Dinsdag 17 Mei N° 116. 135" Jaargang. 1892. Deze oourant verschijnt dagelijks; met uitzondering van Zon- en Feestdagen. Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.2 Afzonderlijke nommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentien20 cent per regel: Bij abonnement lager3" Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingen; van 17 regels f 1.50; iedere regel meer f 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte: Telephoonnommer 139. Middelburg 16 Mei. ONDERWIJS. (JIT STAD EN PROVINCIE. VERKOOPINGEN, ENZ MIDDELBIHHE (IIIR1M. w w 9 homoioeleT. Middelburg 1G Mei. vm. b n.56gr. m. 12 u, 62 gr., av. 4 n. 59 gr. F. Verwacht W. wind. Agente» te VlissmgenP. G. de Vei Mestdagb k Zoon, U. Got*. A a V. Cüiuxb, ut Kruinnger.F. v. d. Peijl, te Zierikzee: A. C. de Moou, te Tholen: W. A. i AdvertentiCn vau Nieuwenhtjuzeï en te TerneuzenM. de Jokgï. Verder nemen alle postkantoren en boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de j moeten des namiddags te één nn advertentie-bureau's van Nijgb Vau Bitmab, te Rotterdam, db Gibe. B elke akte,, te 'sGravenhage, en A. de ba Ma* Azh., te Amsterdam. aan het bureau bezorgd zjjn, willen Hoofdagenten voor het Buitenland; te Parjjs en Londen.de Compagnie générale f-.e Pnblieité étrangère G. L. Datjbe Cr»., Jchk F Joxrns, opvolger. zjj des avonds nog worden opgenomen Bjjzondere omstandigheden niet het minst de noodzakelijkheid om meer dringende, moer aotueele onderwerpen te behandelen zjjn ooreaak dat wg niet vroeger de aandacht van onzen lezerskring vestigden op een werk, dat veler belangstelling verdient. Het betreftHet JNtderlandsch staatsdomein en zijn leheer, toegelicht uit de meent,gen van verschillende schryvers, de beslissingen van het bestuur der Domeinen en uit de jurisprudentie door O. Andriessen, surnumerair der Registratie en Domeinenen candidaat-JSotaris te Miadetburg, en H. J. van Lts, Ontvanger der hegisiratie en Domeinen te Oir schot. Naar ons van zeer geaobte en zeer bevoegde ■jjoe is verzekerd, verrichtten de bewerkers van dit boek een uitmuntenden maar tevens hoogst moeilgktn arbeid en kan met volle recht van hun werk getuigd worden dat het om een gegkten term te bezigen in een be paalde behoefte voorziet. Voor adspiranten en andere belangstellenden en belanghebbenden bg bet domtinbeheet en bg de aan dat beheer onal- •cheiddgk verbonden zaken bestond op dit gebied tot heuen niets. Trouwens, het was geen gemakkelgk werk om nik een overzicht ■aam te stellen en geen wonder dat velen daartegen hebben opgezien. Getuigt de arbeid der heeren Andriessen en Van Lis dus van energie en werkzaamheid, hun boek geeft tevens blgk van talent en is met buitengewone zorg saamgesteld. Van meer clan een deskundige zjjde mochten zjj dan ook daarvoor lot en waardeeiing oogsten. Reeds het voorwoord in hun boek van de hand des heeren Van Dunné, directeur der Registratie en Romeinen te Middelburg, ge tuigt van gioote waardeering. üg brengt daarin hulde aan de praktische strekking van het boek en aan de bescheidenheid, waarmee de sohrgvers vaak hnn eigen meening, toege licht door de geschiedenis en ervaring, ten beste geven. In het nommer dt. 24 April van het Week blad voor notarisambt en registratie wordt ook met waardeeriag gesohreven over het meerge noemde werk, waarin de sohrgvers veel bgeen verzameld hebben wat slechts met moeite waB samen te brengen. Vooral ook wordt daarin geweten op de praktische waarde, die het werk beeft naas. sgne wetenschappelijke. Met genoegen «luiten wg ons aan bg die gnnstige beooraeoiingen over een boek, waaraan een in zgn vak zeer bekwaam stadgenoot znlk een werkzaam aandeel heeft gehaden wg voegen daarbg nog ae meuedeeling dat al moge het ook in de eerste plaats waarde hebben voor hen die in betrekking staan tot de domeinen het toch ook menige belang rijke blaozgde bevat voor hen, »die zich met onze staatsfinanciën, hetzg in theorie, hetzg in de praktgk, bezighouden". Zoo is o. a. de gesohiedenis en behandeling der tienden en grondrenten men zie de bladzijden 82 en 256 zeer belangwekkend voor hen, die op de cene of anaere wgze met die belangrgke zaken te maken hebben. Het boek heeft dus recht op belangstelling van meerderen dan men oogenscbgnlgk zeggen zou en daarom bevelen wg de kennismaking ermee ten zeerste aan. Wg hopen dat het in ruimen kring zgn weg zal vinden; en doen dit èa voor de uitgevers, de Gebroeders Belinfante te 's Gravenhage, die voor een fiinken druk en nette bewerking zorg droegen, èn vooral ook voor de gverige bewer kers zeiven, die in een ruim debiet een spoorslag mogen vinden om later gevolg te geven aan hnn plan om een vervolgdeel het lioht te doen zien, dat gewgd zal zgn aan het overige der theorie en aan de praotgk van het domein wezen in Nederland. men hebben geleverd, en de 200 overige hun van Chriatusbelgders zgn toegekomen, die uit kerkelijke betekening bg de politieke stembus hun Heere verloochend hebben. »Die 200 stemmen had Van Asoh van Wgck en had Noordtzy nog wel. >Vandaar, dat hun cjjfer met dat, op Maekay uitgebraoht, een 200 versohilt. »Dat Noordtzy het hoogste cgfer maakte, ligt aan persoonlijke invloeden. >in heel het district is geen populairder man dan hg. »De moraal van deza historie ligt dus in den afval dor 200. >Dat is het stuitende en grievende. >Niet omdat wg hun stemmen verloren, maar omdat christenen zich zoo verre vergeten konden." Wg meenden deze conclusie van de Standaard onzen lezers ook te moeten meedeelen, al vin den wg daarin geen aanleiding op de onze in eenig opzicht terug te komen. De redactie van De Standaard erkent open lijk en flink dat zjj niet gesticüt is over den uitslag der jongste kamerverkiezing in het district Kampen. Het blgft in haar oog een wezenlgke schande voor tal van obristenen in dat distriet, dat ze ■elts tegenover een man als Maekay den moed hadden, een overlooper zonder eenig politiek precedent, en daarbg een voorstander van het liberalisme, te steunen. Verder wordt door die redactie een becijfe ring gemaakt, waaruit, volgens haar, moet blgken dat de awakkere opkomst ditmaal meestal gelgkelgk voor beide partgen geldt, dat de liberalen niet veel meer dan 900 item- De minister van waterstaat heeft op het ver zoek van den JSederlandschen bond ter bestrijding van overdreven Zondagsrust op het gebied van post- en telegraaf vei keer, gevestigd te Lean war den, om uitbreiding van het aantal uren van openstelling van de post- en telegraafkantoren op christelgke feestdagen, geantwoord, dat de geringe toeloop van het publiek aan de post en telegraafkantoren op de bedoelde dagen geen grond geelt om te onderstellen dat er behoefte zou bestaan aan d« door den bond gewenschte vermeerdering van de diensturen dier kantoren en er alzoo geene aanleiding is gevonden, om aan hnn verzoek gevolg te geven. Gelria verneemt dat de procureurs-generaal bg de gerechtshoven zgn uitgenoouigd om de regeering »met bekwamen spoed" in kennis te stellen met de bezwaren, waartoe de tegen woordige bepalingen van de wet tot regeling van het staatstoezicht op krankzinnigen hebben aanleiding gegeven, voor zoover de leden van de rechterlgke macht met die bepalingen te doen hebben gehad. Gemotiveerd wordt deze aanschrijving met het bg de departementen van binneniandsche zaken en justitie bestaande voornemen om een herziening van genoemde wet voor te bereiden. In de maand April hebben vele middelen uOgal traag gevloeid. Al hebben de successie rechten, die deze maand f 380.000 hooger kwa men aan verleden jaar, hun schade wat inge haald, het eindcjjter van het totaal was toch f 36.000 minder dan in 1891. De grondbelasting bleef, bg toen vergeleken, f 230.000, het perso neel f 100.000, de invoerrechten f17.000, de suikeraccgnB f 113.000, de zoutaccjjns f 17.000, de telegrafen f 9000 en de loodsgelden 118.000 terag. Er staat tegenover, dat het patent f 15.000, de gedistilleerd-accgns f 22.000, de accgnzen op zeep, bier en geslacht, hypotheek- en registratierechten alle een kleinigheid en de postergen 1 22.000 vooruitgingen. De pos. tergen brachten het de eerste maand onder de werking der nieuwe wet tot 1566.000 bg een raming van f 591.000 het tijdsverloop ie na- tuurlga te gering om uit fiaancieel opzicht iets van de werking dier wet te kunnen zeggen. Opmerkelijke verschijnselen in ae afgeloopen vier maanden zgn 't zeer traag vloeien der grondbelasting die bg de raming t 7U.000, bg verleden jaar t 268.000 terugbleef en sinds jaren zoo laag niet stond, (in duizendtallen guldens 4097 thanB, f 4365 in 1891, f 4359 in 1890, f 4313 in 1889, i 4428 in 1888, 1 4249 in 1887, f4150 in 1886 en f4130 in 1885), es het terugbljjven van den zoutaccgns, die bg een raming van f 1.283.000 opbracht fl.045.000 tegen f 1.111.000 verleden jaar, (t 1.052.000 in 1890, f 1.045.000 in ISaö, 11.061.000 in 1888, f 1.060.000 in 1887 en f 1.023.000 in 1886). Over 't geheel genomen vloeien invoerrechten en accjjnsen minder ruim dan verleden jaar, al zgn de eerste de raming reeds met 1 ton te boven gekomen. Van da accgnzen zgn gedistilleerd, zout en zeep bg verleden jaar ten achteren, terwjjl bieren en azjjnen en geslacht vooruitgingen, wjju en suiker nagenoeg onveranderd bleven. Van de middelen, die eenigermate als maatstaf kunnen dienen van de we.vaart, houden zich de registratierechten vrg goed; zg overtreffen zoowel de raming als de opbrengst van verle den jaar met ruim 2 ton. (Vad.) De heer Henry Tindal behandelt in het jongste nommer van de Amst. (D. v. N.) de mobilisatie van ons leger, waaromtrent sedert een paar maanden nieuwe voorschriften zgn versohenen. Hjj Mgt daaromtrent het volgende t Het heeft een tgd lang een twistpunt uit gemaakt tusschen enkele bladen, wien de eer toekomt van deze nieuwe regelingden minister Bergansius, of wel den minister Seyffardt. Ik gun beiden heeren die eer, benjjd ze hm niet, maar zal terwille van de waarheid het pub'iek mededaelen, hoe de vork in den steel zit. De minister B irgansius heeft, zooals men weet, als een tweede La Boent, altjjd beweerd, dat alles wat betrekking had op de mobilisatie van het leger volkomen in orde was. Hg hield dit jaren lang vol en was waars.hgnljjk te goeder trouw, want de brave man had er niet het flauwste begrip van. Met zgn omgeving was het eemgszins anders gesteld. Nadat ik jaren gestreden had, was men daar langzamerhand wel tot de conclusie gekomen, dat de zaak glad verkeerd was ingericht. Toen nu Bergansius voor de laatste maal de indeeling van de militie moest vaststellen, werd hem eene regeling voorgelegd, die geheel afweek van die der votige jaren. De minister verzette zich tegen deze nieu. wigheden, hg wilde er niets van weten. Om hem tot toegeven te bewegen, moest men nu wel dezelfde argumenten gebruiken, die ik zoo menigmaal gebezigd had, ten einde hem aan het verstand te brengen, dat, m geval van mobilisatie, de vroegere regeling aanleiding zon geven tot een verwarring zonder einde. Karakteristiek was het, dat, toen de minister eindeljjk toegaf, hg verklaarde„Maar dan h left Tindal toch gelijk." Hoe kinderlgk naïef, dit zeide het hoofd van het departement van oorlog, nadat ik jaren lang over de zaken geschreven had. Dit zeide de man, die van het eerste oogenblik af de waarheid van mjjn beweringen had kunnen conti oleeren en uie dit zeker had moeten doen, als hg een matig man ware geweest. Hiermede was de eerste stoot gegevendaar na kon men den minister ook overtuigen, dat mjjne beschouwingen omtrent de mobilisatie met spoed eveneens volkomen juist waren. Bergansius gelastte nu dat bovengenoemde voorschriften gewjjzigd moesten worden. De wijzigingen waren nagenoeg gereed, toen de ministerieele crisis uitbrak. Zeer terecht wilde Bergansius nu geene beslissing daaromtrent nemen, en zoo werden de nieuwe voorschriften den heer S yfïardt voorgelegd, die ze goed keurde en invoerde. De nieuwe mobilisatie-voorschriften zgn onte genzeggelijk beter dan de vorigen.Yeel verkeerde zaken zgn veranderd, maar de grond, waarop alles berust, is even foutief als <iie van het vorige reglement. Zooals de generaal Den Beer Poo.tugael vroeger in de Amst. verzekerde, en ik reeds jaren lang heb betoogd, was onder Bergansius alles zóo averechts ingericht, dat men oos volgens het toen bestaande stelsel niet zou hebben kannen mobiliseeren, zelfs als dit stelsel goed ware geweest. Maar wat baho.fde deze minist r zich ook met dergelgke kleinigheden te vermoeien! De man was en bleef in de oogen van de kamerleden immers toch een goed, een knap en karaktervol man. Hg was voor de afsshaffing van de plaatsvervanging en dat zegt in de oogen van een kamerlid alles; of de man verder begrip had van de zaken, waarover hjj moest oordeelen, dit kwam ur in het geheel niet up aan. Zoo'n man staat men gaarne millioenen toe voor de defensie een voorstander van de afschaffing der plaats vervanging mag die wel vermorsen. Door een ironie vaa het toeval, want van anders dan van toeval kan hier geene sprake zgn, gunnen onze kamers meestal het langste ministerieele leven aan den minister van oorlog, die het minst geschikt is voor zjjne taak. Maar om tot de zaak zelve terug te komen onder Bergansius kon men volgens het toen eestaande stelsel niet tjjdig mobiliseeren hierin is thans verandering gekomen, en thans zoa men Tolgens dit stelsel wellicht wel kunnen mobiliseeren alshet geheele stelsel maar goed was, edoch hu stelsel deugt niet. Ook volgens de nieuwe voor schriften voor opkomst van de militie met spoed, kan men het leger niet tgdig mobiliseeren, tenzjj de eventueele vjjand zich aan grove fouten schuldig make. Er is nog een ander gewichtig punt, dat men niet uit het oog mag verliezen. Ik heb reeds zoo menigmaal aangetoond, dat eene gcede regeling van de mobilisatie geheel af hankelijk is van de maatregelen, die men treft voor het spoorwegvervoer. Wjjzigt men nu de voorschriften omtrent de opkomst der militie en brengt men geen verandering in de regeling van het spoorweg, verroer, dan sollen de troepen, aankomende in de plaatsen waaruit ze moeten vertrekken per spoor, aldaar geen treinen vinden. Een kind zal, meen ik, wel begrgpen, dat onder dergelgke omstandigheden van een tgdige mobilisatie geen sprake kan zjju, des te meer echter van voorbeeldelooza verwarring. Als een van de kamerleden den ministerde eenvoudige vraag stelde: kunt gjj thans, ja, nog sterker, kunt gjj dezen zomer, als het noodig mocht zgn, ons leger tgdig mobiliseeren, d.-n zal de minister niet anders kunnen ant woorden dan: „neen." Het wordt werkelgk meer dan tgd, dat er eens een einde komt aan al dat gehaspel en dat geldverknoeien. Ik kan natuurlgk wel weer van voren af aan over de mobilisatie gaan schrjjven, en even duidelijk ais vroeger aantoonen, dat men ook thans het leger niet tgdig zou kunnen mobiliseerenb ster echter is het, dat voorgoed de zaak worde uitgemaakt door flinkweg eene proef te nemen. la plaats van geld te besteden aan manoeu vree, die veelal ontaarden in soldaatjespelei en ons doen zien hoe in tud van oorlog niet gehandeld moet worden, gebruike men het om eene proef te nemen met de mobilisatie van het leger. De proef behoeft niet langer dan drie dagen te auren, maar zal ongetwgteld het onzinnige van onzen tegenwoordigen toestand onmiddellgk doen blgken. Aan eene dergelgke mobilisitieproef zgn natuurlijk bezwaren verbonden, maar de ba langen, die hierbjj op het spel staan, zgn te groot, dan dat men dnze bezwaren zou mogen tellen. Niet alleen onze afhankelijkheid is er hg betrokken, maar jaarlgks worden meer dan 35 millioen gulden voor onze defensie besteed, terwgl als een oorlog mocht uitbreken, waar- sch0nlgk zal blgken dat deze ontzaglijke som men nutteloos verspild zjju. Bg onze nieuwe voorschriften is natuurlgk weer geen rekening gehouden met het feit, dat Den Haag, overeenkomstig de regelen van het volkenrecht, tjjdens een oorlog mag gebom bardeerd worden, en dat een dergelgke beschie ting bg den aanvang van den oorlog de ver- Bchrikktilgksie gevolgen vcor ons zoude hebben. Ik schreef ar zoo dikwgls, en het bljjtt nog aitjjd waarhet is alBot men met blindheid geslagen is. Een paar jaar geleden werd ik gemachtigd door de beroemdste geleerden op het pont van volkenrecht, ook namens hen te verklaren, dat eene beschieting van Den Haag in tgd van oorlog volstrekt niet in strjjd zoude zgn met het volkenrecht. Verder werd ik gemachtigd door de mebst bekende militaire deskundigen, namens hen mede te deelen, dat volgens hnn gevoelen eene dergelgke beschieting verschrik- keijjke gevolgen zou hebben. in lateren tgd heb ik nog veel over deze kwestie met deskundigen gesproken en ik aarzel niet te zeggen, dat geen van de bekende deskundigen in het buitenland, het zg hg behoort tot de landmacht of tot de marine in deze met mg van zi-.nswgze verschilt, ter- wgl ook vele desaundigen bg ons te lande mjjn gevoelen deelen. Het is toch al te dom, dat eene dergelgke gewiohtige kwestie, waarvan het lot van het geheele land kan afhangen, eenvoudig genegeerd wordt, Dit kan, dit mag niet langer z>o bljjven. De kwestie moet worden uitgemaakt. Het is bepaald onzinnig zelfs de kans te willen loopen, dat zulke ontz*glgke sommen en jaar lgks zooveel arbeidsvermogen later zullen blgken verspild te zgn. Laat de regeering daarom een commissie van drie personen benoemen, met opdracht zich officieel te wenden tot de verschillende binnen- en buitenlandBche deskundigen, ten einde hun gevoelen omtrent deze gewichtige zaak in te winnen, en laat die commissie onverwijld daarna rapport indienen aan de regeering. Dit middel is rationeel, hierdoor zal men een onpartgdig advies omtrent deza allergewichtigste kwestie bekomen. Mocht de regeering niet in mgn voorstel willen treden, dat zg dan andere maatregelen neme om zich zekerheid te verschaffen. Niets doen, jaarlgks maer dan vijf en dertig millioen aitgeven voor de defensie en duizenden mensohen aan den vredesarbsid onttrekken, om aaarmede geen enkel resultaat te bereiken, is onverant woordelijk. Benoemd tot tjjdeljjk onderwgzer aan school C alhier, hoofd dt heer P, G. de Jager, de heer G. Janssen, onderwgzer te Middelburg, Aan den heer Post is op zgn verzoek eer vol ontslag verleend als onderwgzer aan de 9. 1. school te Westkapalle. Benoemd tot onderwgzer aan de christe lgke school Palingstraat te Vlissingen de heer H. K. F. du Pré te Zwolle. Mej. P. Janssen, onderwijzeres aan sohool A te Goes, heeft wegens gedurige ongesteldheid haar eervol ontslag gevraagd. Voor vjjt onderwjjzersbetrekkingen te Hon- tenisse hebben zich slechts vgf sollicitanten aangemeld. Bovendien is een dezer reeds elders benoemd. Bjj beschikking van den minister van binneniandsche zaken is bepaald dat het s«hriftelgk gedeelte van het examen ter verkrjjgiog der akte van bekwaamtieid als hoofdonderwijzer of hoofdonderwijzeres, voor het jaar 1892 zal plaats hebbin op 21 Juni e. k. dat de mondelinge ex tmens zullen aanvangen op 13 Juli d. a. v. en dat de commissiën, met het afnemen dezer examens belast, zitting zullen houden te Breda, Arnhem, 's Gravenhage, Amsterdam, Leeuwarden en Zwolle. De Staatscourant van heden, Zondag en Maan dag 15 en 16 Mei, bevat de namen der leden dier commissie. Een Noordbrabantsohe gemeente had een onderwijzeres, die haar te dnur werd, en zocht een middel om haar door een goedkoopere te vervangen. Volgens een bericht in de IV. R. CU werd toen eenvoudig nog een onderwijzeres aangesteld en een maand later geconsta teerd, dat het onderwgend personeel overcom pleet was, soodat de oudst-aangestelde juffrouw het veld moest ruimen voor de lager bezoldigde. Le tour était faitl Maar over deze zonder linge wgze van handelen dacht het sohooltoe- zioht gelukkig anders. En Ged. Staten eveneens. Deze hebben aan het ontslag-besluit van den gemeenteraad, als zjjnde dit in strjjd met de oelangen van het onderwgs, hun goedkeuring onthouden. Van andere zgde wordt ons uit het district Hulst gemeld dat de bewering, als zouien vele anti-revolutionnairen op den heer Van Deinse hebben gestemd, onjuist is. Wel deden dit vele katholieken. Daar het moeiljjk is een van beide beweringen met afdoende bewijzen te staven, geven wg beiden eenvoudig zooals wg ze ontvingen te meer omdat, welke ook juist moge zgn, elk toch strekt tot staving vau ons beweren, dat de strjjd geen zuivere bsginselen-strgd kan ge noemd worden. Bjj kon. besl. zgn benoemd J. J. Blindenbach, tot lid van het uitvoerend bestuur van de sluis aan de Wielingen, en I. van Zagen, tot voorzitter van het bestuur van de waterkeering van den calamiteusen polder Burgh en West- land. Voor het examen tot adjudant-onderofficier, op het eind van April te Bergen op Zoom gehouden, skagdea de sergeanten R. E. Hattink en H. T. R. Cugpars, terwgi de fourier J. W. Glaser en de Bergeant D. Smit voldeden aan de gestelde eischen voor den dienst van luite nant te velde. Deze onderofficieren zgn allen in garnizoen te Middelburg. De kerkeraad der Evangelisch Luthersehe gemeente te Middelburg is voornemens Maandag 23 dezer des avonds met de gemeente feesteljjk het honderdvijftig-jarig bestaan van haar kerk gebouw te herdenken. Bjj die gelegenheid zal eene open schaal col lecte, ten bate der kerk, gehouden worden, terwjjl de toegang vrg is voor allen, die uit- noodigingskaarten hebben ontvangen, welke in ruime mate zullen worden uitgedeeld. Te Poortvliet hebben zich twee gevallen van vlekziekte onder de varkens voorgedaan. Ook in enkele gemeenten in onze omgeving ïwamen gevallen voor. De ziekte vertoont zich echter sporadisch. Te Oudelande keerde een bruiloftstoet huiswaarte. Een der rgtuigen overreed daarbg een 3-jarig kind, dat op de plaats doodbleef. Voor de openbare aanbesteding van het gewoon j aarljjksch onderhoud enz. van de zeeweringen aan den polder Nieuwe Neuzen, op jl. Zaterdag te Terneuzen gehouden, waren 5 biljetten ingeleverd, nl. van de heeren J. F, Adriaansens-Pulfliet te Hontenisse voor 18.093 de Doelder te Terneuzen voor f 17.997 P. Janeen aldaar voor 17.848; P. J. Verbist te Hontenisse voor 17.798 eu A. van der Beek te Zaamslag voor 17.743. Raming f 17,409.48. Da laagste inschrijver werd reeds door ent Zaterdag avond medegedeeld»

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1892 | | pagina 1