W oensdag 10 Augustus N°. 187. 135° Jaargang. 1892, Middelburg 9 Augustus* "FEUILLETON. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen! Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2. Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel.' Bij abonnement lagerj Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens all* dankbetuigingen; van 17 regels 1.50; iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte! Telephoonnommer 139. LETTEREN EN KUNST. ONDERWIJS. UIT STAD EN PROVINCIE. RIDDELBURGSCHE COURANT. Tb er mout eter. j Agente* te VliBsiBgenP. G. de Vet Msbtda&h A Zoo te Goes: A A. WBollard, te KruimingeRf. v. d. Psijl, te Zierikzee: A. C. de Mooij, te Tholen: W. A. A<1-verten tttfn Middelburg 9 Aug. *m. 8 o. 71 gr. va* NrruwiRHUiJzi* en te TernensenM. de Jones. Verder neme* alle port kot orem ei boekhandelaren abonnementen en advertentië* aan, evenals de moeten des namiddags te éém oor m. 12 u, 66 gr., av. 4 n. 66 gr. 1'. i advertentie-bureau's van Nijch Var Ditmar, te Rotterdam, de Gebk. Bblioarti. te 's Gravenhage, en A. de la Mar Azk., te Amsterdam. j aan het bureau bezorgd snn, willen Verwacht Verand. vrind. Hoofdagenten voor het Buitenland: te Pargs en Londen, de Compagnie générale, de Publicité étrasgère G. L. Daubs Cis., Joh* F. Joris, opvolger.ip des avonds nog worden opgenomen Maandagavond kwam de Eerste kamer bgeen tot hervatting der werkzaamheden. Het nieuw benoemde lid voor Noord-Brabant de heer Zinnicq Bergmann werd toegelaten en nam zitting. Mededeeling werd gedaan van de laatstelijk door de Tweede kamer aangenomen wetsont werpen, welke naar de afdeelingen werden verzonden. De heer De Savornin Lobman vroeg en verkreeg verlof tot de regeering eene in terpellatie te richten naar aanleiding van het geen door de Belgische regeering in den senaat is gezegd over de maatregelen, in Nederland genomen tot wering der veeziekte. De dag der interpellatie zal later worden bepaald. De sitting is daarna verdaagd, vermoedelijk tot heden middag vier uren. Deser dagen leverde het Vad. eene beschou wing over de uitkomsten van de exploitatie onzer spoorwegen gedurende het eerste jaar van den door de overeenkomsten van 1890 in 'tieren geroepen toestand. Het blad wees er op, dat men ter beoordeel ing der uitkomsten in 1891 in aanmerking moet nemen dat 1891 in meer dan één opzicht een abnor maal jaar was. Als 't voortgaat met de stijging der ontvangsten, als de maatschappijen ingroeien in den nieuwen toestand, als verschillende tijdelijke oorzaken van dure exploitatie niet mo*>r weiken, kan het niet missen, of de finanoieele uitkomsten moeten gunstiger worden. Hebben inmiddels de overeenkomsten vooi het reizend en goederen verzendend publiek de gewenschte en de verwaobte voordeelen opgeleverd Het valt moeilijk hierop een algemeen antwoord te geven. Wel mag men heggen, dat de noodlottige gevolgen voor 't publiek, die men voorspeld heeft, zjjn uitge bleven. Ware het anders, er zou wel luid en algemeen zjjn geklaagd. Het is waar, de klaoh- ten over gemiste aansl aitingen, trage verzen dingen, ondoelmatige vraehtberekeningen ont breken niet, maar was het vroegers anders 1 Maar 't publiek is nog niet tevreden. Het heeft de voorgespiegelde verlaging der goede ren. en personentarieven verlangd. Wat de eerste betreft, zjjn in den loop van dit jaar nieuwe tarieven ingevoerd, waarvan de wer king zal moeten worden afgewacht, alvorens ■al kunnen beoordeeld worden, of zjj 't publiek gerieven en tegeljjk de maatschappij voordeelig ■jjn. Een enkel punt, dat volgens het Vad wjjziging behoeft, is het verzenden van kleine pakketten, dat nu neer duur is, wanneer de verzending loopt over de ijjnen van twee maatschappijen. inzake de personentarieven wordt nog steeds op verlaging gewacht. Geljjk men weet, is de JüxploitatU-Mpï. bereid een zCne-tarief in te voeren, terwjjl de Hcllandsche Mpij. een vast kilometriek tarief wil, met verlaging voor GEEN KLETJS. Uit het JSmgeieeh. vax T. S. MTT iT iTNGTON. XXI. Herinnert gij nt Mouty vond dat hij reden genoeg had, als hg het maar had durven zeggen. De heer Newton had die duif nooit gevoeld waar hij haar op dit oogenblik voeldevlak bjj zijn hart, waar zij hem wel een weinig benauwde, omdat bij zoo gulzig was geweest. Na een paar mislukte pogingen om zijn lachen te bedwingen, stond bij eensklaps op en verliet de kamer. „Gij moet het hem niet kwalijk nemen hg is nog ïoo jong," sprak Adriaan. „Het is zeer natuurlijk. Maar mijnheer Brooke, er bestaat inderdaad een overlevering in onze familie over een dergelijk voorteeken. Er mag niet veel grond voor bestaan, maar men zegt dat er meer dan eens een witte duif versohenen is, wanneer leden onzer familie een ongeluk boven het hoofd hing. En al is het nog zoo dwaas, men maakt zich dan toch wei cm weinig ongerust." groote afstanden, doch van een zSne-tarief wellicht niet ten onrechte ernstige nadeelen vreest. Het Vad. ziet niet recht in, waarom dit verschil van gevoelen een beslissing moet tegenhouden. Als de regeering slechts de maxima verlaagt, kan zjj in dit opzicht de maatschappijen vrijlaten. Zjj bebooren te zoeken naar een stelsel, dat bjj verlaging van vrachtprijzen vereenvoudiging van administratie en verge makkelijking van contröle meebrengtdan zjjn publiek en maatBchappjj beiden gebaat. Het laat zich hooren, dat de maatsohappgen bjj de tamelijk onbevredigende uitkomsten der exploitatie aarzelen, ingrjjpende verlagingen toe te passen. Ook moet de regeering, in 't belang van 't publiek aandrang bezigende, be denken, dat zjj zich zelve kan stellen voor de verplichting om tot naasting over te gaan: immers de maatschappijen mogen de bjj 1 er bjj neerleggen, als zjj twee jaren achtereen geen pet. hebben uitgekeerd. Maar toch uitbreiding van 't verkeer is alleen van oordeelkundige verlaging van vrachtprijzen te wachten, aldns besluit het Haagsehe blad. Bjj kon. beslnit zjjn op pensioen gesteld de vice-admiraal F ten Boson onder dankbetuiging, 8000 pensioen en eene verhooging van 97 5 's jaais en de kapitein-luit. t/z. D. L. M. E. Kens ad 1800 pensioen en f 825 verhooging is de vice-admiraal jhr J. A. Roëll in het genot gesteld van de voor zjjn rang vastge stelde inkomsten; zjjn bevorderd: tot schout bjj nacht, da kapitein ter zee C. ten Bosehtot kapitein ter zee, de kapitein luitenant ter zee H. A. Schippers tot kapitein- luitenant ter zee, de lnits ter zee le klasse B. de Groot en J. E. Sickenstot luitenant ter zee le klasse, de lnits ter zee 2e klasse S. Woldringh en M. W. L. Olivier; tot luite nant ter zee 2s kl. de adelborsten le kl. G.F. Noordheek Hegt en A. W. Tirion; zjjn benoemd tot inspeoteur der registratie en domeinen van de eerste klasse, tjjdeljjk in de divisie van inspeotie Leiden, F. J. Idema Greidanus, thans inspeotenr der registratie en domeinen van de tweede klasse in die divisie van inspectie; van de tweede klasse, tjjdeljjk in de divisie van inspectie Zutphen, T. H. Oldenhuis Gratama, thans inspeoteur der registratie en domeinen van de derde klasse in die divisie van inspectie is benoemd bjj het pers. van den geneesk. dienst der landmacht, tot off. van gezondb. le kl. de off. van gesondh. 2e kl. J. de Baan, van dat personeel; is de heer H. R&demacher, arts, benoemd en aangesteld tot offi. van gezondh. 2e kl. bjj het pers. van den geneesk. dienst van het leger in N.-L De dt. 8 Juli uit Oost-lndië ontvangen mail brengt tijdingen uit Atjeh, loopende van 7 tot en met 17 Jnni. In Groot-Atjeh werden onze posten bjjna niet beschoten. „Ik deel volkomen uw gevoelen. Het mag alleen toeval zijn, of een samenloop van toevalligheden, waaraan men geen gewicht mag hechten, maar het is moeilijk om over zulk een onderwerp te redeneeren." „Gij zijt natuurlijk boven dergelijke vrees verheven." - „Neen, niet geheel," zei hij en zag Mari anne aan, die de oogen neersloeg. „Neen," herhaalde hij, „ik heb mjjne redenen om er niet mee te spotten, dat wil zeggen, er zijn eenige droeve herinneringen in mijn eigen leven, die door dit voorval met de witte duif opgewekt zijn. Indien sulke dingen aan enkele families eigen zijn, bepalen zij zich niet alleen tot de uwe, juffrouw Earle." Marianne zag hem aan, luisterde aandachtig, doch sprak niet. „Eenige jaren geleden", hernam hij, „ver loor ik mijn moeder, de eenige bloedverwant die ik ooit gekend heb, en een paar uur voor haar dood kwam er een witte duif voor haar venster zitten. Ik nam haar op, streelde haai en voederde haar. Er waren vele duiven in de bnurt, die af en toe bij ons kwamen, en ik zou in deze ook niets bijzonders gezien hebben als onze dienstmaagd er niet zooveel gewicht aan gehecht had. Zij was van mijn prilste jeugd af mijn kindermeid geweest en zeer aan ons verknocht. Toen zij die witte duif gewaar werd gaf zij alle hoop op het herstel mijner moeder op. Later vertelde zij dat zjj geweten In den nacht van den 124e» op den 134,c Juni geraakte, in de nabjjheid van het blokhnis aan de Kroeng-Lingkar, een van Lamperme onder bevel van een officier uitgezonden hin derlaag slaags met een bende Atjehers, die aldaar eveneens in hinderlaag zich had gelegd en welke, zoodra zjj ontdekt was, door onze troepen werd aangegrepen, met het gevolg, dat de vjjand, na eenigs schoten gelost te hebben, in allerjjl op de vlncht sloeg. Tot ondersteuning der onzen rukte, op het hooren der schoten, van Tjot Iri een patrouille onder bevel van een officier nit, welke den Atjehers een verlies van eenige dooden en gewonden toebracht. De vjjand liet zes dooden en een aanzienljjke hoeveelheid wapens, waaronder twee in goeden staat verkeerende beaumontgeweren en munitie achter, terwjjl hjj volgens zeer betrouwbare en nader bevestigde berichten 12 gewonden medevoerde, van wie 2 den volgenden dag overleden, 6 zeer zware en 4 lichte kwet suren bekwamen. Aan onze sjjde werden de beide offioieren zeer licht en van de minderen 8 lioht en 2 zwaar gewond, van welke laatsteu een inlanasoh fuselier spoedig overleed. Den 15den overviel een klein, tot de bezet ting van Lambaroe behoorend detachement den vjjand, die de wjjk nam, met aohterlating van één doode en eenige wapens waaronder een beaumontgeweer terwjjl hjj drie dooden en twee gewonden medevoerde. Den 16den stuitte een brigade maréchaussée op een vjjandeljjke hinderlaag, welke, ten koste van twee gewonden aan onze zjjde, werd verdreven. In de onderhoorigheden viel niets belang- rjjks voor. Het weder kenmerkte zich door aanhoudende warmte en droogte. Op den 17en werd te omstreeks 4 nren in den namiddag een sehok van aardbeving gevoeld, die vrjj lang aanhield. De gezondheidstoestand was in het algemeen iets ongunstiger. Het gemiddeld ziektecjjfer per dag bedroeg 26,5 tegen 23 en dat der beri-beri 12,3 tegen 10,3 gedurende den vorigen verslagtjjd. Het sterf teeg ter was hooger. Den 29sten Juni keerde te Soerabaya lek uit zee terug het Ned. as. Resident Broers kapitein W. Kemnisb; nadat genoemd stoom schip het anker bad laten vallen, sprong met een geweldigen slag de stoomketel uiteen, waardoor drie inlandsobe vuurstokers ernstige brandwonden bekwamen. De hulp van den officier van gezondheid van H. M. Bromo werd ingeroepen, doch niettegen staande alle mogeljjke moeite, die de geneesheer aanwendde om die ongelukkigen in het leven te honden, overleden twee hunner eenige uren daarna onder de hevigste pjjnen, terwjjl de derde, die minder hevig verbrand was, op zjjn verzoek naar zjjn kampong werd vervoerd. Het ongeluk moet zjjn oorzaak hebben in het niet werken der voedingpomp, welke verstopt was geraakt. had dat het een waarschuwing was geweest. De duit vloog naar binnen en ging op het bed zitten op het oogenblik dat moeder siierf. Daar was eigenlijk ook niets bijzonders aan maar de woorden eo de houding vau Tberese maakten toch znlk een indruk op mij dat ik ze nooit vergeten heb." „Arme jongen!" zei Marianne, op mede lijdenden toon. Zij had ook als kind haar moeder verloren en herhaalde werktuige lijk, hare handen vouwende: „Arme jongen Misschien dacht zij meer aan haar verlies dan aan het zijne. „Ja", ging hij voort, „ik was toen nog slechts een knaap. Ik woonde te Farijs en bleef alleen achter of zoo goed als alleen en voelde mij zeer ongelukkig. Gij begrijpt hoeveel gedachten bij mij opgewekt zijn bij dit toevoevallige bezoek want meer is het niet van dien vogel." Marianne sprak niet. Zijne oogen waren op baar gevestigd en uit haar verhoogde kleur bleek dat zij dit voeldemaar zij zag hem niet aan. „Herinnert gij u dien tijd, juffrouw Earle. Gij waart toen ook in Frankrijk. Herinnert gij u den knaap den knaap met wien gij nu juist zulk een diep medelijden te kennen gaait - herinnert gij u dat gij hem gezien en ge sproken hebt, aan het station te Abbeville?" Zij knikte toestemmend. Het was duideljjk dat zjj zich alles van die ontmoeting herinnerde Volgens de jongste berichten uit Menado is de gouvernem sntaachool te Tondano voor kinderen van hoofden en aanzienljjke inlanders der Minahassa in brand gestoken. Heden, 9 Aug., viert prof. dr Jacob Mole- sohott te Rome zjjn 70en verjaardag het tjjdstip waarop zoo zegt het Vad. de mensch, onder gunstige omstandigheden levend, gewoonljjk geacht wordt zjjn tol aan het leven ta hobben betaald; de rest wordt gerekend als toegift. In N ader land treden hoogleeraren met hnn 70e af naar de wet. Zegt men van voortreffaljjke burgers wei eens, dat zjj zich verdienstelijk hebben gemaakt omtrent hst vaderland, van Moleschott geldt dit omtrent de beschaafde wereld, want hjj was hoogepriester der wetenschap, als zoodanig in alle landen geëerd en ook om zjjn karakter geacht. Om zjjn karakter, want toen Moleschott zjjn loopbaan begon, was het niet „verstandig" voor zjjn materialistische denkwjjze nit te komen dat ondervond hjj te Heidelberg, maar bij wilde spreken, zooals hjj dacht; hjj wilde rondweg zeggen, waartoe zjjn weten schappelijk onderzoek hem leidde. Wat zjjn de tjjden veranderdNiemand denkt er meer aan thans Moleschott om zjjn materialistische overtuiging hard te vallen, niemand, behalve zjj, die dit altjjd gedaan hebben en altjjd znllen blijven doen, maar om wier aprioristische beljjdenis de wetenschap zich niet meer bekommert, tenzjj als een klein onderdeel der psychologie. Reeds in 1847 vertrok Moleschott naar het buitenland, eerst naar Heidelberg als privaat docent, in 1856 naar Zurich als hoogleeraar in de physiologie en later naar Turin en 1873 naar Rome. Toch bleef hjj aan zjjn vaderland, Nederland, van tjjd tot tjjd gedachtig, terwjjl bjj ook hier niet vergeten werd. De Nederlandsche Maatschappij van Genees kunde heeft den hoogleeraar tot haar eerelid benoemd. Een praohtig eere-diploma wordt bem aangeboden; drie ontwerpen zjjn daar voor gemaakt door de heeren Dysselboff Nieuwenhuis en Lion Caohet. Onderscheidene bladen bevatten reeds arti kelen, aan den beroemden oud-landgenoot ge wgd; in het weekblad De Amsterdammer is daar bjj een net uitgevoerd portret gevoegd; terwjjl de Vereeniging de Dageraad, waarvan dr Moleschott eere-lid is, een aflevering van haar tjjdschrift heeft gewjjd aan den beroemden physioloog, met facsimile's van getuigenissen van beroemde mannen, o. a. Du Bois Raymond, Cantani, Ernst Haeckel, Lsyden, Helmholtz, Lombroso, Morsselli. Yooraf gaat het schrift van Moleschott zelf met een fraai portret. Verder vindt men erinprof. dr L. Büshaer, Over het begrip „materie" en „materialisme." J. G. ten Bokkel, De kringloop des levens, D. Stigter, Jacob Molesohott. Tot onderwijzer te Stoppeldijk is, in de plaats van den heer F. C. de Keuning, die maar hij wilde het haar hooren zeggen en dus herhaalde hij „Herinnert gij het u, juffrouw Earle „Ja, mijnheer Brooke, ik herinner mij u zeer goed." „Hebt gij mij terstond herkend toen ik hier op verzoek van uw vader kwam om die brieven voor hem te vertalen „Ja, ik herkende u terstondgij waart natuurlijk zeer veranderd, maar uw naam zou ik in alle geval herkend hebben „Mijn naam? Waar hadt gij dien dauge hoord Marianne wilde hem niet herinneren aan het politiebericht in de dagbladen, waarin hij met naam en voornaam genoemd werd, Adriaan Brooke, een jongeling met een buitenlandsch uiterlijk, doch zich een Engelschman noemende enz. Zij liet dus zjjn vraag onbeantwoord. „Gij wist dus mijn naam", zei hij, »en ik kende alleen uwe initialen. Meer kon ik niet ontdekken, al gaf ik mij in het eerst alle denkbare moeite. Het grootste toeval bracht mg hierheen. Al had ik heel Engeland door zocht, zou ik u misschien niet gevonden hebben, en toch hoopte ik altijd dat ik u eenmaal zou terug zien. Toeval 1 neen, ik geloof niet aan toevalHet was niet zonder bedoeling en oogmerk dat ik hierheen kwam." „Ik geloof", zei Marianne opstaande, „dat ik naar vader moet gaan, misschien heeft hij mg noodig. Goeden morgen, mijnbeer Brooke," bedankt heeft, benoemd de heer O. Koning uit Vries (Drenthe). Op de voordracht voor onderwjjzeres aan de le openbare lagere school te Gellevoetslnis zjjn geplaatst mejffr. M. C. Spruitenburg, te Leimuiden S. J. van den Berge, te Ylissingen 5 K. E. Kievit, te Yerseke. Aanstaanden Woensdag avond van 7 tot 9 uren zal door het muziekkorps onzer stede- ljjke sohntterjj op de Graanbeurs aan den Dam alhier een muziekuitvoering gegeven worden. Hat programma is samengesteld als volgt Militaire Marsch, E. v. BuggenhoudtFeeBt- ou verture, Ké Ier Bé laVaillance, polka militaire, (arr. Morks), J. AsoherFantaisie uit de opéra Mignon, A. ThomasOuverture Fantastique, A. Govaert; Serenade des Mandolines (arr. Morks), L. C. DesormesValse de concertE. Waldteufel Wiener Schwalben, marsch, L. Sohloëgel. In de kleine zaal van het Schuttershof alhier werd Maandagavond eene openbare ver gadering gehouden, die uitging van de sociaal democratische partg. Een der leden dier partjj deelde mede dat, zooals ook was geannonoeerd, als spreken zouden optreden W. K. van der Veer en J. H. Geel. Nadat dit lid zjjn partijgenoot Geel een harteljjk welkom had toegeroepen en de hoop had uitgesproken dat deze na zjjn zesjarigen straf tjjd spreker noemde het een zesjarige marteling met dezelfde energie van vroeger, vurig strjjder voor de volkszaak bljjven zal, waarop een flauw applaus volgde van het publiek, dat de kleine zaal bjjna vulde, gaf hjj in de eerste plaats het woord aan W. K, van der Veer. Deze begon zjjn rede, die >zjjne verbanning uit België" ten onderwerp had, met eene ver* geljjking te maken tusschen den tjjd der Romeinen en den tegenwoordigen, die vele punten van overeenkomst hadden. In eerstgenoemd tydperk hadden de patriciërs den eigendom van het land en het kapitaal, terwjjl de plebejers dat land bebouwden en bet kapitaal van de patriciërs vermeerderden. Dat is bjj de moderne kapitalisten nog zoo. Er is echter in de verhouding tnssohen de beide standen eenig verschil, dat oogenschjinljjk in het voordeel pleit van het heden maar bjj nader inzien veel verliest. Hadden de Romeinsohe patriciërs het reoht den plebejer als slaat te verkoopen, daartegen stond dat zjj hunne slaven, die waarde verte genwoordigden, goed moesten voeden. Thans zjjn de proletariërs vrjj, maar de kapitalisten hebben ook, wanneer zjj den man de gelegenheid hebben ontnomen zjjn arbeid productief te maken, volstrekt geen zorg voor hem en zjjn gezin te dragen. in den breede ging de spreker de gesohiedenis van het Romeinsohe rjjk na en vond daarbjj de gelegenheid om eene ljjn te trekken tus schen sommige volksvertegenwoordigers van toen en volksvertegenwoordigers van nu en daarbjj de houding van het kamerlid Heldt in zake de Billiton-kwestie hoogeljjk af te keuren. En met een ietwat stijve buiging verliet zij de kamer. Adriaan zag haar na, als iemand die uit een droom ontwaakt. Hij voelde dat er een teederheid en ernst in zijn stem gelegen had, die haar niet kon ontgaan zijn. Zij had ook met gevoel gesproken. De uitdrukking, die haar ontvallen was, „Arme jongen 1" ver ried meer persoonlijke deelneming dan zij voor het vreemde knaapje aan den dag zou gelegd hebben. Zijn naam bad zij ook dadelijk ge weten. Hoe had zij dien vernomen Hij had haar geen aandenken achtergelaten, zooals hij van haar had gehad in dien zakdoek met hare initialen, en toch wist zij zijn naamZij had hem ook herkend, zoodra zij hem bij haar vader zag, en toch had zij hem als een vreem deling behandeld, hem ontweken, gelijk hij zich verbeeldde en hem nu plotseling verlaten. Was zij beleedigd Neen, dat geloofde hg nietdan had zij hem niet zoo belangstellend aangehoord Zij had vergeten te schellen om hem uit te laten, daar was hij blij om; dat bewees dat hare gedachten even vervuld waren als de zijnen. Indien zg beleedigd ware, zou zg niet vergeten hebben hem met de noodige plicht plegingen de deur te wgzen. Nu voelde hg zich gelukkig dat bg alleen moest heengaan en de deur dicht trekken.

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1892 | | pagina 1