LAATSTE BERICHTEN.
BUITENLAND.
"FEUILLETON.
GEEN KEUS.
Burgerlijke eland*
Vlissingen. Ondertrouwd: J. A. Scbeers,
wed» 40 j. met M. J. Bukkens, jd. 31 j. E. J.
Blondé, jm. 25 j. met M. J. Vernieuwe, jd. 25 j.
Algemeen Overzicht.
Beknopte Rieaedeelingen.
INGEZONDEN STUKKEN
Het aflaten van bet water in bet kanaal
van Walcheren.
Motten en aanietoim schenen.
zoodanig in Atjeh is gewond, dat hg op twee
krakken springt, was vergezeld van een len
luitenant, een oud-kameraad uit vroeger jaren.
Ruim anderhalf uur verbleef Van Duinen in
het kabinet van den minister van koloniën, op
wiens verzoek de invalide sergeant een uit
voerig verhaal ten beste gai van zgn krijgs
verrichtingen in Atjeh, o. a. ook van het
gevecht te Lamith, waarbjj hg zoo jammerlijk
verminkt geraakte.
Te Groningen brak Woensdag avond een
paard van een melkboer los en holde langs
den weg naar de brug, waar het den bediende
van de Singer's naaimachinemaatschappg on
derstboven liep, en verscheidene malen trapte
en schopte. Het woedende dier vervolgde zijn
loop en werd eerst later tot staan gebracht.
De aangevallen persoon, door veel bloedver
lies ineengezakt, deed, nadat van alle zjjden
hulp was komen opdagen, nog eene vergeef-
sche poging om met de kar te vertrekken. Op
zgn eigen voertuig bracht men hem naar zjjne
woning, waar hg een halt uur later is over
leden.
Woensdag avond troffen twee marskramers,
een uit Roermond en een uit Waldfeucht, die
onlangs in proces gewikkeld waren, elkaar in
een logement te Heinsberg aan. Zg verzoenden
zich aldaar en begaven zich later, van een
zgn vrouw vergezeld, op weg. Niet ver van
Heinsberg kregen zg weder twist en werd de
een door den ander zoodanig met een knuppel
geslagen, dat er weinig hoop bestaat hem in
het leven te behouden. De vrouw werd mede
ernstig verwond. De dader bevindt zich in
hechtenis
In de Belgische gemeente Lanaken, nabjj
Maastricht, is een molenaar, vader van 12
kinderen, door twee gebroeders, die hg om
betaling eener schuld had aangesproken, dood
geslagen de daders zgn gearresteerd.
Wie ook moge genoten en geprofiteerd
hebben bg het Landjuweel te Antwerpen,
zeker niet het personeel der Belgische spoor
wegen. Er zgn geëmployeerden en maohinisten,
die achtien en twintig uren achtereen dienst
hebben gedaan. Publiek en autoriteiten mogen
dezen armen drommels wel hun dankbaarheid
betoonen. Een duizendste wonder is het, dat
er met zulk een afgemat personeel bg zooveel
drukten geen ongelukken zgn voorgevallen.
Zondag, Maandag en Dinsdag werden te
Antwerpen aan de versohillende stations 300.000
reizigers aangevoerd.
Te Ath is eene jonge dievegge, Louise V-
in hechtenis genomen, die te Brussel allerlei
diefstallen begaan had. Zg muntte uit door
de behendigheid waarmee zg van haar zolder
kamertje uit over de daken der huizen klau
terde, om dakvensters binnen te sluipen. Op
gelijke wgze was zg ontvlucht toen men in
haar kamertje kwam gevangennemen.
Ook de beide laatste dagen was de hitte
te Pargs nog groot en kwamen vele gevallen
van zonnesteek voor. Bg een veetransport naar
de markt van La Valetta stierven 100 stuks
rundvee en 300 varkens door de hitte. De
werkplaatsen der kanonnengieteig te Ëourges
zgn wegens de groote warmte gesloten.
Te Mannheim zgn verscheidene personen
tengevolge der buitengewone hitte gestorven.
Te Berlijn wees Vrjjdag de thermometer in de
schaduw 95 F.
Voor eenigen tgd werd medegedeeld, dat
de bekende anarchist Johann Most heilsoldaat
was geworden, een bericht dat later werd
tegengesproken. Thans verzekert een Duitsch
blad in staat te zgn het eerste bericht te be
vestigen. Bekoord door een jonge kaptein van
het Heilsleger heeft Johann Most zich laten
inljjven; zij had verklaard zjjne lis fde te aan
vaarden op voorwaarde dat hjj boete deed
voor zgn vroegere dwalingen en zich openlgk
tot de christelgke kerk bekeerde, wat de oude
revolutionnair deed.
Bg de groote parade Donderdag hadden
de Berlgners iets »nieuws" te zien. Te mid
den van alle vorstelgke en hooggeplaatste
personen, van het corps diplomatique in allerlei
schitterende uniformen merkten zg een rjjtuig
met twaalf Helgolandsche visschers op, gasten
van den keizer.
Nog altjjd houden de beproevingen voor
Zwitserland niet op. Thans wordt een nieuwe
ramp gemeld. Een groot gedeelte van Grin-
delwald is afgebrand. De bezittingen van 1500
tonristen werden een prooi der vlammen, doch
het verlies van menschenlevens is gelukkig
niet te betreuren. De brand brak Donderdag
namiddag te 3 uren uit in het Bür-Hotel. Daar
de Föhn juist hevig blies, verspreidde het vuur
zich snel. Een tachtig gebouwen zgn in de
aBch gelegd, waaronder genoemd hotel, het
spoorwegstation, het telegraafbureau, het Caft
Oberland en andere hotels.
De groothertogin van Meoklenburg-Schwerin
kwam juist met den trein van vier uur aan
toen bgna geheel Giindelwald in brand stond.
Zg is onmiddeljjk naar Interlaken teruggekeerd,
waarheen ook tal van tonristen, wier woning
te Grindelwald was afgebrand, zgn getrokken.
In het Ober-Simmenthal zgn in het dörp
Sanct Stephan dertig huizen afgebrand.
Te Gilly, bjj Charleroi, is Vrjjdag de glas
blazerij Discipline door brand vernield. De
schade wordt op meer dan 200.000 frs geschat.
In de Russische stad Serdobsk (Saratoff) zjjn
door een brand 300 huizen vernield.
De eerste eleotrische bergspoorlgn is voor
eenige dagen geopend van Etrembières op den
Salève, in aansluiting aan het tramwaynet van
Genève.
Te Kaldenkirchen en in een paar omlig
gende dorpen zgn gedurende de laatste zes
weken ongeveer 20 huizen en schuren afgebrand.
Wjjl bjj de meeste niets bekend is omtrent de
oorzaak, gelooft men aan brandstichting.
Donderdag wierp de groote krater van
de Etna onder donderend geweld een menigte
steenen uit tot een hoogte van 160 meter.
Uit het Engelsch.
VAÏ
T. 8. MILIoLNGTOSr.
XXVIII.
Als hij het niet wil betalen» moet
een ander het doen.
Het morgenlicht deed spoedig zien, wat de
oorzaak der ramp was geweest, die ook daarbij
eerst in al hare omvang kon beoordeeld worden.
Te "Wiborg is een uit Rusland komend
officier door de cholera aangetast en daaraan
overleden.
Te St Petersburg neemt de cholera,
volgens een Dalziel-telegram, sterk toe. Men
zegt dat reeds 500 sterfgevallen voorkwamen.
Van 1320 Augustus.
GetrouwdC. van Schagen, jm. 26 j. met
P. C. H. Dissen, jd. 20 j.
BevallenJ. D. van der Kujjl, geb. Minnik,
z. P. de Witte, geb. Bil, z. F. W. S. Sohier,
geb. Smit, d. H. K. van der Vies, geb. De
Groot, z. N. Duvekot, geb. van Eenennaam, z.
C. M. van Houtte, geb. Drfpon, d. J. de Land
meter, geb. Filis, z. J. Muns, geb. Mathjjssen,
d. L. S. van Loo, geb. Montenjj, z. E. Dekker,
geb. Adriaansen, z. J. H. C. Hirdes, geb.
Schiöder, d. D. Hujjsen, geb. Krul, |d. A. M.
Keukelaar, geb. Koole, d. C. M. Plasse, geb.
Vergragt, z.
Overleden: L. J. Florusse, z. 17 d. C. Gel-
jon, d. 4 m. J. Spinnaajj, z. 9 m. C. A. Seng,
d. 7 m. T. J. l'illault, ongeh. d. 62 j. J. P.M.
Corvelejjn, z. 3 j. A. T. F. Bastiaanse, d. 7 m.
Antwerpen. Onder algemeene deelneming
vond heden de begrafenis van den algemeen
geachten en beminden burgemeester Leopold de
Wael plaats. Talrijk was de schare van hen,
die, thans geen verschil makend tusschen gods
dienstige gezindte of staatkundige overtuiging,
de ljjkbaar volgden.
Onder kransen en bloemen was de kist be
dolven.
Sedert Vrjjdag was het ljjk in het stadhuis
ten pronk gesteld in een voor dit doel inge
richte rouwkapel, len groote menigte bracht
den afgestorvene hier een laatste bezoek.
Alvorens beden de ljjkstoet het stadhuis
verliet, hielden de schepen Gits, dienstdoende
burgemeester, in naam van het gemeentebestuur;
de heer Jau van Rijswjjck, schepen van onder
wijs, in naam van den Liberalen Vlaamschen
Bondde heer Delvaux, in naam der Liberale
Associatie, en de heer Groesser, in naam der
Vooruitstrevende federatie, een toespraak.
Namens het leger legde generaal Boyet, be
velhebber van het Antwerpsch garnizoen, een
kroon op het graf van den heer De Wael
neer.
Ten teeken van rouw was heden en giste
ren de beurs gesloten.
In den stoet merkte men twee weesjongens
en vier weesmeisjes op, een grooten band
dragend, 4 Meters lang, met de woorden welke
de burgemeester den 2 September 1872 uitsprak:
»Wjj zullen moeten voorzien in noodwendig
heden die onbetwistbaar dringend zgn en
werken van zeer groot gewicht vereischen,
namelgk in de eerste plaats het oprichten van
gasthuizen en het bouwen van weezengestichten."
De hoeken van het ljjkkleed werden gedra
gen door de heerenGeorges Gits, dienstdoen
de burgemeesterDeburlet, minister van bin-
nenlandsche zaken; Osy, gouverneur der pro
vincie genernal Boyet, militaire bevelhebber,
Buis, burgemeester van BrusselWillaert, ge
neraal der burgerwacht; Ceulemans, lid van
den gemeenteraad; Delvaux, voorzitter der
Liberale Associatie; Jan van Rjjswjjck, voorzit
ter van d6n Lib. VI. Bond; Groesser, voor
zitter der Vooruitstrevende Federatie; Gilbert,
voorzitter der HarmonieDe Brauwere, ge
meente-secretaris.
Weenen. Naar men verneemt zond de
koningin van Engeland eenige weken geleden
een speciaal gezant naar den sultan met een
in de Turksche taal eigenhandig geschreven
missieve betrekkelijke de Boelgaarsche en
Egyptische kwestie. Het schrjjven betrekkelijk
Boelgarjje betrof de erkenning van prins Fer
dinand als vorst, teneinde hem een huweljjk te
doen sluiten.
Washington. De staatssecretaris heeft
den zaakgelastigde der Vereenigde Staten te
Konstantinopel bevolen onmiddeljjk van de
Porte voldoening te vragen voor de beleedi-
gingen, eenigen Amerikaanschen zendelingen te
Boadaur aangedaan. Twee Amerikaansche
oorlogsbodems zjjn naar de kust van Klein-
Azië gezonden.
Aaslivllle. De versterkingen onder ge
neraal Carne vielen de werkstakers aan. Aan
beide zjjden telt men veel dooden en gewonden.
De generaal bemachtigde het station Coal Creek
en houdt 100 mjjnwerkers in gjjzeling ter
verzekering van het leven van kolonel Anderson.
Volgens een later telegram is generaal Carne
meester van den toestand, is kolonel Anderson
in vrjjheid gesteld en kan de opstand als ge
ëindigd beschouwd worden.
De zee was weer verder het land in gedrongen
en had een terras meer weggespoeld, zoodat
er een gedeelte van hef park en het kreupel
hout verdwenen was en, ofschoon het wegzinken
van den bodem vlak bij de gebouwen bijna
onmerkbaar was, zag men toch hier en daar
groote spleten in den grond en de dikke muren
van het hoofdgebouw waren op vele plaatsen
gescheurd.
Een der vleugels lag geheel in puin en de
bewoners mochten met recht God danken voor
hun redding, hetgeen zij dan ook herhaaldelijk
deden bij het aanschouwen der groote stukken
hout en brokken steen, waaronder alles bedolven
lag, tot zelfs de bedden, waarin zij geslapen
hadden. Waren zij niet door dat geheimzinnig
Wanneer een nieuw ministerie wordt ver
wacht, ontbreekt het nimmer aan welwillende
en boosaardige critici, die voor zjjn samenstel
ling overvloeien van wenken en raadgevingen
en zoodra het kabinet het levenslicht heeft
aansohouwd wee en ach roepen over de begane
foutenA. had geen zetel behooren te hebben
B. is schandelijk gepasseerdC. had niet aan
het hoo fdvan het departement zoomaar aan
dat van zus moeten optreden enz. enz.
Natuurljjk braken stroomen van dergelijke
opmerkingen los, zoodra de samenstelling van
het ministerie-Gladstone was bekend. Geen
naam werd te voren en thans nog zoo
dikwerf echter genoemd als die van Laboucbère.
Door het publiek was den geestigen redac
teur van Truth een post in het nieuwe
kabinet aangewezen. Zooals wü gisteren echter
mededeelden, stuitte Labouchère's benoeming
af op de weigering der koningin.
Voor het kabinet-Gladstone kan dit wellicht
een bron van nieuwe moeilijkheden worden,
want de toon der radicale bladen, gegriefd
door deze uitsluiting, luidt verre van ver-
trouwvol in het nieuwe kabinet. Labouchère
zelf moet het niet betreuren, dat hjj door de
kroon voor het ambt van minister te lioht is
bevonden. Hjj bljjft thans geheel vrjj om als
de vurige engel der wrake aan de poort de
wacht te houden en zoo noodig de liberale
ministers met de geeselen van zgn spot en zgn
ernst op hun plicht te wjjzen, 'zoodra zjj hun
beloften ontrouw worden.
»Wg hebben de toekomst in handen, zoo
laat reeds thans Labouchère zgn waarschuwende
stem in Truth hooren. Laat ons trouw big ven
aan ons zeiven. Onversaagdheid en altjjd
onversaagheid zullen den triomf der liberale
beginselen verzekeren. Gebrek aan vertrouwen
in dit ministerie is de eenige kliP) welke wjj
hebben te vreezen.
Indien de kiezers bemerken dat een mini
sterie, dat zgn bestaan te danken heeft aan
den triomf der radicale ideeën, zich niet bediend
van de wapenen, welke de natie in zgn handen
heeft gelegd, en niet durft vertrouwen op het
volk, dan zal het volk het zgn vertrouwen
onttrekken en met recht zeggen dat er tusschen
de twee politieke partgen, die elkander tot
hiertoe de macht bestreden, niets dan een ver
schil in naam bestaat; dat zg in den grond
op elkander gelijken en dat het onverschillig
is of de eene of de andere regeert."
Belooft Labouchère een trouwe wacht er voor
het geweten van het liberale ministerie te
worden, de arbeiders-afgevaardigde Keir
Hardie staat aan ijjn zjjde om de liberale
ministers aan hun plichten te herinneren,
want gelijk het heet in een circulaire, door
de arbeiderspartij in het parlement, die zich
thans heeft georganiseerd, verspreidna al de
beloften, door de liberale candidaten aan de
werklieden gedurende den verkiezingstijd gedaan,
gaat het nu niet aan niets te doen tot
Februari van het volgende jaar en dan aan
Iersohe Home Rule te beginnen.
Een poging echter van Keir Hardie om nog
dit jaar het parlement aan het werk te zetten
is mislukt, want wel komt het in Nov. weder
bjjeen, dooh deze zitting zal slechts van korten
duur zjjn; de eigenljjke zitting wordt eerst in
Februari geopend.
Gelukkig heeft het kabinet-Gladstone, nu
het parlement uiteen is gegaan, tgd en wjjle
om zich voor te bereiden op zgn zware taak,
en verrast het wellicht zgn radicale en arbeiders
aanhangers bjj de wederbgeenkomst van het
parlement, behalve met een flink Home Rule-
plan, met een reeks heilzame, doortastende
maatregelen ten gunste van de arbeidende
klasse.
Wachten de arbeiders in Groot-Brittanje op
de weldaden van de nieuwe liberale regeering,
in Amerika zjjn zjj wederom aan het werk
getogen om zichzelf recht te verschaffen. Het
is een treurig verschjjnsel, dat zjj daarbjj hun
toevlucht tot geweld moeten nemen.
Volgens de laatste berichten uit de Veree
nigde staten breidt zich de beweging steeds
meer uit, de wanordelijkheden, welke uit dit
nieuwe conflict tusschen kapitaal en arbeid
voortvloeien, doen den toestand in een deel
der Unie bgna op een burgeroorlog gelgken.
Over de aanleiding tot deze zoo ernstige
woelingen wordt gemeld, dat Tennessee een
arme Btaat is, die veel inkomsten trekt uit
den arbeid, welken de veroordeelde misdadigers
in de mjjnen verrichten. Daartoe zgn op ver
schillende punten der mjjndistricten versterkte
verblijfplaatsen voor deze dwangarbeiders in
gericht. Elke dezer verbljjven, als stockades
bekend, is door een kleine gewapende macht
bezet.
Aan dit gebruik van door den staat bekostigde
werkkrachten willen thans de vrjje mijnwerkers,
die door deze concurrentie hun belangen bena
deeld zien, een einde maken. Zjj vallen daarom
deze stockades aan. Eerst werd die te Oliver
Spring genomen, waarna daarop een macht op
Coal-Ureek aanrukte.
Bjj Coalcreek hadden verwoede geveohten
tusschen de werkstakers en de militairen plaats.
Driemaal vielen de eersten de troepen, onder
kolonel Anderson staande aan, doch alle drie
keeren werden zg ten koste van veel bloed
aan beide zjjden teruggeslagen. Vjjf honderd
leden der militie en tallooze burgers spoedden
zich uit Knoxville om den kolonel, die later
door de mjjnwerkers werd gevangen genomen,
te bevrjjden. Groot is de verbittering onder
de mjjnwerkers, wjjl op hen met Gatling-
kanonnen werd geschoten, zoodat velen zgn
gedood of gewond. Men vreeBde derhalve voor
het leven van kolonel Anderson, aan wien zich
de wraak der verwoede werkstakers zou kunnen
koelen.
Militaire versterkingen zgn afgezonden, maar
hun aantal is niet groot, zoodat men duchtte,
dat de hulptroepen, die uit Knoxville waren
schellen gewekt, dan zou Diemand er levend
afgekomen zijn. Nu was de arme Turk, die
aan zijn hok geketend was, het eenige slacht
offer, niettegenstaande hg door zijn gejank en
geblaf getoond had, het dreigend gevaar te
voelen aankomen.
De heer Earle en zijn dochter vonden voor-
loopig een onderkomen in de pastorie, waarheen
ook Adriaan gebracht werd. De geheele buurt
was opgeschrikt door het gedruisch van het
instortende gebouw en door het trillen van
den grond, dat tot op een grooten afstand te
voelen was geweest. De heelmeester kwam
reeds aansnellen, voordat de bode hem bereikte
weldra verscheen ook de dominé om zijn huis
aan te bieden, waarvan gretig gebruik werd
uitgetrokken, zouden .in de pan zgn gehakt
alvorens hulp opdaagde.
Hoewel kolonel Anderson zelve gevangen
was genomen, bleven zgn mannen nog steeds
aan het vechten. Het getal zjjner troepen be
droeg 300, die zich hadden te verweren tegen
5000 mjjnwerkers. Een bericht dat de troepen
bjj een vernieuwden aanval de neerlaag had
den geleden werd door een later telegram te
niet gedaan, volgens hetwelk integendeel de
mjjnwerkers bjj een nieuwen aanval op de
troepen waren afgeslagen en naar de bosschen
vluchtten.
Op de spoorwegljjnen langs de Zuideljjke
grens der meren in de Vereenigde Staten schjjnt
eveneens de toestand ernstiger te worden, dooh
daar bleef de orde onverstoord. Met het oog
op mogeljjke rustverstoringen ontvingen 2500
man bevel naar Buffalo te vertrekken, ter
bewaking van de magazjjnen en goederen der
spoorwegmaatschappjj.
De stokers hebben zich reeds bjj de werksta
kers aangesloten de spoorwegwerkers van de
High Valley, Erie, Centraal New-York,
Westshore en Lakeshore spoorwegen zullen dit
voorbeeld volgen. Ook de wisselwachters van
den spoorweg van Louisville dreigen bet werk
te staken, terwjjl de leiders der grève berichten,
dat op de spoorwegen van Vanderbilt, evenals
op die van High Valley en Bnffalo-Creek, het
werk rust. De grevisten gaven bun voornemen
te kennen om de beweging westeljjk tot Chioago,
oosteljjk tot New-York uit te breiden.
Men begrjjpt hoe pjjnljjk deze stagnatie in
het verkeer, in een der meest handeldrjjvende
streken der Vereenigde Staten, wordt gevoeld.
Na afloop der groote parade Donderdag
verklaarde keizer Wilhelm, volgens de A at. Ztg.,
in een toespraak tot de generaals, dat de
geruchten over de invoering van den tweejarigen
diensttjjd ongegrond waren. Hjj zou liever
een kleiner leger hebben met langeren diensttjjd
dan een groot leger met korten dienst.
Zooals wjj gisteren mededeelden zgn de
rjjkskanselier, de minister van oorlog en de
chef van den generalen staf gunstig gestemd
ten opzichte van den tweejarigen diensttjjd.
Men gelooft thans echter dat alle kans daarop,
wegens den tegenstand des keizers, is verkeken.
Bjj het parademaal braoht de keizer een
toast uit, waarin hg verklaarde dat het hem
zeer verbljjdde, dat de eeredag van het garde
corps samenviel met den verjaardag van keizer
Frans Jozef, -op wien hjj als een schitterend
voorbeeld van militaire en monarchale deugden
en van edele plichtsvervulling wees. »Het
bondgenootschap tusschen keizer Frans Jozef
en mjj zeide Wilhelm II is de zekerste
waarborg voor den Europeeschen vrede."
Veel besproken wordt de benoeming van
Thomas Burt tot onder-secretaris van binnen-
landsche zaken in het kabinet-Gladstone. Burt,
55 jaar oud, voorheen mjjnwerker, is een vurig
voorstander van den acht-uur-werkdag en so
ciaal-democraat. Bjj staat dus op dit punt ljjn-
recht tegenover den minister John Morley.
Volgens een bericht aan het Weener
Neuè Tageblatt, uit Konstantinopel, zou de
Porte het oogenblik gekomen achten om van
de Europeesche mogendheden de erkenning
van prins Ferdinand als vorst van Boelgarjje
te eischen.
Een der laatste daden van het kabinet-
Salibury zou luidens het Weener blad zgn
geweest de onafhankeljjkheid van het vorsten
dom te erkennen, terwjjl men in welonderrichte
kringen geloofde dat Gladstone om koningin
Victoria, bg wie prins Ferdinand in hooge
gunst staat, aangenaam te zgn de verwezen-
ljjking van Boelgarjje's wenscben geen hinder
palen zou in den weg leggen.
Uit berichten van den Congo-Btaat bljjkt,
dat de opstand der Arabieren te wjjten is aan
Moeïni Moehara, een afvallig opperhoofd in
Nyangwé. De Arabieren in den omtrek der
Stanley Falls zgn getrouw. Scfoe, een zoon
van Tippo-Tib en Rasjid, de voornaamste
hoofden aldaar, betuigen, evenals de hoofden
van Kassongo en de Beneden-Lomani, hunne
trouw, aanbiedende Moëni Moehara tot rede
te brengen.
De berichten omtrent de rampen der agenten
van het Handels-syndicaat zgn juist, maar
de gouverneur gelooft niet, dat de opstand
zich zal uitbreiden waarscbjjnljjk zal de be
weging spoedig onderdrukt zgn en er be
staat volstrekt geen vrees voor de strjjd-
macht van den staat te Basoko. De heer
Dbaenen heeft te Loesambo de slavenhalers
verslagen, tien aanvoerders doen sneuvelen en
700 gevangenen gemaakt. Andere bjjzonder-
heden zgn nog niet bekend. Verwjjderde
volksstammen meldden, dat de Arabieren op
nieuw aanvallend optraden en riepen bescher
ming in. Aldus was de toestand den 7en Juni.
Den 13en Juli telegrafeerde de gouverneur,
dat de berichten van den Boven-Congo goed
waren.
Ingezonden stukken worden in geen geval teruggez onden
Mijnheer de redacteur 1
In uw blad van 20dezer wordt, ten opzichte
van het aflaten van het water van het kanaal
door Walchereo, „de waterstaat", die zich,
gemaakt, daar de familie letterlijk geen dak
boven het hoofd had, ofschoon het hoofdgebouw
geheel was blijven staan en blijkbaar niet veel
geleden had doch niemand durfde zich bin
nen die muren te wagen.
Adriaan was zwaar gewond en had zijn voet
verstuikt; maar gebroken was er niets. Hg
zou minstens een week rust moeten nemen en
dus zijn reis naar Pargs voorloopig nitstellen.
De heer Earle en zgn dochter wilden geen
misbruik maken van de gastvrijheid van den
dominé en stelden voor onmiddeligk naar
Londen te vertrekkendoch zg werden over
reed om althans een nacht in de pastorie door
te brengen.
„Een vreeselgk schouwspelzei de dominé,
zooals de schry ver „een Hygiënist" de vrij
heid neemt zich uit te drukken, aan al de daarin
opgenoemde reden niet stoort, op ongegronde en
onrechtvaardige wijze aangevallen.
Uit het onderstaande zal, zoowel het publiek
voor zooveel een deel daarvan niet op de
hoogte i» maar zeker de hygiënist ein-
deiyk kunnen leeren dat in bijna alle gevallen
van aflating de waterstaat slechts als technisch ad-
viseerend optreedt en dns niet schuldig is aan
de misdaden van luchtbederving, door den
bygiènist breed uitgemeten.
Op den voorgrond staat dat de waterstaat
met aflatingen van water op het kanaal alles
behalve ingenomen is, met het oog op de
daarmede gepaard gaande nadeelen, waaronder,
in de eerste en voornaamste plaats, behoort
het by de wedervulling inlaten van slibdeelen,
die asnleidiog geven tot het verrichten van
kostbaar baggerwerk.
Aflatingen om werken aan het kanaal uit te
voeren komen hoogst zeldzaam voor en worden
beperkt tot bet strikt noodige, veelal geringe
peil.
De aflating, waartoe „de Hygiënist" zich be
paalt, is dan ook niet toegestaan voor de
werken van het kanaal, zooals uit zyn scha
ven is op te makeu, maar ten dienste van
particuliere belangen.
Het schijnt den schrijver totaal onbekend te zijn
dat art. 9 van het byzonder reglement van het
kanaal door Walcheren luidt
„Wanneer opzetting of aflating van het ka
naal wordt gewenscht, wordt het verzoek
daartoe aan den commissaris des konings ge
daan, die daarop, den hoofdingenieur gehoord,
beschikt."
De waterstaat, die zich aan niets stoort, heeft
dus alleen een adviseerende stem over de moge-
lijkheid of technisch en met het oog op de soheep.
vaanbelangen de aflating kan worden toegestaan.
Zjjn wg wel onderricht, dan is de besproken
aflating toegestaan om het te water laten
mogelijk te maken, door het aanbrengen der
helling, van het op de werf de Schelde voltooide
vaartuig Qedé, bestemd voor de Rotterdamsche
Lloyd.
Op geen ander kanaal, meenen wij, worden
dergelyke aflatingen voor particuliere belangen
toegestaan.
Zyn we goed ingelicht, dan is dat pregora-
tief in der tgd bij den aanleg van het kanaal
door Middelburg zelf bedongen, tegelgk met
de tijdelijke opzettingen van water.
Dat de vakmannen in het geheel niet letten
op andere belangen enz. is een beschnldiging
van den „Hygiënist,die even ongegrond is.
In de voorwaarden, waarop de waterstaats
werken worden aanbesteed, wordt den betrok
ken aannemers de verplichting opgelegd
dus van rijkswege betaald dat het werk
volk moet voorzien worden van uitstekend
gezond drinkwater, van luchtige en gezonde
woningen nabij het werkdat voor genees
kundige behandeling moet zorg gedragen wor
den enz., terwyi ten slotte het leven en de
ledematen der arbeiders worden verzekerd.
De „waterstaat" kan wellicht op dat gebied
den „Hygiënist" navolgenswaardige lessen geven.
Indien de schryver, aan wiens poging om
verkeerde toestanden te verbeteren alle toe
juiching moet gegeven worden, iet b nuttigs wil
verrichten, laat hij dan het gemeentebestuur
van Middelburg bewegen om
lo. de stank weg te nemen die verpestend
walmt uit het riool, uitkomende in de kade by
de Nieuwe poort 5
2o. als voren uit de uitmondingen bij de
Winterstraat en de Noordpoort;
3o. de pestlucht uit de Heeren- en annexe
grachten.
Al deze constante bronnen van pestwalmen,
die deze gemeente met een noodlottigen cirkel
omvatten, zooveel mogelgk op te ruimen of
onschadelijk te maken, zou beter nut stichten
dan te beletten dat het kanaal door Walche
ren worde afgelateD, waarna bet immers weder
met versch water wordt gevuld.
Ook zou de „Hygiënist" zich verdiensteiyk
kunnen maken door te bewerken datdefaecale
stoffen met reuklooze karren werden vervoerd.
Helaas, welk denkbeeld moet een vreemdeling
niet hebben, indien by 's avonds deze middel-
eeuwsche vuile wijze vau vervoer aanschouwt
en bg een vroege morgenwandeling dikwgls
twee sporen op de straten gewaar wordt, waar
van de sloffe en reuk alles zeggen 1
Waariyk, mijnheer de »Hygiènist", uw taak is
in de voornaamste plaats op den aangewezen
weg te vinden en wilt ge grondig over de zaak
oordeelen en weten hoe het zuivere door den
waterstaat geleverde water in het kanaal door
Walcheren wordt verontreinigd, welnu lees dan
de brochure van Jan van Scheld, indertyd
uitgegeven en handelende over de rioleering
van Middelburg.
F.
Vllssing-en, 20 Aug. Binnengeko
men, Vrjjdagavood, de Noorsche kof Ferm,
gez. B. Olsen, van Fredrikstad naar Middel
burg, en hedennaoht het Eng. stoomsohip Doune
toen zy later op den dag naar de pninhoopen gin
gen kijken, waar arbeiders bezig waren om voor
werpen van waarde op te zoeken. „Wat
moet gij u dankbaar voelen, dat gij aan
die plotselinge verwoesting ontsnapt zijt; als
gij in dien vleugel geslapen hadt."
„Daar Bliepen wij," viel de heer Earle in.
„Dan zijt ge als door een wonder gered!
Hoe zyt ge ontkomen?"
„Wij werden in tijds gewaarschuwd."
„Zoo waariyk 1" zei de dominé, en dacht
aan de geschiedenis van de witte dnif.
„Daar is niets vreemds in," vervolgde de
heer Earle en vertelde van den jankenden
houd eu het luiden der schellen.
(Wordt vervolgd)
