N° 51. 135° Jaargang. 1892, Dinsdag 1 Maart. Deze courant verschijnt d a g e 1 ij k s met uitzondering van Zon- en Feestdagen, Prijs per kwartaal in Middelburg en per post franco 2.3 Afzonderlijke Hommers, met of zonder bijvoegsel, zijn verkrijgbaar a 5 cent. Advertentiën20 cent per regel. Bij abonnement lager? Geboorte-, Trouw-, Dood- en andere familieberichten, benevens alle dankbetuigingenvan 17 regels 1.50; iedere regel meer ƒ0,20. Groote letters worden berekend naar plaatsruimte. Telephoonnommer 139. Middelburg 29 Februari, LETTEREN EN KUNST. KERKNIEUWS. UIT STAD EN PROVINCIE. middelbi i;i.s(iii: courant. w as J. (lvettrntli'n Thermometer, Agenten te Vlissingenp. G. dl Vet Mestdage Zgoe, tt Goes. a. a, yv.loli.akd,te Kruiningenf. v.d. Peijl, te ZierikzeeA.C.deMoou,teTholen:w. a. i Middelburg 28 Febr. vm. 8 n. 40 gr. i va* Nixdwekhtjijzek en te TeraeuzenM. de Jokge. Verder neme» alle postkantoren ex boekhandelaren abonnementen en advertentiën aan, evenals de moeten des namiddags te één nur m. 12 o, 43 gr., av. 4 n. 42 gr. f. j advertentiebureau's van nijgb Vak ditmae, te Botterdam, de Gebe. Beuheahte, tt 't Gravenhage, en a. de ia mak Azn., te Amsterdam. Ban bet bureau bezorgd zijn, willen ttt.. r\ Hoofdagenten voor het Buitenland: te Parjj» en Bonden, de Compageie générale fi* Publieité étrangère G. l. daube Cu., Johb f. Joins, opvolger.zjj des avonds nog worden opgenomen. Verwacb t O wind. Slöjd-onderricht. De heer F. J. Qondius, leeraar in het hand- teekenen aan de burgeravondschool teVlissingen en wonende alhier, die een paar jaar geleden tweemaal den cursus voor .S/ö/donderwjjs te Nk&s in Zweden volgde en ook een dergeljjken cursus te Leipzig doormaakte, heeft hier te lande, zoowel te Middelburg als op andere plaatsen, voor de zaak van >het onderwjjs in handenarbeid als opvoedingsmiddel" propaganda trachten te maken, en is daarin niet ongunstig geslaagd. Reeds in April 1891 werd door eenige Mid- delburgsche heeren eene Slöjdveretniging opgericht, in welker reglement is bepaald dat zjj haar doel, de invoering van /Siö/Vi-onderwjjs, tracht te bereiken door zoowel kosteloos als tegen betaling dat onderwjjs te doen geven. Weldra traden eenige leden en begunstigers toe en thans telt de vereeniging reeds een 80tai contribuanten en is een klein fonds gevormd. Dat fonds werd versterkt doordat het hoofd bestuur van de Maatschappij tot Nut van 't al gemeen voor de oprichtingskosten eene bjjdrage van 100 en het departement Middelburg van die maatschappij eene van 40 beschikbaar stelde. Toen vervolgens bet gemeentebestuur der vereeniging gratis het gebruik afstond van de bovenlokalen van het schoolgebouw in de <3iststraat werden de benoodigde gereedschap pen bjj het beroemde Afö/d-seminarium op NU&s besteld en deze arriveerden weldra. Zjj vormen eene zeer mooie collectie, bestaande uit verscheiden soorten schavengudzen hamerszagenlepeljjzers, spaakschaafjes, beitels enz., te veel om te noemen. Yan hetzelfde seminarium zjjn ook de mo dellen afkomstig als pennen, bloemstokjes, penhouders, sleutelplankjes, garenwinders, pen- nenbakjes, broodplanken, hamersteel, scheppers, bakjes, laarzentrekker, boekenplank, messenbak, voetbankje en dergeljjke. Die modellen worden in zoodanige volgorde den leerlingen ia handen gegeven dat zjj bp elk nieuw stuk werk bekend worden gemaakt met de behandeling van een ander stuk gereedschap. Een achttal jongens werd in de gelegenheid gesteld, onder leiding van den heer Hondius, een cursus mede te maken, twee van elk der volgende scholen voor onvermogenden A, hoof a de heer Hogerland, B, hoofd de heer Nierse, en C, hoofd de heer De Jager, benevens twee van de christelijke school, hoofd de heer Rademaker. Het onderwjjs wordt gegeven eiken Woensdag en Zaterdag, middags van 1 tot 3 nur. Het onderwjjs geschiedt geheel volgens het Zweedsch systeem en bp een bezoek, dat wjj Zaterdagmiddag aan de school brachten, waren de jongens opgewekt en vrooljjk bezig aan hei maken van houten pennen, het eerste werk dat de leerlingen in de hand wordt gegeven. Met een potlood, duimstok, mes en schuurpapier waren reeds enkele pennen precies op de aan gegeven maat en in den juisten vorm afgewerkt. Elke leerling arbeidt vrjj voor zich zelf en maakt geheel alleen elk der verschillende mo dellen in opklimmende reeks, tot geieidelpke ontwikkeling der handvaardigheid in verband met die van nadenken, overleg en berekening. Het ii een lust de leerlingen daar bezig te zien; het geheele lichaam in beweging, vol opgewektheid en aandacht. Wjj zjjn het ten volle met den heer F. W. van Eden te Haarlem eens waar bjj, deze zaak besprekende, zegt; »Duidelpk bljjkt dat dit werk voor de jongens eene verademing is voor het zittende en alleen 't hoofd inspannende gewone schoolleven en hier erkent men de hooge waarde van het Stó/d-onderwjjs als de afdeeling, die eenmaal geroepen zal zjjn de grondslag te worden van alle onderwjjs. 't Zal wel lang duren eer dit ideaal zal verwezenljjkt worden en elke lagere (en zelfs middelbare) school haar S/d/rf-afdeeling «al bezitten doch nu op versohillende plaatsen (to lands de geest daarvoor wakker wordt, is de hoop gewettigd dat binnen eenige jaren de zaak wel tot ontwikkeling komen zal. >Dan zal men zeker ook algemeen overtuigd zjjn welk een gewichtigen invloed deze her vorming op de ontwikkeling des volks zal hebben, als het lager onderwjjs zich door een practische riohting beter z -1 aansluiten aan het werkelpk leven, want in het leven wordt niet zoozeer geleerdheid geëischt, als praktisch verstand. »Een zoo groot deel van den tegenwoordigen onvoldoenden toestand der maatschappij ia veroorzaakt door te theoretisch onderwjjs, waarin alleen »weten" op den voorgrond staat, maar niet gedacht werdt om weten met een doel of duideljjker gezegddenkend handelen". Voorloopig zjjn zooala boven is gezegd nog slechts een achttal leerlingen kosteloos toegelaten, ten einde de goede zaak meer bekend te maken. Het is te verwachten dat ook spoedig ouders van kinderen, dio een betrekkeljjk laag school geld betalen kunnen, de oogen mogen open gaan voor de groote, praktische waarde van A%'ci-onderwpg, dat bjj het kind aankweekt eerbied en waardeering voor handenarbeid in de eerste plaats, maar het ook zelf leert waar nemen en zekere handigheid geeft om kleine huiselijke reparatiën te verrichten, of zich in ledige uren nuttig en aangenaam bezig te houdeB. Wjj hopen dat dit opstelletje, dat mogelpk dezen of genen opwekt om zich zelf eens te overtuigen wat Slöjd bedoelt, daartoe moge bjjdragen, maar tevens ook dat het velen moge aanporen de jeugdige vereeniging hun mate- nëelen steun te schenken. Het lidmaatschap wordt verkregen door eene jaarlpksche bjjdrage van minstens 1, terwpl men om donateur te zjjn minstens j 2.50 'sjaars moet bjjdragen. Aanmelding bjj het bestuur, o. a. bjj den heer Herman Snjjders, is voor een en ander voldoende. Bij kon. besl. is: aan K. Muntinga, op zjjn verzoek, eervol ontslag verleend als leeraar aan de rjjks- hoogeie burgerschool te Assen. benoemd tot leeraar aan de rjjks hoogere burgerschool te Warffum dr. J. M. Smit, tjjdeljjfc leeraar aan die sohool. Verder spa benoemd tot landmeter 1ste kl. van het kadaster P. Vierkant, thans 2de kl. tot landmeter 2de kl. van het kadaster H. J. Molema, thans 3de kl.tot landmeter 3de kl. van het kadaster P. C. Bekink, thans 4de kl- De tot commandant van het regiment grena diers en jagers benoemde kolonel J. A. K. H. W. Vogel, zal volgens het N. v. d. D. als commandant van het 4e reg. inf. te Leiden worden opgevolgd door den kolonel A. Kool, van den generalen staf, herkomstig van het wapen der artillerie, terwjjl de luit.-kolonel F. C. C. Bloem, van het 4o reg, infanterie te Leiden, benoemd wordt tot commandant van bet 8s reg. infanterie te Arnhem. In de Staatscourant no. 50 brengt de minister van oorlog ter kennis, dat tegen 5 April a. s. weder papillen op de pupillenschool te Nie- wersluis zullen worden geplaatBt. Voor verdere bijzonderheden raadplege men de Staatscourant Ten behoeve der bureel-ambtenaren van den waterstaat, die in het voorgaande jaar in eene vaste betrekking gebracht zjjn, is thans beslist dat de vroegere dienstjaren voor hun pensioen zullen meetellen. Verder zal aan de opzichters van den water staat eene kleine bjjdrage worden gegeven voor het houden van hun kantoor aan huis. Vooral voor hen, die in groote steden wonen, waar de huur der huizen tameljjk hoog is, is eene kleine tegemoetkoming billjjk, daar zjj een vertrek moeten hebben om hunne werk zaamheden te verrichten en hun archief te bergen, welk vertrek 's winter» verwarmd en verlicht moet worden, wat tot dusver op hunne kosten geschiedde. Door het dageljjksch bestuur van den Ned Brood-, Koek- en Bankeibakkersbond is aan de Tweede kamer der Staten-generaal een adreB gericht, der kamer en haren leden, zoo ieder tui hen rIi allen, in overweging gerende, van het recht van initiatief gebruik te makeu en teu behoeve vau 's lands np veren naar de af schaffing van het recht van patent te trachten, althans .n minstens, hetz-jj de regeering daarbjj steunende, hetzjj het evengenoemde recht aan wendend, te bewerken, dat in en door de hef fing van het recht van patent d6 rechtvaar digheid in de eerste plaats tusschen de burgers, maar niet minder ook tusschen de npveren op zichzelf in wet en in practjjk betracht worden. De regeering heeft een wpziging voorgesteld van de wet van 1878, de z. g. artsenwet. Deze wet heeft wel is waar zeer gunstig ge werkt (van 1302 in 1878 is het getal van de tot uitoefening der geneeskunst bevoegden tot 1522 in 1891 geklommen), maar in afwach ting van eene verdere herziening der geneeskun dige wetgeving zjjn enkele wjjzigingen van minder mgrjjpend belang der regeering wen- scheljjk voorgekomen. Deze komen m hoofd zaak op het volgende neer. Zjj, die het recht tot uitoefening der genees kunst in Indië of in het buitenland verkregen hebben, zullen ook hier te lande kunnen worden toegelaten tot het ptactisch artsexamen, mits uit hunne diploma's of getuigschriften bijjke van voldoende voorbereidende studie. Tot het afleggen van het eerste natuurkundig examen zullen niet meer worden toegelaten degenen, die eene gedeeltelijke gymnasiale oplei ding hebben genoten of een pro-gymnasium hebban afgeloopen, en degenen, die volaoende bewpzen hebben geleverd, dat zjj tot de be oefening der natuurkundige wetenschappen genoegzaam voorbereid zpn. Verder zullen eischen van voorbereiding wor den gesteld aan hen, die het theoretisch examen in de tandheelkunde willen afleggen. De eischen zullen zpnhetzjj een eindexamen aan een gymnasium, hetzjj een getuigschrift van eind examen aan eene hoogere burgerschool met 5jar>gec onr.-.nq. tnegtm* yevende tot het earste natuurkundig examen. (Ook hier geldt verder de cxamenbevoegdheid voor ben, die elders een diploma tot uitoefening der tandheelkunBt hebben verkregen). De voorgedragen wijzigingswet zal, ten einde den overgang voor hen, die zich reeds voor een examen voorbereiden, te vergemakkelijken, eerst op 1 Jan. 1893 in werking treden. Verder is zooaiB m het kort iB gemeld door de regeering aan de Tweede kamer ingezonden een wetsontwerp tot goedkeuring van het protocol der op 2 Januari 1892 te Brussel gehouden zitting, bestemd voor het depöt der ratificatiën der anti-slavernjjakte. In die zitting waren de ratificatiën van alle bjj de zaak betrokken mogendheden gedeponeerd behalve die van Portugal, welke vóór 2 Febr. in uitzicht werd gesteld, en die van de Ver- eenigde staten, welke sedert is ingekomen. De door Frankrjjk ingediende ratificatie was echter onvolledig. Daarbp toch werden eenige artikelen der Algemeens akte voorloopig aangehouden, tot tjjd en wjjle dienaangaande nadere overeen stemming zou zpn verkregen. Evenals de overige regeeringen heeft de Nederl. regeering gemeend dat het in de bestaande omstandig heden aanbeveling verdiende in die gedeelte lpke ratificatie door Erankrjjk te berusten en zjj heelt haar gezant te Brussel gemachtigd het opgemaakte protocol te teekenen, maar met dan met het voorbehoud dat het protocol door de Staten-Generaal zou worden goedgekeurd, daar die gedeeltelpke ratificatie door Franferjjk feiteljjk wpziging brengt in de algemsene akte, in zoover die akte nu niet, ten minste voorloopig niet, za. gelden, wat al hare bepa lingen betreft, voor alle toegetreden staten geljjkeljjk. In het weekblad de Amsterdammer wjjdt de tooneelrepensent H. J. M. zjjne geheele beschouwing der week een zeer uitvoerige aan Een Schandaal, het tooneelspel dat Woens dagavond in den Middelburgschen schouwburg zal worden gegevenwel een bewjjs dat dit als een gebeurtenis te beschouwen is. Ha erop gewezen te hebben dat het talrjjke publiek bjj de eerste opvoering in den Park schouwburg te Amsterdam het stuk met inge nomenheid heeft begroet, zegt hjj»De hoofd deugd van Een Schandaal schpnt mjj toe dat het in hooge mate boeiend en onderhoudend ishet hoofdgebrek dat het herhaaldelpk aan btkende, a. n Fransohe voorbeelden herinnert." Vervolgens geeft M. een overzicht van den inhoud van het stuk, waarin hjj o. a. schrpft »Als emotiedrama staat Een schandaal met hoognaast dit is het iets andersals bipspel, als persiflage en satire, eohjjnt bet mjj op vele plaatsen voortreffelijk. Het ziellooze fatsoen, de tchjjndtugd en schpnschoonheid, de conven- tioneele begrippen of wanbegrippen omtrent deugd en zedelpkheid zjjn reeds onnoemeljjke malen gehekelddat dit nog zoo vaak met goeden uitslag gebeurt, bewjjst dat het kwaad voortdurende bestrpding behoeft, dat het is als de monsters in de legende, die men wonden, niet doodon kan, wier hoofden, hoe vaak ook afgeslagen, telkens weder aangroeien. Bsnzon's methode schjjnt mjj een hoogst gelnkkige. Zonder groote woorden of quasi-diepzinnigheden, schertsende en spelende, vol humor en goeden geest striemt hp de flauwhartigheden en laag' neden van de malle nivellatie-zucbt, die alle oordeel, alle gemoed verstompt, in de hnmo ristische, hoogkomiscbe gedeelten is hjj geheel zichzelf, daar fonkelt en tintelt, huppelt en dartelt zpn dialoog als een zilverige stroom van geestige opmerkingen, goede vonden, fijne tinten en schakeeringen. In Karen's en Paul's redeneerisgen wint het banale en onfrissche het te vaak van bet juiste en karakteristieke. Voor injj zpn niet zjj, doch het echtpaar Hansen de hoofdpersonen. Met welk een hartelpke liefde en warmte heeft de schrjjver man en vrouw geportretteerd l Hjj een onbeduidende praatjesmaker, een goedmoedige pias, die zich de zaken dezer wereld niet aantrekt, die geld neeft en dat voldoende acht, die zich van tjjd tot tpd opalaust en een boo gezicht zet, doch zoo mil onhandig dat niemand hem geloolt of vreest, dat de een hem uitlacht, de ander hem misschien beklaagt. Zjj, niet zoo onnoozel, doch ook niet zoo naïef als hp, stjjf en strak, banaal- vroom en banaal-fatBoenlpk, bekrompen en el, koppig en cordaat waar het haar be grippen omtrent deugd en zedelpkheid betreft, streng rechtvaardig naar zjj denkt, in haar benepen theorieën vaak tergend goddeloos en onbillpk. Een meesterstuk is het groote tooneel tusscUen haar en Karen in het derde bedrjjf." Verder constateerde M. dat aan de vertooning nauwlettende zorg besteed was, terwjjl hp wat de vertolking betreft, in de eerste plaats de dames noemt, wier toiletten bovendien wed ijverden in goeoen smaak. Ook in de Portefeuille wordt met veel waar deering uoor den recenseEt N. v. geschreven over Een schandaal. Hjj noemt het een stuk, dat door de nutuurlpke, vaak: geestige wjjze, waarop de dialogen geschreven zpn, door de juiste karaktertekeningen, van het begin tot net einde hootd en hart bezighoudt. Alweer esn nieuw tjjdsohrift! Wie mis schien deze woorden op de lippen genomen üetfc bjj het verschjjnen van Plamijns Geïllu streerd Maandblad, waarvan wp de twee eerste afleveringen voor.Januari en Februari ontvin gen, wenBChen wjj in bedenking te geven de beslissing, of er al of niet beboette bestaat aan deze nitgave, over te laten aan den uitgever en de redactie, die dit binnen korter of langer tpd tot hun genoegen of ongenoegen het best zuilen weten te beoordeeien. He blad versebpat bp de Uitgevers-Maat- schappp Piantjjn te Amsterdam en staat onder redaotie van J. F. Sikken en Cbr. J. Schaver. Formaat en indeeling herinneren aan Elzeviers ijjdschrift; ot het innerljjk ook daarop zal ge- lpken, moet de tpd leeren. Het inleidend woord is kort en zakelpk. Aan schoonklinkende beloften, die maar al te dik- wjjis beloften blpven, gaat de redactie zich niet te buiten. Het proefnommer geeft volgens baar een algemeen beeld van wat het tpdschriit zpn zal; vertaalde en oor&pronkeijjke stukken zullen elkaar afwisselen. Wat de illcstratiën betreft koos zjj tot haar deviesweinig maar uitmuntend en werkelpk is de lichtdruk Garnalenvisschers naar de schil- derjj van Blommers goed en fraai werk, even zoo die naar een schilderij van Bosboom. Minder gunstig luidt ons oordeel over den litterairen inhoud.Geen gelukkig debuut noemen we de parodieën op de Nieuwe Gids, die verre van geestig zpnindien zjj dienst moeten doen om de Nieuwe Gidseanen wat rechter op de beenen te zetten, vreezen wjj dat de poging, zoo pover op zich zelve, van den beginne af deerljjk is mislukt. Van de verdere oorspronkelijke bjjdragen valt niet veel te zeggen het beste uit beide afle veringen is Een lykzang, uit het Duitseh, naar Hermann Sudermann. Wat niet is kan nog worden, en zoo levert ook misschien Plantyns Maandblad voortaan een inhoud van beter gehalte, meer passend bjj de illustraties. In de jongste aflevering van Oud-Holland zet de heer mr J. W. de Roever de gronden uiteen, waarop hjj oordeelt dat het schilderjj in het zuidoostelijk boogvlak der gaanderjj van het stadhuis op den Dam te Amsterdam, aan Rembrandt is toe te schrjjven. Door de plaatsing van het schilderjj is hjj belet een onderzoek op het stnk zelf voort te zetten. Eigen Haard bevat deze week een por tret van Gioachimo RosBini, wiens honderdjarge geboortedag heden door de muzikale wereld is htrdaoht. De heer Van Milligen schreef een korte levensschets bjj het portret, Wékelijksche opgaaf betreffende de Ncd. herv, kerk. Beroepen naar: Krimpen a/i. Lek P. Bartstra te Wassenaar; Nieuw-Amsterdam (Vereen, staten van N.-Amerika) J. W. F. Roth te Ottoland c. a.Kerkdriel A. van de Water te Markeloo en naar Oirschot J. P. van Veen te Lobith. Bedankt voor OoltgenBplaat J. G. Braining te Schoonhoven. Aangenomen naar Gouda J. W. Berkelbaoh van den Sprenkel. Ev. Luih. kerk. Aangenomen naar Amsterdam G. Wiesinger te Hannover. Naar de Maasbode meldt, wordt door Z. D.H. den bisschop van Haarlem voor de a. s. veertig- daagBchen vasten volledige dispensatie in de vasten- en onthondingswet verleend, uitgenomen den Goeden Vrjjdag. Met aandrang vestigen wp de aandacht onzer lezers te Middelburg op de bede, die voorkomt onder de ingezonden stukken in dit blad. Moge zjj niet onverhoord blpven Wegers de snelle uitbreiding van het mond- en klauwzeer in België zpn, bjj besluit van den commissaris der koningin in Zeeland, met ingang van 26 Februari, alle vergunningen tot weiding van rundvee en tot invoer van mest uit België ingetrokken. ~i. - Het gemaskerd en ongemaskerd bal,Zondag avond in de groote Schuttershofzaal alhier ge houden, was druk bezocht en is uitstekend geslaagd. Een vjjftigtal gemaskerden, waaronder vele in fraaie, frissche costumes, gaf er kleur en leven aan. Enkelen hunner waren ook goed in hun gekozen karakter. Aan de dragers en draagsters van de schoonste en aardigst gedachte vermommingen, werden na de polonaise fraaie cadeau's vereerd. Ofschoon de bals masqués te Middelburg tot de rara avis behooren, bljjkt uit de deelneming dat zjj niet ongewild zjjnvermoedelijk zon een herhaling, ter bekwamer tpd, wel in den geest vallen van een groot deel van het uit gaand en danslustig publiek. - Per stoomschip Eromo, Zaterdag 27 dezer te Rotterdam aangekomen, zpn voor Middelburg aangebracht 7241 balen gouverne- ments koffie. Do koffis wordt per lichters naar hier vervoerd en opgeslagen in het vrjj Han dels-entrepot. Da kolenvereeniging Ons Maatschappelijk belang alhier neemt, naar men ons verzoekt te melden, zeer in bloei toe. Telde zjj op I Augustus 1891 182 leden, tbans is dat aantal tot ruim 300 geklommen. De kolen, die nu moeten aangevoerd worden, zullen den leden op 12.16 per 16 Hectoliters komen te staan. Uit Goes schrpft men ons Zjjne krachten te overschatten is nooit ver standig en altpd een bewjjs van het tegenge stelde van nederigheid. Maar evenmin is het verstandig de krachten zjjner tegenpartjj te overschatten, omdat men daardoor bjj de eigen partjj moedeloosheid aankweekt en de energie doodt; terwpl de tegenpartij aanmatigend? overmopdig wordt. Eerst als men geslagen is, dient men de meerdere krachtsontwikkeling, de betere orga nisatie, de overvloediger hulpmiddelen e. t. q, van de tegenpartjj te erkennen. Maar ook eerBt dan l Nog is om eene banale uitdrukking te bezigen het ljjk van het liberale raads, lid, den heer G. v. d. Boek, niet koud, of reeds meermalen kon men uit den mond van verscheidene liberalen hooren Nu gaat de raad om". Door den dood van den heer Van der Hoek staan de partjjen in den raad nu zes om zes. Ziet, dat is niet fermdat is een begin van moedeloosheid, een bewjjs van wantrouwen in eigen kracht. Neen, de raad van Goes mag niet om. Het comité, dat belangeloos de gemeenteraadsver kiezingen leidt, moet door alle liberalen krachtig gesteund worden, om den eventueelen cans didaat eervol gekozen te «es»

Krantenbank Zeeland

Middelburgsche Courant | 1892 | | pagina 1