheden overgaan.
Zal men nu nog op dien weg voortgaan, ook
na het Zaterdag avond te Botterdam voorge
vallene en na de feiten, die denzeJfden avoad
te Amsterdam plaats hadden, waar de sooiaal-
demooraat Bos, die indertpd, toen hp tot
aoht maanden gevangenisstraf werd veroordeeld,
het land ontvluchtte, maar nu terugkeerde om
zpn straf te ondergaan, aanleiding wéér
gaf tot allerlei opstootjes en verzet tegen de
politie
Wjj gelooven het helaas!
Wp willen aannemen dat, zooals men one
meldde, de sooialisten de daad, te Botterdam
gepleegd, seer laken en geen enkele veront
schuldiging daarvoor aanvoeren.
Wjj gelooven gaarne dat hp, die de daad
pleegde, onder de sociaal-democratische partp-
genooten minder gunstig Btaat aangeschreven,
veel misbruik maakte van sterken drank en
als een sohreeuwer bekend staat.
Maar wat kenmerkte het grootste deel der
partp in ons lanl anders dan juist het speeulee-
ren op dergelpke elementen; het in beweging
brengen van de slechte eigenschappen van ons
volk
Wat doen de leiders anders dan altjjd door
slaan op hetselfde aambeeldte schattoren over
klassenjustitie, en, zooals nog Zondag te Zutphen
op de meeting voor algemeen kiesrecht, uit
vallen te richten op >den geldzak" en »de
leugenpers" en meer zulke stokpaardjes te
berjjden, alleen geschikt om het onontwikkelde
publiek op te zetten
De socialistische partp in ons land ontaardt
meer en meer in een partij van ruw gewelf,
van ongenietbare ploertigheidin eene van ge
vaarlijken aard.
Wp weten wal dat er ook in deze reeds
lang eene soheiding is ontstaanmaar laten
dan de gematigde, de betere elementen zioh
meer op den voorgrond stellen, "openljjk het
volk waarschuwen tegen mannen als Geel en
zjjne bewonderaars Domela Nieuwenhujjs, For-
tujjn en dergel jj kenlaten zjj, die nu nog met
laatstgenoemden hand aan hand gaan, alleen
ter bevordering van het algemeen stemrecht,
dezen den rug toekeeren en verklaren niets,
zelfs met voor dat doel, met hen gemeen te
willen hebben, zoolang zjj daden, als Geel be
dreef, door hun optreden als 't ware goedkeuren.
Met feiten als nu gebeuren voor oogen is
elke halfheid onverantwoordelijk.
Een zeer strenge straf worde gelegd op hen,
die zulke daden bedrp venachteraf gezien deed
de justitie zeker goed, toen zp Geel zulk een
straf oplegde.
En met begenadiging van zulke personen
zal men voorzeker in het vervolg voorzichtig
moeten zpn, nu zelfs hp, over wiens gevan
genschap zooveel misbaar is gemaakt, toen
hp eenmaal vrijgelaten werd vóór den tpd,
toonde niets geleerd te hebben, niets te be-
grjjpenmaar een zeer gevaarljjk voorbeeld
voor anderen te zpn geworden.
De Maasbode wjjst op hetgeen de heer
Thissen, die in de Limburger Koerier zoo
menigmaal dr Sohaepman's politiek verdedigde,
thans, bp gelegenheid van het priesterjubilé
van den heer Schaepman, over dezen sohrjjit
als dichter, waarbjj hp hem vergeljj kt bp
Vondel.
Pastoor Thissen zegt o. a.
„Telkens als wjj zagen, hoe dr Schaepman,
is xjjn onvermoeibaren ijver, de veelvuldigheid
zjjner gaven op verschillend gebied aan de
groote belangen van God en vaderland cjjns
baar maakte, dan verzuobtten wjj bp ons
xelvenhoe jammer dat de rpk begaafde man
zpn krachten en zpn streven niet meer concen
treert en beperkt tot 't ontginnen van 't veld,
waar onweersprekelijk zjju hoogste roem, zpn
zaligste werkkring bedolven liggen.
Wat een rpken oogst van verdiensten kon
dr Schaepman op dat veld verzamelen."
Dit geeft de Maasbo de aanleiding tot de
volgende ontboezeming
Zoo is het. Ontzettend jammer is het, dat
dr. Schaepman, in plaats van zich geheel aan.
de dichtkunst te geven, zjjne beste krachten
in de politiek heeft verspild. Als dichter zou
hp de glorie van geheel ons katholieke volk
zpn geweest, als politicus heeft hjj Dooh
laat ons hierover zwjjgen de jongste politieke
demonstratie, als zoodanig geheel mislukt, heeft
zelfs den eenvoudigste de volle waarheid ge
openbaard.
Schaepman is met Vondel vergeleken. De
vergelijking was juist; wp voegen er bp:
Schaepman had wellioht meer dan Vondel
kunnen zpn.
Maar is het voor die eervolle vergelijking
genoeg, dat men diohtergave in de hoogste
mate bezit, of wordt daarbjj ook verlangd, dat
men den boom vruchten late voortbrengen En
leg de poëtische geschriften van dr. Sohaepman
naast de Vondel-uitgave van Van Vloten, 2dee-
len in groot formaat, elk van 800 bladzijden met
twee kolommen, in zeer kleine letter gedrukt
en denk daarbp aan de ontzettende werkkracht
van dezen dichterlegt gp dan niet een heuvel
tje naast een Alp
Dr. Sohaepman heeit opnieuw gezegd, dat hp
geloovón en strijden wil. Uitnemend. Maar dal
hg dan strijde met de machtige wapenen, welke
hem zpu geschonken, en niet met dezulke)
welke hem, als bp David die van koning Saul,
te groot xpn. Dan zal er- geen Katholiek in
Nederland gevonden worden, die met met lieide
en trots tot bem opziet.
De groote meeting van den Socialistische n
Bond op de Varkensweide te Zulten had
Zondag middag plaats. Beeds vroegtpdig
wapperden de roode vlaggen op het terrein,
waar twee tribunes waren opgerioht en een
ververschingstent, waarin bier werd verkocht.
Te half drie trok men in optocht naar bet
terrein, onder het zingen van den acht ure n-
marssh, vergezeld van geestverwanten uit
Arnhem, Derenter en Zwolle, welke hunne
banieren bp aankomst ontplooidenna een
ommegang over het terrein met de banieren
voorop, werd de vergadering door den voorzitter
van de afdeeling Zuttsn geopend, waarbjj hjj een
woord van dank uitsprak aan den burge
meester voor bet afstaan van het terrein, en
daarna het woord gal aan Fortujju.
Aanvankeljjk was het plan om tegeljjkertjjd
twee sprekers te doen optreden, doch met het
oog op het niet zeer groot aantal bezoekers
werd biervan afgezien en van ééae tribune
gesproken. Na Fortujjn sprak Hermans (Msx),
waarop een half uur pauze werd genomen,
waarna Tusveld van Ensohedé en tot sluiting
Visser (Philalaos) van Arnhem optraden.
De redevoeringen kwamen in verschillend
opzicht overeen; en hoewel het een meeting
heette voor algemeen kiesrecht, werd over deze
zaak zeer weinig gerept; doch de gewone uit
vallen op „den geldzak", »ie leugenpers" en
meer zulke lievelingsontwerpen van de sociaal
democraten ontbraken nat uur lp b niet.
Te zeven uur was de meeting afgeloopen.
In de nabjjheid van het terrein had zich ge
durende de meeting veel volk verzameldde
orde werd evenwel geen oogenblik verstoord
en onder het zingen van vrijheidsliederen trok
de stoet stadwaarts. (Z, C.)
Bp kon. besluit;
is pensioen verleend aan mr W. D. Coninck
Liefsting, ten bedrage van 1999 'sjaars; en
zpn benoemd
tot djjkgraaf van het waterschap Loven en
Willemskerke P. Soheele Janszoon
tot dpkgraaf voor den Nieuwen Olzanpolder
H. M. Markoase.
Aanstaanden Donderdag verleent de minister
van financiën en aanstaanden Zaterdag de
minister van waterstaat geene audiëntie.
wjjdering van den resident, aan wiens al te
eigendunkelijk optreden de spanning goeddeels
zou moeten worden toegeschreven.
Omtrent Lombok wordt nog niets naders
gemeld. Thans verluidt dat het zenden eener
expeditie wordt vertraagd wegens het heerschen
der cholera in 't bedoelde gebied.
De eolleote voor de scholen met den bijbel
braoht dit jaar te Axel 205.03 en te Wemel-
dinge (Herv. kerk) 21.32J op.
Tot leeraar in de Hoogdultsche taal en
letterkunde aan het gymnasium en de hoogere
burgerschool te Tiel is benoemd de heer A. H.
Güuther, leeraar aan de hoogere burgerschool
te Goes, die tevens, mat den heer H. G. Baintz
te Venloo, op de voordracht staat voor leeraar
in hetzelfde vak aan de H. B. school te Haarlem.
Volgens de jongste berichten uit Oost-Iudië
wordt er in de Minahassa een kentering ver-
w cht. De resident Stokman zou worden ge
pension6erd, teiwpl het rapport Gallois, ge.
heel omgewerkt en op anderen grondslag opge.
trokken, zal worden gepubüoeerd.
Andere bladen spreken alleen van een ver
Op eenvoudige, deftige wjjze had heden
middag op de algemeene begraafplaats alhier
de bjjzetting plaatB van het ljjk van wjjlen
den heer B. A. Verhop, in leven notaris te
dezer stede.
Onder de aanwezigen op den doodenakker
merkten wp op versohillende deputation uit
besturen, waarin de overledene zitting had, en
velen die in onderscheidene zaken bp of met
den heer Verhep in aanraking kwamen.
Een krans van levende bloemen dekte de
ljjkkist.
Het programma van de uitvoering, aan
staanden Woensdag door het Middeiburgsch
harmoniegezelschap, onder leiding van den heer
H. C. de Waal, in het Schuttershof alhier te
geven, luidt als volgtLe Conscrit, Marohe,
Van Herzeele Ouverture Norma, Bellini
Lanneriana, Walzer iiber Motive von Linner
Le mal du pays, morceau lyrique, Kessels Une
Soirée chez les Bannetcns, Fantaisie, Krein Les
bords de la SaSne, Ouverture, M. Bléger; Gebet
aus der Oper Moses, RossiniJulie, Polka de
concert, Baumann Zwei Ungarische Tanze,
Brahms en a. no. 5 Fis-moll. en b, no. 6 Des-
dor., arr. von J. H. Bakker; Priestermarsch
aus Athalia, Mendelssohn.
Het programma voor het vpfde (buiten
gewoon) zomerconeert, Donderdag d. a. v.
in het Schuttershof te geven door het muziek
korps der dienstdoende schutterp van Middel
burg, kapelmeester de heer Jau Morks, luidt
als volgt: Le drapeau d'honneur, marche mili
taire, Ed. v. BuggenhoudtOuverture Fantas-
tique, A. Govaert; Glöclcchen im Thale, Idylle,
SackurAuf Glückes Wogen, concertwals,
Waldteufcl; Fantaisie Hongroise, J. Steene-
brug6n; Confrérie van St Sebastiaan, militaire
marsflh no. 12, Jan Morks; Ouverture Tempel-
weihe, Kéler Béla; o. Trttumerei aus den Kin-
derscenen, Bob. Schumann b. Air du Rot, Louis
XIII; THrkisclier Marech aus den Ruïnen von
Athen, L, van Beethoven en Fantaisie Originate,
G. Joh. v. Dam.
Maandag middag ontving de gemeente
Koudekerke haar vierjaarlpksch officieel bezoek
van den commissaris der koningin. Nadat de
werkzaamheden op het gemeentehuis verricht
waren, werd een bezoek gebracht aan school
en kerk, waarna de commissaris de gemeente
weder verliet.
Ook aan Biggakerke, waar, evenals te Kou
dekerke, de uitgestoken vlaggen op kerktoren
en gemeentehuis iets buitengewoons deden
vermoeden, viel zulk een bezoek te beurt.
Denzeliden dag braoht de commissaris der
koningin een bezoek aan ds gemeente Borssele,
waarbjj hjj ook de openbars school, die wegens
de oogstvacantie ontvolkt was, de ziekenzaal
en de algemeene begraafplaats bezocht, terwijl
hjj met den burgemeester tevens de drie kerken
in de gemeente bezichtigde.
In het raadhuis waren mede aanwezig de
wethouders, drie raadsleden en de secretaris.
De ingezetenen toonden hunne ingenomenheid
met het bezoek door het uitsteken der vlaggen
Ter audiëntie had zich niemand aangemeld.
De percentsgewijze belooning van het
kantoor Goes der directe belastingen en accjj izen
heeft over 1891 bedragen 3044.47.
Tengevolge der vermindering van ontvangsten
aan het kantoor Goes is te voorzien, dat de
percentsgewijze belooning geen 3000 meer
zal bereiken.
Aan gemeld kantoor zpn voorts verbonden
de vergoedingen voor bureaukosten, bedoeld bp
art. 1 van het koninkljjk besluit van 10 October
1887 no. 23 (Verzameling no. 83).
Krachtens art, 23 van het koninkljjk besluit
van 20 Mei 1869 no. 30 (Verzameling no. 79)
en art. 3 van dat van 3 November 1887 no.
29 (Verzameling no. 90), wordt dus Goes in
de vpfde klasse gerangschikt.
De termjjn van mededinging bljjft voor
genoemd kantoor open tot 2 September 1892.
Aan de commissie, beDst met toezicht op
aan te leggen proefvelden, door Gedeputeerde
staten van Zeeland benoemd, en wier samen
stelling wjj gisteren mededeelden, is als des
kundige door den minister van binnenlandsohe
zaken toegevoegd Prof. dr Adolf Mayer, direc
teur van het proefstation te Wageningen.
Maandag werd in een aantal gemeenten
van Zuid-Beveland door den geneeskundigen
inspecteur, wonende te Breda, een ondersoek
ingesteld naar den toestand der ziekenhuizen,
van gemeentewege opgerioht voor de verpleging
van eventueele ljjders aan besmettelijke ziek
ten, en naar de wjjze waarop in de verpleging
bp voorkomende gevallen zal worden voorzien.
Uit Ellewontsdpk schtjjft men ons:
indien gedurende den loopenden zomer éen
gemeente belangrpk veel bezoekers krjjgt dan
is dit voorzeker wel Ellewontsdpk. Van heinde
en ver, per rjjtnig of per scheepsgelegenheid,
alsof er wonderen te aanschouwen spn, kwamen
en komen dageljjks bezoekers hierheen. Wel
is waar lokken enkele omstandigheden, o.a. de
schoone ligging van het dorp aan de Sohelde,
de fraaie wegen hierheen en vooral de in de
laatste jaren plaats gehad hebbende ver- en
bjjbouwingen en aanlegging van plantage door
den ambachtsheer, tot een bezoek uit, maar
het meest bezienswaardige, nl. de overbekende
schilderpen-verzameling, bljjit in de laatste
jaren, voor het oog van het publiek verborgen,
wjjl slechts bp uitzondering vergunning tot
bezichtiging der museums wordt verleend.
Evenwel zal, als naar gwoonte, op den
laatsten Zondag van het verblpf der familie
in deze gemeente, dit is op aanstaanden Zon
dag, het museum voor het publiek toegange
lij k zpu.
Liefhebbers van schilderpen vinden dus dien
dag gelegenheid en hun, die in dezen zomer een
vergeefse hen rptoer of Scheldevaart maakten,
wordt een bezoek zeer aanbevolen.
De woning van het hoofd der sohool in deze
gemeente is besmet door »Mazelen"
Dit is het eerste geval, dat zioh alhier uit
1886 voordoet.
De handboogschutterjj Zorgvlied alhier schrpft
tegen Vrpdag 23 September a. s. een con
cours uit.
Twee Duitschers, ieder van hen zittend
in een zeer klein roeibootje, met een riem
bestuurd, passeerden Maandag namiddag Hans-
weer. De heeren kwamen met bedoelde bootjes
van Frankfurt a/d Main en zetten de reis voort
naar Antwerpen. De reis betreft een wedden,
schap.
De heer G. J. Sevenhaysen, gemeente
secretaris te Brouwershaven, vierde Zaterdag
zpn 40jarig ambtsfeest. In eene plechtige
openbare zitting van den gemeenteraad werd
hjj daarmede door den voorzitter gefelioiteerd,
en hem alB aandenken een zilveren gedenk
penning aangeboden. Uit de meeste woningen
wapperde de driekleur ten bljjke van de waar»
deering, die den jubilaris van de ingezetenen
te beurt valt.
Verschillende bljjken van belangstelling
werden den heer Sevenhaysen aangeboden.
Heden (Dinsdag) morgen omstreeks zeven
uren werden op het land van den landbouwer
L. L. ouder Aardenburg twee paarden door den
bliksem doodgeslagen. De kneoht, die aan het
ploegen was, had, toen het onweer kwam
opzetten, zjjne paarden afgeslagen, en was
gevlucht in eene schaperscabano.
Bp de Maandag middag te Aardenburg
gehouden aanbesteding voor den bouw eener
kazerne voor de maréchausséa met stalling
werden de volgende insohrjjvingsbiljetten inge
leverd door de heeren: J. J. Cuveljé ad
12.300 en I. van Baal ad 12.250, beiden
te Oostburg; P. Omon ad ƒ11.989; J. J.
Eckhout ad f 11.955C. Ceulenaare ad f 11.823,
deze drie wonen te Aarden burg en P. Dronkers
te Kapelle bp Goes ad ƒ11.650.
De gunning der aanbesteding is aangehouden.
Tot deelname aan de vrijwillige oefeningen
ia den wapenhandel hebben zioh te Schoondjjke
39 personen aangemeld.
Men schrpft ons uit Biervliet
Begunstigd door het heeripkste zomerweder
gat de scherm- en gymnastiek-vereeniging
Wilskracht van IJzendpke Zondag namiddag
eene openbare uitvoering op de markt alhier,
met medewerking van Uzcndjjke's muziekkorps
Ons Genoegen.
Asn den ingang onzer gemeente vare#
