N°. 65.
1356 Jaargang.
1892.
Donderdag
17 Maart.
DE EXAMINATOR.
Middelburg 16 Maart
*- F E U I L L t 1 O ft.
Verspreide berichten.
Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s
met uitzondering van Zon- en Feestdagen:
Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.l
Afzonderlijke Hommers, met of zonder bijvoegsel,
zijn verkrijgbaar a 5 cent.
Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager:
Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens allo
dankbetuigingen; van 17 regels f 1.50;
iedere regel meer 0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte:
Telephoonnommer 139.
ro. 12 u, 45 gr., av. 4 u. 44 gr. F. advertentie-bureau's van Nijgb Vah Dithax, te Botterdam, de Gebb. Bblikeakt*, te 'sGravenhage, en A. de la Mab Azs., te Amsterdam. j aan het biareau bezorgd zjjn, willen
HENRY GREVILLE.
UIT STAD EN PROVINCIE.
tsm
HIDDELBl li(.S( lll Kil RAN I.
j» dvertentiSn
Theimometer. j Agente» te VlissingenP. G. di Vet Mestdagh Zoon, tt Goes. A. A Vi Bolla»». Kroiningen: f. v. d. Peijl, te Zierikzee: A.c. i>x Mooij, teTholen: Vv. A.
Middelburg 16 Maart rm. 8 n. 40 gr. i va» Nuuwkxhuuze* e» te TerneuzenM. de Joxgs. Verder neme» alle postkantoren e» boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te één uur
Hootdagenten voor het Buitenland: te Parps en Londen, de CompagEie générale de Publieité étrangère G. L.Daube Cm., Joh» F. Jobïb, opvolger.ijj des avonds nog worden opgenomen.
Verwacht Yerand. wind.
N var aanleiding van de hulde, op zjjn zeven
tigsten verjaardag aan generaal Verspyck ge
bracht, brengt een medewerker der Arnh. Crt.
te 's Gravenhage den naam van een anderen
generaal in herinnering, aan wien Nederland
de grootste verplichtingen heeft. Hp schrjjit:
Generaal van Swieten is beklad en belasterd,
op 83jarigen leeftpd overleden en als een verge
ten burger zonder eenig openbaar eerbetoon naar
zjjn graf gedragen. Toch aal hp later door de
onpartpdige geschiedenis worden gehuldigd als
de evenknie van i)e Rujjter, aan wien hp als
krpgaman, als staatsman en als mensch het
meest doet denken, ook door de diensten, welke
hp aan het vaderland heeft bewezen. De namen
van Bali, Bom, Midden- en West-Sumatra sta
ven dit genoeg, om van Noord-Sumatra of
Atjeh niet te Bpreken. In de jongste aflevering
van de Alil. Spectator noemt de generaal Dam
mers terecht van Swieten „de meest grootsche
figuur van hbt Neerl. O.-l. leger" en wpst hp
er verder op hoe men in Atjeh, door, na het
vertrek van v. Swieten in 1874, van den door
hem voorgeschreven weg (den ouden weg van
Jan Compagnie) te zjjn afgeweken, doelloos,
millioenen schats en duizenden menBchenlevenB
heeft opgeofferd.
Do«h de schreeuwers, geurmakers en eigen
belangzoekers blpven maar de baas spelen.
Ik geloot in de Atjeh-quaestie geheel onpar
tijdig te zpn.
Ik heb in onzen Oost-lndischen Archipel
nooit een voet gezet. Ik heb echter van onzen
Atjeh-oorlog met nauwgezetheid eene studie
gemaakt. De tjjd om daarover de volle waar
heid te doen schpnen is nog niet gekomen.
Als de tjjd komt, zpn onze koloniën misschien
geen Nederlandsche koloniën meer.
Ons krpgswezen, zoowel hier te lande als in
de koloniën, is een bedorven boel. En daar,
zooals de gescbiedeniB leert, ieder krjjgsweztn
steeds de getrouwe afspiegeling is der maat
schappjj, tot welker bescherming het dienen
moet, zoo getuigt dit de ongezondheid van den
algemeenen toestand te onzent."
Volgens de Hollandsche bladen is de nieuwe
overeenkomst, door de regeering met de Billi-
ton-Maai schappij gesloten ter behande
ling waarvan de aandeelhouders tegen Zater
dag 2 April zpn bjjeengeroepun aangegaan
voor den tjjd van 35 jaar, van 1 Mei 1892 tot
30 Aptii 1927. Terwpl elk pré.èvement van
de bruto-opbrengst, in het vorig contract ten
bate van den staat bedongen, is vervallen, is
daarentegen een vaste verhouding voor de
verdeeling van de netto-winst aangenomen,
zoodat de staat 5/8 en de maatschappp 3/8 van
de netto-winst zal genieten. De extra-nitkee-
ring aan aandeelhouders der terste rubriek,
zoomede de uitkeering aan de erven Landiy
wordt van de 3/8 der maatschappp afgenomen.
Met renten en aflossingen van geidieeningen,
buiten goedkeuring des ministers van ko'oniën
Uit het Fransch.
.VA*
Professor Maréguine stond op zijn stoep te
rooken uit een groote houten pijp, vol met
zeer middelmatige tabak, en scheen zeer kalm
te zijn.
Hij was trouwens een kalm man, een van
die lieden, die als wijsgeeren geboren worden,
die hun par»pluie opateken als het regent en
er geen stap meer per uur om doendie te
bed gaau liggen als zij ziek zijn, opstaan als
de dokter het veroorlooft, en gten onvoor
zichtigheden begaan. Waartoe dienen onvoor
zichtigheden Daarmede vordert men geen
zier, en alles komt toch op zpn tijd.
Men moet niet denken dat Maréguine zelf
zuchtig of lui was, of eenvoudig fatalist, vol
strekt niet, maar hij was kalm van aard en
liet zich bijgevolg niet storen door nietigheden
in het leven. Gelukkige manHoe menigeen
zon wenschen op hem te gelijken I Het is waar,
dat, indien deze wensch vervuld werd, de be-
jvegeljjke, wispelturige roensab misschien weer
gesloten, heeft de regeering niets uit te Btaan
evenmin als met tantièmes aan directeuren. De
balans der maatschappp moet goedgekeurd
worden door den minister van koloniën. De
uitdeeling van het winst-aandeel van den staat
zal geschieden geljjkeljjk met de uitkeering van
het dividend aan de aandeelhouders. Ten aan
zien van het geval van liquidatie der maat
schappp is bepaald, dat die alsdau binnen 3
jaar zal moeten zpn afgeloopen, terwpl na al-
trek van de waarde van de bezittingen, de
staat alsdan eveneens recht zal hebben op i
van het saldo.
Een regeeringscommissie zal zoowel in Ne
derland als in ludië worden aangesteld.
Uitgifte van woeBte gronden op Billiton zal
door de regeering niet mogen geschieden zonder
de maatschappp gehoord te hebben, die een
voorkeur zal genieten boven anderen. Ten
aanzien der houtDekappingen blpven de be
staande bepalingen gelden.
Indien de maatschappp haar bedrjji gedurende
drie achtereenvolgende jaren mocht Btaken
wordt de concessie beschouwd als te zpn ver
vallen.
De bestaande overeenkomst, die 23 Maart 1892
zou eindigen, wordt in afwachting van de
oeslissing over de nieuwe conventie verlengd
tot 30 April 1892.
Daar bp microscopisch onderzoek van Ame
rikaansch spek te Utrecht in den laatsten
tjjd bp herhaling trichinen zpn gevonden, is
de vraag gerezen, of het ook noodig zou zpn
voortaan geen vergunning tot invoer van
varkens en Bpek uit Amerika meer te ver-
leenen of wel aan zoodanige vergunning stren
ger voorwaarden, dan thans worden gesteld,
te verbinden.
De minister van binnenlandsche zaken heeft
hierover, door tusschenkomst van de com
missarissen der Koningin, het gevoelen van
de geneeskundige inspecteurs en van de
districts-veeartsen gevraagd.
De minister van binnenlandsche zaken brengt
ter kennis van belanghebbenden, dat eerlang
gelegenheid zal gegeven worden tot het afleg
gen van het vecar taan jj Kundig examen, vermeld
in art. 12 der wet van 8 Juli 1874 (Stbl. no.
99), ter verKrpging van het diploma van veearts.
Dag en plaats van dat examen zullen nader
worden bekend gemaakt.
Bp kon. besluit is mr Adriaan Joban Willem
Cornets de Groet te 'b Gravenhage, met al jjne
wettige, zoo mannelpke als vrouwelpke afstam
melingen, in den Nederlandschen adel verheven
met de praedicaten van jonkheer en van jonk
vrouw.
Daar de minister van binnenlandsche
zaken veel bezuinigen wil op het gebied van
Kunst schpnt er ernstig sprake van te zpn
dat de referendaris der afdeeling kunsten en
wetenschappen, jhr Viotor ae Steurs zpn ont
slag zal nemen. De onlangs bjj de afdeeling
benoemde ingenieur zou dan met de leiding
worden belast, die daardoor een meer uitsluitend
technisch karakter zou krjjgen.
zou vragen om tot zpn vroegere ongedurigheid
te mogen terugkeeren.
Hoe dit zij, professor Maréguine stond op
ziju stoep te rookeD. Die stoep, bestaande uit
vier houten treden, door een hekwerk om
sloten, was versierd met twee bankjes, vau
ongeveer een el lang, en bedekt met een houten
zadeldak. De planken daarvau waren vijttieu
of twintig jaar geleden rood geschilderd, waai-
door zij er bpna nieuw uitzagen, in vergelij
king met tut dak van het huis insgelijks
van hout dat niet meer opgeschilderd was
nadat het gebouwd was te weten voor
vijftig of zestig jaar.
Die stoep was het lustoord van Maréguine.
Wellicht brachten de herinneringen uit zijn
kindsheid hem er onbewust terug. Daar had
hij zijn beste moeder gezien, levendig en vlug
tot op den laatsten dag van haar leven, terwijl
zij de boeren te woord stond, hunne geschillen
vereffende, de zieken eu zwakken bijatoud,
geneesmiddelen uitueslde, en in de volste be-
teekenis des woords hare rechten en plichten
van Russisch edel vrouw in de provincie deed
gelden en vervulde.
Het gebied van Maréguine was minder uit
gestrekt dan dat van den markies van Carabas,
maar toch aauzienlijker dan nat van den koning
van Yvetot.
Een Fransch grondeigenaar zou alle reden
gehad hebben er trotsch op te zpn, maar in
die provincies, piet rer van St Petersburg, is
De kiesvereeniging Nederland en Oranje heeft
tot candidaat voor de aanstaande gemeente
raadsverkiezing te Middelburg gesteld de heer
C. Verhage.
Een boerenknaapje, dat heden middag aan
de hade bjj de Belling brug alhier speelde, ge
raakte te water. Een schipper spoedde zich
met zjjae boot naar den drenkeling en smaakte
de voldoening den knaap, die reeds bewusteloos
was, op het droge te brengen.
Door wplen mejuffrouw Karelse geboren
Zweedjjk, die in Februari te Boes overleed, is,
oehalre een woonhuis aan de Pieter Jasper straat,
dat aan de gemeente Goes vermaakt werd, aan
de Ned. herv. kerk aldaar ten geschenke
gegeven een heereuhuis aan de kleine Kade
en een dubbel woonhuis te 's Heer Abtskerke.
Natuurlpk heelt de beschikking over een
en ander bjj de eifgenamen, een veertigtal
uiet door de fortuin begunstigde nichten en
neren, ontevredenheid gewekt; zjj schpnen,
zegt men, voornemens te zpn de wettigheid
van het testamtnt te betwisten.
—Den pvengen nasporingen der GoeBche politie
schpnt het gelukt te zpn den persoon op te
sporen die zich in Nov. 1891 aan oplichting
van twee paar gouden knoope.bp een hande
laar in die voorwerpen te Goes, schuldig maakte.
Bedoelde persoon, die te Woifaartsdpk woont,
nad het plan opgevat te huwen en naar Noord
Amerika te vertrekken.
Te 's Heerenhoek is bjj de aanbesteding
van het bouwen van een gemeentehuis ald»ar
ingeschreven door de heeren L. Geus voor
1575, en A. Engeibert voor 1248beide
zpn aldaar woonachtig.
Aan deu laagsten inschrjjver is het werk
gegund.
Maandagavond geraakte onder Noord-
gonwe kmand, die vermocdelpk wat veel
vergunning" had gebruikt, in eene sloot ter
zjjde van den Boscnweg.
Wjjlhet hem onmogelpk was tegen den kant
op te klauteren, heeft hp ruim een half uur
m de sloot doorgebracht, eer men zpn geroep
om hnlp opmerkte en hem er uithaalde. Bpna
oezweken bracht men hem naar de dorpsherberg
en, na hem daar wat opgeknapt te hebben, per
wagen naar zpn woonplaats, net naburige Zon-
nemaire.
Bjj het lossen van een boom had Dinsdag
te St. Maartensdjjk een man het ongeluk van
den wagen te vallen. De boom rolde mede
en ging hem over borst en beenen. De toestand
van den man schjjnt op 't oogenblik niet ge-
vaarljjk.
Werd in het begin dezes jaars melding
gemaakt van eene aanvraag om verganniug
tot den aanleg van mosseloanken aan den
Eendregtpolder, thans meldt men ons, dat op
die aanvraag atwpzend is beschikt.
De heer P. M. Dikkenberg, arts te We-
meldinge, zal zich met Mei a. s. te Zaidzande
de grond niet vruchtbaarzij rust iwee jaar
van de drie, en men moet veel iaud bezitten
om er twee ol dnednizeud roebels aan korec
ot hooi ai le halen. Aiaiégnine was dan ook
niet trotsch op zpn landgoed.
Hij hield echter van zijn aardig boscb, waar
ile deu en de berk om het haidst groeide^,
zonder elkaar te verdringen, np georek aan
gelegenneid om te overheerscuen, had ieder
der twee soorten er in berust, hare ineuediug-
ster te verdiagen. De dennon zochten echtei
bij voorkeur eikaars gezelschap en hun be-
scnermend lommer koesterde miuiatuur-bosctijes
van oranjekleurige champignons, in den vorm
vau zonneschermen, hol in het midden, die men
blozertjes noemt. Professor Maréguine hield
er heel veel van, wanneer de goede oude Maria
ze klaar maakte met zure room, een schotel,
Waarop iedere kokkin in de provincie trotsch
is. Ouder de Lierkeu, die minder dient op
lkaar stonden en niet zuo bij de hand zen
oui niemand een plaatsje te guucen, groeiden
groote witte champignons, dia en stijf als chau.-
pagneknrken, waarop de prolesaor niet mindei
gesteld was dech die op een andere wijze
moesten klaar gemaakt worden. Dennen en
berken stondeu elkaar bij in bel beschutten
Van een henleger g.urige boscb-aurdb.ziëu
heerlijk, groot, doukeiruod, die de dorpskindereu
's Zondags voor de mis aan den landheer
brachten, want het was nog in den goeden
ondin tijd van ljjleigenschap en heerendiensteu.
vestigen als geneesheer. Door het college van
kerkvoogden der Ned. herv. gemeente aldaar
is hem de pastorie in huur afgestaan voor den
tjjd, dat de preoikantplaats onvervuld bljjft.
De aanbeveling voor gemeente secretaris
te Brummen bestaat uit de heerenno. 1 mr
W. A. Lamping, volontair ter provinciale
griffie in Zeeland te Middelburgno 2 L.
Nederme„er Ridder van Rosenthal, le ambte
naar ter secretarie te Wageningen.
Te Bergen op Zoom hebben Zondag weder
ernstige wanordelpkheden plaats gehad ten
gevolge van het optreden van het Leger des
Heils.
Reeds in den morgen werden de bezoekers
hoor eene brooddronken menigte lastig geval
len, uitgejouwd en met Bnesnwballen geworpen,
li» den namiddag groeide de bende kwaadwil
ligen aan en trok men onder het zingen der
hcilsliederen, waarop parodieën zpn vervaardigd,
naar de woning van den kapitein van het
ueilsieger, in de Engelsche straat.
Weldra vloog een steen door de lucht en
werd deeersie ruit onder een luid hoerah in
geworpen. Binnen korten tjjd waren nu alle
ramen vernield en werden zelfs de meubelen
m de voorste vertrekken deerlpk gehavend.
Een politieagent, die in ue straat verscheen en
uanoelend wilde optreden, werd mishandeld.
Zpn helmhoed werd in elkaar getrapt en daar
na als projectiel gebezigd.
Waren er niet toevallig eenige officieren
van de infanterie tegenwoordig geweest, die
hem ie hulp snelden, dan zon het slecht zpn
afgeloopen met den moedigen agent.
Te vpi aren verscheen de burgemeester De
Roock op het terrein der onlusten, geëscorteerd
uoor de geheele beschikbare politiemacht en
koiten tpd daarna ook de brigade bereden
maréchaassée.
Toen de menigte, na sommatie, niet uiteen
ging, werd order gegeven de straat met geweid
te ontruimen.
De charge werd met kracht uitgevoerd en
in enkele minuten waren de straten schoon
geveegd, waarbp ettulpke welgerichte sabel
houwen werden uitgedeeld.
Niettegenstaande dat, bleven de samenscho
lingon op verschillende pnnten van de stad
aanUouden en werd aoor den heer De Roock
besloten de militaire maoht te hulp te roepen.
Te zeven nren werd onder klokgelai en bek
kenslag van de pui van het raadhuis een pro
clamatie voorgelezen, waarbp alle samenscholin
gen van meer dan drie personen werden
verboden.
Tegelpkertjjd verschenen infanterie- en artil-
ierie-patrouilies in de straten en dreven alle
samenscholingen uiteen.
In de kazerne Markiezenhof werd een detache
ment infanterie, ter sterkte van 120 man,
geconsigneerd en in de Blokstallen, 40 man
bereden veld-artilleristen, om zoo noodig
dadelpk uit te kunnen rukken.
Niettegenstaande zich nog bonderden inge
zetenen langs de straten bleven bewegen, bleek
Hoe zou Maiéguine niet van zpn bosch gehou
den nebben, dat elk voorjaar vol nachtegalen
was
Hij hield ook van zijn huis, al was het oud
en leelpk, maar daarbp zeer geriefelijk met die
groote vertrekken, waarvan het behanselpapier
vaal en verkleuid was, die oude meubels, die
glommen door het langdurig genrnik, het
oude gebarsten eu gescuonden vaatwelk
uit zijn jouggezehen huianouden, de write
porceieicen kopjeswaarop nu nog een
weinig vergu dsel te zien was, maar heei
weinig en de oude theeketel (samovar) van
roodkoper, die van binnen zoo vaak vertind
en van buiten zoo ijverig geschuurd was, dat
men op enkele plaatsen het tin door het ver
sleten koper zag heen blinken.Alles vond
nij behagelijk huiselijk en gezellig in het huis
zijner oudeis, die heiden reeds sedert veie
jaren dood wareu.
Maréguine was twee en veeitig jaar en had
..ooit aan trouwen gedacut; in zijn jeugd
hadden eenige gedienstige geesten voor hem
willen zorgenmaar hij was bang geworden
en had zich telkens teruggetrokken, waaneer
er sprake was geweest van een plechtige voor
stelling. Om de waarneid te zeggeu had hij
andere bezigheden, die hem geheel in beslag
namen.
Tot zijn vijl of zes en twintigste jaar had
bjj onder jonge lieden, siudeuteu, geleefd;
daarna was hij professor geworden aan de
de orde hersteld te zpn en was het niet noodig
dat de militaire maoht nog verder handelend
optrad.
Door de politie werden eenige belhamels
gearresteerd. Van de gewonden werden enkelen
door geseesknndigen verbonden.
De nacht verliep zonder verdere ongeregeld
heden.
*s Maandags bewogen zieh honderden nieuws
gierigen door de Engelsche straat om de
verwoestingen aan het gebombardeerde hnis
van den heer E. in oogenschonw te nemen.
De politie handhaafde het verbod van het
samengaan van meer dan drie personen met
gestrengheid. Tot heden hebben de wanorde
lijkheden zich niet herhaald.
Ook te Zutphen heelt eene bjjeenkomst van
het Heilsleger tot ergerljjke wanordelijkheden
geleid.
Onderweg naar het lokaal werden de be
keerlingen bestookt door de meetrekkende
menigte, waaruit een regen van sneeuwballen
op de hooiden der heilsoldaten nederdaalde,
zoodat enkele >zusters" zich genoodzaakt zagen
bjj particulieren toevlucht te zoeken.
De politie, welke herhaaldeipk tot orde en
rust had aangemaand, zag zich ten slotte
verplicht de baldadigen niteen te drjjven. Het
schpnt, dat sommigen toen weder naar bet
gebouw van het Leger zpn getrokken, want
uaar heeft men de ruiten verbrpzeld met
steenen, die blpkbaar expresseljjk voor dit doel
van de ruïne bp de voormalige Larepoort waren
gehaaid, terwpl verschillende woningen in de
LareBtraat en op het Oudewant, waaronder da
kerk der Chr. afgesoheiden gemeente, een zelfde
lot ondergingen.
Omtrent de oorzaak der arrestatie van
den notaris Bonnerman wordt aan het Dll. v.
Ned. nog het volgende medegedeeld
De gelden van de onderwpzers-spaarbank en
van de lerensverzekering van het Ned. Onder-
tvijzers-Genootschap werden door het ministerie
van den notaris Bonnerman op hypotneek be
legd. Voor de renten en de aflossingen der
uypotheken werden door commissarissen offi-
uieele quitantiën verstrekt, die door genoemden
uotaris den eigjnaars der verhypotheekte per-
ceelen na afbetaling werden uitgereikt.
Het geval deed zich nn voor, dat een der
eigenaars soms het dubbele afloste van 't geen
in de hypotheek-akte was omschreven, maar
dat hp daarvoor niet altjjd de officieele qui-
tantie van de commissarissen, wel een qnitantie,
onderteekend door den notaris, ontving, die dan
slechts aan commissarissen de aflossingen ver
antwoordde, zooals deze in de hypotheek-akte
waren vermeld.
Door een toeval kwam dit ongeveer veertien
dagen geleden nit, en dit gat aanleiding tot
nader onderzoek vanwege de commissanssen,
waarbp bleek dat deze zaak niet alleen stond.
Hoewel nu genoemde notaris in een confe
rentie, Zondag 6 Maart gehouden, da illegaliteit
zpner handelingen erkende, maar verzekerde
dat de gelden aanwezig waren waarvan
echter niets bleek vonden commissarissen
der fondsen het toch noodig, bjj den heer mr
J. C. de Vries een rechtsgeleerd consult te
nemen, hetgeen aanleiding gaf, dat deze de
universiteit te Moskou, zonder recht te weten
aoe dat in zijn werk gegaan waswant Lij
had niemand gevleid, nocu om voorspoed ge
bedeld, eu niemaud bedankt, die er recht op had.
Die benoemiug had hem zeer verrast en
in zpn ongekunstelde openhartigheid had hij
uiet geiracht dit te verbergen.
„Maar uwe verdiensten"; zei op zekereti
dag een zijner collega's, die toevallig niet
jaioersch was van die plotselinge verheffiug,
„telt gp dan uwe verdiensten voor niets
„Mijne verdiensten", mompelde hij pein
zend, „ja; maar de verantwoordelijkheid mijner
huoge betrekking is ook groot."
Geheel doordrongen van het gewicht zijner
taak verbeeldde Maréguine zieh dat hij nooit
genoeg zou weten om naar behooren de be
trekking, die hij aan de grootmoedigheid van
het parlement te dankeu bad, te vervuilen.
Hij wijdde zich aan de meest ingewikkelde
studies, schalie zieh de duisterste boezen aan
en zeite er zich toe om licht te ontsteken, of
althans te trachten eenig licht te outsieken in
de rechtskennis van zijn land. Hij werkte er
reeds sedert zestien jaar aan en was ongeveer
even ver gevorderd als een kat, wanneer zij
een uur bezig is geweest met het ontwarren
van een streng garenmaar Maréguine had
net bewustzijn dat bij zijn best deed en
daar hij aalm van aard was, leetde hij ge
lukkig en tevreden.
Ieder jaar in de yacantie, dat wil zeggijj